HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR

... konulu sunumlar: "HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR"— Sunum transkripti:

1 HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR
DÖNEM III 3. DERS KURULU HİPERLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR YRD. DOÇ. DR. İSMAİL ÜN Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji AD

2 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Amaç: Dönem III Öğrencileri hiperlipidemi türüne uygun akılcı hipolipidemik ilaç seçimini yapacak Adıyaman Cendere Köprüsü: Adıyaman'da Cendere çayı üzerinde yer alan ve dünyanın halen kullanılmakta olan en eski köprülerinden biri olarak anılan tarihi köprü. Adıyaman’a 55 km mesafede, bugün Eskikale olarak bilinen bir antik yerleşim bölgesinde bulunmaktadır. Kahta ve Sincik’i birbirine bağlar. Romalıarın yaptığı 2. en geniş kemerli köprüdür. 120 m uzunluğunda ve 7 m genişliğindedir. Herbiri 10 ton ağırlığında 92 kayadan meydana gelir. Köprünün üsütündeki Latince bir yazıttan anlaşıldığına gore Roma İmparatoru Septimius Severus ( ), karısı ve oğulları adına yaptırılmıştır. Orijinalinde 4 korint sütun bulunduğu Kahta tarafındaki ikisinin Septimius Severus ve eşine, Sincik tarafındaki ikisinin ise oğullarına adandığı biliniyor. Ancak oğullardan Geta’ya ait olan sütun, onu öldüren ve kardeşine ait her şeyi yok etmek isteyen Caracalla adlı kardeş tarafından yıktırılmış. Hedefler: öğrenci; Hipolipidemik ilaçları sınıflandıracak Etki mekanizmalarını açıklayacak Hiperlipidemileri sınıflandırarak tercih edilmesi gereken ilaçları söyleyecek Kontrendikasyonlarını sayacak Hipolipidemik ilaç uygulaması ile ilgili genel ilkeleri söyleyecek Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

3 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
GİRİŞ Lipoprotein türlerinin plazmadaki artışı hiperlipoproteinemiler veya hiperlipidemiler olarak adlandırılır. Hipolipidemik ilaçlar, hiperlipidemi gelişen olgularda Ateroskleroz Koroner kalp hastalığı İnme ve geçici iskemik atak Pankreatit riskini (özellkle TG↑ise) azaltmak amacıyla kullanılırlar Koroner kalp hastalığı gelişmiş ülkelerde en önemli ölüm nedenidir. Koroner kalp hastalığı plazma kolesterol düzeyi ile yakından ilişkilidir Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

4 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Lipoproteinler; VLDL (çok düşük dansiteli lipoproteinler), IDL (orta dansiteli lipoproteinler), LDL (düşük dansiteli lipoproteinler), HDL (yüksek dansiteli lipoproteinler), Lp(a) ( LDL partikülünün ilave proteinlerle birleşmesinden oluşur) Şilomikronlar, Şilomikron kalıntıları olarak sınıflandırılırlar. Bu sınıflandırma, ultrasantrifüjleme sonucundaki lipoprotein yoğunlukları temel alınarak yapılmıştır Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

5 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
LİPOPROTEİN HASTALIKLARI Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

6 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Primer hiperlipidemiler: Tip 1 (ailesel hiperşilomikronemi): ŞM↑ Lipoprotein lipaz eksikliği. En sık pankreatit. Tip 2A (ailesel hiper betalipoproteinemi): LDL ↑ İskemik kalp hastalığı↑. Tip 2B (ailesel kombine hiperlipidemi): LDL+VLDL ↑ Otozomal dominant. Tip 3 (ailesel disbetalipoproteinemi): IDL ↑ Otozomal resesif. Tip 4 (ailesel hipertrigliseridemi): VLDL ↑ En sık görülen hiperlipidemi tipidir. Tip 5 (ailesel karma hipertrigliseridemi): ŞM+VLDL ↑ Genellikle obezlerde ve diyabetik hastalarda görülür. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

7 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
HDL yetersizliği Serumdaki HDL düzeylerinin oldukça düşük düzeylerde olmasıyla ilişkili bir hastalıktır. HDL 35 mg/dL’nin altındadır. Sekonder hiperlipoproteinemi Çeşitli patolojilere bağlı olarak ortaya çıkan ikincil hiperkolesterolemilerdir. Altta yatan hastalıkların tedavi edilmesi durumunda genellikle ortadan kalkar. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

8 HİPERLİPOPROTEİNEMİNİN DİYETLE TEDAVİSİ
Hiperlipoproteineminin tedavisine önce diyetle ilgili önlemler düşünülür. Daha sonra ilaca ihtiyaç olup olmadığı belirlenir. Ancak, ailesel hiperkolesterolemili veya ailesel birleşik hiperlipidemisi olanlarda tedaviye diyet ve ilaç tedavisi birlikte başlanır. Kolesterol ve doymuş yağlar plazmada LDL düzeylerini etkileyen önemli diyetsel faktörlerdir. Hipertrigliseridemi tedavisinde total yağ kısıtlaması önemlidir. Diyetle alınan kolesterol ve doymuş yağlar birbirlerinden bağımsız olarak LDL konsantrasyonunu artırırlar. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

9 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Karbonhidrat alımının artması VLDL düzeylerini yükseltir. Sukroz ve diğer basit şekerler hipertrigliseridemik hastalarda VLDL düzeylerini artırır. Yüksek LDL düzeylerine sahip bir çok hasta doymuş yağ ve kolesterol kısıtlanmış diyetle tedavi edilebilir. Kilo azaltılması ve kalorik kısıtlama yüksek VLDL ve IDL’li hastalarda özellikle önemlidir. Hipertrigliseridemili hastalar alkolden kaçınmalıdır. Antiaterojenik diyet antioksidan vitaminler askorbik asit ve tokoferolü içermelidir. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

10 HİPOLİPİDEMİK İLAÇLARIN SINIFLANDIRILMALARI
Lipoprotein sentezini azaltanlar: statinler, fibratlar, niasin Lipoprotein katabolizmasını artıranlar: kolestiramin, kolestipol Barsakta kolesterol absorbsiyonunu azaltanlar: ezetimib Diğerleri: ω-3 polidoymamış yağ asitleri, (® Marincap 500mg kapsül) psyllium (® Psyllax 6gr saşe) Hiperlipoproteinemilerin tedavisinde 1. sıra ilaçlar Statinler, niasin ve belirli durumlarda ezetimib, fenofibrat bezofibrat Fibrik asid türevleri ve diğerleri onların alternatifi olan 2. sıra ilaçlarıdır. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

11 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
HMG-CoA Redüktaz İnhibitörleri [statinler] Simvastatin, (® Zocor, Zovatin10mg ve 20mg tablet) Lovostatin, (®Lovagen, Lovakor, Mevakor mg tablet) Fluvastatin, (® Lescol 20mg ve 40mg kapsül) Pravastatin (® Provachol 10mg ve 20mg tablet) Atorvastatin, (® Lipitor , Lipitaxin, Kolestor, Tarden 10mg, 20mg, 40mg tablet) Fungal kaynaklı doğal maddelerdir. Pravastatin ve atorvastatin gibi yarı sentetik türevleride yapılmıştır. Bu ilaçlar genellikle ön ilaçlardır. HMG-CoA’ya ve onun yarı indirgenmiş metabolitine benzedikleri için HMG-CoA redüktaz için kompetisyona girerler Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

12 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
HMG-CoA redüktaz sterol biyosentezinin ilk basamağında rol alır; inhibisyonu kolesterolün biyosentezinin bloke eder Barsaktan absorbe edildikten sonra KC’de tutulup birikirler Hem lipoprotein sentezini azaltmak hem de apo B içeren lipoproteinlerin (başta LDL) KC hücrelerine ve diğer hücrelere alımını orda yıkımını artırarak kandaki LDL kolesterolü ve total kolesterolü düşürürler. Sağlıklı bireylerde de kolesterolü düşürürler HDL yi % 5-10 oranında artırırlar. CYP3A4 tarafından metabolize edilirler. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

13 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
HMG-CoA redüktaz ve LDL reseptörlerinin üretimi, hücre içersindeki kolesterol miktarı tarafından transkripsiyonel olarak düzenlenir. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

14 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Kullanım alanları Hiperkolesterolemi Familyal apo-B100 eksikliği Hipertrigliseridemi ile hiperkolesteroleminin birlikte olduğu karma hiperlipidemilerde koroner kalp hastalığı ve inmeye karşı proflaksi için kullanılır. Proflaksi için genellikle düşük dozlarda kullanılır Statinler, kendi başlarına veya safra asit-bağlayıcı reçinelerle veya niasinle, LDL (en etkin düşüren ilaçlar statinlerdir) düzeylerinin yükseldiği hastalıkların tedavisinde kullanılırlar. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

15 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Hamile olan, süt veren veya hamile olma ihtimali olan kadınlarda kullanılmamalıdırlar (kıkırdak ve kemik gelişmesi üzerinde potansiyel bozucu etkileri nedeniyle). Nadir fakat ciddi bir yan tesir olan iskelet kaslarında rabdomyolize neden olabilirler. Bu risk CYP3A4 inhibitörü ilaçlar varlığında, ayrıca fibrik asidlerle ve niasinle kombine edildiklerinde artar. Karaciğer fonksiyon testleri yapılmalıdır!! Diğer ilaçlara göre etkililikleri yüksek yan tesirleri azdır. Aterosklerotik lezyon gelişimini azaltır hatta geriletirler. Kansere karşı proflaktik olarak kullanılma potansiyelleri vardır. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

16 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Atorvastatin: (® Lipitor , Lipitaxin, Kolestor, Tarden 10mg, 20mg, 40mg tab.) Bir ön ilaçtır. Hipolipidemik etkinin %70’inden oluşan orto ve para hidroksillenmiş metabolitler sorumludur. Akşam alınırsa absorbsiyonu %30 daha fazla olur. Presistemik eliminasyona uğradığından F=0.15 dir. Besinle alınması absorbsiyon hız ve derecesini düşürür (sırasıyla %25 ve %9) CYP3A4 enzimini inhibe eden ilaçlarla alındığında (ketokonazol, eritromisin, verapamil vs) toksisitesi artabilir İlaçların extraksiyon oranının biyoyararlanım bakımından önemi: İlacın tam absorbe edilmesi ve karaciğerde elimine edilmesi şartıyla : F = 1 – E E = 0,1 yani % 10 olan ilaç barsaktan tam absorbe olursa F = 0,9 yani % 90 olur Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

17 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Lovostatin: lakton şeklinde bir ön ilaçtır. Üretilmiyor Simvastatin: Lovostatin’in 2′-metil yan zinciri yerine 2′,2′ -dimetil grubu getirmek suretiyle elde edilmiştir Vücutta lakton halkası açılarak aktif hidroksi asid şekline dönüştürülür. Lovostatine göre daha potenttir. Pravastatin: Lovostatine yapıca benzerdir fakat ön ilaç değil açık hidroksi asid şeklindedir. CYP3A4 tarafından önemli ölçüde metabolize edilmediğinden; bu enzimi inhibe eden ilaçlarla etkileşme potansiyeli düşüktür. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

18 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
FİBRİK ASİT TÜREVLERİ (FİBRATLAR): Gemfibrozil, (® Lopid 600 mg tablet) Fenofibrat, (® Lipofen-SR 250mg modifiye-salan mikropellet kapsül) Bezofibrat ve siprofibrat vs. Kapiller endotelinde ‘’Lipoprotein lipazı’’ aktive ederek; trigliseritlerin, lipolizlerini artırır Karaciğer tarafından ‘’VLDL’nin sekresyonunu’’ kısmen azaltarak plazmadaki VLDL düzeylerini düşürür. LDL düzeylerini az miktarda düşürür. HDL kolesterol düzeylerini orta derecede artırırlar (statinlerden ve safra asidi bağlayıcı reçinelerden daha fazla artırırlar). Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

19 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Bu ilaçlar VLDL’nin predominant olduğu hipertrigliseridemi’de (statinler bu endikasyonda 2. sıra ilaçtır) ve disbetalipoproteinemi’de yararlıdır. Deri döküntüleri, GI semptomlar, miyopati, aritmiler, hipokalemi ender olarak görülebilir. Kolelitiyazis yapabilirler (KC’den safraya kolesterol atılımı↑ ayrıca kolesterolün safra asidlerine dönüşümü ↓) Kumarin indanedion antikoagülanların etkisini potansiyalize eder. Hepatik veya renal disfonksiyonu olan hastalarda kullanılmasından kaçınılmalıdır. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

20 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Gemfibrozil Helsinki Heart Study incelemesinde birkaç aylık uygulama %15-25 HDL yükselmesi yapmıştır Apo-AI ve AII sentezini↑. Plazma TG düzeyini %35’e kadar, LDL düzeyini % 8-10 düşürür Günde 2 kez po 600mg kullanılır: kahvaltıdan ve akşam yemeğinden ½ h önce alınması tavsiye edilir. Fenofibrat: Gemfibrozile benzer. Kolesterolü %20’den daha fazla düşürdüğünden primer hiperkolesteroleminin tedavisinde gemfibrozilin aksine 1. sıra ilaçtır. Bezofibrat ve siprofibrat Kolesterol düşürücü etkisi fenofibrat gibi yüksektir Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

21 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
NİASİN (Nikotinik asit, vit B3) (®Niaspan 1000mg SR tab) Vücutta amide dönüştürülür ve bu NAD’e (niasinamid adenin dinükleotid) katılır. İdrarla değişmemiş ve niasinamid olarak atılır. Temel etki mekanizması, VLDL’nin sekresyonunun inhibisyonu ve buna bağlı olarak da LDL üretiminin↓’dır Kolesterol düzeyini genellikle %15-30 azalttığı gösterilmiştir. Bu düşme Tip 2A homozigotlarda %50’ye ulaşabilir En önemli endikasyonu kolesterol ve trigliserit düzeylerinin beraber yükseldiği tip 2B hiperlipidemilerdir. Diğer hiperlipidemilerde, diğer ilaçlarla kombine kullanılır. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

22 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Diyete tam olarak cevap vermeyen şiddetli karma lipemide, niasin plazmadaki TG düzeylerinde anlamlı azalma oluşturur (değişken olmakla birlikte bu azalma %50’ye kadar ulaşabilir). Niasin aynı zamanda birleşik hiperlipoproteinemili hastalarda ve ailesel disbetalipoproteinemili hastalarda yararlıdır. Hiperkolesteroleminin tedavisinde tek başına veya statinlerle birlikte kullanılır. Niasin HDL düzeylerini artıran en etkin ilaçtır (%25-35). Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

23 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Deri kapilerinde tehlikesiz vd oluşturur. Hastaya bilgi verilmelidir ‘’Flushingi’’ önlemek için Kaşıntı, döküntüler ve deri kuruması görülebilir. Seyrek olarak şiddetli hepatotoksik etkiler görülebilir ve bu durumda ilaç kesilir. Seyrek olarak niasin kullanan hastalarda aritmi görüldüğü bildirilmiştir. Antihipertansif tedavi görenlerde hipotansiyon oluşabilir. Bazı hastalarda KH metabolizmasını bozup glikozüri yapabildiği için DM ‘ta kontrendikedir. Şiddetli peptik ülser ve gut hastalıkları olanlarda kullanılmamalıdır. Nadiren ciltte kuruma akantozis nigrikansa neden olabilir Tok alınması ↓ dozla başlama Aspirin veya diğer NSAİ kullanılabilir Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

24 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
SAFRA ASİDİ-BAĞLAYICI REÇİNELER Kolestiramin (® Kolestran 4g saşe) ve kolestipol sadece LDL artışı olanlarda yararlıdırlar. LDL ve VLDL düzeyleri yüksek hipertrigliseridemili hastalarda reçinelerle tedavi sırasında VLDL’de daha fazla artış olabilir . Statinlerin tedaviye girmesi kullanımlarını azaltmıştır Barsak lümeninde safra asitlerine bağlanırlar ve reabsorb. önleyerek feçesle atılmalarına neden olurlar. Safra asitleri kolesterolün metabolitidir ve normalde %15 verimlilikte jejenum ve ileumdan reabsorbe edilirler Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

25 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Reçineler kullanıldığında safra asitlerinin atılımı 10 kata kadar artar. Safra asitlerinin atılımının artışı, karaciğerde kolesterolün safra asitlerine dönüşümünü artırırlar. (HMG CoA aktivasyonu yapabilir). Özellikle karaciğerdeki yüksek afiniteli LDL reseptörlerinin up regülasyonuna neden olurlar. Bu nedenle reseptör defekti olan ailesel heterozigot hiperkolesterolemilerde (tip 2) yararlı olabilirler. LDL kolesterolde ve buna paralel olarak plazma kolesterolünde yaklaşık %20-30 azalmaya neden olurlar. Daha fazla etki elde etmek için diğer ilaçlarla kombine edilerek kullanılırlar. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

26 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Özellikle TG düzeyi 500mg/dl üstündeyse kontrendikedirler (TG düzeyini yükseltebilirler). Kısmi safra yolu tıkanıklığına bağlı kaşıntı ve primer biliyer sirozun tedavisinde de kullanılır. Yemeklerden önce 3 kez toz halindeki ilaç su veya başka bir sıvıyla karıştırılarak kullanılır. En sık görülen şikayet yaşlılarda özellikle sorun olan kabızlıktır. A, D, K, folik asid eksikliğ yapabilir. Bazı ilaçların emilimini azaltabilirler ( bu ilaçlar reçinelerden1h önce veya 4 h sonra verilmelidir) Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

27 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
Kolesterol absorbsiyonunu azaltanlar Ezetimib , (®Ezetec 10 mg tab. ®Inegy Tab: 10 mg Ezetimib+ 20 mg simvastatin) Kolesterolün ince barsak epitel hücresinden geçişini inhibe eder. Tek başına LDL düzeyini % azaltır. Primer hiperkolesterolemi ve homozigot ailesel hiperkolesteroleminin tedavisinde; tek başına veya statinlerle kombine edilerek kullanılır. Statinlerle sinerjistik etki (LDL↓) gösterir, fakat rabdomyoliz yapma riskini artırır. KC bozukluğu olanda ve emziren kadınlarda kullanılmamalıdır. Fibratlarla birlikte kullanılmamalıdır. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

28 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
DİĞERLERİ ω-3 polidoymamış yağ asitleri, (® Marincap 500mg kapsül) Balık yağı konsantratıdır. Ağır hipertrigliseridemide özellikle iskemik KH ve pankreatit riski varsa kullanılabilir; hiperkolesterolemiyi daha da yükseltebilir Psyllium (® Psyllax 6gr saşe) Olasılıkla safra asidlerinin barsaktan absorbisiyonunu azaltarak kolesterolü düşürür (total-k ve LDL-k %6 düşürür) Daha yüksek dozlarda laksatif olarak kullanılır Sarmısak Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

29 KULLANILAN İLAÇLARIN KLİNİK FARMAKOLOJİSİ
Uygun tedavi seçimi ve prognozu belirleme açısından ‘’Dislipideminin tipi’’ belirlenmelidir. Hiperlipidemi için ilaç tedavisi kullanılma kararı, spesifik metabolik bozukluk ve bu durumun ateroskleroz oluşturma potansiyeli temel alınarak verilmelidir. Hamile kalma olasılığı olan veya emziren kadınlarda hiperlipideminin ilaçla tedavisinden kaçınılmalıdır. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

30 İlaç uygulaması ile ilgili genel ilkeler
Pahalı ve uzun süreli bir tedavidir Uygulamadan önce 2-4 haftalık aralarla üç kez açlık TG kolesterol ve HDL düzeyleri saptanmış olmalı. İlk basamak yaşam biçiminin değiştirilmesi olmalı: diyetle ideal kiloya getirme. Ateroskleroz için diğer risk faktörleri de düzeltilmelidir (diyabet, sigara gibi) Hem kolesterol hem de trigliserit yüksekse; Öncelik trigliseridin düşürülmesine verilmelidir. Onun azalması sıklıkla kolesterolü de düşürebilir. Tersi yapılırsa aşırı TG yükselmesi olabilir. Başlangıçta tedavi süresince ayda bir lipid düzeyi ölçülmelidir. Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

31 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
ÖZET-1 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

32 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
ÖZET-2 Tip 1 (ailesel hiperşilomikronemi): ŞM ↑ Lipoprotein lipaz eksikliği. En sık pankreatit bu tipte. Karın ağrısı ksantom + koroner kalp hastalığı riski yoktur. Tedavi :yağsız diyet Tip 2A (ailesel hiper betalipoproteinemi): LDL ve koles↑ İskemik kalp hastalığı↑. Tedavi :kol. ve doymuş ya. den fakir diyet Heterozigot hastalar: kolestiramin ve/veya statin Homozigot hastalar: ek olarak niasin verilir Tip 2B (ailesel kombine hiperlipidemi): LDL ↑ +VLDL ↑ Otozomal dominant. Tedavi : 2A ile aynıdır Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD

33 Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD
ÖZET-3 Tip 3 (ailesel disbetalipoproteinemi): IDL ↑. OR Apoprotein E3 ve E4 izoformları eksiktir. Tedavi : Kilo vermesi sağlanır, kolesterol ve alkol alması kısıtlanır. Niasin ve gemfibrozil veya statin verilir Tip 4 (ailesel hipertrigliseridemi): VLDL ↑ poligenik kalıtım. En sık görülen hiperlipidemi tipidir. Tedavi : Kilo vermesi sağlanır, diyet uygulanır. Alkol alması kısıtlanır. Niasin ve/veya gemfibrozil verilir. Tip 5 (ailesel karma hipertrigliseridemi): ŞM ↑ +VLDL ↑ Genellikle obezlerde ve diyabetik hastalarda görülür. Tedavi: yağsız diyet alkol yasağı, niasin ve /veya gemfibrozil Dr İsmail ÜN MEÜTF Farmakoloji AD