Abdullah TOLU E. Vergi Müfettişi Rekabet Kurumu Kurum Danışmanı

Abdullah TOLU E. Vergi Müfettişi Rekabet Kurumu Kurum Danışmanı
İNŞAAT İŞLERİNDE KDV Abdullah TOLU E. Vergi Müfettişi Rekabet Kurumu Kurum Danışmanı

KAT İRTİFAKLI KONUT VE İŞYERİ SATIŞLARINDA KDV
Konut veya iş yerlerinin henüz inşaat devam ederken hatta temel bile atılmadan önce arsa üzerine kat irtifakı kurularak satılmasına “kat irtifaklı taşınmaz satışı” denilmektedir. Müteahhitlerin kendi namlarına yapıp sattıkları konut ve iş yerleri imal edilen emtia niteliğindedir. Henüz tamamlanmayan konut ve işyerlerinin temelden veya inşaat devam ederken arsa payı üzerinde kat irtifakı kurularak satılması işlemi, tamamlanmış fiilen ve fiziken teslim edilebilecek bir konut veya işyeri bulunmaması nedeniyle konut veya işyeri satışı olarak değerlendirilemez.

Bu şekilde yapılan satışlar karşılığında tahsil edilen bedellerin, ileride teslim edilecek konut veya iş yerleri için alınan avans olarak değerlendirilmesi gerekir. Bu bedellerin, konut veya işyeri satış bedeli olarak kabulü mümkün bulunmamaktadır. Kaldı ki, maliyetler de henüz belli değildir. İnşaata başlamadan veya inşaat devam ederken yapılan satışlarda vergiyi doğuran olay, müteahhidin konut veya işyerini tamamlayarak bunların tasarruf hakkını alıcılara devretmesi anında meydana gelir. İnşaatın tamamlandığı tarih ise, bina iskan ruhsatının alındığı tarihtir

Arsa üzerine kat irtifakı kurularak yapılan bu satışlar nedeniyle alınan bedellerin GVK ve KVK yönünden avans olarak değerlendirilmesi ve inşaatın tamamlanıp anahtar teslimi yapılan yılın satış hasılatı olarak dikkate alınması gerekir. Bu satışlarda satış tarihinde henüz bir konut veya işyeri teslimi söz konusu olmadığından ve alınan bedeller avans niteliği taşıdığından, fatura düzenlenmesine ve KDV hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.

Ancak, alınan avans niteliğindeki bedeller için fatura düzenlenmesi halinde, KDV Kanunu’nun 10/b maddesine göre faturada gösterilen bedelle sınırlı olarak vergiyi doğuran olay meydana gelir. Bu durumda, satılan taşınmazın projedeki cinsine göre uygulanacak KDV oranı tespit edilir ve KDV hesaplanır.

AVANSLARDA KDV “Avans” kelime itibariyle “Alacağına sayılmak üzere önceden yapılan ödeme, öndelik, peşinat,” anlamına gelmektedir. Mal ve hizmet bedelinin bir kısmının veya tamamının avans olarak tahsil edilmesi (fatura veya benzeri belge düzenlenmemesi koşuluyla) tek başına KDV’yi doğuran olay değildir. Vergilendirme için mutlak suretle teslim ve hizmetin yapılmış olması gerekir. Mal ve hizmet satışına mahsuben alınan avanslar, henüz gerçekleştirilmiş bir mal teslimi ve hizmet ifası söz konusu olmadığından KDV’ye tabi değildir.

AVANSLARDA KDV Ancak bunun tek istisnası, tahsil edilen avans bedeli için fatura veya benzeri belge düzenlenmesidir. Tahsil edilen avans için fatura veya benzeri belge düzenlenmesi halinde, KDV Kanunu’nun 10/b maddesine göre, avans bedeli ile sınırlı olmak üzere belgenin düzenlendiği anda KDV yönünden vergiyi doğuran olay meydana gelmektedir. Bu durumda ise, avans bedeli üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.

YURT DIŞI MÜTEAHHİTLİK İŞLERİNDE KDV
Yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde hizmet yurt dışında verildiğinden ve yabancı müşteriler (veya yurt dışında inşaat yapan Türk firmaları) bu hizmetten yurt dışında yararlandığından, bu hizmet KDV’nin konusuna girmemektedir. Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri, hizmetin yurt dışındaki müşteri için Türkiye’de yapılmaması nedeniyle, KDV hizmet ihracatı istisnası kapsamına girmemektedir. Türk taşeronların yurt dışında inşaat işi yapan müteahhitlere, yine yurt dışında yaptıkları hizmetler, KDV’nin konusuna girmemektedir.

Yurt dışında inşaat işini yapacak olan müteahhitlerin inşaata ait projeyi Türkiye’de çizdirmeleri halinde, proje çizim hizmetinden yurt dışında yararlanılacağından, proje çizim hizmeti hizmet ihracatı kapsamında KDV’den istisna olacaktır. Yurt dışı inşaat işleriyle ilgili her türlü makine, teçhizat ve ekipman ile projede kullanılacak inşaat malzemeleri ve işçilerin ihtiyacı olan tüketim maddelerinin geçici ve kesin ihracına ilişkin esaslar Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracat ve İthalata İlişkin 2008/1 sayılı Tebliği ile belirlenmiştir

Yurt dışında müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmeti yapan mükelleflerin yurt dışı şantiyelerinin, KDV Kanunu’nun 12/2. maddesine göre yurt dışındaki müşteri olarak kabul edilmesi gerekir. Yurt dışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri kapsamında kullanılmak ve tekrar yurda getirilmek üzere geçici olarak yurt dışına götürülen her türlü makine, teçhizat ve ekipmana KDV ihracat istisnası uygulanamaz. Geçici olarak yurt dışına götürülen makine, teçhizat ve ekipmanlarda KDV ihracat istisnası, bunların yurt dışında kesin satışının yapılması halinde uygulanacaktır.

KDV ihracat istisnası, geçici olarak gönderilen malların kesin satışının ve kesin gümrük çıkışının yapıldığı ayda uygulanacak, istisnaya ilişkin bedeller bu ay KDV beyannamesi ile beyan edilecek ve varsa KDV iadesi talebinde bulunulacaktır. 2008/1 sayılı Tebliğ kapsamında bir daha geri getirilmemek üzere götürülen her türlü makine, tesisat ve ekipmanlar ile inşaat malzemeleri ve işçilerin ihtiyacı için gerekli olan tüketim maddelerine KDV Kanunu’nun 11. maddesi kapsamında istisna uygulanması gerekir.

SERBEST BÖLGELERDE YAPILAN İNŞAAT İŞLERİNDE KDV
Türkiye’de yerleşik veya serbest bölgede faaliyet gösteren firmalar tarafından bilfiil serbest bölge içinde ve serbest bölge içindeki müşteriler için verilen inşaat taahhüt işleri KDV Kanunu’nun 17/4-ı maddesi uyarınca KDV’den istisnadır. Serbest bölgelerdeki tesislerin yapımına ilişkin inşaat taahhüt işlerinde kullanılmak üzere Türkiye’nin diğer yerlerinden bu bölgelere mal ve malzeme gönderilmesi işleminin, KDV Kanunu’nun 11 ve 12. maddelerine göre ihracat istisnası kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

HAKEDİŞ BELGESİ-FATURA- KDV İLİŞKİSİ
Hakediş belgesi Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen bir belge olmadığından, hakediş belgesi düzenlenen işlerde, KDV’nin indirim konusu yapılabilmesi için ayrıca fatura düzenlenmesi ve verginin bu fatura üzerinde ayrıca gösterilmesi gerekir. Vergi idaresi görüşüne göre, inşaat taahhüt işlerinde vergiyi doğuran olay, hakediş belgelerinin düzenlenip, ihale makamınca onaylanması ile meydana gelmektedir. Verginin hesaplanması için kesin kabulün yapılması şart değildir. Onay tarihindeki vergi oranı üzerinden KDV hesaplanması gerekir.

Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu, inşaat taahhüt işlerinde KDV yönünden vergiyi doğuran olayın, ödeme emri belgesinin (tahakkuk müzekkeresi ve verile emrinin) harcama yetkilisince imzalandığı tarihte meydana geldiğini belirtmiştir. Çünkü, hakediş belgesi taraflarca imzalandığı tarihte değil, harcama yetkilisince ödeme emri belgesinin imzalandığı tarihte hüküm ifade etmektedir. Yapılan iş için ne kadar ödeme yapılacağı, teslim edilen mal ve hizmetin bedeli ancak ödeme emri belgesinin düzenlenmesi ile belli olmaktadır.

Danıştay Dava Daireleri Genel Kurulu verdiği bu Karar ile, inşaat sektörünün KDV Kanunu uygulamasında karşılaştığı sorunu büyük ölçüde çözümlemiş, KDV’nin hakedişin onaylandığı tarihte değil, tahakkukun onaylandığı ve harcama talimatının verildiği (ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalandığı) tarihte doğduğunun kabulü gerekir.

ŞİRKET İHTİYACI İÇİN YAPILAN İNŞAATLARDA KDV
KDV mükellefi kişi ya da şirketlerin satma amacı gütmeksizin kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere konut ve/veya işyeri inşa etmeleri işlemi KDV’ye tabi değildir. Çünkü, ortada KDV’yi doğuran bir olay bulunmamaktadır. İnşa edilen daire ve işyerlerinin inşaatın bitiminde aktifleştirilmesi işlemi de KDV’ye tabi değildir. İnşa edilen bu konut ve/veya işyerlerinin inşaası nedeniyle yüklenilen KDV’ler, ilgili dönemlerde indirim konusu yapılacaktır.

ŞİRKETİN SATMAK ÜZERE KENDİ ARSASI ÜZERİNE YAPTIĞI İNŞAATTA KDV
Vergi mükellefiyeti bulunmayan özel şahısların kendi arsası üzerine inşa ettikleri konut ve/veya işyerlerinin teslimini ticari bir organizasyon çerçevesinde aynı yılda ve birbirini izleyen yıllarda birden fazla yapmaları halinde, bu teslimler KDV’ye tabi olacaktır. Şirket ya da müteahhitlerin kendi arsası üzerine inşa ettikleri konut ve/veya iş yerlerinin satışı KDV’ye tabidir. İnşa edilen bu konut ve/veya iş yerleri “imal edilen emtia” niteliğindedir. Bu inşaatlar nedeniyle yüklenilen KDV’ler genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılabilir.

KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE KDV
1) Maliye Bakanlığı’nın Görüşü ve Uygulaması (30 Seri No.lu KDV Tebliği) Arsa karşılığı inşaat işinde iki ayrı teslim söz konusudur. Birincisi, arsa sahibi tarafından müteahhide arsa teslimi; ikincisi ise, müteahhit tarafından arsaya karşılık olarak arsa sahibine yapılan konut veya işyeri teslimidir. Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Teslimi - Arsa bir işletmenin aktifine kayıtlı ise, arsanın konut ya da işyeri karşılığında müteahhide teslimi KDV’ye tabidir.

- Arsa sahibinin, arsa alım-satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, konut ya da işyeri karşılığı müteahhide yapılan arsa teslimi KDV’ye tabidir. -Arsa sahibinin, gerçek usulde vergi mükellefiyetini gerektirmeyecek şekilde, arızi bir faaliyet olarak arsasını konut ya da işyeri karşılığında müteahhide teslimi KDV’ye tabi değildir. Müteahhitce Arsa Sahibine Konut ya da İşyeri Teslimi - Müteahhidin arsa sahibine arsanın karşılığı olarak yaptığı net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimleri % 1 KDV’ye tabidir.

- Müteahhit tarafından arsa sahibine yapılan işyeri ya da net alanı 150 m2 ve üzerindeki konut teslimleri KDV’ye tabidir. Müteahhit tarafından arsa sahibine yapılan teslimlerde emsal bedel üzerinden KDV uygulanacaktır. - Vergi idaresi, arsa sahibine verilen konut ve işyerlerinin emsal bedellerinin, VUK.nun 267. maddesinin üçüncü sırasına (takdir esası) göre takdir edilmesi ve bu bedel üzerinden fatura düzenlenmesi gerektiği görüşündedir.

Kat Karşılığı İnşaatlarda KDV’yi Doğuran Olay (60 Sıra No.lu KDV Sirküleri) - Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergiyi doğuran olay, müteahhidin arsa karşılığı konut, işyeri gibi bağımsız birimleri arsa sahibine teslimiyle gerçekleşmektedir. Bu tarih itibariyle arsa açısından da vergiyi doğuran olay vuku bulmaktadır. - Taşınmazda teslim kural olarak tapuya tescil ile gerçekleşmekle birlikte, tapuya tescilden önce bağımsız birimlerin alıcının tasarrufuna terk edilmesi durumunda da vergiyi doğuran olay gerçekleşmektedir.

- Arsa sahibinin arsa tesliminin ticari nitelikli olması durumunda arsa için, müteahhidin ise arsa sahibine teslim ettiği bağımsız birimler için, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarih itibariyle eş zamanlı olarak fatura düzenlemesi gerekmektedir. - Her iki teslimde de işlem bedelinin emsaline göre açıkça düşüklük göstermesi halinde, KDV Kanununun 27/3. maddesine göre işlem yapılacaktır.

2- Yargı Organlarının Görüşü - Arsanın Gerçek Kişiye Ait Olması Danıştay, - Arsa sahibinin arsa alım-satımını devamlı ve meslek haline getirmeyen bir gerçek kişi olduğu durumda olayın arsanın değerlendirilmesine yönelik bir iş olarak değerlendirilmesi gerektiği, trampa olmadığı ve KDV’ye tabi tutulamayacağı; - Arsanın arsa alım-satımını devamlı ve meslek haline getirerek yapan kişilere ait olduğu durumlarda ise arsa tesliminin KDV’ye tabi olduğu görüşündedir. Bu konudaki kararları yerleşik hale gelmiştir.

-Arsanın Ticari Bir İşletmeye Dahil Olması Danıştay, - Arsanın ticari bir işletmeye dahil olduğu veya - Arsa alım-satımını devamlı ve meslek haline getirerek yapan kişilere ait olduğu durumda, gerek arsa tesliminin gerekse arsanın karşılığı olarak müteahhitçe yapılan konut veya iş yeri teslimlerinin KDV’ye tabi olduğu görüşündedir.

HASILAT PAYLAŞIMINDA KDV
Hasılat paylaşımı esası, kişi ya da kurumların arsalarını, müteahhit firmalara arsa üzerine inşa edilecek bağımsız bölümlerin satış bedellerinin belirli bir yüzdesi karşılığı devretmeleri olarak tanımlanmaktadır. Maliye Bakanlığı, hasılat-gelir paylaşımı esasına göre yapılan inşaat işlerinin KDV karşısındaki durumuna ilişkin görüşünü 60 Sıra No.lu KDV Sirküleri ile belirlemiştir. Bakanlık “Hasılat paylaşımı”, “gelir paylaşımı” vb. şekillerde düzenlenen sözleşmeler gereğince yapılan işlerin “arsa karşılığı inşaat” olarak değerlendirilmesi gerektiği görüşündedir.

Arsa karşılığı inşaat işinde inşa edilen bağımsız birimler arsa sahibi ile müteahhit arasında paylaşılmakta, Hasılat paylaşımı esasına göre yapılan inşaat işlerinde ise, inşa edilen konut ve/veya işyerleri yerine, bunların satış hasılatları paylaşılmaktadır. Hasılat paylaşımı modelinde, inşa edilen konut ve/veya işyerlerinin satışından elde edilen hasılatın arsa sahibine kalan kısmının arsanın satış bedeli olarak değerlendirilmesi gerekir. Arsanın bir iktisadi işletmenin aktifine kayıtlı olması ya da arsa sahibinin arsa alım-satımını mutad ve sürekli bir

faaliyet olarak sürdürmesi halinde arsa sahiplerinin arsa faturası düzenlemesi ve genel oranda (% 18) KDV hesaplamaları, ancak, arsa tesliminin Kanun’un 17/4-r maddesinde düzenlenen istisna kapsamına girdiği durumlarda istisna uygulamaları ve KDV hesaplamamaları gerekir. Arsa sahibinin gerçek usulde vergi mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise, müteahhit firmanın arsanın karşılığı olarak arsa sahibine kalan hasılat payı tutarında gider pusulası düzenlemesi gerekir. Gider pusulası düzenlenen bu gibi durumlarda KDV hesaplanmayacaktır.

Müteahhit firmaya kalan kısmının ise ticari kazanç-kurum kazancı olarak değerlendirilmesi gerekir. Hasılat paylaşımı esasına göre inşa edilen konut ve işyerlerinin satışı KDV’ye tabi olup, net alanı metrekareye kadar olan konut teslimlerinde % 1, net alanı metrekare ve üzeri konutlar ile işyeri teslimlerinde ise % 18 oranında KDV hesaplanması gerekir. Bu satışlara ilişkin fatura sadece müteahhit tarafından düzenlenecektir. Hasılat paylaşımı esasına göre yapılan inşaat işlerinde, inşaat aşamasındaki satışların satış vaadi sözleşmesi ile yapılması nedeniyle konut ve işyeri satın alan müşterilerin

haklarının garanti altına alınması amacıyla bankalarda arsa sahipleri adına teminat hesapları açılmakta, inşaatın ilerleme durumuna göre müteahhitlere bu hesaptan ödeme yapılmakta, bu süreç içerisinde anılan hesaba yürütülen repo veya vadeli mevduat faizlerinin müteahhit payına isabet eden kısmı arsa sahibi tarafından müteahhitlere aktarılmaktadır. Arsa sahipleri adına bankalarda açılan hesaplarda müteahhit adına biriken avanslar nedeniyle elde edilen faizlerin müteahhitlere aktarılması işlemi, müteahhidin arsa sahiplerine yaptığı bir teslim veya hizmetin karşılığı olmadığından KDV’ye tabi olmayacaktır.

KONUT YAPI KOOPERATİFLERİNE YAPILAN İŞLERDE KDV
KDV Kanununun geçici 15. maddesine göre, tarihinden önce bina inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri KDV’den istisnadır. 2007/13033 sayılı BKK ile, tarihinden sonra bina inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak “konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri”ne uygulanacak KDV oranı % 1 olarak tespit edilmiştir. Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde istisna veya indirimli oran uygulanabilmesi için;

- Kooperatifin konut yapı kooperatifi statüsünde olması, - İşin konut yapı kooperatifine yapılması, - Yapılan işin inşaat işi olması ve taahhüde dayanması gerekmektedir. Maliye Bakanlığı, 2003/5 No.lu Sirküler ile 106 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile, bu şartlara ilave olarak, “inşaatın yapıldığı arsanın tapu sicilinde inşaat taahhüt hizmetini alan kooperatif tüzel kişiliği veya kooperatifin bağlı olduğu üst birlik adına tescil edilmiş ve inşaat yapı ruhsatının konut yapı kooperatifine verilmiş olması” şartının da aranmasını uygun görmüştür.

Danıştay Maliye Bakanlığı’nın 2003/5 Sıra No.lu KDV Sirküleri ile Yaptığı Bu Düzenlemeyi İptal Etti. Maliye Bakanlığı, Sirkülerin İptali Üzerine 106 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile Yeni Düzenleme Yaptı. Danıştay, 106 Seri No.lu KDV Genel Tebliği İle Yapılan Düzenlemenin Yürürlüğünü Durdurdu. Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu, 2003/5 Sıra No.lu Sirküleri İptal Eden Danıştay 4. Dairesi Kararının Yürütmesini Durdurdu. Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu, 2003/5 Sıra No.lu Sirküleri İptal Eden Danıştay 4. Dairesi’nin Kararını Bozdu. Sonuç: 2003/5 Sıra No.lu KDV Sirküleri yürürlükte, 106 No.lu Tebliğin yürürlüğü halen durmakta.

KANUNLA KURULMUŞ SGK’LAR VE BELEDİYELERE YAPILAN İNŞAAT İŞLERİNDE KDV
Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere sadece net alanı 150 m2’yi aşmayan konutlara ilişkin olarak yapılan inşaat taahhüt işlerinde, - % 1 indirimli oranda KDV, - Geçici 15. maddede düzenlenen istisna olmak üzere iki farklı KDV uygulaması bulunmaktadır. 2007/13033 sayılı Kararname ile, kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan sadece net alanı 150 m2’ye kadar konutlara ilişkin inşaat taahhüt işlerinde KDV oranı % 1 olarak belirlenmiştir.

KANUNLA KURULMUŞ SGK’LAR VE BELEDİYELERE YAPILAN İNŞAAT İŞLERİNDE KDV
KDV Kanunu’nun geçici 15. maddesi ile, tarihinden önce bina inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak sadece 150 m2’yi aşmayan konutlara münhasır olmak üzere Kanun’la kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan inşaat taahhüt işleri KDV’den istisna edilmiştir. İstisnada tereddüt yaratan konu, maddede yer alan “sadece m2’yi aşmayan konutlara” ifadesinden, konutların net m2’sinin mi yoksa brüt m2’sinin mi anlaşılacağıdır. % 1 oran Kararnamesinde “net alan” ifadesi yer aldığından, madde hükmünde geçen “sadece 150 m2’yi aşmayan” ifadesinin, “sadece net alanı 150 m2’yi aşmayan” şeklinde anlaşılması gerekir.

KONUT VE İŞ YERİ TESLİMİNDE KDV
Bir iktisadi işletmeye dahil olan veya konut alım-satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürenlerce yapılan net alanı 150 m2’ye kadar olan konut teslimleri % 1 KDV’ye tabidir. Gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayanlar tarafından doğrudan yapılan veya iktisadi bir işletmeye dahil olmayan konut teslimleri ise KDV’ye tabi değildir. Ancak, bu konutların icra veya müzayede yoluyla satışı KDV’ye tabidir. “Net alan” faydalı alanı yani, konut içerisinde duvarlar arasında kalan temiz alanı ifade eder.

150 m2’lik net alanın hesabında, her bağımsız birim ayrı ayrı dikkate alınmaktadır. Balkon, kömürlük, garaj, asansör boşluğu vb. yerler konutlardan ayrı olarak kullanılamayacağından, bu yerler de 150 m2’lik net alanın hesabında gözönünde tutulacaktır. Samanlık, ahır, odunluk, ekmek fırını gibi yerler ise net alanın tespitinde dikkate alınmayacaktır. Bodrumlarda konut başına bir adet, konutun bulunduğu bina dışında konut başına 4 m2’den büyük olmamak üzere yapılan kömürlük veya depo; kalorifer dairesi, yakıt deposu, sığınak, kapıcı veya kalorifer dairesi, müşterek hizmete ayrılan depo çamaşırlık faydalı alan dışındadır.

Bina içindeki garajlar ile bina dışında konut başına 18 m2’den büyük olmamak üzere yapılan garajlar faydalı alan dışındadır. (30 Seri No.lu KDV G.T. ve 60 Sıra No.lu KDV Sirküleri) Maliye Bakanlığı verdiği bir özelgede, bloklar arası mesafeler içindeki sosyal alanlar altında kalan otoparkların bina içerisinde yapılan garaj olarak değerlendirilmesi gerektiğini bildirmiştir (MB.nin 30/06/2011 tarihli ve sayılı özelgesi). İki katlı bir evin iki katı da ayrı ayrı kullanılabilecek yapıda ise, m2’lik net alanın hesabında her kat ayrı ayrı, her iki kat birbirini tamamlayıcı ve birbirine bağlı ise 150 m2’lik net alanın hesabında (dubleks dairelerde olduğu gibi) iki katın toplam alanı dikkate alınacaktır.

Bahçeli konut satışlarında 150 m2’lik alanın hesabında bahçe göz önünde bulundurulmayacak, konutun bağımsız olarak kullanılmaya esas her bir bölümü tek başına dikkate alınacaktır. Konutu çevreleyen arsa ve arazi, bu konutla birlikte değerlendirilecek ve konutun tabi olduğu oranda KDV’ye tabi olacaktır. Konutla birlikte değerlendirilecek arsa ve arazinin büyüklüğü ise mahalli örf ve adete göre tespit edilecektir. Tapu sicilinde bahçeli ev, bahçeli konut gibi ibarelerle kayıtlı taşınmazların üzerinde fiilen ve kullanılabilir halde konut bulunmaması halinde, bu taşınmazlar arsa veya arazi sayılmak suretiyle genel oranda (%18) KDV’ye tabi tutulması gerekmektedir. Taşınmaz teslimlerinde teslime konu taşınmazın işlem tarihi itibariyle geçerli fiili durumunun dikkate alınması gerekmektedir. Örneğin, tapu sicilinde 120 m² kargir ev olarak kayıtlı bulunan kullanılamaz haldeki taşınmazın açık artırma yoluyla satışı, konut satışı değil, arsa satışı olarak değerlendirilecektir.

Gerçekte bir konut olmasına karşın faturada veya tapuda birden fazla konut olarak gösterilen evlere ikiz evler denilmektedir. Tapuda iki ayrı ev olarak gösterilen ancak gerçekte tek ev olan ikiz evlerin teslimlerinde, net alanı 150 m2’yi geçip geçmediğine bakılmalı, 150 m2’nin altında ise % 1, 150 m2 ve üzerinde ise % 18 KDV uygulanmalıdır. Net alanı 150 m2’yi aşan konut teslimleri % 18 KDV’ye tabidir. 3 Temmuz 2009 öncesi ruhsat alan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimleri metrekare sınırlaması olmaksızın KDV’den istisnadır. 3 Temmuz 2009 tarihinden itibaren bina inşaat ruhsatını almış konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yapacakları konut teslimleri, söz konusu konutlar için belirlenen oranlarda KDV’ye tabi tutulacaktır.

KDV Kanununun 17/4-p maddesine göre, Hazinece yapılan taşınmaz teslimleri ve kiralamaları, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni ve ön izin verilmesi işlemleri KDV’den müstesnadır. “Hazine” ibaresi, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (I) sayılı cetvelde yer alan kurum ve kuruluşları kapsamaktadır. KDV Kanununun 17/4-r maddesine göre, kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler KDV’den müstesnadır. İstisna hükmü, istisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz teslimleri için geçerli olmadığından, taşınmazların ticaretini yapan kurumlar ile mülkiyetlerindeki taşınmazları ticari bir organizasyon içinde satan belediyeler ve il özel idarelerinin bu istisnadan faydalanmaları mümkün değildir.

JAKUZILI, BEYAZ EŞYALI, KLIMALI KONUT SATIŞLARINDA KDV
Maliye Bakanlığı: Konutların beyaz eşyalı, klimalı, jakuzili vb. olarak doğrudan oturulmaya hazır durumda satıldığı hallerde, jakuzi, mobilya, beyaz eşya, taşınabilir klima gibi eşya teslimlerinin konut teslimi olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu eşyaların tesliminde eşyanın tabi olduğu KDV oranının uygulanması gerekir. Konut ile birlikte teslim edilen bu eşyaların alımında ödenen KDV indirim konusu yapılabilir, ancak konut satışına ilişkin iade hesabına dahil edilemez.

JAKUZILI, BEYAZ EŞYALI, KLIMALI KONUT SATIŞLARINDA KDV
Kişisel görüşümüze göre; Konutların beyaz eşyalı, klimalı, jakuzili vb. olarak doğrudan oturulmaya hazır durumda satıldığı hallerde, jakuzi, mobilya, beyaz eşya, taşınabilir klima gibi eşya teslimlerinin konuttan ayrı bir teslim olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, bu eşyalarda dahil konut teslim bedeli üzerinden % 1 KDV hesaplanması gerekir. Beyaz eşya, klima, jakuzi, mobilya vb.ler nedeniyle yüklenilen vergiler de iade hesabına dahil edilmelidir. Bakanlığın iade edilecek verginin sınırlandırılmasına veya kaldırılmasına yönelik bir yetkisi bulunmamaktadır. Aksine görüşü ve uygulaması Anayasa’ya aykırıdır.

AKTİFE KAYITLI TAŞINMAZLARIN SATIŞINDA KDV
İşletme aktifine kayıtlı taşınmazların satışı, ticari faaliyet kapsamında KDV’ye tabidir. Aktife kayıtlı taşınmazların cebri icra, izale-i şuyu, ipoteğin paraya çevrilmesi, tasfiye gibi nedenlerle müzayede mahallerinde açık artırma, pazarlık ve diğer şekillerdeki satışı Kanunun 1/3-d maddesine göre KDV’ye tabidir. Kanunda yer alan istisnalar ve KDV oranları bu tür satışlar için de aynen geçerlidir. İşletme aktifine kayıtlı taşınmazların kamulaştırılması işlemi de, KDV’ye tabidir. Kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimleri de, Kanunun 17/4-r maddesine göre vergiden istisnadır. Bu kapsamda istisna uygulanabilmesi için aranılan şartlar aşağıdadır: Taşınmazların İki Tam Yıl Süreyle Aktifte Bulundurulması,

AKTİFE KAYITLI TAŞINMAZLARIN SATIŞINDA KDV
İstisnadan Yararlanılabilmesi İçin Kurum Olunması Gerektiği, - Taşınmaz Ticareti ile Uğraşılmaması gerektiği, - Taşınmazların Satış Suretiyle Devir ve Tesliminin Yapılması Gerektiği, - KDV İstisnası Bakımından, Satıştan Doğan Kazancın Sermayeye İlave Edilme Şartının Bulunmadığı,

TAŞINMAZLARIN AYNİ SERMAYE OLARAK KONULMASINDA KDV
Şirketlerin, KVK’nın 19/3. maddesinde belirlenen şartlar çerçevesinde bilânçolarında yer alan taşınmazları kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine koymaları işlemi KDV Kanunu’nun 17/4-c maddesine göre KDV’den istisnadır. Şirket aktifinde en az iki tam yıl süreyle kayıtlı bulunan taşınmazların mevcut veya yeni kurulacak şirketlere ayni sermaye olarak konulması işlemi KDV Kanunu’na göre satış kapsamında olduğundan, Kanun’un 17/4-r maddesine göre KDV’den istisnadır. Şirket aktifinde kayıtlı taşınmazların yukarıda belirtilenler dışında başka şirketlere ayni sermaye olarak konulması işlemi KDV’ye tabidir.

İKİ YIL AKTİFE KAYITLI OLAN ARSALARIN KAT KARŞILIĞI VERİLMESİNDE KDV
Kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlarının satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimleri KDV’den istisnadır. İsletme aktifinde en az iki tam yıl kayıtlı olan arsaların kat karşılığı verilmesi işlemi KDV Kanunu hükümlerine göre satış hükmünde olduğundan, şirket aktifine en az iki tam yıl süreyle kayıtlı bulunan arsaların kat karşılığı müteahhitlere verilmesi işlemi KDV Kanunu’nun 17/4-r maddesine göre KDV’den istisnadır.

BORÇLU VE KEFİLLERİN BORÇLARINA KARŞILIK BANKALARA YAPTIKLARI TAŞINMAZ TESLİMİ
Bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri KDV’den istisnadır. (KDV Kanunu Md. 17/4-r) Maliye Bakanlığı, bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devir ve teslimlerinin KDV’den istisna tutulabilmesi için sözkonusu mükelleflerin bu kıymetlerin ticareti ile uğraşmamaları gerektiği görüşündedir. Kişisel görüşümüze göre, bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devir ve teslimlerinde KDV istisnası, KVK’da olduğu gibi taşınmaz ve iştirak hissesinin ticaretini yapmama şartı aranılmadan uygulanmalıdır.

KDV MATRAHININ BELİRLENMESİNDE ÖZELLİK TAŞIYAN DURUMLAR
İşin başında yapılan sözleşmede malzemenin bir kısmının veya tamamının işveren tarafından sağlanacağı belirtilmemesine rağmen, işin devamı sırasında böyle bir malzeme tesliminin söz konusu olması halinde, malzeme bedelinin müteahhidin istihkak bedelinden düşülmesi ve kalan tutar üzerinden KDV hesaplanması mümkün değildir. Malzeme verilmesi işlemi ayrı bir teslim olarak değerlendirilecektir. Yıllara sari inşaat işlerinde GVK’nın 94. maddesi uyarınca yapılan vergi kesintisi (stopaj) KDV Kanunu’nun 24. maddesi gereğince KDV matrahına dahil olup, KDV’nin brüt hizmet bedeli üzerinden hesaplanması gerekir. KDV’nin, hizmet bedelinden gelir vergisi stopajı düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden hesaplanması mümkün değildir. Damga vergisi kesintisi KDV’li tutar üzerinden yapılmayacaktır. KDV, ihale indirimi (tenzilatı) düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden hesaplanacaktır. Fiyat farkları KDV matrahına dahildir. İstihkakların ödenmesi sırasında kesilen teminatlar ya da gecikme zamları KDV matrahından düşülmeyecektir. KDV, belirtilen kesintiler yapılmadan önceki tutar üzerinden hesaplanacaktır.

DÖVİZLE YAPILAN İNŞAAT İŞLERİNDE KDV
Bedeli döviz cinsinden veya dövize endekslenerek belirlenen inşaat taahhüt işlerinde, dövizin, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihteki TC. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden TL’ye çevrilmesi ve KDV’nin bulunacak tutar üzerinden hesaplanması gerekir. İnşaat taahhüt işlerinde avans olarak ödenen döviz bedeli için fatura veya benzeri belge düzenlenmesi halinde, vergiyi doğuran olay meydana geldiğinden, avans olarak ödenen dövizin, fatura veya benzeri belgenin düzenlendiği tarihteki TC. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden TL’ye çevrilerek KDV hesaplanması gerekir. Avans için fatura veya benzeri belge düzenlenmemesi halinde, döviz olarak ödenen avans bedeli KDV’ye tabi olmayacaktır. Ancak, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihte avans da dahil olmak üzere toplam bedele ait dövizin TL’ye çevrilerek KDV hesaplanması gerekir.

Ödemenin geç yapılması nedeniyle ortaya çıkan lehe kur farkının vade farkı olarak değerlendirilerek malın veya hizmetin tabi olduğu oranda KDV’ne tabi tutulması, kur farkı için ilk faturaya atıfta bulunularak ikinci bir fatura düzenlenmesi gerekir. (105 No.lu KDV Tebliği ve 60 No.lu KDV Sirküleri) KDV dahil toplam bedelin dövize endeksli olarak belirlenmesi durumunda vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarih ile ödeme tarihi arasında ortaya çıkan kur farkı bedeline iç yüzde oranı uygulanarak, dövize endeksli toplam bedele KDV’nin dahil edilmemesi durumunda vergiyi doğuran olay ile ödeme tarihi arasında ortaya çıkan kur farkları üzerinden lehine kur farkı ortaya çıkan mükellef tarafından KDV hesaplanması gerekir. Bedeli döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yapılan inşaat işleri nedeniyle kurlardaki düşme nedeniyle müteahhit veya inşaat şirketi aleyhine, alıcı lehine oluşan kur farklarının, KDV Kanunu’nun 35. maddesi kapsamında “matrahta değişiklik” olarak değerlendirilmesi ve hizmet bedeli ve KDV tutarının buna uygun olarak düzeltilmesi gerekir.

Düzeltme işlemi, alıcı ve satıcının gerçek usulde KDV mükellefi olduğu durumlar için geçerlidir. Alıcının gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayan birisi olması halinde, düzeltmenin nasıl yapılacağı konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Kişisel görüşümüze göre, aleyhine kur farkı oluşan satıcının bu gibi durumlarda kur farkı bedeli üzerinden alıcı adına gider pusulası düzenlemesi ve KDV’yi bu pusula üzerinde ayrıca göstererek indirim konusu yapmak suretiyle işlemlerini düzeltmesi gerekir. Maliye Bakanlığı, 105 No.lu KDV Tebliğinden önce verdiği özelgelerde, işin mahiyeti gereği bedelin döviz ile hesaplanmasının mükellefin tercihine bağlı olmayan bir zorunluluk şeklinde ortaya çıktığı hallerde böyle bir uygulamanın yaratacağı sakıncaları göz önüne alarak bedelin döviz cinsinden veya dövize endekslenerek ifade edilmesinin mutat olduğu uluslararası ihaleler ile işin mahiyeti nedeniyle bedelin döviz cinsinden veya dövize endekslenerek ifade edilmesi gereken kamu ihalelerinde, geç ödeme nedeniyle ortaya çıkacak kur farklarının KDV matrahına dahil edilemeyeceğini belirtmiştir. Yaptığımız araştırmada, 105 No.lu Tebliğden sonra bugüne kadar aksine verilmiş bir özelgenin bulunmadığı tespit edilmiştir. Bize göre aynı görüş devam etmektedir. Ancak, bu konuda yeni tarihli bir özelge alınmasında yarar olacaktır.

İNŞAAT İŞLERİNDE KDV YÖNÜNDEN ÖZELLİK TAŞIYAN DURUMLAR
1) İnşaat İşlerinde KDV İndirimi ve İndirimin Belgelendirilmesi Faaliyetlere ilişkin olarak yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV’nin indirilebilmesi için; - Verginin fatura veya benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmesi, - Bu belgelerin ilgili yıl sonuna kadar yasal defterlere kaydedilmesi gerekmektedir. 2) Kaybolan Faturada “Aslı Gibidir” Uygulaması, Gider Kaydı ve KDV İndirimi Mükelleflerce Yapılan Uygulama Satıcı firmalar, faturanın kendilerinde kalan nüshasının fotokopisi üzerine “Aslı Gibidir” yazarak kaşeleyip imzalamakta, alıcılar ise satıcılar tarafından belirtilen şekilde onaylanan fatura fotokopilerini kayıtlarına intikal ettirmekte ve KDV’lerini indirim konusu yapmaktadırlar.

Maliye Bakanlığı’nın Görüşü ve Uygulaması Maliye Bakanlığı, gider kaydı ve KDV indiriminin prensip olarak fatura asıllarına göre yapılması gerektiği, fatura asıllarının kaybedildiği durumlarda ise faturanın satıcılarda kalan nüshasının noter tasdikli fotokopilerine (Bu örnek üzerine, “Zayi olan aynı tarih ve sayıyı taşıyan fatura aslı yerine kullanılmak amacıyla tasdik edilmiştir.” şeklinde noterce şerh düşülmesi gerekir.) dayanılarak gider kaydı ve KDV indiriminin yapılabileceği görüşündedir. 3) İşi Zamanında Bitiremeyen Müteahhitten Tahsil Edilen Gecikme Cezasında KDV İşin sözleşme şartlarına uygun yapılmaması, işin verilen süre içerisinde tamamlanmaması, sözleşmenin feshedilmesi gibi nedenlerle tazminat, cayma bedeli vb. adlarla yapılan cezai şart mahiyetindeki ödemeler ile işin zamanında bitirilmemesi nedeniyle uygulanan gecikme cezaları, herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığı olmadığından KDV’ye tabi değildir.

4) KDV İndirim ve İadelerinde Müteselsil Sorumluluk Mal teslimlerinde alım-satıma taraf olanlar, hizmet ifalarında hizmetten yararlananlar, bu safhadaki işlem bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ile sınırlı olmak üzere, Hazineye intikal etmeyen KDV’den müteselsilen sorumlu olacaklardır. 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile müteselsil sorumluluğun usul ve esasları belirlenmiştir. Mal veya hizmet alım-satımında satıcının KDV’yi Hazine’ye intikal ettirmediğinin tespit edilmesi halinde, bu satıcı tarafından doğrudan mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen mükellefler işlem bedeli üzerinden hesaplanan vergi ile sınırlı olmak üzere Hazine’ye intikal etmeyen vergiden aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre satıcı ile birlikte müteselsil sorumlu olacaklardır. - Vergi, mükellef adına tarh-tahakkuk ettirilecek ve öncelikle mükelleften aranacaktır. - Müteselsil sorumluluk satın alınan mal ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi varsa gecikme faizi ve gecikme zammı ile sınırlıdır. Cezalar sorumluluk kapsamı dışındadır.

- Mükellef dışındaki kişilerden (müteselsil sorumludan) yapılacak takibe ödeme emri tebliği suretiyle başlanılacaktır. Müteselsil sorumluluk kapsamında aranılacak vergi için müteselsil sorumlu adına ihbarname esasına göre tarhiyat yapılmayacaktır. Bu esaslar dikkate alınarak mükellef tarafından beyan edilen ancak, ödenmeyen vergiler ile ilgili olarak; - Mükellefe, bilinen adreslerinde bulunamadığından ödeme emri tebliğ edilememiş olması, veya - Kendisine ödeme emri tebliğ edilen mükellefin mal beyanında bulunmamış, vergi dairesince de malı tespit olunamamış veya beyan edilen veya vergi dairesince tespit olunan malların amme alacağını karşılamayacağının anlaşılmış olması, hallerinde vergi aslı, varsa gecikme faizi ve gecikme zammı için mükellef dışındaki müteselsil sorumlu nezdinde ödeme emri ile takibe başlanılacaktır.

Yani satıcılarca ödenmediği tespit edilen verginin doğrudan doğruya alıcılardan aranılması söz konusu olmayacak, vergi öncelikle satıcı mükelleften aranılacak, satıcıdan tahsilinin mümkün olmadığının anlaşılması halinde müteselsil sorumlu nezdinde takibe geçilecektir. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran Haller Alıcılar KDV dahil toplam işlem bedelini; sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan banka veya özel finans kurumları vasıtasıyla ödemeleri ve banka veya özel finans kurumuna yapılacak ödeme sırasında düzenlenecek belgede satıcının (veya adına hareket edenlerin) adı-soyadı (tüzel kişilerde unvanı) ile banka veya özel finans kurumundaki hesap numarasını ve vergi kimlik numarasını doğru olarak yazdırmaları, - Ödemenin çekle yapılmış olması halinde, Türk Ticaret Kanunu’nun 697. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına uygun olarak çek düzenlemeleri ve lehine çek keşide edilenin vergi kimlik numarası yazmaları, halinde, müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmayacaklardır. Herhangi bir hesaba bağlı olmaksızın gönderilen havaleler ile ödemelerin kasadan yapılması sorumluluğu ortadan kaldırmamaktadır.

Posta idaresi vasıtası ile yapılan ödeme, müteselsil sorumluluk uygulamasından kurtulmak için yeterli değildir. Hamiline yazılı olarak keşide edilen çekle ödeme yapan mükelleflerin müteselsil sorumluluktan kurtulmaları mümkün değildir. Müteselsil sorumluluktan kurtulmak için, keşide edilen çeke lehdarın vergi kimlik numarasının yazılması gerekmektedir. Çekin satıcının bizzat kendisi yerine adına hareket eden temsilcisi, vekili veya istihdam ettiği kişiler lehine keşide edilmesi halinde çeke bu kişilerin vergi kimlik numarası yazılmalıdır. Bu durumda, alıcının lehine çek keşide ettiği kişinin satıcıyla olan ilgisini tevsik eden bir belgeye sahip olması, ileride sorumluluktan kurtulmak için gerekli olacaktır.

Alıcı ile satıcı arasında muvazaaya dayanan bir işlem yapıldığının veya menfaat sağlayan doğrudan bir ilişkinin veya hısımlık, sermayesine katılma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma şeklinde dolaylı bir ilişkinin bulunduğunun vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmiş raporlarla tespit edilmiş olması halinde, ödeme banka veya özel finans kurumu vasıtasıyla ya da çekle yapılmış olsa bile, alıcıların müteselsil sorumluluğu ortadan kalkmayacaktır. Çekle yapılan ödemelerde müteselsil sorumluluk uygulamasına muhatap tutulmamak bakımından çekin tam ciro ile devri gerekir.

7) İşi Bırakan Müteahhitlerin İndiremedikleri KDV’yi Gider Yazabilecekleri Faaliyetini terk eden müteahhitlerce yüklenilip indirilemeyen KDV’nin bir daha indirilmesi mümkün bulunmadığından ve indirilemeyen bu vergi artık “indirilemeyecek KDV” haline dönüştüğünden, GVK ve KVK yönünden gider olarak dikkate alınması gerekir. 8)Mükellefler Kendi Adlarına Düzenlenmeyen Faturalardaki KDV’yi İndiremez Mükelleflerin yaptıkları harcamaların kayıtlarda gösterilebilmesi için, VUK’ta sayılan belgelerle belgelendirilmesi ve belgelerin VUK’un 227 ve 230. maddelerine göre mükellefler adına düzenlenmiş olması gerekir. Başkaları adına düzenlenen belgelerdeki KDV indirim konusu yapılamaz. Maliye Bakanlığı verdiği özelgelerde, sadece mükelleflerce, aboneliği başka kişiler adına kayıtlı elektrik, su, telefon ve doğalgaz tüketimlerinin, faaliyette bulundukları işyerlerine ilişkin olduğunun ispat ve tevsik edilmesi halinde, bu giderlerin ticari kazancın tespitinde indirilecek gider olarak dikkate alınması ve KDV’lerinin indirilmesi gerektiğini belirtmiştir.

9) Arsa Sahibi Adına Yaptığı Giderlerin Durumu ve KDV İndirimi Maliye Bakanlığı, kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca ödenen ancak faturası arsa sahibi adına düzenlenmiş bulunan ve inşa edilecek binanın ruhsatı için çeşitli kurumlara (Belediye, İSKİ, Elektrik İdaresi, Yapı Denetim Şirketi vb.) yapılan harç, katılım payı vb. için ödenen bedellerin, ticari kazancın tespitinde gider veya maliyet olarak dikkate alınamayacağı ve KDV’lerinin indirim konusu yapılamayacağı görüşündedir. 10) Çalınan Mallarda KDV İndirimi Çalınan-kaybolan malların KDV Kanunu’nun 30/c maddesi kapsamında zayi olan mal olarak değerlendirilmesi gerekir. Malların çalındığının polis tutanağı, duruma göre mahkeme kararı ile ispat ve tevsik edilmesi halinde, Kanun’un 30/c maddesine göre malların zayi olduğunun kabul edilmesi ve bu mallar nedeniyle yüklenilen KDV’lerin indirilmemesi gerekir. Çünkü, çalınan mallar nedeniyle yüklenilen KDV’lerin Kanun’un 30/c maddesine göre indirilmesi mümkün değildir.

Malların çalındığının ya da kaybolduğunun geçerli belgelerle ispat ve tevsik edilememesi halinde, malların çalınmadığı, belgesiz satıldığı kabul edilecektir. Bu durumda ise, kaybolduğu veya çalındığı iddia olunan mallarının emsal satış bedeli üzerinden hasılat yapılması ve KDV hesaplanması söz konusu olacaktır. Durumun sonraki tarihlerde yapılacak bir vergi incelemesi ile tespiti halinde, malların emsal satış bedeli üzerinden hesaplanacak KDV, vergi ziyaı cezalı olarak mükelleflerden aranılabilecektir. 11- Alış Faturasının Satıcıdan Temin Edilememesi Halinde KDV İndirimi Belgesi temin edilemeyen alımlara ait yüklenilen KDV’nin indirilmesi mümkün değildir. Alımlara ait bedelin ve KDV’nin ödenmesi durumu değiştirmemektedir. Mal ve hizmet bedelinin ödendiğini gösteren banka dekontu veya tahsil fişleri VUK’da sayılan fatura veya benzeri belgeler kapsamında olmadığından, dekont veya tahsil fişinde gösterilen KDV’nin indirilmesi de sözkonusu değildir.

Kişisel görüşümüze göre, bu gibi durumlarda yapılacak en anlamlı uygulama, alıcıların ilgili Vergi Dairesi veya Defterdarlıklara başvurarak mal ve hizmet alımlarına ait faturaların satıcılar tarafından düzenlenmesini sağlamalarıdır. Aksine bir Danıştay Kararı bulunsa dahi, mükellefler ödedikleri KDV’yi ancak bu şekilde indirebileceklerdir. 12-Gecikme Cezaları ve Tazminatlarda KDV İşin sözleşme şartlarına uygun yapılmaması, işin verilen süre içerisinde tamamlanmaması, sözleşmenin feshedilmesi gibi nedenlerle tazminat, cayma bedeli vb. adlarla yapılan cezai şart mahiyetindeki ödemeler herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığı olmadığından KDV’ye tabi değildir. KDV’ye tabi bir teslim veya hizmetin karşılığında alınan bedelle ilgili olarak, tazminat adı altında olsa bile, yapılan ödemeler KDV’ye tabidir. 13- İmha Edilen Malların KDV’sinin İndirilemeyeceği Kullanım süresi geçen veya bir başka biçimde kullanılamayacak hale gelen ve ilgili mevzuat uyarınca teşkil edilen resmi komisyonlar veya Takdir Komisyonu,

huzurunda imha edilen mallar zayi olan mal kapsamında değerlendirildiğinden mükelleflerce bu malların iktisabı dolayısıyla yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Bu mallara ait yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılmış olması halinde ise, indirilen verginin imha tarihini kapsayan vergilendirme dönemine ait 1 No.lu KDV Beyannamesinin “İlave Edilecek KDV” satırına dahil edilmek suretiyle indirim hesaplarından çıkarılması gerekmektedir. 14-KDV’nin Bedele Dahil Olup Olmadığının İhtilaflı Olması Halinde Yapılacak İşlem KDV’nin bedele dahil olup olmadığı hususunda ihtilaf bulunması halinde, alıcı ile satıcı arasında yapılan sözleşmeye bakılmalıdır. Sözleşmede bedelin KDV dahil olarak belirlenmesi öngörülüyorsa, teslim ve hizmet bedeli üzerinden ayrıca KDV hesaplanmamalıdır. Sözleşmede KDV’nin bedele dahil edilip edilmeyeceğine ilişkin hüküm bulunmaması halinde, KDV teslim ve hizmet bedeli üzerinden ayrıca hesaplanmalıdır.

15- Binek Otomobiline Ait İndirilemeyen KDV’nin Doğrudan Gider Yazılabileceği Binek otomobillerine ait olup indirilmesi mümkün olmayan KDV, doğrudan gider olarak dikkate alınabileceği gibi, maliyete de dahil edilebilecektir. Maliye Bakanlığı’nın görüşü de bu doğrultudadır. 16- İş Seyahatlerinde Yeme, İçme vb. Harcamaların Perakende Satış Fişi İle Belgelendirilemeyeceği, Mutlaka Fatura Alınması Gerektiği Maliye Bakanlığı, personelin iş seyahatlerinde yaptıkları yeme içme gibi harcamalarının gider olarak dikkate alınabilmesi için bedel ne olursa olsun fatura ile belgelendirilmesi gerektiği ve bu harcamalar için alınan perakende satış fişlerinin gider belgesi olarak kabul edilemeyeceği ve KDV’lerinin indirilemeyeceği görüşündedir. İnşaat firmalarının bu hususa özellikle dikkat etmelerinde fayda vardır

İNŞAAT İŞLERİNDE İNDİRİMLİ ORANDA KDV İADESİ
İnşaat işlerinde indirimli oran uygulaması - Net alanı 150 m2’ye kadar olan konut teslimleri, - Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri, - Sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere sadece net alanı 150 m2’ye kadar olan konutlara ilişkin olarak verilen inşaat taahhüt işleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, kamu kurum ve kuruluşların % 91 veya daha fazla hissesine veya yönetimde oy hakkına sahip oldukları işletmeler tarafından konut yapılmak üzere projelendirilmiş arsalardan net alanı 150 m2’ye kadar olan konutlara isabet eden kısmının tesliminde söz konusu olmaktadır.

99 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nde yapılan açıklamalara göre, KDV Kanunu’nun 28. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlar Kurulu’nca vergi oranları indirilen teslim ve hizmetler dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarlarının, 2012 yılı için TL’lik sınırı aşan kısmı, yılı içinde sadece aşağıda belirtilen borçlara vergilendirme dönemleri itibariyle mahsup edilebilecektir. İndirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV alacakları, mükellefin kendisine ait ithalde alınanlar da dahil vergi borçları, SSK prim borçları ile elektrik ve doğalgaz borçlarına mahsup edilebilecektir. Faaliyetleri indirimli orana tabi işlemlerden oluşan kollektif şirketler ile adi ortaklıklar (şirketler) adına ortaya çıkan KDV iade alacakları, söz konusu şirket ortaklarının yalnızca vergi (ithalde alınanlar dahil) ve SGK prim borçlarına da mahsup edilebilecektir. 76 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nde, indirimli orana tabi işlemlerin bünyesine giren vergilerin hesabına, genel imal ve idare giderleri ile amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen vergilerin de dahildir.

Yılı içinde mahsuben iade edilecek KDV tutarının hesaplanmasına ilgili yılın Ocak döneminden itibaren başlanacak, hesaplama aylar itibariyle ve kümülatif olarak gerçekleştirilecektir. Bu şekilde yapılacak hesaplama sonunda iade tutarının 2012 yılı için TL’yi geçtiği dönemde aşan kısmın, izleyen dönemlerde ise tamamının mahsuben iadesi talep edilebilecektir. Bakanlar Kurulu’nca vergi oranları indirilen teslim ve hizmetler dolayısıyla yüklenilen ve işlemlerin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarı, mükelleflerin talebi doğrultusunda yılı içinde mahsuben, yılı içinde mahsuben iade edilmeyen kısmı ise izleyen yılda nakden veya mahsuben iade edilmektedir.

Bu kapsamdaki iade alacağının ait olduğu aylık dönemde mahsubunun talep edilmesi ihtiyaridir. İndirimli orana tabi işlemleri bulunan mükellefler, hak kazandıkları iade tutarını ait olduğu vergilendirme dönemleri itibariyle talep edebilecekleri gibi cari yılın sonraki herhangi bir döneminde de toplu olarak mahsuba konu edebileceklerdir. Cari yılda herhangi bir vergilendirme döneminde söz konusu iade tutarını mahsuben talep etmeyen mükellefler ise izleyen yılda nakden veya mahsuben iadesini talep edebileceklerdir. Vergilendirme dönemleri itibariyle TL’yi aşmayan mahsup talepleri inceleme raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilecek, talep belgelerin tamamlandığı tarih itibariyle geçerlik kazanacaktır TL ve üstündeki mahsup talepleri vergi inceleme veya YMM tasdik raporu karşılığında yerine getirilecektir. Talep tutarının TL’yi aşan kısmı kadar teminat gösterilmesi halinde ilgili belgelerin tamamlanıp teminatın verildiği tarih itibariyle mahsup talebi geçerlik kazanacak, teminat vergi inceleme veya YMM tasdik raporu ile çözülebilecektir. YMM tasdik raporlarında ihracat istisnasından doğan KDV alacaklarının iadesi ile ilgili limitler iki kat olarak uygulanacaktır. İndirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iade taleplerinin YMM Tasdik Raporlarına istinaden yerine getirilmesi işleminde limit, 2012 yılı için süresinde yapılmış tam tasdik sözleşmesi bulunması halinde sınırsız, süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi yoksa TL’dir.

Yılı İçinde Mahsuben İade Edilemeyen Vergilerin İadesi Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen KDV, izleyen yıl içinde talep edilmesi kaydıyla nakden ve mahsuben iade edilebilir. Nakden veya mahsuben iade izleyen yıl içinde talep etme şartına bağlandığından, işlemin gerçekleştirildiği yılı izleyen yılda nakden veya mahsuben iade talep edilmeyen KDV’nin sonraki yıllarda düzeltme yoluyla talep edilmesi mümkün bulunmamaktadır. İndirimli orana tabi işlemlere ilişkin olup indirim yoluyla telafi edilemeyen yüklenilen vergi tutarları, yılı içinde mahsup edilen vergiler dikkate alınmadan, işlemlerin yapıldığı yılın tamamı için yıllık olarak ve Aralık dönemi sonu itibariyle hesaplanacaktır. Bu tutardan yılı içinde mahsup edilen vergiler düşüldükten sonra kalan kısmın 2012 yılı için TL’yi aşan kısmı “İade Edilebilecek KDV” olarak hesaplanacaktır.

İzleyen yılın Ocak dönemi ile iade talebinin yapıldığı dönem arasındaki bütün dönem beyannamelerinde devreden vergi yer alıyor ve her dönemde devreden vergi tutarları “İade Edilebilecek KDV” tutarını geçiyorsa, iade edilebilecek KDV tutarının tamamı iade edilecektir. Bazı dönemlerde devreden vergi tutarları “İade Edilebilecek KDV” tutarının altında kalıyorsa, devreden vergi tutarının en küçük olduğu tutar iadeye esas alınacaktır. Aradaki dönemlerden herhangi birisinde devreden vergi yer almıyorsa iade yapılmayacaktır. Bu şekilde hesaplanan KDV alacağının TL’yi aşmaması halinde nakden ve/veya mahsuben iade talepleri inceleme raporu, teminat ve YMM tasdik raporu aranılmadan yerine getirilecek, talep bu bölümün sonunda belirtilen belgelerin tamamlandığı tarih itibariyle geçerlik kazanacaktır. İade talebinin TL ve üstünde olması halinde TL’yi aşan kısmın nakden ve/veya mahsuben iadesi için vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporu ibraz edilmesi gerekmektedir. Talepler bu raporların ibraz edildiği tarihte geçerlik kazanacaktır. 4.000 TL’yi aşan tutarlar için teminat gösterilmesi halinde, teminatın gösterilip belgelerin tamamlanmasından sonra nakden ve/veya mahsuben iade talepleri yerine getirilecek, teminat vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporu ile çözülecektir.

Konutların Ortak Kullanım Alanlarına İlişkin KDV’nin İade Edilmeyeceği Maliye Bakanlığı; konutların ortak kullanımına ait olan ve sosyal ve kültürel ihtiyaçları karşılamak üzere yapılan alanlara (havuz, bahçe düzenlemesi, pergole vb.) ilişkin KDV’nin, indirim konusu yapılabileceği, ancak konut satışına ait iade hesabına dahil edilmeyeceği görüşündedir. Konutların maliyetine dahil edilmesi gereken ortak alanlar nedeniyle yüklenilen KDV’lerin, indirimli orana tabi konut satışlarından doğan iade hesabına dahil edilmemesi şeklindeki görüş ve uygulama, yanlış olmasının yanı sıra Kanun’a ve Anayasamıza da aykırıdır. Maliye Bakanlığı’nın bu konudaki görüşünü yeniden değerlendirmesinde fayda olduğunu düşünüyoruz. Aynı durum, beyaz eşyalı, klimalı, jakuzili satılan konutlar için de geçerlidir

İnşaatı Devam Ederken Satılan ve Faturası Düzenlenen Konutlar Nedeniyle KDV İadesi Yapılıp Yapılamayacağı Uygulamada, konutların henüz inşaatı tamamlanmadan önce satıldığı ve satış bedeli üzerinden % 1 oranında KDV hesaplanarak fatura düzenlendiği durumlarda, KDV iade hakkının ne zaman doğacağı konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktadır. İndirimli orana tabi işlemler nedeniyle KDV iadesi yapılabilmesi için, öncelikli ve mutlak şart, indirimli orana tabi malların tesliminin veya hizmetlerin ifasının gerçekleşmesidir. İade, indirimli orana tabi malların teslimi ve hizmetin ifası ile doğmaktadır. Teslim ve hizmet yapılmadan iade alınması söz konusu değildir. İnşaat halindeyken yapılan konut satışları tapuya tescil edilmiş olsa dahi, henüz konutun teslimi yapılamadığından, bu satışın teslim kapsamında değerlendirilmesi ve iadeye konu edilmesi mümkün değildir. Çünkü, faturanın önceden düzenlendiği bu gibi durumlarda hesaplanan KDV, konut teslimine değil, ödenen avansa ilişkin olup, ortada henüz bir konut teslimi söz konusu değildir.

İşlemden önce fatura düzenlenmesi ile vergiyi doğuran olay meydana gelmekte ancak iade hakkını doğuran işlem vuku bulmamaktadır. İade hakkı, konutların inşaatının tamamlanıp alıcıların kullanımına bırakılması ile yani iskan raporunun alınması veya daha önce kullanıma terk edilmesi ile doğmaktadır. Bu nedenle, konutların tesliminden önce fatura düzenlenmesi halinde, 150 m2’nin altındaki konutlar için % 1 oranında vergi hesaplanarak beyan edilmesi, iade talebinin ise konutların fiilen teslim edildiği yıl içinde yapılması gerekmektedir. İndirimli Orana Tabi İşlemlerden Doğan KDV İade Alacağının 3. Kişilere Temlik Edilip Edilemeyeceği KDV iade alacaklarına ilişkin temlik talepleri, mükelleflerin nakden iade edilebilir aşamaya gelmiş iade alacakları üzerinde hüküm ifade etmektedir. Dolayısıyla, indirimli orana tabi işlemlerden doğan mahsuben iade alacağının üçüncü kişilere temlik etmesi mümkün değildir. Yılı içinde mahsuba konu olmayan iade alacağı, izleyen yıl nakden iade edilebilir aşamaya gelmekte olup, mükellefin kendi borcu olmaması kaydıyla nakden veya üçüncü kişilerin vergi ve SSK borçlarına mahsubu amacıyla temliki mümkün bulunmaktadır.

Faaliyeti Bırakan Müteahhitlerin Henüz Satmadıkları Konutlar Nedeniyle Yüklenip Indirim Yoluyla Gideremediği KDV’nin İade Edilip Edilemeyeceği İşi bırakan müteahhitlerin işletmede bulunan malları satış vb.lerle tasfiye edememeleri halinde, KDV Kanununun 3/a ve 27. maddelerine göre kendilerine fatura ederek KDV hesaplamaları ve beyan etmeleri gerekmektedir. Faaliyeti bırakan müteahhitlerinde satamadıkları konutları kendi adlarına fatura etmeleri gerekmektedir. Maliye Bakanlığı, müteahhidin işletmeden çekmek suretiyle kendine fatura ettiği konutları daha sonra başkalarına satacağı göz önünde bulundurulduğunda, yapılan satış nihai tüketim amaçlı olmadığından, söz konusu satışın Kanunun 2. maddesine göre bir teslim olarak kabul edilmesinin mümkün bulunmadığı, teslim olarak değerlendirilmeyen bu işlem nedeniyle indirimli orana tabi işlemlerden dolayı iade talebinde bulunulmasının söz konusu olamayacağı görüşündedir

İSMEP KAPSAMINDA YAPILACAK TESLİM VE HİZMETLERDE İSTİSNA
İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi (İSMEP) kapsamında, İstanbul İl Özel İdaresine bağlı olarak faaliyet gösteren İstanbul Proje Koordinasyon birimine yapılacak teslim ve hizmetler, finansmanı yabancı devletler, uluslararası kurum ve kuruluşlarca karşılanmak şartıyla 31/12/2020 tarihine kadar KDV’den istisnadır. Maliye Bakanlığı, istisnanın uygulama usul ve esaslarını 116 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile belirlemiştir. İstisna kapsamına İSMEP çerçevesindeki inşaat taahhüt işleri de dahil olmak üzere tüm mal ve hizmet alımları girmektedir. Bunun dışında İstanbul Proje Koordinasyon Biriminin harcamaları genel hükümler çerçevesinde KDV'ye tabi olacaktır. Buna göre, İstanbul Proje Koordinasyon Biriminin yiyecek, giyecek, temizlik, güvenlik, elektrik-su-telefon vb. giderleri, araç kiralama, hizmet binası, her türlü büro malzemesi, mefruşat, kırtasiye ve benzeri alımları proje çerçevesinde olmaması halinde istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.

İSMEP KAPSAMINDA YAPILACAK TESLİM VE HİZMETLERDE İSTİSNA
İstanbul Proje Koordinasyon Birimine, İSMEP kapsamında yapacağı alımlarla ilgili olarak istisnadan yararlanabileceğine ilişkin İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığınca bir yazı verilecektir. Alınacak bu yazının (noter veya YMM onaylı örneği de geçerlidir.) İstanbul Proje Koordinasyon Birimince gümrük idaresine veya yurt içindeki satıcılara ibraz edilmesi suretiyle istisna uygulanması talep edilecektir. Söz konusu istisna, tam istisna mahiyetinde olup, bu kapsamdaki teslim ve hizmetler dolayısıyla yüklenilen KDV tutarları, indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde, mükellefin isteğine göre mahsuben veya nakden iade edilecektir. İstisna kapsamında işlem yapan satıcıların nakden veya mahsuben iade talepleri hakkında 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin mal ihracından doğan KDV iadesindeki esaslar çerçevesinde işlem yapılacaktır

YAP-İŞLET-DEVRET VEYA KİRALAMA KARŞILIĞI YAPTIRILAN PROJELERDE KDV İSTİSNASI
KDV Kanununun geçici 29. maddesine göre, . sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanuna göre yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek projeler, sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 7 nci maddesine göre Yüksek Planlama Kurulu tarafından kiralama karşılığı yaptırılmasına karar verilen sağlık tesislerine ilişkin projeler, -Yukarıdaki projelerden 4/4/2012 tarihinden önce ihale veya görevlendirme ilanı yayımlanmış ancak teklif alınmamış projeler, -Bu projelerden 31/12/2023 tarihine kadar ihale veya görevlendirme ilanı yayımlanacak olanlar KDV’den istisnadır

Maliye Bakanlığı, istisna uygulamasının usul ve esaslarını 118 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile belirlemiştir. İstisna kapsamına, yukarıda sayılan projelere ilişkin olarak; - Bu projeler kapsamındaki işlerin ihale edilmesi, - Görevlendirilen veya projeyi üstlenenlere yatırım döneminde yapılacak teslim ve hizmetler, girmektedir. Yatırım dönemi, söz konusu projelere ilişkin olarak ilgili idare ile yapılan sözleşmelere göre belirlenir. İstisna; bu projeleri üstlenen ana yüklenicilere, doğrudan bu projelere yönelik olarak yapılacak teslim ve hizmetler ile ithalat işlemlerine uygulanır. Ancak, doğrudan proje ile ilgili olmayan mobilya, mefruşat ve benzeri demirbaşlar ile binek otomobili, insan taşımaya mahsus otobüs, minibüs ve benzeri araç alımları istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. İstisna kapsamında değerlendirilmeyecek olan bu alımların yedek parça, yakıt, tadil, bakım ve onarım masrafları ile idari hizmet birimlerinin tadil, bakım, onarım, ısıtma, aydınlatma giderleri, her türlü büro malzemesi, kırtasiye, yiyecek, giyecek gibi alımlar ve temizlik hizmetlerinde de istisna uygulanmayacaktır.

Yukarıda sayılan projelerden birisini üstlenen ana yüklenici mükellefler, söz konusu projeler kapsamında (projeyle ilgili bilgilere de yer vermek kaydıyla) kendilerine yapılacak teslim ve hizmetlere istisna uygulanması talebiyle doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığına bir yazı ile müracaat ederler. Gelir İdaresi Başkanlığı istisna talebinde bulunan mükellef ve projenin istisna kapsamına giren projelerden olup olmadığına, talepte bulunan mükellefin bu projenin ana yüklenicisi konumunda bulunup bulunmadığına, yatırım döneminin sona erdiği tarih ve benzeri hususlara yönelik olarak projeyi ihale eden ilgili idareden bir yazı ile bilgi ister. Projeyi ihale eden ilgili idarenin olumlu yazısına istinaden durum mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesi başkanlığı (VDB)/defterdarlığa bildirilir, ilgili VDB veya defterdarlık Tebliğ ekinde yer alan yazıyı düzenleyerek mükellefe verir. İstisnadan yararlanmak isteyen mükellefler, istisna kapsamında yapacakları mal ve hizmet alımlarında, bu yazının imza ve kaşe tatbik edilmiş bir suretini satıcıya vermek; ithalat işlemlerinde ise ilgili gümrük idaresine ibraz etmek suretiyle istisna kapsamında işlem yapılmasını talep ederler. Satıcılar yaptıkları teslim ve hizmet ifalarına ilişkin faturada KDV hesaplamazlar

Ana yüklenici firmanın istisnadan yararlanma şartlarını kaybetmesi halinde bu durum projeyi ihale eden ilgili idare tarafından istisnadan yararlanma şartlarının kaybedildiği tarihe de yer verilmek suretiyle Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilir. İstisna kapsamında yapılan teslim ve hizmetlere ait yüklenilen KDV'nin indirim yoluyla telafi edilemeyen kısmı, 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin mal ihracından doğan KDV iadesindeki esaslar çerçevesinde mükelleflerin talebi doğrultusunda nakden veya mahsuben iade edilir. KDV Kanununun geçici 29. maddesinin ikinci fıkrasının yürürlüğe girdiği 4/4/2012 tarihinden önce teklifleri alınmış ya da ihalesi veya görevlendirmesi yapılmış işlerde de bu madde kapsamında istisna uygulanabilecektir. İstisnadan faydalanmak isteyen mükellefler geçici 29. maddenin yürürlüğe girdiği 4/4/2012 tarihinden itibaren üç ay içinde, işi taahhüt

ettikleri ilgili idareye doğrudan müracaat ederler. Projeyi ihale eden idare, projenin KDV Kanununun geçici 29. maddesinde sayılan projelerden olduğunu, talepte bulunan mükellefin bu projenin ana yüklenicisi konumunda bulunduğunu, görevli şirketin veya yüklenicinin proje nedeniyle yatırım döneminde yükleneceği KDV tutarının indirim yoluyla telafi edilebileceği tarihe kadar, projenin ana kredi finansman koşullarına göre oluşacak finansman maliyeti tutarı veya buna isabet eden sürenin, ilgisine göre; işletme süresi öngörülen projelerde işletme süresinden, kira öngörülen projelerde kira tutarından veya kira süresinden indirilmesini taahhüt ettiğini ve bu taahhüdün idarelerince kabul edildiğini, dolayısıyla firmanın söz konusu istisnadan yararlandırılmasında herhangi bir sakınca bulunmadığını bir yazı ile Gelir İdaresi Başkanlığına bildirir. Projeyi ihale eden idarenin olumlu yazısına istinaden mükellefin istisnadan yararlanma talebiyle ilgili olarak yukarıda 4. maddede belirtildiği şekilde hareket edilir.

LİMANLARA BAĞLANTI SAĞLAYAN DEMİRYOLU HATLARI, LİMANLAR VE HAVA MEYDANLARININ İNŞAASI, YENİLENMESİ VE GENİŞLETİLMESİ İŞLERİNDE KDV İSTİSNASI KDV Kanunu’nun 13. maddesinin 5538 sayılı Kanun’la değişik (e) bendi ile, limanlara bağlantı sağlayan demiryolu hatları, limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran mükellefler (3946 sayılı Kanun kapsamında Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde yapan veya yaptıran mükellefler dahil) ile genel bütçeli idarelere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal teslimleri ve inşaat taahhüt işleri KDV’den istisna edilmiştir. İstisna hükmü uyarınca, limanlara bağlantı sağlayan demiryolu hatları, liman ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya başkasına yaptıran mükellefler, bu düzenleme kapsamında işlemlerinin olduğundan bahisle bağlı bulundukları vergi dairesine başvurarak 93 No.lu Tebliğ’e ekli Ek:3’te yer alan belgeyi alacaklardır. Maliye Bakanlığı’nca bir düzenleme yapılmamasına karşılık, bize göre, genel bütçeli idarelerin vergi dairesinden belirtilen şekilde bir yazı almalarına gerek bulunmamaktadır. 93 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nde, liman ve hava meydanlarının inşa, yenilenme ve genişletme işlerini 3996 sayılı Kanun kapsamında yap-işlet-devret modeli çerçevesinde

LİMANLARA BAĞLANTI SAĞLAYAN DEMİRYOLU HATLARI, LİMANLAR VE HAVA MEYDANLARININ İNŞAASI, YENİLENMESİ VE GENİŞLETİLMESİ İŞLERİNDE KDV İSTİSNASI Bizzat yapan veya başkalarına yaptıran mükelleflerin de istisnadan faydalanabilecekleri açıklanmıştır. Yap-işlet- devret modeline göre liman ve hava meydanlarının inşa, yenilenme veya genişletilmesi işlerinin bu yerlerde kısmen yada tamamen sağlanacak işletme hakkı karşılığında üstlenilmesi mümkün bulunmaktadır. Bu durumda sözü edilen istisna, işletme hakkını devralan ve bunun karşılığında inşa, yenilenme ve genişletme işini üstlenen mükellefin alışlarında uygulanacak, istisna belgesi de sadece işletme hakkını yap-işlet-devret modeli çerçevesinde devralan firmaya verilecektir. Bu istisnanın uygulanabilmesi için satın alınan mal ve hizmetlerin limanlara bağlantı sağlayan demiryolu hatları, liman ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi faaliyetlerinde kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle mobilya, mefruşat ve benzeri demirbaşlar ile binek otomobili, insan taşımaya mahsus otobüs, minibüs ve benzeri araç alımları istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. İstisna kapsamında değerlendirilmeyecek olan bu alımların yedek parça, yakıt, tadil, bakım ve onarım masrafları ile ana hizmet birimlerinin tadil, bakım, onarım, ısıtma, aydınlatma giderleri, her türlü büro malzemesi, kırtasiye, yiyecek, giyecek gibi alımlar ve temizlik hizmetlerinde istisna uygulanmayacaktır. Bu düzenleme tam istisna mahiyetinde olduğundan istisna kapsamına giren teslim ve hizmetler dolayısıyla yüklenilen vergiler, indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde satıcılara/yüklenicilere nakden veya mahsuben iade edilebilecektir. İade talepleri, 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nin ihracat istisnasından doğan KDV’nin iadesindeki esaslar çerçevesinde sonuçlandırılacaktır. İade için yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz edilen durumlarda da ihracat istisnası için öngörülen limitler geçerli olacaktır. yazılı olarak keşide edilen çekle ödeme yapan mükelleflerin müteselsil sorumluluktan kurtulmaları mümkün değildir.

YAPIM İŞLERİNDE KDV TEVKİFAT UYGULAMASI
Yapım İşleri ile Bu işlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetlerinde Tevkifat Uygulaması Tevkifat Uygulayacak Alıcılar Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın), sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri, - Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, - Döner sermayeli kuruluşlar, - Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, - Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, - Bankalar, - Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), - Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,

- Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler,
- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar, - Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, - Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler, - Kalkınma ve yatırım ajansları . Belirlenmiş alıcıların birbirlerine karşı yaptıkları teslim ve hizmetlerde (şirketleşenler dahil profesyonel spor kulüplerince yapılanlar hariç), KDV tevkifatı uygulanmayacaktır. Tevkifat Oranı Yukarıda sayılanlara karşı ifa edilen yapım işleri ile bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetlerinde alıcılar tarafından (2/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır. Bu oran daha once 1/6 olarak uygulanıyordu.

Yüklenicileri tarafından tamamen veya kısmen alt yüklenicilere (taşeronlara) veya daha alt yüklenicilere devredilen yapım işlerinde, işi devreden her yüklenici tarafından, kendisine ifa edilen hizmete ait KDV üzerinden tevkifat yapılacaktır. Tevkifat uygulaması kapsamındaki işin bir kısmının alt yüklenicilere (taşeronlara) devredilmesi halinde, devir işlemlerinin yazılı bir sözleşmeye dayanıp dayanmaması tevkifat uygulaması bakımından önem arz etmemektedir. Yapım işleri kapsamındaki işlerde, 30/4/2006 (bu tarih dahil) tarihinden önce ihalesi tamamlanmış işlere ilişkin faturalarda gösterilen KDV tutarı tevkifata tabi tutulmayacaktır. Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli TL.'yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır

Tespit edilen tutarı aşan işlemlerde KDV tevkifatı zorunluluğundan kaçınmak amacıyla bedel parçalara ayrılamayacak, aynı işleme ait bedellerin toplamı dikkate alınarak bu sınırın aşılması halinde tevkifat yapılacaktır. Tevkifat zorunluluğundan kaçınmak amacıyla, birden fazla fatura düzenlenmek suretiyle bedelin parçalara bölündüğünün tespiti halinde vergi dairelerince, bütünlük arzettiği anlaşılan alımların toplamının yukarıda belirtilen sınırı aşıp aşmadığına bakılarak gerekli işlemler yapılacaktır. Yapım işlerindeki kısmi tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade alacaklarının mahsuben iadesi, mükellefin kendisinin, ortaklık payı ile orantılı olmak üzere adi, kollektif ve komandit şirketlerde ortakların (komandit şirketlerde sadece komandite ortakların) ithalat sırasında uygulananlar dahil vergi borçları ile sosyal sigortalar prim borçları ve ferileri için söz konusu olabilecektir. Mahsuben İade: Yapım işleri ile bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik- mimarlık ve etüt-proje hizmetleri ile ilgili TL.yi aşmayan mahsuben iade talepleri VİR, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilir TL ve üzerindeki iade talepleri ise VİR sonucuna göre veya YMM raporu ile yerine getirilir TL.yi aşan kısım için teminat verilmesi halinde teminat, VİR sonucuna göre veya YMM raporu ile çözülür.tevkifat uygulamasından doğan KDV iadeleri nakden veya mahsuben yerine getirilir.

Nakden İade: Kısmi tevkifat uygulanan yapım işleri ile bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetleri ile ilgili TL.yi aşmayan nakden iade talepleri teminat, VİR ve YMM raporu aranılmadan yerine getirilir TL ve üzerindeki iade talepleri ise VİR sonucuna göre veya YMM raporu ile yerine getirilir TL.yi aşan kısım için teminat verilmesi halinde teminat, VİR sonucuna göre veya YMM raporu ile çözülür.

İŞGÜCÜ TEMİN HİZMETLERİNDE TEVKİFAT UYGULAMASI
Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı Aşağıda sayılanlara, faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili işlemlerde kullanacakları işgücünün sağlanması şeklinde verilen hizmetlerde (işgücü temin hizmeti alımlarında) alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır. a- KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir.) b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın): sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri, - Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, - Döner sermayeli kuruluşlar, - Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, - Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, - Bankalar, - Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), - Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, - Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar, - Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, - Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler, - Kalkınma ve yatırım ajansları (okul aile birlikleri ve Sağlık Bakanlığına bağlı aile hekimliği kurumları hariç)

Bu tür hizmetler, esas itibariyle, temin edilen elemanların, hizmeti alan işletmenin bilfiil sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılabilmesinin mümkün bulunduğu durumlarda tevkifat kapsamına girmektedir. Bu şekilde ortaya çıkan hizmetlerde aşağıdaki şartların varlığı halinde tevkifat uygulanacaktır. - Temin edilen elemanların, hizmeti alana ücretli statüsünde hizmet akdiyle bağlı olmaması gerekmektedir. - Temin edilen elemanların, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılması gerekmektedir. Elemanların işletmenin mal ve hizmet üretimi safhalarından herhangi birinde çalıştırılması halinde, sevk, idare ve kontrolün hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilecektir. İşgücü temin hizmeti veren mükellefin, söz konusu hizmeti bir başka mükelleften temin ettiği elemanları kullanarak sunması halinde sadece kendisine verilen işgücü temin hizmetinde tevkifat uygulanacaktır. Yukarıda sayılanlara verilen özel güvenlik ve koruma hizmetleri de işgücü temin hizmeti kapsamında tevkifata tabi tutulacaktır

Mahsuben İade Kısmi tevkifat uygulanan iş gücü temin hizmetleri ile ilgili TL.yi aşmayan mahsuben iade talepleri VİR, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilir TL ve üzerindeki iade talepleri ise sadece teminat ve/veya VİR sonucuna göre yerine getirilir TL'yi aşan kısım için teminat verilmesi halinde teminat, VİR ile çözülür. Nakden İade Kısmi tevkifat uygulanan iş gücü temin hizmetleri ile ilgili ilgili nakden iade talepleri münhasıran teminat ve/veya VİR ile yerine getirilecektir. İade talebinin tamamı kadar teminat verilmesi halinde teminat, münhasıran VİR sonucuna göre çözülür

YAPI DENETİM HİZMETLERİNDE TEVKİFAT UYGULAMASI
Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı Aşağıda sayılanlara verilen yapı denetim hizmetlerinde alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır. a- KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir.) b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın): sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri, - Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, - Döner sermayeli kuruluşlar, - Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, - Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, - Bankalar, - Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), - Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,

- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar, - Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, - Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler, - Kalkınma ve yatırım ajansları (okul aile birlikleri ve Sağlık Bakanlığına bağlı aile hekimliği kurumları hariç) Tevkifatın kapsamını, yapı denetim firmalarınca verilen yapı denetim hizmetleri oluşturmaktadır. Su yapıları denetim hizmeti ve benzeri hizmetler de bu kapsamda değerlendirilecektir. Tevkifat yapmakla sorumlu tutulanlara verilen yapı denetim hizmetlerinde bedelin kamu kurumları aracılığıyla ödenmesi halinde tevkifat, hizmeti satın alan ve adına yapı denetim hizmeti faturası düzenlenen tarafından uygulanacaktır. Kamu kurumları tarafından bizzat satın alınmayan yapı denetim hizmetlerine ilişkin bedellerin, bunlar adına açılan hesaplardan ödenmesi nedeniyle sorumlu sıfatıyla KDV tevkifatı yapmaları söz konusu değildir

Arsa karşılığı inşaat işlerinde, hizmet bedeli müteahhit tarafından ödenmekle birlikte yapı denetim hizmetine ait fatura ilgili mevzuatı gereğince inşaat ruhsat sahibi (arsa sahibi) adına düzenlendiğinden, inşaat ruhsat sahibinin mükellefiyet durumuna göre hareket edilecektir. Ruhsat sahibinin tevkifat yapmakla sorumlu mükelleflerden olması halinde, tevkifat uygulaması kapsamında işlem tesis edilecektir. Mahsuben İade Kısmi tevkifat uygulanan yapı denetim hizmetleri ile ilgili TL.yi aşmayan mahsuben iade talepleri VİR, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilir TL ve üzerindeki mahsuben iade talepleri ise sadece teminat ve/veya VİR sonucuna göre yerine getirilir TL'yi aşan kısım için teminat verilmesi halinde teminat, VİR ile çözülür. Nakden İade Kısmi tevkifat uygulanan yapı denetim hizmetleri ile ilgili ilgili nakden iade talepleri münhasıran teminat ve/veya VİR ile yerine getirilecektir. İade talebinin tamamı kadar teminat verilmesi halinde teminat, münhasıran VİR sonucuna göre çözülür.

KONUT TESLİMLERİNDE YENİ KDV REJİMİ
Konut teslimlerinde yeni KDV uygulamasına ilişkin düzenleme, 6322 sayılı Kanunla KDV Kanununun 28. maddesinde yapılan değişiklikle hayata geçirildi sayılı Kanunun konuya ilişkin 22. maddesi aynen aşağıdadır. “MADDE 22 – 3065 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “perakende safhası için” ibaresi “perakende safhası ve inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yeri esas alarak konut teslimleri için” şeklinde değiştirilmiştir.” Öte yandan, 6322 sayılı Kanunun 43/c maddesinde, 22. madde ile yapılan düzenlemenin yapı ruhsatı 1/6/2012 tarihinden önce alınan konut inşaatı projeleri ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi bu tarihten önce yapılan konut inşaatı projelerine ilişkin konut teslimleri hariç olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği hükme bağlanmıştır

Konut Teslimlerine Uygulanacak KDV Oranının Tespitinde Metrekare Ölçütünden Vazgeçiliyor. Yeni Ölçütler; Konutun veya Arsanın Vergi Değeri ve Bulunduğu Yer Yapılan yeni düzenlemede, oran belirlemesinde metrekare ölçütünden vazgeçilerek, arsa veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yer esası getirilmektedir. Madde gerekçesinde, yapılan düzenleme ile, konut teslimlerinde inşaatın yapıldığı arsa veya konutun vergi değeri esas alınarak, katma değer vergisi oranını farklılaştırabilme konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verildiği ifade edilmektedir. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise KDV farklılaştırmasının gerekçesini, lüks ve barınma amaçlı konut teslimlerinde eşitsizlik yaratan mevcut uygulamayı düzeltmek şeklinde açıklamaktadır

Bakanlar Kurulu, arsa veya konutun, - Vergi değerini ve - Bulunduğu yeri esas alarak, konutlara uygulanacak KDV oranlarını % 1, 8 ve 18 şeklinde belirleyebilecek. Değer Esası: Yapılan düzenlemeye göre, Bakanlar Kurulu değer esasına göre konutta 3 aşamalı KDV oranı belirleyebilecektir: Ucuz konut % 1, pahalı konut % 8, lüks konut % 18. Ancak, hangi aralıklarda hangi KDV oranının uygulanacağı ve ucuz konut, pahalı konut ve lüks konut tanımının Bakanlar Kurulu tarafından yapılması gerekmektedir.

Değer aralığına, konutun emlak vergi değeri, birim inşaat maliyeti, metrekare büyüklüğü gibi unsurlara bakılarak karar verilmesi beklenmektedir. Öncelikle Bakanlar Kurulu’nun bir eşik değer belirlemesi gerekmektedir. Örneğin, inşaat birim maliyeti metrekarede 2 bin lira üstünde olan evler, eşik değer olarak kabul edilebilecektir. Ancak, her il ve ilçede arsa ve konutların vergi değerleri belediyeler tarafından belirlenmektedir ve bu değerlerin çoğu tartışma konusudur ve eleştirilmektedir. Bazı yerlerde tespit edilen vergi değerleri son derece subjektif, afaki ve adaletsizdir. Böylesine sağlıksız bir vergi zemininde adaletli katma değer vergisi oranlarının belirlenmesi çok zor olacaktır. Bu uygulama vergi adaletsizliklerine yol açabilecek niteliktedir. Rantı yüksek yerlerdeki konut satışlarında katma değer vergisi farklılaştırılmak istenirken ve bu da bir ölçüde anlayışla karşılanabilecek iken, konut fiyatları da bu arada artırılmış olacaktır.

Konutlara uygulanacak KDV oranının tespitinde esas alınabilecek diğer bir ölçüt ise, konut inşaatlarının sınıfı ve grubudur. Bulunduğu Yer Bakanlar Kurulu konutlara uygulanacak KDV oranını tespit ederken, arsa ve konutun bulunduğu yeri de esas alabilecektir. Örneğin, KDV oranı Büyükşehir belediyesi sınırları içerisindeki konutlar için % 18, diğer konutlar için % 1 ve 8 olarak belirlenebilecektir. Hatta aynı il/ilçe/mahalle/bina içinde bile farklı KDV oranları tespit edilebilecektir. Örneğin, aynı bina içindeki 8. katta bulunan bir konut % 18, zemin katta bulunan konut % 1 KDV’ye tabi olabilecektir. Yapılan Düzenleme Yapı Ruhsatı 1/6/2012 Tarihinden Önce Alınan Konut İnşaatı Projeleri ile Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Bunların İştirakleri Tarafından İhalesi Bu Tarihten Önce Yapılan Konut İnşaatı Projelerine Uygulanmayacak

6322 sayılı Kanunun 43/c maddesi ile, yeni düzenlemnin 1/6/ tarihinden önce alınan konut inşaatı projeleri ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi bu tarihten önce yapılan konut inşaatı projelerine uygulanmaması, bu projelerde mevcut sistemin uygulanmasına devam edilmesi uygun görülmüştür. 1/6/2012 tarihinden önce alınan konut inşaatı projeleri ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi bu tarihten önce yapılan konut inşaatı projeleri kapsamında net alanı 150 metrekareye kadar olan konut teslimlerinde % 1, üzerindekilerde ise % 18 KDV uygulanmaya devam edilecektir. Bu şekilde bir düzenleme yapılmasının en büyük nedeni, sektöre yapılan KDV iadesi ve Maliye Bakanlığı’nın artık KDV iadesi yapmak istememesi ile sosyal konut – lüks konut inşasında sosyal konutun teşvik edilmek istenmesidir.

Sosyal konut – lüks konut ayrımında, değer ve konutun bulunduğu yer ölçütlerinden hareket edilmesi son derece yanlış ve vergi tekniğine uygun değildir. KDV vergi adalete sağlama aracı değildir ve bu amaçla kullanılamaz, kullanılsa dahi olumlu sonuçlar vermez. Bu tür vergilendirmede çoğu ülkede olduğu gibi ÖTV kullanılabilir. Lüks ürünleri yüksek KDV oranı ile vergileme fikri son derece yanlış ve uygulanamaz niteliktedir. Yapılan düzenlemenin savunması: Pahalı konutu satın alanlar neden daha yüksek oranda vergi ödemesin? Bu anlayış yaygınlaştığı takdirde, pahalı, yükek fiyatlı ürünleri yüksek oranda, ucuz ürünleri düşük oranda KDV’ye tabi tutmak gerekecek, bu uygulama her ürün grubu için yaygınlaşacaktır. Bu anlayış bir ara KDV oranlarını % 40’a kadar çıkartmış, bu durum ise vergi kayıp ve kaçağını artırmıştır. Ancak, ÖTV’nin yürürlüğe girmesi ile, yüksek oranlı bu uygulamadan vazgeçilmiştir.

Yeni düzenleme, sektörü ciddi bir maliyet, satış, talep daralması ve bunların doğuracağı yan sorunlarla karşı karşıya getirecektir. Özellikle yeni projelerin önünü tıkayacak, sektörde küçülmeye neden olacak ve en önemlisi, kayıt dışılığın azaltılması amaçlanırken, kayıt dışılık artacaktır. Dünyanın hiç bir ülkesinde, inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yer esas alınarak, farklı KDV oranı belirlenmesi söz konusu değil. Bu uygulama Türkiye’de bir ilk olacaktır. Getireceği mahzurlar dikkate alınarak, Bakanlar Kurulu’nun yeni bir değişiklik yapılıncaya kadar kendisine verilen yetkiyi kullanmaması ve arsa/konutun değerine ve bulunduğu yere göre KDV oranı belirlememesidir. Bize göre, yapılan yanlışdan bir an evvel dönülerek KDV oranı belirlemesinde yeniden metrekare ölçütüne dönülmesi, metrekareye kadar % 1, metrekare arası % 8 ve metrekare’den büyüklerde ise % 18 KDV uygulanmasıdır.

BÜYÜK VE STRATEJİK YATIRIMLARDA KDV İADESİ
KDV Kanuna 6322 sayılı Kanunla eklenen geçici 30. maddeye göre, 31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, yatırım teşvik belgeleri kapsamında asgari 500 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen stratejik yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve takvim yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV, izleyen yıl talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade edilecektir. Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir. Bu vergiler ve cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı başında başlayacaktır. İstisna uygulamasının usul ve esasları Maliye Bakanlığı’nca henüz belirlenmemiştir.

TEŞEKKÜRLER

Abdullah TOLU E. Vergi Müfettişi Rekabet Kurumu Kurum Danışmanı

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Abdullah TOLU E. Vergi Müfettişi Rekabet Kurumu Kurum Danışmanı"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Abdullah TOLU E. Vergi Müfettişi Rekabet Kurumu Kurum Danışmanı

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Abdullah TOLU E. Vergi Müfettişi Rekabet Kurumu Kurum Danışmanı"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim