KOnU: Karbonhidrat emilim bozukluklari (malabsorbsiyon)

... konulu sunumlar: "KOnU: Karbonhidrat emilim bozukluklari (malabsorbsiyon)"— Sunum transkripti:

1 KOnU: Karbonhidrat emilim bozukluklari (malabsorbsiyon)
ANKARA ÜNİVERSİTESİ BESLENME ve DİYETETİK STJ. DYT. MELTEM BAYKAN KASIM 2012

2 Malabsorbsiyon ne demektir?
Vücuda alınmış besinlerden bir yada bir kaçının absorbe edilememesidir. Barsak duvarının hasar gördüğü, Besinlerin barsak yolunda çok hızlı hareket ettiği (ishal) durumlarda, Sindirim organlarının besinlerin yapıtaşlarına ayrılabilmesi için yeterli salgı üretmediği durumlarda ortaya çıkabilir. beslenmevediyetetik.com

3 Besinlerin tam olarak sindirebilmesi ve emilebilmesi için;
Yeterli barsak uzunluğu, Normal barsak motilitesi (hareketleri) Uygun miktar ve bileşimde pankreas ve safra salgıları Normal intestinal sistem olmalıdır. beslenmevediyetetik.com

4 Çocuklarda malabsorbsiyon nedenleri;
GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE kronik diyare ve malnutrisyon GELİŞMİŞ ÜLKELERDE bazı özel hastalıklar beslenmevediyetetik.com

5 Malabsorbsiyon tanısı koyulabilmesi için bu basamaklar izlenmelidir:
1)Doğru beslenme öyküsü 2)Yeni başlanan besinler - semptomların başlangıcı 3)Ailede rastlanan bir malabsorbsiyon öyküsü (kalıtımsal) 4) Fizik bulguları 5)Gaitanın özellikleri 6)İştah durumu 7)Geçirilmiş cerrahi girişim öyküsü ve tekrarlayan enfeksiyon öyküsü 8)Laboratuvar bulguları beslenmevediyetetik.com

6 İlk beslenmeden itibaren sulu gaita
Fizik bulguları malabsorbsiyon nedeni olan hastalığın tanımlanmasında en çok gaitanın özelliğinden yararlanılır. İlk beslenmeden itibaren sulu gaita Primer laktaz eksikliği Glikoz-galaktoz malabsorbsiyonu Gastroenterik enfeksiyonun akut safhasından sonra devam eden sulu diyare Sekonder laktoz intoleransı beslenmevediyetetik.com Katı besinler veya sükroz içeren sütle beslendikten sonra sulu gazlı gaita Sükraz-izomaltaz eksikliği

7 Laboratuar bulguları Gaitada pH bakılması: 1 kısım gaita 2 kısım su ile karıştırılıp santrifüj edildikten sonra üstteki kısımdan pH kağıdı ile bakılır. pH’ın 5,5’in altında olması CHO malabsorbsiyonunun en önemli göstegesidir. Gaitada redüktan madde bakılması: 1 kısım gaita 2 kısım su ile karıştırılı santrifüj edildikten sonra 10 damla alınıp içerisine klinitest atılır. Yeşil ve portakal renklerinin oluşması CHO malabsorbsiyonunun göstergesidir.

8 Bu testte sonuç pozitif çıkmışsa; şeker kromotografisi yapılarak CHO malabsorbsiyonunun türü belirlenir. Kromatografi, bir karışımda bulunan maddelerin, biri sabit diğeri hareketli faz olmak üzere birbirleriyle karışmayan iki fazlı bir sistemde ayrılması ve saflaştırılması yöntemidir. Bu iki testin sonuçlarının güvenilir olabilmesi için; hastanın laktozlu diyetle beslenmiş olması, gaitanın taze olması ve idrarla karışmamış olması gereklidir. İdrarla karışması pH testinde yanılmaya yol açar. 3) -Oral laktoz tolerans testi: Aç hastaya 50 gr laktoz 180 ml su ile içerilir. 2 saat sürede 30 dk aralarla kan alınır. Kan glukozu 1.1mmol/L’den daha az artış gösteriyor ise hipolaktaz tanısı konur.

9 Bu testlerle CHO emilim bozuklukları saptanır.
4) Laktoz/H2 nefes testi: Daha duyarlıdır. Laktozun kolonik bakteriyel femantasyonu esasına dayanır. Hastaya 50 gr laktoz verilir ve 120. dk’da nefes H2 düzeyi ölçülür. 20 ppm’den az artış malabsorpsiyonu gösterir. Bu testlerle CHO emilim bozuklukları saptanır. Doç.Dr. ALTINIŞIK ,ADÜTF Biyokimya AD 2004 – Prof. Dr. Gülden KÖKSAL, Uzm. Dyt. Hülya GÖKMEN, Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi beslenmevediyetetik.com

10 Karbonhidratların sindirimi
AĞIZDA α-amilaz Nişasta dekstrin + maltoz MİDEDE Kimyasal sindirimi yok İNCE BARSAKTA Pankreatik enzim amilaz Nişasta dekstrin + maltoz İntestinal enzim maltaz Maltoz glikoz + glikoz sukraz Sukroz glikoz + fruktoz laktaz Laktoz glikoz + galaktoz SONUÇ Karbonhidrat monosakkarit beslenmevediyetetik.com

11 Karbonhidratların sindirim süreçleri
Agız ve özefagus Mekanik Çiğneme, yutma, peristaltik, mukus Kimyasal Tükürük amilazı Mide Peristaltik Mukus yok İnce barsak mukus Pankreatik enz;amilaz İntestinal enz; maltaz, sukraz, laktaz

12 Karbonhidratların emilimi
Karbonhidratlar, ince barsaktan monosakkarit halinde emilirler. beslenmevediyetetik.com

13 Karbonhidrat emilim bozuklukları (malabsorbsiyonları)
beslenmevediyetetik.com

14 Karbonhidrat emilim bozuklukları Laktoz intoleransı
Doğumsal (primer, konjenital) Lİ Ontogenetik (geç başlangıçlı hipolaktazi) Sekonder Lİ Doğumsal glikoz-galaktoz malabsorbsiyonu Doğumsal sükraz-izomaltaz yetersizliği

15 LAKTOZ İNTOLERANSI Laktoz sütün karbonhidratıdır. İnce barsak epitel hücrelerinden salgılanan laktaz enzimi tarafından monosakkaritlerine hidrolize edilerek kana geçer. Laktaz enziminin aktivitesinin max düzeye ulaşması gebeliğin sonlarına doğru olmaktadrı. Bu nedenle prematüre bebeklerde bu enzimin aktivitesi düşüktür. Süt alımına bağlı olarak artmaktadır.

16 Laktoz ; glikoz ve galaktozun 1,4 glikosit bağı ile bağlanmasıyla oluşur.

17 TÜRKİYE’DE LAKTOZ İNTOLERANS GÖRÜLME SIKLIĞI % 34-37

18 1)Doğumsal (primer, konjenital) laktoz intoleransı
Bebeklerde doğumu izleyerek laktozu besinlerin alınmasından kısa bir süre sonra ortaya çıkar. Dışkılar sulu ve köpüklüdür. Sulu dışkının nedeni; glikoz ve galaktoza parçalanamayan laktozun barsakta ozmotik bir yük oluşturarak lümene su geçişine neden olmasıdır. (osmotik diyare) Bu bebeklerde beslenme ve emilim bozukluklarına bağlı malnutrisyon gelişebilir. beslenmevediyetetik.com

19 Doğumsal laktaz yetersizliği, prematüre bebeklerdeki geçici laktoz intoleransından ayırt edilmelidir. Laktozun diyetten çıkarılması bu bebeklerde olumlu sonuç verir.

20 Beslenme tedavisi Primer laktoz intoleransında ömür boyu laktozsuz diyet uygulanmalıdır Laktozsuz formula + Laktoz içermeyen besinler Mineraller ( Ca,vit D, ribofilavin)

21 Primer laktoz intoleransında laktozsuz mamalar kullanılır
Bebelac LF Nutrisoya AL110 Farley’s soya Aptamil SOM soya Pregomin Milupa SOM Caprilon İnfasoy Nutramigen Portagen

22 Primer laktoz intoleransında sakıncalı besinler
Süt,yoğurt,çökelek,dondurma Sütlü tatlılar (Muhallebi, sütlaç,sütlü puding) Tarhana çorbası,yoğurt çorbası,yayla çorbası Bisküvi,çikolata,kraker,gofret vb. Margarin,terayağ,kaymak,krema Sütlü sos ve püreler Laktoz içeren diş macunları Yağda kızarma ve kavurmalar, yağ içeriği yüksek besinler İçeriği bilinmeyen her türlü besin

23 100 ml Bebelac LF ENERJİ 66 kkal PROTEİN 1,7 g YAĞ (linoleik asit, alfa linolenik asit) 3,7 g CHO (moltodekstrin, glukoz, maltoz) 7,5 g KALSİYUM 55 mg DEMİR 0,9 mg ÇİNKO 0,7 mg VİTAMİN D3 1,4 mcg RİBOFLAVİN 0,14 mg TAURİN 6,2 mg

24 100 ml Bebelac LF ENERJİ 66 kkal PROTEİN 1,7 g YAĞ (linoleik asit, alfa linolenik asit) 3,7 g CHO (moltodekstrin, glukoz, maltoz) 7,5 g KALSİYUM 55 mg DEMİR 0,9 mg ÇİNKO 0,7 mg VİTAMİN D3 1,4 mcg RİBOFLAVİN 0,14 mg TAURİN 6,2 mg

25

26 Laktozsuz ürünler 100g için besin değeri Laktozsuz hamburger ekmeği 248 kkal 2g protein 52,4 g CHO 3,4 g yağ Laktozsuz makarna Laktozsuz şehriye D vitamini eklenmiş portakal suyu Ancak laktozsuz ürünler primer laktoz intoleransı olanlara önerilmez. Bunlara laktaz eklenmiştir ve bir miktar laktoz içerikleri vardır. Çocuklar bunu tolere edemezler.

27 Enerji ve Besin Öğeleri (100 ml)
Burdanda görüldüğü üzere çok azda olsa laktoz içerirler. Yağlı süt Light laktozsuz süt ENERJİ 62,6 kkal 47,8 kkal PROTEİN 3,3 g 3,35 g YAĞ 3,4 g 1,7 g CHO 4,7 g LAKTOZ 0,1 g

28 Soya sütü bu hastalara verilebilir.
Laktozsuz soya sütü Sağlıklı ve lezzetlidir Düşük kolesterol , yüksek omega 3 ve 6 içeriğine sahiptir. A ve D vitamini içeriğinden dolayı Ca emilimi yüksektir. Provamel Çilekli Soya 100 ml Enerji (kkal) 60 kkal Protein 3,8 g Karbonhidrat Şeker Laktoz 6,3 g 6,2 g - Yağlar doymuş yağlar tekli doymamış çoklu doymamış kolesterol 2,2 g 0,4g 0,5g 1,3g Lif 0,6g Sodyum 0,06 g

29 CİABATTA EKMEĞİ 1 cup = 250 ml su bardağına eşittir. Malzemeler: /3 cup ılık su -1,5 çay kaşığı tuz -1 çay kaşığı şeker - 1 yemek kaşığı zeytinyağı /3 cup un (500 gr kadar un) -2 ,5 çay kaşığı kuru maya Ciabatta ekmeği içerisinde süt bulunmayan, laktoz intoleransı olan bireylerde Ca ihtiyacını karşılamak amacıyla kullanılabilecek bir ekmektir. Çünkü Ca ilavesiyle üretilmektedir.

30 Çocukta primer Lİ varsa ve mama alamıyorsa;
Yumurta (alerjisi yoksa), tavuk, et, kurubaklagil verilebilir. (yaşına göre değerlendirimeli*) Protein açığının kapatılması büyüme ve gelişmesi için önemlidir.* Ancak yumurtaya dikkat edilmelidir. Çünkü; vücut süt ve ürünlerine gösterdiği tepkiyi hayvansal protein olan yumurtaya da gösterebilir. ( çapraz reaksiyon)

31 2)Ontogenetik laktoz malabsorbsiyonu (geç başlangıçlı hipolaktazi)
Laktoz alımından 8 saat sonra ishal,gaz,kramp şeklinde karın ağrısı ile karakterizedir. Süt içme alışkanlığının azlığından ve süt tüketiminin azalmasından dolayı ortaya çıkabilecek bir durumdur.

32 Az miktarda başlayıp artırılarak SÜT
Beslenme tedavisi Laktozu fermente şekilde tolere edebilirler.* Başlangıçta Peynir,yoğurt Daha sonra Az miktarda başlayıp artırılarak SÜT

33 Süt çeşitleri ve türevlerinin laktoz içerikleri
Anne sütü %7 İnek sütü %4,9 Koyun sütü %4,8 Keçi sütü %4,27 Yoğurt %4,6 Beyaz peynir %2

34 YOĞURT Lİ olan bireyler yoğurdun laktozunu daha iyi sindirebilirler
YOĞURT Lİ olan bireyler yoğurdun laktozunu daha iyi sindirebilirler. Bunun nedeni yoğurtta - galaktosidazın bulunmasıdır. PEYNİR genellikle penirin laktozsuz olması için 90 günden fazla olgunlaşmış olması gerekmektedir. peynirler incelendiğinde; aşırı olgunlaşmış (düşük laktozlu), blue(küflü), yumuşak peynirler(yüksek laktoz içerikli krem peynirler gibi) gruplara ayrılır. Bu nedenle alınacak ürünlere dikkat edilmeli etitek okunmalıdır.*

35 3) Sekonder laktoz intoleransı
2 yaşın altındaki çocuklarda CHO malabsorbsiyonunun en sık nedenidir. Sekonder Lİ birçok hastalık ile birlikte olabilir. Bu hastalıklar ince barsak emlim yüzeyini azalmasına neden olan hatalıklardır.

36 Bunlar ; PEM Çölyak,kistik fibrozis, İnce barsak rezeksiyonları Tümörler İmmünoglobülin yetersizlikleri Nekrozitan enterokolit Viral ve bakteriyel gastroenteritler Glardiazis (parazit)

37 Beslenme tedavisi Laktoz tolerans düzeyine göre, diyet kısıtlanır veya açılır. Gereksinimler ise PEM varsa bunun derecesine göre, yoksa bulunulan duruma göre hesaplanır.

38 1. AŞAMA: laktozlu besinler diyetten çıkarılır, laktozsuz formulalar + ek besinler
2. AŞAMA: 1 kısım laktozlu 3 kısım laktozsuz besinler verilir Laktozu azaltılmış mamalar + yoğurt Hastanın blirtilerine göre 4-5 günde normal diyete geçilmelidir. Normal diyet

39 Laktozu azaltılmış mamalar
HUMANA HN MİLUPA HN 25 ALMİRON CAMELPO

40 100 ml’de Humana HN ENERJİ 263 kkal PROTEİN 1,9 g YAĞ 2,1 g CHO 8,8 g KALSİYUM 55 mg DEMİR 0,7 mg ÇİNKO 0,5 mg VİTAMİN D3 1,2 mcg RİBOFLAVİN 0,1 mg Laktoz içeriği sayesinde laktaz enziminin sekresyonunu aktive eder. Sekonder Lİ gelişimini engeller.

41 100 ml’de ALMİRON ENERJİ 66 kkal PROTEİN 1,4 g YAĞ 3,6 g CHO 7 g LAKTOZ 1,3 g KALSİYUM 51 mg DEMİR 0,51 mg ÇİNKO 0,4 mg VİTAMİN D3 1,4 mcg RİBOFLAVİN 0,1 mg TAURİN 4,6 mg

42 Laktoz intoleransında enzim tedavisi
Laktaid doğal bir enzim Bu enzimle laktozun % 70’i glikoz ve galaktoza dönüşür. 2 laktaid türü vardır; 1)Laktaid sıvı; süt tüketiminden 24 saat önce süte eklenir. 2)Laktaid talet; süt ve sütlü besin alımından hemen önce çiğnenebilir.

43 DOĞUMSAL GLİKOZ-GALAKTOZ MALABSORBSİYONU
Nadir görülen bir sendromdur. Defekt; glikoz ve galaktozun barsak emici hücrelerinden taşınması aşamasındadır. Aynı defekt; böbrek tübülüs epitelinde de vardır ve bu nedenle renal glukozüri sık görülen bir durumdur.

44 Beslenme tedavisi Doğumdan sonraki ilk günlerde bebeğin anne sütü veya mama ile beslenmesinin ardından şiddetli ishal ile başlar. Diyette glikoz ve galaktoz çıkarılır. (tolere edilemeyenler) Fruktoz tolere edilebilen bir monosakkarittir. Bu nedenle diyette CHO olarak fruktoz ve mannoz kullanılır. Galaktomin 19 fruktoz modülüdür.

45 100 ml’de GALAKTOMİN 19 ENERJİ 69 kkal PROTEİN 1,9 g YAĞ 4,09 g CHO 6,4 g FRUKTOZ 6,3 g KALSİYUM (1 ölçek) 18,3 mg

46 Düşük Glikoz Galaktoz Diyetinde Kullanılan Yiyecekler
Fruktoz (Galaktomin19) Et (kümes hayvanları, işkembe, ciğer, balık, yumurtalar) Tereyağı, sütsüz margarin, sıvı yağlar Sebzeler pırasa, kuşkonmaz, sakız kabağı brokoli Mantar karnabahar ıspanak salatalık şalgam Meyveler avakado limon Zeytinler Çay, kahve Fruktoz, sakkarin, aspartam Evde yapılmış mayonez

47 DOĞUMSAL SÜKRAZ-İZOMALTAZ EKSİKLİĞİ
En sık rastlanılan doğumsal disakkaridaz eksikliğidir. Bebeklerde diyete meyve suları ve sebze ilavesinden sonra belirtiler ortaya çıkar. Belirtiler; sulu ishal, ağırlık kaybı, kramp, distansiyon.

48 Beslenme tedavisi Tedavinin esası, %2’den az sukroz içeren besinlerin verilmesine dayanır. Şeker, %2’den fazla sukroz içeren sebze, meyve diyetten çıkarılır. Bu da posa, vitamin, mineral yetersizliklerine neden olur. Diyette sukroz yerine dekstrox ve fruktoz kullanılır.

49 İnce barsağın emici hücrelerinin ağır harabiyete uğradığı tüm malabsorpsiyonlarda sekonder sükraz izomaltaz yetersizliği gelişebilir.

50 Düşük sükrozlu diyette serbest besinler
Süt, sade yoğurt, peynir, krema Et, kümes hayvanları,balık,yumurta Yağlar Zeytin Tahıllar Yulaf ezmesi,patates/mısır gevreği(sükroz%1’den az) Sükroz içeriği %0,1’den az sebzeler karnabahar salatalık fasulye filizi ıspanak biber lahana mantar domates brokoli sakız kabağı kuşkonmaz

51 Sükroz içeriği %0,1’den az olan meyveler
izmir üzümü hurma dut avakado incir böğürtlen kuru üzüm kuş üzümü Glikoz, galaktoz, fruktoz, bal,sakkarin, aspartam Glikoz ile yapılan kekler ve bisküviler, kremalı krakerler Ihlamur

52 Laktoz intoleransı ve prebiyotik, probiyotik, sinbiyotikler
Probiyotik; sindirim sisteminde belirli sayıda bulunan ve tüketildiğinde bireyin bağırsaklarındaki bakterilerin sayıca dengesini sağlayarak sindirim sistemi ve bağırsak sağlığını koruyan canlı mikroorganizmalar ve/veya bileşenleri tanımlamaktadır. En önemli probiyotikler, Lactobacillus ve Bifidobacterium türleridir

53 Prebiyotikler; bağırsaklarda yaşayan yararlı bakterilerin sayısını ve aktivitesini ve probiyotiklerin etkisini arttıran sindirilmeyen bileşenlerdir. Sık kullanılan prebiyotikler; fruktooligosakkaritler, laktuloz, laktitoldür, Bazı çalışmalarda, kolonik bakteriyel adaptasyonu sağlama ve laktoz intoleransını etkilemede prebiyotiklerin probiyotiklerden daha etkili olduğu bulunmuştur.

54 Uygun laktik asit bakteri suşları uygun miktarda verildiğinde Lİ olan kişilerde yararlıı olmaktadır. S. Thermophilus, lactobacillus bulgaris, ve fermente süt ürünlerindeki diğer laktik asit bakterileri laktoz sindirimini düzelterek laktozun tolere edilmesini sağlamaktadır. Plasebo kontrollü çalışmalarda l. Acidophilus içeren sütlerin laktoz intoleransı olan kişilerin semptomlarını düzelttiği gösterilmiştir. Yoğurt ve fermente sütteki laktaz, laktozun yıkımı ve monosakkarit şeklinde emilimini sağlar.

55 Peynirin olgunlaşmış (90 gün beklemiş) olması istenirken yoğurdun taze olması istenir. Çünkü; taze yoğurt laktoz sindirimini kolaylaştırmada pişmiş yoğurt ve pastörize yoğurttan daha etkilidir. Pastörize yoğurtta canlı bakteriler ve laktaz içeriği az olması istenilen etkiyi azaltmaktadır.

56 Sinbiyotikler ise; prebiyotik ve probyotiklerin birlikte kullanıldığı ürünlerdir.
Sinbiyotiklerin Lİ olan kişilerde kullanımı ile ilgili çalışma olmamasına karşın hem pre- hem pro- özelliği olan anne sütü ile beslenen bebeklerde laktozun daha iyi tolere edilmesi sinbiyotiklerin Lİ’de olumlu etki göstereceği düşünülmektedir.

57 VAKA YAŞ:5,5 AĞIRLIK:14 kg TANI: ÇÖLYAK+ LAKTOZ İNTOLERANSI + YUMURTA ALERJİSİ OGA: (2x5,5)+ 8=19 kg AĞIRLIK KAYBI: %25 HAFİF PEM ENERJİ: (5,5X100)+ 1000=1550 kcal PROTEİN: 1550 x%12-15 =46,5-58 g SIVI: 100x 14= 1400ml

58 Hastanede verilen diyet
Besinler Miktar Enerji (kkal) CHO (g) Protein (g) Yağ (g) Bebelac LF 15 ölçek 330 37,5 8,5 18,5 İsosource junior 1 adet (250 ml) 305 42,5 6,75 11,75 Et 4 D 276 --- 24 20 Glutensiz ekmek 3 dilim 164 26 0,4 1,7 EYG 8 D 544 120 16 SEBZE 2 D 56 12 2 -- MEYVE 30 - YAĞ 9 D 405 45 TOPLAM 2200 268 57,6 96 %52 %13 %35

59 sabah 150 bebelac LF 1 kutu bal 1 ince dilim glutensiz ekmek(25 gr) Domates Salatalık 5 adet zeytin öğle 2 köfte kadar tavuk 2 YK sebze yemeği 6 YK pilav 1 değişim meyve 150 ml bebelac LF ½ isosiurce akşam 2 köfte kadar tavuk 4 YK sebze yemeği 1 ince dilim ekmek(25 gr) ½ ısosource gece 150 ML bebelac LF

60 Mamanın hazırlanışı 480 cc su ısıtılıp 15 ölçek bebelac LF mama eklenerek hazırlanır.

61 Hazırlanan menü sabah 150 ml bebelac LF 1 kutu bal
1 ince dilim glutensiz ekmek(25 gr) 5 adet zeytin 1 adet meyve öğle 2 köfte kadar tavuk ( sebzeli yapılacak) 6 YK pilav / glutensiz makarna 1 değişim meyve ½ isosiurce akşam 1 köfte kadar balık (sebzeli yapılacak) 6 YK pilav / glutansiz makarna ½ ısosource gece 150 ML bebelac LF

62 Lİ ‘de probiyotikler ve yoğurdun kolon mikroflorasına etkisi
AMAÇ: Lİ olanların kolon mikroflorasında probiyotikler ve yoğurt takviyesinin etkisinin araştırılması. YÖNTEM: test 3 faza ayrılmış; 1) 7 günlük bazal periyod 2) 14 günlük takviye 3) 7 günlük takviye sonrası dönem Suplemantasyondan önce ve sonra laktoz intolerans testi yapılmış. Bu çalışmaya 11 Lİ’lı hasta katıldı. Çalışma süresinde 5 kez dışkı örneği alındı. Toplam bakteri miktarı analiz edildi. Kolondaki bifidobakterilerin miktarında anlamlı artış olduğu bulundu.

63 SONUÇLAR: suplemantasyondan sonra Lİ semptomlarının hafiflediği bulunmuştur. Toplam bakterilerin ve ana grup bakterilerin sayıları suplemantasyon periyodunda artmıştır. Bifidobakterilerin sayısında da bu dönemde artma olmuştur. Sonuç olarak; kolonda bifidobakterilerin mide asidi ve safra tuzuna olan direnci artırdığı öne sürülmüştür. Probiyotiklerin ve yoğurt takviyesinin Lİ semptomlarını hafifletmede önemli rol oynadığına karar verilmiş.

64 Prebiyotik ve prebiyotik içerikli ürünler
Prebiytik lif içerikli bir üründür. 9. aydan itibaren anne sütüne Ve ek besinlere ilave verilebilir. 1 yaşından büyük çocukların değişen besinsel ihtiyaçlarını karşılayan prebiyotik lif ilaveli devam sütüdür. Zengin demir ve kalsiyum içeriği ve A, C, D vitamini ilaveleri ile çocukların eksiksiz beslenip sağlıklı büyümesine destek olur 1 yaşından büyük çocuklar ve hamile bayanlar dahil olmak üzere herkesin kullanabileceği bir üründür. Probiyotik içeriği sayesinde vücudumuzdaki probiyotik miktarını güvenli bir şekilde artırır

65 Portakal suyuna vit. D eklenmesi sağlıklı beslenmede yeni bir yaklaşım
AMAÇ: besinlere vit. D eklenmesinin serum miktarı üzerine etkilerinin araştırılması. YÖNTEM: 2 çalışma yapılmıştır. 1. çalışmada tam süte,yağsız süte ve kızartma için kullanılan mısır yağına vit D eklenmiştir. Katılımcılara 240 ml tam süt veya yağsız süt ayrıca 1,0ml mısır yağı(25000 IU vit D eklenmiş) tükettirilmiştir. Bu kişilerin serum vit D düzeyinde herhangi bir değişiklik olmadığı bulunmuştur. Bu çalışmanın sonucunda vit D’nin biyoyararlılığı için yağın gerekli olmadığı bulunmuştur.

66 Yağa gerek olmadığı bulununca 2. çalışma yapılmıştır.
2. çalışmada vit D portakal suyuna eklenmiştir. 14 deneğe vit D ekli portakal suyu (çalışma) 12 deneğe ise normal portakal suyu (kontrol) 12 hafta boyunca tükettirilmiş. SONUÇ: 12 haftanın sonunda kontrol grubunda güneş teması ile vit D sentezi olmasına rağmen hala eksikliği mevcutken çalışma grubunun serum vit D düzeyinde % 50’lik artış olduğu bulunmuştur. Bu çalışmaların sonucunda vit D eksikliği olan kişilerde vit D katkılı portakal veya meyve suyu önerilebileceği söylenmiştir.