Hidroelektrik Santrali (HES)

Hidroelektrik Santrali (HES)
Dipl.-Ing. Cemal CELIK

Dipl.-Ing. Cemal CELIK Dipl.-Ing. Cemal CELIK 2

Ülkemizdeki mevcut yağış miktarları ve akarsuların durumu göz önüne alındığında bu enerji kaynağından güvenilir olarak tam kapasite ile yararlanma oranımız ancak % 65 civarındadır. 3.1. Hidroelektrik Enerji Kaynakları Doğanın dengesini koruyabilmesi yenilebilir enerji kaynaklarının önemini arttırmaktadır. Bu enerji kaynaklarından birisi de sudan yararlanılarak elde edilen enerjidir. Suyu enerji elde ettikten sonra diğer amaçlar için kullanmak mümkündür. Bu durum, suyun önemini bir kat daha artırmaktadır. Çok sayıda barajın yapımı ile beyaz kömür denilen bu kaynak, 400 milyar kWh'lik bir potansiyele sahiptir. Bunun 103 milyar kadarının elektrik enerjisine çevrilebileceği hesaplanmaktadır. Resim 3.1: Hidroelektrik barajlardan enerji üretimi

Hemen hemen bütün enerji kaynakları, güneş ışınımının maddeler üzerindeki fiziksel ve kimyasal tesirinden meydana gelmektedir. Hidrolik enerji de güneş ışınımından dolaylı olarak oluşan bir enerji kaynağıdır. Deniz, göl veya nehirlerdeki sular güneş enerjisi ile buharlaşmakta, oluşan su buharı rüzgârın etkisiyle de sürüklenerek dağların yamaçlarında yağmur veya kar hâlinde yeryüzüne ulaşmakta ve nehirleri beslemektedir. Böylelikle hidrolik enerji kendini sürekli yenileyen bir enerji kaynağı olmaktadır. Enerji üretimi ise suyun potansiyel enerjisinin kinetik enerjiye dönüştürülmesi ile sağlanmaktadır.

Şekil 3.2: Ülkemizin hidroelektrik potansiyeli verileri Hidroelektrikte yağışlara bağlı olarak üretim miktarı değişmekte, kuraklık döneminde üretim azalmaktadır. Termik santraller ile talebe cevap verilemediği zamanlarda ise hidrolik santrallerde kritik su seviyesi zorlanarak elektrik üretimi yapılabilmektedir. Nitekim 1999 ve yıllarında bu uygulama yapılmıştır. Hidroelektrik santraller ile elektrik üretimi, dünyada toplam elektrik üretimine yaklaşık % 23 oranında katkıda bulunmaktadır. Hidroelektrik santralleri ile enerji üretimi için uygun coğrafi koşulların sağlanması gerekmektedir. Günümüz koşullarında kullanılabilir hidroelektrik kapasitenin büyük bir bölümü hâli hazırda kullanılmaktadır. Hidroelektrik santralleri, temiz enerji kaynakları arasında değerlendirilmektedir. Hidroelektrik (HE) enerji projeleri esas olarak Devlet Su İşleri (DSİ) ve Elektrik İşleri Etüt İdaresi (EİEİ)'nin uzmanlık alanındadır.

Ülkemiz yüksek debili akarsuların varlığı açısından hidroelektrik enerji kaynakları bakımından dünyada ilk sıralarda yer almaktadır. Dicle, Fırat, Kızılırmak, Seyhan, Ceyhan nehirleri üzerinde hidroelektrik amaçlı barajlarımız vardır. Bunların en önemlileri “Atatürk ve Karakaya Barajları”dır. Hidroelektrik enerji kaynakları yönünden ülkemiz oldukça zengindir. Ülkemizin dağlık ve yüksek bir arazi yapısına sahip olması akarsuların dar ve derin vadiler oluşturmasına neden olmuş, bu durum ise akarsu debilerinin oldukça yüksek olmasına zemin hazırlamıştır.

Enerji Bakanlığı ve DSİ verilerine göre ülkemizin teknik, ekonomik, kullanılabilir hidroelektrik potansiyeli 125–130 milyar kWh/yıl (125–130 Gigawattsaat/yıl). Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi’nin yaptığı bir çalışmaya göre havza bazında yapılan yeni değerlendirmeler ve özellikle küçük hidroelektrik santrallerin yaratacağı potansiyel dikkate alındığında ülkemizin teknik, ekonomik, kullanılabilir hidroelektrik potansiyelinin 163–188 milyar kilovatsaat olduğu değerlendirilmektedir

Hidroelektrik Enerji Nedir? Belli bir miktar yükseklik kazandırılan suyun (sıvının) sahip olduğu potansiyel enerjiye, “hidrolik enerji” denir. İşte bu hidrolik enerji, ilk olarak bir takım düzeneklerin yardımı ile “mekanik enerji”ye çevrilir. Ardından, oluşturulan mekanik enerji, “elektrik enerjisi”ne dönüştürülür. Sahip olunan bu enerjiye, “hidroelektrik enerji” denir.

Hidroelektrik Santral Nedir ve Nasıl Çalışır? Kamuoyunda “HES” kısaltması ile bilinen hidroelektrik santraller, hidroelektrik enerji üreten tesislerdir. Doğal ya da suni şekilde, belli bir yükseklik kazanmış olan su, kendisinden daha düşük seviyedeki türbinlere iletilmektedir. Alt seviyedeki türbin çarklarına, çok hızlı halde çarpan su, türbin milini döndürmektedir. Buna bağlı olarak, jeneratör çalışmaktadır ve elektrik enerjisi üretilmiş olmaktadır. Yukarıda anlatılan düzenekler, barajlarda bulunmaktadır. İşte hidroelektrik santraller, bu sistemlerin yer aldığı tesislerin bütününe denmektedir.

Hidro Elektrik Santrali (HES)
Hidroelektrik santrallar (HES) akan suyun gücünü elektriğe dönüştürürler. Akan su içindeki enerji miktarını suyun akış veya düşüş hızı tayin eder. Büyük bir nehirde akan su büyük miktarda enerji taşımaktadır. Ya da su çok yüksek bir noktadan düşürüldüğünde de yine yüksek miktarda enerji elde edilir. Her iki yolla da kanal yada borular içine alınan su, türbinlere doğru akar, elektrik üretimi için pervane gibi kolları olan türbinlerin dönmesini sağlar. Türbinler jeneratörlere bağlıdır ve mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürürler. 12

Neden Hidroelektrik santrallar; Yenilenebilir kaynak olan sudan enerji elde etmeleri, Sera gazı emisyonu yaratmamaları, İnşaatın yerli imkanlarla yapılabilmesi, Teknik ömrünün uzun olması ve yakıt giderlerinin olmaması, İşletme bakım giderlerinin düşük olması, İstihdam imkanı yaratmaları, Kırsal kesimlerde ekonomik ve sosyal yapıyı canlandırmaları yönünden en önemli yenilenebilir enerji kaynağıdır. 13

Hidroelektrik Santral Sınıflaması: En genel anlamıyla Hidroelektrik Santrallar; Geleneksel Hidroelektrik Santrallar ve Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santrallar olarak sınıflandırılabilir. Depolama Yapılarına Göre: Depolamalı (rezervuarlı) HES’ler Nehir Tipi(regülatör) HES’ler 46

Düşülerine Göre: Alçak düşülü HES’ler(H<10m) Orta düşülü HES’ler(H= m arası) Yüksek düşülü HES’ler(H>50 m den büyük düşülü) Kurulu Güçlerine Göre: Çok küçük (mikro) kapasiteli(<100 kW) Küçük(Mini) kapasiteli( kW) Orta kapasiteli( kW) Büyük kapasiteli(>10000 kW)

Ulusal Elektrik Sisteminin Yükünü Karşılama Durumuna Göre: Baz Yük HES Puant (Pik)Yük HES Hem Baz hem de Puant (Pik)Yük HES Baraj Gövdesinin Tipine Göre: Ağırlıklı Beton Gövdeli Barajlı HES Beton Kemer Gövdeli Barajlı HES Kaya Dolgu Gövdeli Barajlı HES Toprak Dolgulu Gövdeli HES vb. Santral Binasının Konumuna Göre Yer Üstü HES Yer Altı HES Yarı Gömülü veya Batık HES

17

2. HES Genel Yapıları: Baraj gövdesi ve gölü Su alma tesisleri, Su yolları tesisleri, Santral tesisleri, Santral çıkış suyu kanalı Şalt tesisleri, Dip savak tesisleri, Dolu savak tesisleri ●Depolamalı Hidroelektrik Santrallar: Su Alma Tesisleri: Baraj gölündeki veya nehir yatağındaki suyun su iletim tesislerine alınması için gereklidir.

Baraj Gövdesi ve Gölü: Nehir suyunun depolanması ve su düşüsünün elde edilmesi için gereklidir. Dolu savak; Dolu Savak Tesisleri: Aşırı yağışlı yıllarda baraj maksimum su seviyesine kadar dolduğunda, baraj gövdesinin zarar görmemesi için fazla gelen suların nehir yatağının mansabına atılmasına yarayan tesislerdir. 50

Fazla gelecek olan suyun kontrollü bir şekilde bırakılmasını temin etmek maksadıyla yapılır. Maksimum debiyi karşılayacak şekilde dizayn edilir. Dolu savağın en önemli elamanları, Batardo kapağı, Radyal Kapak ve bunları tespit etmek için inşaat yapısı mevcuttur. Dip Savak Tesisleri: Baraj gölünün suyunu gerektiğinde nehir yatağı mansabına bırakmaya yarayan tesislerdir.

Su Yolları Tesisleri: Su iletim kanalı veya iletim tüneli (basınçsız) veya Enerji tüneli (Basınçlı) veya cebri boru v.s gibi tesisler suyun türbinlere iletilmesinde kullanılır. 21

Cebri borular: Baraj gölü ile türbinler, yükleme odası ile türbinler veya denge bacası ile türbinler arasındaki basınçlı borulara cebri boru denir. Cebri borular basınçlı borular olması dolayısıyla HES Tesislerin toplam maliyeti içerisindeki payı yüksek olabilir. Bu nedenle uzun cebri borulu bir santralde cebri boru ekonomik çap tespiti önemlidir. Borular statik ve dinamik zorlanmalar (Pozitif veya negatif su koçu darbeleri) nedeniyle malzeme kalitesi yüksek, borunun et kalınlıklarının fazla olması, iç yüzey pürüzlülüğü, iç ve dış yüzeyler korozyona dayanıklı olması gibi etkenlerden dolayı pahalı malzemelerdir.

HES’lerde Denge Bacası: HES Tesislerinde enerji tuneli veya cebri borularda oluşabilecek ani basınç (Su koçu Darbesi) yükselmeleri sönümlemek için cebri borunun veya enerji tünelinin baş kısmına veya sonuna yakın bir noktasına tesis edilen yapıdır. Denge bacasını gerektiren şartlar: Cebri boruda oluşan su koçu darbesi mertebesinin türbinin net düşüsüne oranının(+hmax/Hn); 50m düşüye kadar olan HES’de %50 150m düşüte kadarki HES’de %25 250m düşüye kadarki HES’de %15 250m ve yukarısı için %5 değerini aşmaması gerekir. 23

Santral Binası: İçinde Türbinler ve yardımcı ekipmanlar ile Generatörler ve yardımcı ekipmanlar gibi elektromekanik teçhizatın ve koruma kontrol- kumanda gibi elektrik teçhizatın ve diğer yardımcı teçhizatın yerleştirilmesi için gereklidir. Türbin Öncesi Kapama Organları: Sürgülü vana Kelebek vana Küresel vana Konik vana Basınç düşürücü vana 24

Elektrik İle İlgili Bölümler: Generatör Gerilim Regülatörleri Generatör İkaz Sistemi Ünite Kumanda Ve Kontrol Panoları Kumanda Odası Panoları 3,3–18 kV Orta Gerilim Panoları Ana Güç Transformatörleri 30-36 kV Orta Gerilim Kapalı Salt Panoları Ve Teçhizatı kV’luk Şalt Sahası Tesisleri Röle Ve Kumanda Panoları İç İhtiyaç Transformatörü Ve 400 V Şalterler 400v AC, 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC Panolar Dizel Jeneratör Panosu

Türbin Çeşitleri: - Su debilerine göre: Orta Düşülü ve Orta debili Francisler Türbinler Büyük Su Debili ve Küçük Düşülerde Kaplan Türbinler Küçük Su Debilerde Çok Yüksek Su Düşülerinde Pelton Türbinler Yatay/Düşey durumlarına göre: Francis Türbinler Yatay Eksenli Düşey Eksenli Kaplan Tipi Türbinler: Rotor kanatları sabit olan pervane tipi Rotor kanatları ayarlanabilen tipleri Francis türbine bir örnek

Pelton Tipi Türbinler: Yatay Düşey tipleri mevcuttur. - Michell Banki Tip Türbinler: Bu tip türbinlerin kullanım sahaları çok dar olup küçük güçlerde ve köylerin enterkonnekte sisteme bağlanmaksızın elektriklenmesinde kullanılır. - Santral Çıkış Suyu Kanalı: Türbinlerden çıkan suyun nehir yatağına intikalini sağlayan tesistir. - Şalt Tesisleri: Transformatörler, kesiciler, ayırıcılar, parafudrlar vs. gibi elektrik teçhizatının monte edildiği mahaldir. Pelton Türbin örneği

Depolamasız Bir Hidroelektrik Santralinin Bölümleri
Hidroelektrik Santrali (HES) Depolamasız Bir Hidroelektrik Santralinin Bölümleri Regülatör ve Çevirme Yapıları Çökeltim Havuzu İletim Kanalı İletim Tüneli Yükleme Havuzu Denge Bacası Vana Odası Ve Teçhizatı Cebri Boru Santral Binası Türbin Giriş Vanaları Su Türbinleri Emme Borusu Generatörler 28

Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santrallar (PHES) Pik talebin karşılanmasında rezervuarlı HES’lerin yetersiz kalması durumunda PHES’lere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu santrallar genel olarak, güç talebinin düşükolduğu zamanlarda suyu yüksekte bir haznede depolamak ve bu şekilde biriktirilen sudan puant zamanlarda hidroelektrik enerji elde etmek amacıyla planlanmaktadır. 29

Türkiye’nin Hidroelektrik Potansiyeli Dünyada nüfus artışı, kentleşme ve sanayileşme olguları, küreselleşme sonucu artan ticaret olanakları, doğal kaynaklara ve enerjiye olan talebi giderek artırmaktadır. Türkiye elektrik tüketimi 2011yılı sonu itibariyle 230 milyar kWh seviyesine ulaşmış olup yılında 450 milyar kWh civarında olacağı öngörülmektedir. 30

Hedefler: 2023 yılına kadar; 36000 MW olan Hidroelektrik potansiyelimizin tamamını kullanmayı, Rüzgar enerjisi santrallarında MW, Jeotermal santrallarda 600 MW, Güneş enerjisi santrallarında 600 MW kurulu güce ulaşmayı ve Elektrik arzındaki yenilenebilir enerji payını %30’un üzerine çıkarmayı hedeflemektedir. 31

Türkiye'de bulunan 597 Hidroelektrik Santrallerinin toplam kurulu gücü ,92 MW'dır

250 MWe‘ den Büyük Yapım Aşamasındaki HES‘ ler

Hidroelektrik Santral Kullanımının Dünya ve Türkiyedeki Durumu Nedir? Yeryüzünün elektrik ihtiyacının büyük bir kısmı, bu santrallerde ( HES)üretilmektedir. Hidroelektrik enerji, dünyanın tamamındaki elektrik ihtiyacının %19luk kısmına denk gelmektedir. Aynı zamanda bu enerji, önemli bir kavram olan “yenilenebilir enerji”nin %69’luk dilimini de karşılamaktadır. Türkiye’de ise, 150 adetten fazla işletilen HES bulunmaktadır. Bakanlık kaynaklarınca alınan bilgiye istinaden, 2009 yılındaki elektrik üretiminin %18,5’lik kısmı, hidroelektrik santrallerde üretilmiştir.

60

Hidroelektrik Enerji Kullanımının Avantaj ve Dezavantajları Hidroelektrik enerjinin avantajları Büyük su gücü potansiyeline sahip ülkemizde su gücünden çoğunlukla baraj hazneli santrallerle yararlanılmaktadır . ● Çevre kirliliği yaratmaz. Kullanımı sırasında gaz, kül gibi zararlı atıklar oluşturmamaktadır. ● Pik enerji ihtiyacında çok hızlı devreye girdiğinden hemen enerji üretmek mümkündür. ● Acil durumlarda su akışı kesilince hızla devreden çıkarılarak tehlike önlenmiş olur. ● Doğal kaynaklar kullanıldığı için dışa bağımlı değildir. ● Yapılan yatırım sadece enerji için değil tarım alanında sulama, içme suyu ve taşkın amaçlı olarak da kullanılmaktadır.

Hidroelektrik enerjinin dezavantajları ● Fiziksel çevreye etkileri Haznelerin su geliştirme projelerinin çoğu ekosistemde değişikliğe yol açmaktadır. Bu değişikliklerin başlıcaları akarsu akış düzeninin değişmesi, baraj haznelerinin büyük alanları su altında bırakması ve yer altı seviyesinin yükselmesi gibi sakıncalardır. Baraj haznelerinin kapladığı büyük alanlar tarihi yapıların, tarım arazilerinin ve fiziki güzelliklerin bir daha geri gelmeyecek şekilde yok olmasına neden olmaktadır ● Biyolojik çevreye etkileri Sulama amacını da içeren geliştirme projelerinin en önemli sonucu, su kaynaklı hastalıkların yaygınlaşmasıdır. Sulama sistemleri, parazitler ve humma, ciğer trematodu, sıtma gibi hastalıklar yapan canlılar için uygun bir ortam oluşturmakta ve bu yüzden canlılar hastalıklardan etkilenmektedir.

Bazı durumlarda sulama amacıyla uygulanan su geliştirme projeleri, toplam besin maddesi üretimini azaltacak sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Bu sorunlar, tuzluluk ve alkalinler yüzünden toprak veriminin azalması sonunda da verimli arazinin kaybı olmaktadır. ● Sosyal çevreye etkileri Su geliştirme projelerinin sosyal etkileri doğrudan ya da fiziksel ve biyolojik etkiler sonucu dolaylı olabilmektedir. Bu etkilerin bir kısmı olumlu bir kısmı da olumsuzdur. Su geliştirme projelerinin çoğunda özellikle bölgede oturanlar yerleşim yerlerini boşaltma açısından sorun teşkil etmektedir. Yerleşim yerlerindeki bu değişiklik farklı örf, adet, dil, din, sosyal değer ve kültürleri olan bu insanları olumsuz yönde etkileyerek sosyal bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır

Türkiye‘de ise devrede olan Hesler; Atatürk Barajı ve HES: Şanlıurfa, MW Karakaya Barajı ve HES: Diyarbakır, MW Keban Barajı ve HES: Elazığ, MW Altınkaya Barajı ve HES: Samsun, 703 MW Birecik Barajı ve HES: Şanlıurfa, 672 MW 250 MWe’den Büyük Yapım Aşamasında olan HES Projeleri: Ilısu Barajı ve HES: Mardin, MW Yukarı Kaleköy Barajı ve HES: Bingöl, 627 MW Yusufeli Barajı ve HES: Artvin, 558 MW Çetin Barajı ve HES: Siirt, 517 MW Pervari Barajı ve HES: Siirt, 409 MW

Hidroelektrik Santrali (HES) Hidroelektrik Santral (HES)Örnekleri
Atatürk barajı: Şanlıurfa ve Adıyaman illeri arasında Fırat Nehri üzerinde kurulu olup enerji ve sulama amacıyla kurulmuştur MW gücüyle yıllık 8900 GWh elektrik üretim kapasitesine sahiptir. Hidroelektrik Santral Örnekleri Resim : Atatürk barajı ve hidroelektrik santrali

Keban barajı: Elazığ’ın Keban ilçesinde, Fırat Nehri üzerinde, elektrik enerjisi üretimi amacıyla kurulmuştur. Resim: Keban barajı ve hidroelektrik santrali

Karakaya barajı: Diyarbakır ili Çüngüş ilçesi sınırları içinde, Fırat Nehri üzerinde, Güneydoğu Anadolu Projesi'nin bir parçası olarak elektrik enerjisi üretimi amacıyla kurulmuştur Hirfanlı barajı: Kırşehir ilinde, Kırşehir ile Şereflikoçhisar arasında, Kızılırmak üzerinde inşa edilmiş, enerji üretimi ve taşkın kontrolü amacıyla kurulmuş bir barajdır.

Hirfanlı barajı: Kırşehir ilinde, Kırşehir ile Şereflikoçhisar arasında, Kızılırmak üzerinde inşa edilmiş, enerji üretimi ve taşkın kontrolü amacıyla kurulmuş bir barajdır. Hirfanlı barajı ve hidroelektrik santrali

Ülkemizdeki Çalışmalar Türkiye’deki İlk PHES Çalışmaları da Mülga EİE Genel Müdürlüğü tarafından başlatılmıştır. Türk Hükümetinin Talebi üzerine Mülga EİE Genel Müdürlüğü Japonya Hükümetine Türkiye’deki Pik Talebin Karşılanmasında Pompaj Depolamalı HES’lerin Rolünü konu alacak bir Master Plan çalışması için teknik sağlanmıştır. Türkiye Pik Talebinin Karşılanması için Optimal Güç Üretimi (Study on Optimal Power Generation for Peak Demand in Turkey)” Projesi Mülga EİE Genel Müdürlüğü koordinasyonunda Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) aracılığı ile görevlendirilen Tokyo Electric Power Company (TEPCO) uzmanları eşliğinde tamamlanmıştır. Çalışmada Türkiye için potansiyel pompaj depolamalı hidroelektrik santral yerleri talebin yoğun olduğu bölgeler, jeolojik, topografik ve çevresel kısıtları da içeren kriterler açısından araştırılmış ve yapılan kademeli eleme sonucunda alt rezervuarları Gökçekaya Barajı ve HES olan Gökçekaya Pompajlı HES (1400 MW) ve Altınkaya Pompajlı HES’in (1800 MW) kavramsal tasarımı yapılmıştır.

3.2. Hidroelektrik Enerjinin Ülkemizde Kullanılma Şekilleri Türkiye’nin yağış rejimi zaman ve yer bakımından oldukça düzensiz ve dengesizdir. Meteorolojik koşullara bağlı olarak her yıl önemli ölçüde değişim gösterme niteliğine sahiptir. Bu durumda hidroelektrik üretimin de yıllara göre farklılıklar göstermesi kaçınılmazdır. Uzun yılları kapsayan meteorolojik gözlemlere göre yılda ortalama 643 mm olan yağışlar, 501 milyar m3 suya karşılık gelmektedir. Bu ortalama değerin ancak 186 m3 ünün çeşitli büyüklükteki akarsular aracılığı ile denizlere ve kapalı havzalardaki göllere doğru akışa geçtiği kabul edilmektedir. Akarsuların düzenlenmesi ve maksimum faydanın sağlanabilmesi için bugünkü etütlere göre 702 adet barajın inşa edilmesi gerekmektedir. Topoğrafyası ve morfolojik yapısı göz önüne alındığında ülkemiz hem düşü hem de debi açısından şanslı sayılabilecek ülkeler arasında yer almaktadır. Ülkemizde yıllık yağışlar 200–2500 mm arasında değişmekte olup ortalama yağış (aritmetik) 642,6 mm’dir. Bu yıllık ortalama 501 milyar m3 yağış miktarına karşılık gelir ve yılda ülkemiz yüzeyine düşen bu miktar suyun yaklaşık 186 milyar m3lük kısmı akış hâline geçer. Akarsularımızın rejimlerini kontrol altına almak, dolayısıyla taşkın zararlarını önlemek ve depolanan sulardan içme suyu, sulama yararları sağlamak ve enerji elde etmek amacıyla bugüne kadar birçok baraj ve hidroelektrik santralleri yapılmıştır. Barajların tamamlanması ile ülkemizde ha arazinin sulanması, ha arazinin taşkından korunması, ha arazinin kurutulması, 9 856,3 hm3 suyun içme suyu olarak şehir ve kasabalara iletilmesi, MW toplam güçte yapılacak 485 adet hidroelektrik santral vasıtasıyla GWh enerji üretilmesi yapılan etütlere göre mümkün görülmektedir. Mevcut hidroelektrik enerji üretim kapasitesinin yüzde 75’i Keban, Karakaya, Atatürk, Altınkaya, Hasan Uğurlu ve Oymapınar Barajlarından sağlanmaktadır. Tablo 3.1: Ülkemizin mevcut hidroelektrik santrallerinin potansiyel verileri Hidro gücün ekonomik olarak işletilebilir potansiyelinin hâlen 1/3’ü kullanılarak dünya elektrik üretiminin % 17’si karşılanmaktadır. Hidroelektrik santraller ile elektrik üretimi, dünyada toplam elektrik üretimine yaklaşık % 23oranında katkıda bulunmaktadır. Hidroelektrik santrallerin çevre ile etkileşimi incelenecek olursa hidro projeler, sera gazları, SO2 ve partikül emisyonlarının olmaması avantajına sahiptir. Barajların arazi kullanımında yarattığı değişiklikler, insanların topraklarını boşaltması, flora ve fauna üzerine etkileri, dibe çökme ile baraj alanının dolması ve su kullanım kalitesi üzerinde etkileri vardır. Büyük su

Hidroelektrik Santrali (HES)

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Hidroelektrik Santrali (HES)"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Hidroelektrik Santrali (HES)

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Hidroelektrik Santrali (HES)"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim