İşletme ve Ekonomi 13 2009 Copyright S.K.Mirze.

... konulu sunumlar: "İşletme ve Ekonomi 13 2009 Copyright S.K.Mirze."— Sunum transkripti:

1 İşletme ve Ekonomi 13 2009 Copyright S.K.Mirze

2 Ekonomi-İktisat Ekonomik Çevre Toplumun gereksinimlerini karşılayacak mal ve hizmetlerin, eldeki sınırlı kaynaklarla üretildiği, tüketildiği, kaynakların ve mal ve hizmetlerin ve gelirin bölüşüldüğü ortam. Ekonomi Bilimi Sınırlı sayıda kaynaklarla sınırsız gereksinimleri karşılama sorununu yaşayan bireyin ya da bireylerin bir araya gelerek oluşturduğu toplumun tatmin düzeyini en yükseğe eriştirmenin yollarını arar. Mikro İktisat Her bir piyasadaki mal ve hizmet arz ve talebinin belirlenmesi ve bunun sonucunda oluşacak fiyat mekanizmasının ve piyasalar arası ilişkilerin incelendiği alt bilim dalı Makro İktisat Ayrı ayrı piyasalar yerine ekonominin bir bütün olarak incelendiği, toplam arz ve talep, genel fiyat düzeyi, genel işsizlik düzeyi gibi konularla ilgilenen alt bilim dalı 2009 Copyright S.K.Mirze

3 ÜRETİM FAKTÖRLERİ DOĞAL KAYNAKLAR ORMANLAR, TOPRAK, MADENLER, VB.
(YENİLENEBİLEN VEYA YENİLENEMEYEN) ORMANLAR, TOPRAK, MADENLER, VB. İNSAN KAYNAKLARI (İŞGÜCÜ) YÖNETİCİLER, İŞÇİLER, SERBEST ÇALIŞANLAR SERMAYE (İNSAN YAPIMI) İŞLETME SERMAYESİ, SABİT SERMAYE GİRİŞİMCİLİK (İŞLETMEYİ ORGANİZE EDENLER) RİSK ALANLAR, İŞLETME KURANLAR, KAYNAKLARI DAĞITANLAR ÖDEME ŞEKLİ KİRA ÜCRET VE MAAŞLAR FAİZ KÂR 2009 Copyright S.K.Mirze

4 EKONOMİK SİSTEMLER PAZAR EKONOMİSİ GÜDÜMLÜ EKONOMİ KARMA EKONOMİLER
ÖZEL GİRİŞİM SİSTEMİ / KAPİTALİZM GÜDÜMLÜ EKONOMİ PLANLI EKONOMİLER / KOMÜNİZM, SOSYALİZM KARMA EKONOMİLER 2009 Copyright S.K.Mirze

5 PAZAR ve GÜDÜMLÜ EKONOMİ ÖZELLİKLERİ
PAZAR EKONOMİSİ ÖZEL MÜLKİYET ADİL REKABET ÇOK ÇEŞİTLİ SEÇENEKLER KÂR ELDE ETME VE RİSK ALMA GELİR VE ZENGİNLİĞİN TÜKETİM GÜCÜNE SAHİP OLANLARA DAĞILIMI GÜDÜMLÜ EKONOMİ KAMU MÜLKİYETİ MERKEZİ PLANLAMA 2009 Copyright S.K.Mirze

6 REKABET TÜRLERİ (ÖZEL GİRİŞİM SİSTEMİNDE)
TAM REKABET ÇOK SAYIDA ŞİRKET BENZER ÜRÜNLER KOLAY GİRİŞ FİYATLAR ÜZERİNDE KONTROL YOK MONOPOL PİYASA TEK ŞİRKET DOĞRUDAN RAKİP YOK GİRİŞ YOK VEYA KISITLI FİYATLAR ÜZERİNDE TAM KONTROL TEKELCİ REKABET BAZI FARKLILAŞTIRILMIŞ ÜRÜNLER FARKLILAŞMIŞ ŞİRKETLER KENDİ FİYATLARINI KONTROL EDEBİLİR OLİGOPOL PİYASA AZ SAYIDA ŞİRKET GİRİŞ ZOR FİYATLAR ÜZERİNDE DAHA FAZLA KONTROL

7 Tam Rekabet Monopol Oligopol Tekelci Rekabet

8 ARZ VE TALEP EĞRİLERİNİN BİRLEŞTİĞİ YER
TÜKETİCİLERİN BELİRLİ BİR DÖNEM İÇİNDE HERHANGİ BİR FİYATA ALICI OLDUĞU ÜRÜN VEYA HİZMET MİKTARI ARZ SATICILARIN BELİRLİ BİR DÖNEM İÇİNDE HERHANGİ BİR FİYATA SATMAYA HAZIR OLDUĞU ÜRÜN VEYA HİZMET MİKTARI DENGE FİYATI ARZ VE TALEP EĞRİLERİNİN BİRLEŞTİĞİ YER

9 Arz ve Talep A T Fiyat F1 M1 Miktar

10 Talep Kayması A T Fiyat F1 M1 Miktar

11 Arz Kayması A T Fiyat F1 M1 Miktar

12 EKONOMİK BÜYÜME ÇIKTILAR(ÜRETİLEN ÜRÜNLER)
EKONOMİK BÜYÜME ÇIKTILAR(ÜRETİLEN ÜRÜNLER) GİRDİLER(DOĞAL,BEŞERİ,PARASAL KAYNAKLAR) VERİMLİLİK = GAYRISAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYİH) Yabancı ülkelerden gelen net gerçek gelir eklenmeden önceki yurtiçi gelir, çıktı veya harcamayı ölçer. GAYRISAFİ MİLLİ HASILA (GSMH) Yabancı ülkelerden gelen net gerçek gelir dahil, fakat sermaye tüketimi hariç olacak şekilde milli gelir, çıktı veya harcamayı ölçer.

13 EKONOMİDE KONJONKTÜR AŞAMALARI
Refah (Prosperity) Duraklama/Gerileme (Recession) Bunalım (Depression) İyileşme (Recovery)

14 EKONOMİDE KONJONKTÜR AŞAMALARI
Refah Bunalım Duraklama/ Gerileme İyileşme EKONOMİDE KONJONKTÜR AŞAMALARI

15 ENFLASYON MALİYET ENFLASYONU TALEP ENFLASYONU
(Piyasada dolaşan az ürün, çok para nedeniyle fiyatların arttığı ortam) MALİYET ENFLASYONU (Girdilerin maliyetindeki artış nedeniyle fiyatların arttığı ortam)

16 YTL MAL Talep Enflasyonu Maliyet Enflasyonu Yerel Maliyetler Kaynaklar
FİYAT SEVİYESİ YTL Yerel Maliyetler MAL Sermaye İşgücü Kaynaklar Girişim Talep Enflasyonu Maliyet Enflasyonu Sermaye Uluslar arası Maliyetler Yerel İşgücü Kaynaklar Girişim

17 ENFLASYON PROBLEMİNE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ (UZMANLARIN EN ÇOK ÖNERDİĞİ ÇÖZÜMLER)
Para arzını düzenlemek (PARA POLİTİKASI) Gelir ve gider programlarını yönetmek (MALİYE POLİTİKASI) Fiyatları kontrol ederek piyasalara doğrudan müdahalede bulunmak 2009 Copyright S.K.Mirze

18 İŞSİZLİK TÜRLERİ GEÇİCİ İŞSİZLİK DÖNEMSEL İŞSİZLİK YAPISAL
Çalışanların mikro düzeyde işlerini geçici olarak kaybetmesi DÖNEMSEL İŞSİZLİK Sezonluk işsizlik YAPISAL İŞSİZLİK Ekonomik yapının değişmesi sonucu işsizlik DÖNGÜSEL İŞSİZLİK Ekonomik bunalım, gerileme dönemlerinde işsizlik 2009 Copyright S.K.Mirze

19 PARANIN İŞLEVLERİ Değiş tokuş aracı Geçici değer deposu
Hesaplama birimi Yüksek likiditesi olan varlık 2009 Copyright S.K.Mirze

20 PARA TÜRLERİ M0 = EKONOMİK SİSTEMDE DOLAŞAN NAKİT PARA
(MADENİ PARA VE BANKNOTLAR) M1 = M0 + PARA BENZERİ (NEAR MONEY) (VADESİZ VE VADELİ MEVDUAT) M2 = M1 + PARA DIŞI VARLIKLAR (HAZİNE BONOLARI,DEVLET TAHVİLLERİ, YATIRIM FONLARI, KREDİ KARTI) 2009 Copyright S.K.Mirze

21 MALİYE POLİTİKASI DEVLET GELİRLERİ DEVLET GİDERLERİ
Vergiler / doğrudan veya dolaylı Borçlar DEVLET GİDERLERİ Yatırım harcamaları Ulaştırma giderleri Sağlık giderleri Dışişleriyle ilgili giderler Eğitim giderleri Sosyal güvenlik giderleri Savunma giderleri 2009 Copyright S.K.Mirze