Toplumların ekonomik yapıları teknolojik gelişme ve değişmelerle beraber yaşadıkları coğrafyanın etkileriyle şekillenir. Fiziki şartlar bakımından benzer.

... konulu sunumlar: "Toplumların ekonomik yapıları teknolojik gelişme ve değişmelerle beraber yaşadıkları coğrafyanın etkileriyle şekillenir. Fiziki şartlar bakımından benzer."— Sunum transkripti:

1 BEŞERİ UNSURLARIN ÜRETİM,DAĞITIM VE TÜKETİM SÜREÇLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

2 Toplumların ekonomik yapıları teknolojik gelişme ve değişmelerle beraber yaşadıkları coğrafyanın etkileriyle şekillenir. Fiziki şartlar bakımından benzer özelliklere sahip alanlarda ülkeler arası ortaya çıkan farkları beşeri ve ekonomik farlılıklar ortaya koyar.

3 Üretim: Mal ve hizmetlerin sağlanmasıdır
Üretim: Mal ve hizmetlerin sağlanmasıdır. Dağıtım: Mal ve hizmetlerin tüketiciye (pazara) ulaşmasıdır. Tüketim: Mal ve hizmetlerin kullanımıdır.

4 Bir ülkenin üretimini o ülkenin fiziki ve beşeri şartları belirler.
Teknolojik gelişmeler ülkelerin üretimde fiziki şartlara bağlılığını da belirlemektedir. Ülkeler geliştikçe fiziki şartlara bağımlılığı azalmaktadır. Geri kalmış ülkeler ise hala fiziki şartlarla boğuşmaktadır.

5 ETKİNLİK ÇALIŞMASI:( S- 53)

6 A-ÜRETİMİ ETKİLEYEN BEŞERİ FAKTÖRLER
1.SERMAYE 2.İŞ GÜCÜ 3.TARIMSAL FAALİYETLER 4.TEKNOLOJİK GELİŞMELER 5.SANAYİNİN ETKİSİ 6.HAMMADDENİN ETKİSİ

7 1- SERMAYE: Daha önceden üretilmiş ve üretime tahsis edildiğinde emeğin verimini artıran her şeye sermaye denir. Sermaye iktisadi bir varlıktır.

8 Sermaye ekonomide her türlü mal ve hizmet üretmede kullanılabilecek kaynakların tümüdür.
( Makine, bina, hisse senedi, patent, şöhret, itibar vb.) Sermaye bazen üretimi oluşturur. Bazen de verimliliği artırır.

9 Çünkü sermaye,zenginlik ve verimlilik işaretidir.
Bir ülkede sermaye birikiminin fazla olası o ülkenin üretim gücünün yüksek olması demektir. Çünkü sermaye,zenginlik ve verimlilik işaretidir. Sermaye daha kısa zamanda daha fazla, kaliteli ve ucuz üretime imkân verir.

10 Her ülke sermaye birikimine önem verir.
Bunun en önemli yolu tasarruf edilerek ve bunu yatırıma dönüştürerek sermaye artışı sağlanır.

11 Türkiye’de sanayi konusunda en büyük etken sermayedir.
Sermayemiz yeterli olmadığından, ülkemizde yabancı sermayenin girmesi için kolaylıklar sağlanmaktadır. Bu da zaman zaman büyük sıkıntılara neden olmaktadır.

12 Ülkemizde tarımın gelişmiş ülkelere oranla geri kalmasında en önemli eksiklik sermaye yetersizliğidir.

13 Tarımla uğraşan çiftçi kesimi kendi gereksinimini zorlukla karşılamakta, çoğu kez elde ettiği gelir yeterli olmadığı için yaşadığı köyü terk ederek büyük kentlere göç etmektedir. Köylülerimizin bu gereksinimleri kendi düşük gelirleri ile karşılama imkanları yoktur.

14 Beşeri faktörlerin ekonomiye etkisi düşünüldüğünde;
I.Yer şekillerinin engebeli olduğu yerlerde sanayinin gelişememesi II. Sanayinin geliştiği yerlerde nüfusun artması III. Soğuk iklim bölgelerinde tarımsal faaliyetlerin yapılamaması IV. Piramitler sayesinde Mısır’da turizmin gelişmesi gibi olgulardan hangileri beşeri faktörlerin ekonomiye etkisine örnek olarak gösterilebilir? I ve II B) II ve III C) I ve IV D) II ve IV E) I ve III

15 2- İŞGÜCÜ: Üretimde kullanılan insan gücüne emek denir.
Emek olmadan diğer üretim faaliyetlerini üretime dönüştürmek mümkün değildir. Ekonomik anlamda emek; faydalı mal ve hizmet üretmek için planlı bir şekilde yapılan bedensel ve zihinsel faaliyettir.

16 Emeğin kaynağı insandır.
Bunun kaynağı da nüfustur. Nüfusu çok olan ve genç bir yapıda olup, iyi eğitilmiş ülkeler işgücü kaynağı olarak avantajlı ülkelerdir.

17 İşgücü ikiye ayrılır, 1- Vasıflı İşgücü: Nitelikli, becerikli veya yetişmiş işgücüdür.Yani işinin ustasıdır. 2-Vasıfsız İşgücü: Niteliksiz veya belirli bir beceri gerektirmeyen işgücüdür. Bu tür işgücü üretimde fazla verimli değildir.

18 Ülkemizde iş gücü ihtiyacı rahatlıkla karşılanabilmekte, hatta dış ülkelere bile gönderilmektedir.
Fakat ülkemizde bazı sanayi kollarında teknik eleman henüz tam olarak yeterli değildir.

19 İşgücünün verimli olup olmamasını etkileyen faktörler:
1-İşgücünün eğitim, uzmanlaşma ve iş bölümü durumu, 2- Kullanılan hammadde ve malzemelerin kalitesi, ( Daha dayanıklı, üretimde daha az fire veren ve daha uzun ömürlü malzemeler olumlu katkılar yapacaktır. Örneğin dokuma tezgâhında sık sık kopan iplik olumsuz etki yapar.)

20 3- Kullanılan teknolojinin düzeyi de emeğin verimini etkiler.
4- Emeğin verimi ülkeler, bölgelere ve sektörlere göre de değişebilmektedir. ( Enerji, eğitim, sağlık, yol, su, haberleşme vb at yapı yatırımları tamamlanmış alanlarda emek daha verimlidir.)

21 Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Ülkelerin ekonomik yapılarında bulundukları coğrafyanın özellikleri etkili olmaktadır. B) Fiziki şartları benzer olan ülkelerin ekonomik yapıları da kesinlikle birbirine benzer C) Teknolojik gelişmeler bir ülkenin fiziki şartlara bağlılığını belirler. D) Bir ülkenin üretimini fiziki ve beşeri unsurlar belirler E) Ülkelerin ekonomik yapılarında değişmeler olabilir

22 3- TARIMSAL FAALİYETLER: Tarımsal faaliyetlerin özeliği, tarımda kullanılan teknolojiler,
üretim miktarları ve üretilen ürünlerin kalitesi, üretilen ürünlerin fiyatlanma durumu ve dünya piyansına uyguluğu üretim açısından önemlidir.

23 UYGULANAN TARIM YÖNTEMLERİ:
1. İntansif (Modern-Yoğun) Tarım Metodu: Nüfusa göre ekili dikili alanların sınırlı olduğu ülkelerde uygulanır. Birim alandan alınan verim çok yüksektir.

24 Örneğin Hollanda, Danimarka, Japonya, İsveç ve İsrail gibi ülkelerde bu tür tarım metodu uygulanmaktadır. Yurdumuzda ise Akdeniz ve Ege Bölgelerinde uygulanan seracılık faaliyetleri intansif tarım metoduna örnektir.

25

26 Yukarıdaki haritada numaralandırılan yerlerin hangisinde üretimde modern (intansif) tarım yöntemi kullanılmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V V

27 2. Ekstansif (İlkel-Kaba- Yaygın ) Tarım Metodu:
Nüfusa göre tarım alanlarının fazla olduğu ülkelerde uygulanan tarım metodudur. Birim alandan alınan verim düşüktür. Üretim miktarında iklimin etkisi vardır. İntansif tarım metodu ile ekstansif tarım metodu arasındaki en önemli fark birim alandan alınan verimdir.

28 Verimi en düşük tarım metodudur. Tamamen iklime bağlılık gösterir.
3. Nadas Tarım Metodu: Nadas, toprağın  su ve mineral kazanmasını sağlamak amacıyla boş bırakılmasıdır. Verimi en düşük tarım metodudur. Tamamen iklime bağlılık gösterir. Yağışın az, sulamanın yetersiz olduğu alanlarda uygulanır.

29

30 4-TEKNOLOJİK GELİŞMELER:
Teknolojik gelişmeler üretimin artırılması, kaliteli ve ucuza mal üretiminin gerçekleşmesinde önemlidir. Yeni gelişen teknolojilerle daha kaliteli, daha seri ve ucuza üretim gerçekleşmekte daha kaliteli ve nitelikli ürünler üretilebilmektedir.

31 Ülkeler her geçen gün teknoloji yarışına girmekteler ve teknoloji harikası ürünleri sergileyerek dünya piyansına hâkim olma amacındadırlar. Bu yarışta geri kalan ülke ve firmaların ayakta kalmaları mümkün olamamaktadır.

32

33 Örneğin ülkemizde tarımsal üretimde;
Köylerimizde tarlalar pek çok yerde hala hayvan gücünden yararlanarak sürülmekte; çiftçilerimizin dünyadaki teknolojik gelişmelerden, yeni bitki türlerinden yeterince haberi dahi olmamaktadır

34 5-SANAYİNİN ETKİSİ: Sanayi: İşlenmemiş (hammadde) ya da yarı işlenmiş maddelerin fabrika ve imalathanelerde makinelerle işlenerek kullanılabilir ve tüketilebilir duruma getirilmesidir. Sanayide üretim yapan tesislere sanayi tesisi, yapılan faaliyetlere sanayi faaliyetleri denir.

35 Sanayinin ekonomiye katma değeri tarıma oranla oldukça yüksektir.
Bu nedenle sanayileşen ülkeler daha gelişmiştir. Sanayi ekonomik gelişmenin motor gücüdür. Sanayi dayanıklı, depolanabilir mal üretmesi ve daha örgütlü bir yapısı olduğu için gelir düzeyi daha yüksektir.

36 Sanayi ayrıca bazı ürünlerin üretiminin artışı veya yaygınlaşmasına neden olarak üretim artışına neden olmaktadır Artan bu ürünlerin daha yüksek değerlerle alınması ve daha iyi değerlendirilmesi yoluyla katma değerler artmasın neden olmaktadır.

37 Kurulduğu bölgelere yeni sanayi dalları veya yan sanayilerin kurulmasına imkân vererek, üretimin artmasına neden olmaktadır.

38 . Örnek; Ülkemizde şekerpancarı üretimi, 1926 yılında Uşak ve Alpullu şeker fabrikalarının yapılmasıyla başlamıştır

39 6.HAMMADDENİN ÜRETİME ETKİSİ:
Sanayide makineler, işlenmemiş ya da yarı işlenmiş maddeleri işleyerek kullanılabilir ve tüketilebilir hale getirir. Bu şekilde kullanılabilir hale getirilen her türlü işlenmemiş yada yarı işlenmiş maddelere hammadde denir.

40 Örneğin ;Tarladan toplanmış pamuk, şekerpancarı işlenmemiş hammaddedir.
Pamuk ipliği ise yarı işlenmiştir.

41 Hammadde,sanayi tesislerine üretim için gerekli en önemli öğelerden biri olup, fabrikaları ayağına çeken özellik taşır. Sanayide üretim yapılabilmesi için hammaddenin olması gerekmektedir. Sanayi tesisleri hammaddelerin yoğun olduğu alanlar özellikle de hammaddenin yükte çok ağır alanlara kurulmaktadır.

42 Bisküvi,makarna vb.unlu mamuller fabrikalarının İç Anadolu’da yoğunlaşması,
Demir çelik fabrikalarının kömür ve demir yönünden zengin alanlara kurulması buna örnektir. Ereğli D.Ç.Fabrikası

43 Bunun yanı sıra fazla ağır olmamakla birlikte bazı çabuk bozulabilen hammaddeler de sanayi ayağına çeker Örneğin konserve, salça, meyve suyu fabrikaları ve süt üretim tesislerinin çok yetiştirilen yerle kurulması buna örnektir.

44 Ülkemizde hammadde kaynakları ile sanayi kuruluşları arasında son derece sıkı bir ilişki mevcuttur.
Örneğin, Unlu gıda sanayi İç Anadolu’da, Dokuma sanayi Adana,İzmir, Denizli çevresinde, Zeytinyağı Sanayi Ege kıyılarında, Boya, plastik ve lastik fabrikaları rafineri kenarlarında yaygınlık göstermektedir.

45 B –DAĞITIMI ETİLEYEN FAKTÖRLER:
Üretilen malların tüketicilere ulaşabilmesi dağıtım yoluyla olmaktadır. Dağıtım yeterince gelişemezse fazlaca üretim yapmanın bir anlamı yoktur. Üreticiden tüketiciye ulaşamayan mal ve hizmetlerinde tüketilmesi söz konusu olamaz.

46 DAĞITIMI ETKİLEYEN BEŞERİ FAKTÖRLER
1.ULAŞIM 2.MODERN PAZARLAMA TEKNİKLERİ 3.İLETİŞİM 4.İNSAN KAYNAKLARI YERLEŞİM ÖZELLİKLERİNİN ETKİSİ

47 1-ULAŞIM: Sanayinin ihtiyacı olan hammadde ve üretilen mamul maddelerin taşınması faaliyetlerine ulaşım denir.

48 Ulaştırma ekonomik (tarım, sanayi, ticaret, turizm) veya ekonomik olmayan (gezi, kültür transferi, kolay ulaşım imkânları vb.) sistemlerin vazgeçilmez unsurudur ve

49 Hızlı ve ekonomik bir ulaştırma, tarım verimliğinin arttırılması, sanayinin ve yerleşmelerin ve nüfusun sağlıksız dev şehirlerde toplanmasının engellenerek, yurt sathına daha homojen dağıtılmasının da en önemli aracıdır.

50 Sanayi tesislerinin kuruluş aşamasında araç-gereçlerin, enerjinin, hammaddenin ve çalışanların taşınması ve üretim aşamasında ürünün pazarlanması için iyi bir ulaşım ağı gerekir.

51 Ulaşımın hızlı ve ucuz olması da gerekir.
Bu nedenle sanayi kuruluşları ulaşımın elverişli ve ucuz olduğu deniz kıyılarında ya da demiryolu ağı çevresinde yoğundur.

52 Fabrika kurulacak yerler ana yollar üzeri ve yakınları olan alanlar olmalı, ulaşımı zor yolları kapanan alanlar buna uygun değildir.

53 Sanayi faaliyetlerinin ülkelerin yüzeyine dağılışı düzensizdir.
Ulaşım kolaylığına bağlı olarak tesislerin çoğu belli bölgelerde ve kıyı kesimlerde toplanmıştır. Örneğin, ülkemizde, sanayi tesisleri, genelde önemli ulaşım yolları kenarlarında ve limanlara yakın yerlere kurulmuştur. İstanbul,İzmir,Mersin,Adana gibi merkezlerin çok gelişmesi ulaşımla çok yakından ilişkilidir.

54 Aşağıdakilerden hangisi üretim, tüketim ve dağıtımı etkileyen doğal faktörlerden değildir?
A) Yüzey şekilleri B) İklim C) Suyun varlığı D) Toprak E) Ulaşım

55 2-MODERN PAZARLAMA TEKNİKLERİ:
Günümüzde dağıtım açısında modern pazarlama tekniklerinin de önemi büyüktür. Özellikle gelişen teknolojiden faydalanarak elektronik ortamda ticari bağlantılar yapılabilmektedir. Veya insanlar üretilen ürünler hakkında bilgilendirilmesi, o mal ve hizmetleri almaya istekli hale getirilme gayreti güdülmektedir.

56 Ayrıca pazarlama günümüzde uzmanlık alanı haline gelmiş olup profesyonelce yapılamaktadır.

57 Pazarlama kavramı günümüzde önemli bir ekonomi dalı haline gelmiştir.
Çünkü insanlar çok çeşitli ürünlerin seçilmesinde zorlanmaktadır. Ayrıca var olan ürünlerinde bilinmesi gerekir. Pazarlama; piyasada var olan ürünlerin tüketici tarafından tanınması ve bilinmesi, kişilerin belli ürünlere yönlendirilmesi görevini yapar.

58 Bu sektördeki deneyimli bilgili ve yetişmiş elemanlarla yapılır.
Bir yandan tanıtım ve yönlendirme yapılırken bir yandan etkili satış teknikleri ile ürünler daha cazip hale getirilerek dağıtım faaliyetleri ve tüketimin artmasına neden olurlar.

59 Örneğin;Turizmde yılın belli aylarında yapılan indirimler sürpriz hediyeler, sürekli rehber hizmeti verme, ilginç seyahatlere uygulanacak farklı fiyatlar gibi.

60 3-İLETİŞİM: İletişimin sağlayacağı yararlar; Maliyet avantajı,
Günümüzde iletişim ağı teknolojilerinin gerekliliği değil, sağladığı avantajlardan nasıl yararlanılacağı önem kazanmıştır. İletişimin sağlayacağı yararlar; Maliyet avantajı, İş Sürekliliği, Bilgilere her an ve her yerden hızlı şekilde erişimdir.

61 Günümüzde ticari ilişkilerin yürütülmesinde iletişimin çok önemli yeri vardır.
Üretilen malların tüketim bölgelerine ulaştırılmasında gerekli bağlantıların zamanında ve doğru şekilde yapılması çok önemlidir. İyi yapılmayan bağlantılar ticari ilişkilerin aksamasına üretimde kayıplara neden olur. Dağıtım sırasında oluşan aksaklıkların düzeltilmesi iletişim sayesinde olmaktadır. Konuyla ilgili yenilikler de iletişim ile anında bildirilebilir.

62 4-İNSAN KAYNAKLARI: Bir ülkede çalışabilen ve üretime katkıda bulunan insan sayısını ifade eder. Ancak emeğin hem miktarı hem de kalitesi önemlidir. İnsanların sağlık, eğitim, bilgi birikimleri, kültürel durumları önemlidir.

63 Dağıtımın hızlı,güvenli,zamanında yapılabilmesi için,ulaşım araçlarının hızlı, güvenli, teknolojik özelliklerinin yeterli olması kadar bunları kullanacak ve bu faaliyetleri aksatmadan yapacak yetişmiş elemanlar gereklidir

64 5-YERLEŞİM ÖZELLİKLERİNİN ETKİSİ:
Dağıtımda yerleşmelerin önemi büyüktür. Önemli yol güzergâhlarında olan ulaşımın kolay olduğu yerleşmeler dağıtım faaliyetleri için oldukça uygundur. Özelikle de kara, hava, demir ve deniz yollarının birbirine bağladığı,otoban veya oto yolların üzerinde bulunan, önemli gar, liman ve hava alanlarına sahip yerleşmeler dağıtım üssü haline gelmektedirler.

65 Bunların yakın çevreleri de bundan olumlu etkilenirken;Sayılan özeliklerden uzak,ulaşımın zor olduğu dağlık alanlar,yolların aşırı kış nedeniyle kapandığı alanlar, üretim bölgelerinde uzak olan alanlarda bulunan yerleşmeler olumsuz etkilenmektedir.

66 Çünkü buralara üretilen mallar zorluk nedeniyle hem az gelmekte, hem de maliyeti yükselmektedir. Bu da fiyat artışları nedeniyle tüketimin az olmasına neden olmaktadır. Tüketim azaldıkça dağıtım da azalmaktadır.Özellikle kırsal yerleşmeler, bunlar içinde de dağınık yerleşmeler dağıtım için oldukça olumsuz özellikler oluşturmaktadır.

67 C –TÜKETİMİ ETİLEYEN FAKTÖRLER:
1.TEMEL İHTİYAÇLAR 2.TANITIM,REKLAM VE KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI 3.GELİR DÜZEYİ 4.MODA 5.TEKNOLOJİK GELİŞMELER

68 1- TEMEL İHTİYAÇLAR: Temel ihtiyaçlar arttıkça tüketim artmaktadır. Çünkü bunlar zorunlu ihtiyaçlar olup ötelenmesi veya tehir edilmesi mümkün olmayan ihtiyaçlardır.

69 Dünya nüfusu arttıkça veya yerleşmeler, aileler kalabalıklaştıkça temel ihtiyaçlar artmaktadır. Bu da tüketin artmasına neden olmaktadır. Nüfusun kalabalık olduğu yerler tüketimin fazla olduğu yerlerdir.

70 Orhangazi’deki tüketim işleri İstanbul’daki tüketim aynı ölçüde değildir.
Örneğin, batı bölgelerinde nüfus fazla olduğundan ürünlerin pazarlanması kolay olurken doğu bölgelerinde nüfus az olduğundan ürünlerin pazarlanması zor olur. Bu durum sanayi tesislerinin buralarda kurulmasını zorlaştırmaktadır.

71 Tüketim Talebini Etkileyen Faktörler:
1-Bir malın talebi toplumun istek ve ihtiyacına bağlıdır. Örneğin merdaneli çamaşır makinesini bu gün alan ve satan yoktur. Herkes otomatik makine istemektedir. 2-Bir malın talebi nüfusun büyüklüğüne bağlıdır. Bir ülkede çocuk oranı fazla ise çocuk giysisine talep de fazladır.

72 Tüketim Talebini Etkileyen Faktörler:
3-Bir malın talebi toplumun gelir düzeyi ile doğru orantılıdır. Gelir düzeyi yüksek kişiler temel ihtiyaçlarının dışında da talepte bulunurlar 4-Bir malın talebi o malın fiyatına da bağlıdır. Fiyat düştükçe talep de artar. Balığın fiyatı düşünce ete olan talep azalır. 5-Bir malın talebi başka bir malın fiyatına bağlıdır. Benzin fiyatları arttıkça oto gazla çalışan arabalara doğru bir talep artışı olur.

73 2-TANITIM REKLÂM VE KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI:
Reklâm: Mal ve hizmetler hakkında tüketicilerin bilgilendirilmesi ve etkilenmesi için kitle iletişim araçlarında ücret karşılığında söz, yazı, resim, görüntülerle sunulan yayınlardır. Reklâmın amacı; bilgi verme, Hatırlama ve ikna etme yoluyla ürünlerin satışlarını artırmaktır.

74 Tanıtım: İşletmeler, mallar ve hizmetler, kişiler hakkında kitle iletişim araçları ile sunulan haber niteliğindeki bilgilerdir. Amacı; Karşılığında ücret almadan geniş kitleleri doğruluk derecesi yüksek haberle bilgilendirmedir. Kitleleri etkilemek ve ilgi uyandırmaktır.

75 Reklâm ve tanıtım araçları;
Radyo,televizyon, gazeteler, dergiler, internet, broşürler, pankartlar, afişler, duvar ilanları, el ilanları,tabela, kasetler, CD’ler, videokasetleri, sinema, tabela, ışıklı panolar, kataloglar vb.

76 Bu tür araçlar ve faaliyetler tüketimi artıran etkidedir.
Reklâm ve tanıtım faaliyetlerinden etkilenen ve bir mal ve hizmet almaya henüz karar verememiş insanlar bu sayede mal ve hizmetleri alarak tüketici durumuna gelmektedir. Bu araçların günümüzde tüketim faaliyetlerindeki önemi her geçen gün artmakta âdete bu araçlar yeni bir sektör haline gelmektedir.

77 İzlediğimiz reklâmlar evimizin içine girmiş, birer saatli bomba gibi tıklamaya başlıyor.  Televizyon adeta elektronik bebek bakıcısı.

78 Reklâm önce onları tavlıyor, sonra hayal dünyalarına giriyor ve daha sonra tüketime dönüşüyor.
Çocuklarımız özellikle gıda ve oyuncak ürünleri seçiminde en çok televizyon reklâmlarından etkilendiklerinin tespit edilmiştir.

79 3-GELİR DÜZEYİ: İnsanların tüketimlerinde en önemli etkendir.
Gelir olmadan mal ve hizmetlere talep olmaz. İnsanlar yeterli gelirleri oldukça ancak tüketime girerler. Geliri attıkça tüketim için ayırdıkları bütçede artar.

80 Gelir düzeyi az olan insanlar ancak zorunlu ihtiyaçları için kaynak ayırabilirken,
zorunlu olmayan ihtiyaçlarına, lüks ihtiyaçlara imkân bulamaz. Gelir seviyesi arttıkça da zorunlu ihtiyaçların dışındaki ihtiyaçlara kaynak bulabilirler.

81 İşçi, memur, çiftçi vb toplum kesimlerinde yeteli gelir olmadığı zaman piyasa durgunlaşır esnaf iş yapamaz hale gelir, Beyaz eşya, mobilya, ev, araba vb. alımları azalır. Bu, tüketimle gelir arasındaki bağlantıyı gösterir.

82 4-MODA: İnsanları tüketimime yönelten ve tüketimi artıran bir başka etkendir. Modayı takip etmek, moda olan ürünleri almak, başkalarında gördüklerini özenti yoluyla almaya çalışmak,tüketimi artırır. Özellikle de gençler ve bayanlar bu konuda hedef olan kitledir.

83 İhtiyacı olmadığı halde yeni bir elbiseyi, ayakkabıyı almak veya turistik bir beldeyi ziyaret etmek, yeni açılan bir lokantada yemek yemeye gitmek, yeni model bir araba almak vb. istek ve arzular tüketimin artmasına neden olmaktadır.

84 5- TEKNOLOJİK GELİŞMELER:
Bir yandan insanların yaşamlarını kolaylaştırmakta, bir yandan da hayat ve sağlık şartlarını iyileştirmektedir.

85 Daha sağlıklı ve daha uzun ömür yaşayan ve daha fazla geliri olan insanlar daha fazla tüketici duruma gelmektedir. Teknolojik gelişmeler gün geçtikçe çeşitli mal ve hizmetlerin daha ucuza mal edilmesine neden olmaktadır. Üretilen malların ve hizmetlerin ucuzlaması tüketimin artmasına yol açmaktadır.

86 Teknolojik gelişmeler malların ucuzlamasını sağladığı gibi harika denilebilecek çok yeni ürünleri ortaya çıkarmakta; insanları moda da olduğu gibi cezb ederek İhtiyacı olmadığı halde daha iyisi, daha güzeli, daha fonksiyonlusu gibi yeni ürünlere yönelmektedir.

87 Kimi zaman da yükselen talep fiyatları düşürebilir.
Bunun için en iyi örnek olarak bilgisayarlar ve elektronik ürünler verilebilir. Seri üretim teknikleri 1960’lı yıllardan beri, fiyatları yüzde 20 ila 30 düşürmektedir.