İntihal Başka bir yazarın eserini çalarak, kendisinin gibi göstermek

... konulu sunumlar: "İntihal Başka bir yazarın eserini çalarak, kendisinin gibi göstermek"— Sunum transkripti:

1 İntihal Başka bir yazarın eserini çalarak, kendisinin gibi göstermek
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 71. Maddesi 3. bendinde “bir eserden kaynak göstermeksizin iktibasta bulunan kişi altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılır” hükmü yer almaktadır. Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik,

2 Alıntılamada Uyulacak Kurallar
Alıntı yapılan eserin alenileşmiş olması Alıntılanan eser, ana eserin önemli bir bölümünü oluşturamaz - Alıntıların sayı ve uzunluğu: - Eserle ticari rekabet etmek amacıyla kullanmama: - Alıntıların yorumlara oranı: Alıntılamanın belli olacak şekilde yapılması gerekir : Doğrudan ve dolaylı alıntılar usulüne uygun yapılmalıdır. Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik

3 Özensiz alıntı olarak da adlandırılan ve “başkasına ait eserin kasten sahiplenmesini” amaçlamasa da kendisinden alıntı yapılan eser ya da eser parçasına yeterli ve dürüst biçimde atıf yapılmaması, “intihal” olarak isimlendirilmese de bir etik ihlaldir. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 71. Maddesi 5. bendinde “bir eserle ilgili olarak yetersiz, yanlış ya da aldatıcı nitelikte kaynak gösteren” kişinin altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı ifade edilmiştir. Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik

4 İntihal Türleri Nelerdir ?
1. Kasıtsız aşırma (unintentional plagiarism) ya da istemeden aşırma (inadvertent Plagiarism): Gerekli ve uygun bilimsel prosedürlerin göz ardı edilmesi sonucu ortaya çıkan aşırmadır. Burada istemeden başkasının düşünce, sözcük ya da verilerini kaynağını belirtmeden kullanma söz konusudur. ( Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik

5 İntihal Türleri Nelerdir ?
2. Kasıtlı aşırma (intentional plagiarism) ya da tam aşırma (complete Plagiarism): Kasıtlı ya da tam aşırma, başkasına ait düşünce ve çalışmaları kendine mal etmek demektir. 3. Doğrudan aşırma (Direct Plagiarism): Bir başkasının çalışmasını alıntı işaretlerini ya da dipnot biçiminde kaynak göstermeksizin, kelimesi kelimesine kullanmak. Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik

6 İntihal Türleri Nelerdir ?
4. Yeniden İfade ederek aşırma (Paraphrased Plagiarism): Başka bir kişinin analiz ya da sonuçlarını kaynağı göstermeden, kısaltarak yeniden ifade etmek. 5. Mozaik aşırma (Mosaic Plagiarism-patch writing): Çeşitli fikir, ifade ve paragrafları aldığı kaynak bilgilerini kaldırarak bir araya getirmek ve kaynakların tanımlanmasını zorlaştırarak, başkalarının fikir ve sözcüklerini bir mozaik haline getirmek. Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik

7 İntihal Türleri Nelerdir ?
6. Dolaylı Atıf -Kaçak Atıf (Aggregator): Etik dışı sayılan bu uygulamada yazarların okudukları kaynaklarda kullanılmış olan kaynakça ve dipnotları kullanarak aslında o kaynakları hiç görmedikleri ve yararlanmadıkları halde doğrudan özgün kaynağa atıfta bulunmalarıdır. Böylece kendi yararlandıkları kaynağı yok sayarak, sanki birincil kaynakları okumuş gibi atıf yapmaktadırlar. Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik

8 İntihal Türleri Nelerdir ?
7. Kendinden aşırma: Başkalarının sözcük, düşünce ve kavramlarını aşırmak ne kadar etik dışı ise bir kişinin daha önce yayınlanmış kendi çalışmalarını sanki yeniymiş gibi sunması da etik dışı bir uygulamadır ve “kendinden aşırma” adını almaktadır. Buradaki sorun daha önce yayımlanmış olan düşünce, metin ve verilerin sanki yeni bir çalışmaymış gibi sunulması ve daha önceden yayımlandığı belirtilmeden bütün olarak ya da kısmen tekrar kullanılmasıdır. Prof.Dr. İnayet Aydın, Akademik Etik