ANLATIM BOZUKLUKLARI.

... konulu sunumlar: "ANLATIM BOZUKLUKLARI."— Sunum transkripti:

1 ANLATIM BOZUKLUKLARI

2 A) ANLAM YÖNÜNDEN ANLATIM BOZUKLUKLARI

3 Gereksiz sözcük kullanımı
Bir cümlede aynı anlamlı birden fazla kelimenin kullanılmasıyla ortaya çıkar Öğüt ve nasihatlara kulak asmaz. Öğütlere kulak asmaz.

4 Hava sıcaklığı sıfırın altında eksi beş
derecedir. Hava sıcaklığı eksi beş derecedir. Bu yol yaya yürümekle bitmez. Bu yol yürümekle bitmez. Ahmet sınıftan dışarı çıktı. Ahmet sınıftan çıktı.

5 Onunla ilk kez bu bahçede tanıştılar.
Onunla bu bahçede tanıştılar. Korkunç bir gürültü sesi duyuldu. Korkunç bir gürültü duyuldu. Sınıftaki bulunan öğrenciler çok sessizdi. Sınıftaki öğrenciler çok sessizdi.

6 Artık bundan sonra daha çok çalışacağım.
Artık daha çok çalışacağım. Yaşanmış tecrübelerime çok güveniyorum. Tecrübelerime çok güveniyorum. Kutuda yaklaşık on kadar şeker vardı. Kutuda on kadar şeker vardı.

7 Uzun süre karşılıklı bakıştılar.
Uzun süre bakıştılar. Beklenmedik sürprizleri sevmem. Sürprizleri sevmem. Sınava ablasıyla birlikte çalışıyor. Sınava ablasıyla çalışıyor. Hiç durmadan aralıksız konuşuyor. Hiç durmadan konuşuyor.

8 2)Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanılması
Cümlede kullanılması gereken bir kelimenin bulunması gereken yerin doğru olmamasıdır. İzinsiz inşaata girilmez. İnşaata izinsiz girilmez.

9 Çok karnım acıktı. Karnım çok acıktı. Bu hastanede ağrısız kulak delinir. Bu hastanede kulak ağrısız delinir. Her yolda kalan insana yardım edelim. Yolda kalan her insana yardım edelim. Meyveler çok dolapta kalmamalıdır. Meyveler dolapta çok kalmamalıdır.

10 3)Yanlış Anlamlı Kelimenin Kullanılması
Bir kelimenin yerine aynı anlamı vermeyen başka uygunsuz bir kelimenin kullanılması sonucu oluşur. En kısa zamanda resim çektirmelisin. En kısa zamanda fotoğraf çektirmelisin.

11 Lise öğretimini Ankara’da tamamlamış.
Lise öğrenimini Ankara’da tamamlamış. Bahçeye fidan ektim. Bahçeye fidan diktim. Kızın saçları hayli büyümüş. Kızın saçları hayli uzamış. “Köprü” romanı bir dizi için uygulandı. “Köprü” romanı bir dizi için uyarlandı.

12 Meclis öğleden sonraki oturmada bu
konuyu görüşecek. Meclis öğleden sonraki oturumda bu Yıllarca berbercilik yaptı. Yıllarca berberlik yaptı. Türkiye hiçbir ülkeye ayrılık tanımıyor. Türkiye hiçbir ülkeye ayrıcalık tanımıyor.

13 Yeni gelen öğrenci çok çekimser
davranıyor. Yeni gelen öğrenci çok çekingen Çocuklar uygunluk içinde oynuyor. Çocuklar uyum içinde oynuyor. Şirketin yeni müdürü çok deneylidir. Şirketin yeni müdürü çok deneyimlidir.

14 4) Anlamca Çelişkinin Olması
Bir cümlede birbirine ters düşen iki ifadenin kullanılmasıdır. Kesinlikle eve gelmiş olabilir. Eve gelmiş olabilir. Aşağı yukarı tam beş kilo eder. Aşağı yukarı beş kilo eder.

15 5) Deyimlerin Yanlış Kullanılması
Deyimin anlamının kullanıldığı cümlenin anlamına uymamasıdır. Bu sınavı kazanabilmek için bütün zorlukları gözden çıkardım. göze aldım.

16 Bize yaptıkları iyiliklere göz yumduk.
Bize yaptıkları kötülüklere göz yumduk. Onu görünce korkudan kan başıma sıçradı. Onu görünce sinirden kan başıma sıçradı. Annesinin öldüğünü duyunca etekleri zil çaldı. Annesinin öldüğünü duyunca karalar bağladı.

17 6) Mantık Yanlışlıkları
Bu yazıyı değil okumak , anlamak bile imkansız. Bu yazıyı değil anlamak , okumak bile (İnsan önce okur sonra anlar.)

18 6) Mantık Yanlışlıkları
Evde değil bir damla , bir bardak hatta bir kova bile su yoktu. Evde değil bir kova , bir bardak hatta bir bir damla bile su yoktu. (Mantıken gittikçe küçülmesi gerekiyor.)

19 6) Mantık Yanlışlıkları
Bu yara tedavi edilmezse ölüme hatta büyük bir hastalığa bile sebep olabilir. Bu yara tedavi edilmezse büyük bir hastalığa hatta ölüme bile sebep olabilir.

20 B) YAPI YÖNÜNDEN ANLATIM BOZUKLUKLARI

21 1) Tamlama Yanlışlıkları
İyelik eki alan isim tamlaması ile iyelik eki almayan sıfat tamlamasının kullanılmasıyla ortaya çıkar. Bugün yabancı ve Türk filmi izledim. Bugün yabancı film ve Türk filmi izledim.

22 Muhtaçlara her türlü tıbbî ve gıda yardımı
yapıldı. Muhtaçlara her türlü tıbbî yardım ve gıda yardımı yapıldı. Fen ve askerî liselere hazırlanıyorum. Fen liseleri ve askerî liselere hazırlanıyorum.

23 Tekil ve topluluk isimleri anlatacağım.
Tekil isimleri ve topluluk isimlerini anlatacağım. Bu ülkeye teknik ve bilgi yardımında bulunacağız. Bu ülkeye teknik yardımda ve bilgi yardımında bulunacağız.

24 Bugün belgisiz ve sayı sıfatlarını işledik.
Bugün belgisiz sıfatları ve sayı sıfatlarını işledik. İlçemiz coğrafî ve iklim açısından güzeldir. İlçemiz coğrafî açıdan ve iklim açısından güzeldir. Bugün özel ve devlet okulları tatil edildi. Bugün özel okullar ve devlet okulları tatil edildi.

25 Türkiye ayakkabı ve domates salçası ihraç
ediyor. Türkiye domates salçası ve ayakkabı ihraç Çocuğa kek ve portakal suyu verdik. Çocuğa portakal suyu ve kek verdik.

26 Siyasi , ekonomi ve kültür alanında çok
çalışacağız. Siyasi alanda , ekonomi ve kültür alanında çok çalışacağız.

27 NOT : Sıfatlar çoğul anlamı taşıyorsa isimler
çoğul eki almaz. Bu özellik genellikle belgisiz sıfatlarda görülür. Birçok öğrenciler ders çalışıyor. Birçok öğrenci ders çalışıyor. Geceye pek çok davetliler katıldı. Geceye pek çok davetli katıldı. Her sözlere güvenilmez. Her söze güvenilmez.

28 2) Eklerin Eksik Ya da Yanlış Kullanılması
Her zaman çocuklar oyuncaklarını iyi seçmeliyiz. Her zaman çocukların oyuncaklarını iyi Bizi en çok sevindiren onun bu sınavı kazandığıdır. kazanmasıdır.

29 3) Özne – Yüklem Uyumsuzluğu
KURALLAR a) İnsanlar için özne tekilse yüklem de tekil olur. Annem yemek pişirdi. tekil tekil

30 Özne , insanları belirten kelimelerin
çoğul şekliyse yüklem tekil olur. ÖZNE YANLIŞ DOĞRU İŞÇİLER ÇALIŞIYORLAR ÇALIŞIYOR HASTALAR UYUDULAR UYUDU ÖĞRENCİLER GELDİLER GELDİLER ŞEHİTLER ÖLMEZLER ÖLMEZ ASKERLER KOŞUYORLAR KOŞUYOR

31 b) İnsan dışındaki varlıklar için özne her zaman tekil yüklem alır.

32 ÖZNE HAYVANLAR BİTKİLER CANSIZ VARLIKLAR SOYUT KELİMELER ZAMAN İFADELERİ VÜCUT ORGANLARI YÜKLEM TEKİL OLUR

33 Kuşlar güzel ötüyorlar. (HAYVAN)
Çiçekler güzel kokuyorlar. (BİTKİ) Çiçekler güzel kokuyor. Arabalar arıza yapmışlar. (CANSIZ VARLIK) Arabalar arıza yapmış. Ellerim çok ağrıyorlar. (VÜCUT ORGANI) Ellerim çok ağrıyor.

34 Yıllar geçiyorlar. (ZAMAN İFADESİ)
Fikirler baskıyla engellenemezler (SOYUT KELİME) Fikirler baskıyla engellenemez.

35 c) Özne “kimse” , ”hiçbiri” , “hiç kimse”
gibi kelimelerden biriyse yüklem olumsuz olmalıdır. Özne “hepsi” , “herkes” gibi sözcüklerden biriyse yüklem olumlu olmalıdır. ÖRNEK: Herkes okula geldi , kimse dersten kaçmadı.

36 Herkes ders çalışıyor , boş durmuyordu.
Herkes ders çalışıyor , kimse boş durmuyordu. Kimse onu dinlemiyor , gürültü ediyordu. Kimse onu dinlemiyor , herkes gürültü ediyordu. Herkes burada toplansın , bir yere gitmesin. Herkes burada toplansın , kimse bir yere gitmesin.

37 d) Özne 1. kişinin (ben) yanında herhangi
bir şahıssa yüklem 1. çoğul kişiye (biz) göre çekimlenir. ÖRNEK: Ben ve sen top oynadım. Ben ve sen top oynadık. 1. ÇOĞUL KİŞİ EKİ BİZ

38 d) Özne 1. kişinin (ben) yanında herhangi
bir şahıssa yüklem 1. çoğul kişiye (biz) göre çekimlenir. ÖRNEK: Ben ve o top oynadı. Ben ve o top oynadık. 1. ÇOĞUL KİŞİ EKİ BİZ

39 d) Özne 1. kişinin (ben) yanında herhangi
bir şahıssa yüklem 1. çoğul kişiye (biz) göre çekimlenir. ÖRNEK: Ben ve kardeşim büyük başarı kazandım. Ben ve kardeşim büyük başarı kazandık . 1. ÇOĞUL KİŞİ EKİ BİZ

40 e) Özne 2. tekil kişinin (sen)
Yanında herhangi bir şahıssa yüklem 2. çoğul kişiye (siz) göre çekimlenir. ÖRNEK: Sen ve o , bu yükü kaldırırsın. Sen ve o , bu yükü kaldırırsınız . 2. ÇOĞUL KİŞİ EKİ SİZ

41 Düşüncelerinden dolayı ona saygı duyuyor, onu gerçekten seviyorum.
4) Öge Eksiklikleri Genellikle sıralı cümlelerde görülür. Düşüncelerinden dolayı ona saygı duyuyor, gerçekten seviyorum. onu gerçekten seviyorum. (NESNE EKSİKLİĞİ)

42 Köyümü çok özledim , ilk fırsatta gideceğim.
Köyümü çok özledim , köyüme ilk fırsatta gideceğim. (DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ)

43 Fabrikanın inşaatı bu hafta bitecek, haftaya üretime başlayacak
Fabrikanın inşaatı bu hafta bitecek, fabrika haftaya üretime başlayacak (ÖZNE EKSİKLİĞİ)

44 Evin çöken kısımları onarılmış , satışa çıkarılmıştı.
Evin çöken kısımları onarılmış , ev satışa çıkarılmıştı. (ÖZNE EKSİKLİĞİ)

45 Defterin sayfalarını dikkatlice inceledi ve bir şeyler yazdı.
Defterin sayfalarını dikkatlice inceledi ve deftere bir şeyler yazdı. (DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ)

46 Söylediklerime kulak tıkıyor , sürekli duymazlıktan geliyordu.
Söylediklerime kulak tıkıyor , söylediklerimi sürekli duymazlıktan geliyordu. (NESNE EKSİKLİĞİ)

47 Gelen çocukları kapıda karşıladı , çikolata verdi.
Gelen çocukları kapıda karşıladı , onlara çikolata verdi. (DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ)

48 Arkadaşımla televizyon ve müzik dinledik.
Arkadaşımla televizyon seyrettik ve müzik dinledik. (YÜKLEM EKSİKLİĞİ)

49 Acıyı hiç , tatlıyı çok severim.
Acıyı hiç sevmem , tatlıyı çok severim. (YÜKLEM EKSİKLİĞİ)

50 Geçirdiği kazada kolu sağlam , ayağı ise kırılmıştı.
Geçirdiği kazada kolu sağlam kalmıştı , ayağı ise kırılmıştı. (YÜKLEM EKSİKLİĞİ)

51 Annemi çok severim , yardım ederim.
Annemi çok severim , ona yardım ederim. (DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ)

52 Eski eserlere önem vermeli , gelecek nesillere taşımalıyız.
Eski eserlere önem vermeli , onları gelecek nesillere taşımalıyız. (NESNE EKSİKLİĞİ)

53 5) Ek fiil ve fiilimsi eksiklikleri
Boyu kısa , bedeni de pek biçimli değildi. Boyu kısa idi, bedeni de pek biçimli değildi. EK FİİL EKSİKLİĞİ

54 Sınavda kimin başarılı , kimin başarısız
olduğu anlaşılır. Sınavda kimin başarılı olduğu , kimin başarısız olduğu anlaşılır. FİİLİMSİ EKSİKLİĞİ

55 Sınava az veya hiç çalışmadan
girilmez. Sınava az çalışarak veya hiç çalışmadan FİİLİMSİ EKSİKLİĞİ

56 6) Noktalama Eksikliği Virgülün olmaması veya yanlış yerde
kullanılmasıyla ortaya çıkar.Adlaşmış sıfatlardan sonra bir isim geliyorsa anlam karışıklığı olmaması için virgül konulmalıdır. Yaşlı dilenciye para verdi. Yaşlı , dilenciye para verdi.

57 Yaramaz dedesinin yanındaydı.
Genç doktorla görüştü. Genç , doktorla görüştü.

58 Sabırla dinlediğiniz için teşekkür ederim.

59 UYGULAMA SORULARI

60 Buradan gidersek yakalanma şansımız nedir?
Buradan gidersek yakalanma ihtimalimiz nedir? YANLIŞ ANLAMLI KELİMENİN KULLANILMASI

61 Kesinlikle yarın gelebilirler. Yarın gelebilirler.
BİRBİRİYLE ÇELİŞEN KELİMENİN KULLANILMASI

62 Şüphesiz bu sözleri bütün öğrenciler duymuş olmalı.
BİRBİRİYLE ÇELİŞEN KELİMELERİN KULLANILMASI

63 Aşağı yukarı bundan tam yirmi yıl önceydi.
Aşağı yukarı yirmi yıl önceydi. BİRBİRİYLE ÇELİŞEN KELİMENİN KULLANILMASI

64 Eminim bu saatlerde eve gelmiş olmalı. Bu saatlerde eve gelmiş olmalı.
BİRBİRİYLE ÇELİŞEN KELİMELERİN KULLANILMASI

65 Mutlaka bir gün çocukluk arkadaşlarını belki yine arayacak.
Mutlaka bir gün çocukluk arkadaşlarını yine arayacak. BİRBİRİYLE ÇELİŞEN KELİMELERİN KULLANILMASI

66 Öğrencilerin başarısına ilgilenmek gerekir.
Öğrencilerin başarısıyla ilgilenmek gerekir. EKLERİN YANLIŞ KULLANILMASI

67 Bizi en çok sevindiren onun bu sınavı kazandığıdır.
Bizi en çok sevindiren onun bu sınavı kazanmasıdır. EKLERİN YANLIŞ KULLANILMASI

68 Dünkü toplantıda Ali bize sınıf arkadaşlarını tanıştırdı.
Dünkü toplantıda Ali bize sınıf arkadaşlarını tanıttı. EKLERİN YANLIŞ KULLANILMASI

69 Biricik arzumuz sınavı kazanmak ve iyi bir bölüme girmemizdir.
Biricik arzumuz sınavı kazanmak ve iyi bir bölüme girmektir. EKLERİN YANLIŞ KULLANILMASI

70 Herkes, bu yurdu çok sevdiğini söylüyor;
ancak geri kalmış yörelere gitmek istemiyordu. hiç kimse ancak geri kalmış yörelere gitmek ÖZNE EKSİKLİĞİ

71 Galerideki resimlere alıcı gözüyle bakıyor, uzun uzun inceliyordu.
Galerideki resimlere alıcı gözüyle bakıyor, resimleri uzun NESNE EKSİKLİĞİ

72 Köyün muhtarı oldukça zengin, ama cömert değildi.
Köyün muhtarı oldukça zengin idi, ama cömert değildi. EK FİİL EKSİKLİĞİ

73 DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ
Bilirsin ki seni çok sever, herkesten çok da inanırım. sana inanırım. DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ

74 İstanbul’a seyrek İzmir’e ise hiç gitmiyordu.
İstanbul’a seyrek gidiyordu ,İzmir’e ise hiç gitmiyordu. YÜKLEM EKSİKLİĞİ

75 DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ
Kendisini kıskananları düşünüyor; bu nedenle de acıyordu. De onlara acıyordu. DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ

76 Hiçbiri alınan kararları merak etmemiş, çekip gitmişti.
Hiçbiri alınan kararları merak etmemiş,herkes çekip gitmişti. ÖZNE EKSİKLİĞİ

77 DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ
Ödevlerini hiç aksatmıyor, oldukça özen gösteriyordu. Ödevlerini hiç aksatmıyor, ödevlerine oldukça özen gösteriyordu. DOLAYLI TÜMLEÇ EKSİKLİĞİ

78 ÖZNE YÜKLEM UYUMSUZLUĞU
Parasını vermeyen bir ben, bir de Ahmet kalmıştı. kalmıştık. ÖZNE YÜKLEM UYUMSUZLUĞU

79 Sınıfta gürültü yok bugün; tam tersine büyük bir sessizlik içinde.
sınıf büyük bir sessizlik içinde. ÖZNE EKSİKLİĞİ

80 Konuşmacının sesi sinir bozucu, anlatımı da pek düzgün değildi.
Konuşmacının sesi sinir bozucu idi, anlatımı da EK FİİL EKSİKLİĞİ

81 Onlar et ve sütle, biz ise bulgur çorbasıyla besleniyoruz.
Onlar et ve sütle besleniyor, biz ise bulgur çorbasıyla YÜKLEM EKSİKLİĞİ

82 Oyunun çevirisinde hem yanlışlar var hem de sahneye uygun değil.
oyun sahneye uygun değil. ÖZNE EKSİKLİĞİ

83 Yasalara göre paranın üzerine yazı yazmak, yırtmak yasaktır.
yazmak, parayı yırtmak yasaktır. NESNE EKSİKLİĞİ

84 GEREKSİZ SÖZCÜK KULLANIMI
Türkçede Arapça ve Farsça dillerinden gelmiş sözcükler vardır. Türkçe’de Arapça ve Farsça’dan gelmiş sözcükler vardır. GEREKSİZ SÖZCÜK KULLANIMI