Öğretim Teknolojileri: Tanımı ve Tarihsel Gelişimine Yeniden Bakmak

... konulu sunumlar: "Öğretim Teknolojileri: Tanımı ve Tarihsel Gelişimine Yeniden Bakmak"— Sunum transkripti:

1 Öğretim Teknolojileri: Tanımı ve Tarihsel Gelişimine Yeniden Bakmak
Arzu Hancı Karademirci Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi

2 Sunum Akışı Giriş Tanım
Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi 1900 öncesi Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi 1900 sonrası Alandaki Yavaş İlerlemenin Nedenleri Sonuç

3 Giriş Öğretim Teknolojileri Öğretim? Teknoloji?

4 Tanım Eğitsel İletişim ve Teknoloji Derneği’nin (AECT) tanımları:
1963 tanımı: Öğrenme mesajların tasarımı ve kullanımı. 1977 tanımı: Öğrenme ile ilgili problemlere çözüm üretmek için kullanılan karmaşık ve iç içe geçmiş süreçler. 1994 tanımı: Alandaki en popüler tanım. “Öğretim teknolojisi, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirilme aşamalarında süreç ve kaynakların öğrenme için kullanılmasının teori ve pratiğidir”. 2004 tanımı: eğitim teknolojisi tanımı, performans artışı için teknolojinin kullanılması.

5 Tanım Molenda (2004), eğitimi öğretimden daha geniş bir kavram olarak tanımlar ve eğitim teknolojisi öğretim teknolojisinden daha büyük bir yapı olarak görür. Eğitim Teknolojisi Öğretim Teknolojisi

6 Tanım Gentry’ye (2005) göre, eğitim teknolojisi, öğretim, öğrenim, gelişim ve yönetim teknolojilerini kapsadığından, öğretim teknolojisini eğitim teknolojisinin bir altkümesi olarak tanımlanır. Eğitim Teknolojisi Öğretim/ Öğrenim Teknolojisi Gelişim Teknolojisi Yönetim Teknolojisi

7 Tanım Bichelmeyer’a göre, eğitim teknolojisi daha çok bilgisayar teknolojilerini merkezine alırken, öğretim teknolojileri “soft technologies” olarak adlandırılan yöntem ve sistematik yaklaşımlara odaklanmaktadır. Eğitim Psikolojisi Öğretim Teknolojisi Eğitim Teknolojisi

8 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 öncesi)
Öncüler Kuram Yöntem Etkisi Büyük Sofistler (The Elder Sophists) (M.Ö ) İnsanoğlu zekidir, ancak yine de sahip olduğu gizli gücü göstermek için eğitime ihtiyaç duyar. Ders anlatma, Grup tartışmaları, Sorun çözme, Güzel konuşma sanatını öğretme (kuram ve uygulama), Yöntemlerin sistematik olduğunu öğretme (hedef, ilerleme, vb.), Öğretimde teknolojiyi (techne) kullanma. Büyük sofistlerin yaklaşımının, ortaçağda Avrupa’da eğitim müfredatının (aritmetik, geometri, müzik, astronomi, dilbilgisi, mantık ve güzel konuşma) tasarlamasında önemli yeri vardır.

9 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 öncesi)
Öncüler Kuram Yöntem Etkisi Sokrat (M.Ö ) Bilgi doğuştan insanda bulunur. Sokratik öğretim metodu: Sorgulama Programlı öğretimi ilk geliştirenler Sokrat’ı öncüleri olarak görmüşlerdir; ancak bilginin insanda doğuştan var olduğunu varsayan sokratik kuram ile etki-tepki ilişkisine dayanan programlı öğrenme yöntemi birbirlerinden oldukça farklı yaklaşımlardır.

10 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 öncesi)
Öncüler Kuram Yöntem Etkisi Aberald Okul ile Öğretim Metodu (1200’ler-1300’ler) Okulda ders verme ve okulda eğitimi savunan entelektüel akımdır. Diyalektik muhakeme üzerine vurgu yapmıştır ve Ortaçağ’a ait tanrıbilimine (teoloji) uygulanmıştır. Diyalektik muhakeme, sorgulamaya dayalı öğretim. Akımdan etkilenen Avrupalı üniversiteler, bilimsel araştırma ve deney konusunda katkıda bulundurlar.

11 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 öncesi)
Öncüler Kuram Yöntem Etkisi Comenius ( ) Eğitimin amacı, öğretim yöntemleri gibi konularla ilgilenmiştir. Comenius’a göre eğitimin hedefleri bilgi ve güzel ahlak sahibi olmak ve dindarlıktır. Ders konusu öğrencilerin durumuna, seviyesine göre incelenmelidir. Öğretimde sıra (ard arda gidiş) önemlidir, hiçbir şey tam olarak anlaşılana kadar ezberlenmemelidir. Comenius’un metodunun uygulanmasını, OrbusPictus (Resimler Dünyası) kitabında görmekteyiz. Bu kitapta, öğrenciler için ders olarak farklı konulardan 150 resim bulunmaktadır ve bu resimler aracılığı ile konular anlatılmaktadır.

12 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 öncesi)
Öncüler Kuram Yöntem Etkisi Lancaster ( ) Lancaster’ın denetleyici öğretim sistemi, öğrenci grupları için eğitim araçlarını (medya) kullandığından, düşük maliyeti nedeniyle popülerlik kazanmıştır. Öğretimin altı alanı; ezberleme ve alıştırma, içerik, eğitimi izleme, sınıf kontrolü, sınav yapma, yönetim. Öğrenciler, ders esnasında kâğıt ve mürekkep yerine ince tabaka kum ve bir çubuk kullanıyordu. Lancaster metodunun sonuçları, bireysel ve ezbere dayalı okul metodu ile karşılaştırıldığında, devrim niteliği taşımaktadır. Merkezi öğretim uygulamaları gerçekleşmiştir.

13 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 öncesi)
Öncüler Kuram Yöntem Etkisi Pestalozzi ( ) Pestalozzi, öğretim metotları ile insan doğal gelişimini birleştirmek istiyordu. Öğrenmede kişisel ayrımların farkına vardı ve öğretim metotları ile öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamayı önerdi. “Aracısız ilk elden deneyim önemlidir” ve “öğretim, basitten karmaşığa, zihnin doğal sürecini takip etmelidir” varsayımından yola çıkılarak yöntemler geliştirildi. Pestalozzi, deneye dayalı okullarında ezberleme ve alıştırmanın yerine deney, öğrenci gözlemi ve motivasyonu koydu. Onun uygulaması, bir Alman eğitimci ve anaokulunun kurucusu olan Froebel üzerinde derin bir etki bırakmıştır.

14 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 öncesi)
Öncüler Kuram Yöntem Etkisi Herbartian ( ) Herbatian, öğrenme ve öğretimin sistematik psikolojisini geliştirdi. Dört basamaklı sistematik metodu önermiştir; açıklık, çağrışım (ilişki), sistem, yöntem Amerikan eğitim sistemi en çok Hebartian’dan etkilenmiştir. O, Amerikan öğretim metodunu Pestalozzi kadar çok etkilemiştir.

15 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 sonrası)

16 Öğretim Teknolojilerinin Tarihsel Gelişimi (1900 sonrası)
Vurgu, görsel-işitsel materyaller, filmler, televizyon, tepegöz gibi yardımcı araçlar üzerineydi. Eğitsel pratiklere bilimsel yaklaşım vurgusu. 1950’ler Etkili öğrenme için çeşitli süreçlerin takip edildiği öğretim tasarımı ve modelleri vurgusu. 1960’lar Etkili öğrenme için insansal ve diğer kaynakların birlikte kullanımı ile ilgili sistematik yaklaşımlar geliştirildi. 1970’ler Öğrenme ile ilgili teori ve pratik üzerine vurgu. 1990’lar

17 Yavaş İlerlemenin Nedenleri
Öğretim teknolojileri alanında ilerlemenin oldukça yavaş olduğu görülmektedir. Eğitim alanındaki değişimler çok çeşitli etkenlerden etkilenmektedir. Toplumsal olaylar, bilim ve teknolojideki gelişmeler ile birlikte öğretmenler, öğrenciler, okul yöneticileri araştırmacılar, hükümetler, politikacılar vb. gibi çeşitli faktörlerin uygunluğu ve hazır bulunuşluğu eğitimdeki değişimin gerçekleşmesini etkilemektedir.

18 Sonuç Medya ve teknolojik gelişmelerin eğitim ve öğretimde “devrim” etkisi yaratacağı beklentisi sık sık yerini hayal kırıklığına bırakmıştır. Medya ve teknolojinin eğitim alanında yenilikçi bir etkisi olsa da bu etkenlerden sihirli değnek etkisini beklemek gerçekçi bir yaklaşım değildir. Konjonktürel ihtiyaçların (eğitimsel, toplumsal, politik) teknoloji ile buluşmasının eğitimde önemli değişimler yarattığını söylemek yanlış olmaz. Bu durum, alandaki yavaş ilerlemenin en önemli nedenlerinden birisidir.

19 Teşekkürler...