OVER PATOLOJİSİ.

... konulu sunumlar: "OVER PATOLOJİSİ."— Sunum transkripti:

1 OVER PATOLOJİSİ

2 Uterusun broad ligamanların arkasında rektumun önündedir.
4x2x1 cm boyutlardadır. Çölömik epitelle döşelidir. Over stroması kortikal ve medüller diye 2’ye ayrılır. Sınır keskin değildir.

3

4 Ovaryan folikülün hayat siklusu
1) Primordiyal folikül (PF) 2) Matür(MF) 3) Atretik (K. Luteum ve albikans) PF germ hücresi içerir. MF’de oosit, granuloza ve teka hücresi içerir. Teka hücresi seks steroid üretim yeridir.

5 Non Neoplastik Lezyonları
1) İnkluzyon kistleri; Yüzey epitelinin invaginasyonu ile olur. 2) Folikül kisti Atretik veya gelişen foliküllerin distansiyonu ile olur. 10cm’yi geçmez. Kist duvarı teka hücresi veya granuolza hücresi ile döşelidir. Teka hücresi yoğunluğu fazlaysa östrojen üretimi fazladır. End hip gelişebilir

6 3) Polikistik Over Multipl folikül kistleri vardır. Çevrede yoğun fibroz kapsül ile karakterli. Bazı sendromlar polikistik overli hastalarda olur. Stein Leventhal sendromu gibi. (Amenore,sterilite,obesite, persistan anovulasyon) Başlatan olay ? LH artar ve teka lutein h’ni uyarır ve androjen üretimi artar.Bu da östrona döner . Mik; K. Luteum ve albikans olmaz. Over büyük.

7 4) Korpus luteum kisti 5) Gebelik luteoması 6) Gelişimsel kistler 7) Endometriozis eksterna

8

9 Endometriozis eksterna
Endometriyal stroma ve glandların uterus dışında görülmesidir. En sık görüldüğü yerler 1) Over 2)Uterin ligaman 3) Rektovaginal septum 4)Pelvik periton 5) Laparatomi skarları ) Umblikus,vajen, vulva, apendiks

10 Önemi; İnfertilite,dismenore ve pelvik ağrıya neden o.b. Mekanizması 1) Regürjitasyon Teorisi Menstruasyonda kan ve dökülen endometriyum tuba lümenlerinden geriye atılabir ve değişik yerlere implante o.b.

11 2. Metaplastik teori Çölomik epitelin anormal diferensiyasyonu Periton, over,tuba,endom,serviks,vagen üst bölümü ve karın organlarının serozal yüzeyi çölomik epitel kaynaklıdır. Bu bölgelerde endometriyum stroma ve glandına diferensiyasyonu doğal.

12 3. Vasküler lenfatik yayılım teorisi
Akciğer ve lenf nodundaki odakları açıklar. Fonksiyonel tabakayı içerir. Siklusdan etkilenir. Makroskopi: Mavimsi kistik nodüller fibrozisle çevrilidir. Overler kistiktir (Çukulota kisti)

13

14 Mikroskopi: 1) Endometriyal stroma 2) Endometriyal gland 3) Hemosiderin yüklü makrofajlar 3’ünden en az ikisinin olması şart. Endometrioid ca gelişebilir.

15

16

17 Over tümörleri Serviks ve endometriyum Ca’dan daha az
USA’da ölüme neden olan 5. Sıradadır. Erken farkedilmezler. Kadın genital sisteminde ölüm nedenlerinin yarısını oluşturur. %80 benigndir. Genç kadınlarda görülür. Malign olanlar daha yaşlılarda

18 Risk faktörleri, 1) Nulliparite 2) Aile öyküsü OKS riski azaltıyor. En önemli risk faktörü genetiktir. BRCA1 ve BRCA2 tümör süpresör genlerinde mutasyon over ca duyarlılığını artırır.(DNA tamir geni) %50’de p53 mutasyonu vardır.

19 Sınıflaması 1)Yüzey epitel kaynaklı 2) Germ hücre kaynaklı 3) Over stroma kaynaklı

20

21 Yüzey Epitel Kaynaklı 1) Seröz tümörler 2) Müsinöz tümörler
3) Endometrioid 4) Clear cell(berrak hücreli) 5) Brenner(Transisyonel ) İlk 3 tümörün benign- borderline-malign formları vardır.

22 Seröz Tümörler Yüzey epitel tümörlerinin %30’unu oluşturur.
%30-59 bilateraldir.Benign, borderline ve malign o.b Makroskopi; Benign olanlarda kistik over dokusu vardır. Düz kaygan kist duvarı vardır. Papiller projeksiyon o.b. Borderline ; Papiller projeksiyonlar daha fazladır Malign; Soild alan papiller yapı artıkça ve iiregülerite kapsülde fiksasyon oluştukça malignite olasılığı artar.

23

24

25 Mikroskopi; Benign;Uzun kolmnar,silyalı tek sıralı epitel hücresiyle döşeli kist duvarı. Papilla o.b. Borderline;Papiller yapılar daha komplekstir.Epitel sıralanışı artmıştır. İnvazyon yok. Malign;Stromaya invazyon vardır. Psammom cismi seröz tümörün özelliğidir. CEA(-) dir.

26

27

28

29

30

31 Müsinöz tümör Daha nadir. %85 benign borderline %15 maligndir.
Seröz tümörden farkları; 1)Mak olarak değişik çapta daha fazla kistlerden (multiloküler)oluşur. 2)Daha az bilateral 3)Daha büyük kitle oluşturur(25kgve fazla) 4) Jelatinöz glikoproteinden zengin sıvı içerir.

32 5) Histolojik olarak apikalde müsin içeren endoservikal veya intestinal epitelle döşeli kistler vardır. Borderline ; Papiller yapı daha fazla ve stratifikasyon hafif nükleer atipi olur.Epitel sıralanışı 4’den fazla ise invazyon belirgin olmasa da malign kabul edilir. CEA(+) dir ve Kras mutasyonu seröz tümör aksine sık. Lokal invazyon ile bitişik dokulara gider.

33

34

35

36

37

38

39 Endometrioid Tümör Çoğunluğu karsinomdur.
Endometriyuma benzer glandlardan oluşur. %15-30 endometriyum Ca ile birliktedir. %15 endometriozis ile birliktedir. Makroskopi; Solid ve kistik alanlar biraradadır.

40 Mikroskopi Endometriyuma benzer glanduler yapılar. Prognoz seröz ve müsinöz Ca’ya göre daha iyi. Bilateral olursa başka biryerden yayılım olduğu düşünülür.

41

42 Transisyonel (Brenner )Tümör
Epitelyal komponent mesane epiteli gibi transisyoneldir. Solid veya kistik o.b. Unilateraldir. Üriner sistem transisyonel epiteline benzer adacıklarla karakterlidir. Stroma teka hücrelerine benzer fibroblastlardan oluşur. Çoğu benigndir. Histogenezi tam bilinmiyor.

43

44 GERM HÜCRE TÜMÖRLERİ 1) Teratom (Matür, immatür, monodermal)
2) Disgerminom 3) Yolk sak tümör 4) Embryonel Karsinom 5) Koryokarsinom 6) Mikst Tümörler.

45

46 Teratom Matur kistik teratom Çoğu kistiktir Dermoid kist Benigndir.
Genç kadınlarda olur. Makroskopi; Unilokülerdir. Kıl peynirimsi sebasöz materyal kemik, kıkırdak gibi sert yapılar dahi içerebilir.

47

48

49 Mikroskopi: Kist duvarı skuamöz epitelle döşeli Deri ekleri,sebasöz gland Kıkırdak,kemik,tiroid Bronş epiteli vb olur. Her 3 germ yaprağına ait elemanlar görülür.

50 İmmatur teratom 3 germ yaprağıdan oluşur ama immatür veya embryonel yapılarla karakterlidir. Daha nadirdir. İlk 2 dekadda görülür. Menapozdan sonra görülmez. Makroskopi Büyük kitlelerdir. Lobüle yumuşak veya serttir. Çoğu kez soliddir. Çevreye invazyon yapma eğilimindedir. Mikroskopi: İmmatur ve matur dokular biradadır.

51 Ektoderm; Gliyal doku Mezoderm; Bağ ,kıkırdak,kemik,kas Endoderm; Tubuller,mide renal epitel Tüm bu elemanlar düzensiz biçimde embryonik formdan matür hale kadar her şekilde ob. Malign tümör olup hızla büyür. Matür elemanlar arttıkça prognoz daha iyidir. İmmatür elemanlar sadece nörojenik ise prognoz daha iyi.

52 Struma Ovari Teratomda tiroid dokusu dominanttır. Gros olarak tiroide benzer. Tiroidin her türlü lezyonunu görmek mümkündür. Teratomlar malign transformasyon gösterir. En sık Yassı hücreli Ca olur.

53

54

55

56

57

58 Disgerminom Testisteki seminoma benzer bir tümördür. (Ovaryan seminom)
Morfolojik,ultrastrüktürel,histokimyasal özellikleriyle primordiyal germ hücrelere benzerlik gösteren ve tamamıyla germ hücrelerinden köken alan tümördür. Hücrelerin çok erken dönemde ve diferensiyasyonun oluşmadığı dönemde ve henüz daha matur olma kabiliyetini kazanmadan oluşan hücreler topluluğudur.

59 Klinik: İnfantil dönemden yaşlılara kadar bir süreç En sık adolesan ve genç erişkinde Semptom süresi kısa ama yümör büyük. Ağrı, distansiyon,kilo kaybı. Disgerminom gebelik sırasında ensık görülen 2 tümörden biri (Seröz kistadenom)

60 Makroskopi: Genelde unilateral Solid tm ‘dir. Yuvarlak, lobule,gri beyaz parlak ve kaygan yüzeye sahip. Mikroskopi; Seminom ile aynı. Büyük uniform hücre gruplarını bağ dokusu çevreler. Sitoplazma sınırları keskindir. Nükleus vezikülerdir. Sitoplazmada gilkojen içerir (PAS) Tümörü çevreleyen stroma lenfositten zengindir.

61 PLAP pozitifdir. Diğer germ hücreleri ile birarada o.b (Mikst germ tm) Tedavi; Radyosensitifdir.

62

63

64

65 Yolk Sak (Endodermal Sinus ) Tümör
Disgerminomdan sonra 2. En sık görülen malign germ hücre tm. Undiferensiye ve multipotent embryonel Ca ‘nın yolk cak ve vitellin yapılara diferensiyasyonu soucu oluşuyor. Çocok ve genç erişkinde AFP düzeyi artmıştır.

66 Makroskopi Unilateral Kapsüllü, yuvarlak düzgün yumşak bazen lobüle gri renkli, hemoraji kiskik jelatinöz Mikroskopi Değişik histolojik paternleri var Santralde damarı olan psödopapiller yapılar içerir ki bunlara schiller-Duval cisimi denir. Diagnostiktir. İntrasitoplazmik ,ekstrasel PAS + hyalen cisimler var.

67

68

69 Embryonel Karsinom Testistekine benzer.,
Germ hücre tümörlerinin enaz diferensiye olan formudur. Diğer germ hücre tm’leriyle genellikle kombine olarak görülür. (Yolk sak, Disgerminom,immatur teratom) Çocuk ve genç erişkinde

70 Makroskopi Genelde kombine olduğu için görünüm diğer tiplere göre değişir. Mikroskopi Sinsityal yapılar, solid gruplar,yarıklar ve glanda benzer yapılar oluşturan orta büyüklükte sitoplazmik sınırları belirsiz,nükleolü belirgin büyük nükleuslu hücrelerden oluşur Sitokeratin +(Disgerminom-).AFP’de +, CD30+ dir. Oldukça maligndir.

71 Koryokarsinom Malign germ hücresinin ekstraembryonik difernsiyasyonuna bir örnektir. Germ hücre orijini sadece prepubertal ise söylenir. Genelde kombine HCG düzeyi yüksek. Plasental koryoca aksine kemoterapiye cevapsızdır. Gestasyonel koryoca daha iyi prognozludur.

72 SEKS KORD STROMAL TM Sınıflaması 1)Granuloza stromal hücreli tümörler
A) Granuloza hücreli tm (Adult,juvenil) B) Tekoma-Fibroma 2) Sertoli stromal hücreli tm A) Sertoli hücreli tm B)Leydig hücreli tm C) sertoli-Leydig hücreli tm 3) Gynandroblastoma 4) Undifferensiye

73 1) Granuloza hücreli Tümör
Adult ve juvenil olmak üzere 2 tiptir. Adult olanı %95 oranda, yani daha sıktır. Postmenapozda görülür. Klinik olaraken sık östrojen salgılayan ovaryan tm’dür. Fonksiyonel tümörlerde endometriyumda hiperplazi eşlik eder.%5-25 oranında karsinomda o.b

74 Makroskopi Değişik boyuttadır. Çok küçük,büyük ob. Solid veya kistik o.b. Gri beyaz sarı renkli(lipide bağlı) Karakteristik olarak kistiktir ve kisler kanla doludur. Mikroskopi Granuloza hücrelerinden oluşur. Teka hücrelerive fibroblastlar eşlik eder. Nükleuslarda groove(kahve çekirdeği) görünümü tipik.

75 Call-EksnerCisimi; Gland benzeri yapıların ortasında asidofilik materyal bulunur. İmmatür folikül şeklinde tanımlanır. Bu yapı belirginse tanı kolaydır. Tümör 2 açıdan önemli, 1) Östrojen salgılama potansiyeli 2) Malignite tehlikesinin varlığı (%5-25) Prekoks puberte,end hip,memenin kistik hast birlikte ob

76

77

78

79 Tekoma-Fibroma Over stromasından kaynaklanan fibroblast veya iğsi lipid damlacığı içeren hücrelerden oluşur. Tekoma hormonal aktiftir. Tekoma kesiti sarı,fibroma beyaz renkli.

80 Sertoli Leydig Hücreli Tümör
Testis hücrelerinin değişik gelişim evrelerindeki hücreleri temsil eder Her yaşta o.b Normal dişi cinsiyeti gelişimini engelleyebilir. Meme atrofisi,amenore,sterilite vb. Mik; Sertoli veya leydig hücrelerinden oluşan tübüllerden oluşur.

81 Gynandroblastom Sertoli leydig hücreli tm+ granuloza hüc tm Gonadoblastoma Germ hüc tm +seks kord stromal tm Disgerminom+granuloza hüc tm

82

83 Metastatik tümörler Bilateral ise, Nodül yapısı çok ise,
Damar invazyonu varsa METASTAZ Lenfoma ve sarkomlarda met yapar. Ensık mide barsak, apendiks,uterus,meme akciğer ve deri met görülür.

84 Krukenberg Tümörü, Genelde bilateral ve hemen her zaman metastatik orijinli tümöre denir. Primer odak; Mide,Barsak ve meme Mik; Taşlı yüzük hücreleri dir. Musikarminle + boyanır.