Bilim Tarihi 26.12.2018 Dr. Mehmet ÖZASLAN.

... konulu sunumlar: "Bilim Tarihi 26.12.2018 Dr. Mehmet ÖZASLAN."— Sunum transkripti:

1 Bilim Tarihi Dr. Mehmet ÖZASLAN

2 Sunu içeriği Bilim Nedir? Neden Bilim Tarihi? Eski Çağda Bilim
Yunanlılar ve Romalılar Döneminde Bilim Orta Çağda Bilim Yeni Çağda (Rönesans) Bilim Yakın Çağda Bilim XVIII.Yüzyılda Bilim XIV.Yüzyılda Bilim XX.Yüzyılda Bilim Dr. Mehmet ÖZASLAN

3 Bilim İnsanoğlu ve Doğayla mücadelesi İlgi—korku—merak—gözlem
Neden açıklama çalışmaları Bilim süreci Doğaya hakim olma çabası Rahat yaşam sürme, diğer canlılara karşı üstün olma Dr. Mehmet ÖZASLAN

4 Bilim Nedir? >> "Bilim var olanı keşfetmek ya da varlığını ispatlamaktır“ >> “Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi.” >> “Genel geçerlik ve kesinlik nitelikleri gösteren yöntemli ve dizgesel bilgi.” >> “Belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan, belli bir ereğe yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma süreci.” Dr. Mehmet ÖZASLAN

5 Neden Bilim Tarihi Önemli?
Bilimin bugünkü seviyeye gelmesi insanoğlunun yazıyı bulduğu tarihten bugüne yaklaşık 5000 yıllık bir maziye sahiptir. Günlük hayatta kullandığımız araçların arkasında bilim ve teknoloji vardır. Bu bilim ve teknoloji bir anda ortaya çıkmamıştır. Binlerce yıllık deneyim ve tecrübe Dr. Mehmet ÖZASLAN

6 Bilim Tarihi Neden Önemli?
Bilimi daha iyi anlamak Nasıl bir gelişim gösterdiğini anlamak Şimdiki şeklini nasıl aldığını anlamak BİLİM TARİHİ Dr. Mehmet ÖZASLAN

7 Bilim Tarihi Neden Önemli
Ülkemizde 1950 yılların sonunda akademik bir nitelik kazanmış Bilim tarihi belli bir metodun ve bir bakış açısının ortaya çıkışını saptamaktır. Çeşitli dönemlerde ortaya çıkarılan sonuçlar ve o dönemde yapmış olduğu etki Bilim tarihi kavramların, teorilerin ve anlayışların doğuş ve gelişimlerini izlemeye ve aydınlatmaya çalışarak bilimsel düşüncenin doğasını ortaya koymaktadır. Dr. Mehmet ÖZASLAN

8 Eski çağlardaki bilim ve günümüzdeki bilim
Eski Mısır ve Mezopotamya bilim ampirik düzeydeydi: Daha çok ne sorusuna cevap aranıyordu Modern bilimle niçin sorusu gündeme gelmiş ve kuramsal düzeye ulaşmıştır. Dr. Mehmet ÖZASLAN

9 Neden Bilim Tarihi Öğrenmeliyiz?
Bilimin dinamik yapısı Medeniyetlerin hangi temellere sahip olduğu Hangi süreçlerden geçinilmiş olduğu Genel kültür Yeni buluşların yapılabilirliği Bilimsel düşünceye karşı olumlu düşünme geliştirme Dr. Mehmet ÖZASLAN

10 İnsanlık Tarihi ve Bilim
Eski Çağ dönemi Yunanlılar ve Romalılar Dönemi Ortaçağ dönemi Yeniçağ dönemi Yakınçağ dönemi Dr. Mehmet ÖZASLAN

11 Eski Mısır, Çin, Mezopotamya, Hindistan
Doğu Batı Doğu Batı Doğu Eski Mısır, Çin, Mezopotamya, Hindistan Yunanlılar ve Romalılar 8-15 yüzyıl İslam Dünyası Yeni çağ dönemi (Rönesans) Yakınçağ Dönemi Bilimin gelişiminin devam ettiği dönemler ile bu dönemlerdeki gelişimlerin yaşandığı uygarlıklar Dr. Mehmet ÖZASLAN

12 Eskiçağda Bilim (Mısır ve Mezopotamya)
Anadolu—Hitit, Urartu, Frigya ve Lidya Hititler “şekel” ve “mina” ağırlık birimlerini kullanmışlar Bakır ve tunç dan çeşitli eşyalar yapmışlardır Çivi-hiyeroglif Dr. Mehmet ÖZASLAN

13 Frigyalılar Fenike alfabesinin yayılmasını sağlamış Bakır-kalaytunç
D simbal – flüt Kilim Dr. Mehmet ÖZASLAN

14 Lidyalılar Para icat edilmiş Modern ekonominin temelleri 26.12.2018
Dr. Mehmet ÖZASLAN

15 Mısır çevresi Sümerler – teknoloji kullanmışlar Çarpım tablosunu
Çemberi 360 dereceye ayırma düşüncesi Babilliler Karekök, küp kök, 2.-3.dereceden problemler 1 yılın süresini 4,5 dakika hatayla hesaplamışlar Dr. Mehmet ÖZASLAN

16 Yunanlılar ve Romalılar Dönemi
Bilim ve Felsefe Evren, dünya, dünyanın üzerinde bulunan canlı cansız varlıklar Dünyayı anlama çabası—Felsefe Thales– evrenin sudan meydana geldiğini söylemiş, materyalist felsefeyi ortaya koymuş Pythagoras rasyonalist felsefeyi kurmuş Empedocles “insan ateş, hava, su ve toprak’tan oluşur” Demokritos “atom” kavramını ortaya atmış Dr. Mehmet ÖZASLAN

17 Aristoteles – Bilim üzerine etkisi yüzyıllar boyunca devam etmiş
Eflatun (Platon) – evrenin fikirler ve olgular dünyası olmak üzere ikiye ayrıldığını savunmuş Aristoteles – Bilim üzerine etkisi yüzyıllar boyunca devam etmiş Dr. Mehmet ÖZASLAN

18 Bu dönemde Çinliler kağıdı, barutu, pusulayı, baskı tekniği ve abaküsü bulmuşlar Dr. Mehmet ÖZASLAN

19 Büyük İskender (M.Ö. 334) Helenistik Çağ – metafizik– amprik
Ptolemy—İskenderiye Müzesi Kütüphane, gözlem evi, diseksiyon odaları, hayvanat bahçesi Archimedes, Apollonius, Hero, Batylamus, Öklid, Hipparcus, Erasosthenes M.Ö. 30 yılında Romalılar İskenderiye’yi ele geçirdiler—Yabancı dil sorunu M.S. 101 Sezar – bilinen ilk gazeteyi çıkarmıştır. Bu tarihten sonra Avrupa Ortaçağ karanlığına gömülür. Dr. Mehmet ÖZASLAN

20 Ortaçağda Bilim (İslamiyet Dönemi)
Deneye ve gözleme dayalı bilimin temelini atmışlar Emevi halifeleri – (Darü’l Hikme) İlim Kültür Yuvası Kitap içeren kütüphane Çeviriler Endülüs Devleti—İspanya—Bilim ve kültür merkezi haline getirmiş. Musevi-Hristyan-Müslüman kültür buluşması Dr. Mehmet ÖZASLAN

21 Bazı önemli bilginler Cabir Bin Hayyan—Kimyasal maddelerin sınıflandırılması El-Kindi—İzafiyet teorisi Harizmi—Hint rakamlarına sıfırı eklemiş—Cebir, Birçok batılı bilim adamına ilham kaynağı olmuştur. Ebu’l-Abbas Ahmet – deneyle sabit olmayan bilgilere itibar edilmemesi gerektiğini belirtmiş, dünya ve güneşin yarıçapını ölçmüş El-Battani—Astronomi ve trigonometri ile uğraşmış El-Razi—Hekim, kimyacı, filozof, “çiçek hastalığı ve suçiçeği”, anestezi, ameliyat ipliği. Farabi—İslam felsefesinin kurucusu- Aristo fiziğinin yetersizliğini ortaya koymuş Dr. Mehmet ÖZASLAN

22 El-Bizcani—Astronomi, ay üzerindeki kritere ismi verilmiş
İbn-i Heysem– Optik biliminin öncüsü El-Biruni—maddenin özgül ağırlığı, dünyanın güneş etrafında döndüğünü İbni-Sina—Filozof-Hekim-Bilgin. “El Kanun”, “Şifa” Ömer Hayyam-Cebir “Konilerden kübik denklemlerinin çözümünü yapmış Uluğ Bey– Semerkant medresesi ve gözlemevi Fatih Sultan Mehmet’in ölümü ve geriye dönüş… Dr. Mehmet ÖZASLAN

23 Avrupa-Ortaçağ sonrası
Büyü, Simya ve Astroloji 13.YY—Kiliselerin öncülüğünde üniversiteler kurulmuş. 14.yy—Eserler>>yunanca—arapça—latince Doğudan batıya bilimin akması Batıda bilimin gelişmesi—denizlere yönelim, amerikanın keşfi Dr. Mehmet ÖZASLAN

24 Yeni Çağda Bilim (Rönesans) 15-16 Yüzyıllar
Yeniliklere karşı direnç Kiliseler Hoşgörü Baskı tekniği—kültürlerin yayılması Ağaç ve bakır levha oymacılığı Grafik-bitki-hayvan anatomilerinin kitaplara girmesi Dr. Mehmet ÖZASLAN

25 17.yüzyıl Bilimsel Devrimler Çağı
Önermelerin doğruluğunun deneysel olarak sınanması Bilimlerin felsefeden ayrılması Önemli bilginler Kepler Galileo Newton İslam Dünyasında; Piri Reis– Kitab-ı Bahriye Hezarfen Ahmed Çelebi—Uçma denemeleri Katip Çelebi—Seyahatname, kıtalar Dr. Mehmet ÖZASLAN

26 Yakın Çağ (18.yy) Aydınlanma Dönemi
Ortaçağ düşüncesine ve yaşam anlayışına karşı görüş İnsan varlığının anlamı ve bu dünyadaki yeri Kant’a göre aydınlanma: bireyin içine düştüğü olumsuz durumdan aklını kullanmak suretiyle çıkmaya çalışması” Sanayi Devrimi ( ) Thomas Newcomen—Buhar makinesi James Watt– Bunahr makinesi geliştirilmiş. Montgolfier kardeşler—havacılık ve uzay çalışmaları Madencilik ve metalürji Tarım alanında sanayileşme Dr. Mehmet ÖZASLAN

27 19.Yüzyılda Bilim Bilim-teknoloji yakınlaşması
Bilimsel bilgi-insanların gündelik gereksinimlerine verilmiş Atölye’nin yerlerini AR-GE merkezleri ve fabrikalar almıştır. Thomas Edison-1887 elektrik enerjisi Roentgen—1895 X ışınları Thomson—Elektronu Planck—Kuantum kavramı Einstein—Foton kavramı ve genel rölative teorisi Bilgi üretimi Bilim adamlarının spesifik alanlarda çalışmaları Dr. Mehmet ÖZASLAN

28 20-21 Yüzyılda Bilim Kuantum, Görelilik, Genetik Kopyalama bu dönemin en önemli buluşları arasında yer almış. Wright kardeşler—1903—260m. Uçmuşlar Modern uçaklar Uzaya yolculuk 1942 Enrico Fermi’nin küçük bir reaktörde zincirleme çekirdek reaksiyonun gerçekleştirmesi Atom Bombası - - Bilim ve teknolojiye bakış açısının değişmesini sağlamış Bilgisayar-internet, bilginin üretimi, saklanması ve yayılımı Dr. Mehmet ÖZASLAN

29 Sonuç Tarih boyunca insanoğlu kendi ihtiyaçlarını daha iyi şekilde karşılamanın arayışı içinde olmuştur. Bu arayışta yardımcı olarak sistematik bir yöntem olan bilimi doğurmuştur. Bilimsel araştırmalar da, insanlığın yaşam kalitesini artırıcı ve dolayısıyla ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte yenilikleri kazandırmıştır. Yeniliklerin yaygınlaşması ve yaşamımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmesi ise sanat sayesinde olmuştur. Dr. Mehmet ÖZASLAN

30 Gözlerinizin Yeniliğe Her Zaman Açık Olması Dileğiyle
Dr. Mehmet ÖZASLAN