İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

... konulu sunumlar: "İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ GÜVENLİK KÜLTÜRÜ"— Sunum transkripti:

1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

2 Sen öldükten sonra da, senden geriye kalan şeyler daha uzun zaman bu yeryüzünde kalır. Geride bırakacağın eser sana rahmet okutacak bir eser olmalı. Firdevsi

3 Her yıl milyonlarca işçi çalıştıkları yerlerdeki çeşitli tehlikeler sonucunda ÖLMEKTE YARALANMAKTA HASTALANMAKTA

4 Dünyada her yıl 1.2 milyon insan iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu hayatını kaybetmektedir.
160 milyon çalışan iş kazaları ve meslek hastalıkları dolayısıyla yaralanmakta ve hastalanmaktadır.

5 Gelişmiş ülkelerde iş kazaları ve meslek hastalıklarının toplam maliyeti bu ülkelerin Gayri Safi Milli Hasılalarının % 2.5’ i ile % 6' SI arasında değişmektedir.

6 5500 kişinin hayatını kaybettiği
Avrupa İş sağlığı ve Güvenliği Ajansının yayınlarında; Avrupa ülkelerinde iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu yılda; 5500 kişinin hayatını kaybettiği kişinin sürekli çalışamaz duruma düştüğü, 149 milyon iş günü ve 20 milyar EURO maddi kaybın meydana geldiği, rapor edilmektedir.

7 601 meslek hastalığı vakası meydana gelmiş,
Sosyal Sigortalar Kurumu istatistiklerine göre yılında; iş kazası 601 meslek hastalığı vakası meydana gelmiş, 878 kişi hayatını kaybetmiş, 2087 kişi sürekli iş göremez hale gelmiştir.

8 SSK 2003 Ülkemizde her yıl 766.668 kişi iş kazası,
440 meslek hastalığı; 811 ölüm Ülkemizde iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu kaybedilen iş günü gün

9 Meslek Hastalığı İş Kazaları Türkiye’de Dünya’da

10 ABD’de 190 milyar dolar / yıl Almanya’da 28 milyar dolar / yıl
İş kazalarının maliyeti: ABD’de 190 milyar dolar / yıl Almanya’da 28 milyar dolar / yıl Norveç’ de 40 milyar Kron / yıl İngiltere’de bir yıllık ekonomik gelişme / yıl (1995/1996) Avustralya’da milyar Avustralya doları / yıl

11

12 Yönetim Orijin Belirti Temas Zarar
TEHLİKELİ DURUM TEHLİKELİ HAREKET 5 3 4 1 2 YETERSİZ TEMEL DİREKT SORUN ZARAR KONTROL NEDEN NEDEN TEHLİKELİ DURUM TEHLİKELİ HAREKET 1 3 2 5 4 KAZA ZİNCİRİ

13 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin asıl çalışma alanı; TEHLİKELİ DURUM ve
TEHLİKELİ DAVRANIŞ’IN ortadan kaldırılmasına yönelik olmalıdır.

14 İŞ KAZALARININ BÜYÜK BİR KISMI, TEHLİKELİ HAREKETLERDEN KAYNAKLANMAKTADIR.
%10’U TEHLİKELİ DURUMLARDAN, %2’SI KAÇINILMAZ ( SEBEBİ BİLİNMEYEN) HAREKETLERDEN KAYNAKLANMAKTADIR.

15 meydana gelecek zararın büyüklüğü, önceden kestirilemez.
Kazanın sonucu, meydana gelecek zararın büyüklüğü, önceden kestirilemez. Bu tamamen tesadüfe bağlıdır. Her kaza ihtimalinin ciddiye alınması gereklidir.

16 DEĞİL “Kaza geliyorum demez” Kaza geliyorum der!
Ağır yaralanma veya ölümle neticelenen her kazanın temelinde; “Kaza geliyorum demez” DEĞİL Kazanın geliş sesini duymak ve tedbir almak gereklidir. Kaza geliyorum der!

17 Tehlikeli davranışların nedenleri:
1-Şahsi kusurlar; (Dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık gibi) 2-Eğitim yetersizliği; (Bilgi, ustalık, alışkanlık) 3-Fiziki yetersizlik; (Bünyenin yapılan işe uygun olmaması) 4-Uygunsuz mekanik şartlar ve fiziki çevre; (Makine yerleşimi, ergonomi)

18 Kazalardan korunmak için:
1-Mühendislik ve revizyon, 2-Eğitim, 3-Ergonomi kurallarından yararlanma, 4-Teşvik tedbirleri uygulama, 5-Disiplin tedbirlerini uygulama. ÇALIŞMALARININ YAPILMASI GEREKLİDİR.

19 Kazalardan korunma yöntemleri ile
üretim, maliyet, kalite kontrolü metotları benzerlik ve paralellik arz eder. “önlemek ödemekten daha ucuzdur ve daha insancıldır”

20 İş güvenliği ile ilgili
çalışmalara, uygulanacak kurallara ve alınacak tedbirlere, ÜST DÜZEY YÖNETİCİLER de katılmalı ve sorumluluğa ortak olmalıdır.

21 Formen ustabaşı ve ilk kademe yöneticileri,
kazalardan korunma çalışmalarında en önemli personeldir. Bu nedenle bu personele özel önem verilmelidir.

22 İş güvenliği çalışmalarına İNSANİ DUYGULAR YÖN VERMELİDİR.
birinci derecede İNSANİ DUYGULAR YÖN VERMELİDİR. ANCAK İş Güvenliği tedbirlerinin 1-Üretimin artması, 2-Masrafların azalması sonucu maliyetlerin düşmesine yardımcı olduğu UNUTULMAMALIDIR

23 İŞ GÜVENLİĞİ ÇALIŞMALARI: KONUYA YAKLAŞIM TARZINI,
BU PRENSİPLER; İŞ GÜVENLİĞİNİN, KONUSUNU, ÇALIŞMA ALANINI, KONUYA YAKLAŞIM TARZINI, KURALLARINI VE ÇÖZÜM YÖNTEMLERİNİ BELİRLEYEN TEMEL KABULLERDİR.

24 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI
Hiçbir iş emniyetsiz yapılacak kadar acil değildir. Kazaların %98’i önlenebilir. İSG’in temeli, Risk analizi, prosedür ve talimatlardır. Koza Altın İşletmeleri AŞ Sıfır Tolerans Politikası hakkında bilgi verin. 24 24

25 İŞYERİ BİR İŞVERENİN MADDİ OLAN VE OLMAYAN ARAÇLARLA BELİRLİ BİR
TEKNİK AMACI GERÇEKLEŞTİRMESİNE YARAYAN VE SÜREKLİLİK GÖSTEREN ORGANİZE BİR BÜTÜNDÜR. (4857 SAYILI İŞ KANUNU MADDE 1)

26 İŞ GÜVENLİĞİ İş yerinde işin yürütülmesi ile ilgili olarak oluşan tehlikelerden, sağlığa zarar verecek koşullardan korunmak ve daha iyi bir iş ortamı yaratmak için yapılan metodlu BİLİMSEL çalışmalara denir. GÜVENLİ İŞ ORTAMI

27 İş Güvenliği; KAPSAR İşçi Güvenliği İşletme Güvenliği
Üretim/hizmet Güvenliği’ni KAPSAR

28 İş Sağlığı? Bütün mesleklerde çalışanların bedensel, ruhsal ve sosyal yönden iyilik hallerinin en üst düzeyde tutulması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi çalışmalarıdır. (İLO-WHO 1950) Amaç: İşin çalışana, çalışanın işe uydurulması.

29 SAĞLIK: DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WHO)
Sadece hastalık ve sakatlığın olmaması değil, + + BEDENEN RUHEN ve SOSYAL yönden tam bir iyilik halidir.

30 İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ’NİN AMACI VE HEDEFİ
İSG’NİN ÖNCELİKLİ HEDEFİ; Çalışanları İş Kazası ve Meslek Hastalığından korumaktır !!! Çalışanları korumak Çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlamak ve geliştirmek, İşletme güvenliğini sağlamak Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak, Üretim güvenliğini sağlamak *Üretimde güvenliği ve devamlılığı sağlamak, *Kaliteyi ve Verimliliği artırmaktır.

31 Niçin iş güvenliği? Küresel ekonomideki değişiklikler her yerde artan ekonomik güvensizlik ve eşitsizlikle sonuçlanmıştır. Bu eğilim dünyanın pek çok yerinde işçi ve işçi topluluklarının seslerini daha az duyurabilmelerine ve çalışma koşullarının bozulmasına neden olmuştur. ILO’nun sosyal ve ekonomik güvenliği artırma stratejisi , güvenliğin 7 temel boyutuna odaklanmaktadır. Kaynak : ILO 2002

32 Temel güvenliğin 7 boyutu:
Kaynak : ILO 2002 İş piyasası güvencesi İstihdam güvencesi İş güvencesi Beceri geliştirme güvencesi Çalışma güvenliği Temsil güvencesi Gelir güvencesi

33 İş güvenliğinin kapsamı
Kaynak : ILO 2002 İşle ilgili hastalık ve sakatlıklardan korunma, Her türlü ayrımcılığa karşı koruma, Şiddet, taciz, stress, uygun olmayan çalışma saatlerine karşı koruma, çalışma saatlerinin, gece işinin, çalışma yaşının sınırlandırılması, Tazminat, emeklilik güvencesi, analık koruması, işe devamsızlık koruması, uzun süreli bakım, tatil, mantıklı iş planlaması, Devlet yaptırımı, teftiş yoluyla koruma, Örgütlenme hakkı, Toplu pazarlık hakkı, Sağlık hizmetine ulaşma, eğitim, çocuk bakımı gibi sosyal destek hakkı, Güvensiz işi reddetme hakkı, İSİG kurulları ve diğer temsil mekanizmaları yoluyla katılım hakkı, İşle ilgili olası tehlikeleri bilme hakkı, “işyerindeki yanlış yapılan işleri bildiren kişiler” için korunma hakkı.

34 Güvenliği sağlamanın üç ana kuralı vardır.
1-Güvenliği ve sağlığı tehdit eden durumların ortadan kaldırılması, (Önlem alma, proaktif yaklaşım) 2-Güvenliği ve sağlığı tehdit eden gelişmelerin zamanında tespiti, 3-Önlenemeyen durumların kötü sonuçlarının en aza indirgenmesi.

35 ÖNLEM ALMA İş güvenliği mevzuatında sözü edilen önlem almaya da aynı anlayışla yaklaşılmalıdır. 1-Bu konuda duyarlı olmak 2-Yapılmakta olan işin tehlike arz edebilen noktalarını görebilmek 3-Gerekli önlemleri alabilecek bilgi ve deneyime sahip olmak Yukarıdaki gereklerden ilki topluma olan borçtur. Hiç kimsenin, bilinçli olarak bu borca sırt çevirmesi düşünülemez.

36 Kuralların Uygulanması
Güvenliğe ilişkin kuralların uygulamada hayata geçirilmesi için kullanılan yöntemler dört ana grup altında toplanabilir. 1-Tehlikeli Durumların Ortadan Kaldırılması, 2-İşçilerin Tehlikeye Karşı Korunması, 3-İşçilerin Eğitimi ve Yetiştirilmesi, 4-Uyarı.

37 İş güvenliği kültürü : İş güvenliğinin öncelikli olduğu yaşam biçimidir.
Güvenlik bilgiye dayanır, İçselleştirilmiş ve yaşam biçimi haline getirilmiş bilgi, güvenlik kültürünü oluşturur. İş güvenliği göz ardı edildiğinde, “iş kazası” ve “meslek hastalığı” oluşur !...

38 Kuruluşlara düşen görevler
İş sağlığı ve güvenliği standardı oluşturma ve uygulama İş sağlığı ve güvenliğinin özendirilmesi İş kazalarının azaltılması için teşvikler sağlanması İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi ve nedenlerinin araştırılması Eğitim ve öğretim hizmetlerinin yürütülmesi Denetim hizmetlerinin yürütülmesi Profesyonel iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sağlanması

39 ILO 2003 Global Strateji Belgesinde Güvenlik Kültürü
Ulusal önleyici sağlık ve güvenlik kültürü, sağlıklı ve güvenlikli bir çalışma ortamına sahip olma hakkına herkesin saygı gösterdiği; hak, sorumluluk ve ödevlerin önleme prensibine öncelik verilerek açıkça tanımlandığı bir sistem içerisinde; hükümet, işveren ve işçilerin sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturulmasında aktif olarak yer aldıkları bir anlayıştır.

40 ILO 2003 Global Strateji Belgesinde Güvenlik Kültürü
Önleyici sağlık ve güvenlik kültürünün sürdürülmesi, tehlike ve risk kavramları ile tehlike ve risklerin nasıl önleneceği veya nasıl kontrol altına alınacağıyla ilgili olarak toplumsal bilinç ve anlayış düzeyinin yükseltilmesi için mevcut bütün vasıtaların kullanılması ile mümkündür.

41 AB 2002-2006 Strateji Dokümanı Güvenlik Kültürü
Küçük yaşlardan itibaren İSG konusunda eğitim ve duyarlılığın artırılması sağlanmalıdır. Eğitim ve korunma kültürü, çalışma yaşamında kalite ve verimliliğin sağlanması ve sürdürülmesinde en temel öğedir. AB’de bütün gençler için, 2010 yılından önce bütün eğitim kurumlarında en az 8 saat İSG eğitimi sağlanmış olmalıdır.

42 ÇAY MOLASI

43 GÜVENLİK BİLGİYE DAYANIR.
İÇE SİNDİRİLMİŞ VE YAŞAM BİÇİMİ HALİNE GETİRİLMİŞ BİLGİYE İSE KÜLTÜR DENİLİR.

44 Güvenlik kültürü, Kurumun sağlık ve güvenlik programlarının yeterliliğine, tarzına ve uygulamadaki ısrarına karar veren birey ve grupların değer, tutum, yetkinlik ve davranış biçimlerinin bir ürünüdür.

45 İyi Güvenlik Kültürü’nün Kriterleri Reiman ve Oedewald (2002)
güvenlik politikaları, yönetimin güvenlik için görünür dirayeti, demokratik uygulamaları ve yetkinliği, güvenlik yönelimli olumlu değerler, tutumlar ve bağlılık, zorunluluk ve sorumlulukların açık tanımı, güvenlik öncelikli işlemler, güvenlik ve üretim arasındaki denge, yetkin çalışanlar ve eğitim, yüksek motivasyon ve iş tatmini,

46 yönetim ve çalışanlar arasında karşılıklı güven ve adil yaklaşım,
kalite, kural ve düzenlemelerin güncellenmesi, düzenli ekipman bakımı, gerekli olay (örn., atlatılan kaza) ve küçük bile olsa kazaların rapor edilmesi ve etkin yorumu, farklı kurumsal seviyelerden ve görevlilerden sağlıklı bilgi akışı, uygun tasarım, yeterli kaynak ve sürekli iyileştirme, gerektiğinde otorite ile olan iş ilişkileri

47 İSG politikalarında güvenlik kültürü oluşturmak neden önemli?
Sanayi ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte işyerlerindeki kötü çalışma koşulları iş sağlığı ve güvenliğini, buna bağlı olarak da toplum sağlığını tehdit eder hale getirmektedir. Bu durumu önlemek için; İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi ve azaltılması için uğraşılmakta, eğitim ve tıbbi kontrole önem verilmekte, işyerleri yoğun denetim altında tutulmakta, işyerlerinde gerekli önlemlerin alınması sağlanmaktadır.

48 Güvenlik Kültürü oluşturmanın temel nedenleri
1) Üretim sürecinin karmaşık hale gelmesi sonucu yeni risklerin doğması, teknik bir zorunluluk olarak görülmektedir. 2) Sağlık ve sosyal yönden hırpalanan çalışanların devamsızlık, iş bırakma, devir hızı artışı gibi nedenlerle ekonomik açıdan maliyet artışına sebep olması, 3) Verim ve kar artışı sağlamak için üretim temposunun arttırılması ve olumsuz çevre koşullarının işçi ve kuruluşları tarafından tepkisini çekerek yasal düzenlemeleri zorunlu hale getirmesi, nedenleri, sosyal bir sorumluluk olarak, güvenlik kültürünün oluşturulmasını bir gereklilik olarak ortaya çıkarmaktadır.

49 Sosyal Diyalog, Demokratik, siyasi rejimi benimseyen ülkelerde sosyal taraf olarak nitelenen, işçi ve işveren üst örgütlerinin temsilcilerinin toplumda yer alan diğer organize çıkar grubu temsilcileri ile birlikte, temel ekonomik ve sosyal politikaların belirlenmesi ve uygulamalara katılmalarıdır. Kısaca sosyal tarafların gönüllülük ilkesi ile bir araya geldikleri demokratik bir tartışma ve karar alma süreci olarak tanımlanabilir.

50 Amacı; Sosyal tarafların farklı ve uyuşmayan görüş ve tutumları arasında uzlaşma sağlanarak barışçıl bir endüstri ilişkilerini yaratmak ve makro düzeyde karşılaşılan ekonomik ve sosyal sorunların gerek belirlenmesi, gerek uygulanmasına sosyal tarafların da katılımının sağlanmasıdır.

51 Sosyal Diyaloğun Aracı
Resmi danışma konseyleri Toplumsal anlaşmalar

52 Çalışma Yaşamının Tarafları
Çalışan İşveren ÇALIŞMA YAŞAMI Devlet

53 Türkiye'de Çalışma Yaşamına İlişkin Yapılanma
TARAFLAR ORGANLAR- ARAÇLAR İŞLEVLERİ Devlet Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sağlık Bakanlığı Denetim Koruma Sosyal Güvenlik (SSK, Emekli Sandığı) İzlem - İnceleme - Araştırma (İSGÜM) Sağaltım (Meslek Hastalıkları Hastaneleri) İstihdam İşçi Sendikalar İstihdam - Özlük  İşveren Koruma - İzlem - Sağaltım (İşyeri Hekimi, Güvenlik uzm.) Sivil Toplum Kuruluşları TTB, TMMOB, ... Eğitim, İzlem, Hizmet Üniversiteler Tıp, Mühendislik, Hukuk, Fakülteleri Eğitim, Araştırma, Hizmet

54 Devletin: Daha çok gözlemci, aydınlatıcı, teşvik edici ve arabulucu niteliktedir. Bu konuda en önemli etkinliği, gerekli koşul ve standartları mevzuatla düzenlemek ve denetimi sağlamak olmalıdır. (devlet politikası olarak benimsemelidir)

55 İş güvenliği kültürünün geliştirilmesi: D E V L E T
Kayıt-dışı istihdamın önlenmesi Çocuk işçiliğinin yok edilmesi Cinsiyet ayrımcılığının yok edilmesi Sosyal güvenliğin desteklenmesi Gelir dağılımı adaletsizliğinin azaltılması Yaşanabilir bir asgari ücretin tespiti, İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması

56 Kamu sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi
D E V L E T Kamu sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi Güvenilir bir kayıt sistemi kurulması İş müfettişi istihdamı İş kazalarının “Bilimsel” analizi İşçi Sağlığı Enstitülerinin kurulması/yaygınlaştırılması Yasalarda çalışanların korunması

57 İşverenler, İşle ilgili her konuda işçilerin sağlık ve güvenliğini korumakla yükümlüdür. İşletmeler ister hukuki yükümlülük nedeniyle, ister insancıl nedenlerle, isterse ekonomik nedenlerle olsun bu konuda uğraş vermekten ve harcama yapmaktan kaçınmamalıdır.

58 İş güvenliği kültürünün geliştirilmesi: İ Ş V E R E N
Üretim süreçlerinde “Önce verimlilik” yerine “Önce insan” yaklaşımının benimsenmesi, Teknik gelişmelere uyum sağlanması, Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi yaklaşımının benimsenmesi, İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması, İşyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin desteklenmesi, İlk ve acil yardım hizmetlerinin organizasyonu,

59 İş güvenliği kültürünün geliştirilmesi: İ Ş V E R E N
Uygun talimatların hazırlanması, Çalışanların görüşlerinin alınması, Çalışanların bilgilendirilmesi, Çalışanların eğitimi, Veri akışının sağlanması, İş kazalarının “Bilimsel” analizi, İşçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemin alınması, En önemlisi de işçileri inandırmak ve özendirmektir.

60 İş güvenliği kültürünün geliştirilmesi: ÇALIŞANLAR - SENDİKALAR
İşyeri, iş kolu ve üretim süreci ile ilgili bilgi sahibi olunması, Sözleşmelere hükümler konularak, Kanun Tüzük ve yönetmeliklerin yaptırımları izlemelidirler, Kurullara aktif olarak katılınmalı, üyelerini bilgilendirmelidirler, Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi süreçlerine katılınması, İş kazalarının “Bilimsel” analizi, İş güvenliğinin yaşamın önceliği biçimine getirilmesine yönelik etkinlikler (Eğitim, örgütlenme, katılım vb), Kişisel koruyucu ekipmanın kuralına uygun biçimde kullanılması.

61 İş güvenliği kültürünün geliştirilmesi: ÜNİVERSİTELER
İSİG – Sosyal politikalara bilimsel katkı, Güvenilir bir kayıt sistemi kurulmasına bilimsel altyapı, İş kazalarının “Bilimsel” analizi, İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün temel eğitimi, İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitimine katkı, İSİG ile ilgili araştırmalar, laboratuvarlar, İSİG ile ilgili akademik ortam.

62 İş güvenliği kültürünün geliştirilmesi: MESLEK ÖRGÜTLERİ
İSİG – Sosyal politikalara katkı İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün yetiştirilmesi ve istihdam edilmesi süreçlerine katkı İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitiminin organizasyonu İş kazalarının “Bilimsel” analizine katkı

63 Unutmayalım ; İYİ BİR İŞ, GÜVENLİ İŞTİR !...

64 Sonuç olarak Sosyal diyaloğa kurumsal bir temel oluşturan gerek ekonomik ve sosyal konsey ile, gerekse çalışma meclisinde bir araya gelen sosyal taraflar, hükümet temsilcileri ile birlikte ortak politikaları tespit ederek bu politikaların uygulanması ve denetiminde de ortak görüşler üstlenmelidir. Sonuç olarak Güvenlik Kültürü ile İSG politikalarının oluşturulmasında başarı, sosyal diyalog sürecinin etkin ve sağlıklı işletilmesine bağlı bulunmaktadır.

65 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL GÜDÜRLÜĞÜNÜN TARİHÇESİ
Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması görevi, yılında kurulan Çalışma Bakanlığı bünyesinde İşçi Sağlığı Genel Müdürlüğüne verilmiştir. Denetim hizmetlerinin bir başka birimde örgütlenmesi nedeniyle Genel Müdürlük, 1983 tarihinde Daire Başkanlığına dönüştürülmüştür.

66 İşçi Sağlığı Daire Başkanlığı, 24. 07
İşçi Sağlığı Daire Başkanlığı, tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4947 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kuruluş Kanununun 12 nci maddesi gereğince, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü olarak yapılandırılmıştır.

67 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN GÖREVLERİ

68 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN GÖREVLERİ
İş sağlığı ve güvenliği konularında, mevzuatın uygulanmasını sağlamak ve mevzuat çalışması yapmak. Ulusal politikalar belirlemek, bu politikalar çerçevesinde programlar hazırlamak. Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.

69 Etkin denetim sağlamak amacıyla gerekli önerilerde bulunmak, sonuçlarını izlemek.
Standart çalışmaları yapmak, normlar hazırlamak ve geliştirmek, ölçüm, değerlendirme, teknik kontrol, eğitim, danışmanlık, uzmanlık ve benzeri çalışmaları yapmak ve bunları yapan kişi ve kuruluşları inceleyerek değerlendirmek ve yetki vermek.

70 Kişisel koruyucuların ve makine koruyucularının imalâtını yapacak kişi ve kuruluşlara yetki vermek, ithal edilecek kişisel koruyucuların ve makine koruyucularının standartlara uygunluğunu ve bu hususlarda usul ve esasları belirlemek.

71 İş sağlığı ve güvenliği ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında inceleme ve araştırma çalışmalarını planlamak, programlamak ve uygulanmasını sağlamak. Faaliyet konuları ile ilgili yayın ve dokümantasyon çalışmaları yapmak ve istatistikleri düzenlemek.

72 Meslekî eğitim görenler, rehabilite edilenler, özel risk grupları ve kamu hizmetlerinde çalışanlar da dahil olmak üzere tüm çalışanların iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı korunmaları amacıyla gerekli çalışmaları yaparak tedbirlerin alınmasını sağlamak.

73 Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.
İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi ve İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Bölge Laboratuvarlarının çalışmalarını düzenlemek, yönetmek ve denetlemek. Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.

74 İş Sağlığı Güvenliği Politikası
KALİTE SİSTEMLERİ İŞBİRLİĞİ SOSYAL DİYALOG REKABET İSG POLİTİKALARI GÜVENLİK KÜLTÜRÜ MALİYET EĞİTİM VERİMLİLİK SOSYAL TARAFLAR NİTELİKLİ İŞGÜCÜ

75 ÖNLEMEK AMAÇ İşle bağlantılı olan kaza ve yaralanmaları,
tehlike nedenlerini asgariye indirerek ÖNLEMEK

76 Ulusal İş Sağlığı Güvenliği Politikası
Sosyal tarafların katılımı ile gerçekleştirilmelidir. Politika, ulusal kalkınma hedefleri ile uyumlu olmalıdır. Bu sürece, hükümetin yanı sıra işçi ve işveren kuruluşları da katkı sağlamalıdır.

77 Ulusal İş Sağlığı Güvenliği Politikası
Kamuoyunu yeterince bilinçlendirmenin ve politik destek sağlamanın yollarını içermelidir. İş sağlığı hizmetlerinin örgütlenmesi, yaygınlaşması ve sürekliliği için gerekli hükümleri içermelidir. İlgili bütün kurumlar arasında koordinasyon sağlamalıdır.

78 Ulusal İş Sağlığı Güvenliği Politikası
İşyeri bazında gönüllü uyumunu özendirmelidir. Politika düzenli aralıklarla gözden geçirilmelidir.

79 Politikanın Gözden Geçirilmesinde Amaç
Sorunları belirlemek Sorunlarla ilgili etkin yöntemler geliştirmek Eylem için öncelikleri belirlemek Sonuçları değerlendirmek

80 Yasalar ve Yönetmelikler Yetkili Organ Koordinasyon Eğitim
POLİTİKA ARAÇLARI Yasalar ve Yönetmelikler Yetkili Organ Koordinasyon Eğitim

81 İş Sağlığı ve Güvenliği ile İlgili Kanun, Tüzük ve Yönetmelikler
4857 Sayılı İş Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu’na göre çıkartılan 24 teknik, 12 sosyal, Toplam 36 yönetmelik

82 Yeni Çıkan Yönetmelikler
Gürültü Yönetmeliği Titreşim Yönetmeliği Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri hakkında Yönetmelik

83 Yeni Çıkan Yönetmelikler
İş Güvenliği ile Görevli Mühendis ve Teknik Elemanların Görev Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik Geçici ve Belirli Süreli İşlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik

84 En Belirgin Özellikler
Yeni İSG Yaklaşımı En Belirgin Özellikler Risk Değerlendirmesi Çalışanların Katılımı Uzman Katkısının Sağlanması Çalışanların Bilgilendirilmesi Çalışanların Eğitimi Koruma-Önleme-Geliştirme Anlayışı Kontrol ve Denetim İşçilerin Sorumluluk Alması Kayıt ve İstatistik Tutma Malzeme ve Ekipmanın Kontrolü İSG’ne Sistematik bir yaklaşım getirmiştir.

85 Yeni İSG Yaklaşımı Son dönemde çıkartılan yasalar ayrıntılı koşulları irdelemek yerine genel hedefleri belirleme yolunu tercih etmektedir. Çok sayıda tehlike ve riski tek tek en ince ayrıntısına kadar belirli bir düzene bağlamak yerine, İş sağlığı ve güvenliğinden birinci derecede sorumlu olanların görevlerini belirlemektedir.

86 İSG Politika Araçları MEVZUAT
İSG mevzuatı herkes için zorunlu asgari standartları belirlemektedir. Mevzuat İSG ile ilgili birinci derecede sorumlu olanların görev ve yetkilerini belirlemektedir. Genel yasalar yerine esnek ve kolay güncellenebilir uygulama kuralları, gönüllülük esası ile belirlenen standartlara ağırlık verilmiştir. Mevzuatın uygulanmasında ilgili kamu görevlileri yanında çok taraflı katılımla oluşturulan organlara yetki verilmiş kamunun yükü azaltılmıştır. (Kamusal Nitelik Taşıyan Ulusal Standart Kuruluşları veya uzmanlaşmış Meslek Kuruluşlarının belirledikleri Standartlar, Talimatlar)

87 Yetkili Organın Rolü ve Yükümlülükleri
İş sağlığı ve güvenliği alanındaki yasal düzenlemeleri gözden geçirmek; İşler arasında eşgüdüm sağlamak İşverenlere ve çalışanlara bilgi vermek ve tavsiyelerde bulunmak Politikanın çalışma hayatında uygulanması için genel sorumluluk üstlenecek merkezi bir organı oluşturmak Eğitimi geliştirip yaygınlaştırmak

88 Genel Sorumluluk Yüklenecek Merkezi Organ
Ulusal Politika Düzeyinde İş Sağlığı Güvenliği Konseyi Üçlü Danışma Kurulu (R.G /2524) İşyeri Düzeyinde İş Sağlığı Güvenliği Kurulları (R.G /25426)

89 Ulusal “İş Sağlığı Güvenliği Konseyi”
8. Beş Yıllık Kalkınma Planı ve 155 Sayılı ILO Sözleşmesinde Yer Aldığı Şekilde: Ulusal İSG Konseyi, ihtiyaç, öncelik ve politika geliştirmek stratejileri belirlemek, ve önerilerde bulunmak üzere işçi-işveren sendikaları, ilgili kamu kurumları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve diğer kurum ve kuruluş temsilcilerini bir araya getirmek üzere yılda en az 1 defa toplanacaktır.

90 İşgücünün Toplam Nüfus İçindeki Dağılımı
Kaynak: Uluslar arası Yönetim Geliştirme Merkezi (IMD), 2004 Not: Ülkelerin yanındaki sayılar 60 ülke arasındaki sıralamayı göstermektedir.

91 Nitelikli İşgücü Sıralaması
Kaynak: Uluslararası Yönetim Geliştirme Merkezi (IMD), 2004 Not: Ülkelerin yanındaki parantez içindeki rakamlar 60 ülke içinde nitelikli işgücü sırasını göstermektedir.

92 Eğitim Konuları Çalışanlara verilecek eğitim, işyerinin faaliyet alanına göre aşağıdaki konulardan seçilir. İşyerinde Güvenli Ortam ve Sistemleri Kurma, Kişisel Koruyucu Alet Kullanımı, Ekranlı Ekipmanlarla Çalışma, Uyarı İşaretleri, Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Maddelerle Ortaya Çıkan Riskler, Temizlik ve Düzen, Yangın Olayı ve Yangından Korunma, Termal Konfor Şartları, Ergonomi, Elektrik Tehlikeleri, Riskleri ve Önlemleri, İlk Yardım ve Kurtarma Genel İş Sağlığı ve Güvenliği Konuları İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Sebepleri ve İşyerindeki Riskler Kaza, Yaralanma ve Hastalıktan Korunma Prensipleri ve Korunma Tekniklerinin uygulanması, İş Ekipmanlarının Güvenli Kullanımı, Çalışanların Yasal Hak ve Sorumlulukları, Yasal Mevzuat ile İlgili Konular,

93 İşçilerin Görevleri Kendi güvenliklerine ve birlikte çalıştığı kişilerin güvenliklerine özen göstermek; Kendilerinin ve diğerlerinin sağlık ve güvenlikleri için verilmiş talimatlara, sağlık ve güvenlik alanındaki işlem ve usullere uymak; Güvenlik araçlarını ve koruyucu donanımı doğru biçimde kullanmak (ve bunları kullanılmaz hale getirmemek); Bir tehlikenin ortaya çıktığını ve bunu kendi başlarına önlemelerinin mümkün olmadığını düşündükleri durumlarda hemen kendi amirlerine başvurmak; İş sırasında ya da işyerinden kaynaklanan bir kaza ve yaralanma olması durumunda bunu bildirmek.

94 İşçilerin Hakları Sağlık ve güvenliklerini tehdit edici tehlike ve durumları bilme ve bu konuda bilgilendirilme, İşveren yada yetkili organ tarafından bilinen ve kendi sağlıkları ve güvenlikleri açısından önem taşıyan bilgileri edinme ve, Sağlık ve güvenlik açısından kaygı verici durumlar görüldüğünde işveren ya da yetkili organ tarafından inceleme ve araştırma yapılmasını talep etme, Toplu olarak sağlık ve güvenlik temsilcileri seçme.

95 Önleyici ve Koruyucu Önlemler Hiyerarşisi
İşveren, önleyici ve koruyucu önlemler alırken, gündemdeki riski aşağıdaki önceliklere göre değerlendirmelidir: Riskin ortadan kaldırılması; Riskin kaynağında kontrol edilmesi; Güvenli çalışma sistemleriyle riskin asgariye indirilmesi; Risk varlığını sürdürdüğü sürece kişisel koruyucu donanım sağlanması.

96 İSG Göstergeleri YÖNETİM İş Sağlığı ve Güvenliği konusunu benimseyip, sahiplendiğini aşağıdaki yollarla ortaya koyabilir. İş Sağlığı ve Güvenliği programının istendiği gibi uygulanabilmesi için gerekli mali ve beşeri kaynakları tahsis etme, Yöneticileri ve çalışanları iş sağlığı ve güvenliği alanındaki görevlerinde desteklemeye yönelik örgütsel yapıları oluşturma, İş sağlığı ve güvenliği yönetiminin istendiği gibi işlemesini sağlamaktan sorumlu üst düzey bir yönetim temsilcisini görevlendirme.

97 GÜVENLİ GÜNLER DİLEĞİYLE...
SAĞLIKLI VE GÜVENLİ GÜNLER DİLEĞİYLE...