ACİL OKSİJEN KULLANIMI VE ALTERNATİF HAVAYOLU ARAÇLARI

... konulu sunumlar: "ACİL OKSİJEN KULLANIMI VE ALTERNATİF HAVAYOLU ARAÇLARI"— Sunum transkripti:

1 ACİL OKSİJEN KULLANIMI VE ALTERNATİF HAVAYOLU ARAÇLARI
Prof.Dr.Tayfun Güler Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji A.D

2 OTURUM İÇERİĞİ Havayolu tıkanıklığı nedenleri
Havayolu açıklığı sağlama teknikleri Temel havayolu tekniklerine yardımcı malzemeler Ventilasyon teknikleri Alternatif havayolu araçları İleri havayolu açma teknikleri

3 HAVAYOLU TIKANIKLIĞININ NEDENLERİ
Farenks Düzeyinde Dil Hava yolundaki tıkanıklık kısmi yada tam olabilir. Bu tıkanıklık, burun ve ağızdan bronşiollere kadar herhangi bir seviyede ortaya çıkabilir. Bilinçsiz hastada hava yolu tıkanıklığının en yaygın görüldüğü yer farinks seviyesidir. Bilinç kaybı durumun­da azalmış kas tonusu, dil ve çevre yumuşak dokunun hava yolunu tıkamasına neden olabilir. Hava yolu tıkanıklığı, gastrik içeriğin kusularak aspire edilmesi, travmaya bağlı kanama veya yabancı cisimlere bağlı olarak da oluşabilir. Laringeal tıkanıklık, yanıklar nedeni ile oluşan ödem, inflamasyon veya anaflaksi nedeni ile ortaya çıkabilir. Laringeal spazm, üst hava yollarının uyarılmasına uygunsuz bir yanıtın sonucu olarak veya yabancı cisim inhalasyonuna bağlı olarak oluşabilir. Larinks seviyesinin altındaki hava yolu tıkanıklığı daha nadirdir, ancak aşırı bronşial sekresyonlar, mukozal ödem, bronkospazm, pulmoner ödem veya gastrik içeriğin aspirasyonundan dolayı ortaya çıkabilir.

4 HAVAYOLU TIKANIKLIĞININ NEDENLERİ
Farenks Düzeyinde Bilinç kaybı Gastrik içeriğin kusularak aspire edilmesi, Travmaya bağlı kanama Yabancı cisimler Dil Hava yolundaki tıkanıklık kısmi yada tam olabilir. Bu tıkanıklık, burun ve ağızdan bronşiollere kadar herhangi bir seviyede ortaya çıkabilir. Bilinçsiz hastada hava yolu tıkanıklığının en yaygın görüldüğü yer farinks seviyesidir. Bilinç kaybı durumun­da azalmış kas tonusu, dil ve çevre yumuşak dokunun hava yolunu tıkamasına neden olabilir. Hava yolu tıkanıklığı, gastrik içeriğin kusularak aspire edilmesi, travmaya bağlı kanama veya yabancı cisimlere bağlı olarak da oluşabilir. Laringeal tıkanıklık, yanıklar nedeni ile oluşan ödem, inflamasyon veya anaflaksi nedeni ile ortaya çıkabilir. Laringeal spazm, üst hava yollarının uyarılmasına uygunsuz bir yanıtın sonucu olarak veya yabancı cisim inhalasyonuna bağlı olarak oluşabilir. Larinks seviyesinin altındaki hava yolu tıkanıklığı daha nadirdir, ancak aşırı bronşial sekresyonlar, mukozal ödem, bronkospazm, pulmoner ödem veya gastrik içeriğin aspirasyonundan dolayı ortaya çıkabilir.

5 HAVAYOLU TIKANIKLIĞININ NEDENLERİ
Laringeal Düzeyde:

6 HAVAYOLU TIKANIKLIĞININ NEDENLERİ
Laringeal Düzeyde: Yanıklar nedeni ile oluşan ödem İnflamasyon Anaflaksi Laringeal spazm

7 HAVAYOLU TIKANIKLIĞININ NEDENLERİ
Larinks düzeyinin altında:

8 HAVAYOLU TIKANIKLIĞININ NEDENLERİ
Larinks düzeyinin altında: Aşırı bronşial sekresyonlar Mukozal ödem Bronkospazm Pulmoner ödem Gastrik içeriğin aspirasyonu

9 HAVAYOLU TIKANIKLIĞININ TANINMASI
Bak Dinle Hisset

10 HAVAYOLUNU AÇIK TUTMA TEKNİKLERİ
Başı geriye itmek Çeneyi öne çekmek Jaw thrust manevrası

11 JAW THRUST MANEVRASI

12 TEMEL HAVA YOLU TEKNİKLERİNE YARDIMCI MALZEMELER
?

13 TEMEL HAVA YOLU TEKNİKLERİNE YARDIMCI MALZEMELER
Orofarengeal tüp Nazofarengeal tüp Oksijen Aspirasyon-aspiratör Kendiliğinden şişen balon – maske

14 OROFARENGEAL TÜP

15 OROFARENGEAL TÜP

16 OROFARENGEAL TÜP

17 ORAL HAVAYOLU YERLEŞTİRİLMESİ

18 NAZOFARENGEAL TÜP

19 NAZOFARENGEAL TÜP

20 OKSİJEN Su hacmi (lt) O2 hacmi 10 1,500 40 6,000 50 10,000
Oksijen  tüpleri: Birleşme yeri  olmayan çelikten veya hafif metalden yapılmış olan bir tüptür. Oksijen basınç altında bu tüplere doldurulur. Bu tüpler kullanıldıkları  yere göre çeşitli büyüklüktedirler: Amerika’ da kullanılan tüplerin özellikleri ve hacımları: ·       D tüpü - içinde   350 litre civarında oksijen vardır.  ·       E tüpü  - içinde   625 litre civarında oksijen vardır. ·       M tüpü - içinde litre civarında oksijen vardır. ·       G tüpü - içinde litre civarında oksijen vardır. ·       H tüpü - içinde litre civarında oksijen vardır. Genellikle ambulanslarda, M veya daha büyük olan tüpler  kullanılmaktadır. Türkiye’de,  TSE  standardına göre, çekme çelikten yapılma üç çeşit  tüp kullanılmaktadır. Bunların  çeşitleri ve hacimleri: ·       Küçük boy  tüp ; 10 litre su hacimli  1500 litre ( 2  m 3 ) oksijen kapasiteli. ·       Orta boy tüp      ; 40   “    “        “        6000  “    ( 4  m3 )         “             “ ·       Büyük boy  tüp ; 50   “   “        “        10000  “   ( 10 m3)         “              “         TSE 

21 Common cylinder sizes are: ‘B’ litres when full ‘C’ litres when full ‘D’ litres when full ‘G’ litres when full

22 OKSİJEN MASKELERİ Düşük Akımlı Oksijen Sunumu
Nazal kanüller Basit yüz maskeleri Rezervuar balonlu maskeler Yüksek Akımlı Oksijen Sunumu: Venturi maskeleri Oxygen masks Oxygen masks are divided into two groups. Low flow masks (nasal cannulase, simple face masks, and masks with a reservoir bag) deliver oxygen at less than the peak inspiratory flow rate. They therefore deliver a variable concentration of oxygen, depending on how the patients is breathing High flow masks (sometimes called Venturi masks) deliver oxygen at a rate above the peak inspiratory flow rate, which is why they are noisier. They deliver fixed concentrations of oxygen.

23 FiO2 Normal inspiratuar akım miktarı = 15 lt/dk
Nazal kanül akım hızı = 2 lt/dk Akım miktarı Oksijen = 2 lt/dk (%100 O2) Hava = 13 lt/dk (%21 O2) FiO2 = (1 x x 13) x 100/15 = % 31

24 NAZAL KANÜL Akım hızı (lt/dk) FiO2 (%) 21 1 25 2 29 3 33 4 37 5 41 6
21 1 25 2 29 3 33 4 37 5 41 6 45 Delivers 25-45% FIO2 at 1-6 L/min flow Delivers 4% Oxygen per liter flow Flow 0 liters per minute: 21% (Room Air) Flow 1 liters per minute: 25% Flow 2 liters per minute: 29% Flow 3 liters per minute: 33% Flow 4 liters per minute: 37% Flow 5 liters per minute: 41% Flow 6 liters per minute: 45% Flow rates >4 liters per minute irritates nasopharynx Does not provide humidified oxygen

25 NAZAL KANÜL Akım hızı > 4 lt/dk  Nazal iritasyon
Nemlendirilmiş oksijen = ø Delivers 25-45% FIO2 at 1-6 L/min flow Delivers 4% Oxygen per liter flow Flow 0 liters per minute: 21% (Room Air) Flow 1 liters per minute: 25% Flow 2 liters per minute: 29% Flow 3 liters per minute: 33% Flow 4 liters per minute: 37% Flow 5 liters per minute: 41% Flow 6 liters per minute: 45% Flow rates >4 liters per minute irritates nasopharynx Does not provide humidified oxygen

26 NAZAL KANÜL Vital bulguları normal olan hastalar:
Postoperatif hastalar Oksijen satürasyonu hafif düşük hastalar Evde uzun süreli oksijen tedavisi alan hastalar

27 BASİT OKSİJEN MASKESİ 6-10 lt/dk = % 35-60 FiO2
6-10 LT/DK OKSİJEN AKIMINDA %35-60 OKSİJEN MİKTARI SAĞLAR Hastanın yüzüne iyi oturmazsa, hastanın spontan inspiratuar akım miktarı yüksekse, maske içine oksijen akım mi Ktarı azsa FiO2 de az olur.

28 BASİT OKSİJEN MASKESİ FiO2 düşüklüğü: Maskenin yüze iyi oturmaması
Spontan inspiratuar akım hızının yüksek olması Maske içine oksijen akım miktarının düşük olması 6-10 LT/DK OKSİJEN AKIMINDA %35-60 OKSİJEN MİKTARI SAĞLAR Hastanın yüzüne iyi oturmazsa, hastanın spontan inspiratuar akım miktarı yüksekse, maske içine oksijen akım mi Ktarı azsa FiO2 de az olur.

29 REZERVUAR BALONLU YÜZ MASKESİ
lt/dk = % FiO2 Nonrebreather mask ( geri dönüşsüz maske ) -  oksijen bağlanmış bag valve mask (ambu ) ve demand valve resuscitator hariç, AABT’ nin yüksek  yoğunlukta oksijen verebileceği en uygun maskedir. Bu da  bir maske ve şeffaf torbadan oluşmaktadır. Geri dönüşlü maskeden farkı, maske ile torba arasındaki bağlantı tüpü tek yönlüdür, dolayısıyla sadece torbadan hastaya geçiş vardır. Maske hastanın yüzüne yerleştirilmeden önce torbası oksijen ile doldurulmalıdır. Daha öncede anlatıldığı gibi, torbaya doldurulacak oksijen miktarı, hasta en derin soluğunu aldığında bile torbanın üçte ikisi dolu kalacak şekilde olmalıdır. Bunun amacı oksijen akış hızını düzenlemektir. Zira, bu maske tek yönlü olduğundan hastanın verdiği soluk torbaya gitmez, sadece torbadan hastaya oksijen gider. Hastanın verdiği soluk, maske kısmında bulunan deliklerden dışarı çıkar. Dakikada litreye kadar ( %  99 yoğunlukta ) oksijen verilebilir. Bu maske özellikle hipoksi  veya şokta olan hastalarda kullanılır. KOAH’ nda kullanılmamalıdır ( solunum durması hariç ).

30 YÜZ MASKELERİ Yüksek oksijen konsantrasyonu gerektiren hastalar:
Ciddi astma Akut sol ventrikül yetersizliği Pnömoni Travma Ciddi sepsis (Masks should always be set to a minimum of 5 l/min because significant rebreathing of CO2 can occur when exhaled air is not adequately flushed from the mask)

31 VENTURİ MASKESİ FiO2 = %

32 VENTURİ MASKESİ Renk Akım hızı (lt/dk) FiO2 (%) Mavi 2 24 Beyaz 4 28
Sarı 5 35 Kırmızı 8 40 Yeşil 12 60

33 VENTURİ MASKESİ Kontrollü oksijen konsantrasyonları gerektiren hastalar: Kronik obstrüktif akciğer hastalıkları

34 HANGİ HASTA – HANGİ MASKE ?
Nazal kanül Vital bulguları normal hasta Basit yüz maskesi Rezervuar balonlu maske Yüksek oksijen konsantrasyonu gereken hastalar Venturi maskesi Kontrollü oksijen tedavisi gereken hastalar Table 2 Which mask for which patient?Oxygen mask Nasal cannulas With normal vital signs--for example, postoperative, slightly low oxygen saturations, long term treatment with oxygen at home Simple face masks and masks with a reservoir bag Higher concentrations of oxygen are required and controlled oxygen is not necessary--for example, severe asthma, acute left ventricular failure, pneumonia, trauma, or severe sepsis. (Masks should always be set to a minimum of 5 l/min because significant rebreathing of CO2 can occur when exhaled air is not adequately flushed from the mask) Venturi masksControlled treatment with oxygen required in people with chronic respiratory failure--for example, COPD

35 ASPİRASYON

36 VENTİLASYON TEKNİKLERİ
?

37 VENTİLASYON TEKNİKLERİ
Ağızdan ağıza Ağızdan buruna Ağız- maske Kendiliğinden şişen balon - maske

38 AĞIZDAN AĞIZA VENTİLASYON

39 AĞIZDAN BURUNA VENTİLASYON

40 AĞIZ-MASKE VENTİLASYONU

41 KENDİLİĞİNDEN ŞİŞEN BALON – MASKE İLE VENTİLASYON (Bir kişi)

42 KENDİLİĞİNDEN ŞİŞEN BALON – MASKE İLE VENTİLASYON (Bir kişi)

43 KENDİLİĞİNDEN ŞİŞEN BALON – MASKE İLE VENTİLASYON (İki kişi)

44 KENDİLİĞİNDEN ŞİŞEN BALON – MASKE İLE VENTİLASYON (İki kişi)

45 ALTERNATİF HAVAYOLU TEKNİKLERİ
Laringeal tüp Kombitüp İleri havayolu açma teknikleri

46 LARİNGEAL TÜP (MASKE) TÜP KONEKTÖR VALF KAF

47 LARİNGEAL TÜP (MASKE)

48 LMA SEÇİMİ No Kg 1 < 5 1.5 5-10 2 10-20 2.5 20-30 3
30- ufak yapılı erişkin 4 Erişkin 5 İri yapılı erişkin

49 LMA KAF HACMİ No ml 1 4 1.5 7 2 10 2.5 14 3 20 30 5 40

50 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ

51 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ
Extend the head and flex the neck Avoid LMA fold over: Assistant pulls the lower jaw downwards. Visualize the posterior oral airway. Ensure that the LMA is not folding over in the oral cavity as it is inserted.

52 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ
Grasp the LMA by the tube, holding it like a pen as near as possible to the mask end. Place the tip of the LMA against the inner surface of the patient’s upper teeth

53 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ
Under direct vision: Press the mask tip upwards against the hard palate to flatten it out. Using the index finger, keep pressing upwards as you advance the mask into the pharynx to ensure the tip remains flattened and avoids the tongue.

54 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ
Keep the neck flexed and head extended: Press the mask into the posterior pharyngeal wall using the index finger.

55 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ
Continue pushing with your index finger. Guide the mask downward into position

56 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ
Grasp the tube firmly with the other hand then withdraw your index finger from the pharynx. Press gently downward with your other hand to ensure the mask is fully inserted.

57 LARİNGEAL TÜP YERLEŞTİRİLMESİ
recommended volume of air. Do not over-inflate the LMA. Do not touch the LMA tube while it is being inflated unless the position is obviously unstable. Normally the mask should be allowed to rise up slightly out of the hypopharynx as it is inflated to find its correct position.

58 LARİNGEAL TÜP (Doğru Pozisyon)
Epiglot Trakea Özofagus Maske

59 LARİNGEAL MASKE YERLEŞTİRİLMESİ

60 LMA YERLEŞİMİNDE SORUNLAR
Kendi üzerine kıvrılma: Sert damağa doğru yetersiz bası Yetersiz kremleme Yetersiz kaf söndürme

61 KOMBİTÜP

62 KOMBİTÜP KİTİ

63 KOMBİTÜP

64 KOMBİTÜP YERLEŞTİRİLMESİ

65 KOMBİTÜP YERLEŞTİRİLMESİ

66 ÖZOFAGEAL YERLEŞİM

67 TRAKEAL YERLEŞİM

68 KOMBİTÜP YERLEŞTİRİLMESİ

69 KONTRENDİKASYONLAR Kontrendikasyonlar:
Yutma refleksi olan bilinci açık hastalar Özofagus hastalığı varlığı Kostik madde içen hastalar Lateks allerjisi olan hastalar Trakeal stoması olan hastalar

70 İLERİ HAVAYOLU AÇMA TEKNİKLERİ
Endotrakeal intübasyon İğne krikotirotomi Cerrahi krikotiroidotomi

71 Esophageal tracheal double lumen airway (Combitube)
Esophageal tracheal double lumen airway (Combitube). The Combitube (Kendall Healthcare Products, Mansfield, Massachusetts) is designed to facilitate airway management when patients cannot be endotracheally intubated by direct laryngoscopy (eg, patient-related factors or operator inexperience). The device comes in two sizes, one for use in patients taller than 5 ft and the other for patients between 4 and 5.5 ft. There is no pediatric model. The device consists of a double lumen tube (with two proximal 15-mm resuscitation bag adapters, one blue and one white) and two separate cuffs (a 100-mL, proximal pharyngeal cuff and a 15-mL, distal cuff; figure 7). After checking cuff integrity and lubricating the device, the rescuer blindly passes the tube into the oropharynx with the help of a simultaneous chin-lift maneuver. Proper depth of insertion is achieved when the victim's maxillary incisors are aligned between two black marks on the shaft of the tube. In 98% to 99% of placements, the distal portion of the tube enters the esophagus (4). In this position, when both cuffs are inflated, the patient is ventilated using a resuscitation bag attached to the blue port (see figure 7). The distal cuff occludes the esophagus, and oxygen is delivered at the glottic opening through openings between the two cuffs. In the rare situation in which the distal portion of the tube enters the trachea, the tube is used as an endotracheal tube (ETT), with the distal cuff occluding the proximal trachea. Ventilations in this case are administered through the white port. If the patient cannot be ventilated via either port, it is likely that the pharyngeal cuff is occluding the airway. To correct this situation, the 100-mL cuff should be deflated, the tube pulled back 2 cm, the cuff re-inflated, and the patient's breath sounds reassessed. The patient must be deeply unconscious (ie, without a gag reflex) for this tube to be used. Contraindications to its use include patient's height less than 5 ft for the standard model, less than 4 ft or greater than 5.5 ft for the small adult model, or a history of caustic ingestion or esophageal disease. The Combitube device has a high rate of success in oxygenating and ventilating patients if the rescuer has had some formal airway management training (didactic instruction, videotape viewing, and mannequin work) (5).

72 ENDOTRAKEAL İNTÜBASYON

73 ENDOTRAKEAL İNTÜBASYON
Miller Macintosh

74 ENDOTRAKEAL İNTÜBASYON

75 ENDOTRAKEAL İNTÜBASYON

76 ENDOTRAKEAL İNTÜBASYON

77 İĞNE KRİKOTİROTOMİ Tiroid kıkırdak Krikotiroid membran Krikoid

78 İĞNE KRİKOTİROTOMİ İğne üzerinden kateter Kılavuz tel Dilatör Tüp
İğne üzerinden kateter tekniği ile krikotiroid membrandan iğne ve kateter trakeya sokulur. İğne çıkarılır KAteterin içinden bir kılavuz tel geçirilir. Kateter çıkarılır Telin üzerinden önce bir dilatör sonra da tüp geçirilir Dilatö ve tel çıkarılır, tüp trakeada bırakılır.

79 İĞNE KRİKOTİROTOMİ

80 İĞNE KRİKOTİROTOMİ

81 İĞNE KRİKOTİROTOMİ

82 İĞNE KRİKOTİROTOMİ

83 CERRAHİ KRİKOTİROİDOTOMİ

84 CERRAHİ KRİKOTİROİDOTOMİ
kıkırdak Krikoid Krikotiroid membran

85 CERRAHİ KRİKOTİROİDOTOMİ

86 CERRAHİ KRİKOTİROİDOTOMİ

87 CERRAHİ KRİKOTİROİDOTOMİ

88 ÖZOFAGEAL OBTURATOR HAVAYOLU
Esophageal Obturator Airway OverviewProcedureComplicationsIndicationsContraindicationsReferences Overview: The esophageal obturator airway (EOA) was developed as an alternative to tracheal intubation. Procedure: To properly insert the esophageal obturator airway: Check the cuff to make sure it does not leak Lubricate the tube for insertion Attach the mask to the EOA Place the patient’s head in a neutral position, not hyperextended. Elevate the jaw and insert the tube. Holding the mask firmly on the face, look and listen for bilateral chest movement Also listen to the stomach to make sure no air is entering Inflate the cuff with no more than 30 cc of air The cuff of the EOA should be inserted far enough into the esophagus to go beyond the level of the carina before it is inflated. If not it may compress the trachea and cut off air flow. To properly remove the esophageal obturator airway: Removal should be performed as soon as spontaneous breathing returns or endotracheal intubation is performed. After the cuff is deflated, immediately turn the patient’s head to the side as the tube is withdrawn to prevent aspiration of vomitus. Suction equipment should be on hand during extubation. The esophageal obturator airway is placed in the esophagus during the intubation procedure instead of the trachea. This prevents air from entering the stomach when the ballon is inflated with a cuff. A resuscitator bag is attached to the end of the tube just like a regular E-T tube and the patient is ventilated. A face mask is placed over the patient’s face that is attached to the proximal end of the tube. The air pushed in from the resuscitator bag does not go through the tube to exit from the end like a regular E-T tube but instead exits through holes located halfway down the tube on the sides. Since the esophagus is closed off by the cuff at the distal end of the EOA the face mask prevents the air from escaping out the mouth so it will enter the trachea and into the lungs. The EOA tube is approximately 30 to 37 cm long with a 30 cc cuff located on the distal end of the tube that is filled with air after being inserted. Complications: Placement of device in the trachea Esophageal rupture – from vomiting against an inflated cuff Aspiration Inability to obtain a good seal for ventilation from the mask Indications: The esophageal obturator airway (EOA) was developed as an alternative to tracheal intubation. This was needed especially for those working the EMS services in local communities. There is also a similar device to the EOA called the esophageal gastric tube airway (EGTA) but includes some important differences. Both are used only for emergency situations and for unconscious apneic patients. Contraindications: Individuals less than 5 feet tall Conscious or semi-conscious patients Known caustic poisoning Known esophageal disease Pediatric patients (children under 16 years of age) References: Above taken from

89 ÖZOFAGEAL OBTURATOR HAVAYOLU

90 ÖZOFAGEAL GASTRİK TÜP HAVAYOLU