Yıldırımdan Korunma Tesisatlarında Topraklamanın Önemi

... konulu sunumlar: "Yıldırımdan Korunma Tesisatlarında Topraklamanın Önemi"— Sunum transkripti:

1 Yıldırımdan Korunma Tesisatlarında Topraklamanın Önemi

2 Sunum Akışı -Yıldırım Oluşumu -Yıldırım Verileri -Yıldırımdan Korunma Tarihçesi -Yıldırımdan Korunma Yöntemleri -Yıldırımdan Korunmada Topraklama

3 Yıldırım Oluşumu Yıldırım atmosferde oluşan bir elektriksel yük boşalmasıdır. Yalıtılmış haldeki havanın zıt yüklerin birbirlerini nötrleyebileceği iletken bir yol açılması ile oluşur.

4 Yıldırım Oluşumu Yıldırım bulutunun oluşumunda üç aşama söz konusudur: -Gençlik -Olgunluk -Yaşlılık

5 Yıldırım Oluşumu YERDEN BULUTA BULUTTAN YERE
Yıldırım bulutlarında elektrik yüklerinin nasıl oluştuğu henüz net bir şekilde bilinmemektedir. Tarih boyunca bu konuda çeşitli teorilerle bulutların yüklenmesi açıklanmaya çalışılmıştır.

6 Yıldırım Verileri -Yıldırım aynı yere birden çok kez etki edebilir. -Yıldırım akımı iletimi yaklaşık km/saniye hızla oluşmaktadır. -Yıldırım kaynaklı hasarlar yıllık ortalama 20 milyar Amerikan Dolarıdır. -Dünya üzerinde aynı anda yaklaşık 2000 elektriksel fırtına oluşur.

7 Yıldırımdan Korunma Tarihçesi
-Bilimsel anlamda yıldırım ile ilgili ilk tanımlamalar 17.yy.da başlamıştır yy.da Fizikçi Jalbert, yıldırım olayı ile sivri uçların ilgisini dile getirmiştir. -Ayni yıllarda Romans, yıldırım olayının elektriksel bir olay olduğunu söyleyerek, yıldırımda elektrikten bahsetmiştir.

8 Yıldırımdan Korunma Tarihçesi
Yıldırımın bir elektriksel deşarj olduğunu ispatlamak için Benjamin Franklin 1752 yılında uçurtma deneyini gerçekleştirmiştir. Yüklü bulutlardaki statik elektriğin bir kısmı uçurtmanın ıslak ipliğinden aşağı inip ucuna bağlı olan anahtarda kıvılcımlar oluşturmuştur.

9 Yıldırımdan Korunma Tarihçesi
İlk paratoner 1561 yılında yıldırımın düşmesi sonucu kısmen tahrip olan St.Paul katedraline 1769'da uygulandı yılında Amerika'nın Philedelphia kentinde 400'den fazla konut paratoner kullanmaktaydı.

10 Yıldırımdan Korunma Yöntemleri

11 Yıldırımdan Korunma Yöntemleri
Yakalama Ucu Çatı İhata İletkeni İniş İletkeni Test Klemensi - Topraklama Ring İletkeni - Kuşaklama İletkeni - Derin Topraklayıcı

12 Yıldırımdan Korunma Yöntemleri
Radyoaktif Paratoner Başlıkları

13 Yıldırımdan Korunma Yöntemleri
Aktif Paratoner Başlıkları ESE Tesla Aktif Paratoner ESE Forend Aktif Paratoner

14 Yıldırımdan Korunmada Topraklama
-Yıldırım akımının (yüksek frekanslı davranış) toprağa dağıtılması söz konusu olduğunda, muhtemel tehlikeli aşırı gerilimleri en aza indirmede, toprak sonlandırma sisteminin biçimi ve boyutları önemli kriterlerdir. *TS EN / Korunma altında alınan hacmin içinde tehlikeli yüksek akım risklerini azaltmak için, yüksek akımın toprağa boşalmasını çabuklaştırmak amacıyla, toprak bağlantı sisteminin şekline ve ayni zamanda direnç derecesine dikkat etmek ayni zamanda çok mühim bir noktayı teşkil eder. **NFC / 4.1

15 Yıldırımdan Korunmada Topraklama
Yıldırım üzerine düştüğü korunmasız bir binada toprağa erişmek için en düşük empedanslı yolu bulacaktır ve bu da genellikle kablolar veya su borularıdır.

16 Yıldırımdan Korunmada Topraklama
Yan Atlamalar; akım indirme iletkeni boyunca ilerlerken iletken üzerinde bir yerde yüksek empedans (özdirenç), ve yakınındaki metal yüzeyde de daha düşük empedansa rastlaması durumunda oluşur.

17 Yıldırımdan Korunmada Topraklama
Yıldırımdan korunma sistemi topraklaması, binanın ana topraklamasına ve diğer tüm topraklama sistemlerine bağlı olmalı ve potansiyel fark ortadan kaldırılmalıdır.

18 Yıldırımdan Korunmada Topraklama
Adım Gerilimi: Bir insanın ortalama adım mesafesindeki olası gerilim farkı Temas Gerilimi: Bir insanın elektrik yüklü bir noktayı tuttuğu veya yaslandığı nokta ile, akımın o insanı terkettiği nokta arasındaki olası gerilim farkı.

19 Yıldırımdan Korunmada Topraklama
Detaylı bir yıldırımdan korunma sistemi muayenesi şu sebeplerden dolayı gerçekleştirilmelidir; - Korozyon kontrolü. - Bağlama gerektiren yeni bir yapısal ekleme olup olmadığı kontrolü. - Gevşemiş veya kırılmış bağlantıların kontrolü. - Kayıp veya eksik malzeme kontrolü.

20 AMPER ELEKTRİK İNŞAAT VE SANAYİ A.Ş.
2011 Özlem KAPUCU ELEKTRİK MÜHENDİSİ