Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ
(TİTREŞİM)
2
KONUNUN GENEL AMACI İşyerindeki sağlığı ve güvenliği olumsuz etkileyen Titreşim kaynaklı ortaya çıkan riskleri ve alınması gereken önlemleri öğrenmek.
3
ÖĞRENME HEDEFLERİ Bu dersin sonunda katılımcılar; 1 2
Titreşimin insan vücudu üzerindeki etkileri 2 İlgili mevzuat hakkında bilgi sahibi olurlar.
4
KONUNUN ALT BAŞLIKLARI
1 Titreşim ve Titreşim Kaynakları 2 Titreşimin İnsan sağlığı Üzerindeki Etkileri 3 Titreşimden Korunma 4 İlgili Mevzuat
5
TİTREŞİM VE TİTREŞİM KAYNAKLARI
6
TANIMLAR Titreşim Titreşim; Mekanik bir sistemdeki
salınım hareketlerini tanımlayan bir terimdir. Potansiyel enerjinin kinetik enerjiye, kinetik enerjinin potansiyel enerjiye dönüşmesi olayına titreşim (vibrasyon) denir. 6 6
7
TANIMLAR Titreşim Araç, gereç ve makinelerin, çalışırken oluşturdukları salınım hareketleri sonucu meydana gelir. Çalışmakta olan ve iyi dengelenmemiş araç ve gereçler genellikle titreşim oluştururlar. 7 7
8
TANIMLAR Titreşimin Frekansı Titreşimin Frekansı: Birim zamandaki
titreşim sayısına, titreşimin frekansı denir. (Birimi: Hertz (Hz) dir.) 8 8
9
TANIMLAR Vibrasyon Spektrumu
Mesleksel çevrede genellikle birden fazla vibrasyon frekansı aynı anda meydana gelmektedir. Bu duruma vibrasyon spektrumu denmektedir. 9 9
10
TANIMLAR Yer Değiştirme
Yer değiştirme : Normal dinlenme pozisyonundaki bir objenin, belirli bir zamandaki titreşim durumundaki pozisyonu arasındaki mesafedir (birimi inç ,feet, cm, mm ). 10 10
11
TANIMLAR Hız Hız : Hareket eden bir objenin hızı, yer değiştirmenin zamana oranıdır (m/sn). 11 11
12
TANIMLAR İvme Hareket eden objenin hızı genellikle zaman boyunca değişir. İvme ise hızdaki değişikliğin zamana oranı olup birimi m/s2 dır. İvme ölçüm kolaylığı nedeni ile, vibrasyon yoğunluğu ve büyüklüğünün ölçümünde kullanılmaktadır. 12 12
13
TANIMLAR Rezonans Rezonans, fizikte bir sistemin (genellikle doğrusal bir sistemin) bazı frekanslarda diğerlerine nazaran daha büyük genliklerde salınması eğilimidir. Bunlar, o sistemin rezonans frekansları olarak adlandırılır. Bu frekanslarda küçük periyodik kuvvetler bile çok büyük genlikler üretebilir. 13 13
14
TANIMLAR Titreşimin Şiddeti
Titreşimin Şiddeti: Titreşimin oluştuğu ortamda, titreşen enerjinin hareket yönüne dik, birim alanda, birim zamandaki akım gücüne, titreşimin şiddeti denir. (Birimi: W/cm2 dir.) (Yeni Birimi:m/s2) 14 14
15
TANIMLAR Maruziyet Eylem Değeri
Maruziyet eylem değeri: Aşıldığı durumda, çalışanın titreşime maruziyetinden kaynaklanabilecek risklerin kontrol altına alınmasını gerektiren değeri. 15 15
16
TANIMLAR Maruziyet Sınır Değeri
Maruziyet sınır değeri: Çalışanların bu değer üzerinde bir titreşime kesinlikle maruz kalmaması gereken değer. 16 16
17
TANIMLAR El-Kol Titreşimi
El-kol titreşimi: İnsanda el-kol sistemine aktarıldığında, çalışanın sağlık ve güvenliği için risk oluşturan ve özellikle de damar, kemik, eklem, sinir ve kas bozukluklarına yol açan mekanik titreşim. 17 17
18
TANIMLAR El-Kol Titreşimi
El – kol titreşimi için; Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri 5 m/s2, Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri 2,5 m/s2. 18 18
19
TANIMLAR El-Kol Titreşim Kaynakları
Genellikle el ve el parmakları ile kollara ulaşan titreşimleri oluşturan titreşim kaynakları; Taş kırma makineleri, kömür ve madencilikte kullanılan pnömatik çekiçler, ormancılıkta kullanılan testereler, parlatma ve rende makineleri vb. 19 19
20
TANIMLAR Bütün Vücut Titreşimi
Bütün vücut titreşimi: Vücudun tümüne aktarıldığında, çalışanın sağlık ve güvenliği için risk oluşturan,özellikle de bel bölgesinde rahatsızlık ve omurgada travmaya yol açan mekanik titreşimi. 20 20
21
TANIMLAR Bütün Vücut Titreşimi
Tüm vücudun etkisi altında kaldığı titreşim kaynakları; Traktör ve kamyon kullanımı, dokuma tezgahları, yol yapım, bakım ve onarım makineleri, özellikle çelik konstrüksiyonlu yapılarda titreşime sebep olan makine ve tezgahlar ve benzeri araç gereçler. 21 21
22
TANIMLAR Titreşim Algılama
Titreşim tek frekanslı ve sinüzoidal olabileceği gibi kompleks frekanslı ve rastgele bir tipte de olabilir. İnsanlar; 1 HZ. ile 1000 Hz. arasındaki titreşimleri algılarlar. 22 22
23
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
24
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
İnsanlar; düşük frekanslı titreşimlere maruz kaldıklarında, sarsıntı hisseder. Buna karşılık; yüksek frekanslı titreşimlere maruz kaldıkların da ise, Karıncalanma, hatta yanma hissi duyarlar. 24 24
25
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Titreşimin insan vücudundaki etkileri: Fiziksel ve Biyomekanik, Psikolojik veya sensoryel, Fizyolojik ve Patolojik etkiler 25 25
26
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Titreşimin tıbbi ve biyolojik etkisi büyük ölçüde şiddetine ve maruz kalınan süresine bağlıdır. İnsan vücuduna belirgin etkisi olan titreşimin frekansı ise; Hz. arasındadır. 26 26
27
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Titreşime neden olan el aletlerini kullanan kişilerde yapılan ölçmelerde; El-kol-vücudun titreşim geçirme oranı, 5 Hz. de en yüksek olarak bulunmuştur. İkinci maksimum düzey ise; Hz. arasıdır. 27 27
28
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Titreşim enerjisi avuç içinden el sırtına, Elden kola ve koldan omuza geçerken önemli ölçüde güç kaybına uğrar. Vücudun mekanik titreşime gösterdiği reaksiyon,karışık bir olay olup çok iyi bilinmemektedir. 28 28
29
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Buna rağmen titreşim; Vücutta bazı doku yapılarının deformasyonuna, Solunum hızının artmasına, Oksijen tüketiminin artmasına ve buna bağlı olarak enerji harcamasının artmasına, Performansta gerilemeye, Sübjektif algılamada bozulmaya, 29 29
30
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
6. Kalp atım sayısının artmasına, buna bağlı olarak kan basıncının artmasına, (5 Hz. frekanslı titreşime maruz kalan kişilerin %50 sinden fazlasında kan basıncında artma görülmektedir), 7. Merkezi sinir sistemi hücrelerinin fonksiyonlarında aksamaya neden olduğu bilinmektedir. 30 30
31
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Ayrıca; titreşim nedeniyle, Kanda glikoz ve glikojen konsantrasyonunda azalma olduğu da bilinmektedir. Bu değişikliklerden çoğu titreşime maruziyetin başlangıcında yüksek iken daha sonra normale dönüşebilmektedir. 31 31
32
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Titreşimin klinik olarak belirlenen etkileri ise; Çok düşük frekanslı (f<2Hz) titreşimin etkileri; At, otomobil, uçak, gemi gibi araçlarla seyahat sırasında merkezi sinir sistemi şikayetleri meydana gelebilir. Bulantı, kusma, soğuk ter olabilir. Seyahat bitince belirtiler belli bir süre sonra ortadan kalkar. Düşük frekanslı titreşimin (2<f<30 Hz) etkileri ise; Klinik belirtiler genel olarak titreşimli el aleti kullanan işçilerde, elde dolaşım bozuklukları, hipersensivite ve daha sonra uyuşukluk şeklinde olur. 32 32
33
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Titreşime, maruziyet sürerse, omuz başlarında ağrı, yorgunluk soğuğa karşı hassasiyet artması söz konusu olabilir. Titreşimle birlikte, 8-10 oC ısıya kısa süre maruziyette, parmaklarda ve avuç içinde beyazlaşma olabilir. Ön kol ve omuz kaslarında ağrılar görülebilir. Bütün vücudu titreşime maruz kalan bazı işçilerde disk kayması denilen bel ağrıları da meydana gelebilir. 33 33
34
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Fonksiyon bozukluğu olarak; zamanın uzaması, uyku bozuklukları, baş ağrısı ve yorgunluk görülebilir. 34 34
35
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Tüm vücudun veya el ve kolların titreşime maruziyeti Sonucunda oluşan etki, titreşimin; Frekansına, Şiddetine, Yönüne, Maruz kalınan süreye, Uygulandığı bölgeye ve bölgenin büyüklüğüne, Titreşime maruz kalan kişinin yaşına, cinsiyetine ve kişisel duyarlılığı ile genel sağlık durumuna bağlıdır. 35 35
36
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Titreşimin etkisi en fazla düşük frekanslarda görülür. Titreşimin frekansı arttıkça, titreşimin ivmesinin şiddeti ve oluşan etkide azalır. Titreşim, vibrasyon detektörü ile ölçülür. İnsan sağlığı yönünden önemli olan titreşim frekans bantlarına ayrılarak Ölçülür. Frekans bantları (Hz. olarak): 1-2, 4-8-16, 31, ve 8000 Hz. dir. 36 36
37
TİTREŞİMİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Zararlı ve kalıcı etkileri Kinetik duyu organlarında Kas,bağ ve eklem dokularında İç kulak denge organında Deri kıl dibinde Deri altı dokularda Kılcal damar ağında 37 37
38
TİTREŞİMDEN KORUNMA
39
TİTREŞİMDEN KORUNMA Titreşimden Korunma
Maruziyeti azaltıcı başka çalışma yöntemleri Ergonomik tasarım ve uygun iş ekipmanı seçimi Bütün vücut titreşimini azaltacak oturma yerleri ve el-kol titreşimini azaltacak el tutma yerleri vb. donanımlar 39 39
40
TİTREŞİMDEN KORUNMA Titreşimden Korunma
Titreşimin etkisinden korunmak için teknik ve tıbbi önlemler ile eğitime gereksinim vardır. Titreşimden korunmanın temel hedefi, titreşimi kaynağında azaltmaya yönelik olmalıdır. Genellikle makine dizaynı sırasında titreşimi azaltacak zeminler yapmak ve titreşimi az olan makineler satın almak. Kullanılan makinelerin bakımlarını zamanında yapmak, vuran ve titreşen kısımlara izolasyon uygulamak. 40 40
41
TİTREŞİMDEN KORUNMA Titreşimden Korunma
Tıbbi korunmada ise: İşe giriş muayenelerinde; sinir sistemi, kalp, damar ve sindirim sistemleri sağlam olan genç işçilerin seçilmesine dikkat edilmelidir. Periyodik muayenelerde titreşimin etkilerinin klinik muayeneler uygulanarak aranması, el, bilek ve dirsek eklemlerinin dikkatle muayene edilmesi gerekir. Röntgen filmlerinin çekilmesinde ve değerlendirilmesinde de fayda vardır. Titreşimden korunmanın bir yolu da eğitimdir. İşyerinde titreşime maruz kalan kişiler ve yöneticiler, titreşimin neden olduğu risklere ve hastalıklara karşı eğitilmelidir. 41 41
42
TİTREŞİMDEN KORUNMA Titreşimden Korunma
Ayrıca; titreşimin olumsuz etkileri görülen işçilerin değiştirilmesi yoluna gidilmelidir. Etkilenme süresinde kısıtlama yapılması veya çalışma süresince daha sık dinlenme araları verilmesi, titreşimden etkilenmede uygun bir korunma yöntemi olacaktır. 42 42
43
TİTREŞİMDEN KORUNMA Titreşimden Korunma Ülkemizde, işyerlerindeki
denetimlerde titreşim üzerinde pek durulmaz. Nedeni ise; titreşimin çok iyi bilinmemesinden ve çalışanların işyerlerinde titreşimden şikayetçi olmamalarından kaynaklanır. 43 43
44
TİTREŞİMDEN KORUNMA Titreşimden Korunma
Her ne kadar; “ Titreşim sonucu kemik-eklem zararları ve Anijionörotik bozukluklar” olarak, Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne ekli listede belirtilmiş ise de; SSK istatistiklerinde, titreşimden ileri gelen meslek Hastalıklarına rastlanılmamaktadır. Titreşimden oluşan meslek hastalığının yükümlülük süresi ise 2 yıldır. 44 44
45
TİTREŞİMDEN KORUNMA Yönetim Tıbbi ve teknik yardım arama
Maruz kalan kişilerin uyarılması Maruz kalan kişilerin eğitimi Maruziyet sürelerinin yeniden gözden geçirilmesi Maruziyetten uzaklaştırma ile ilgili politikalara sahip olma çabaları 45 45
46
TİTREŞİMDEN KORUNMA Makine Üreticileri Vibrasyon ölçümü
Tüm vücut vibrasyonunu mimimize etmek için dizaynlar Optimum süspansiyon dizaynları Optimum oturma dinamikleri İyi bir postür sağlamak için dizaynların kullanımı Makine bakımları için rehber Oturma yerlerinin bakımları için rehber Tehlikeli vibrasyonların uyarılmasının sağlanması 46 46
47
TİTREŞİMDEN KORUNMA İşyerindeki Teknisyen ve Mühendisler
Vibrasyon maruziyetleri ölçümü Uygun makinelerin sağlanması İyi bir sönümlemeyi sağlayan uygun koltukların seçimi Makine bakımları Yönetimin bilgilendirilmesi 47 47
48
TİTREŞİMDEN KORUNMA İşyeri Hekimleri İşe giriş muayeneleri
Periyodik muayeneler Tüm belirti ve şikayetlerin kayıtları Belirli eğilimleri olan işçilerin uyarılması Maruziyet sonuçlan ile ilgili tavsiyelerin yönetime verilmesi 48 48
49
TİTREŞİMDEN KORUNMA Çalışan Kişiler Makinelerin uygun kullanımı
Gereksiz vibrasyon maruziyetindan kaçma Oturma koltuklarının uygun ayarlanıp ayarlanmadığının kontrolü Uygun oturma pozisyonuna adaptasyon Makine koşullarının kontrol edilmesi Vibrasyon problemleri için yetkili kişilere bilgi verilmesi Belirtiler görüldüğü zaman uygun tıbbi yardım aranması Konu ile ilgili hastalıklar ile işverenin bilgilendirilmesi. 49 49
50
Mevzuat 50 50
51
Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 22.08.2013/28743
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: /28743 Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, çalışanların mekanik titreşime maruz kalmaları sonucu oluşabilecek sağlık ve güvenlik risklerinden korunmalarını sağlamak için asgari gereklilikleri belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki işyerlerinde uygulanır. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, a) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 uncu maddesine dayanılarak, b) 25/6/2002 tarihli ve 2002/44/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır. 51 51
52
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bütün vücut titreşimi: Vücudun tümüne aktarıldığında, çalışanın sağlık ve güvenliği için risk oluşturan,özellikle de bel bölgesinde rahatsızlık ve omurgada travmaya yol açan mekanik titreşimi, b) El-kol titreşimi: İnsanda el-kol sistemine aktarıldığında, çalışanın sağlık ve güvenliği için risk oluşturan veözellikle de damar, kemik, eklem, sinir ve kas bozukluklarına yol açan mekanik titreşimi, c) Maruziyet eylem değeri: Aşıldığı durumda, çalışanın titreşime maruziyetinden kaynaklanabilecek risklerin kontrol altına alınmasını gerektiren değeri, ç) Maruziyet sınır değeri: Çalışanların bu değer üzerinde bir titreşime kesinlikle maruz kalmaması gereken değeri, ifade eder. . 52 52
53
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Maruziyet sınır değerleri ve maruziyet eylem değerleri MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından, maruziyet sınır değerleri ve maruziyet eylem değerleri aşağıda verilmiştir: a) El-kol titreşimi için; 1) Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri: 5 m/s2. 2) Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri: 2,5 m/s2. b) Bütün vücut titreşimi için; 1) Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri: 1,15 m/s2. 2) Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri: 0,5 m/s2. 53 53
54
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Maruziyetin belirlenmesi MADDE 6 – (1) İşveren, çalışanların maruz kaldığı mekanik titreşim düzeyini, işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesinde ele alır, gerekiyor ise ölçümler yaptırarak mekanik titreşime maruziyeti belirler. Bu ölçümler,20/08/2013 tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar H akkında Yönetmeliğe göre yapılır. (2) Çalışanın el-kol titreşimine maruziyetinin ölçümü, Ek-1’deki ve bütün vücut titreşimine maruziyetinin ölçümü Ek-2’deki 2 nci maddeye uygun olarak yapılır. (3) Mekanik titreşime maruziyet düzeyi değerlendirilirken aşağıdakiler dikkate alınır: a) Kullanılan ekipmanla yapılan çalışmalardan elde edilen gözlem sonuçları. b) Ekipmanın üreticisinden elde edilecek bilgi de dahil olmak üzere, ekipmanda veya ekipmanın kullanıldığı özel koşullarda oluşabilecek titreşimin büyüklüğü hakkındaki bilgiler. (4) Üçüncü fıkradaki değerlendirme özel aygıt ve uygun yöntem kullanılarak yapılacak ölçüm yerine geçmez. (5) Değerlendirme ve ölçüm sonuçları, gerektiğinde kullanılmak ve denetimlerde gösterilmek üzere uygun bir şekilde saklanır. 54 54
55
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Risk değerlendirmesi MADDE 7 – (1) İşveren; 29/12/2012 tarihli ve sayılı Resmî Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren İşSağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği uyarınca işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesinde, mekanik titreşimden kaynaklanabilecek riskleri değerlendirirken aşağıda belirtilen hususlara özel önem verir; a) Aralıklı titreşim veya tekrarlanan şoklara maruziyet de dahil maruziyetin türü, düzeyi ve süresine, b) Maruziyet sınır değerleri ve maruziyet eylem değerlerine, c) Başta özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanlar olmak üzere tüm çalışanların sağlık ve güvenliklerine olan etkilerine, ç) Mekanik titreşim ile çalışma ortamı arasındaki veya mekanik titreşim ile diğer iş ekipmanları arasındaki etkileşimlerin, çalışanların sağlık ve güvenliğine olan dolaylı etkisine, 55 55
56
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Risk değerlendirmesi d) İş ekipmanlarının mekanik titreşim düzeyi hakkında, ilgili mevzuat uyarınca imalatçılardan sağlanan bilgilere, e) Mekanik titreşime maruziyet düzeyini azaltacak şekilde tasarlanmış alternatif bir iş ekipmanının bulunup bulunmadığına, f) Bütün vücut titreşimine maruziyetin, işverenin sorumluluğundaki normal çalışma saatleri dışında da devam edip etmediğine, g) Düşük sıcaklık gibi özel çalışma koşullarına, ğ) Sağlık gözetiminden elde edilen uygun en güncel bilgilere. 56 56
57
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Risk değerlendirmesi MADDE 8 – (1) Riskler ile kaynağında mücadelenin uygulanabilirliği ve teknik gelişmeler dikkate alınarak, mekanik titreşime maruziyetten kaynaklanabilecek riskler kaynağında yok edilir veya en aza indirilir. (2) Maruziyetin önlenmesi veya azaltılmasında 6331 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yer alan risklerden korunma ilkelerine uyulur. (3) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen maruziyet eylem değerlerinin aşıldığının tespit edilmesi halinde; işveren, mekanik titreşime ve yol açabileceği risklere maruziyeti en aza indirmek için özellikle aşağıdaki hususları dikkate alarak teknik ve organizasyona yönelik önlemleri içeren bir eylem planı oluşturur ve uygulamaya koyar: a) Mekanik titreşime maruziyeti azaltan başka çalışma yöntemlerini seçmek. b) Yapılan iş göz önünde bulundurularak, mümkün olan en düşük düzeyde titreşim oluşturan, ergonomik tasarlanmış uygun iş ekipmanını seçmek. 57 57
58
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Risk değerlendirmesi c) Titreşime maruziyeti azaltmak için bütün vücut titreşimini etkili bir biçimde azaltan oturma yerleri, el-kol sistemine aktarılan titreşimi azaltan el tutma yerleri ve benzeri yardımcı ekipman sağlamak. ç) İşyeri, işyeri sistemleri ve iş ekipmanları için uygun bakım programları uygulamak. d) İşyerini ve çalışma ortamını uygun şekilde tasarlamak ve düzenlemek. e) Mekanik titreşime maruziyetlerini azaltmak amacıyla, iş ekipmanını doğru ve güvenli bir şekilde kullanmalarıiçin çalışanlara gerekli bilgi ve eğitimi vermek. f) Maruziyet süresi ve düzeyini sınırlandırmak. g) Yeterli dinlenme aralarıyla çalışma sürelerini düzenlemek. ğ) Mekanik titreşime maruz kalan çalışana soğuktan ve nemden koruyacak giysi sağlamak. (4) İşveren; bu Yönetmeliğe göre alınacak önlemlerin, 6331 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumlarına uygun olmasını sağlar. 58 58
59
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Maruziyetin sınırlandırılması MADDE 9 – (1) Çalışanın maruziyeti, hiçbir koşulda bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen maruziyetsınır değerlerini aşmayacaktır. Bu Yönetmelikte belirtilen tüm kontrol tedbirlerinin alınmasına rağmen, maruziyet sınır değerinin aşıldığının tespit edildiği durumlarda, işveren; a) Maruziyeti, maruziyet sınır değerinin altına indirmek üzere gerekli olan tedbirleri derhal alır. b) Maruziyet sınır değerinin aşılmasının nedenlerini belirler ve bunun tekrarını önlemek amacıyla, koruma veönlemeye yönelik gerekli tedbirleri alır. 59 59
60
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitimi MADDE 10 – (1) İşveren; işyerinde mekanik titreşime maruz kalan çalışanların veya temsilcilerinin, işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sonuçları ve özellikle de aşağıdaki konularda bilgilendirilmelerini ve eğitilmelerini sağlar; a) Mekanik titreşimden kaynaklanabilecek riskleri önlemek veya en aza indirmek amacıyla alınan önlemler, b) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen maruziyet sınır değerleri ve maruziyet eylem değerleri, c) Mekanik titreşimden kaynaklanabilecek risklerin değerlendirilmesi ve ölçüm sonuçları ile kullanılan işekipmanlarından kaynaklanabilecek yaralanmalar, ç) Mekanik titreşime bağlı yaralanma belirtilerinin niçin ve nasıl tespit edileceği ve bildirileceği, d) İlgili mevzuata göre, çalışanların hangi şartlarda sağlık gözetimine tabi tutulacağı, e) Mekanik titreşime maruziyeti en aza indirecek güvenli çalışma uygulamaları. 60 60
61
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması MADDE 11 – (1) İşveren, 6331 sayılı Kanuna göre bu Yönetmeliğin kapsadığı konular ile ilgili çalışanların veya temsilcilerinin görüşlerini alır ve katılımlarını sağlar. 61 61
62
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Sağlık gözetimi MADDE 12 – (1) Mekanik titreşime maruziyet sonucu ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının önlenmesi ve erken tanı amacıyla, işveren; a) Çalışanların aşağıdaki koşullarda sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar: 1) 6331 sayılı Kanunun 15 inci maddesi ve ilgili mevzuat hükümlerine göre gereken durumlarda. 2) İşyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sonuçlarına göre gerektirmesi halinde. 3) Bu Yönetmelikte belirtilen maruziyet eylem değerlerini aşan mekanik titreşime maruziyetin olduğu her durumda. b) Sağlık gözetimi sonuçlarını dikkate alarak, gerekli koruyucu önlemleri alır. (2) Sağlık gözetimi, aşağıdakilere uygun olarak yürütülür; a) Sağlığa zararlı bir etki ya da belirli bir hastalık ile maruziyet arasında bir ilişki olduğu tespit edilebildiği durumlarda çalışanların titreşime maruziyeti, b) Hastalığın veya etkilenmenin çalışanın özel çalışma koşullarından ortaya çıkma ihtimalinin olması, c) Hastalık veya etkilenmenin saptanması için geçerli yöntemlerin bulunduğu durumlar. 62 62
63
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Sağlık gözetimi (3) Sağlık gözetimi sonucunda, çalışanda mekanik titreşime maruz kalmanın sonucu olarak tanımlanabilir bir hastalık veya olumsuz bir sağlık etkisi saptanması halinde: a) Çalışan, işyeri hekimi tarafından kendisi ile ilgili sonuçlar hakkında bilgilendirilir. Çalışanların özellikle,maruziyetin sona ermesinin ardından yapılacak sağlık gözetimi ile ilgili bilgi ve önerileri alması sağlanır. b) İşveren, tıbbi gizlilik dikkate alınarak, sağlık gözetiminde saptanan dikkate değer bulgular hakkında bilgilendirilir. c) İşveren; 1) İşyerinde yapılan risk değerlendirmesini gözden geçirir, 2) Riskleri önlemek veya azaltmak için alınan önlemleri gözden geçirir, 3) Çalışanın titreşime maruz kalmayacağı başka bir işte görevlendirilmesi de dahil, riskleri önlemek veya azaltmak için gerekli tüm tedbirleri alır, 4) Benzer biçimde maruz kalan çalışanların sağlık durumunun gözden geçirilmesi için düzenli bir sağlık gözetiminin uygulanmasını sağlar. Böyle durumlarda işyeri hekimi, maruz kalan çalışanlar için tıbbi muayene isteyebilir. 63 63
64
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Özel koşullar MADDE 13 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından özel koşullar aşağıda belirtilmiştir: a) Deniz ve hava taşımacılığında; çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunmasıyla ilgili genel ilkelere uyulması koşuluyla, bütün vücut titreşimi bakımından, işin ve işyerinin özellikleri açısından, alınan tüm teknik ve idari önlemlere rağmen maruziyet sınır değerlerine uyulmasının mümkün olmadığı koşullarda, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesi uygulanmaz. b) Çalışanın mekanik titreşim maruziyetinin genellikle 5 inci maddede belirtilen maruziyet eylem değerlerinin altında olduğu ama zaman zaman belirgin değişiklikler gösterdiği ve maruziyet sınır değerini aştığı durumlarda, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesi uygulanmaz. Bu durumda; 40 saatlik ortalama maruziyet değeri, maruziyet sınır değerinden düşük olmalı ve çalışma ortamındaki farklı kaynakların neden olacağı toplam riskin, maruziyet sınır değerine ulaşıldığında oluşabilecek riskten daha az olduğu kanıtlanmalıdır. 64 64
65
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Özel koşullar c) Yukarıda (a) ve (b) bentlerinde belirtilen uygulamaya, özel koşullar dikkate alınarak ortaya çıkan risklerin en aza indirildiğinin ve ilgili çalışanların uygun sağlık gözetimine tabi tutulduklarının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişlerince tespit edilmesi halinde dört yıl için izin verilebilir. Mevcut durum, iyileştirici koşullar en kısa sürede sağlanarak ortadan kaldırılır. 65 65
66
MEVZUAT ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN
KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK Özel koşullar c) Yukarıda (a) ve (b) bentlerinde belirtilen uygulamaya, özel koşullar dikkate alınarak ortaya çıkan risklerin en aza indirildiğinin ve ilgili çalışanların uygun sağlık gözetimine tabi tutulduklarının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişlerince tespit edilmesi halinde dört yıl için izin verilebilir. Mevcut durum, iyileştirici koşullar en kısa sürede sağlanarak ortadan kaldırılır. 66 66
67
ŞİMDİ ÇAY SAATİ
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.