Çevre teşvİKLERİ.

... konulu sunumlar: "Çevre teşvİKLERİ."— Sunum transkripti:

1 Çevre teşvİKLERİ

2 İÇİNDEKİLER 1)Çevre Teşvikleri Nelerdir 2)Kentsel Dönüşümde Finansal Destekler 3)Enerji Verimliliği Desteği 4)Yenilenebilir Enerji Desteği 5)Hibrit Araçlara Verilen Teşvik 6)Geri Dönüşüm Yatırım Teşvik Uygulaması 7)Atıksu Arıtma Tesislerine Verilen Enerji Teşviği 8)Çevreci Sokaklar 9)Çevreci Üniversiteler 10)Kaynakça

3

4 ÇEVRE TEŞVİKLERİ NELERDİR
Çevrenin doğal yapısının ve bileşiminin bozulması değişmesi ve bunun sonucu olarak insanların olumsuz yönde etkilenmesi çevre kirlenmesi olarak nitelendirilmektedir. Dünyanın doğal kaynaklarının kısıtları gözetmek ve çevre kalitesinin iyileştirilmesi ve yüksek düzeyde korumasını güvence altına almak ekonomik büyüme ile çevrenin bozulması arasındaki bağlantıyı kırmak için çevre kirliliğini önlemek azaltmak ve üretim ve tüketimi teşvik etmek sürdürülebilir kalkınmanın amaçları arasındadır.

5 Çevrenin korunması ile ilgili teşvikler bu çalışmada Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı , Dış Ticaret Müsteşarlığı ve AB Fonları şeklinde olmaktadır. Türkiye’nin dünya da artan enerji fiyatları karşısında özellikle enerji yoğun sektörlerde rekabet gücünün kurulması , dışa bağımlılığını azaltması ve sera gazı salınımlarının azaltılmasına katkı sağlamasına yönelik yatırım projeleri desteklenmektedir.

6 Çevrenin korunması adına ülkemiz AB fonlarından da yararlanmaktadır
Çevrenin korunması adına ülkemiz AB fonlarından da yararlanmaktadır. Akıllı Enerji Avrupa Programı ile tüm sektörlerde enerji verimliliğini artırıcı önlemler alınmasını; yenilenebilir ve etkin enerji kullanımının teşvik edilmesi amaçlanmaktadır. TURSEFF Kredisi enerji verimlilik ya da yenilenebilir enerji projelerine yatırım yapmak isteyen endüstriyel firmalar, ticari girişimciler ve özel konut sahiplerine yönelik krediler içermektedir.

7 KENTSEL DÖNÜŞÜMDE FİNANSAL DESTEKLER

8 KENTSEL DÖNÜŞÜMDE FİNANSAL DESTEKLER

9 Afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların tespit edilmesi, böylece söz konusu alanlar ile riskli yapıların bulunduğu zeminlerde fen ve sanat kurallarına uygun sağlıklı, güvenli yaşama çevrelerini oluşturmak için iyileştirme, tasfiye ve yenilemelerde bulunulması maksadıyla çıkarılmış olup, nihai hedef herhangi bir afet neticesinde bir daha can kaybı yaşanmamasının sağlanması ve kentlerin sağlıklı, güvenli yaşama çevrelerine dönüştürülmesidir.

10 Bu kapsamda yapılan gerçekleştirilen destekler şunlardır:
· Kaynak Aktarımı · Kira Faiz Desteği · Kira Yardımı ·Harç Muafiyeti

11 Kira Yardımı(Geri ödemesiz) : Kira yardımı aylık 600 Tl’yi geçemez.
Kiracı olarak ikamet edenlere veya işyeri işletenlere, bulunduğu il için belirlenen aylık kira bedelinin iki katı kadar, sınırlı aynî hak sahibi olarak ikamet edenlere veya işyeri işletenlere ise beş katı kadar defaten kira yardımı yapılabilir

12 Yardım süresi riskli alan dışındaki riskli yapılarda 18 ay ve Kanun kapsamında anlaşma yolu ile kamulaştırılan yapılarda 5 aydır. Riskli alanlarda kira yardımı süresi 36 ayı geçmemek şartı ile ilgili kurumca belirlenir. Yapılacak kira yardımının ilk beş aya kadar olan kısmı, taşınma masrafları da dikkate alınarak peşin olarak ödenebilir

13 Kredi Faiz Desteği : Bir hak sahibi adına faiz desteği sağlanacak toplam kredi tutarı TL’yi geçemez. Harç Muafiyeti : Noter harcı, tapu ve kadastro harçları, belediyelerce alınan harçlar, damga vergisi, veraset ve intikal vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi gibi harçları ve vergileri de almayacak. Not : Dönüşüm Projeleri Özel Hesabından aynı kişiye hem kira yardımı ve hem de faiz desteği yapılamaz. Kira yardımından faydalananlar faiz desteğinden, faiz desteğinden faydalananlar ise kira yardımından faydalanamaz

14

15

16 BİSİKLET YOLU İÇİN 1 MİLYON 278 BİN LİRA
Kentsel dönüşümle ekolojik şehirleri artırmayı hedefleyen Bakanlık, "81 İlde Bisiklet Yolu Projesi" ile bisiklet yolu yapan belediyelere maddi yardımda bulunuyor Bisiklet yollarıyla araç kullanımını azaltarak hava kirliliğinin önüne geçmeyi hedefleyen Bakanlık, bisiklet yolu için gelen başvuruları komisyonda değerlendirerek, uygun projelere destek veriyor. Bu kapsamda geçen yıl bisiklet yolu projelerine 1 milyon 278 bin lira ayrıldı.   Bunların yanı sıra 6 katı atık tesisi rehabilitasyon projesine 1 milyon 300 bin, 5 kanalizasyon projesine de 441 bin lira destek sağlandı. Kurum ve kuruluşların katı atık, atık su arıtma, kanalizasyon gibi projelerinin başka firmalarca çizilmesi, fizibilitesi gibi hizmetler için yapılan yardımın miktarı ise 200 bin lira olarak gerçekleşti. 

17 ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEĞİ
Türkiye’nin dünyada artan enerji fiyatları karşısında, özellikle enerji yoğun sektörlerde rekabet gücünün koruması, dışa bağımlılığını azaltması ve sera gazı salınımlarının azaltılmasına katkı sağlanması ve sanayicinin ilgili faaliyetlerinin teşvik edilmesi amacıyla oluşturulmuştur. Destek kapsamında enerji verimliliği etütleri de dahil olmak üzere, enerji verimliliğine yönelik uygulama projelerinin uygun şartlarda desteklenmesi amaçlanmaktadır. Bu destek programı ile aynı zamanda Enerji Verimliliği Kanunu ve Enerji Verimliliği Yönetmeliği ile belirlenen amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesine katkı sağlanması öngörülmektedir.

18

19 OLASI PROJE KONULARI Buhar üretim ve dağıtım sistemlerinin (buhar kapanları, boru hatları, kondensat ve blöf sistemleri, vb.) iyileştirilmesi. Yakma (kazanlar, fırınlar, brülörler vs.) ısıtma ve soğutma sistemlerinin iyileştirilmesi Fan, pompa, kompresör, vb. cihazların, sistem optimizasyonu yaklaşımı ile gözden geçirilerek elektrik tasarrufu sağlanması Kullanılan üretim teknolojisinin (eritme, ergitme, tavlama, kurutma, presleme, kalıplama, boyama, vb.) daha verimli hale getirilmesi Atık ısının değerlendirilmesi Üretim süresinin kısaltılması, sıcaklık veya basınç seviyelerinin düşürülmesi, vb. proses ve işletme optimizasyonu Elektrik üretim verimliliklerinin artırılması, elektrik ve ısının birlikte üretilmesi

20 DESTEK SÜRESİ VE MİKTARI
Destek Süresi : En fazla 1,5 yıl Destek Miktarı : – ABD$, Proje Bütçesinin en fazla %50 ’si Geri Ödeme Süresi : 1 Yılı Geri Ödemesiz Toplam 4 Yıl (Faizsiz) Hizmet Bedeli : TTGV Destek miktarının %6’sı

21 YENİLENEBİLİR ENERJİ DESTEĞİ
AMAÇ; Rüzgar, güneş, biyokütle , biyogaz ve jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretimi ile ilgili yatırım projelerinin uygun şartlarda desteklenmesi ve sera gazı salınımlarının azaltılmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır

22

23 OLASI PROJE KONULARI Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi (şebekeye verme ve/veya sanayide kullanma Yenilenebilir enerji üretimi ve depolanması Rüzgar santralleri Organik atıklardan biyogaz ve elektrik (+ısı) üretimi Fotovoltaik (PV) sistemleri Jeotermal santraller Hibrit sistemler Güneşli soğutma teknolojileri; tarımsal ürünlerin ve gıda sanayi ürünlerinin saklanması Yeraltında ısıl enerji depolama ve yer ısısının kullanılması

24 DESTEK VE MİKTARI Destek Süresi: En fazla 1,5 yıl
Destek Miktarı: En fazla ABD Doları, Proje Bütçesinin en fazla %50’si Geri Ödeme Süresi: 1 yılı Geri Ödemesiz Toplam 4 yıl (Faizsiz) Hizmet Bedeli: TTGV Destek miktarının %6’sı

25 HİBRİT ARAÇLARA VERİLEN TEŞVİK
HİBRİT ARABA , Trafiğin yoğun olduğu alanlarda benzin motorunun yerine elektrik motoruyla çalışmasını sağlayarak , yakıt tüketiminde önemli bir tasarruf sağlayan otomobillere denir. İki farklı motor yapısı ile birlikte çalışmasından dolayı melez otomobil de denir. HİBRİT ARABALARIN AVANTAJLARI: 1)Düşük yakıt tüketimi sağlar

26 2)Gürültüsüz çalışması
3)Kendi elektrik enerjisini kendisinin üretmesi 4)Frene basıldığında kendini şarj eden hibrit sistem 5)Düşük zararlı gaz salınımı HİBRİT ARABALARIN DEZAVANTAJLARI: 1)Sıradan araçlara göre maliyeti oldukça fazla 2)Yeni sistem olmasından dolayı olası bir arıza onarım işlemlerinin maliyeti yüksek çıkabilir 3)Hız isteyenlerin beklentisini karşılamayabilir

27

28 HİBRİT ARAÇLARA VERİLEN VERGİ İNDİRİMİ
a)Motor silindir hacmi 1600cm3’ü geçmeyip ; ötv matrahı 40000tl yi aşmayanlar için %45 ötv matrahı tl yi aşıp tl yi aşmayanlar için %50 b)Motor silindir hacmi 1600cm3’ü geçen fakat 2000cm3’ü geçmeyenler den elektrik motoruda olanlardan elektrik motor gücü 50kw’i geçip motor silindir hacmi 1800cm3;’ü geçmeyenlerden;

29 ötv matrahı 50. 000tl yi aşmayanlar için %45 ötv matrahı 50
ötv matrahı tl yi aşmayanlar için %45 ötv matrahı tl yi aşıp tl yi aşmayanlar için %50 c)Elektrik motorudan olanlardan elektrik motor gücü 100kw’yi geçip motor silindir hacmi 2000cm3 ile 2500cm3 arasında olanlardan ötv matrahı tl’yi aşmayanlar için %100 olarak uygulanır

30 GERİ DÖNÜŞÜM YATIRIM TEŞVİK UYGULAMASI
Ülkemizde atık geri dönüşüm, atık geri kazanım, bertaraf tesisi, atıkların yeniden değerlendirilmesi vb. şekilde tanımlanan yatırımlar sürekli artmakta ve sanayileşmiş ülkelerde olduğu gibi cam, metal, kağıt, karton, sac, organik, lastik, plastik, kablo, atık yağ, araç, tekstil, evsel, hayvansal, katı, endüstriyel, kontamine atık vb. malzemeler geri dönüşüm/kazanım yoluyla üretime dahil edilmektedir

31 Yeni Yatırım Teşvik Sisteminde geri dönüşüm / atık geri kazanımı / bertaraf tesisi / yeniden değerlendirme yatırımlarında tek bir uygulama vardır SEKTÖR 1. BÖLGE 2. BÖLGE 3. BÖLGE 4. BÖLGE 5. BÖLGE 6.BÖLGE ATIK GERİ KAZANIM VEYA BERTARAF TESİSLERİ

32 Yatırım Teşvik Paketinde “atık geri kazanım ve bertaraf tesisleri” bölgesel teşviklerden yararlanacak sektörler arasında sayılmıştır. 1., 2. teşvik bölgesindeki tüm illerde en az 1 milyon TL, 3., 4., 5., 6. teşvik bölgelerindeki tüm illerde ise 500 bin TL yatırım yapıldığında bölgesel teşviklerden faydalanacaklardır. Bu teşvikler aşağıdaki gibidir;

33 * Yatırım Yeri Tahsisi * KDV İstisnası * Gümrük Muafiyeti * Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği * Vergi İndirimi * Faiz Desteği (sadece 3., 4., 5. ve 6.bölgelerde geçerli) * Gelir Vergisi Stopajı Desteği (sadece 6.bölgede geçerli) * Sigorta Primi Desteği (sadece 6.bölgede geçerli)

34

35 ATIKSU ARITMA TESİSLERİNE VERİLEN ENERJİ TEŞVİĞİ
Atıksu arıtma tesislerinin enerji giderlerinin % 50’sine kadarlık kısmı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Bu kapsamda 2011 yılında 22,8 Milyon TL, 2012 yılında 26,6 Milyon TL ve 2013 yılında 30,2 Milyon TL ödeme yapılmıştır.

36 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Geri Ödeme Belgesi alan atıksu altyapı tesisi yönetimlerinin, atıksu arıtma tesislerinde kullanılan enerji giderlerinin bir kısmının geri ödenmesi imkânından faydalanabilmeleri için; aşağıdaki bilgi, belge ve dokümanları tamamlayarak oluşturdukları başvuru dosyası ile her yıl Nisan ayı sonuna kadar Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine başvuruda bulunmaları gerekmektedir

37 1- Geri ödeme belgesi, 2- Geri ödemenin talep edildiği elektrik enerjisinin kullanıldığı yıl içerisinde, SKKY ve mezkûr Yönetmeliğe dayanılarak çıkartılan tebliğlere göre herhangi bir ceza almamış olduğuna veya cezaya neden olan aykırılığın süresi içerisinde giderildiğine dair İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünden alınan resmi yazı, 3- Kurum, kuruluş ve işletme yetkilisi veya yetkilileri tarafından imzalanmış başvuru dilekçesi, 4- İlgili Yönetmelik EK-3’te yer alan taahhütnamenin doldurulmuş örneği, 5- İlgili Yönetmelik EK-4’te yer alan elektrik tüketim ve tutar tablosunun doldurulmuş örneği, 6- İlgili döneme ait elektrik faturalarının tamamının ödendiğini gösteren belge

38

39 ÇEVRECİ SOKAKLAR Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızca çevreci sokak uygulamalarına destek verilecektir. Desteklenecek Proje Konular 1-Çevreci Sokaklar Sokakta çevre ve şehir estetiğinin korunması Atıkların toplanmasına ilişkin çevreci uygulamalar Sokak aydınlatmasında kullanılan enerji tasarrufuna yönelik uygulama

40 Engelli vatandaşların kullanımına uygun kaldırım düzenlemeleri
Yayalaştırma alanlarının düzenlenmesi Ağaçlandırma ve peyzaj uygulamaları 2- Organik atıklar ambalaj atıkları (kağıt, cam, plastik, metal vb.) ile tehlikeli atıkların (pil, akü, floresan lamba ve kartuş, toner vb.) kaynağında ayrı toplanması ve toplanan atıkların lisanslı tesislerde işlenmesinin sağlanmasına ilişkin uygulamalar

41

42 ÇEVRECİ ÜNİVERSİTE Green Metric Üniversite Sürdürülebilirlik Derecelendirmesi, üniversite kampüslerindeki sürdürülebilirlik çabalarını dünya çapında değerlendirmekte ve karşılaştırmasını yapmaktır. Değerlendirme platformu, Endonezya Üniversitesi tarafından 2010 yılında kurulmuştur ve her yıl katılımcı üniversitelerin derecelendirmesini yapmaktadır.

43 Her yıl farklı ülkelerden pek çok üniversite Green Metric tarafından altyapı, enerji ve iklim değişikliği, atıklar, su kaynakları, ulaşım ve eğitim gibi alanlarda değerlendirilmekte, her değerlendirme alanı için puanlanmakta ve yükseköğretim kurumları, bu değerlendirmelerden aldıkları toplam puanlara göre sıralanmaktadır. Türkiye Ulusal Çalıştayı’nı  3 Ekim 2016’da Bülent Ecevit Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştirdi

44 Bülent Ecevit Üniversitesi, Türkiye'den katılan Karabük Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, İnönü Üniversitesi, Selçuk Üniversitesi ve Celal Bayar Üniversitesi'ni geride bırakarak toplam puanla Türkiye birincisi oldu.

45 ÇEVRE DOSTU UYGULAMALAR NELERDİR?
GERİ DÖNÜŞÜM Kampüslerimizdeki atıkların geri dönüşümüne büyük önem verilmektedir. Öğrenci ve personelimizin katkılarıyla atıklar kampüsün pek çok noktasına yerleştirilen geri dönüşüm kutularında toplanmakta, ambalaj atıkları, yemek yağları, plastik, cam, kağıt, metal atıklarının geri dönüşümü sağlanmaktadır.

46

47 DOĞALGAZ ALTYAPISI BEÜ’de çevreci politikaları gereği, fosil yakıt kullanımı ve sera gazı emisyonu giderek azalmaktadır. Farabi Kampüsünde (Merkez Yerleşke) tüm binalar doğalgazla ısınmaktadır. Diğer kampüslerimizde doğalgaza geçiş süreci hızla devam etmektedir.

48

49 ATIKLARIN BERTARAFI İbni Sina Kampüsünde bulunan Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nin atıkları 5 bin kişilik paket tip evsel atık su arıtma tesisinde işlem görmektedir. Ayrıca İbni Sina Kampüsünün diğer binalarına hizmet veren 2 bin kişilik paket tip evsel atık su arıtma tesisi mevcuttur

50

51 ÇEVRE DOSTU ULAŞIM VE YAYALAŞTIRMA
Toplu taşıma ve özel araç kullanımı politikaları sayesinde yaklaşık öğrenci ve personel bulunan Farabi Kampüsüne (Merkez Yerleşke) günlük giriş yapan araç sayısı sadece 500 civarındadır. Personel servisleri ve toplu taşımanın yanında çok sayıda öğrenci kampüse ulaşımını bisikletle sağlamaktadır.

52

53 ENERJİ TASARRUFU Kampüslerimizde pek çok cihaz ve aydınlatma tesisatları enerji verimliliğine sahip cihazlarla değiştirilmektedir. Tasarruflu ampul, led aydınlatma ve A sınıfı cihazların kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Örnek bir uygulama ile yeni yapılan spor alanlarının aydınlatmasında led spotlar kullanıldı. Led spotlar, klasik aydınlatma ekipmanlarının tüketeceği elektriğin sadece 1/6’sını tüketmektedir.

54

55 KAYNAKÇA: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı
Birimler.dpu.edu.tr Busecon.eurasıanacademy.org

56 HAZIRLAYANLAR AYŞE KOÇ DÖNÜŞ ATALAY HASAN ÇETİNKOL