“Koşullanmama Hakkı” ve Öğrenme Devrimi

... konulu sunumlar: "“Koşullanmama Hakkı” ve Öğrenme Devrimi"— Sunum transkripti:

1 “Koşullanmama Hakkı” ve Öğrenme Devrimi
“Sıfırıncı Hak*” (*) Termodinamiğin sıfırıncı yasası: A ve B sistemleri termodinamik dengede ve C ve D de dengede ise A ve C sistemleri de dengededir. 1931 yılında Ralph H.Fowler tarafından tanımlanan bu yasa, temel bir fizik ilkesi olduğundan termodinamiğin 1 ve 2nci yasalarından önce gelmiş ve sıfırıncı yasa adını almıştır.

2 En Temel Amaç! Tüm canlıların en derindeki amacı: Yaşamlarını ve türlerinin devamını sağlamak. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

3 Öğrenmek: Temel araç Canlılar -bu arada insanlar- derindeki amaçlarını bu temel aracı kullanarak gerçekleştirirler. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

4 Her mikrosaniyede öğrenme
Canlılar, yaşamlarının her bir anında öğrenerek, değişen iç/dış koşullara (tehdit/fırsat) uyum gösterirler. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

5 Uyum ve Başarı Hızlı ve iyi uyum … ≈ Başarı
Yavaş ve kötü uyum ≈ Başarısızlık Uyumsuzluk ……… ≈ Yok olma Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

6 Toplu yaşam > İş bölümü > Yönetme
“Yönetme arzusu” > “değer birlikteliği” > “benimsetme” > “öğretme”, Böylece “öğretme” eğitim sistemlerinin özüne yerleşti. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

7 “Öğretme için çeşitli araçlar
Araç geliştirmede havyan deneylerinden yararlanıldı (B.F.Skinner), Bugünkü “koşullandırma yoluyla eğitim”in mucidi Skinner’dir. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

8 Sürpriz…öğretilmeden öğrenilen şey!!
Koşullandırıcı eğitim boyunca -saklı içerik yoluyla- bir başka şey öğrenildi: “ÖĞRETİLMEZSE ÖĞRENEMEZSİN” Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

9 Koşullandırma ve diğer alanlar
“Yönetmek için değer birliği sağlamak” amacından başlayan, koşullandırma, farklı amaçlar için de kullanılmaya başlandı.. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

10 Örneğin…. Reklamcılık, İdeolojik benimsetme, Beyin yıkama,
Aile içi eğitim, Kurumsal eğitim vd Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

11 Koşullandırma araçları
Başlıca 2 araç: Tekrar (sözel, görsel vd), Ödül-ceza (örn. Diploma) Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

12 Yaratıcılık donması: Yan (ve yaman) etki
Koşullandırmayla istenenler öğretilirken doğan yan etki: Öğrenilmiş çaresizlik! Ve artçı depremler… Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

13 Öğrenilmiş çaresizliğin çeşitleri
“Öğrenilmesi gereken bir şey varsa onu mutlaka birileri öğretmelidir (yoksa öğrenemem)” Bir sorun varsa ben çözemem, birileri benim adıma çözmeli, Ve en önemlisi: Donan yaratıcılık! Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

14 Yaratıcılık: Tanrı’nın canlılardaki izi değil mi?
Yaratıcılık, olağanüstü bir seziş ile, yapılması gerekeni (neyin öğrenileceği) bilip, onu yapması (yani öğrenmesi)… Bu olağanüstü yetinin işlevsiz kılınması ahlaki normlarımıza göre ne demektir? Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

15 Koşullandırma ya da bilgilenme özgürlüğü
İhtiyaç duyulan bir şeyi öğrenmek ile, başkalarının kişi adına ihtiyaç belirleyip koşullandırma yoluyla öğretmeye çalışması tamamen zıt iki olgudur. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

16 Rol modelliği ≈ Doğal Yöntem
Toplu yaşamın tutum ve davranış normlarının, rol modelliği yoluyla örneklenip öğrenilmesi binlerce yılın süzgecinden geçmiştir. Ama son ~1000 yılda bunun yerini “koşullandırma” aldı. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

17 İnsan hakları listesine bir ek!
İH listesinin en başına, hatta yaşam hakkı’nın yanına, yeni bir hak eklemek gerekiyor: Koşullanmama hakkı… Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

18 Bu hak birçok sorunu çözer
Koşullanmama hakkı kavramının toplumun kavram dağarcığına girmesi birçok sorunumuzu çözer. Türkiye’yi yıllardır yıpratan sorunlara, görsel koşullanma optiğinden bakıldığında sorun kolayca anlaşılabilir. Bu hak üzerinde uzlaşı da kolay sağlanabilir. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

19 Ve Learning Revolution!
İki anahtar ilke: akıl-beden bağlantısı ve akıl-beyin bağlantısı.. Birinci ilke, öğrenmenin akademik bir süreç olmadığını, bebeklikten itibaren yapılan her türlü bedensel eylemin aklı geliştirdiğidir. İkinci ilke ise, gelişen aklın beyinde yeni bağlantılar oluşturduğunu, bunun da yeni bedeni ve akli eylemleri tetiklediğini, bu sürecin kendi kendini beslediğini söylüyor. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

20 Öğrenmenin 3 gizi! Bir şeyi deneyimle (experience it)
Deneyiminle oyna (play with it) Ve onu adlandır (label it) Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

21 1717 den bu yana ~300 yıl 1717 yılında Prusya’da zorunlu eğitim öğretmen, karatahta ve tebeşirle başladı. 300 yıl sonra bugün network’ler dünyası yoluyla öğrenme’yi eğitim sistemi olarak benimsemeye gidiyoruz. Yeni “Öğrenen Toplum”da 7 network Your neural netw., Your personal learning netw. Interactive information netw. Your creative netw. Your talent netw. New organizational netw. Global learning netw. Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

22 Industrial Rev., Information Rev., Learning Rev.
Eğer bu da kaçmayacaksa, nasıl ve nereden başlayabilir? Anahtar soru budur! Kasım 08 © Copyright BNGV®, 2008

23 Teşekkür ederiz