6-14 YAŞ GRUBU ÇOCUKLUK DÖNEMİ PSİKOLOJİSİ

... konulu sunumlar: "6-14 YAŞ GRUBU ÇOCUKLUK DÖNEMİ PSİKOLOJİSİ"— Sunum transkripti:

1 6-14 YAŞ GRUBU ÇOCUKLUK DÖNEMİ PSİKOLOJİSİ
MİMAR KEMAL ORTA OKULU 6-14 YAŞ GRUBU ÇOCUKLUK DÖNEMİ PSİKOLOJİSİ

2 6-14 YAŞ DÖNEMİ Kişiliğin gerçek anlamda gelişip oluştuğu,yetişkinlik özelliklerinin oluştuğu dönemdir. Bedensel Zihinsel Sosyal ve Psikolojik açıdan hızlı bir gelişim ve değişim yaşanmaktadır. Çocuğun ilk kez aileden(anneden) kopup, dış dünyaya açıldığı,kurumsal sosyalleşme dönemidir. Temel akademik bilgilerin edinildiği dönem olup,bu akademik temel geleceğini şekillendirecektir.

3 6-14 YAŞ ARASI KRİTİK DÖNEMLER(HASSAS)
-OKULA BAŞLAMA -AİLEDEN KOPMA -SOSYAL DIŞA AÇILMA 2)11-12 YAŞ -ERİNLİK DÖNEMİ -ÜST OKULLARA YÖNELME

4 6-9 YAŞ ÇOCUKLARININ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ VE İHTİYAÇLARI
BEDENSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ •Okul öncesi döneme göre büyüme hızı yavaşlar •Büyük kas gelişimi bir hayli gelişmiş olmasına rağmen hala devam etmektedir. •Boy hızla uzar. •Küçük kas gelişimi henüz yeterince gelişmemiştir. •Uzağı yakından daha iyi görür. •El göz koordinasyonu zayıftır. •Süt dişleri yerini kalıcı dişlere bırakmaya başlamıştır.

5 Bedensel Gelişim Özelliklerinin Ortaya Çıkardığı Temel Gereksinimler
•Devamlı hareket etmek. •Tüm vücudunu kullanarak çeşitli etkinliklerde bulunmak. •El-göz koordinasyonu geliştirecek kesme-yapıştırma gibi etkinliklere katılmak. •Yeni deneyimlere girişmek. •Kendi sağlığını koruma konusunda rehberlik görmek.

6 ZİHİNSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
•Zihin gücü oldukça gelişmiştir. •Dikkatini daha uzun süre belli bir konu üzerinde toplayabilir. •Hala somut düşünce hakimdir. •Çevresini toptan algılar. •Daha gerçekçi olmasına karşın yine de duyguları baskındır. •Zaman kavramı sınırlıdır.

7 Zihinsel Gelişim Özelliklerinin Ortaya Çıkardığı Temel Gereksinimler
•Zihin gücünü geliştirecek çeşitli etkinliklere katılmak. •Yaparak-yaşayarak öğrenmek. •Duygularını kontrol etme konusunda yönlendirilmek. •Olayları objektif olarak değerlendirme becerisi kazanmak. •Zaman kavramını oluşturmak. •Sayı kavramını geliştirmek. •Dili etkinlikle kullanan kişilerle birlikte olmak. •Dili doğru ve düzgün konuşma konusunda beceri kazanmak. •Sesli sessiz okuma becerisini geliştirmek. •Düzgün ve okunaklı yazı yazma konusunda yönlendirilmek.

8 DUYGUSAL VE SOSYAL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
•Herkesçe sevilip,beğenilmek ve değer verilmek isterler. •Evde ve okulda ilgi merkezi olmak için çaba harcarlar. •İyi,kötü,doğru-yanlış kavramları gelişmiştir. •Sorumluluk duygusu gelişmeye başlamıştır. •Çok çeşitli duyguların etkisi altındadır. •Korku ve endişe en etkin duygulardır. •Grup halinde oyun oynamayı severler. •Oyun grubunda kendi cinslerinden olan arkadaşları ile oynamayı tercih ederler. •Arkadaşlara fazlaca önem verme,onlar gibi olmaya özenme başlar. •Bağımsız olma çabalarının yanı sıra çevrenin sevgi ve ilgisi hala daha çok önemlidir. •Öğretmene hayranlık duyarlar.

9 Duygusal Ve Sosyal Gelişim Ortaya Çıkardığı Temel Gereksinimler
•Sevmek,beğenilmek,takdir edilmek. •Özellikle ilk yılda okula uyum konusunda yardım görmek. •Çevresindeki büyüklerden sabır ve anlayış görmek. •Kendi gelişim hız ve düzeyine göre değerlendirmek. •İyi-kötü,doğru-yanlış gibi kavramları geliştirmek için olumlu örneklerle karşılaşmak. •Çeşitli konularda sorumluluk almak. •Duygularını kontrol etmeyi öğrenmek. •Korku ve endişelerden arınmak. •Arkadaşlarca kabul görmek •Öğretmenlerden ilgi ve anlayış görmek. •Bağımsız davranmak konusunda beceri kazanmak.

10 BEDENSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
9-14 YAŞ ÇOCUKLARININ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ BEDENSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ •Bedensel gelişim hızı önceki dönemlere kıyasla biraz daha azalmıştır. •Küçük kas gelişimi çok hızlıdır. •El_göz koordinasyonu yeterince gelişmiştir. •Görme duygusu olgunlaşmıştır. •Diş değişimi tamamlanmıştır. •Döneminin sonlarına doğru çocuklarda ergenlik dönemi belirtisi başlar. •Hastalıklara karşı vücut direnci çok fazladır. •Günlük enerji harcama düzeyi çok yüksektir.

11 Bedensel Gelişim Özelliklerinin Ortaya Çıkardığı Temel Gereksimler
•Beden gelişimini destekleyecek sportif etkinliklerde bulunmak. •El-göz koordinasyonunu daha da geliştirecek etkinliklere katılmak. •Diş bakımı ve vücut sağlığı konularında iyi alışkanlıklar kazanmak. •Dengeli beslenme,düzenli dinlenme gibi alışkanlıklar kazanmak. •Ergenlik dönemi konusunda aydınlatıcı doğru bilgiler edinmek.

12 ZİHİNSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
•Zihin gücü neredeyse yetişkinlerinki kadar gelişmiştir. •Mantıklı ve soyut düşünme yeteneği önceki döneme kıyasla daha ileri düzeydedir. •Özellikle ilgi duyduğu konularda dikkatini uzun süre yoğunlaştırabilir. •Zaman ve yer kavramı gelişmiştir. •Kendi kendine çalışma,öğrenme ve araştırma yapma becerisi kazanmıştır. •Olayları gerçekçi olarak değerlendirebilir. •Kelime hazinesi çok gelişmiştir. •Okuyarak bilgi edinme gücü artmıştır. •Okuma ile birlikte yazma becerisi de gelişmiştir. •İlgi alanları oldukça çeşitlenmiş ve gelişmiştir. •Özel yetenek belirginleşmeye başlamıştır. •Meslek seçimi ile ilgilidir.

13 Zihinsel Gelişim Özelliklerinin Ortaya Çıkardığı Temel Gereksinimler
•Mantıklı ve soyut düşünme konularında çeşitli deneyimlere girişmek. •Kendisi ve çevresindeki kişiler ve olaylar hakkında objektif değerlendirmeler yapabilmek için çeşitli durumlarla karşı karşıya kalmak. •İlgi alanlarını geliştirmek. •İlgi duyduğu alanları daha iyi tanımak. •Kendi kendine çalışmak,öğrenmek ve araştırma yapmak. •Yazılı ve sözlü anlatımlarda bulunmak. •Çeşitli kitaplar okumak. •Meslekleri tanımak. •Yeteneklerini geliştirmek.

14 DUYGUSAL VE SOSYAL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
•Duygusal yönden oldukça dengelidir. •Korku ve endişe halleri oldukça azalmıştır. •Sevilmek,beğenilmek,kendini güven içinde hissetmek yine temel özelliklerdir. •Büyüklerden çok yaşıtların fikirleri önem taşır. •Bir arkadaş grubunun üyesi olmak büyük zevk verir. •Bu çağın sonuna doğru büyüklerden yardım görmekten hoşlanmaz. •Karşı cinsi küçümseme ve kendi cinsinden olanlara karşı aşırı bağlılık gösterir. •Kendini yetişkin olarak kabul ettirme çabası içindedir. •Öğretmenden tüm öğrencilere eşit davranması beklenir. •Hem rekabet hem de iş birliği yapmaktan hoşlanır. •Çeşitli roman,film kahramanları ile sporcu,atlet ve güreşçilere hayranlık duyar. Karşı cinse ilgi artmıştır.

15 Duygusal ve Sosyal Gelişim Özelliklerinin Ortaya Çıkardığı Temel Gereksinimler
•Kendini sevgi,beğeni ve güven içinde hissetmek. “Ben Kimim” sorusu cevaplar bulmak. •Yaşıtları ile bir arada bulunmak. •Katıldığı arkadaş grubunun etkin bir üyesi olmak. •Rekabet ve işbirliği duygularını dengeli bir şekilde geliştirmek. •Kendisine olumlu örnek olarak seçebileceği kahramanları tanımak. •Çocuk değil yetişkin olarak seçebileceği kahramanları tanımak. •Bağımsız davranmak. Karşı cinsi tanımak

16 ÖZGÜVEN (KENDİNE GÜVEN)
Bireyin,kendine yönelik iyi duygular geliştirmesi sonucu kendisini iyi hissetmesi demektir. Kendisi olmaktan memnun olması ve bunun sonucu olarak kendisi ve çevresiyle barışık olmasıdır.

17 ÖRNEĞİN: -Öğrencinin bildiği halde sınıfta parmak kaldıramaması
-Parmak kaldırıpta soruyu cevaplayamaması -Duygu ve düşüncelerini ifade edememesinin -Sık sık çevresinden kopya çeken

18 KENDİNE GÜVEN = HAYAT BAŞARISI
Çevresi tarafından; Sevgi gören Beklediği ilgi ve yakınlığı gören Fikirlerine değer verilen Gösterdiği çabaları övülen Yaptıklarında hataya yer verilen öğrencinin KENDİNE GÜVEN = HAYAT BAŞARISI

19 KENDİNE GÜVEN == HAYAT BAŞARISI
Çevresi tarafından; Sürekli eleştirilen, Olduğu gibi kabul edilmeyen Önemsendiğini hissetmeyen Fikirlerine değer verilmeyen Beklediği ilgiyi ve yakınlığı görmeyen KENDİNE GÜVEN == HAYAT BAŞARISI

20

21

22 KENDİNE GÜVENİ ZAYIF OLAN ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ
DUYGUSAL TEPKİLER -Çekingenlik -Sık Sık ağlamalar -Öfke patlamaları -Umutsuzluk -karamsarlık -Utangaçlık DAVRANIŞSAL TEPKİLER -Okul korkusu -Saldırganlık -Yalan söyleme -Çalma davranışı FİZİKSEL TEPKİLER -Altını ıslatma -Kekeleme -Karın Ağrısı -Tırnak Yeme -Parmak Emme -Kusmalar AKADEMİK TEPKİLER -Öğrenme güçlüğü -İsteksizlik -İlgisizlik -Başarısızlık -Mücadelelerden kaçma

23 ÖĞRETMEN NE YAPABİLİR? Öğrencilerin gösterdikleri çabayı destekleyin.
İlgi ve yetenekleri doğrultusunda kendilerini ifade edebilecekleri görev ve sorumluluklar verilmeli Olumlu davranışlarını ve üstün yönlerini destekleyin Grup içerisinde aşağılanmamalı,küçümsememeli,lakap takmamalı. Öğrencilerin birbirleri ile kıyaslanmamalı Sözsüz ve sözlü olarak sevgi gösterilmeli Sen değerlisin mesajı vermeli. -Gözle temas-Saygıyla dinleme-kendini ifade etme fırsatı Sosyal etkinliklere yönlendirilmeli

24 HATASIZ KUL OLMAZ , HATALARIMLA SEV BENİ.

25 Elimden gelenin en iyisini yapacağım…
Sana güveniyorum elinden gelenin en iyisini yapabileceğine inanıyorum … sen başarabilirsin Elimden gelenin en iyisini yapacağım… Ben başarabilirim

26 ETKİLİ İLETİŞİM

27 Nitelikleri ne olursa olsun iki sistem arasındaki bilgi alışverişidir.
İletişim nedir? Nitelikleri ne olursa olsun iki sistem arasındaki bilgi alışverişidir. Mesaj Geri Bildirim KAYNAK HEDEF

28 İletişim de; Bilgi aktarımının iki yönlü olması gerekmektedir.
-Bilgi aktarımı tek yönlü ise “bilgilendirme” -Çift yönlü ise “iletişim” olarak adlandırılır. Örneğin ana-babaların çocuklara, öğretmenlerin öğrencilere birtakım emirler verip onların tepkilerini dikkate almamaları iletişim olarak kabul edilemez.

29 Neyi-Ne zaman-Nerede-Nasıl
İLETİŞİM SADECE KONUŞMA DEĞİLDİR... İletişim aynı zamanda; Ne söyleyeceğimizi bilmek Olayları basitçe anlatabilmek, Nerede söylemenin doğru olduğuna karar vermek, Akıcı bir dille ve karşımızdaki kişiyle göz kontağı kurarak konuşabilmek, Ne zaman söyleneceğine karar vermek En iyi nasıl söyleneceğini düşünmek, Dikkati yoğunlaştırmak ve verdiğimiz mesajların alınıp alınmadığını fark edebilmektir. Neyi-Ne zaman-Nerede-Nasıl

30 İletişimde temel ilke kabul etmedir.
Başkasını olduğu gibi kabul etmek, onu gerçekten sevmektir. Kabul edildiğini hissetmek, sevildiğini de hissetmektir. Ancak "kabul etme" kavramı, karşımızdakinin söylediği her şeyi onaylama, ileri sürdüğü fikirlere katılma veya tüm yorumlarını kabullenmeyle karıştırılmamalıdır.

31 Voltaire'in dediği gibi : “Söylediklerini kabul edemem, ama konuşma hakkını ölene kadar desteklerim"...

32

33

34

35

36 Dinleme Becerileri ve Yöntemleri
Pasif (Edilgin) Dinleme; Sessizlik, karşımızdaki kişiye gerçekten kabul edildiğini duyumsatan ve bizimle duygularını daha fazla paylaşması için onu yüreklendiren, çok güçlü sözsüz bir iletidir. Ancak bir tehlikesi, her zaman anlatana gerçekten tüm dikkatimizi verdiğimizi kanıtlamaz. Bu nedenle dinlerken, özellikle duraklamalarda, gerçekten dinlediğimizi göstermek için sözlü ya da sözsüz belirtiler vermekte yarar olabilir. Kabul tepkileri (baş sallamak, gülümsemek, kas çatmak, vb.) uygun zamanda kullanılırsa, anlatanı gerçekten duyduğumuz mesajını verirler.

37 Kapı Aralayıcı Mesajlar;
Bazı insanlar konuşmayı sürdürmek için yüreklendirilmeye gereksinim duyabilir. Bu tür bir destekleme için verilen mesajlara, kapı aralayıcılar denir; "Bu konuda daha fazla bir şey söylemek ister misin?" “İlginç, devam etmek ister misin?"....gibi mesajlar, doğru kullanıldığında iletişimin sürmesine yardımcı olabilir.

38 Etkin (Katılımlı) Dinleme;
Sessizlik, kabul tepkileri ya da kapı aralayıcıların dinleyenin, anlatanı anladığını göstermesi konusunda sınırlılıkları vardır. Dinleyenin, anlatanı yalnızca duyduğunu değil, aynı zamanda doğru olarak anladığını iletebilmesine olanak sağlayan etkin dinleme, en sağlıklı iletişim yöntemi olarak kabul edilmektedir. En temelde, konuşan bireyin söylediği sözleri açarak, tekrar etmekten oluşan etkin (katılımlı) dinleme, insanlar arasında yalın, daha anlamlı bir ilişkinin gelişmesine fırsat verir.

39 Dinleyenin kendisini gerçekten duyduğunu gören anlatan, önce kendisine değer ve önem verildiğini, kabul edildiğini, buna bağlı olarak da sevildiğini düşünür. Etkin (katılımlı) dinlemede, dinleyen suskun ve pasif değildir. Tam tersine anlatanın duygu ve düşünceleriyle ilgili ve konuşmasını onaylayan bir görüntü içinde, kendi başına düşünmesine yardım eden kişi rolündedir. Sorumluluk, anlatana bırakılmıştır. Dinleyen sadece anlatanın, kendi çözümlerini bulmasına "yardımcı" olma çabasındadır.

40 Etkin dinlemenin üstünlüğünü ve nasıl kullanılabileceğini örneklemeye çalışalım.
---Yarı dinlemek yerine... - Ahmet Bey : Benim evrakları buraya göndermişler ama sonuç hakkında bilgi sahibi olamadım. Beni duyuyor musunuz? Hasan Bey : ( Gözü masanın üstündeki evraklarda) Seni duyuyorum...Devam et. - Ahmet Bey : Ben mağdur oldum. Biran önce işlemleri halletmem lazım... Bey efendi beni dinliyor musunuz ? - Hasan Bey ( gözünü evraklardan kaldırmadan ): Kelimesi kelimesine dinliyorum.

41 - Ahmet Bey : Hayır dinlemiyorsunuz!
Hasan Bey : Hem sizi dinliyor hem de işimi yapıyorum. Sen devam et anlatmaya. Ahmet Bey : Boş ver !... ---Tüm dikkatinizi vererek dinleyin Ahmet Bey : Benim evrakları buraya göndermişler ama sonuç hakkında bilgi sahibi olamadım. Beni duyuyor musunuz? - Hasan Bey : (Gözü masanın üstündeki evraklardan kaldırıp Ahmet Bey´ e bakarak) Seni duyuyorum...Devam et.

42 - Ahmet Bey : Bu müracaatımın işleme konulması benim için çok önemli idi. Yapılacak hiçbir şey yok mu? Hasan Bey : Çok üzgünüm. Ahmet Bey : Bir dahaki sefere daha dikkatli davranmam gerekecek. İletişimi, dikkatini vererek değil de, sadece sesiyle katılan biriyle sürdürmeye çalışmak cesaret kırıcı olabilir. Dertlerinizi sizi gerçekten dinleyen birine anlatmak çok daha kolaydır. Bazen karşınızdakine bir şey söylemenize bile gerek yoktur. Çoğu kez, bir insanın ihtiyacı olan tek şey, ona duygularının anlaşıldığını hissettiren, sıcak, sessiz bir ortam ve göz kontağıdır.

43 ---Duyguyu reddetmek yerine. - Ayşe Hanım: Kedimiz ölmüş
---Duyguyu reddetmek yerine Ayşe Hanım: Kedimiz ölmüş. Oysa bu sabah yaşıyordu. - Emine Hanım: Bu kadar üzülme tatlım. Ağlama! Bu sadece bir kedi. - Ayşe Hanım: Üüüüüüüüüüüü - Emine Hanım: Ağlama! Sana başka bir kedi alırız. - Ayşe Hanım: Başka bir tane kedi istemiyorum! - Emine Hanım: Bak, çok mantıksız davranıyorsun!

44 ---Duyguyu isimlendirin. - Ayşe Hanım: Kedimiz ölmüş
---Duyguyu isimlendirin... - Ayşe Hanım: Kedimiz ölmüş. Oysa bu sabah yaşıyordu. - Emine Hanım: Yoo olamaz, ne kadar kötü. - Ayşe Hanım: O bizim arkadaşımızdı. - Emine Hanım: Bir arkadaşı kaybetmek acı verebilir. Ayşe Hanım: Bir çok günümüz birlikte geçmişti. Emine Hanım: Bir çok paylaşımınız olsa gerek. Ayşe Hanım: Onu her gün ellerimle beslerdim Emine Hanım: Kedinizi gerçekten seviyordunuz?

45

46

47 İYİ İNSAN İLİŞKİLERİ İÇİN ETKİLİ BEDEN DİLİ
“ Çevrenizden Göreceğiniz İtibar ve Saygı, Kendinize Gösterdiğiniz Özen Kadardır. " Bazen hareketleriniz gerçek düşüncelerini yansıtmayabilir. Çok ilgilendiğiniz bir konuya ilgisiz gibi görünebilir, yakın hissettiğiniz bir insana soğuk davranabilirsiniz. Beden dilimiz bazen biz istemeden karşı tarafa mesajlar verebilir. Oysa bazı küçük değişikliklerle kendinizi daha iyi ifade edebilir, daha etkili insan ilişkileri kurabilirsiniz.

48 Konuşurken Gözlere Bakın
İnsanların yüzüne bakanlar, bakmayanlardan daha çok hoşa gider. İnsanlarla, onları rahatsız etmeyecek ölçüde, ancak mümkün olduğu kadar çok göz ilişkisi kurun. Tebessümü Unutmayın Canlı olun. Mümkün olduğu kadar sıcak ve dostça tebessüm edin ve gülün. Yüzünüz, çevrenize olan ilginizi yansıtsın. Donuk ve ifadesiz gözükmekten kaçının.

49 Dinlediğinizi Gösterin
Karşınızdaki konuşurken sık sık başınızı hafifçe aşağı-yukarı hareket ettirerek onu dinlediğinizi ve anladığınızı hissettirin. Söylenenleri kabul edip etmemeniz önemli değildir, sizinle konuşana "anlaşıldım" duygusu yaşatın. Başınızı hafif dik tutun.

50 Yakın Olun İnsanlara daima, onları rahatsız etmeyecek, mümkün olan en yakın mesafede durmaya gayret edin. Daima konuştuğunuz veya sizinle konuşan insana dönük durun. İkiden fazla insanla bir grup oluşturuyorsanız, sizin için önemli olanların dışındakilere merkezinizi kapatmayın. Mümkün olduğu kadar çok kişiye merkezinizi açık tutun.

51 Kendinize Özen Gösterin
Grup normlarına, toplumsal rol ve statünüze uygun giyinin. Giyiminize mümkün olduğunca renk katın. Kadınlar erkeklerden daha çok renk kullanabilir. Saç ve el bakımınıza özen gösterin. Kendinize gösterdiğiniz özen, kendinize verdiğiniz değerin ifadesidir. Günlük tıraşını olmamış bir erkek, bıraktığı olumsuz izlenimle ilgili başka bir neden aramamalıdır.

52 Jestleri Unutmayın Çok aşırıya kaçmadan, jestlerinizi kullanın. Ellerinizi cebinizde tutmaktan ve kollarınızı kavuşturmaktan, ellerinizle ağzınızı örtmekten kaçının. Açık ve anlaşılır jestleri tercih edin. Konuşurken... Çok fazla ve çok hızlı konuşmaktan kaçının. Bir topluluk içinde dinlediğinize yaklaşık olarak eşit miktarda konuşmaya gayret edin. Sesinizin yüksekliğini ve tonunu, bulunduğunuz çevreye göre ayarlayın.

53 Otururken... Ayaktaysanız, dik durun. Oturuyorsanız sandalye ve koltuğunuzu tam olarak doldurun ve arkanıza yaslanın. Birisiyle konuşurken ve birisi doğrudan sizinle konuşurken öne eğilin ve ilginizi gösterin.

54 TEŞEKKÜRLER