ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ.

... konulu sunumlar: "ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ."— Sunum transkripti:

1 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ

2 Özel eğitime gereksinim duyan çocuklar
Beden, Zihin, Ruhsal, Sosyal Duygusal ve Sağlık durumlarındaki olağandışılıklar nedeni ile normal eğitimden yararlanamayan çocuklardır.

3

4 Mental retardasyon nedir?
18. aydan önce başlayan ve aşağıdaki alanlardan en az ikisini içeren, uyum sağlama yetersizliği ya da bağımlılık Öz bakım, Ev içi yaşantı, İletişim, Sosyal ilişkiler, Kendi kendini iş yapabilme Akademik, İş, Boş zaman, Sağlık ve güvenlik

5 Gelişme geriliği/mental retardasyon
Çok ağır bir gerilik yoksa 2 yaşın altında mental retardasyon terimi kullanılmamalıdır. Bilişsel yetenekler ve uyum yeteneği ortalamanın belirgin olarak altındaysa mental retardasyon kullanılmalıdır.

6 Mental retardasyon sınıflaması
Hafif (IQ 55-70) Orta (IQ 40-54) Ağır (IQ 25-39) Çok ağır (IQ<25) Gündelik yaşamda gereken yardımın derecesine göre de sınıflandırılır (aralıklı, kısıtlı, ciddi, sürekli yardım gerektirme)

7 Hafif Düzeyde Zihinsel engelliler (Z.Y.= 8-11)
Maksimum Potansiyelleri Özbakım becerileri Gramer kurallarına uygun konuşma Temel sosyal kuralları bilir ve uygular Basit işlerde çalışabilir Kendi başına alışveriş yapabilir. Sosyal ilişkide bulunabilir Sınırlılıkları Eğitimleri uzun tekrarlara dayanır Soyut kavramları öğrenemez

8 Orta Düzeyde Zihinsel engelliler Z.Y.=6-8
Maksimum Potansiyelleri Yardımzı bazı temel özbakım ihtiyaçlarını karşılayabilirler Reklam spotlarını ve çok basit metinleri okuyabilir 2-3 aşamalı komutları takip edebilir Temel akademik becerileri öğrenebilir Sınırlılıkları Bağımsız alışveriş yapamaz Tek başına bir yerden bir yere gidemez Yazılı iletişimi başaramaz

9 Ağır Düzeyde Zihinsel engelliler Z.Y.=3-6
Maksimum Potansiyelleri Çatal ve kaşık kullanabilir Giyisilerini giyebilir Tuvalet eğitimi alabilir Sınırlılıkları Sürekli bakıma ve gözetime gerekisinimleri vardır. Hareket becerileri sınrılıdır Düzyazıları okuaymaz Alışveriş yapamaz

10 Çok Ağır Düzeyde Zihinsel engelliler Z.Y.=3 ve daha küçük
Maksimum Potansiyelleri Dökerek de olsa çatal kaşık kullanabilir Tuvalet alışkanlığını kısmen kazanabilir Sınırlılıkları Nörolojik özürü de bulunmaktadır. Birden fazla engeli bulunabilri Sıklıkla hareket edemez Yönergeleri takip edemez

11 Mental retardasyonun değerlendirilmesi
Gelişimsel testler kullanılarak yapılır Bayley Scales of Infant Development DENVER Ankara Gelişimsel Tarama Envanteri WISC-R (Wechsler Intelligence Scale for Children-revised)

12 Mental retardasyon Sıklığı tüm toplum içinde %3’tür.
%85’i hafif mental retardasyondur. Erkek:kız= 1.5:1 Mental retardasyon bir hastalık olmayıp, altta yatan patolojik durum sonucu oluşan bir belirti ya da bulgudur.

13 Mental retardasyon etiyolojisi
Prenatal Natal Postnatal çevresel nedenler

14 Global gelişme geriliği
Motor Kaba motor İnce motor Konuşma ve dil Sosyal Duygusal Entellektüel

15 Mental retardasyon ayırıcı tanısı
Öğrenme güçlükleri (Özgül öğrenme güçlükleri) Okuma, yazma, matematik Yaygın gelişimsel bozukluk Otizm Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu Anne yoksunluğu Kronik hastalıklar Duygusal problemler Serebral palsi

16 Gelişme geriliği riski taşıyanların erken saptanması
Prematüre bebekler ya da doğum ağırlığı 2 kg’ın altındaki bebekler , Yenidoğan döneminde sorunları olanlar (menenjit vb) Gelişimsel kilometre taşlarına geç ulaşan bebekler 3-4. ayda başını tutamayan 3-4. ayda sosyal gülümsemesi olmayan 7-8. ayda destekli oturamayan 1 yaşında yürüyemeyen 1.5 yaşında tek sözcük söylemeyen   Erken bebeklik döneminde tekrarlayan konvülziyon. 4-5 yaşında beslenme, giyinme ve tuvalet konusunda aileye bağlı olan çocuklar  

17 Eğitimlerinde dikkat edilmesi gerekenler
Başarılı yaşantılar sağlama Sık tekrar Geri bildirim Çocuğun yeterlilik düzeyinin değerlendirilmesi Doğru yanıtları pekiştirme Bir defada öğrenilecek kavram sayısını sınırlama

18 ISITME ENGELLİLER

19 Tanım Doğuştan ya da sonradan işitme işlevinde
oluşan azalma ya da işitme işlevinin yok olması Çok hafif Hafif Orta Ağır Çok ağır

20 İşitme kayıpları ve özellikleri
Niteliği İşitme kaybı Özelliği Çok Hafif 27-40 desibel Zayıf ve uzak sesleri algılamakta güçlük çekerler, Sözcük gelişimlerine dikkat edilmelidir. Okul ortamında genelde sorun yaşamazlar Hafif 41-55 desibel Uzak sesleri ve sınıf ortamında bazı sesleri algılamakta güçlük çekerler Sözcük dağarcığı yeterince zengin olmayabilir Konuşma bozukluğu görülebilir orta 56-70 desibel Dil gelişimleri, kelime dağarcıkalrı ve dili kullanma beceriler yetersizdir. İşitme cihazına ihtiyaç duyarlar Erken yaşta özel eğitim ağır 71-90 desibel Dil gelişimi yetersizdir. Konuşma ve dil gelişimi için özel eğitim İşitme cihazına gereksinim duyarlar Çok ağır 91 desibel ve + Bazı yüksek sesleri duyabilriler. Ancak duyma daha çok titreşimlerin hissesdilmesi şeklindedir. Erken ve uzun süreli özel eğitimden yararlanmaları gerekemektedir

21 Görme Engelliler Engel nasıl Anlaşılır? Sağa sola amaçsız uzanma
Sık sık biryerlere çarpma ve düşme Uzun süreli aynı yere bakma Sık sık gözlerini ovma ve kaşıma Resmin renklerini ayırt edememe Gözlerin kızarması ve yaşarması Nesnelere çok yakından bakma ve sürekli dokunmak isteme

22 Görme engelliler her yaşta eğitim
alabilir

23 Yaygın Gelişimsel Bozukluklar
Otizm Asperger sendromu Rett sendromu

24 OTİZM Sosyal ilişkilerde,iletişimde ve yineleyen kısıtlı hareketlerde işlev bozuklukları bulunmaktadır. Bozuklu 3 alanda kendini gösterir: Sosyal etkileşim eksikliği Sözel ve sözel olmayan ileitşimde yetersizlik Hayal kurma ve yaratna gücünde sınırlılık

25 Diğer belirgin özellikleri
Ritüeller Baş kaldıran ve meydan okuyan davranışlar Özel beceriler (müzik, matematik ve hafıza)

26 Asperger sendromu Diğer kişilerin duygularını fark etmedeki güçlükler nedeniyle iletişim ve ilişki kurmada güçlük çekerler. Otizmden farklı olarak dilde daha az sorun yaşarlar Normal ya da normal üstü zeka düzeyi Hobilere ya da koleksiyonlara takıntılı ilgi Rutin bir yaşamı severler.

27 Rett Sendromu Genellikle kızlarda görülür
Yaklaış 18 aya kadar normal gelişim gösterirlerken önce bir hızlı gerileme ardından da duraklama evresine girerler. İnce ve açık renk derili yüzleri, sivri burun, küçük el ve ayaklar bazı tipik fiziksel özellikleri arasında yer alır Ellerini uzun süre kullanamazlar Tekrarlayan el hareketleri El ve ayakta kasılma ve titremeler

28 Özel Öğrenme Bozukluğu
Fiziksel duygusal nörolojik yada zeka düzeyleri ile ilgili herhangi bir problemleir olmamasına rağmen varolan potansiyellerini kullanamayan çocuklardır. Sınıfta tembel ya da baarısız olarak nitlenedirilen pek çok öğrencinin gizil sorunu ÖZEL ÖĞRENME BOZUKLUĞU’dur.

29 Türleri Disleksi Discalculi Yazılı anlatım bozukluğu
Başka türlü adlandırılamayan öğrenme bozukluğu

30 Sorun genellikle öğrenmenin dört aşamasından birindedir.
İnput (giriş): duyu organlarında gelen bilginin beyne iletilmesi İşlem (bilginin anlaşılması, kaydedilmesi, organize edilmesi) Bellek (depolama): Anlaşılan bilgi depolamak üzere kaydedilir. Output (çıkış): beynin bilgiyi mesaj olarak hücrelere kaslara veya dile göndermesi

31 DEHB Aşırı hareketlilik Dürtüsellik Dikkat sorunları

32 Aşırı hareketlilik belirtileri
Eller veya ayakların kıpır kıpır olması Oturduğu yerden hemen kalma Uygunsuz durumlarda da koşturup bir yerlere tırmanma Çoğu zaman hareket halinde olma Etkinliklere katılmada zorlanma

33 Dürtüsellik Belirtileri
Soru tamamlanmadan cevabını verme Bekleme güçlüğü Başkalarının sözünü kesme

34 Dikkat eksikliği belirtileri
Ayrıntılara dikkat edememe Dikkatsizce hatalar yapma Onunla konuşurken dinlemiyormuş gibi gözükme Zihinsel çaba gerektiren görevlerden kaçınma Dikkatin dış uyaranlardan hemen dağılması Unutkanlık Yönergeleri izlemekte güçlük