Üretim Bir işletmenin ve ekonominin sağlıklı şekilde yaşaması ve gelişmesi yeterli düzeyde üretime bağlıdır. Üretim, fayda yaratmak şeklinde tanımlanabilir,

... konulu sunumlar: "Üretim Bir işletmenin ve ekonominin sağlıklı şekilde yaşaması ve gelişmesi yeterli düzeyde üretime bağlıdır. Üretim, fayda yaratmak şeklinde tanımlanabilir,"— Sunum transkripti:

1 Üretim Bir işletmenin ve ekonominin sağlıklı şekilde yaşaması ve gelişmesi yeterli düzeyde üretime bağlıdır. Üretim, fayda yaratmak şeklinde tanımlanabilir, yani gereksinimleri karşılayacak mal ve hizmetleri oluşturmaktır (ekonomist tanım) Üretim fiziksel bir malın, araç, gereç, insan gücü ve malzemeler ile montajı veya yapımı olarak da tanımlanabilir (mühendislik tanım)

2 Üretim Üretim, kaynakları (girdileri, üretim faktörlerini) ürüne (çıktılara) dönüştürme sürecidir. Ürün: mal ve hizmetlerdir Üretim faktörleri: toprak (doğa-hammadde), işgücü, sermaye (teknoloji), yönetim.

3 Yönetim Yönetim, üretim amacı ile biraraya getirilen faktörlerin yönetilmesi ( planlanması, örgütlenmesi, koordinasyonu ve kontrolü) fonksiyonudur. Yönetim (Taylor): ne yapmak istediğinizi bilme ve sonra onu kişiler aracılığı ile en iyi ve en ucuz biçimde yapılmasını sağlamadır.

4 Üretim yönetimi Üretim yönetimi, mal ve hizmetlerin üretimiyle ilgili faaliyetlerin yönetimi. Üretim yönetimi, üretim sistemlerinin tasarımı ve çalıştırılması ile ilgili faaliyetlerdir. Üretim yönetimi, işletmenin elinde bulunan malzeme, makine, işgücü gibi kaynakları,: belirli miktarda istenilen kalitede, istenilen zamanda, en düşük maliyet (en fazla karla) ile müşteri gereksinimlerini karşılayacak mal ve hizmetleri üretecek şekilde bir araya getirmesiyle ilgili işlemlerdir.

5 Üretim yönetimi Ürün: mal veya hizmet
İşlemler: ürünün üretilmesine ilişkin birtakım faaliyetler Üretim yönetimi→ Üretim/işlemler yönetimi Production management →Production&Operations Management(POM) İşlemlerin ve işletmede bunu destekleyen diğer fonksiyonlarla ilişkilerin yönetilmesine işlemler yönetimi denir. Kaynakların bir araya getirilmesi, yani üretim ve işlemler çabaları için işletmede diğer birimlerle sıkı işbirliği gerekir.

6 The Emergence of OM (cont’d)
Application of OM to Service Operations Batch cooking operations at McDonald’s Just-in-Time (JIT) at Northern Telecomm, Inc. Automatic inventory replenishment at Wal-Mart Service Good Product

7 Üretim Fonksiyonu Her işletme üç fonksiyon yardımıyla yönetilir : Finans, pazarlama ve üretim yönetimi. Bu fonksiyonların yöneticileri (vice president), doğrudan firmanın üst yöneticisine (president – CEO) bağlıdırlar ona rapor verirler. ( Şekil: 1.1) Üretim fonksiyonu, işletmede pazarlama ve finans ile birlikte, şirketin stratejik planlarını gerçekleştirmede önemli rol oynarlar. İşletmenin birinci derecede önemli fonksiyonlarından biridir.

8

9 Organizational Charts
Manufacturing Operations Facilities: Construction:maintenance Production & inventory control Scheduling: materials control Supply-chain management Manufacturing Tooling, fabrication,assembly Design Product development and design Detailed product specifications Industrial engineering Efficient use of machines, space, and personnel Process analysis Development and installation of production tools and equipment Finance & Accounting Disbursements/credits Receivables Payables General ledger Funds Management Money market International exchange Capital requirements Stock issue Bond issues and recall Marketing Sales promotions Advertising Sales Market research

10 Diğer işletme fonksiyonları, muhasebe, satın alma, insan kaynakları, mühendislik... gibi bu üç ana fonksiyonu destekler. Finansman; nakit akışlarını, mevcut varlıkları ve sermaye yatırımlarını yönetmekle sorumlu fonksiyondur. Pazarlama; satışlardan, müşteri talebini yaratmadan, müşteri istek ve ihtiyaçlarını anlamakla sorumludur.

11 Üretim / İşlemler (Ü.İ.); bir firmanın mal ve hizmetini üretebilmek için gerekli kaynakları planlayan, koordine eden ve kontrol eden bir işletme fonksiyonudur. Ü.Y. bir yönetim fonksiyonudur. İnsanları, ekipmanı, teknolojiyi, bilgiyi ve bir çok diğer kaynakları yönetmeyi kapsar. Ü.Y. her işletmenin temel, ana, merkez fonksiyonudur. Bu her işletme için doğrudur. İster büyük ister küçük işletme olsun, ister fiziki mal yada hizmet yaratsın, kar amaçlı olsun veya olmasın her firma Ü.Y. fonksiyonuna sahiptir.

12 İşletmede tüm fonksiyonlar bir bütünü tamamlar
İşletmede tüm fonksiyonlar bir bütünü tamamlar. Her fonksiyonu ayrı ayrı düşünür ve inceleriz. Aslında bağlı olduğunu unutmamak gerekir!! İşletmede fonksiyonları koordine etme üst yönetimin görevidir. Firmanın amaçlarının ve bu amaçları gerçekleştirecek stratejilerin saptanması ile bu koordinasyon sağlanır. Şirket politikaları da örgütü koordine etmeye yarar.

13 Üretim Yönetimi : Firmanın mal ve hizmetlerini üretebilmek için gerekli kaynakları planlama, koordine etme ve kontrol etmekle sorumlu işletme fonksiyonudur. Üretim Yönetimin Rolü : Örgütsel girdileri çıktılara dönüştürmektir.

14 Üretim Sistemi Üretim yönetimin rolü, firmanın girdilerini tamamlanmış mal ve hizmetlere dönüştürmektir. Girdileri; insan kaynakları (çalışanlar, yöneticiler gibi), tesisler ve süreçler (bina ve ekipman gibi), malzeme - materyal, teknoloji ve bilgi oluşturur. Çıktılar, firmanın ürettiği mal ve hizmetlerdir. Şekil 1.2 bu dönüşüm sürecini gösterir.

15

16 Bir fabrikada dönüşüm; hammaddelerin ürünlere dönüştüğü fiziksel değişimdir; deri ve lastiği spor ayakkabıya, kot kumaşını jean pantolonuna, plastiği oyuncağa dönüştürme gibi. Hava yollarında; yolcuların ve bagajların bir yerden diğer bir yere etkin bir şekilde hareketidir. Hastanede; doktorlar, tıbbi prosedürler ve tedavi gibi kaynaklar ile hasta insanları sağlıklı yapmaktır. Dönüşüm: fiziki (imalattaki gibi), yer değiştirme (ulaştırmada), el değiştirme (perakende), depolama-saklama (depo), fizyolojik (sağlık), bilgi (telekomünikasyon) dönüşümü şeklinde de özetlenebilir.

17 Üretim sistemi Üretim sistemi 5 ana bileşenden oluşur: Girdi
Dönüşüm süreci Çıktı Geri bildirim Yönetici (karar verme) Üretim sistemi geri bildirimli (kapsamlı) bir sistemdir. Geri bildirimin rolü, çıktı sonuçlarına bakarak sistemde düzenleyici ayarlamalar yapmaktır. Yani kontrol faktörü vardır. Kontrol otomatik değildir. Yöneticinin kararları devreye girer.

18 The Transformation Process within OM
Exhibit 1.2

19 Üretim sistemine örnekler
Üretim sistemleri karmaşıktır. Otomobil montajı, çelik üretimi, uçak imalatı vs.. Tabloda yaygın olan üretim sistemlerinin tipik bileşenleri gösterilmiştir. Üretim sistemi girdiler D.S çıktılar yönetici Geri bildirim Hastane Hasta Personel Yatak İlaç Operasyon Muayene Tedavi Laboratuvar sonuçlar Tedavi edil. hasta Başhekim Baş hemşire Tedaviye tepki Operasyon sonrası komplikasyon Restoran Oto fabrikası Malzeme Parçalar Hammadde ...... Montaj Boyama ..... otomobil Fabrika müdürü .... Üretim miktarı Maliyet

20 Katma değer Üretim yönetimin başarılı olması için; dönüşüm süreci sırasında değer katkısı sağlaması gerekmektedir. Katma değer terimi; ürünün nihai değeri ile tüm girdilerinin değeri arasındaki farktır. Katma değer büyüdükçe işletme daha verimli olmaktadır. Katma değeri artırmanın bariz bir yolu dönüşüm sürecindeki faaliyetlerin maliyetlerini azaltmadır. Katma Değer (Value Added) : Nihai ürünün, nihai değerini yaratmak üzere girdilere katılan değer miktarıdır.

21 Katma değer Değer katmayan faaliyetler israf (waste) olarak görülür ve görev, ekipman veya süreçleri kapsayabilir. Üretim yönetiminin önemli bir fonksiyonu, tüm faaliyetleri analiz etmek, değer katmayanları elimine etmek, süreçleri ve görevleri yeniden yapılandırmak (şekillendirmek) ve etkinliğini artırmaktır. Günümüzün iş çevresi her zamankinden daha rekabetçidir ve üretim yönetimi, etkinliği artırarak rekabet edebilmeyi artıracak çabaların odak noktasını oluşturmaktadır.

22 The Value Chain and Its Support Functions
Exhibit 1.10

23 Üretim Sistemi ve Çevre
Bir örgütte üretim sistemi örgütün diğer bölümleri tarafından ve aynı zamanda dış çevreden de etkilenir. Örgüt içinde finans, pazarlama , muhasebe, insan kaynakları, AR-GE , satın alma, dağıtım, bilgi sistemleri gibi diğer bölümlerle ilişki içindedir. Birbirlerine bilgi alışverişinde bulunurlar. Aynı zamanda hepsi örgüt stratejisini izlemelidirler.

24 Örgüt İçinde Üretim Yönetimi
Başkan veya CEO ( Yönetim Kurulu Başkanı) Firmanın Stratejik Yönü Pazarlama Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı (Vice President) Üretim Üretim Genel Müdür Yardımcısı (Vice President) Finansman Finansman Genel Müdür Yardımcısı (Vice President) Satışlar ve Talep Bilgileri Finansal Durum Satış ve Talebi Karşılamada Örgüt İmkanı Üretim İhtiyaçları ve Finansal Gereksinimler

25 Bilgi Teknolojileri (IS) Finans
Pazarlama Bilgi Teknolojileri (IS) Finans Üretim Yönetimi Müşteri Talebi Yeni Ürün İhtiyacı Mevcut Üretim İmkanları Stok Düzeyleri Çıktı Miktarları Kapasiteler Teknolojik İmkanlar Bilgi İhtiyaçları Planlanan Sermaye Yatırımları Sermaye Gereksinimleri Bütçeler Ortakların İhtiyaçları Finansal Göstergeler Mühendislik Muhasebe İnsan Kaynakları Fatura Bilgileri Süreç İyileştirmeler Performans Göstergeleri Üretim İmkanları Tasarım Gerekleri Ürün Spesifikasyonları Teknolojik Tradeoffs Mevcut İşgücünün Becerileri İşgücü Maliyetleri İşgücü Gereksinimi

26 Üretim Sistemi ve Çevre
Üretim sistemini ve firmanın tümünü etkileyen dış çevre faktörleri vardır. Bunlar bunlar firmanın tüm politikalarını ve amaçlarını etkiler: Ekonomik faktörler: faiz oranları, vergi düzenlemeleri, fonların elde edilebilmesi, genel ekonomik koşullar, ölçek ekonomileri vs.. Yasal düzenlemeler: çevre kirliliğine ait çıkarılan düzenlemeler… Rekabet: Pazar payını kaybetmemek için diğer firmaların çıkardığı ürünleri üretmek Teknoloji: yeni teknolojiler üretim sürecini, malzemeyi, yöntemi etkiler

27 Üretim fonksiyonunun önemi
Üretim fonksiyonu, mal ve hizmetleri gerçekleştirirken, işletmenin çalışanlarının büyük bir kısmını kullanır, ve firmanın sermaye varlıklarının büyük bir kısmından sorumludur. Kalite üzerinde büyük bir etkisi vardır, ki bu firmanın görünen yüzüdür ve müşteriler bu yüzle ilgilidirler. Mal ve hizmet üretimi gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin önemli bir bileşenidir. İmalat ve hizmet sektörü GSMH ya önemli katkıda bulunur. Özellikle hizmet sektörü istihdamda önemli bir pay tutar.

28 Services as a Percent of Gross Domestic Product (GDP) for Different Countries
Source: The World Factbook 2000, Central Intelligence Agency, Washington, DC. Exhibit 1.5

29 Growth in Services in the United States
Source: Eva E. Jacobs, ed., Handbook of U.S. Labor Statistics, 5th ed. (Bernan Press, 2001), Table 2-1, pp. 161–164. Exhibit 1.6

30 Niçin Üretim yönetimi çalışıyoruz?
Üretim yönetimi örgütün 3 ana fonksiyonundan biri (pazarlama , finans ve üretim) .Örgütlerin nasıl çalıştığını anlamak zorunludur. Mal ve hizmetlerin nasıl üretildiğini bilmek isteriz Üretim yöneticilerinin ne yaptığını anlamak isteriz. Üretim/işlemler örgütün en pahalı parçasıdır.

31 Üretim fonksiyonunun, diğer işletme fonksiyonlarına oranla kara katkısının daha fazla olacağını bir örnekle gösterelim. Küçük bir işletmede, yeni bir yatırım yapılabilmesi için kredi alınması gereklidir ve kredi alabilmek için banka isletmenin bugünkü durumundan daha iyi durumda olmasını (karını ikiye katlamasını) istemektedir. 3 ana fonksiyon ile neler yapılabilir??

32 Katkıyı artıran seçenekler

33 Üretim Yönetimine ilişkin işler nerelerdedir?
Fabrika yöneticisi Kalite yöneticisi Satın alma direktörü Süreç geliştirme uzmanı Tedarik zinciri yöneticisi Stok yöneticisi.....

34 Where are the OM Jobs

35 Where Are the OM Jobs? Technology/methods Facilities/space utilization
Strategic issues Response time People/team development Customer service Quality Cost reduction Inventory reduction Productivity improvement

36 Üretim Yönetimi nelerle uğraşır?
Üretim yönetimi bir çok farklı faaliyeti içeren kapsamlı bir disiplindir. Üretim yönetiminin uğraş alanlarını anlamak için kendimizin bir küçük işletme açacağını ve burada ne gibi kararlar vermek zorunda olduğumuzu düşünelim. İşletmemiz cevizli kurabiye üretip bunu fast-food şeklinde sunan bir işletme olacak.

37

38

39

40

41

42 Örneğe dikkat edilirse günlük spesifik kararlardan önce tüm firmayı ilgilendiren uzun dönemli kararlar almak zorunda olduğumuzu görürüz. Bu kararlar ister büyük ister küçük her işletme için önemli ve kritiktir. Büyük firmalarda kararlar daha karmaşıktır. Çok çeşitli ürün üretilebilir. Farklı yerlerde birçok fabrika kurulabilir. Çok sayıda global tedarikçiler kullanılabilir. Ü.Y. Çabalarını koordine etmek karmaşıklaşabilir.

43 Üretim Yönetimi Kararları
Stratejik Kararlar Tüm firmanın yönünü (gidişatını) belirleyen kararlar, geniş kapsamlı ve uzun dönemlidir. Taktik Kararlar Daha spesifik ve kısa dönemli kararlardır ve stratejik kararlarla sınırlandırılır.

44 Şekil 1.4 Stratejik ve Taktik Kararlar Arasındaki İlişki
Stratejik Kararlar Geniş kapsamlı (detaysız) Uzun dönemli Tüm işletmeyi kapsayan (Bizi rekabetçi yapacak ürünün özelikleri nedir gibi) Taktik Kararlar Dar kapsamlı Kısa dönemli Küçük grubu ilgilendiren (Yarın 2. vardiyada kim çalışacak gibi)

45 Üretim Yönetimindeki tarihsel gelişmeler
Ü.Y lerin sonu 60 ların başında bir çalışma alanı , bilim dalı olarak görüldü. Ü.Y. nin şekillenmesine birçok olay ve tarihi gelişmeler yardımcı oldu. Gelişmeler endüstri devrimine kadar çok az idi. Güç kaynağı olarak insanı alan kulübe tipi imalathaneler vardı İşler babadan oğula, usta-çırak ilişkisi şeklinde öğreniliyordu.

46 Endüstri Devrimi malların bugünkü şekliyle üretiminde önemli bir etkiye sahiptir.
E.D lerde birçok icadın gerçekleştirilmesi ile başladı. Böylece malların imalatı kolaylaştı ve hız kazandı. Bu icatlar bireysel sanatkarların sona ermesine , modern fabrikaların gelişmesine neden oldu. Makine çağı başladı.

47

48

49

50

51 Significant Events in Operations Management

52 The Heritage of Operations Management
Division of labor iş bölümü (Adam Smith 1776 and Charles Babbage 1852) Standardized parts standart parçalar(Whitney 1800) Scientific Management bilimsel yönetim(Taylor 1881) Coordinated assembly line montaj hattı(Ford/Sorenson/Avery 1913) Gantt charts gantt şemaları(Gantt 1916) Motion study hareket etüdü(Frank and Lillian Gilbreth 1922 Quality control kalite kontrol(Shewhart 1924; Deming 1950) Computer bilgisayar(Atanasoff 1938) CPM/PERT kritik yol yöntemi(DuPont 1957)

53 The Heritage of Operations Management - Continued
Material requirements planning malzeme ihtiyaç planlaması (Orlicky 1960) Computer aided design bilgisayar destekli tasarım (CAD 1970) Flexible manufacturing system esnek imalat sistemi(FMS 1975) Baldrige Quality Awards kalite ödülleri(1980) Computer integrated manufacturing CIM bilgisayarla bütünleşik imalat(1990) Globalization(1992) Internet (1995)

54 Historical Development of OM (cont.)
OM Emerges as a Field (cont’d) 1950–1960, OM moved beyond industrial engineering and operations research to the view of the production operation as a system. The Marriage of OM and IT Integrated solutions approaches Business process reengineering Supply chain management Systems integration (SAP)

55 Eli Whitney © 1995 Corel Corp. Born 1765; died 1825 In 1798, received government contract to make 10,000 muskets Showed that machine tools could make standardized parts to exact specifications Musket parts could be used in any musket

56 Frederick W. Taylor Born 1856; died 1915
Known as ‘father of scientific management’ In 1881, as chief engineer for Midvale Steel, studied how tasks were done Began first motion & time studies Created efficiency principles © 1995 Corel Corp.

57 Taylor: Management Should Take More Responsibility for
Matching employees to right job Providing the proper training Providing proper work methods and tools Establishing legitimate incentives for work to be accomplished

58 Frank & Lillian Gilbreth
Husband-and-wife engineering team Further developed work measurement methods Applied efficiency methods to their home & 12 children! (Book & Movie: “Cheaper by the Dozen,” book: “Bells on Their Toes”) © 1995 Corel Corp.

59 Henry Ford Born 1863; died 1947 In 1903, created Ford Motor Company
In 1913, first used moving assembly line to make Model T Unfinished product moved by conveyor past work station Paid workers very well for 1911 ($5/day!) © 1995 Corel Corp. ‘Make them all alike!’

60 W. Edwards Deming Born 1900; died 1993 Engineer & physicist
Credited with teaching Japan quality control methods in post-WW2 Used statistics to analyze process His methods involve workers in decisions

61 Contributions From Human factors Industrial engineering
Management science Biological science Physical sciences Information science

62 Üretim Yöneticilerinin Günümüzde Karşılaştıkları Sorunlar
Bu sorunlar artık ÜY konuları içinde yer alacaktır. Yeni ürünlerin üretim sürelerinin hızlandırılması ( piyasaya hızlı giriş) Bu, ürün tasarımcıları, süreç mühendisleri ve üretim arasında koordinasyonu gerektirir. Etkin olabilmek için, her grup sadece kendi fonksiyonunu düşünme yerine, takım olarak çalışmalıdırlar. Yeni ürünlerin sunum süresinin kısaltılabilmesi için tamamlanması gerekli faaliyetler birbiri ardısıra değil ( sıralı yaklaşım), eşzamanlı olarak yürütülmelidir. (Sequentially X Concurrently)

63 2. Mal ve Hizmetlerin kitle halinde ancak müşteri isteğine göre üretilebilmesi için esnek üretim sistemleri geliştirmek.(mass-customization) (yığın kişiselleştirme) Her endüstride müşteri isteklerinin çeşitlenmesi ile ürün hatları genişlemiştir ( ya da en azından satıcılar müşterilerin böyle istediğini söylerler) . Buna çeşitli örnekler verilebilir. Buick firması süspansiyon sistemini müşterinin nasıl bir sürüş istediğine göre çeşitlendirmiştir. Toshiba labtop bilgisayarların 30 farklı çeşidini üretmektedir. Bebek bezinde dahi Protector&Gamble Pampers bebek bezinin 13 farklı tasarımını üretmektedir.

64 3. Global üretim ağlarını (network) yönetmek.
Bu konunun 3 farklı yönü vardır. Birincisi ülke dışında üretilen parçaların tasarım ve kalitede istenen özellikleri karşılaması. Bu da tedarikçilerin ve ilgili yerel işgücü ve hükümet uygulamalarının dikkatli seçilmesini gerektirir. İkinci olarak parçaların gönderilmesi ve tesliminde lojistiğin yönetimidir. Üçüncüsü, ilk ikisini izlemek için bilgi sistemlerinin geliştirilmesidir.

65 Ford’s Global Network to Support the Manufacturing of the Escort
Source: From Joseph E. Stiglitz, Principles of Micro-economics, 2nd ed. (New York: W. W. Norton and Company, 1997), p. 58. Reprinted with permission. Exhibit 1.9

66 4. Mevcut üretim sistemleri için yeni süreç teknolojilerinin geliştirilmesi ve entegrasyonu.
Teknoloji çok çeşitlidir ancak onu etkin bir şekilde uygulamak çoğunlukla güçtür. Problem genellikle bilgisayar destekli sistemlerin bağlanmasındaki karmaşıklıktan ötürüdür. Bazen de maliyetinden ötürüdür. Aynı işi daha ucuz bir makine yapabilse dahi pahalı ekipmanların kullanıldığını görebilmekteyiz. Bunun tipik örneği, uzun dönemli tek bir ürün üretimi için daha ucuz olan esnek olmayan ekipman yerine, pahalı esnek imalat makinelerinin kullanılmasıdır.

67 5. Yüksek kaliteyi hızla sağlamak ve onu yeniden yapılanma da muhafaza edebilmek.
Burada toplam kalite yönetimi akla gelir. Ancak firmaların rekabet ortamında kalite gereksinimlerini karşılamak için uzun geliştirme sürelerine sahip olma lüksleri yoktur. İşgücünün, işlerin riskte olduğu ortamda şevkle çalışmalarını beklemek de doğru olmaz.

68 6. Farklı işgücünün yönetimi.
Birçok gelişmiş ülkede farklı dili konuşan, farklı kültürlerden gelen işgücünün atölyelerde çalıştığı görülmektedir. Örneğin California da Toyota nın bir fabrikasında 420 çalışan arasında 26 farklı kültürden gelenler vardır. (Bunlardan sadece 4 ü Japondur.)

69 7. Çevre kısıtlarını, etik standartları, hükümet uygulamalarını yerine getirmek.
Sosyal sorumluluk konuları örgütün tümünü etkiler, ancak üretim bölümü fiziksel kaynakların başlıca kullanıcısı olduğundan, kirliliğe ve güvenlik tehditlerine öncü olabilir. Firmalar halen şirket planlarının bir parçası olarak yeşil stratejiler denen stratejiler geliştirmektedirler.

70 Changing Challenges for the Operations Manager

71 Üretim Yönetimindeki Değişimler
Geçmiş Nedenler Gelecek Yerel ve ülkesel odaklanma Dünya çapında güvenilir iletişim ve ulaşım ağları ve düşük maliyet Global odaklanma Büyük partiler halinde teslimler Çok miktarda stoğun yarattığı sermaye maliyetinin baskısı Tam zamanında teslimler Düşük fiyat verenden satın alma Kaliteye verilen önemin tedarikçinin ürün geliştirmeye katkısını zorunlu kılması Tedarik zinciri ortaklığı Uzun sürede ürün geliştirme Ürün yaşam süresinin kısalması, uluslararası iletişimde hız, bilgisayar destekli tasarım, uluslararası işbirliği Hızlı ürün geliştirme, tasarımda işbirliği

72 Changing Challenges for the Operations Manager

73 Üretim Yönetimindeki Değişimler
Geçmiş Nedenler Gelecek Standart ürünler Global yaygın pazarlar, refahın artması, Esnek üretim süreçlerinin artması Yığın kişiselleştirme İşte uzmanlaşma Değişen sosyokültürel ortam, Artan bilgi ve bilgi toplumu Çalışanların güçlenmesi, takımlar, yalın üretim Düşük maliyete odaklanma Çevre konuları, ISO 14000, atık maliyetlerinin artması Çevreye duyarlı üretim, yeşil imalat, geri dönüşümlü malzemeler, yeniden imalat

74 Üretim-İşlemler sistemlerinin sınıflandırılması
Üretimi imalat ve hizmet diye ayırmak incelenmesini kolaylaştırır. Aslında her işletme biraz hizmet işletmesidir. İmalat işlemleri: elle tutulan, gözle görülen bazı somut girdileri, fiziksel çıktılara dönüştürür. Girdileri ürüne dönüştürürken montaj, kesme, dokuma, ayrıştırma, birleştirme gibi kimyasal veya fiziksel süreçler gerçekleştirir.

75 Hizmet işlemleri: Müşteriye elle tutulmaz, gözle görülmez soyut hizmetler sağlarlar. Danışmanlık, öneri, tavsiye, talimat gibi.. Vergi formu doldurma, ulaştırma, paketleme, depolama hizmetleri gibi Firmaları mal veya hizmet üreten diye kesin ayırmak güçtür. İmalat ve hizmetlerin bir arada yürütüldüğü pek çok örgüt vardır.

76

77 Hizmet Örgütleri Fiziksel olmayan ürünler üreten (bilgi, yardım, fikir) ve müşteri teması fazla olan örgütler. İmalat Örgütleri : Fiziksel ürünler üreten ve genellikle müşteri teması az olan örgütler.

78 Characteristics of Goods
Tangible product Consistent product definition Production usually separate from consumption Can be inventoried Low customer interaction © 1995 Corel Corp.

79 Characteristics of Service
Intangible product Produced & consumed at same time Often unique High customer interaction Inconsistent product definition Often knowledge-based Frequently dispersed © 1995 Corel Corp.

80 Mal – Hizmet Farklılıkları
Her üretim sisteminin problemleri benzer olmasına karşın, imalat ve hizmet işlemlerinde bazı farklılıklar göze çarpar: Verimlilik imalat işlemlerinde hizmet işlemlerine oranla daha kolay ölçülür. Hizmet işlemlerinde kalite standartlarını koymak ve ürün kalitesini değerlendirmek daha güçtür. Hizmet sunanlar müşteri ile temas halinde olduklarından pazarlama ve müşteri ilişkileri üretim fonksiyonuyla çakışır. İmalat işlemlerinde, tamamlanmış ürün stoğu azaltılabilir veya artırılabilir.Hizmette ise stok olamadığından talebi dengelemeye çalışırlar.

81 Materyal aktarma harcamaları imalatta daha fazla olabilir
Ekipman ve yardımcı araçlara yatırım imalatta daha fazladır. Bu nedenle bakım onarım maliyeti de daha fazladır.

82 Goods Versus Services Can be resold Can be inventoried
Goods Service Can be resold Can be inventoried Some aspects of quality measurable Selling is distinct from production Reselling unusual Difficult to inventory Quality difficult to measure Selling is part of service

83 Goods Versus Services - Continued
Goods Service Product is transportable Site of facility important for cost Often easy to automate Revenue generated primarily from tangible product Provider, not product is transportable Site of facility important for customer contact Often difficult to automate Revenue generated primarily from intangible service.

84 Service Economies Proportion of Employment in the Service Sector

85 Goods Contain Services / Services Contain Goods
Automobile Computer Installed Carpeting Fast-food Meal Restaurant Meal Auto Repair Hospital Care Advertising Agency Investment Management Consulting Service Counseling 25 50 75 100 Percent of Product that is a Good Percent of Product that is a Service

86 Organizations in Each Sector – Table 1.4
Service Sector Example % of all Jobs Professional services, education, legal, medical New York City PS108, Notre Dame University, San Diego Zoo 24.3 Trade (retail, wholesale) Walgreen’s, Wal-Mart, Nordstroms 20.6 Utilities, transportation Pacific Gas & Electric, American Airlines, Santa Fe R.R, Roadway Express 7.2

87 Organizations in Each Sector – Table 1.4
Service Sector Example % of all Jobs Business & Repair Services Snelling & Snelling, Waste Management, Pitney-Bowes 7.1 Finance, Insurance, Real Estate Citicorp, American Express, Prudential, Aetna, Trammel Crow 6.5 Food, Lodging, Entertainment McDonald’s, Hard Rock Café, Motel 6, Hilton Hotels, Walt Disney Paramount Pictures 5.2 Public Administration U.S., State of Alabama, Cook County 4.5

88 Organizations in Each Sector – Table 1.4
Manufacturing Sector Example % of all Jobs General General Electric, Ford, U.S. Steel, Intel 14.8 Construction Bechtel, McDermott 7.0 Agriculture King Ranch 2.4 Mining Homestake Mining 0.4

89 Organizations in Each Sector – Table 1.4 Summary
% of all Jobs Service 75.4% Manufacturing 24.6%

90 Development of the Service Economy
Percent United States Canada France Italy Britain Japan W Germany 1970 2000 Services Industry Farming 250 200 150 100 50 80 %70 60 40 30 20 10 U.S. Employment, % Share Services as a Percent of GDP U.S. Exports of Services In Billions of Dollars Year 2000 data is estimated

91 Services as a Percent of Gross Domestic Product (GDP) for Different Countries
Source: The World Factbook 2000, Central Intelligence Agency, Washington, DC. Exhibit 1.5

92 Growth in Services in the United States
Source: Eva E. Jacobs, ed., Handbook of U.S. Labor Statistics, 5th ed. (Bernan Press, 2001), Table 2-1, pp. 161–164. Exhibit 1.6

93 Continuum of Process Types

94 İmalat işlemlerinin sınıflandırılması
Çeşitli ürünler üretebilme esnekliği kriterine göre: Atölye tipi üretim (job-shop) Parti üretim (batch) Tekrarlamalı-yığın üretim (repetetive) Süreç tipi üretim (process) Proje tipi üretim (project)

95 Ürün-süreç matrisi

96 Atölye tipi üretim Bu imalat tipinde işletme müşterinin isteğine göre tasarlanmış ürünleri üretir. Üretim miktarı az, üretilen çeşit fazladır. Ürünler siparişe göre üretilir. (esnek) Genel amaçlı üretim ekipmanı ve genel amaçlı malzeme aktarma ekipmanı kullanılır. Becerili, hünerli, kalifiye işgücü gerektirir. Tamamlanmış ürün stoğu yok, en fazla yarı mamul stoğu var.

97 Tekrarlamalı (kitle) üretim
Az çeşit, çok miktar, az esnek Standart veya az çeşit ürünün çok miktarda sürekli üretimi Malzeme veya parçalar ürünü oluşturmak üzere aynı işlem sırasını izlerler. Ürün siparişe değil stoğa yapılır. Özel amaçlı ekipman ve materyal aktarma ekipmanı da özel. Hareketli montaj hattı, yürüyen bant .. Hammadde tamamlanmış ürün stoğu var. Yarı mamul stoğu yok.

98 Parti üretim Orta çeşitte ürünlerin orta miktarlarda üretimi. Ne tek çeşit, nede çok çeşit. Talep tek çeşide yeterli değil. Üretim kaynaklarını birkaç ürün paylaşır. Belli bir dönem belli bir üründen belirli bir miktar üretip daha sonra diğer partinin üretimine geçer. Benzer süreçler gerektiren benzer ürünler üretilirse üretimi değiştirip hazırlama zamanı azalır.

99 Süreç (proses) üretim: tekrarlamalı üretim işlemleri kesiksiz, yığınlar halinde üretilir. Esnek değildir. Proje üretim: en esnek , düşük hacimli (tek) üretim tipi. Uzun süreli faaliyetlerden oluşur. Belli bir süre için bir grup insan bu işe atanır.