T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYONU VE MİSYONU, TEŞKİLAT YAPISI

... konulu sunumlar: "T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYONU VE MİSYONU, TEŞKİLAT YAPISI"— Sunum transkripti:

1 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYONU VE MİSYONU, TEŞKİLAT YAPISI
İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYONU VE MİSYONU, TEŞKİLAT YAPISI

2 Ekonomi Bakanlığı- Tarihçe
Nisan 1920 : İktisat Bakanlığı Mayıs : İktisat Bakanlığı (Dış Ticaret Reisliği) Mayıs 1939 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Dairesi Reisliği) Mart 1971 : Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı Aralık : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Genel Sekreterliği) Aralık 1983 : Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Aralık 1994 : Dış Ticaret Müsteşarlığı (20 Aralık Sayılı Kanun) Haziran 2011 : Ekonomi Bakanlığı (3 Haziran 2011 tarihli Sayılı Kanun Hükmünde Kararname)

3 MİSYONUMUZ VİZYONUMUZ
Ülkemiz ekonomisinin gelişimine ve sosyal refaha katkı sağlanması amacıyla, dış ticaret ve yatırımlara ilişkin politikaları geliştirmek ve uygulamak VİZYONUMUZ Ülkemizin ekonomik ve ticari alanda dünyada lider ülkeler arasında yer almasına öncülük eden kurum olmak

4 Planlı ve proaktif bir dış ticaret politikası…
Stratejik hedefimiz, dünya mal ticaretinden bugün aldığımız yüzde 0,8’lik payı artırmak. Dünya mal ticaretinden 2015 yılında yüzde 1 pay alarak ihracatımızı 170 milyar dolara, 2023 yılında da yüzde 1,5 pay alarak 500 milyar dolara çıkarmaktır.

5 Yüzde 12’lik ihracat büyümesi ile 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmek ulaşılabilir bir hedeftir.

6 Teşkilat Yapısı Merkez teşkilatı Bakan Bakan Yardımcısı Müsteşar
Müsteşar Yardımcılıkları Genel Müdürlükler Genel Müdür Yardımcılıkları Daire Başkanlıkları Yurtdışı teşkilatı Daimi Temsilcilikler Ticaret Müşavirlikleri Ticaret Ataşelikleri Bölge Teşkilatı Bölge Müdürlükleri Serbest Bölge Müdürlükleri

7 Yurtdışı Teşkilatı Halihazırda 131 temsilcilik ve 6 ofiste toplam 195 Ticaret Müşaviri/Ataşesi görev yapmaktadır.

8 Ana Hizmet Birimleri İhracat Genel Müdürlüğü İthalat Genel Müdürlüğü
Anlaşmalar Genel Müdürlüğü Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü

9 İhracat Genel Müdürlüğü
İhracata ilişkin politikaların uygulanmasına dair esasları düzenlemek, ilgili kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, ihracata dair mevzuatı hazırlamak ve uygulamak İhracatımızda ve dünya ithalatında öne çıkan pazarları izlemek, ihraç potansiyeli arz eden ürünleri tespit etmek ve ihracatı bu alanlara yönlendirmek amacı ile gerekli düzenlemeleri yapmak, ihracatın geliştirilmesi ve yönlendirilmesine ilişkin madde ve ülke bazında gerekli tedbirleri almak, ihraç maddelerimize uygulanan kısıtlayıcı tedbirlerin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapmak Markalaşma ve kümeleşme faaliyetleri, Ar-Ge ve teknoloji geliştirme, e-ticaret, yurtdışı pazarlara giriş, yurtiçi ve yurtdışı uluslararası fuarlara katılım vb. ihracat destek programlarını hazırlamak ve uygulamak İhraç ürünlerinin tanıtımı amacıyla yurtiçinde ve yurtdışında ticaret ve alım heyetleri, konferans, seminer ve benzeri organizasyonları düzenlemek, yurtdışı fuar ve sergi düzenlenmesine ilişkin esasları belirlemek ve uygulamak.

10 İthalat Genel Müdürlüğü
İthalata ilişkin politikaların uygulanmasına dair esasları düzenlemek, ithalata dair mevzuatı hazırlamak ve uygulamak, ithalatla ilgili izinleri ve belgeleri vermek, ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyonu sağlamak İthalatı iç piyasa ve sanayinin ihtiyaçlarını, iç ve dış ekonomik gelişmeleri dikkate alarak izlemek, ithal malların dünya piyasalarına uygun olarak ithalini sağlayıcı tedbirleri uygulamak Ticaret politikası savunma araçları (dampinge karşı vergi, sübvansiyona karşı telafi edici vergi ve korunma önlemi vb) ile ilgili ikili ve çok taraflı istişareleri yürütmek, DTÖ ve diğer ülke uygulamalarını takip etmek, anlaşmazlıklarda Türkiye'nin menfaatlerini savunmak üzere gerekli önlemleri almak

11 Anlaşmalar Genel Müdürlüğü
İki taraflı ekonomik işbirliği anlaşmaları, mal ve hizmet ticaretine yönelik iki taraflı ve bölgesel ticaret, ekonomik, sınai, teknik işbirliği, tercihli ticaret vb. anlaşmalar ile ilgili mevzuatı hazırlamak, müzakere etmek ve uygulanmasını sağlamak KEK, Ortak Komite, Ortaklık Konseyi vb. platformlar vasıtasıyla ikili ve bölgesel ticarî ve ekonomik işbirliği faaliyetlerini yürütmek, izlemek ve gerekli tedbirleri almak DTÖ üyeliğimiz çerçevesinde hak ve yükümlülüklerimizin takibini yapmak, Türkiye aleyhine açılan davalara ilişkin savunmayı hazırlamak ve yargılama sürecinde ülkemizi temsil etmek Dış ticaret alanında taraf olunan uluslararası örgütler ve diğer ülke uygulamalarını takip etmek, değişiklikleri izlemek, ortaya çıkabilecek anlaşmazlıklarda Türkiye'nin menfaatlerini savunmak üzere gerekli önlemleri almak

12 Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü
AB ile ilişkilerin öngörülen hedefler çerçevesinde yürütülmesi için, ekonomik ve ticarî ilişkilerde uygulanacak politikalara ilişkin görüş bildirmek Ortaklık ilişkisi ve tam üyelik kapsamında dış ticarete ilişkin alanlarda AB müktesebatına uyum çalışmalarını koordine etmek, ülkeler ve ülke grupları ile STA ve Ortaklık Anlaşmalarını müzakere etmek, uygulanmasını sağlamak ve izlemek AB organları ile gerekli temas ve toplantıları yapmak, AB-Türkiye Ortaklık organlarında alınan kararlarla ilgili olarak gerekli uyum ve uygulama çalışmalarını yürütmek, Bakanlığın AB kaynaklı program ve projelerini hazırlamak ve yürütmek

13 Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye GM
Yatırımlarda devlet yardımlarına ilişkin politika oluşturmak ve uygulamak, yatırım projelerini değerlendirerek uygun görülenlerin yatırım teşvik tedbirlerinden yararlanmasını sağlamak, proje sonuçlarını izlemek Teşvik tedbirlerinin uygulanmasına yönelik hükümlere aykırı davranan yatırımcılara gerekli müeyyidelerin uygulanmasını sağlamak, ilgili kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak Uluslararası doğrudan yatırımlar için politika önerileri geliştirmek, uluslararası kuruluşlar nezdinde Türkiye’yi temsil etmek, Türkiye’ye gelen ve Türkiye’den giden uluslararası doğrudan yatırımlar için hukuki alt yapıyı ve işbirliği imkanlarını geliştirmek, yabancı ülkeler ve uluslararası kuruluşlarla ortak projeler yürütmek, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması müzakerelerini yürütmek

14 Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler GM
Yurtiçi ve yurtdışında serbest bölgeler, lojistik serbest bölgeleri, ihtisas serbest bölgeleri, özel bölgeler, dış ticaret merkezleri ve lojistik merkezlerinin kurulması, yönetilmesi ve işletilmesi ile ilgili politikaların tespiti için araştırma, planlama ve koordinasyon faaliyetlerini yürütmek Serbest bölgeler ve lojistik merkezlerinde yapılabilecek faaliyetleri (üretim, alım-satım, depolama, kiralama, montaj-demontaj, bakım-onarım, kıyı bankacılığı, bankacılık, sigortacılık, finansal kiralama) belirlemek, faaliyet ruhsatı vermek/iptal etmek Yurtdışında yapılacak yatırımlara ve döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinin uluslararası ticaretine ilişkin mevzuatı hazırlamak ve uygulamak, teşvik tedbirlerini ve Devlet desteklerini hazırlamak ve uygulamak, sektör ve ülke bazında gerekli tedbirleri almak, müteahhitlik, lojistik ve teknik müşavirlik hizmetlerinin geliştirilmesini sağlamak

15 Ürün Güvenliği ve Denetimi GM
Dış ticaret politikası, genel ekonomik hedefler, insan sağlığı ve güvenliği, kamu yararı doğrultusunda ürün güvenliği politikalarını ilgili kuruluşlarla işbirliği halinde hazırlamak İhraç ürünlerinin kalitesini, rekabet gücünü ve dış pazarlarda itibarını arttırmaya ve karşılaştığı teknik engellerin kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapmak Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararını hazırlamak ve uygulamak, teknik düzenlemelere uygunluk denetimi yapmak, AB teknik mevzuatına uyumu izlemek ve koordine etmek, müzakereleri yürütmek Piyasa gözetimi ve denetimini koordine etmek, etkinliğini artırmak için ilgili kurumlarla işbirliği halinde strateji ve eylem planları geliştirmek, piyasa gözetimi ile ithalat denetimleri arasında uyumu sağlamak Teknik düzenlemeler, standardizasyon ve kalite konusundaki ikili, bölgesel ve çok taraflı uluslararası çalışmaları koordine etmek, değişiklikleri izlemek

16 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme GM
Kalkınma planları, yıllık programlar, izleme kararları ve icra planlarının uygulanmasını izlemek ve koordine etmek Bakanlığın faaliyet alanına giren konularda veriler toplamak, araştırmalar yapmak, istatistiki bilgi üretmek, değerlendirme yapmak, Türkiye ve dünya ekonomisi ve dış ticareti ile ilgili gelişmeleri değerlendirmek, yayın ve dokümantasyon hazırlamak Ürün ve hizmetler dış ticareti, dış ticarette destek hizmetleri ve yurtdışındaki doğrudan Türk yatırımlarına, alternatif mal ve hizmetler ve dış pazarlar konularında araştırma ve değerlendirmeler hazırlamak, ikili ve çok taraflı ilişkileri takip etmek, politika önerileri geliştirmek

17 Geleceğe Dönük Projeler
İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve Girdi Tedarik Stratejisi Pazara Giriş Çalışmaları İhracatın Desteklenmesi Ticaret Politikaları Savunma Araçları Yatırımı Teşvik Sistemi Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Ticaret Anlaşmaları Yeni Nesil Serbest Bölgeler Hizmet Ticareti ve Dış Yatırımlar Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yurtdışı Teşkilatının Güçlendirilmesi

18 İhracata Dönük Üretim Stratejisi
Hedef: 2023’te dünya ticaretinden aldığımız payın artırılması ve ihracatın 500 milyar dolara çıkarılması. Amaç: İhracat-üretim-yatırım-istihdamı etkileyen politikaların birbirini destekleyecek şekilde etkileşimli olarak kullanılması. Kapsam: İmalat sanayii ve hizmet üretim potansiyelinin ihracat odaklı değerlendirilmesi, sürdürülebilir ihracat artışı sağlanması, ihracatta katma değeri yüksek ve teknoloji yoğun sektörlere geçilmesi. Kurul: Başbakanlık Genelgesi (2010/12) ile “İhracata Dönük Üretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu” kurulmuştur.

19 Girdi Tedarik Stratejisi
GİTES- Amaç Girdi Tedarik Stratejisi Tüm tedarik zincirinde daha fazla katma değerin Türkiye’de bırakılması, ara malı ithalat bağımlılığının azaltılması, tedarik sürekliliği ve güvenliği ile ihracatta sürdürülebilir küresel rekabet gücü artışının sağlanması

20 Yatırım-Teşvik Politikaları
Yatırım-teşvik politikalarını ülke ihtiyaçları paralelinde değerlendiriyoruz ... Bu sistemle, ülkemize yeni teknoloji transferi sağlayacak, istihdam olanaklarını artıracak, katma değeri yüksek, ekonomimizin rekabet gücünü artıracak, ithalata bağımlılığı ve cari açığı azaltacak stratejik yatırımların teşvik edilmesini hedefliyoruz. 20

21 Yatırım-Teşvik Politikaları
Mevcut yatırım teşvik sistemi 3 ana bölümden oluşmaktadır: Bölgesel Teşvik Sistemi Büyük Proje Teşvik Sistemi Genel Teşvik Sistemi

22 Yatırım-Teşvik Politikaları
Destek Unsurları Genel Teşvik Sistemi Bölgesel Teşvik Sistemi Büyük Ölçekli Yatırımlar I. ve II. Bölge III. ve IV. Bölge KDV İstisnası       Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi    Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği 22

23 Yatırım-Teşvik Politikaları
2012 yılının Ocak-Haziran döneminde Türkiye’ye net doğrudan uluslararası yatırım girişi 8,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek, 2011 yılının aynı dönemine kıyasla %20,9 oranında artmıştır. 2012 yılı Haziran ayı sonu itibarıyla Türkiye’de adet uluslararası sermayeli şirket faaliyet göstermektedir.

24 İhracatımızda Rekabet Gücü
Devlet Yardımları İhracatımızda Rekabet Gücü Devlet yardımları sistemi ihracat stratejisine paralel olarak; projeye dayalı, ihtiyaca uygun hazırlanan, ihracatçılarımızın üretim alt yapıları ile Ar-Ge ve inovasyon yeteneklerinin geliştirilerek uluslararası pazarlarda rekabet güçlerinin artırılmasını hedefleyen, hedef pazara ve öncelikli sektöre göre farklılaştırılmış destek unsurlarını içeren destek programlarıdır. Yurtiçi Uluslararası İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi, Yurtdışında Gerçekleştirilen Fuarlara Katılımın Desteklenmesi, Ar-Ge Yardımı, Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi, Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği, İstihdam Yardımı, Tasarım Desteği, Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi 24

25 Pazara Giriş Komitesi Pazara Giriş Komitesi Hedef Ülkeler (2012-2013)
Pazara giriş konusunda Ekonomi Bakanlığı TİM, TOBB, DEİK, TUSKON, TÜSİAD, MÜSİAD, TMMMB ve Müteahhitler Birliği gibi kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde… Hedef Ülkeler ( ) ABD, Çin, Rusya, Hindistan, Brezilya, Polonya, Ukrayna, Japonya, Güney Afrika Cumhuriyeti, Nijerya, Mısır, İran, Irak, Suudi Arabistan, Kazakistan, Libya, Endonezya.

26 Ticari İlişkiler İkili Ticari İlişkiler
Avrupa, Asya-Pasifik, Avrasya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika, Sahra Altı Afrika, Amerika Bölgesel ve Çoklu Ticari İlişkiler AB, EİT, D8, KEİ, İKÖ, İSEDAK Çok Taraflı Ticari İlişkiler DTÖ, OECD, ACTA 26

27 STA Ülkeleri EFTA (Norveç, İsviçre, İzlanda Liechtenstein) Arnavutluk
İsrail Makedonya Hırvatistan Bosna Hersek Filistin Tunus Fas Suriye Mısır Arnavutluk Gürcistan Karadağ Sırbistan Şili Ürdün Lübnan* Morityus* Güney Kore* *İç onay sürecinde

28 Ticaret Politikası Araçları
İthalattan kaynaklanan ve yerli sanayimize zarar veren haksız ticari uygulamalara karşı uluslararası, bölgesel ve ikili anlaşmalardan kaynaklanan haklarımızı da sonuna kadar, etkin bir şekilde kullanmaya kararlıyız. 28

29 Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Piyasa gözetimi ve denetimini gelişmiş standartlara göre uyguluyoruz. Piyasa gözetimi ve denetiminde temel politikalarımız İç piyasada üretilen ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi yoluyla takibi ve denetimi; İthal edilen malların güvenli, mevzuata ve standartlara uygun olması, Yerli üreticilerimize karşı haksız rekabete yol açmaması, Yerli üreticilerimizin gerektiğinde kolay ithal girdi temin edebilmesi

30 Piyasa Gözetimi ve Denetimi
2011 yılında bir Başbakanlık Genelgesi ile uygulayıcı kuruluşların en üst düzeyde temsil edileceği ve sistemin sorunlarına çözüm geliştireceği “Piyasa Gözetimi, Denetimi ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu” kuruldu. Ürün güvenliğinin ikinci ayağını oluşturan ithalat denetimleri Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı işbirliği ile gerçekleştirilmektedir.

31 Serbest Bölgeler Ekonomi Bakanlığı bünyesinde, Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünün kurulması ile yurt dışı yatırım ve hizmetlerin bütünleştirici bir yaklaşım benimsiyoruz. Yeni Nesil Serbest Bölgeler Kurulması planlanan bakım-onarım ihtisas serbest bölgesi, lojistik ihtisas serbest bölgesi ve ar-ge ihtisas serbest bölgesinin özellikle hizmet ihracatı yapacak firmaları bünyesine alacak

32 Yurtdışında Müteahhitlik Hizmetleri
Sektörün ekonomiye katkıları: Döviz girdisi, ihracata katkı, istihdama katkı, teknoloji transferi, makina parkına etki, dışa açılma sürecine etki Dünyanın en büyük 225 müteahhitlik şirketinden 31’i Türk firmasıdır. Türkiye, bu bakımdan Çin’den sonra 2. sırada yer almaktadır. 32

33 Lojistik Avrupa’nın en büyük kamyon filosu (45 bin adet kamyon ve şirket) 2011 yılında yaklaşık 1 milyon uçuş (Taşınan 2,3 milyon ton yük ve 117 milyon kişi) Dünyadaki 25. büyük deniz filosu 45 havaalanı ve 51 liman Bölünmüş yolların toplam uzunluğu 15 bin km’ye çıkarılacaktır. Hızlı Tren Projeleri süratle devam etmektedir.

34 DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ
İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ 34

35 2011 Yılı Dünya Ticareti 2011 yılında dünya mal ticaret hacmi %5 oranında artış kaydetmiştir. 2011 yılında ihracat 18,2 trilyon, ithalat ise 18,4 trilyon dolar seviyesine ulaşmıştır. 2012 yılının ilk çeyreğinde dünya ticareti, 2011 yılının ilk çeyreğine göre, %5,3 oranında artmıştır. Gelişmiş ekonomiler 2011 yılında %4,7 Gelişmekte olan ekonomiler, %5,4 2012 yılında tahmin 3,7 35 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 35

36 Dünya Mal İhracatı (Milyar Dolar)
Sıra ÜLKELER 2011 Değer Pay Değişim (%) 1 Çin 1.899 10,4% 20% 2 ABD 1.481 8,1% 16% 3 Almanya 1.474 17% 4 Japonya 823 4,5% 7% 5 Hollanda 660 3,6% 15% 6 Fransa 597 3,3% 14% 7 Güney Kore 555 3,0% 19% 8 İtalya 523 2,9% 9 Rusya Fed. 522 30% 10 Belçika 476 2,6% …. … 33 Türkiye 135 0,9% 18,5% 36 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 36

37 Dış Ticaretin Gelişimi
/ Ocak-Temmuz * Enerji, 27. fasıla karşılık gelmektedir. Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 2012 yılının Ocak-Temmuz döneminde, 2011’in aynı dönemine kıyasla; İhracat %12,7 artış, ithalat ise %2,1 oranında düşüş kaydetmiştir. Dış ticaret açığı % 20,0’lik azalışla 50,7 milyar dolara gerilemiştir. 37 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 37

38 İhracatımızın Sektörel Dağılımı (USSS, 3. Rev)
Milyon $ Yıllık 2010/2011 Dönemsel (Ocak-Temmuz) 2011/2012 2010 2011 Değ. % 2012 Tarım ve Ormancılık 4.935 5.169 4,8 2.744 2.892 5,4 Balıkçılık 156 186 19,3 107 102 -5,1 Madencilik 2.687 2.806 4,4 1.556 1.719 10,5 İmalat 19,5 72.612 82.049 13,0 Diğer 639 786 23,1 429 451 5,1 TOPLAM 18,5 77.448 87.212 12,6 İTHALAT Milyon $ Yıllık 2010/2011 Dönemsel (Ocak-Temmuz) 2011/2012 2010 2011 Değ. % 2012 Tarım ve Ormancılık 6.457 8.895 37,8 5.844 4.600 -21,3 Balıkçılık 33 49 46,2 28 35 21,5 Madencilik 25.933 37.331 44,0 20.573 23.684 15,1 İmalat 26,5 -4,8 Diğer 7.755 10.636 37,2 6.035 6.480 7,4 TOPLAM 29,8 -2,0 38 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 38

39 Başlıca İhraç Ürünleri
* Değişim ihracata göredir. Kaynak: TÜİK 39 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 39

40 Başlıca İthal Ürünleri
* Değişim ithalata göredir. Kaynak: TÜİK T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 40

41 İhracat ve İthalatta İlk Beş Ülke (Ocak-Temmuz 2012)
İhracatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) İthalatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) Kaynak: TÜİK T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 41