0 EĞİTİMİN İÇERİĞİ  İş sağlığı ve güvenliğinin tanımı  İş güvenliği çalışmalarının amacı  İş kazaları & meslek hastalıkları  İş yerinde güvenli çalışma.

... konulu sunumlar: "0 EĞİTİMİN İÇERİĞİ  İş sağlığı ve güvenliğinin tanımı  İş güvenliği çalışmalarının amacı  İş kazaları & meslek hastalıkları  İş yerinde güvenli çalışma."— Sunum transkripti:

1 0

2 EĞİTİMİN İÇERİĞİ  İş sağlığı ve güvenliğinin tanımı  İş güvenliği çalışmalarının amacı  İş kazaları & meslek hastalıkları  İş yerinde güvenli çalışma kuralları

3 EĞİTİMİN AMACI İnşaat işlerinde;  Çalışmalar esnasında, yüz yüze kalınan tehlikelerin fark edilmesini sağlamak,  Bu tehlikelerin neden olabileceği risklerin İş kazası, meslek hastalığı kontrolü için yapılacakları öğrenmek,  İşimiz ve güvenliğimiz konusunda bilgilendirmek  Olası kaza nedenlerini önlemek,  İnşaatı ilgilendiren yasal konular için bilgilenmek,  İnşaatta güvenli çalışmayı öğrenmek

4 Ülkemizde İş Güvenliği konusunda temel kanun 4857 sayılı İş Kanunudur. 6331 sayılı kanun ise iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kanundur. Devlet bu yasayla işverenleri gerekli önlemleri almakla, işçileri de alınan bu önlemlere uymakla yükümlü tutmuştur. Çalışma Bakanlığı devlet adına işyerlerini belirli aralarla denetleyerek bu yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini kontrol etmektedir.

5 İşverenlerin ve işçilerin yükümlülükleri MADDE 77. - İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar.

6 MADDE 25. - Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir. h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi. ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.

7 6 İşyerinde ; Bir işin yapımı sırasında meydana gelebilecek olası tehlikeleri, riskleri ve kazları önlemek amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalara ‘İş Güvenliği’ denir. İş güvenliğinin amacı, İnsan sağlığı İş yerini korumak Yaşanılan ortam çevreyi korumak. İŞ GÜVENLİĞİ NEDİR?

8 İş kazası Yasal Tanımı İş kazası, Aniden beklenmedik bir durumda meydan gelen kişiye maddi ve manevi zarar veren olaylara iş kazası denir.  Sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada,  İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla  Sigortalının işveren tarafından görevle başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanda,  Emzikli kadının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanda,  Sigortalının işveren tarafından sağlanan taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmesi sırasında. 7/133

9 Meslek hastalığı tanımı (SGK Madde 14) Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre * tekrarlanan bir sebeple, veya * işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli * hastalık * sakatlık,veya * ruhi arıza halleridir. 8/133

10 Ne? Hiç kaza yaptınız mı? Sizce nedenleri ?

11 İNŞAAT İŞLERİNDE KARŞILAŞILABİLECEK ? RİSKLER NELERDİR

12 1. Kayma, takılma ve düşme 2. Yüksekten düşme 3. Elle taşıma 4. Mekanik taşıma 5. Devrilme düşme 6. Makine ve aletler 7. Gürültü 8. Yangın ve Patlama 9. Elektrik 10. Temizlik Hijyen

13 İşyerlerinde çalışanların sağlığını neler etkiler? Kimyasallar Gürültü Radyasyon Fazla mesai Yetersiz aydınlatma Tozlu ortamlar Gazlı ortamlar

14 13 KAZI ÇALIŞMALARI Genel Tehlikeleri: Göçük Çevre Binaların Yıkılması İki Cisim Arasına Sıkışma Toprak Kayması Düşme Malzeme Düşürme Toz

15 14 KAZI ÇALIŞMALARI Kazı toprağının atılması için araçların girişinde rampa ve eğimler olmalıdır. (35 dereceden fazla olmamalı) Önlemler Kazı çalışmasından sorumlu kişi kazı öncesi kazı alanı denetlenmeli ve tehlikeleri belirlenerek önlemler almalı. Ayrıca kazı alanı her gün bir defa kontrol edilmeli, uygunsuzluk varsa kazı çalışması başlatılmamalıdır. Kazı çalışmasının yapılacağı yerde elektrik, gaz vb. hatların olup olamadığı önceden araştırılmalı ve gereken önlemler alınmalı. Kazı çalışmaları şev verilerek yapılmalı,dar alanlarda dik olarak yürütülecekse (şev verilmeden) mutlaka iki yana takviye yapılmalıdır. Kazı başlamadan önce kazılacak bölge Kazı İzni formu ile kontrol edilerek Kazı İzni alınır.

16 15 KAZI ÇALIŞMALARI Önlemler Kazı 1,5 metreden derinse etrafı mutlaka bariyerle çevrilmeli ve uyarı levhaları konulmalıdır. Kazı alanına giriş/çıkış için (özellikle kanal hazırlama) uygun uzunlukta merdiven bulundurulmalıdır. Gereken kişisel koruyucular kullanılmalıdır. (baret, iş ayakkabısı/çizme, gerekirse kulaklık vb.) Kazı kenarları; Her patlama olayından sonra, Beklenmeyen zemin çökmesinden sonra, Desteklere gelen önemli bir zarardan sonra, Ağır yağmur, rüzgar vb. hava koşullarından sonra, İri taşlara rastlandığında, dikkatlice incelenmelidirir.

17 SAHA TERTİP DÜZENİ Birçok kaza, çevrede bırakılmaması gereken malzeme veya ekipmanlara, insanların takılmaları, kaymaları veya üzerine düşmeleri sonucunda meydana gelir. Temiz çevre, iş yerinde verimliliği arttırır, zaman kaybını ve kazaları önler. Çalışma alanınızı daima temiz ve düzenli tutun. Çalışma alanınıza ait bütün giriş-çıkış yollarını, acil durumlar için açık tutun. Çalışmaya başlamadan önce çevrenizdeki bütün yanıcı maddeleri uzaklaştırın. Sahadaki İş İzni Panolarında bulunana risk analizlerini takip ediniz veve çalışmanın nasıl yapılması gerektiğini kontrol edin 16

18 SAHA TERTİP DÜZENİ Sahada bulunan uyarı levhalarının her biri ayrı bir tehlikeyi göstermektedir. Sahanın hangi bölümünde KKD kullanılacağı yada hangi bölümünde ısıl işlem yapılamayacağı bu tabelalar vasıtasıyla belirlenir. Yangın, Sel,Deprem gibi doğal afetler ve Ciddi İş kazalarında uyarı levhalarının belirttikleri takip edilerek hareket edilmelidir. Sahanın çeşitli yerlerine yerleştirilmiş olan uyarı levhalarına uymak çalışan işçilerin yükümlülükleri arasındadır. 17

19 MALZEME KALDIRMA VE TAŞIMA 18 Malzemelerin Elle Taşınması: Uzun ve ağır yüklerin kaldırılmasında en az iki kişi yardımlaşmalıdır. Kaldırılacak yüke mümkün olduğunca yaklaşılmalı, yükün ağırlığı bacaklar eşit olarak dağıtılarak ve bacaklardan güç alınarak kaldırılmalı. Taşınan yük görüş alanını engellememelidir.

20 MALZEME KALDIRMA VE TAŞIMA 19 Malzemelerin vinç ve yükleyicilerle taşınması: Yalnız ehliyetli ve eğitimli kişiler kullanmalı, Yükün taşınması sırasında uygun manevra,el-kol hareketleri ile güvenli taşımayı sağlayacak yardımcılar bulundurulmalı, Kullanmadan önce ve periyodik aralıklarla bakım ve kontrolleri yapılmalı, Malzemeler vince iki noktadan bağlanmalı, Vincin kancasında emniyet mandalı olmalı ve mandan çıkarılmamalı, Malzemeye elle müdahale edilememeli, taşımada yönlendirme ve ara halatı kullanılmalı, Yükleme-boşaltma veya istif sahasına yabancıların girmesi durumunda makinenin hareketi durdurulmalı. Vinçle kaldırılan yükün altında hiç kimsenin bulunmasına müsaade edilmemeli, Yükleyici ile insan taşınmamalı,

21 20 YÜKSEKTE ÇALIŞMA İyi Çalışmalar

22 21

23 22

24 23

25 24

26 Eğer SÜPERMEN değilseniz düşerken kendinizi durduramazsınız ! Düşmeye başladığınızda vücudunuz ½ saniye içinde reaksiyon gösterir. Siz ise bu süre içinde 1.2 m. düşmüşsünüzdür bile! Düşmeyi durdurucu ve düşmeyi önleyici teçhizatları doğru kullanırsanız yaralanmaktan hatta ölmekten kurtulabilirsiniz. Düşerken kendinizi durdurabilirmisiniz?

27 26 Yüksekliğin Tanımı: Yükseklik kavramı göreceli olup kişiden kişiye göre değişir. Genel olarak ise yükseklik; adım atarak çıkamayacağımız yerler olarak tanımlanabilir. İnsandan insana farklılık gösteren yükseklik kavramını tanımlarken baz alacağımız ölçü yine insan bedenidir. İnsanların boyları birbirinden farklı olsa da bir insanın denge noktası ikinci bel omurudur. Yani ikinci bel omurunu geçen yerler yüksek olarak kabul edilir.

28 Düşmenin Önlenmesi ve Korunma ne zaman gereklidir Yerden ve daha yukarda ya da Çatı kenarına 3m ve daha kısa mesafelerde yapılan çalışmalarda, eğer korkuluk yoksa Düşmeden Korunma Ekipmanlarının kullanılması zorunludur. ya da Tehlikeli bir kimyasal veya makine üzerinde çalışırken <= 3 m.

29 Kimler Risk Altında ? Kenarı Açık veya Korumasız Alanlarda Çalışanlar Koruma Altına Alınmamış Zemin ya da Duvar Açıklıklarında Etrafı Bariyerlerle Çevirilmemiş Kazı Alanlarında Sabit Olmayan Yapılarda Yakınında Su, Asit ya da Zehirli Maddeler Bulunan ve Düşme Tehlikesi Olanlar

30 Kimler Risk Altında ? Çatlak veya Kırılma Tehlikesi Olan Yerlerde Çalışanlar Altında Keskin Cisimler, Demir, Kırılmış Cam Olan Yerlerde Çalışanlar Üzerine El Aletleri veya Diğer Cisimlerin Düşme Tehlikesi Olan Yerlerde Çalışanlar

31 1 m yüksekliğinde 10 cm YÜKSEKTE ÇALIŞMA Yüksekten düşmeler: Korkuluk yaparak, Güvenlik ağları gererek,

32 Zemin ve duvar boşluklarını kapatarak, İkaz işaretleri kullanarak (kırmızı beyaz şerit), Düşme tehlikesinin olduğu bölgelere, yetkisiz kişilerin girişi engellenerek, Kurallara uygun yapılmış iskele veya geçici platformlar kullanarak, Kişisel koruyucular kullanarak ENGELLENEBİLİR. KAPAMA YÜKSEKTE ÇALIŞMA

33 EMNİYET KEMERİ Yüksekte yapılan çalışmalarda emniyet kemeri kullanmak gerekmektedir. Sadece emniyet kemeri takmak düşmeyi engellemez. Emniyet kemerinizi sağlam bir yere bağlamalısınız. YÜKSEKTE ÇALIŞMA

34 Emniyet Kemerleri Nereye Sabitlenebilir? Emniyet kemerleri; Belirlenmiş sabit bağlantı noktalarına Sağlam yapı elemanlarına (Kiriş,kolon) İçinden tehlikeli sıvı geçmeyen kalın borular Çelik konstrüksiyon elemanlarına sabitlenir. Bazen emniyet kemerinizi bağlayabileceğiniz uygun yerler bulunmayabilir. Böyle durumlarda Hayat Hatları çekilir ve bağlantılar bu hatta yapılır. YÜKSEKTE ÇALIŞMA

35 34 YÜKSEKTE ÇALIŞMA Yüksekte Çalışma ekipmanları Merdivenler Düzenli olarak kontrol edilmelidir. Kırık, hasarlı merdivenler kesinlikle kullanılmamalıdır. Basamak araları 25-30 cm’den az olmamalıdır. Kaymayı önleyici pabuçları olmalı. El yapımı, derme çatma merdivenler kullanmamalı,gelişigüzel eklemelerle uzatılmamalıdır. Hataları kapatmak için merdivenler boyanmamalı. Boyalı merdivenler kullanılmamalıdır.

36 35 Merdiveni kullanacak kişinin yanında merdiveni tutacak biri olmalıdır. Merdivene yüzü dönük çalışılmalıdır. Merdivenin son 3 basamağına kesinlikle çıkılmamalıdır. Merdivenlerin ayakları düz bir zeminde olmalıdır. Zemin eğriliğini, bozukluğunu gidermek için taş, beton gibi nesneler kullanılamamalıdır. 30 dakikadan uzun süren işlerde iskele ile çalışılmalıdır. Merdivenler dayandığı yüzeye 75 derece açı yapmalıdır. YÜKSEKTE ÇALIŞMA Yüksekte Çalışma ekipmanları Merdivenler İ skeleler Yıpranmamış, aşınmamış ve kırılmamış olmalı, Yürünecek zemin, metal veya özel ahşap kaplama ve tamamen kapalı olmalı, Platformda 10 cm. süpürgelik, 60 ve 110 cm.’de korkuluk olmalı. Platforma sabitlenmiş bir merdiven olmalı. Platformu oluşturan bütün bileşenler kilitlenebilir olmalı. Platform yüksekliği,kısa kenarın üç katı olmalı

37 36 YÜKSEKTE ÇALIŞMA Yüksekte Çalışma ekipmanları İskeleler İskelenin kurulduğu zemin iskeleyi taşımaya uygun özellikte olmalıdır. Eğer mümkünse ilave destek verilmelidir. İskeleler genel olarak ağır yük ve malzemeler için tasarlanmıştır. İskeleye kapasitesi üzerinde yükleme yapılmamalıdır. İskele korkuluklarından sarkılmamalıdır. Yüksekliğin arttırılması için korkulukların üzerine tahta konulmamalıdır.

38 37 Aracı kullanan kişilerin yetkinlik belgesi olmalı ve yalnız bu kişiler kullanmalıdır. Araç işe başlamadan önce ve hava koşullarından sonra (rüzgar, fırtına) kullanma kılavuzu doğrultusunda kontrol edilmelidir. Araç kullanılırken etrafı uygun şeritlerle çevrilmelidir. Araç için tanımlanan yük ve hareket sınırları dışına çıkılmamalıdır. Yükselip alçalması sırasında çarpabileceği yerler dikkate alınmalıdır. Korkulukları ve eteklikleri en az 90 cm ve sağlam olmalıdır. Çalışırken korkuluklarına çıkılmamalıdır. İş bitiminde üzerinde malzeme bırakılmamalı, enerjisi kapatılmalı ve tanımlı bir yere park etmeli. Gereken kişisel koruyucular kullanılmalı. Arıza durumlarında üzerine “SERVİS DIŞI-ARIZALI KULLANMAYINIZ” uyarısı asılmalı. YÜKSEKTE ÇALIŞMA Yüksekte Çalışma ekipmanları Kaldırma Platformları

39 SICAK ÇALIŞMA Sıcak Çalışma Nedir? Açık alev Isı Kıvılcım ortaya çıkaran tüm çalışmalara denir. Bu çalışmalar: Her türlü kaynak işlemi Oksijenle kesme ve delme Metal taşlama, kesme ve delme Kıvılcım yaratacak bütün çalışmalar Açık alev kullanılan izolasyon işleri’dir.

40 Genel Tehlikeler Kıvılcım ve sıçrama sebebiyle yangın çıkması Kaynak gazlarının patlama ve yangına yol açması Solunum yetersizliği Elektrik çarpması Toksik duman ve gazları soluma Işınlardan dolayı göz yaralanması, Kaynağın göz alması SICAK ÇALIŞMA

41 40 Donanım Güvenliği: Basınçlı gaz tüpleri dik veya yatayla en az 45° açı ile kaynak arabasına sabitlenmeli. Gaz tüpleri kullanılmadığı zaman kapalı tutulmalı, Hortum-regülatör, manometre, şaloma, bağlantıları sağlam, doğru ve güvenli yapılmış olmalıdır. Regülatörle hortum/şaloma ile hortum arasına alevin geri tepmesini önleyecek alev tutucu sistem takılır. Kaynak yapılan yerde yangın söndürme tüpü bulunmalı, Yapılan işe uygun olarak yüz veya göz koruyucular kullanılmalıdır. SICAK ÇALIŞMA KAYNAK-KESME

42 41 SICAK ÇALIŞMA Yangın Güvenliği Yangınlardan Korunmak İçin:  Çalışma alanlarınızı daima temiz tutun.  Yanıcı ve parlayıcı sıvılar ile gaz silindirlerini (oksijen, propan, asetilen) özel depo alanlarında muhafaza edin.  Yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı gaz ve sıvıların kullanıldığı bölgelerde asla sigara içmeyin. Kaynak işlerinde, etrafa sıçrayan parçalar ve kıvılcımların yanıcı ve parlayıcı maddelerin üzerine düşmesini önleyin.  Her türlü ısıtma araç ve gereçlerini, devrilmeyecek bir şekilde güvenli bir zemin üzerine yerleştirin.  Isıtıcıları kağıt, talaş, gaz ve benzeri yanıcılardan uzak tutun.

43 42 ELEKTRİK GÜVENLİĞİ Tehlikeleri Elektrik Çarpması Yangın Önlemler Bütün elektrikli ekipman ve tesisler, uzman kişilerce inşa edilmeli, kurulmalı ve bakımı yapılmalıdır. Elektrikli kablo ve aparatlar korunmalıdır. Elektrikli aletlerin tamamı, elektrik çarpmasını, yangın ya da patlamaları önleyecek şekilde inşa edilmelidir. Tüm elektrikli ekipmanlar kullanıma girmeden önce denetlenmeli, Her vardiya başında ekipman ve kabloların denetimi yapılmalıdır. Plastik eldiven, mat ve personel koruyucu ekipman bulunmalıdır. Saha içerisinde elektrikle ilgili bir aksaklık olduğunda müdahale etmeden YETKİLİ ELEKTRİKÇİ’ye haber verilmelidir.

44 EL ALETLERİ 43 Elektrikli el aletleri: Spiral taş Matkap Testere Hava kompresörlü el aletleri: Kırıcı Güç ünitesi gerektirmeyen el aletleri: Keski Testereler Törpü Çekiç Tornavida İngiliz somun ve anahtarları Kazma-kürek Pense

45 EL ALETLERİ ELEKTRİKLİ EL ALETLERİ: Spiral Taş: Kıvılcımlara karşı ortamdaki yanıcı maddeler ve insanlar uzaklaştırılmalı, Hazırda riske uygun yangın söndürücü bulundurulmalı, Çalışırken denge korunmalı, Spiral taşı değiştirilirken enerji kesilmeli,Tavsiye edilen spiral taşı dışında taş kullanılmamalı, Mil somunu gevşek bırakılmamalı, Fazla kuvvet uygulanmamalı, Maksimum hıza ulaştıktan sonra işleme başlanmalı, Spiral taş üzerindeki koruma çıkarılmamalı, Gözlük, eldiven ve gerekli diğer kişisel koruyucular kullanılmalı.

46 EL ALETLERİ 45 ELEKTRİKLİ EL ALETLERİ: Matkap: İşleme uygun uç kullanılmalı, Uygun şekilde sabit tutularak, açısı ayarlanmalı, Salınım yapmaması için sabitlenmeli, Deleceğiniz noktadan elektrik ve su borusu geçmediğinden emin olunmalı. Testere: Bıçak bölümünün işlevini sağlayacak kısmı dışındaki bölümleri korumalı olmalı, Geri tepme sistemine sahip olmalı, açma-kapama butonları kolayca ulaşılabilir bir noktada olmalı, Onarım ve bakım esnasında kullanılmamalı,

47 EL ALETLERİ 46 ELEKTRİKLİ EL ALETLERİ: Kırıcı: Kırıcı tutacakları titreşimi ve yorgunluğu önleyici kauçuk yapıda olmalı. Tij tutucu yayı tijin sıçramamasını sağlayacak yapıda olmalıdır. Operatörler çalışırken çalışma sahası içerisine kimse giremez. Çalışırken tutacakları iki elinle sımsıkı tut ve dengeli bir pozisyonda kullan. EL ALETLERİ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARDA GENEL HUSUSLAR: Amacına uygun Kaliteli ve Doğru alet seçilmeli, Alet kutusunda taşınmalı, saklanmalı ve temiz, bakımlı olmalı Belirlenen çalışma alanlarında ve yetkililerce belirlenen eldivenler kullanılmalı. Kesici aletlerde uygulanacak güç vücut yönünde olmamalı, Elektrik işleri için izoleli olanlar ile tehlikeli,yanıcı ve parlayıcı maddeler bulunan alanlarda kıvılcım saçmayan aletler kullanılmalı, El aletleri elden ele verilmeli, cepte taşınmamalı, kendimizden yüksek bir yere konulmamalı.

48 İŞ MAKİNASI VE ARAÇ KULLANIMI 47  Nakliye aracına yükleme yapılması sırasında,  Araç güvenli bir şekilde park edilmeli,  Aracın motoru tamamen durdurulmalı, el freni çekilmeli,  Lastikleri takozlanmalı,  Uyarı işaretleri konulmalıdır.  Yükün düzgün şekilde yüklendiğinden ve dağıtıldığından, görüşü engellemediğinden emin olunmalı  Araç inşaat sahası şartlarına uygun hızda sürülmeli.  Yükleme iş sadece düzgün bir zeminde ve el freni çekili durumdayken yapılmalı.

49 ACİL DURUMLAR Yangın, patlama, doğal afetler, terör eylemleri, kazalar Acil Durum sınıfına giren olaylardır. Sahada, acil durumda çalışanların en yakın olanına gitmesi düşünülerek tasarlanmış olan Toplanma Noktaları vardır.

50 ACİL DURUMLAR Acil durum alarmı işitildiğinde: İş derhal durdurmalıdır. Bütün ateşleme kaynakları kapatılıp izole edilmelidir. Yangın musluklarından su kullanımı durdurulmalıdır (eğer yapılıyorsa). Vinç operatörleri yükü emniyete almalıdır. Şoförler, araçlarını yangın araçlarının geçmesine mani olmayacak emniyetli bir yere park edip, kontak anahtarını üzerinde bırakıp, belirlenen toplanma yerlerine yayan olarak gitmelidirler.

51 İLK YARDIM Olay yerinde herhangi bir patlama, yangın v.b. tehlike yoksa yaralıyı asla yerinden oynatmayın, sağlık personelinin gelmesini bekleyin.

52