KAVRAM HARİTALARI Kavram: Olayları, eşyaları, insanları, düşünceleri benzer özelliklerine göre gruplandırma sonucu bu gruplara verilen addır. Kavram haritaları:

... konulu sunumlar: "KAVRAM HARİTALARI Kavram: Olayları, eşyaları, insanları, düşünceleri benzer özelliklerine göre gruplandırma sonucu bu gruplara verilen addır. Kavram haritaları:"— Sunum transkripti:

1 KAVRAM HARİTALARI Kavram: Olayları, eşyaları, insanları, düşünceleri benzer özelliklerine göre gruplandırma sonucu bu gruplara verilen addır. Kavram haritaları: Kavramlar arasındaki ilişkiyi genelden özele doğru ele alıp görsel hale getirerek somut veriler sunmayı amaçlayan bir öğretim yöntemi.

2 (Önceki bilgilerle yeni bilgiler arasında bağlantı kurma)
Kavram haritalarının temel dayanağı ANLAMLI ÖĞRENME (Önceki bilgilerle yeni bilgiler arasında bağlantı kurma) 1960 yılında Joseph D. Novak tarafından geliştirildi. Novak: “Yeni bilginin oluşumu önceki bilinen bilgi yapısı ile ilgilidir”

3 En temel işlev

4 KAVRAM HARİTASININ KULLANIM AMAÇLARI
☞Yeni ünitenin kapsamının tanıtılması ☞Öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyinin belirlenmesi ☞ Öğrencilerin kavram yanılgılarının belirlenmesi ☞Öğrencilerin bilgiyi nasıl yapılandırdıklarını ortaya koyma ☞ Öğrenilenleri özetleme ☞Öğrenmenin değerlendirilmesi

5 KAVRAM HARİTASI OLUŞTURMA SÜRECİ
Konuyla ilişkili tüm kavramların listesinin çıkarılması Kavramlar listesinden seçilen en genel kavramın sayfanın üstüne yazılması En genel, alt ve özel kavramların tanımlanması Eşit genellikteki kavramların aynı sırada yer alması Genellik derecelerine göre (genelden özele doğru) kavramların sayfanın altına doğru yazılması Kavramların daire ya da kutu içerisine alınması Kavramlar arasındaki ilişkinin yönünün oklarla belirtilmesi Okların üzerine kavramlar arasındaki ilişkilerin fiillerinin yazılması

6 Haritanın değişik bölümleri arasında çapraz bağlar kurulabilir.
Önermeler çoğunlukla yukardan aşağıya doğru okunur. Bir kavrama yalnızca bir defa yer verilmelidir. Çapraz bağlantıları kurmak, bütün kavramları içeren alanların birbirleri ile ilişkilerini ortaya koymak ve bağlantı yönlerini belirlemek için önem taşımaktadır. Çapraz bağlantılar, anlamlı öğrenmenin gerçekleşebilmesi için, kavramlar arasındaki ilişkileri sembolize eder

7 HÜCRE Bitki hücresi Hayvan hücresi Doku Organ Sistem
2 çeşittir birleşerek oluşturur birleşerek oluşturur birleşerek oluşturur HÜCRE Doku Organ Sistem birleşerek oluşturur Temel kısımlarıdır Organizma Canlılık olayları gerçekleşir Hücreyi korur Hücreyi yönetir Hücre içi sindirim yapar Lizozom Enerji üretir Mitokondri Hücre zarı Çekirdek Sitoplazma Atık maddeleri depo eder Koful Protein üretir Ribozom Hayvan hücrelerinde bölünmeyi sağlar Sentrozom Bitki hücrelerine yeşil renk verir Kloroplast

8 DEĞERLENDİRME ARACI OLARAK KAVRAM HARİTALARI
Kavram haritaları, bir öğrenme-öğretme aracı olduğu kadar, bir değerlendirme yöntemi olarak da kullanılır. Öğrencilerin varolan kavramları yeni kavramlarla ilişkilendirme becerilerini ölçmeye yönelik araçlar kavram haritaları yardımıyla kolayca oluşturulabilir. Böylece öğrenciler cesaretlendirilerek, anlamlı bir öğrenmenin gerçekleşmesi sağlanabilir.

9 1. Öğretmenleri tarafından sağlanan kavram adlarını,
Öğrenciler, genellikle beş farklı yaklaşım içerisinde kavram haritalarını oluşturabilirler. 1. Öğretmenleri tarafından sağlanan kavram adlarını, 2. Kısmen tamamlanmış bir kavram haritasını, 3. İskeleti oluşturulmuş bir kavram haritasını, 4. Kitap veya bir metinde bulunan kavram sözcüklerini, 5. İki veya üç kişiden oluşan bir grupta tartışarak ve yardımlaşarak

10 Yandaki kavram haritasındaki boşluklara, verilen kavramlardan uygun olanlarını yerleştiriniz ve kavram haritasını kullanarak bir metin yazınız. Teknoloji mineral karalar Kaya demir Taş elmas

11 Aşağıdaki sözcükleri genelden özele doğru sıralayarak kavram haritası biçiminde düzenleyelim. (5. Sınıf Dengeli Beslenme) Besinler Enerli verici Karbonhidrat Vitamin Havuç Yumurta Yapıcı ve onarıcı A Vitamini Düzenleyici Protein Ekmek

12 Aşağıdaki sözcükleri genelden özele doğru sıralayarak kavram haritası biçiminde düzenleyelim. (5. Sınıf Dengeli Beslenme) Besinler çeşididir çeşididir çeşididir Yapıcı ve onarıcı Düzenleyici Enerli verici dır dır dır Karbonhidrat Protein Vitamin çeşididir örnektir örnektir Yumurta A Vitamini Ekmek örnektir Havuç

13 KAVRAM HARİTASI DEĞERLENDİRME FORMU ÖĞRETMEN DEĞERLENDİRMESİ
GÖZLENECEK DAVRANIŞ 1. Ünitede geçen tüm kavramlar dahil edilmiş. 2. Kavramlar arasındaki ilişkiler doğru belirtilmiş. 3.Kavramlar arasında kurulan ilişkiler konuyu anladığını gösterir.. 4. Okların yönü, kavramlar arası ilişkileri gösterir şekilde çizilmiş. 5. Kavramlar arası ilişkilere uygun bir harita çizilmiş. 6. İmla hatası yapılmamış. 7. Kavram haritası sergilenecek durumdadır. Öğrencinin Adı Ve Soyadı

14 1.Kavramı merkeze yerleştirin.

15 2.Hayallerinizi yazın.

16 3. İlişkilerini yazın.

17 TONY BUZAN (1991) ZİHİN HARİTALARI

18 Zihin Haritaları: Ana fikirlerin yazılması ve bu ana fikirle ilgili fikirlerin ve yeni düşüncelerin bu ana fikir etrafında düzenlenmesi Zihin haritalama, temel bir düşünce ve düşünceye bağlı fikirleri detaylandırarak, ilişkiler kurma yöntemidir. Kişiye özel anahtar kelimeler ve simgeler kullanılarak gerçekleştirilir. Uzun, uzun cümleler yerine, en fazla üç kelimeden oluşan anahtar kelimeler kullanılır. Ardından, oklar, dallar ve bağlayıcılar aracılığı ile fikirler birleştirilir

19 KULLANIM AMAÇLARI ▶Hedef Oluşturma ▶ Sunum Hazırlığı ▶ Raporlama
▶ Not Tutma

20 ZİHİN HARİTASI OLUŞTURMA SÜRECİ
Öncelikle, boş beyaz bir A4 yada A3 kağıdı ve birkaç renkli kalem alalım. Ana konu merkeze yerleştirelim (KALIN BÜYÜK HARFLER, resim ya da simge) Temel başlıkları, merkez etrafındaki kollara büyük harflerle yazarak yerleştirelim 3. Temel Başlıklar, ince dallar yardımıyla detaylandırılır. İnce dallara, temel başlıkları destekleyici alt başlıklar yazılım. Sembol yada şekillerle görselleştirelim. 4. Haritanızın tümünü inceleyerek alt başlıkları birbirleriyle ilişkilendirelim. 5. Tüm yönlere doğru ağlar kurarak ana fikir geliştirilir.

21

22

23

24 Mind manager

25 ZİHİN HARİTALARININ FAYDALARI
Bir konu üzerinde odaklanmayı sağlar. Tüm zihni harekete geçirir. Üzerinde çalışılan konunun ayrıntılı bir organizasyonunu oluşturmayı sağlar. Hem büyük hem ayrıntılı açık bir resim sunar. Konu hakkında neler bilindiğinin grafik sunumunu verir ve eksik olan bilgi parçalarının kolaylıkla tanıyabilmeyi sağlar. Konu üzerinde odaklanmayı sağladığından bilginin kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe transferine yardımcı olur. Yaratıcı düşünmeyi geliştirir. Her fikrin belki de binlerce farklı bağı vardır. Bu bağların bir kısmını görsel olarak görmemize yardım eder.

26 Aşağıdaki harita zihin haritası mıdır?

27 SONUÇ Zihin haritasının tersine, kavram haritası içindeki kavramlar mutlaka okların yönü belirtilerek bağlanır. Kavram haritalarında kavramlar arasındaki ilişkilerin fiilleri okların üzerinde belirtilir. Kavram haritası zihin haritasına göre bir konu üzerine daha fazla bilgi verir. Kavram haritaları, zihin haritalarına göre konuyla ilişkili olan yeni bir fikrini kolayca eklemesine izin verebilen açık bir yapıya sahip değildir. Buna ek olarak, kavram haritası zihin haritası gibi bireylerin yaratıcılığına izin vermez.

28

29

30 DOĞAL SİSTEMLER DOĞAL ÇEVRE
Hava Küre Su Küre Taş Küre Canlı Küre DOĞAL SİSTEMLER ‘yi inceler Klimatoloji Hidrografya Jeomorfoloji Biyocoğrafya DOĞAL ÇEVRE

31

32

33 Kavram Haritalarının Hazırlanması
Öğrencilerin aşina oldukları, öğrenebilecekleri ve ön bilgilerinin olduğu bir konu seçilmelidir. Konuyla ilgili kavramların bir listesi oluşturulmalıdır. En önemli kavram sayfanın en üst ve en orta kısmına yazılıp kutucuk içine alınmalıdır. Kavramlar haritada hiyerarşik bir sırayla yazılmalıdır. Kavramlar arasındaki ilişkileri göstermek için çizgiler veya oklar çizilerek bunların üzerlerine önermeler yazılmalıdır. Kavram haritası gereğinden fazla genişletilmemelidir.

34 Kavram Haritalarının Kullanım Alanları
Öğretmen tarafından; Konu anlatılırken adım adım çizilir. Konu anlatımı bittikten sonra adım adım çizilir. Öğrenci tarafından; Bireysel veya grup çalışması olarak çizilir. Konuların nasıl ve ne kadar öğrenildiğini belirtmek için (sınav şeklinde) çizilir.

35

36