DÖKÜM PRENSİPLERİ VE TEKNİKLERİ DERSİ

... konulu sunumlar: "DÖKÜM PRENSİPLERİ VE TEKNİKLERİ DERSİ"— Sunum transkripti:

1 DÖKÜM PRENSİPLERİ VE TEKNİKLERİ DERSİ
DÖKÜM UYGULAMALARI DOÇ. DR. MUZAFFER ZEREN ŞUBAT 2009

2 Döküm parçası Yolluk Kokil kalıp maça maça

3 Çoklu küresel grafitli dökme demir ring
Besleyici / Çıkıcı Düşey yolluk Besleyici / Çıkıcı Ring

4 Paslanmaz çelik hassa dökümü
Düşey yolluk Besleyici Giriş yolluğu

5 Dökme demir malzemede katılaşma sırasındaki lineer büzülme ve distorsiyon

6 Silindir bloğunun doldurulması
Düşey yolluk Besleyiciler Silindir bloğunun doldurulması

7

8 İnce duvarlı karmaşık şekilli magnezyum alaşımı bir otomotiv malzemesi dökümü

9 Gaz boşluğu oluşma ihtimali olan bölge
4 Silindirli motor bloğun basınçlı dökümünde sıvı metalin doldurulması ve gaz boşluğu oluşma ihtimali Gaz boşluğu oluşma ihtimali olan bölge

10 Dökümde yolluk/besleyici dizaynı

11 Besleyici Besleyici Giriş yolluğu Parazit Düşey yolluk Yatay yolluk

12 Yolluk besleyici

13 Dökümde yolluk/besleyici dizaynı

14 Krank milinin dökümü

15 Aluminyum bronzu dökümünde besleyiciler

16 Matkap bloğunun kokil dökümü sırasında gaz boşluğu oluşabilecek bölgeler

17 Döküm sonunda malzeme içerisindeki ısısal dağılım

18 Kokil kalıpta aluminyum kapı kolu dökümü

19 Döküm sırasında kalıpta ısısal dağılım

20 Otomotiv endüstrisinde kullanılan değişik aluminyum alaşımı döküm parçalar

21 İnce duvarlı bir döküm malzemede ısısal farklar

22 Karmaşık şekilli bir döküm parçada yolluk ve besleyici dizaynı

23

24

25 Dökümde gözenek oluşumu

26 Dökümde çatlama olasılığı bulunan bölgeler

27 Katılaşma sonrası olası kalıntı gerilmeleri bölgeleri

28 Katılaşmada büzülme problemleri

29 Sorunlu bir dökümü olan T-vana

30 Makine parçasının katılaşması
Gözenek oluşumu Katılaşma sonu çekme x-ışını tekniği ile izlenmesi Dökümde segregasyon oluşumu

31 Makro segregasyon ve karbon dağılımı

32 Katılaşma sonu sıvı faz %

33 Aluminyum alaşımı motor bloğu kokil dökümü

34 Katılaşma sonrası kalıntı gerilmeler ve distorsiyon bölgeleri

35 Dökme demir aksta distorsiyon

36 Kalıp yüzeyindeki Von Mises gerilmeleri

37 Kalıp boyaları ısısal dağılımı etkiler

38 Aşırı ısının azaltılmasıyla kalıp ömrünün azaltılması

39 Dökümde son katılaşan bölge: yolluk ve besleyiciler

40

41 Kuma döküm çelik biyel kolunda sıvı metal beslemesi alt kısımdan yapılmıştır

42 Alternator kapağının yüksek basınçlı kalıpta dökümü sırasındaki ısısal dağılım. Farklı renkler farklı sıcaklığa karşılık gelmektedir.

43

44 Sıvı metal için yolluk ve çift yolluk girişi
Düşey yolluk Üst giriş yolluk Besleyici Sıcaklığın en yüksek olduğu bölge, çekilmeleri karşılar Alt giriş yolluk

45 Basınçlı dökümde jantın katılaşma zamanı
İlk katılaşan bölge son katılaşan bölge

46 Kokil döküm aluminyum alaşımı pistonların katılaşma zamanı

47 Yüksek basınçlı çinko alaşımı dökümü

48 Plaka dökümünde sıvı metalin ilerleyişi

49 Döküm parçasında çekme bölgeleri % değerleri

50 Dökümde son katılaşma bölgeleri

51

52 Kırmızı renk hatalı döküm bölgelerini gösteriyor
Çekme hatası Çekme hatası Kırmızı renk hatalı döküm bölgelerini gösteriyor

53 Hızlı katılaşma nedeniyle parçanın toleranslarında bozulma olabilecek bölgeler

54 Katılaşma sırasındaki büzelme bölgeleri

55 Aktarma amaçlı parçada gerilme dağılımı ve sıcak yırtılma ihtimali olan bölgeler

56 Sade 0. 42% C’lu çelikte karbon segregasyonu
Sade 0.42% C’lu çelikte karbon segregasyonu. Üst kısımda karbon segragasyonu farklı renkte gösterilmiştir. Katı/sıvı arayüzeyinde karbon segregasyonu nedeniyle son katılaşan sıvı karbonca zenginleşmiştir.

57 Döküm parçası kesitinde yollukta çekme-kalın kesit/ince kesit termal gerilim

58 Küresel dökme demir malzemede X-ışını tahribatsız muayene yöntemiyle gözenek belirlenmesi

59 Döküm sonrası çekme mukavemeti değişimi

60 Dökümde gözenek oluşumu ve çekme mukavemeti değişimi

61 Gözenek oluşabilecek bölgeler

62 Dökümde katılaşma problemi ve çözüm için modellenmesi

63 Dökümde katılaşma problemi ve çözüm için modellenmesi

64 Dökümde katılaşma problemi ve çözüm için modellenmesi

65 Katılaşma sırasında sıcaklık açısından problemli bölgeler