Asitler ve Bazlar.

... konulu sunumlar: "Asitler ve Bazlar."— Sunum transkripti:

1 Asitler ve Bazlar

2 ASİT-BAZ TANIMI Arrhenius Asit- BazTanımı
Bronsted Lowry Asit-Baz Tanımı Lewis Asit Baz Tanımı

3 Arrhenius Asit-Baz Tanımı (1884)
Hidrojen içeren ve suda çözüldüğünde H+ iyonu oluşturan maddelere asit denir. HCI H++Cl– HNO3 H+ + NO–3 H2SO4 2H+ + SO4–2 H3PO4 3H+ + PO4 -3

4 Bronsted-Lowry Asit-Baz Tanımı (1923)
Proton (H+ )iyonu verme eğiliminde olan maddelere asit denir. HCl H2O  Cl– H3O+ Asit Baz  Baz Asit Proton (H+ ) iyonu alma eğiliminde olan maddelere baz denir. NH H2O  NH OH- Baz Asit  Asit + Baz

5 Lewis Asit-Baz Tanımı Elektron çifti veren tür baz, elektron çifti alan ise asittir. Asit Baz Asit Baz

6 Konjuge Asit ve Baz Çiftleri
Konjuge çift Asit+Baz  Baz+Asit HF H2O F– + H3O+ Konjuge Konjuge Konjuge Konjuge asit baz asit baz H2PO4– + OH– HPO42– + H2O Konjuge Konjuge Konjuge Konjuge asit baz baz asit

7 Asit Ve Bazların Kuvveti
Elektrolit Suda ve bazı çözücülerde çözündüğü zaman iyonlaşarak elektriği ileten çözeltilere elektrolit denir. Kuvvetli elektrolitler bir çözücüde tamamen, zayıf elektrolitler ise kısmen iyonlaşır.

8 Asit Ve Bazların Kuvveti
Kuvvetli Asit Kuvvetli baz Suda tamamen iyonlaşan asitlere kuvvetli asit denir. HCl, HBr, HI, HF , HCN, HNO3, H2SO4 Suda tamamen iyonlaşan iyonlaşan bazlara kuvvetli baz denir. NaOH, KOH, LiOH, RbOH, CsOH

9 Asit Ve Bazların Kuvveti
Zayıf Asitler Zayıf bazlar Suda kısmen iyonlaşan asitlere denir. Örnek; (RCOOH), CH3COOH C6H5COOH, H2S, H2CO3, H2SO3 Suda kısmen iyonlaşan bazlara denir. Örnek; (NH3) Aminler (RNH2, R2NH, R3N), CH3CH2NH2,(CH3)2H, (C3H7)3N, C5H5N

10 Asitlerin Özellikleri
5- Plastik ve camlara etki edemezler. 6- Saf haldeyken elektrik akımını iletmezler. 7- Yakıcı özelliktedirler. 8- Bazlarla birleşerek nötrleşirler ve tuz ile su oluşturup ısı açığa çıkarırlar. Nötrleşme tepkimeleri ekzotermiktir. 9- Aktif Metallerle tepkimeye girerek metal tuzu oluştururlar ve H2 (hidrojen) gazı açığa çıkarırlar. 1- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. 2- Sulu çözeltilerinin tatları ekşidir (limon, sirke gibi). 3- Turnusol kağıdının rengini maviden kırmızıya dönüştürürler. 4- Sulu çözeltilerine, (suda çözündüklerinde) hidrojen iyonu (H+) verirler.

11 Not: Asitlerin üzerine su ilave edilmez.
Asitin Değerliği Bir asitin değerliği suya verdiği H+ iyonu miktarına yada (H) sayısına bağlıdır. HCl → H+ + Cl- (1 değerlikli) HNO3 → H+ + NO3- (1 değerlikli) H2SO4 → 2 H+ + SO4-2 (2 değerlikli) H3PO4 → 3 H+ + PO4-3 (3 değerlikli) Not: Asitlerin üzerine su ilave edilmez.

12 BAZI ASİT VE İYONLARI HNO3 H+ + NO3- HCIO4 H+ + CIO4- H2SO4 H+ + HSO4-

13 Günlük Hayatta Kullanılan Bazı Asitler
Sirke, seyreltik bir asetik asit(CH3COOH) çözeltisidir. Araba akülerinde sülfürik asit (H2SO4) kullanılır. Nitrik asit (HNO3 ), boya ve gübre yapımında kullanılır. Temizlikte kullanılan tuz ruhu seyreltik hidroklorik asit (HCl)çözeltisidir.

14 Bazların Özellikleri Baz içine fenolftalein çözeltisi damlatıldığında, baz pembe renk alır. Fenolftalein asit içine konulduğunda asitin rengini değiştirmez. Bazlar da asitler gibi suda iyonlarına ayrıştıkları için elektrik akımını iletir. NaOH ve KOH kuvvetli bazlardır. Kuvvetli bazlar metallere ve dokulara tahriş edici etki yapar. Amonyağın buharı göze, burna ve solunum yoluna zarar verir.

15

16

17 Günlük Hayatta Bazların Kullanım Alanları
Sodyum hidroksit ( NaOH ) sabun yapımında kullanılır. Bu yüzden sabun ağzımıza ve gözümüze değdiğinde acı verir. Diş macunu ve şampuanlarda da baz olduğu için acı tat verir. Amonyaklı sıvı maddeler, yağ ve kireç sökücü olarak ev temizleyicilerinde kullanılır.

18 Bazların Değerliği Bir bazın değerliği suya verdiği OH- iyonunun miktarına yada yapısındaki OH- sayısına bağlıdır. NaOH Na+ + OH- (1 değerlikli ) KOH K+ + OH- (1 değerlikli ) Ca(OH)2 Ca+2 + 2OH- (2 değerlikli ) Al(OH)3 Al+3 + 3OH- (3 değerlikli )

19 Asit ve Baz Derecesinin Belirlenmesi
Bir çözeltide içindeki asit ya da baz derecesini belirleyen H+ ya da OH- iyonu miktarıdır. Eğer ; çözeltide [ H+] > [OH-] ise bu çözelti asidiktir. Eğer ; çözeltide [ H+] = [OH-] ise bu çözelti nötrdür. Eğer ; çözeltide [OH- ] > [ H+ ] ise bu çözelti baziktir.

20 pH Ölçüsü Bir sıvı çözeltideki asit miktarı, pH ölçüsü olarak adlandırılan bir yöntemle tespit edilir. Bunun için pH kâğıdı ya da pH metre aleti kullanılır. pH kâğıdı çözeltinin asitlik derecesine göre renk değiştirir. pH ölçüsüne göre çözeltinin asitliği arasında değerlendirilir.

21 pH Ölçüsü 0 - 7 arası değerler asit,
7-14 arası değerler baz için kullanılır. pH değerinin 7 olması çözeltinin nötr olduğunu gösterir.

22 matematiksel sembolünden ve H ise Hidrojenin kimyasal formülünden
Ph Nedir? pH , bir çözeltinin asitlik veya bazlık derecesini tarif eden ölçü birimidir. 0'dan 14'e kadar olan bir skalada ölçülür. pH teriminde p; eksi logaritmanın matematiksel sembolünden ve H ise Hidrojenin kimyasal formülünden türetilmişlerdir. pH = - log[H3O+] veya pH = - log[H+] H2O(s) + H2O(s) H3O+ +OH- K[H2O]2Ksu = [H3O+][OH-] = 1.0 × (25 oC )

23 pH < 7.00 asidik çözeltiler pH = 7.00 nötr çözeltiler
pH Saf suda Hidronyum iyonu ve Hidroksil iyonu konsantrasyonları eşittir. [H3O+] = [OH-] = 1.0 x 10-7 (25°C) pH < 7.00 asidik çözeltiler pH = nötr çözeltiler pH > 7.00 bazik çözeltiler

24 Burada suyun iyonlaşmasından gelen H+ ve OH- iyonları ihmal edilir.
pH Hesaplamaları Kuvvetli Asit ve Bazlarda Kuvvetli asitlerde pH direkt kuvvetli asitten gelen H+ iyonu konsantrasyonu kullanarak hesaplanır. Burada suyun iyonlaşmasından gelen H+ ve OH- iyonları ihmal edilir. Zayıf asit ve bazlarda asitlik veya bazlık denge sabiti kullanılır. Burada suyun iyonlaşmasından gelen H+ ve OH- iyonları duruma göre ihmal edilir veya edilmez. Zayıf Asit ve Bazlarda

25 Zayıf Asit ve Bazlarda İyonlaşma
HA(aq) + H2O(s) H3O+(aq) + A (aq) [H3O+] [A-] Ka = [HA] CH3COOH + H2O H3O+ + CH3COO- [H3O+] [CH3COO-] Ka= [CH3COOH] Zayıf asit ve bazlarda asitlik veya bazlık denge sabiti kullanılır.