İnceleme-Soruşturma.

... konulu sunumlar: "İnceleme-Soruşturma."— Sunum transkripti:

1 İnceleme-Soruşturma

2 DİSİPLİN CEZALARININ MAHİYETİ:
Disiplin cezaları, memuru görevine bağlamak, kamu hizmetlerinin en iyi düzeyde yürütülmesini sağlamak maksadıyla düzenlemiştir. Disiplin cezaları, kamu görevi ve hizmetlerinin sağlıklı, düzenli, zamanında ve gereği gibi yürütülmesini sağlamak için kanun, tüzük ve yönetmeliklerin kamu görevlileri ve hizmetlerine emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulması zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara, durumun niteliğine ve ağırlığına göre uygulanan idari yaptırımlardır.

3 657 sayılı Devlet Memurları Kanun 124
657 sayılı Devlet Memurları Kanun 124. maddesinde, “… kamu hizmetlerini gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacıyla kanunların tüzüklerin ve yönetmeliklerin, Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya yurt dışında yerine getirmemek, uyulmasını zorunlu kıldığı hususlara uymamak, yasakladığı işleri yapmak…” disiplin suçu olarak tanımlanmaktadır

4 DİSİPLİN CEZALARININ AMACI:
Disiplin cezalarının amacı, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan kamu görevlileri ve hizmetlilerinin, görevlerini yetki ve sorumlulukları dahilinde yerine getirmelerini sağlamak ve bu görevlilerin çalışma düzeni için sağlanan şartları ve çalışma ortamını bozucu eylemlerde bulunmalarını önlemektir.

5 Disiplin cezaları, hizmet ve memur statüsü hükümlerine aykırı hareket edenleri zorlayıcı yaptırımlar olmakla birlikte, diğer kamu görevlilerine örnek teşkil etme, ibret alma ve caydırıcı nitelikli amaçlara yöneliktirler.

6 Genel olarak disiplin cezalarında amaç; kamu görev ve hizmetlerinin yasalarla belirlenen usul ve esaslara dahilinde gereği gibi yerine getirilmesini ve yürütülmesini sağlamak ve kamu görevlilerini için oluşturulan çalışma düzeni korumaktır.

7 DİSİPLİN CEZALARININ ÖZELLİKLERİ:
Disiplin cezaları, amacında da belirtildiği üzere kamu görev ve hizmetlerinin sağlıklı ve düzenli bir şekilde, zamanında görülmesini sağlamaya yöneliktirler. Bu cezaların özellikleri şöyle sıralanabilir: Sadece kamu görevlileri ile belli meslek mensuplarına uygulanırlar. Kişiseldirler.

8 Memurun mali hak ve meslek statüsüne yönelik etkileri vardır.
Savunma hakkı tanınmadan verilemezler. Takdiri cezalardır. Takdir yetkisi, hiyerarşik üst ve belli kurullara aittir. Ancak bu takdir hakkı sınırsız değildir.

9 Uygulamalarda eşitlik ilkesi esas olup, aynı eylemde bulunanların aynı cezalarla muhatap kılınması temel alınır Yargı kararı aranmaz ve verildiği tarihten itibaren hüküm ifade ederler. Ertelenmeleri mümkün değildir.

10 DİSİPLİN CEZALARININ YASAL DAYANAKLARI VE ÇEŞİTLERİ:
Bazı teşekküllere ait özel disiplin cezalarının mevcudiyeti dışında genelde disiplin suç ve cezaları 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 125. maddesinde toplanmıştır.

11 DİSİPLİN CEZALARININ UYGULANMASINDA TAKDİR HAKKI:
Disiplin cezalarının uygulanmasıyla ilgili 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 126.maddesinde: “ Disiplin Kurulu ve Yüksek Disiplin Kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi yoktur, cezayı kabul veya reddeder. Red halinde, atamaya yetkili amir 15 gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttirler” hükmü yer almakta olup, bu hüküm karşısında takdir yetkisinin sadece atamaya yetkili amire ait olduğu ortaya çıkmaktadır.

12 Devlet Memurları Kanununun 125
Devlet Memurları Kanununun 125. maddesi ile getirilen takdir hakkının muhakkiklerce getirilecek tekliflere yönelik olmadığı, bu hususun ilgili kurullara ait bulunduğu anlaşılmalıdır.

13 DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİRLER
657 sayılı Kanunun 126. maddesine göre; uyarma, kınam ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; kademe ilerlemesisin durdurulması cezası memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulun kakarı alındıktan sonra atamaya yetkili amirler, il disiplin kurullarının kararlarına dayanan hallerde valiler tarafından verilir. Devlet memurluğundan çıkarma cezası amirlerin bu yoldaki isteği üzerine memurun bağlı olduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir.

14 DİSİPLİN KURULLARI: 657sayılı Devlet Memurları kanunun 134.maddesi disiplin kurullarının oluşmasına dayanak teşkil etmektedir. Disiplin kurullarının kuruluş ve çalışma şekilleri Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkındaki Yönetmelikte belirtilmiştir.

15 Buna göre, Milli Eğitim Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında çalışan görevlilerle ilgili disiplin kurulları; İl Disiplin Kurulu İl Milli Eğitim Disiplin Kurulu Merkez Disiplin Kurulu Yüksek Disiplin Kurulu

16 Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı dışında çalışan görevlilerle ilgili; Bölge Disiplin Kurulu, Anayasa Mahkemesi Disiplin ve Yüksek Disiplin Kurulu, Mahalli İdarelerin; İl özel İdaresi, Belediye, Birlik ve Mahalli İdarelerin Yüksek Disiplin Kurulları kurulur.

17 BAZI KAVRAMLAR VE TANIMLARI
Sosyal İlişkiler (içtimai münasebetler): İnsanların tutum ve davranışlarıyla diğer insanlarla kurduğu ilişkilere sosyal ilişki denir. Sosyal Yükümler (içtimai mükellefiyetler): Devlet tarafından desteklenmiş olsun veya olmasın,toplum halinde yaşamaktan doğan ve sosyal ilişkilerimize bağlı olan yüküm ve ödevlere sosyal yükümler denir.

18 Sosyal Düzen Kuralları:Toplum halinde yaşayan insanların yerine getirmek zorunda oldukları ödevleri ve kullanacakları yetkileri belirten kurallara, sosyal düzen kuralları veya sadece sosyal kurallar denir.

19 Sosyal Yaptırım: Sosyal düzen kurallarına aykırı hareket, başka deyişle kuralların düzenlendiği yetkilere yüküm sınırlarını aşan bir davranış,sosyal bazı tepkilere yol açar. Çok çeşitli biçimlere bürünen bu tepkilere sosyal yaptırım adı verilir.

20 Toplumsal Yaşamı Düzenleyen Kurallar:Toplumsal yaşamı düzenleyen başlangıçta aynı nitelikte sayılıp uzun bir evrim uğraş sonucunda birbirinden ayrılmış bulunan sosyal kuralları birkaç grupta toplayabiliriz. Bunlar; hukuk, din, ahlak ve görgü kurallarıdır.

21 Hak: Hukuk kuralları tarafından kişilere tanınan ve belirli bazı eylemlerin yapılmasına müsaadeyi gerektiren bir kudret, bir yetkidir. Hukuk: Genelde hayatın ve toplumun bilimidir.Toplum düzeninin sağlayan ve fertler tarafından uyulması zorunlu olan kuralların tümü veya toplumu düzenleyen ve kişilerin uymalarını sağlamak için kamu gücü ile desteklenen kurallar bütünüdür.

22 Hukuk Devleti:Yönetilenlerin değil, yönetenlerinde kurallara uyduğu devlettir. Bu ülkede yerleşmiş hukuk düzenine yalnız bireylerin değil yönetiminde uymasını gerektiren bir ilkedir.Anayasa Mahkemesinin bir kararında belirtildiği gibi hukuk devleti; insan haklarına saygı gösteren ve hakları koruyucu,adil, bir 0hukuk düzeni kuran ve bunu devam ettirmeye kendini zorunlu sayan ve faaliyetlerinde hukuka,anayasaya uyan devlet olarak açıklanmıştır.

23 Hukuk Devleti İlkesi:Temel hak ve özgürlüklerini güvence altına alınmış olması, kanunların anayasaya uygunluğunun yapısal denetimimin, kanuni,idari ilkesisin, idarenin yargısal denetiminin, Devlet faaliyetlerinin belirliliği ilkesinin, mahkemelerin bağımsızlığı ve yargıç güvencesi ilkelerinin ve idarenin mali sorumluğunun sağlanmış olmasıdır.

24 Teamül (Örf-Adet):Halk arasında yaygın kurallar ve yazılı olmayan hukuk demektir.
Kamu Hukuku: Devlet ile bir şahıs veya diğer bir devlet arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarının tümüdür. Özel Hukuk: Bir şahıs ile diğer bir şahıs arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarının tümüdür.

25 İdare Hukuku: Devlet idaresisin teşkilat ve işleyişini, şahısların idare ile olan ilişki ve anlaşmazlıklarının çözümünü, kamu hizmetlerinin görülmesini düzenleyene hukuk kurallarının tümüdür. Anayasa:Devletin temel yapısını, yani kuruluşunun, yönetim biçimini, Devletin temel organlarını, bunların birbirleriyle olan ilişkilerini, kişilerin, Devlete karşı olan temel haklarını ve ödevlerini düzenleyen kanundur.

26 Kanun Hükmünde Kararname:Yasama organının kanun ile belli konularda Bakanlar kuruluna verdiği kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi çerçevesinde çıkarılan, aynen kanunlar gibi yürürlüğe giren yazılı hukuki metindir.

27 Tüzük (Nizamname): Bakanlar Kurulunca, kanunun uygulanmasını göstermek veya kanunun emrettiği işleri belirtmek üzere,kanunlara aykırı olmamak şartıyla Danıştay'ın incelemesinden geçirilerek çıkartılan, Cumhurbaşkanı tarafından imzalanarak kanunlar gibi Resmi Gazetede yayımlanarak düzenleyici işlemlerdir.

28 Yönetmelik (Talimatname):Devlet örgütü içerisinde bulunan çeşitli kurum ve kuruluşları kendi iç bünyelerini ilgilendiren çalışma usullerini düzenleyen kurallar bütünüdür.

29 Yönerge:Başbakanlık, bakanlıklar, ve kamu tüzel kişilerinin,kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda, kanun, tüzük, ve yönetmeliklerde yer alan düzenlemeler dahilinde, bu düzenlemelerde ayrıntılı olarak düzenlenmemiş hususlarda yapılacak uygulamaları, yürütülecek iş ve işlemleri düzenleyen, açıklayan,kurum veya kuruluşun en üst yetkilisi tarafından onayla yürürlüğe konulan kurallar bütünüdür.

30 Genelge: Kanun, tüzük, ve yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında düşülen duraksamaları gidermek için veya bu yasal ve idari düzenleyici metinlerde yer alan hususların daha kolay anlaşılabilmesi ve uygulanabilmesi için, yargı kararında yer alan bazı hususlarda yapılacak idari iş ve işlemleri açıklamak için idarenin açıklanmasını gerekli gördüğü hususları teşkilat birimlerine ve çalışmalarını bildirmek için yayımladığı genel nitelikli yazılı emirler bütünüdür.

31 İçtihat:Belirli bir hukuk sorun konusunda mahkemelerin ya da hukuk bilginlerinin görüşüdür.
Kamu Görevi:Devlet tarafından kamu yararı için tahakkuk ettirilen zaruri ve sürekli görülen faaliyetlerdir.Devlet tarafından yürütülmesi zorunludur.

32 Kamu Hizmeti:Devlet yad a diğer kamu tüzel kişileri tarafından ya da bunların gözetimi ve denetimleri altında genel ve ortak gereksinimlerini karşılamak, kamu yararı yada çıkarını sağlamak için yapılan ve topluma sunulmuş bulunan sürekli, düzenli ve ihtiyari etkinliklerdir.

33 Kamu Görevlisi: Kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişidir. (TCK 6.mad.) Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler. (DMK 4/a mad.)

34 İnceleme: Yetkili makam veya mercilerin onay ve emirleri üzerine ihbara veya şikayete konu olan hususların, görevliler tarafından açıklığa kavuşturulması çalışmalarıdır.Denetim çalışmaları sırasında belirlenen bazı durumların, aksaklık ve noksanlıkların ilgili mevzuat yönünden incelenmesi ve değerlendirilmesi çalışmalarıdır.

35 Soruşturma (Disiplin Yönünden): Disiplin hukukuna aykırı fiillerin doğrudan ihbar, şikayet veya diğer yollarla öğrenilmesi üzerine idari makamlar tarafından yürütülen iş ve işlemlerdir. Soruşturma (Adli Yönden): Kanuna göre yetkili mercilerce suç şüphesisin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evrede yürütülen iş ve işlemlerdir.

36 Ön İnceleme:Yetkili merci tarafından 4483 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslar dahilinde yapılan/yaptırılan inceleme ve soruşturma çalışmalarının bütünüdür.

37 İNCELEME VE SORUŞTURMA İŞLEMİNİN ANLAMI
Kamu görevlileri, yasaların kendilerine tanıdığı sıfat ve yetkileri dolaysıyla adli suç işlemleri halinde, bu sıfat ve yetkilere sahip bulunmayan kimselerden farklı ve özel hükümlere tabi tutulmaktadır.Bu husus Anayasanın 129. maddesi son fıkrasında; "Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında... ceza kovuşturması açılması kanunla belirlenen, istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idari merciin iznine bağlıdır"; yine 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 24. maddesinde de; "Devlet memurlarının görevleri ile ilgili... işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması ve haklarında dava açılması özel hükümlere tabidir." şeklinde ifadesini bulmuştur.

38 İNCELEME VE SORUŞTURMA KONULARI VE ÇEŞİTLERİ
Bakanlığımız kurum ve kuruluşlarında görev yapan elemanlar hakkında inceleme ve soruşturma yapılmasını gerektiren fiil ve haller: a) Türk Ceza kanununda ve ceza hükümlü diğer özel kanunlarda açık olarak suç sayılan hareketler, b) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 125. maddesinde ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunun 9. maddesinde belirtilen memuriyet ve mesleki yönden yasaklanmış fiil ve haller, olmak üzere iki kısımda toplamak mümkündür.

39 Müfettişlerin Soruşturma Yapma Sıfat ve Yetkileri
Anayasamızın 6, 42 ve 129. maddeleri ile 652 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmündeki Kararnamenin 17. maddesi, Maarif Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin 6, 8, 46, 57/a. maddeleri müfettişlerin yetkilerinin Anayasadan yönetmeliğe kadar uzanan hukuki dayanaklarıdır.

40 İNCELEME-SORUŞTURMA VE ÖN İNCELEME EMRİ VEREBİLECEK MAKAMLAR
657 Sayılı devlet memurları kanunun 134. maddesine dayanılarak Bakanlar Kurulunca çıkarılan, Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmeliğin 16. maddesinde, kurum ve kuruluşların bu yönetmelik çerçevesinde hazırladıkları özel disiplin amirleri yönetmeliklerinde "disiplin amiri", "üst disiplin amiri", ve "en üst disiplin amiri" olarak belirlenen amirler, memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında disiplin soruşturması başlatmaya ve yetkisi dahilinde olan gerekli cezaları vermeye/uygulamaya yetkilidirler.

41 4483 sayılı Kanuna göre,Bakanlığımız ve merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı kuruluşlarında çalışan memur ve diğer kamu görevlilerinden; 1) İlçede görevli olanlar hakkında kaymakam, 2) İlde ve merkez ilçede görevli onalar hakkında vali, 3)Bakanlığımız merkez teşkilatında görevli olanlardan ortak kararla atanmayanlar hakkında en üst idari amir (Müsteşar), yokluklarında ise vekilleri, ön inceleme yaptırmaya ve soruşturma izni vermeye yetkilidirler.

42 DİSİPLİN SORUŞTURMASI VE DAYANDIĞI KANUNLAR
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda sayılan fiil ve hallerin yanı sıra; 1) Görevle ilgili olmayıp görev mahallinde veya dışında vatandaş olarak işlenen; 2) 4483 sayılı Kanun kapsamında bulunan; 3) Takibi şikayete ve izne bağlı olan; Fiil ve haller disiplin soruşturması kapsamına girer.

43 SORUŞTURMANIN YÜRÜTÜLMESİ VE İNCELEME/SORUŞTURMA RAPORUNUN DÜZENLENMESİ  
a) Evrak incelenmesi, delil toplanması ve değerlendirilmesi b) İfadelerin alınması c) Sonuç çıkarma ç) Belgelerin tasnifi d) Soruşturma raporunun yazılmasında dikkat edilecek hususlar e) Soruşturma raporunun bölümleri

44 İdari soruşturma raporların yazılmasında bir şekil şartı zorunluluğu bulunmamakla birlikte, bu raporların genellikle aşağıda belirtilen bölümlerden oluşturulması yaygın bir uygulama halini almıştır. 1. Giriş II. İnceleme ve Soruşturmanın Konusu III. Yapılan İnceleme ve Soruşturmalar IV. Bilgi, Belge ve İfadelerin Değerlendirilmesi V. Sonuç-Kanaat ve Teklif