ZARFLAR (Belirteçler)

... konulu sunumlar: "ZARFLAR (Belirteçler)"— Sunum transkripti:

1 ZARFLAR (Belirteçler)
TÜRKÇE ZARFLAR (Belirteçler)

2 1)Zarf nedir? İş, oluş, hareket bildiren kelimeleri, yani fiilleri çeşitli yönlerden etkileyen kelimelere zarf denir. Tek başına sıfat olmadığı gibi tek başına zarf da yoktur. Zarflar da sıfatlar gibi tek başlarına isimden başka bir şey değildir. Güzel isim Güzel resim sıfat isim Güzel olmuş Zarf fiil

3 Bu günü sabırla bekledim. fiil
Zarfların asıl görevleri fiilleri zaman, durum, yer-yön, miktar yönüyle etkilemektedir, bu yüzden zarflara fiillerin sıfatıdır da denilebilir. Bu günü sabırla bekledim. fiil Bekleme fiili nasıl olmuş? sabırla Seninle yarın görüşürüz. fiil Görüşme fiili ne zaman olacak? yarın Kazanmak için çok çalışmalısın. fiil Çalışma fiili ne kadar olmalı ki kazanılsın? çok

4 Herkes çabuk dışarı çıksın. fiil
Çıkma fiili nereye doğru olsun? Dışarı Gördüğünüz gibi zarflar , fiillerin nasıllığını , ne zamanlığını , ne kadarlığını ,nereye doğru olduğunu bildirirler. ZARFLAR ANLAM BAKIMINDAN BEŞE AYRILIR. 1) Durum (Hal) zarfları 2)Zaman zarfları 3) Yer – yön zarfları 4)Miktar(Azlık - çokluk) zarları 5) Soru zarfları

5 1) DURUM (HAL) ZARFLARI Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden.
Fiilin nasıllığını bildiren kelimelerdir. Fiile sorulan nasıl sorusunun cevabı durum (hal) zarfıdır. Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden. Durum (hal) zarfı Nasıl? Nasıl? O, her zaman dikkatli konuşur. Durum (hal) zarfı Küçük kız güzelce süslendi. Nasıl? Durum (hal) zarfı

6 Örnekler: Eğri oturalım, doğru konuşalım. Düşüncelerini açıkça söyleyebilirsin. Çocukça seviyor delice gülüyordu. Anlatılanlara kahkahalarla güldüler. Ülkeden gizlice kaçmış. Oradan hızla uzaklaştı. Her hafta ailece sinemaya gideriz Babasına yaşlı gözlerle el salladı. Etrafı iyice temizlediniz mi?

7 Dikkat! İkilemeler ve yansımalar da zarf göreviyle kullanılabilir.
Bildiklerini bir bir anlattı. Konuyu enine boyuna tartıştık. Adamcağız utana sıkıla içeri girdi. Kalbim küt küt atıyor. Bütün gece horul horul uyudun be adam! Bebecik mışıl mışıl uyuyor.

8 Acele acele bir çorba yaptı. Tabakları masaya sıra sıra dizdi.
Örnek soru: Acele acele bir çorba yaptı. Tabakları masaya sıra sıra dizdi. Ekmekleri ince ince kesti. Çocukları birkaç kez çağırdı. Cümlelerdeki altı çizili kelime gruplarının ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir? a) Zarf olmaları b) İkileme olmaları c) İsim olmaları d) Sıfat olmaları FL

9 ‘’Boş’’ kelimesi , hangi cümlede zarf görevindedir?
Örnek soru: ‘’Boş’’ kelimesi , hangi cümlede zarf görevindedir? a) Boş sokaklardan geçerek eve girdi. b) Çocuklar boş arsada oynuyorlar. c) Yeni evimiz iki aydır boş duruyor. d) Hayret, bu ev daha dün boştu. AL Çözüm: A’ da, Boş sokaklar B’ de Boş arsada D’ de boş – tu C’ de ise, Boş duruyor. Sıfat isim (idi) ek fiil zarf fiil

10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf yoktur?
Örnek soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf yoktur? a) Gönülsüz yapılan işten hayır gelmez. b) Sessizce odasına çekilip bütün gece ağladı. c) Sonunda , dostça sarılarak ayrıldılar. d) Gelen , gideni aratır, derler. Çözüm : A’ da gönülsüz yapılan B’ de, sessizce çekilip C’ de dostça sarılarak D’ de Gelen, gideni aratır derler. zarf fiilimsi fiil

11 Seve seve üzerime düşen görevi yaparım.
DİKKAT! Zarfların sıfatlar gibi etkilediği kelimenin mutlaka önünde olmasına gerek yoktur. Cümlenin herhangi bir yerinde de olabilirler. Seve seve üzerime düşen görevi yaparım. NASIL? DİKKAT! Zarflar, her zaman tek kelime veya ikileme halinde olmazlar. Yavrusuna kavuşmuş bir anne gibi sevindim. Bardaktan boşanırcasına yağmur yağıyordu. Nasıl? Zarf

12 2) ZAMAN ZARFLARI Fiili zaman yönünden etkileyen zarflardır. Fiile sorulan ne zaman sorusunun cevabı zaman zarfıdır. Yarın balığa gideceğiz. Seninle akşamleyin buluşuruz Ne zaman? Uçak az önce hava alanına indi. Bayramda tüm kırgınlıklar unutulur. Hani işler dün bitecekti.

13 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zaman zarfı kullanılmamıştır?
Örnek soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zaman zarfı kullanılmamıştır? a) İstanbul’a geldiğinde mutlaka beni ara. b) Geceleri ağlardı, gizli gizli c) Şimdi gelirim dedi, hala gelecek. d) Zaman su gibi akıp geçiyor. FL Çözümü: Zaman su gibi akıp geçiyor. isim Durum zarfı Nasıl?

14 3) Yer – Yön Zarfları Fiilin nereye doğru olduğunu bildiren kelimelerdir. Fiile sorulan nereye sorusunun cevabı içeri, dışarı, aşağı, yukarı, ileri , geri, beri kelimelerinden herhangi birisiyle yer-yön zarfıdır. Beri gel barışalım. Nereye? Öfkeyle dışarı çıktı. Yukarı çıkma , aşağı in. Bu yoldan geri dönülmez. Gönüllü olan bir adım ileri çıksın.

15 Bu yoldan geri dönülmez.
DİKKAT! Yer-yön zarfları kesinlikle çekim eki almazlar , alırlarsa isim olurlar. Bu yoldan geri dönülmez. Yer -yön zarfı Bu yoldan geriy e dönülmez. isim Dalgın dalgın dışarı bakıyordu. Dalgın dalgın dışarıy a bakıyordu.

16 Aşağıdakilerden hangisinde zarf yoktur?
Örnek soru: Aşağıdakilerden hangisinde zarf yoktur? A) Bazen kendi kendime düşünürüm. B) Öfkeyle kalkan , zararla oturur. C) Dışarı çıkmayı düşünüyorum. D) Güzel günler bizi bekliyor. Nereye? Yer- Yön zarfı C) Dışarı çıkmayı düşünmüyorum. Çözüm: A) Bazen kendi kendime düşünürüm. Durum zarfı Zaman zarfı Ne zaman? Nasıl? d) Güzel günler bizi bekliyor. sıfat isim zamir fiil B) Öfkeyle kalkan , zararla oturur.

17 4) Miktar (Azlık – Çokluk) Zarfları
Miktar zarfları fiili veya fiilimsileri azlık- çokluk yönünden derecelendiren zarflardır. Fiile sorulan ne kadar sorusunun cevabı miktar zarfıdır. Kazanmak için çok çalışmalısın. Ne kadar? Azlık – çokluk zarfı Düne göre epeyce iyileşmişin. Az yiyen, çok yaşar. Biraz konuşabilir miyiz?

18 Bu konuya daha çok çalışmalısınız.
Dikkat! Azlık – Çokluk zarfları diğer zarflardan farklı olarak sıfatları ve zarfları da derecelendirebilir. Beni çok iyi dinle. Nasıl? Ne kadar iyi? Bu konuya daha çok çalışmalısınız. Ne kadar? Ne kadar çok? zarf Aranızda en çok okuyan kim? Ne kadar çok? Savaşlar olmasaydı dünya ne güzel olurdu? fiil

19 ‘’Az’’ kelimesinin çeşidi hangi cümlede diğerlerinden farklıdır?
Örnek soru: ‘’Az’’ kelimesinin çeşidi hangi cümlede diğerlerinden farklıdır? A) Az tamah, çok ziyan getirir. B) Çok düşünüp, az konuşmalı. C) Harçlığından henüz çok az harcamış. D) Vakit öğleyi az geçmişti. fiil zarf Çözüm: A’ da Az tamah B’ de Az konuşmalı C’ de Az harcamış D’ de Az geçmişti sıfat isim

20 5) Soru Zarfları Fiili soru yoluyla etkileyen zarflardır.
Kazanmak için nasıl çalışmalıyız? fiil Ne zaman bitecek bu dertler? Daha ne kadar bekleyeceğiz. Bu saatte ne gezip duruyorsun? Bana niçin haber vermediniz?

21 Aldığı şeyin ismini soruyor.
DİKKAT! Soru zarfları, soru sıfatı veya soru zamirleriyle karıştırılabilir. Soru zarfı fiil Ne ağlıyorsun be? Ne gün gelecekler? Soru sıfatı isim Bana ne aldın? Soru zamiri Aldığı şeyin ismini soruyor.

22 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı zarfla sağlanmıştır?
Örnek soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı zarfla sağlanmıştır? A) Seni kim aramıştı. B) Niçin susuyorsunuz? C) Hangi okul sizindi? D) Nasıl bir yer düşünüyorsunuz? FL Çözüm: kim aramıştı? hangi okul? Nasıl bir yer? Niçin susuyorsunuz? Soru zamiri Soru sıfatı fiil isim İsim (sıfat tamlaması) Soru zarfı