Çalışma Hayatına İlişkin Düzenlemeler

... konulu sunumlar: "Çalışma Hayatına İlişkin Düzenlemeler"— Sunum transkripti:

1 Çalışma Hayatına İlişkin Düzenlemeler
Ali İhsan ÖZTÜRK Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişi İş Müfettişleri Derneği ve Bodrum SMMMO 22 Aralık Bodrum

2 I.BÖLÜM: 4857 SAYILI İŞ YASASI İLE İLGİLİ HUSUSLAR GENEL BİLGİLER
YÜRÜRLÜK TARİHİ; 10 Haziran 2003 -DÖRDÜNCÜ GENEL İŞ KANUNUDUR. -AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ NÜN DÜZENLEMELERİ TEMEL ALINMIŞTIR. -TEKNOLOJİK GELİŞMELER , KÜRESELLEŞME, ULUSLAR ARASI REKABET İN DOĞURDUĞU KOŞULLARIN YANSIMALARI MEVCUTTUR.

3 II.BÖLÜM : TANIMLAR İŞÇİ ; İş Sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye denir. Hizmet Akdinin Unsurları ; -İş Görme -ücret verme -Bağımlılıktır, Not; doğrudan iş görme borcuna dayanmayan amacı eğitim olan işyeri ortamında ilişki kurulan ÇIRAK VE STAJ YAPAN ÖĞRENCİLER İş Sağlığı ve Güvenliği konularında işçi kavramına dahil edilmektedir. İŞVEREN; İşçi Çalıştıran Gerçek veya Tüzel kişiye denir ,İŞ SÖZLEŞMESİ ; İşçi ile işveren arasındaki hukuki bağdır.

4 İŞYERİ ; mal ve hizmet üretmek amacıyla maddi olan veya olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime denir. İşçi var ise işyerinden bahsedilmeli, eklentilerde işyerinden sayılır, Aynı işyeri için gerekli unsurlar ise; -Amaçta birlik. -Nitelik yönünden bağlılık. -yönetimde birlik İlkelerine bakılmalıdır. İŞVEREN VEKİLİ; İşveren adına hareket eden ve işin , İşyerinin, işletmenin yönetiminde görev alan kimselerdir.

5 4857 SAYILI YASAYA GÖRE İŞVERENLİK YÜKÜMLÜLÜKLERİ
A-İŞİN YÜRÜTÜMÜ AÇISINDAN -İşyerini bildirme;( 5838 ile /5510 göre yapılan bildirim yeterli ) -Eşit davranma ilkesi (Mad.5- ) -Çalışma koşullarını içerir yazılı belge düzenlemesi (Mad.8) -Çalışma belgesi verilmesi (Mad 28) -Toplu işçi çıkartmalarında Bölge Müdürlüğü ve Türkiye İş Kurumu bildirimleri (Mad 29) -Özürlü çalıştırma amaçlı talepler (Mad,30) -Ücret ödeme (Mad,32) -Ücret Hesap Pusulası düzenlemesi( Mad 37) -10 kişi ve üzeri işçi çalıştıranların banka aracılığı ile ödeme zorunluluğu

6 -İşçi ücretlerinden ceza olarak kesilen paraların bakanlıkça belirtilen
banka hesabına yatırılması (Mad 38) -Asgari ücretin ilanın yapılması,( bu zorunluluk Kalktı) -Yapılacak fazla çalışmalar için işçi onayı almak ve zamlı ödemede bulunmak(Mad 41 ) -Genel tatil çalışmasında zamlı ödemede bulunma (Mad.47) -Yıllık izne ilişkin hususlar (Mad, 53,54,57 59) -İş sürelerini duyurulması(Mad,67) -Ara dinlenmesi kullandırılması (Mad,68) -Vardiyalı çalışmalarda bildirim yükümlülüğü (m.69)(6331 S.k.KALKTI) -İşçi özlük dosyası oluşturması (Mad 75)

7 V. BÖLÜM :-İŞÇİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
-İş görme ( hizmet akdi ile kararlaştırılan görevler) (Mad 2) -İş verenin emir ve talimatlarına uyma -Ğeçici iş ilişkisinin varlığında yeni işverenin emir ve talimatlarına uyma(Mad.7) -İş akdinin işçi tarafınca feshinde bildirimde bulunma, (Mad.17) -zorunlu ve Olağanüstü halle fazla çalışma yapmasının gerekliliği (Mad.42,43) -Yıllık ücretli iznini kullanması(Mad.54) -Yıllık ücretli izinde çalışma yasağı (Mad,58) -İşçi özlük dosyası oluşturmak için gerekli belgeleri temin etme -İş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan önlemlere uyma zorunluluğu -İçki ve uyuşturucu madde kullanma Yasağı -Ağır ve tehlikeli işlerde muayene zorunluluğu -Teftişle görevli İş Müfettişlerine ifade ve bilgi verme -İşçilerin çalıştıkları veya ayrıldıkları işyerleriyle işverenleri hakkında gerçeğe uygun olmayan haberler vererek gereksiz işlemlerle uğraştırmamaları

8 İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ
İşçinin Haklı nedenle derhal fesih Hakkı : işçi yasanın öngördüğü haklı nedenlerin varlığı halinde iş akdini sona erdirir ve işverenlikten kıdem Tazminatını talep eder. İşverenin Haklı nedenle derhal Fesih Hakkı; İşverenlik haklı nedenlerin varlığı durumunda sözleşme süresini veya bildirim sürelerini beklemeksizin işçinin iş akdini derhal feshede bilir. Derhal Fesih hakkını Kullanma Süresi ; 4857 Sayılı Yasanın 24 ve 25.maddelerinde belirtilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak iş akdinin sona erdirme yetkisi diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı işgünü geçtik ten sonra ve her durumda bir yılı geç tikten sonra kullanılmaz.

9 Süreli (Bildirimli) fesih; belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekmektedir. İşçilerin Kıdemlerine göre süreler değişkenlik gösterir. Feshin Geçerli Sebebe dayandırılması; 30 veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az 6 aylık kıdemi olan işçilerin belirsiz süre ile iş sözleşmelerini fesheden işveren; İşçinin yetersizliğinden, İşçinin davranışlarından, İşletmenin, işyerini gereklerinden, İşin gereklerinden ; Geçerli bir sebebe dayandırmak zorundadır.

10 Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları:
Gösterilen sebebin geçerli olmadığına mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilmesi durumunda, işveren işçiyi bir ay içerisinde işe başlatmak zorundadır. İşçinin başvurusu üzerine işveren işbaşı yaptırmaz ise işçiye 4 ay ile 8 aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlüdür. Çalışma Koşullarında Değişiklik ve İş sözleşmesinin Feshi: çalışma koşullarındaki esaslı tarzda değişikliği işçinin olur ile hüküm ifade eder . Usulüne uygun ( yazılı yapılma, altı işgünlük süre ) yapılmayan bildirim işçiyi bağlamaz

11 Sözleşmenin Feshinde Usul:
İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.

12 İBRANAME 6098 Sayılı Borçlar Kanununun 420.maddesinde düzenlenmiş olup: İbra sözleşmesi yazılı olacak, Sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin sonunda ibra geçerlidir. ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, Tüm haklarının banka aracılığı ile noksansız yapılması, Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür

13 FAZLA ÇALIŞMA İLE İLGİLİ PRATİK BİLGİLER
ÜLKENİN GENEL YARARI , İŞİN NİTELİĞİ VEYA ÜRETİMİN ARTIRILMASI NEDENLERİNİN VARLĞINDA YAPLIR. YILDA 270 SAATTEN FAZLA OLAMAZ, 270 SAATİN HESABINDA HAFTA TATİLİ ÇALIŞMALARIDA DİKKATE ALINMALIDIR. HAFTALIK 45 SAATİN ÜZERİNDEKİ ÇALŞMALAR FAZLA ÇALIŞMA SAYILIR. BU SÖRE SÖZLEŞMELERLE DAHA AŞAĞYA ÇEKİLEBİLİR. HER YIL FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILACAK İŞÇİLERİN ONAYLARI YAZLI OLARAK ALNIR. YAPTRLAN FAZLA ÇALIŞMALAR İÇİN BELGE DÜZENLENİR. DÜZENLENEN BU BELGELER ÖZLÜK DOSYASINA KONUR. SAAT BAŞI ÜCRETİ %50 ARTRILARAK ÖDENİR. FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ ÇALIŞILAN AYIN ÜCRETİ İLE BİRLİKTE VERİLİR. ÜCRET HESAP PUSULASINDA AÇK BİR ŞEKİLDE GÖSTERİLİR

14 YARIM SAATTEN FAZLA OLANLAR TAMA, YARIM SAATİN ALTNDAKİ ÇALŞMALARDA YARIM SAATE TAMAMLANIR.
18 YAŞINI DOLDURMAMIŞ İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ. FAZLA ÇALIŞMA YAPMASINDA SAKINCA GÖRÜLEN RAPORLU İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ. GECE DÖNEMİNDE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ. KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARA FAZLA ÇALŞMA YAPTIRILMAZ. GEBE, YENİDOĞUM YAPMIŞ VE ÇOCUK EMZİREN İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ. HİÇ BİR SURETTLE GÜNLÜK 11 SAATTEN FAZLA ÇALIŞTIRILMAZ

15 2.ÇALIŞMA STANDARDININ AYRIKSI HALLERİ
Denkleştirme, Serbest Zaman, Telafi çalışması 2.1. DENKLEŞTİRME İşçinin haftalık ortalama çalışma süresi normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi 2 aylık dönemde denkleşmesi durumunda fazla çalışma yapmış sayılmaz

16 DENKLEŞTİRMEDE UYGULAMASINA ÖRNEK
Işçi Ali nin ocak ve Şubat ayı çalışmaları aşağıdaki gibidir. OCAK 1.HAFTA saat Fazla 2.HAFTA saat Eksik 3.HAFTA saat Eksik 4.HAFTA saat Eksik ŞUBAT 1.HAFTA saat Fazla 2.HAFTA saat Fazla 3.HAFTA saat Fazla 4.HAFTA saat Fazla TOPLAM 8 HAFTA 360 SAAT

17 DENKLEŞTİRMEDE UYGULAMASINA ÖRNEK:
Işçi Ali nin ocak ve Şubat ayı çalışmaları aşağıdaki gibidir. OCAK 1.HAFTA 60 15 saat Fazla 2.HAFTA 20 25 saat Eksik 3.HAFTA 25 20 saat Eksik 4.HAFTA ŞUBAT 65 20 saat Fazla 50 05 saat Fazla TOPLAM 8 HAFTA 360 SAAT 17

18 DENKLEŞTİRMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
KARŞILIKLI ANLAŞMA OLMALIDIR. GÜNLÜK 11 SAATİ GEÇMEMELİDİR. BİRE BİR UYGULANIR. 2 AYLIK DİLİMLERLE DENKLEŞTİRİLME YAPILIR. ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER SAKLANIR

19 2.2 SERBEST ZAMAN . İşçinin istemesi halinde yapmış olduğu fazla çalışmalar için ücret yerine 6 aylık dönemde yerine %50 artırılmış halde izin kullanma hakkını kullanabilir YAPILAN FAZLA ÇALIŞMA SERBEST ZAMANIN DÖNEMİ SAATİ KULLANMA ZAMANI KULLANILACAK GÜN SAYISI OCAK 45 7.Aya kadar 9 gün olarak ŞUBAT 60 8.Aya kadar 12 gün olarak MART 30 9.Aya kadar 6 gün olarak 19

20 SERBEST ZAMANDA DİKKAT EDİLECEK HUSULAR
İŞÇİNİN İSTEMESİ GEREKMEKTEDİR. 6 AY İÇİNDE UYGULANMALADIR. BİRBUÇUK KAT OLARAK KULLANDIRILMALIDIR. BU DOĞRULTUDAKİ İZİNLER ARALIKSIZ KULLANDIRILMALIDIR. TATİL GÜNLERİ SERBEST ZAMAN OLARAK KULLANDIRILAMAZ. BELGE DÜZENİ OLUP ÖZLÜK DOSYASINDA SAKLANMALIDIR

21 2.3 TELAFİ ÇALIŞMASI Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir

22 TELAFİ ÇALIŞMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
2 AY İÇİNDE TELAFİ EDİLİR. GÜNDE 3 SAATEN FAZLA OLMAZ TATİL GÜNÜNDE TELAFİ ÇALIŞMASI YAPTIRILMIZ. BİRE BİR UYGULANIR. TELAFİNİN NEZAMAN YAPILACAĞINA İŞVEREN KARAR VERİR. ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER SAKLANMALIDIR

23 4-GENEL TATİL ÇALIŞMALARI
Ulusal Bayram ve Genel tatil günleri 01 Ocak 1 Gün 23 Nisan 1 Mayıs 19 Mayıs 30 Ağustos 29 Ekim (28 Ekim 13’de başlar) 1,5 Gün Şeker Bayramı 3,5 Gün Kurban Bayramı 4,5 Gün 1 Yıldaki Toplam Genel Tatil 14,5 Gün

24 GENEL TATİL GÜNLERİNDE DİKKAT EDİLECEKLER
İşçinin oluru gerekmektedir, İşçi onayı iş sözleşmesiyle de olabilir, Çalışılmasında bir yevmiye daha verilir, Yerine daha sonraki günler izin verilmesi yasal değil

25 ÜCRET ÖDEME ŞEKLİNİN UYGULAMADA YARATTIĞI SORUNLAR
MAKTU : Kesin ücret, Aylıkçı diye de adlandırılabilir. MAKTU ÜCRET DENEBİLMESİ İÇİN 1-Yazılı sözleşmede açık bir şekilde belirtilmişse, 2-yazılı sözleşme de belirtilmemiş veya yazılı sözleşme yok ise ; uygulamada ayın kaç gün çektiğine bakılmaksızın sabit bir ücret ödemesi var ise Maktu ücretten söz edebiliriz. Ücretin ayda bir ödenmesi maktu ücret olduğunu göstermez

26 Maktu ücretliye, HASTA olduğu günlere ilişkin ücretleri tam olarak ödenmelidir (4857/48,49.mad)
İZİNLİ GÜNLERDEN KASIT: Hafta ve genel günleri, yıllık ücretli izin, doğum izni , 4857/55.Mad.(ı) bendi yer alan , evlenme, anne-/baba,kardeş, çocuğun ölümünde verilen izineler ile işverence verilen diğer izinler, mazeret izinleri ni anlamak gerekmektedir. Uzun süreli ücretsiz izinler, hizmet sözleşmesinin askıda olduğu dönemlerde ücretin ödenmesini istemek hizmet akdinin unsurlarına aykırılık şeklinde değerlendirildiğinden bu günlere ilişkin bir ödeme istenilmesi düşünülmemektedir. Mazeretsiz olarak işe gelmeme ise bir hakkın kötüye kullanımının korunmasının hukuki olamayacağı düşüncesi şeklinde değerlendirilmiştir

27 Asgari ücretle çalışan birisi 30 gün raporlu ise aradaki fark ücret yaklaşık 2 yevmiye ye denk gelmektedir. (ilk 2 gün hariç ve ayakta süren tedavi için yapılan hesaplamadır ) Yevmiye usulü çalışma var ise; yılda 365 günlük ücret ödenmeli, bir başka anlatımla 31 çeken aylar için 1 er yevmiye daha tahakkuk yapılmalı Bir yılda ; Yevmiye ücret – Maktu ücret : 5 günlük fark eder 300 işçili bir işletmede Yevmiye eder. YA RAPORLU GÜNLERİN vs. FARKI ya da YILDA 5 GÜNLÜK EK TAHAKKUK

28 ÜCRET ÖDEME ZAMANI Konusu aynı olması nedeniyle ücret ödemesi; İş Kanunu,SGK ,Borçlar Kanunu ve Vergi Usul Kanununu ilgilendirmektedir. 4857 deki düzenleme “ Ücret en geç ayda bir ödenir” 32.Mad., Ücret Hes.Pus. “İlişkin olduğu dönem “ Mad ve 34.Mad. “Ücret ödeme gününden itibaren YİRMİ gün içinde ,.. Ödenmezse işçi iş görme borcundan kaçınır” 5510 da ki düzenleme ; 102-e-5.fıkra “ bordronun ilişkin olduğu ay” ile 88.mad. Her aya ait primlerin takip eden ayda .. Ödenir” 203 Sayılı Vergi Usul K.: 238.mad.” Her ay ödenen ücretler” “ “Bordronun hangi aya ait olduğu “ ifadeleri ile TAKVİM ayı işaret edilmiştir

29 BORÇLAR KANUNU: Mevcut borçlar kanunun da daha kısa süre belirtilmemiş ise her ay, de yürürlüğe girecek borçlar kanununda ise “…her ay sonunda “ ifadelerine yer vermiştir. YARGI KARARI; Yargıtay 9.HD., T, 2009/10895 s.k “Ücret çalışılan ayı takip eden ay başında muaccel hale gelmektedir” Antalya 1.Sulh Ceza Mah. K.T: , E: 2008/1408, Takip eden ayın 5 ve 6.günü yapılan ödemeye ilişkin idari para cezasını yerinde bulmuştur. Düzenlemeler göstermekteki işlemler takvim ayına göre yapılmakta “ en geç ayda bir ödenir” kuralı ile bütünleşince ÜCRETİN takip eden ayın ilk günleri ödenmesi gerekmektedir

30 ALT İŞVEREN UYGULAMASI SORUNLAR
ALT İŞVERENLİKTE ; İKİ AYRI İŞVEREN OLACAK YAPILAN İŞİN YARDIMCI İŞ VEYA ASIL İŞİN BİR BÖLÜMÜ OLACAK ASIL İŞİN BİR BÖLÜMÜ İSE “Teknolojik Nedenle Uzmanlık gerektirecek” TARAFLAR ARASINDA HUKİ BİR İLİŞKİ OLACAK (İlişkinin şeklinin önemi yok, kira, eser hizmet sözleşmesi

31 Iı.Bölüm :YABANCI UYRUKLU ÇALIŞTIRMA
YASAL ÇALIŞMA 4817 Sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki kanun anlamında yasal çalışma izninden bahsede bilmemiz için ; -ÇALIŞMA VİZESİ -ÇALIŞMA İZNİ -ÇALIŞMA AMAÇLI İKAMET TEZKERESİ Almış olanlara yasal anlamda çalışma izin var denilebilir. ÖRNEK ;Çalışma vizeli olarak yapılan başvuru üzerine, tarihinde çalışma izin belgesi alan yabancı 30 gün içinde çalışma amaçlı ikamet tezkeresi alması amacıyla başvurmaz ise elinde Bakanlığımızca verilmiş çalışma izni olsa da yasal anlamda çalışma izni varmış gibi değerlendirilemez.

32 ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURU YERLERİ
YURT DIŞINDAN BAŞVURULAR : T.C TEMSİLCİLİKLERİNE Hangi Ülkedeki sorusuna ise: YABANCININ UYRUĞU OLDUĞU VEYA DAİMİ İKAMET ETTİĞİ ÜLKEDEKİ TEMSİLCİLİKLERE başvuru yapılabilir. . tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren değişiklik ile kağıt kullanılarak veya elektronik ortamda yapılması imkanı sağlanmıştır. İSTENEN BELGELER 10 İŞ GÜNÜ İÇERİSİNDE BAKANLIĞA VERİLMELİ. BAŞVURU TARİHİNDEN 10 İŞGÜNÜ ÖNCEDE BELGELER BAKANLIĞIA VERİLEBİLİR

33 YURT İÇİNDERN BAŞVURULAR
EN AZ ALTI (6) AY SÜRELİ İKAMET TEZKERESİ ALMIŞ VE BU SÜRESİ SONA ERMEMİŞ YABANCILAR VEYA İŞVERENLERİ BAŞVURULARI DOĞRUDAN BAKANLIĞA YAPABİLİRLER. ÖĞRENİM AMACIYLA VERİLMİŞ OLANLAR BU KAPSAMDA DEĞERLENDİRİLMEZ TURİSTİK VİZEYLE YADA ÇALIŞMA AMACI DIŞINDA GELMİŞ OLANLAR YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLERİNE başvuru yapabilirler. tarihli değişiklikle MÜLTECİ VE SIĞINMACILARA İKAMET SÜRESİ KOŞULU ARANMAMAKTADIR

34 İZİNLERİN VERİLME SÜRECİ
BELGELER TAM VE EKSİKSİZ İSE 30 (OTUZ) GÜN İÇİNDE SONUÇLANMALI ( T.5951 s.k) GÖRÜŞ, BİLGİ VE BELGE TALEPLERİ GÜNLÜ; KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDAN BELGE TALEBİNDE 5(BEŞ) GÜN; KAMU KURUMUNDAN BİLGİ VE GÖRÜŞTE 15 (ONBEŞ) GÜN; Süre verilir. (YÇİHUY nin /27469 R.G) ÇALIŞMA İZNİNDEN SONRA EN GEÇ 30 (otuz) GÜN İÇİNDE ÇALIŞMAAMAÇLI İKAMET TEZKERESİ ALINMALI

35 ÇALIŞMA İZNİNDEN MUAF OLANLAR
YÇİHUY 55.maddesinde yer almaktadır. Antalya ilinde daha çok Yaygın olanlardan; TUR OPERATÖRÜ TEMSİLCİLERİ -Görev süresi 8 ayı Aşamaz; -Bir takvim yılında 1kez faydalanır; -3 ay geçmedikçe yeniden başvurulamaz, STAJYER ÖĞRENCİLER, --Kapsam ve Süresini; .Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; .İçişleri Bakanlığı; .Dışişleri bakanlığı; .YÖK; Belirler. --Uluslar arası Stajyer öğrenci proğramı Kapsamında olmalıdır.

36 FUAR VE SİRKLERDE YAPILAN GÖSTERİLER
-Türkiye ye girişten itibaren 6 ay süreli; -Durumu ibraz edeceği belgelerle kanıtlamak; -Belgeli Turizm işletmeleri dışında gösteri yapmak, -Bir takvim yılında bir kez faydalanılır; -üç ay geçmedikçe yeniden başvurulmaz

37 MUAFİYETLERDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
-Sigorta(SGK) Girişleri Mutlaka yapılmalıdır. -Ülkeye girişten itibaren 30 gün içinde Ve Çalışmaya başlamadan önce, .Geliş Amacını; .Ne kadar süreyle Bulunacağını; .Nerede kalacağını; -Emniyete bildirmeleri gerekmektedir. -İkamet tezkeresine işletmelidir

38 SGK İÇİN İZLENECEK YOL -Nüfus vatandaşlık müdürlüğünün vereceği numaradan edinmek; -Çalışmaya başlamadan önce numara alınmamış ise, SGK giriş numara temine kadar elden yapılmalı 2009/121 Genelge bu duruma izin vermektedir

39 ÇALIŞMA İZNİ ALANLARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
-Bakanlığımızca verilmiş bir izin belgesi olmalı; -30 gün içerisinde çalışma amaçlı İkamet tezkeresi alınmalı; -SGK girişi yapılmalı ; (Kendi ülkesinde sigortalılığı sağlanmayanlar için) -Bakanlığımıza Bildirimler yapılmalı; .Çalışmaya başlayanlar 30 gün, .İşbaşı yapmayanlar 45 gün, .Ayrılışlarda 15 gün içinde , -Çalışma izninin verildiği adreste çalıştırılmalı; -Çalışma izninin verildiği işyeri veya işletmede çalıştırılmalı

40 ÇALIŞMA İZNİ UZATMALIRNDA DİKKATE EDİLECEKLER
-İzin bitimine 2 ay kala ile bitimden itibaren 15 günlük sürede -Aynı Görev ve aynı işyeri için istenir; - En fazla üç yıl uzatılabilir. -Fiili çalışmalara (sgk Günü) dikkat edilmelidir

41 KENDİ NAM VE HESABINA ÇALIŞAN YABANCILAR
3.1.Bağımlı Çalışan; Gerçek veya tüzel kişiliğe haiz bir veya birden fazla işveren emrinde ücret, aylık, komisyon ve benzeri karşılığı çalışan yabancıyı; (4817/ 3.Mad) 3.2 . Bağımsız Çalışan ise: “Başka Şahısları istihdam etsin veya etmesin kendi ad ve hesabına çalışan yabancı” olarak (4817/3.Mad) tanımlanmıştır. UYGULAMADA GERÇEK KİŞİLERDE SORUN YAŞANMAMAKTADIR. T.C KANUNLARINA GÖRE KURULMUŞ SERMAYE ŞİRKETLERİNDE TEREDÜTLER YAŞANMIŞTIR. 4817 SAYILI YASADA SERMAYE ŞİRKETİ ORTAKLARI AÇIKÇA BELİRTİLMEMİŞTİR. Ancak; 5510 Sayılı sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun4-b-3.Maddesi ; -Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, -Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, - Diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortaklarını ; kendi nam ve hesabına çalışan olarak belirtmiştir. Bu düzenleme 1479 Sayılı Bağ-kur kanunun 24.maddesinde belirtilen duruma paralel bir düzenlemedir. Konuya aşağıda belertilen Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı da bu duruma açıklık getirmiştir.

42 HUKUK GENEL KURULU; Yargıtay HGK nın, tarihli, E: 2003/9-308 ve K: 2003/ sayılı olan bir kararında , “.. kendi adına bağımsız çalışıp kazanç sağlayan ve 1479 sayılı yasanın 24.maddesinde gösterilen kişiler ise,,, herhangi bir işverene hizmet akdi ile bağlı olmaksızın ve yasayla kurulmuş sosyal güvenlik kapsamları dışında kalan esnaf ve sanatkârlar, kolektif, komandite ve limitet şirket ortakları, anonim şirket kurucu ortakları, yönetim kurulu üyeleri gibi kimselerdir… bir limitet şirket ortağı da kural olarak kendi adına bağımsız çalışan kişi kabul edilir” hükmüne varmıştır.

43 Antalya 1. İdare Mahkemesi , 28. 01
Antalya 1.İdare Mahkemesi , Tarih, E:2007/1864 ve K:2009/65 sayılı kararında LTD.ŞTİ. ortağı olan ve fiilen işyerinde çalışmayan şirket ortağını bağımsız çalışan olarak değerlendirmiştir. Isparta İdare Mahkemesi, tarihli, E:2008/87 numaralı kararında da LTD.ŞTİ. ortağı olan şahsın çalışma izni olmaması nedeniyle işyeri kapatması üzerine açılan Yürütmeyi Durdurma istemini reddetmiştir. Bakanlığımız Hukuk Müşavirliğinin görüşüde ( tarihli ) Aynı doğrultudadır

44 KNIGHT’IN İŞ KURALI Gary Knight
.. KNIGHT’IN İŞ KURALI 1. Sözü senet olan insanlarla iş yapın. 2 .Sonra yine de yazılı bir sözleşme yapın. Gary Knight

45 BARIŞININ OLDUĞU, BOL KAZANÇLI , CEZASIZ, ÇALIŞMA HAYATI DİLEĞİMLE… SABRINIZA TEŞEKÜRLER A.İHSAN ÖZTÜRK

46 III.BÖLÜM 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Yayım Tarihi :

47 İŞ KAZASI SAYILAN HALLER
1- Sigortalının İşyerinde Bulunduğu Sırada, 2-işveren Tarafından İşyeri Dışında Görevli olduğu sırada 3-Emziren Kadın Sigortalının, İş Mevzuatı Gereğince Çocuğuna Süt Vermek İçin Ayrılan Zamanlarda, 4-sigortalıların, İşverence Sağlanan Bir Taşıtla İşin Yapıldığı Yere Gidiş Gelişi Sırasında, Meydana Gelen Ve Sigortalıyı Hemen veya sonradan Bedenen Ya Da Ruhen Özre Uğratan Olaydır.

48 ÜLKEMİZDEKİ GÜNLÜK İŞ KAZALARI
4 işçi, iş kazası sonucu hayatını kaybetmektedir. • 5 kişi, iş kazası sonucu iş göremez hale gelmektedir. • Her yıl Gayri Safi Milli Hasılanın % 5’i kaybolmaktadır. • 217 iş kazası olmaktadır. • Dünyada en fazla iş kazası olan ülkeler arasında Türkiye üçüncü sırada yer alırken, AB ülkeleri arasında ölümlü iş kazaları açısından ilk sırada yer almaktadır

49 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUN GETİRDİKLERİ
1-TÜM ÇALIŞANLAR KANUN KAPSAMINA ALINMIŞTIR. .Kamu ve özel sektör çalışanları kanun kapsamındadır. -İSTİSNALARI VARDIR. .Ev hizmetlerinde çalışanlar .İşçi çalıştırmadan kendi nam ve hesabına çalışanlar .TSK, Emniyet ve Afet müdahale ekipleri, MİT, Hükümlü ve Tutuklular YÜRÜRLÜK TARİHİ :

50 2-İŞYERLERİ TEHLİKE SINIFLARINA GÖRE SINIFLANDIRILACAK
a)Tehlike Sınıfını Belirleme Kırıterleri Nelerdir . İşin özelliği, .Kullanılan veya ortaya çıkan maddeler, .İş ekipmanı, .Üretim yöntem ve şekilleri .Çalışma ortam ve şartları

51 b)Tehlike Sınıfları Asıl iş dikkate alınarak, sosyal tarafların bulunduğu bir komisyonunu görüşleri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenir. Çok Tehlikelilere ( A sınıfı) Tehlikelilere (B sınıfı ) Az Tehlikelilere ( C Sınıfı) Ayrıca bakanlık sektörel alanda düzenlemede yapabilir. YÜRÜRLÜK TARİHİ :

52 3- HER İŞYERİNDE İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI VE İŞYERİ HEKİMİ BULUNACAK
Tehlike Sınıflarına Göre Çalıştırılması Gereken İş Güvenliği Uzmanı Kanun yürürlüğe girdikten sonra Çok Tehlikelilere ( A sınıfı) A yerine 4 yıl C Tehlikelilere (B sınıfı ) B Yerine 3 yıl C Az Tehlikelilere ( C Sınıfı) olabilir.

53 - YÜRÜRLÜK TARİHİ LERİ:
.Çok Tehlikeli işyerleri ve üzeri işçisi var ise 50 den az işçisi var ise .Tehlikeli İşyerleri ve üzeri işçisi var ise .Az Tehlikeli işyerleri ve üzeri işçisi var ise 50 den az işçisi var ise .Kamu Kurumlarında Çalışan sayısına bakılmaksızın İDARİ PARA CEZASI :Her bir kişi ve her ay için TL (İGU ve İYH) “ “ TL Diğer Sağlık personeli

54 4- İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNDE DEVLET DESTEĞİ
Özel sektör işyerlerinden; Çok Tehlikeli ’dan az çalışan , Tehlikeli ’dan az çalışan, İşyerlerinin İş Sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesinde Bakanlık Maddi destekte bulunacak. 10’dan az çalışanı bulunan “ Az Tehlikeli” işyerleri için Bakanlar kurulu kararı gerekmektedir

55 Sayının Belirlenmesinde
Sosyal güvenlik kayıtları dikkate alınacaktır. -Sigortalı işçiler , -Sosyal Güvenlik Des.Primi ödenenler -4/b kapsamındaki (kendi nam ve hes. Bağ-kur) SİGORTASIZ İŞÇİ TESPİTİNDE -Yapılan destek yasal fazi ile birlikte alınacak, -Destekten 3 yıl süreyle men edilecek

56 - YÜRÜRLÜK TARİHİ LERİ:
.Çok Tehlikeli işyerleri ve üzeri işçisi var ise 50 den az işçisi var ise .Tehlikeli İşyerleri ve üzeri işçisi var ise 50 den az işçisi var ise .Az Tehlikeli işyerleri ve üzeri işçisi var ise 50 den az işçisi var ise .Kamu Kurumlarında Çalışan sayısına bakılmaksızın

57 5-RİSK DEĞERLENDİRMESİ ZORUNLULUĞU
-İşverenler var olan veya dışardan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi ve önlemesi için risk değerlendirmesi yapacaktır. -Tehlike sınıfına göre peryodik olarak yenilenecek YÜRÜRLÜK TARİHİ : İDARİ PARA CEZASI :3.000 TL Takip eden aylar için TL

58 6-İŞE BAŞLAMADAN ÖNCE SAĞLIK TARAMASI
-İşe girişlerde, -İş değişikliğinde, -İş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle verilen aralarda -işin tehlike durumuna göre Bakanlıkça belirlenen aralıklarda Sağlık muayenelerinin yapılması gerekmektedir. -Tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde sağlık raporu almadan işe başlatılmayacak, RAPORLAR -İşyeri sağlık güvenlik biriminden, -Ortak sağlık ve güvenlik biriminde, görevli olan işyeri hekiminden alınır. -Sağlık nedeniyle doğan maliyetler işverenlerce karşılanır. YÜRÜRLÜK TARİHİ : İDARİ PARA CEZASI : Kişi başı TL

59 7-ÇALIŞANLARA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİM VERİLMESİ
-Tüm çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilecek -Tehlikeli ve Çok Tehlikeli yerlerde çalışanlar yaptıkları meslekle ilgili belgeleri sunmadan çalıştırılmayacaklar YÜRÜRLÜK TARİHİ : İDARİ PARA CEZASI: Kişi başı TL

60 8-İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU OLUŞTURMA
-50 ve daha fazla çalışan her işyerinde oluşturulacak, -İstisnası işin 6 aydan az sürmesi halinde gerek görülmeyecek, -İşyerinde alt işveren varsa asıl işverenin koordinasyonunda oluşturulacak YÜRÜRLÜK TARİHİ : İDARİ PARA CEZASI:Her bir aykırılık için TL Veya

61 9-İŞYERLERİ İÇİN ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMLERİ
-Genel beklenti işyeri bünyesindeki personel tarafından verilmesi -Uygun vasıflara sahip çalışan yoksa dışarıdaki ortak sağlık ve güvenlik biriminden -İGU ve İşyeri Hekiminin tam süreli olması gereken yerlerde anılan brimler kurulacak YÜRÜRLÜK TARİHİ :

62 10-İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI BİLDİRİM VE KAYITLARI
İşverenler; -İş kazaları kazadan sonraki 3 işgünü içerisinde, -Meslek hastalıklarını ise öğrendiğinden itibaren 3 iş gün içerisinde Sosyal Güvenlik kurumuna bildirimde bulunulması gerekmektedir. YÜRÜRLÜK TARİHİ : İDARİ PARA CEZASI : TL İşverenler ; -Bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutar, -yaralanma ve ölüm olmayan ancak iş ekipmanlarının zarara uğrayan olayları; inceleyerek bunlara ilişkin rapor düzenler. İDARİ PARA CEZASI : TL

63 İŞÇİ TEMSİLCİSİ BELİRLEME
İşveren çalışan sayısı; • 2 ile 50 arasında olan işyerlerinde 1, • 51 ile 100 arasında olan işyerlerinde 2, • 101 ile 500 asasında olan işyerlerinde 3, • 501 ile 1000 arasında olan işyerleri 4, • 1001 ile 2000 arasında olan işyerleri 5, • 2001 ve üzerinde çalışanı olan işyerleri 6, İşçi temsilcisi görevlendirmek zorundadır. Yürürlük Tarihi : İdari Para Cezası:1.000

64 İŞİN DURDURULACAĞI HALLER
Çok tehlikeli sınıfta yer alan; • Maden, • Metal ve yapı işleri, • Tehlikeli kimyasallarla çalışılan işyerleri, • Büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde,risk değerlendirilmesi yapılmamış olması durumunda iş durdurulur Yürürlük Tarihi : İdari Para Cezası: İşe devam ederse aylık:10.000