ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK

ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK
TÜRKİYE’DE ORGANİK HAYVANCILIK HAZIRLAYAN VE SUNAN YILDIRAY KALKAN VETERİNER HEKİM

ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK TÜRKİYE’DE ORGANİK HAYVANCILIK
Organik Tarım Nedir ? Yanlış uygulamalar sonucu bozulan doğal yaşam dengesinin üretimde yer alan bitki, hayvan ve insan ile birlikte toprak, su ve diğer çevresel faktörlerinin bütünü ele alarak planlanması, doğal kaynaklar kullanılarak dengelerin yeniden tesisini amaçlayan üretim sistemidir. Kimyasal kalıntı içermeyen ürün üretmeyi, kimyasal gübre ve tarım ilaçları kullanımından kaçınan çevreyle dost üretim yöntemini geliştirmeyi, toprak ve hayvan verimliliğini koruyacak üretim tekniklerini kullanmayı amaçlayan bu yetiştirme yöntemi ülkelere göre ekolojik, organik, biyolojik, bio-dinamik, alternatif, doğal, yenilenebilir ya da sürdürülebilir tarım olarak adlandırılmaktadır.

Neden Organik (Ekolojik, Biyolojik) Tarım? En önemli amacı insan ve diğer tüm canlıların ortak yaşam alanı olan Dünyamızı korumak olan Ekolojik tarım (Almanca ve Kuzey Avrupa dillerinde) Organik tarım (İngilizcede) Biyolojik tarımın (Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca) uygulanma nedenleri;

uygulanma nedenleri; 1- Çevre kirliliğini önlemek ve eko sisteme zarar vermemek. 2-Biyolojik çeşitliliği korumak ve devam ettirmek 3-Toprak ve genetik kaynakların erozyonunu önlemek 4-Su miktarını ve kalitesini korumak 5-Yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak (Biodizel)

6-Enerji tasarrufu sağlamak 7-Köyden kente göç olayını en aza indirmek 8-Ekonomiye destek sağlamak 9-İhraç değeri yüksek olan ürünleri üretmek ve pazar oluşturmak 10-Ekolojik ürün pazarında yer ederek Dünya devletleriyle yarışmak 11-Küçük çiftçi ve sanayicinin gelir düzeyini arttırmak

Dünyada Organik Tarım İlk 1910 yılında İngiltere’de gündeme geldi. Daha sonra 1924 Dr.R. Steiner “Biodinamik Tarım Yöntemleri” konusunda kurslar vermeye başlandı, İngiltere’de 1928 yılında Biodinamik Tarım Enstitüsü kuruldu. 1972 yılında Almanya’nın öncülüğünde (IFOAM) Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonunun kurulması ile Dünyadaki ekolojik tarım tek çatı altında toplanmıştır. Avrupa’da 1991 yılından sonra Ekolojik tarım çalışmalarına hız verilmiş olup, 1998 yılında AB ve EFTA üyesi ülkeler (İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn Prensliği ve Norveç) 2 milyon hektar alanda ekolojik tarım yapacak kapasiteye çıkmışlardır. Avrupa ülkelerinin toplam tarım alanlarının %2-3’unde ekolojik tarım yapılmakta ve yıllık %20-30 büyüme hızı ile gelecek 10 yıl içinde Dünya ekolojik ürün pazarının 11 milyar dolar olacağı tahmin edilmektedir.

Türkiye’de Organik (Ekolojik) Tarım ve Hayvancılık Avrupa ülkelerinin Türkiye’den ekolojik ürünler talebinde bulunmaya başladığı yıllarında ekolojik=biyolojik tarım uygulamaları başlatılmıştır. Dış satımımız için geleneksel hale gelen kuru incir, kuru üzüm ile Ege Bölgesinde çalışmalar başlatılmış olup daha sonraları kuru kayısı ve fındık gibi ürünlerle diğer bölgelerimize de yayılmıştır. Türkiye’de Ekolojik Tarım hareketini daha sağlıklı bir şekilde geliştirmek amacıyla 1991 yılında İzmir’de Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği (ETO) kuruldu. Türkiye’de 1984 yılında 2 ürünle başlayan ekolojik tarım 2000 yılında 98 adet ürüne ulaşmıştır.2005 yılında gıda vve gıda dışı ürün olarak 179’a ulaşmıştır. Türkiye’de 2001 yılında ekolojik tarım yapılan alan hektar olup bu alan toplam tarım alanlarının içinde payı % 0.14’tür. Ekoloji-Hayvansal ürün üretim çalışmaları ise 2000 yıllarından sonra başlatılmıştır. Sınırlı miktarda bal ve peynir üretimi dışında organik süt ve süt ürünleri üretilmeye başlandı.

1994 ile 2002 yılları arasında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından Ekolojik Tarım metotları ve faaliyetleri ile ilgili birçok Yönetmelik çıkartılmıştır. tarih ve sayılı Resmi Gazete de “Organik Tarımın Esasları ve Uygulamasına İlişkin Yönetmelik” yayımlanmış olup Bakanlığın 441 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamesine dayanılarak çıkarılan bu yönetmelikte şu konular yer almaktadır. 1-Organik tarımın amaçları ve esasları, 2-Organik Tarım Yöntemleriyle Üretim (Bitkisel, Hayvansal ve Su ürünleri), 3-Organik Ürünlerin İşlenmesi, ambalajlanması, etiketlenmesi, depolanması, taşınması ve pazarlanması, 4-Organik Ürünlerin (Katkı maddeleri ve kalıntı yönünden) içeriği, 5-Kontrol esasları, 6-Sertifikasyon esasları, 7-Kontrol ve sertifikasyon yapacak kuruluşlar,

Neden Organik Hayvancılık ve Organik Ürün Kullanımı ? Tüketicilere daha kaliteli ve sağlıklı ürünler sunmak ve tüketiciden gelen talepleri karşılamak.(Taleplerde kişisel sağlıkları yanında özellikler çocuklarının sağlıklarını da ilk sırada tuttukları gözlenmektedir) Avrupalıların tercih nedenleri arasında ilk sırayı kişisel ve ailevi sağlık nedenleri daha sonra çevre korumacılığı, lezzet duygularının tatmini ve hayvan hakları izlemektedir. Gelişmiş ülkelerde ekolojik hayvancılığa yönelmenin nedenleri şöyle sıralanabilir; 1-Çevre dostu teknikler kullanılarak ekolojik dengenin korunması yönünde toplumu bilinçlendirmek. 2-Sürdürülebilir hayvancılığı değişen tekniklere göre geliştirmek. 3-Hayvan hastalıkları ile mücadelede ve sürü sağlığının korunmasında etkin rol oynamak. 4-Hayvan hakları bakımından; uygun ortam ve refah bir yaşam temini sağlamak. Stresiz hayvanlardan elde edilen ürün miktarı ve kalitesinde devamlılık oluşturmak.

5-Üreticilerin gelir düzeylerini yükselterek devlet ekonomisine katkı sağlamak. 6-Yoğun yetiştiricilik yöntemleri hayvanlarda sağlık sorunları oluşturmaktadır. Mastitis, tırnak ve ayak hastalıkları, yağlı karaciğer sendromu, asidosis, ketosis, idrar yolu taşları vb. Bu hastalıkların ortadan kaldırılması ekolojik hayvancılıkla mümkündür.. 7-Tarımda kullanılan Pestisidlerin insanlarda yarattığı pek çok olumsuzluklarda söz konusudur. Bunlardan bazıları; akut ve kronik zehirlenmeler, kanser, alerjik reaksiyonlar, sinir sistemi tahribatları, cinsel bozukluklar, sperm sayısında azalma, lösemi, deri sorunları, öğrenme güçlüğü ve hafıza kayıpları, enzim dengelerinde bozukluklar ve hücre içi DNA moleküllerinde dejenerasyon mutasyonlar vb. Biyolojik tarım ve hayvancılık insanlığı yukarıda sıraladığımız illetlerden kurtarmak için başvurulması gereken önemli bir doğal kaynaktır.

Türkiye’de Organik Tarım Sisteminin Avantajları Ülkemizde sentetik kimyasallar çiftçilerimizin büyük bir kısmı tarafından ya çok az kullanılmakta, ya da hiç kullanılmamaktadır. Bu nedenle ekolojik tarıma geçişin kolay olması beklenebilir. *Üretici geliri ürüne bağlı olarak artmaktadır (Ortalama %10 artış olduğu tahmin edilmektedir.). *Fiyatı hızla artan kimyasal gübre, pestisit ve enerji girdilerinden tasarruf edilmektedir. *Sözleşmeli tarımla üreticinin tüm ürününün alınması garanti edilmektedir. *Ekolojik ürünlerin ihraç fiyatı diğer ürünlerden % oranında daha yüksektir. *Ekolojik Ürünlerin ihracatı ile ülkemiz tarım ürünleri için ilave bir kapasite oluşturulmaktadır. Dolayısıyla ihraç edilen her ton ürün daha önce ulaşılamayan tüketici kitlesine de ulaşmaktadır. *Özel bilgi isteyen ekolojik tarım modeli Ziraat Mühendisleri ve Veteriner Hekimler için yeni istihdam sahaları oluşturur.

Türkiye’de Organik Tarım Sisteminin Dezavantajları *Ülkemizde tarımsal ürün arzında yıldan yıla önemli dalgalanmalar görülmektedir. Hızla artıp gençleşen nüfus, tüketim düzeyinin ve çeşitliliğinin sürekli artması ve çevredeki ülkelerin hemen hepsinin tarımsal ürün talep eden özellikleri sebebiyle organik tarımın (verimde meydana gelebilecek azalma nedeniyle) kısa vadede gelişmesi zor görünmektedir. *Ekolojik tarım metoduyla bitkisel ve hayvansal üretimde ortaya çıkan bir sorun da, arazilerin çok küçük, parçalı ve birbirine yakın olmasıdır. Bu durum organik üretimi olumsuz yönde etkilemektedir. Çünkü ekolojik üretim yapan bir işletmenin çevrede üretim yapan diğer klasik işletmelerde kullanılan kimyasallardan ve hastalıklardan etkilenmemesi mümkün değildir. *Ekolojik tarım sisteminde yetiştirilen ürünlerin pazarlanması özellikle iç piyasa için yeni ve belirsiz bir konudur. *Konunun yeni olması nedeniyle yeterli tarımsal yayım çalışmaları ve deneyimli eleman bulunmaması ekolojik tarımın diğer bir olumsuz yanıdır. *Kontrol mekanizmaları yetersiz oluğunda zamanla hayvancılıkta dışa bağımlılık söz konusu olabilir.

EKOLOJİK HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİNİN TEMEL KURALLARI 1-Hem hayvansal üretim hem de bitkisel üretim için geçiş dönemi uygulanması gereklidir.(en az iki yıl) 2- Hayvan yoğunluğunun azaltılarak saflığa ve genetik özelliklere dikkat edilmelidir, 3-Hayvan yemlerinin çiftliklerde üretilmesi sağlanmalıdır, 4-Genetik yapısı değiştirilmiş bitkiler (Transgenik tohumlardan elde edilen) ve yan ürünlerin hayvanlara yedirilmemeli, 5-Verimi arttırmak amacıyla hormon ve antibiyotik vb. katkı maddelerinin kullandırılmamalı, 6-Yetiştiricilikte hayvan refahının sağlanarak stres oluşturacak koşullardan barınakların temizlenmesi sağlanmalı, 7- Hayvan sağlığını korumak amacıyla kişi, kurum ve kuruluşlarla kombine bir şekilde çalışılarak gerekli önlemlerin alınması sağlanmalıdır.

8- Ekolojik hayvancılık yapan bir işletmenin hayvan sayısı işletmenin arazi varlığı ile orantılı olmalı ve bu oran hayvan türlerine göre farklılık göstermelidir.(Tablo1) 9-Hayvanlara yedirilecek gıda maddelerinin yetiştirilmesinde kimyasal gübre, Sentetik gübre ve ilaçlar (pestisit ve herbisit) kullanılmamış olmalı, 10- Kesimhane yan atıkları kesinlikle çevre kirliliği ve canlı sağlığını olumsuz etkilemektedir. Ekolojik tarım ve hayvancılıkta olduğu gibi diğer yetiştirme tiplerinde de yasaklanmalıdır. 11-Ekolojik hayvancılık yapan işletmedeki hayvan gübresi işletmenin bitkisel üretim çalışmalarında organik gübre olarak kullanılmalıdır. 12-Organik gübre stoklama kapasitesi yani yayılan nitrojen miktarı 170 kg N/ha/yıl ‘ı aşmamalıdır. 13-Damızlık seçiminde tür, ırk, yerel ve coğrafi şartlar dikkate alınmalı. Doğal olarak hastalığa dayanıklı tür ve ırklar seçilmelidir.

Hayvan Türü Hektara hayvan sayısı (adet) Altı aydan büyük atlar 2 Taylar 5 Bir yaşından küçük besi sığırları İki yaşından küçük besi sığırları 3,3 İki yaşından büyük besi sığırları Damızlık sığırlar 2,5 Süt sığırları Tavşanlar 100 Koyun ve keçi 13,3 Domuz yavruları 74 Gebe domuzlar 6,5 Besiye alınmış domuzlar 14 Et tavukları 580 Yumurta Tavukları 230 Tablo 1- Hayvan sayısı işletmenin arazi varlığıyla orantılı olmalıdır

14-Gen teknolojisi yöntemleri ile hayvan ıslah çalışmalarına izin verilemelidir. 15-Ekolojik hayvancılıkta her yıl üretilen büyükbaş hayvanların en az %10 ‘u küçükbaş hayvanların da % 20’si sürü yenilemede kullanılmalıdır. 16- İlk defa ekolojik hayvancılık yapacak üretici hayvanlarını yine ekolojik tarım şartlarında yetiştirilmiş hayvanlardan temin etmeli;eğer yoksa geleneksel hayvancılık yapan yerlerden şu şartlara göre hayvan almalıdır: A) Besiye alınacak danalar 4 aylıktan, Besiye alınacak kuzu ve oğlak 4 haftalıktan, damızlıkta kullanılacak hayvanlar ise 14 aydan büyük kesinlikle olmamalıdır. B)Yumurta üretimi için piliçler 18 haftadan büyük olmamalı, etlik piliçler ise 3 günlükten küçük olmalıdır.

17-Yetiştiricilikte en önemli şey iyi kayıt tutulmasıdır. Kayıtların düzenliliği sık sık kontrolü edilmelidir.(Bakanlık , bağlı kuruluşlar ve sertifikasyon kuruluşları) 18-Gebe kalmayan hayvanlara steroid maddeler Veteriner Hekim kontrolünde uygulanarak kızgınlık oluşturulabilir. 19-Hayvanlara stres oluşturabilecek gaga kesme, kuyruk kesme ve kanat yolma işlemeleri kesinlikle yaptırılmamalıdır. 20-Nakillerde stres faktörleri gözetilerek gerçekleştirilmeli, nakil sırasında ve öncesinde hayvanlara sakinleştirici ilaçlar kullanılmamalıdır. 21-Barınaklarda hijyen kuralları; hem tesisiler için hem de irtibatlı yerler için sıkı kontrollere tabi olmalıdır. 22-Barınaklar yeterli temiz hava sirkülasyonunda olmalı ve gün ışığı almalı, hava akımlarından korunaklı bulunmalı, her tür ve ırk için hareket serbestliği tanınmalıdır.

23-Yumurta tavuklarında 16 saatten fazla ışıklandırma yapılmamalıdır. Etlik piliçlerde kümes alanı 1600 m2’ ‘yi geçmemelidir. 24-Rasyonlar hazırlanırken hayvansal yağ ve yan ürünler katılmamalıdır. Yumurta sayısını ve yumurta rengini koyulaştırıcı yada kalite düzenleyici sentetik maddeler ve doğal olmayan mineraller kullanılmamalıdır. 25-Hasta hayvanlara Veteriner Hekimler denetiminde ilaç tatbiki yapılmalı, acil durumlarda sentetik ilaç kullanımı zorunluluğu doğarsa Toksikoloji listesi göz önüne alınarak kontrollü uygulama yaptırılmalıdır. Kasaplık hayvanlarda kesimden önceki 2 ay, süt ürünlerinde 7 gün, yumurtada 5 gün ve tavuk etinde 15 gün süre geçmeden bunlar ve bunlardan elde edilecek ürünler ekolojik ürün olarak satılamaz.

26-Kesimhanelerin bakımı, hijyeni ve hayvan kesim yöntemleri dikkatlice incelenmeli stres yapacak ortamlar kaldırılmalıdır. Kesim sonrası ürünlerin korunması amacıyla sentetik katkı maddeleri kullanılmamalıdır. 27- Tarım ilaçları az miktarda alınsa bile vücutta süt ve adipos dokuda birikim yaparlar. Süt ile yeni doğan yavruya geçerler. Kanser başta olmak üzere gelişim bozuklukları ve erken doğum oluştururlar. Fakat Türkiye’de birim alana kullanılan ilaç miktarı, Avrupa ülkelerinden çok düşüktür. Örneğin İspanya’da 2.6, İngiltere’de 3.6, Almanya ve Fransa’da 4.4, Yunanistan’da 6.0, İtalya’da 7.6, Hollanda’da 17.5 kg iken Türkiye’de 0.5 kg’dır. Yani toprakları tarım ilaçları ile en az kirlenmiş ülke Türkiye’dir. Ekolojik tarımda ilaçlamadan daha ziyade organik pestisitler ve zararlıyı doğal yok edicilerle (çekirge için kuşlar) önleme usulleri uygulanmalıdır. İlaçlama organik ilaçlarla yapılmalıdır.

28-Gıdalarla alındığında allerji yapan maddeler (allerjenler)[ penisilin ve türevi ilaçlar, çeşitli kimyasal maddeler (mono sodyum glutamat) ] yedirilen ürünlere katılmamalı ve hayvanlara kullanılmamalıdır. Üzerinde tartışmaların devam ettiği ve bazı sağlık sorunlarına neden olduğu varsayılan katkı maddeleri şunlardır; Asasülfam-K, Aspartam, BHA ve BHT, Kafein, Nitrit ve Nitrat, Olestra, Yapay renk maddeleri gibi çok fazla sayıda madde allerjenik özellik taşır. Bu maddeler kesinlikle ekolojik ürünlerde bulunmamalıdır.

29-Üremenin doğal olması önceliklidir. Suni kızgınlık ve suni tohumlama ise ilgili kontrol organının izniyle yapılır. Hayvana embriyo transfer teknikleri uygulanmaz. 30-Tavuklarda, kafeste yetiştiriciliğe izin verilmez . Barınak iç alanlarında tünek ve folluk ihtiyaçları da karşılanmalıdır. Etlik piliç barınaklarında 4800, yumurta tavuğu barınakların da ise 3000 adetten fazla hayvan barındırılmamalıdır. 31-Hayvan sağlığının korunması için, Veteriner Hekim önerileri ile dezenfeksiyon, aşıya ve her türlü hijyenik tedbirlere müsaade edilir. Ancak yeterli hijyenik koşullar sağlandıktan sonra da, sağlık problemleri çıkarsa veya devam ederse hayvansal ürünlerde kalıntı bırakmayan bitkisel ilaçlar (sarımsakla-ıhlamurla yapılan alternatif ilaç )kullanımına öncelik verilmelidir.

32-Yem kalitesi hayvan sağlığını önemli derecede etkiler. Ekolojik hayvan beslenmesinde genç ruminantların beslenmesi öncelikle anne sütüne dayandırılmalıdır. Doğumla birlikte buzağılara en az 3 ay, kuzu ve oğlaklara en az 1.5 ay anne sütü verilmelidir. Biyolojik hayvan beslemesinde kaba ve yoğun yemler, ekolojik ve özellikle bitkisel kaynaklı olmalı ve üreticiler bu yemleri mümkün olduğunca kendi işletmelerinden veya yakın işletmelerden temin etmelidir. 33-Mer’a ve otlaklarda kimyasal gübreleme ve mücadele yapılmamış olmalı. Bu alanları kullanacak hayvan sayısı da, gübreden kaynaklanan nitrat kirliliğine neden olmamalıdır.

34-Ekolojik kaba yem kaynağı silajların hazırlanmasında sadece fermentasyona yardımcı katkı maddelerine izin verilenler kullanılmalı. Yoğun yemlerden protein kaynağı küspeler de, üretimleri veya işlenmeleri sırasında kimyasal solventler ile muamele edilmiş olmamalıdır. 35- Hayvanların yemleme sürelerinin kısa olması ve yemlerin sıra dizisinde verilmesiyle güçlü hayvanların önce tüketmek istemesinden dolayı güçsüz olanlarla dövüşmesine ve her iki hayvanda da gereksiz strese ve yaralanmalara sebep olmaktadır. Bu nedenle; büyükbaş ve küçükbaş hayvanların ekolojik beslenmesinde, tavuklarda olduğu gibi yemlerini ne zaman isterlerse tüketebilecekleri (ad-libitum) bir ortam sağlanması gerekmektedir.

36-Ekolojik hayvan beslenmesinde rasyonlarda, yem katkı maddesi olarak çeşitli makro ve mikro elementler ile doğal kaynaklı vitaminler kullanılabilir. Probiyotik (mikroorganizma), enzim, organik asitler, tahıl kırıntıları, melas ve tuzun kullanılmalarına da izin verilmektedir. 37-Kullanılan yem katkı maddeleri Veteriner Hekim ve Ziraat Mühendis’i kontrolünde rasyonlara ilave edilmeli yem ve katkı kalıntı analizleri rasyonun her aşamasında kontrol edilmeli ve kayıt altına alınmalıdır.

Sonuç Ekolojik hayvancılık, ekolojik denge yanında hayvan refahı etik açıdan da dikkate alındığında ürün miktarından çok ürün kalitesi ön plana çıktığı gözlenmektedir. Ekolojik hayvan beslenmesinde ekolojik yem bitkilerinin yetiştirilmesinin önemi ortaya çıkmaktadır. Bu şekilde sağlıklı hayvansal ürünlerin ortaya çıkması da ikili üretim sisteminin kurulmasını ve işletmelerde bulundurulmasını zorunlu kılmaktadır. Doğrudan organik tarım ve hayvancılığı konu alan araştırmalar üreticilerle beraber yapılmalı, üretim her safhasında teknik ve ekonomik alanda kurulacak araştırma grupları da gerek özel gerekse kamu fonlarıyla desteklenmelidir. Ülke gerçekleri göz önüne alınarak; bilimsel ve pratik anlamda yapılması gerekli işler, bu işlerin sonucunda oluşacak değişimler, gerek tüketiciye gerekse üreticiye talepler ölçüsünde sunulmalıdır. Seminerler ve toplantılar için kooperatif ve yetiştirici dernekleri görevlendirilmelidir.

Öneriler 1-Üretimin her aşaması uzman kişiler tarafından planlanmalı. Paralı ve parasız uzman danışmanlık sistemi yerleştirilmelidir. Kullanılan girdilerin üretici, şahıs yada firmalara ucuz ve kolay yollardan temini üretimin desteklenmesi bakımından önemlidir. 2-Kontrol ve sertifikasyon işlemleri ve denetimler ilgili birimlerce devamlı ve sık sık yapılmalıdır, Bakanlık bu firmaların güvenilirliğini her an sorgulamalı ve kontrol etmelidir. 3-Organik tarımda hızlı ve sağlıklı gelişim sağlamak için yetişmiş insan gücü önem taşımaktadır. Bu nedenle üretici, işleyici, tüccar, tüketici, kontrol-sertifiker, araştırmacı, Veteriner Hekim ve Ziraat Mühendisi gibi zincirde yer alan tüm aşamaların ve şahısların eğitimi ve eğitim araçları geliştirilerek bütün kişi, kurum ve kuruluşlarla bilginin ve tecrübenin paylaşımı sağlanmalıdır.

4-Ekim nöbeti sistemi (münavebe) yapılarak toprak yoğunluğu, yerleşmiş hastalık varlığı ve erozyon önlenmeli. Topraktaki hastalık ve zararlılar kontrol altına alınmalıdır. (Hayvansal üretim için olmazsa olmaz şartlardan biridir.) 5-Organik tarımda bitkisel mücadele için doğal preparatlar, yararlı böcekler, feromonlar ve biyolojik mücadele ön planda olmalıdır. 6-Anız yakılmasının önüne geçilmeli, doğal bitki örtüsü ve yaşayan canlıların yaşam alanları tahrip edilmemelidir. 7-Yabanıl hayatın yaşam sınırları ve ortamları genişletilmeli. Her canlının doğal bir temizleyici olduğu anlayışı hakim olmalıdır. 8-Çevre bilinci ve hayvan sevgisi oluşmayan ve oluşturulmayan bireylerin sadece para gözüyle bu yetiştirme tipine bakması önlenmeli. Meselenin vicdan ile cüzdan arasında sıkıştırılmaması için bu işin ehemmiyet ve önemine inanan insanlarla çalışılmalıdır.

Organik ürün alırken tüketici nelere dikkat etmelidir? Sertifikalı ve logolu ürünler tercih edilmeli. Şüpheli durumlarda ilgili kurumlar ve merkezler aranmalıdır. Sertifikasyonu yapan firmaların bitkinin tohumundan ekim-dikimine ve gelişmesinden hasadına kadar çok ciddi bir şekilde denetim yapmaları gerekmektedir. Bu çok zor bir kontroldür. Sertifika veren kuruluşların da habersiz olarak bilim adamları ya da devlet tarafından zaman zaman denetimi gerekebilir. Bu açıdan sertifikasyon organik tarımın en önemli yönüdür ve sertifika veren firmaların güvenilir olmaları çok önemlidir. Türkiye’de 4 tip sertifikasyon logosu vardır. Altısı İzmir’de bir tanesi Mersin’de olmak üzere 7 firma tarafından organik tarım kontrol ve sertifikasyon işlemleri yapılmaktadır. Logosuz ürün almayınız ve ürün üzerindeki firmayla irtibata geçin, doğruluğunu teyit ediniz.

Ulusal Organik tarım logoları

HAZIRLAYAN VE SUNAN YILDIRAY KALKAN VETERİNER HEKİM Katılımcılara Teşekkür Eder Saygılar Sunarım.

ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim