Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞVERENLER DAİRE BAŞKANLIĞI
2
İŞVERENİN TANIMI 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre sigortalı sayılan kişileri çalıştıran; Gerçek Kişiler Tüzel Kişiler (Dernek, vakıf gibi özel hukuk tüzel kişisi veya Belediye, üniversite gibi kamu hukuku tüzel kişisi) Tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar (Bakanlıklar gibi kamu kurumları veya adi şirketler gibi özel hukuk kuruluşları ) işveren olarak tanımlanmaktadır. İşveren ÖRNEK: Tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular Ceza İnfaz Kurumları Tutukevleri İş Yurtları Kurumu
3
İşveren Kavramı 506 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre ilgili Kanun kapsamında belirtilen sigortalıları çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler "İşveren" olarak nitelenmişken 5510 sayılı Kanunla işverenliğin kapsamı genişletilmiş ve Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre sigortalı sayılan kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişilere ek olarak tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar da işveren olarak tanımlanmıştır. Kanuna göre işveren sayılmak için sigortalı vasfında birilerini çalıştırmak yeterli olduğundan işyerinin maliki olmayan kiracısı, işleteni de işveren sayılmaktadır. Bunun gibi sigortalı çalıştıran işyerindeki amacın ekonomik olması zorunlu olmadığından amaç sosyal ve kültürel de olabilmektedir.
4
İşveren Kavramı İşveren sayılmada en önemli unsur: Sigortalı çalıştırma Örnek: Bir işyeri olan ve tek başına çalışan terzi yanında hizmet akdi ile çalışan kişi bulunmadığı için sosyal güvenlik özelinde İŞVEREN sayılmamaktadır. Bazı sigorta kolları bakımından sigortalı sayılan kimseleri çalıştıran kişiler de işverendir. Örnek: Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumu ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan ve iş kazası ve meslek hastalığı ile analık sigortası kapsamında olan hükümlü ve tutukluların işverenidir
5
İŞYERİ KAVRAMI İşyeri, sigortalı sayılanların maddî olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerlerdir. İşyerinde üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler, işyerinden sayılır. dinlenme beden veya meslek eğitimi yerleri çocuk emzirme avlu ve büro gibi diğer eklentiler yemek uyku araçlar yıkanma muayene ve bakım
6
İşveren Vekili İşveren Vekili: İşveren adına ve hesabına işin veya görülen hizmetin bütününün yönetim görevini yapan kimsedir İşveren adına ve hesabına yönetim: İşveren adına ve hesabına işin yürütümü yalnızca işverenin temsilcisi olmayı değil, bu temsil kapsamında işvereni borç ve alacak altına sokmayı sigortalılara emir, talimat vermeyi, kararları hayata geçirmeyi kapsar. İşin veya görülen hizmetin bütününün yönetim görevi: Genel müdür, fabrika müdürü gibi unvanlara sahip olan kimseler işveren vekili sayılırken insan kaynakları müdürü, muhasebe müdürü gibi belirli bir departmandan sorumlu olan kişiler işveren vekili sayılmamaktadır.
7
İşveren Vekili Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutukluların işveren vekili, Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumunun sorumlu müdür ve amirleridir. İşveren vekili Kanunda belirtilen yükümlülüklerinden dolayı işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu sorumluluk mali konulardaki sorumluluğu da kapsamaktadır. Yani işveren vekili ödenmeyen prim borcu ve buna bağlı olan borçlardan aynen işveren gibi sorumludur.
8
Alt İşveren Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde, iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran üçüncü kişidir Alt İşverenlikte Şartlar Alt işverenin işyerinde asıl işverenin yapmış olduğu ana işin bir bölümünde veya eklentilerinde iş alarak kendi nam ve hesabına işçi çalıştırılması gerekmektedir. Asıl işveren-alt işveren ilişkisinden bahsedebilmek için işyerinde iş sahibinin de işçi çalıştırıyor olması gerekmektedir. Alt işverenin asıl işverenden almış olduğu işin asıl işverenin işyerinde yürütülmesi icap etmektedir. Alt işveren tarafından üstlenilen işte çalıştırılacak sigortalıların, yalnız o iş için istihdam edilmiş ve çalıştırılmış olması gerekmektedir.
9
Alt İşveren Örnek: Bir tekstil fabrikasında asıl işin bir parçası olan kumaş boyama işinin üçüncü bir şahsa verilmesi Anahtar teslim suretiyle bir binanın yapım işini üstlenen müteahhit asıl işverendir. Ancak müteahhitten o binanın elektrik tesisatı işini alan kimse ile müteahhit arasında bir asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulmuş sayılır. Kişinin yanında hizmet akdi ile birini çalıştırmaması halinde alt işveren niteliğine sahip olmayacaktır Örnek: Müteahhitten inşaat işinde sıva işini alan ve tek başına söz konusu işi yapan kişi alt işveren sayılmamaktadır. Asıl işveren, bu Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumlu olmaktadır. Bu anlamda alt işveren tarafından yerine getirilmeyen yükümlülükler noktasında asılı işverenin sorumluluğu da söz konusu olmaktadır.
10
Geçici İş İlişkisi Kurulan İşveren
İşverenin devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçiyi holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde veya yapmakta olduğu işe benzer işlerde çalıştırılması koşuluyla başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devrettiğinde geçici iş ilişkisi gerçekleşmektedir. Geçici iş ilişkisi kurulan işveren 5510 sayılı Kanunda belirtilen yükümlülüklerinden dolayı işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.
11
Çeşitli İşlerde İşverenlik
İnşaat, tamirat, tesisat tadilat işlerinde İşverenlik: Mülkiyet sahipleri tarafından söz konusu işler sigortalı çalıştırılmak suretiyle yapılıyorsa bu kişiler işverendir Söz konusu işler mülk sahibi tarafından sigortalı çalıştırılmaksızın tümüyle başka birine verilmişse bu işleri alan ve sigortalı çalıştıran kişi işveren olacaktır. Söz konusu işi alan kişi işin bazı kısımlarını sigortalı çalıştıran kişilere verirse bu kişiler ise alt işveren olarak tanımlanacaktır. Söz konusu işi alan kişi yanında sigortalı çalıştırmaksızın işi yaparsa o kişide işveren sayılmayacaktır. Örnek: A gerçek kişisi tarafından arsasına yaptıracağı bina inşaatı anahtar teslimi suretiyle B şahsına verilirse 5510 sayılı Kanun kapsamında işveren B şahsı olacaktır. B şahsı söz konusu inşaat işinin elektrik tesisatı, su tesisatı gibi bazı kısımlarını C ve D olarak iki farklı şahsa verir ve bu kişilerde sigortalı çalıştırırlarsa ilgili kişiler alt işveren sayılacaklardır.
12
Çeşitli İşlerde İşverenlik
İnşaat, tamirat, tadilat ve tesisat işlerinin yapımını gerçekleştiren kişi (mülkiyet sahibi veya müteahhit), yapılan işlerin bir kısmını sair şahıslara yaptırdığı takdirde, işin kısımlarını yapan bu kişi veya kişiler alt işveren sayılacaktır. 1)Arsa sahibi (A) şahsı, arsası üzerine yaptıracağı dükkan inşaatını sigortalı çalıştırmak suretiyle tamamlaması halinde, işveren (A) şahsının kendisi olacaktır. 2) Arsa sahibi (A) şahsı, arsası üzerine yaptıracağı inşaatının yapım işinin tamamını (B) şahsına verdiği takdirde, işveren olarak (B) şahsının kabulu gerekmektedir. 3) Yapımını taahhüt ettiği tadilat işlerinden dolayı işveren kabul edilen (C) şahsı, tadilat işlerinin bir kısmını (D) ve (E) şahıslarına yaptırması durumunda, (D) ve (E) şahısları alt işveren olarak kabul edilecektir.
13
Çeşitli İşlerde İşverenlik
İhale Konusu İşlerde İşverenlik: İhale konusu işin yapımını üstlenen gerçek veya tüzel kişi işverendir. İhale konusu işin ayrıca işçi alınmaksızın mevcut olan devamlı işyeri sigortalılarıyla yapılması halinde ihale konusu işten dolayı işverenlik ve ihale konusu iş için ayrı bir işyeri tescili söz konusu olmayacaktır. İhaleli işin konusunun mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlarda hizmet alım işlerine yönelik olması ve söz konusu işin devamlı işyerinden yapılması halinde ihale konusu işten dolayı işverenlik söz konusu olmayacaktır.
14
Çeşitli İşlerde İşverenlik
İhale Konusu İşlerin Devri Halinde İşverenlik: İhale konusu iş ayrıca teminat alınması ve işin devrine idarece onay verilmesi halinde devredilecek olup bu durumda devralan işveren sıfatına haiz olacaktır. Maden İşyerlerinde İşverenlik-Alt İşverenlik: Maden Kanununa ve Uygulama Yönetmeliklerine istinaden ruhsata istinaden maden arama veya işletme işyerini açan kişi işveren olarak adledilecektir. Ruhsata istinaden maden arama veya işletme işyerini açan kişi sigortalı çalıştırmaksızın söz konusu rödovans sözleşmesi gibi usullerle devretmişse devralan kişi işveren sayılacaktır.
15
Çeşitli İşlerde İşverenlik
Ruhsata istinaden maden arama veya işletme işyerini açan kişi rödovans sözleşmesi gibi usullerle söz konusu yeri devretmiş ancak sigortalı çalıştırıyorsa kendisi işveren sayılacaktır. Devralan kişi ise alt işveren sayılacaktır. Ruhsata sahip olan kişi maden işletmesini başkalarına vermiş olmakla beraber madendeki teknik faaliyetlerin tanzimi için madende sigortalı/nezaretçi bulundurmakla yükümlü ise işveren yine kendisi olacak devralan kişi ise alt işveren sayılacaktır.
16
Çeşitli İşlerde İşverenlik
Konut İşyerlerinde İşverenlik: Konutlarda kapıcı vb. şekillerde sigortalı çalıştırılması durumunda Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca oluşturulan Kat Malikleri Kurulu işveren, söz konusu Kat Malikleri Kurulunca görevlendirilen ve ücret alan yönetici ise işveren vekili olarak tanımlanacaktır. Kat maliklerinden herhangi birinin ücret almaksızın yöneticilik yapması halinde ise hizmet akdini oluşturan ücret unsuru olmadığından işveren vekilliği yönetici açısından oluşmayacaktır. Taşıt İşyerlerinde İşverenlik: Taşıt işyerlerinde sigortalıları hizmet akdiyle çalıştıran kişi işveren olarak nitelenecek, söz konusu taşıt işyerinde sigortalı kişi çalıştırılmadıkça taşıt maliki işveren sayılmayacaktır.
17
Çeşitli İşlerde İşverenlik
Aracın sahibi tarafından Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satılması veya söz konusu araç plakasının kiralanması halinde: Satın alan veya kiralayan kişi aracı sigortalı çalıştırmaksızın kendisi kullanıyorsa araç sahibi veya kendisi işveren sayılmayacaktır. Satın alan veya kiralayan kişi aracı kullanmakla beraber yanında sigortalı çalıştırıyorsa araç sahibi değil doğrudan doğruya kendisi işveren sayılacaktır. Söz konusu kişi kendisi çalışmıyor başkalarını çalıştırıyorsa yine kendisi işveren sayılacaktır.
18
Çeşitli İşlerde İşverenlik
Deniz Taşıtlarında İşverenlik Gerek Ticaret Kanununa, gerekse Deniz İş Kanununa göre deniz ve göllerde yolcu ve yük nakleden, kurtarma, arama, sondaj, söndürme, temizleme gibi işleri yapan ve genel olarak tekne denilen (Gemi, yat, motor, römorkör, vinç, mavna, şat, kayık gibi) işyerlerinde iş akdine (hizmet akdine) dayanılarak çalıştırılan kişiler gemi adamı ismini almaktadır. Ticaret Kanunu hükümlerine göre gemisini deniz ticaretinde kullanan gemi sahibine donatan, gemiyi sevk ve idare eden kişiye kaptan denilmektedir. 5510 sayılı Kanun karşısında, sahibi bulunduğu gemide hizmet akdiyle gemi adamı (yani sigortalı) çalıştıran donatan işveren sayılacaktır. Donatan gemisini, işletilmek üzere başkasına kiralamışsa gemiyi işleten kişi işveren olacaktır. Her iki halde de kaptan işveren vekili durumunda olmaktadır.
19
Çeşitli İşlerde İşverenlik
Noter İşyerlerinde İşverenlik: Adalet Bakanlığının ataması ile noter olarak işe başlayan kişilerin kendi nam ve hesabına çalışan kişi olmaları nedeniyle 4/b kapsamında sigortalı olmaları gerekmektedir. noter işyerlerinde 4/a kapsamında sigortalı çalıştırmaları halinde de bu kişilerin işveren olarak kabul edilmesi ve noter işyerlerinin özel sektör işyeri olarak tescil edilmesi gerekmektedir. Adalet Bakanlığınca noterlik görevinden ayrılan şahsın yerine yeni bir noterin atanması halinde, 5510 sayılı Kanunun 11 inci maddesi bakımından bir devir keyfiyeti yani işyerinin sigortalıları ve bütün hukuki sonuçları ile birlikte başka bir şahsa devri söz konusu olmamaktadır. Çünkü işyerinde çalışanlar ile yeni noter arasında sigortalılık vasfının tayininde aranan bir hizmet akdinin bulunmadığı ve yeni noter faaliyetine Adalet Bakanlığının tasarrufu yani atama işlemi ile başladığı cihetle işyerinin bir işverenden başka bir işverene devri söz konusu olmamaktadır. Buna göre, noterliğe atanan yeni noter adına yeni bir işyeri dosyası açılması gerekmektedir.
20
Çeşitli İşlerde İşverenlik
Noter İşyerlerinde İşverenlik: Noterlik Kanununun 121 ve 173 üncü maddelere uyarınca gözetim ve denetim hakkına sahip olan Türkiye Noterler Birliğinin (5510 sayılı Kanunda öngörüldüğü şekilde fiilen sigortalıları çalıştıran işveren konumunda olmamalarına rağmen işyeri dosyalarının işveren adına tescil edilmesi gerektiği dikkate alınarak) noterliğin boşta kaldığı söz konusu dönemde işveren, fiilen noterlik görevini yürüten noter vekillerin de işveren vekili olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
21
5510 Sayılı Kanunun 4 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendi Kapsamında Sigortalı Çalıştıran İşyerlerinde Tescil İşlemi
22
İşyeri Bildirgesi Sigortalı çalıştırılması
Sigortalı çalıştıran bir işin veya işyerinin devir alınması ya da bu nitelikte işyerinin intikal etmesi, Türk Ticaret Kanununa tabi şirketlerin nevilerinin değişmesi, birleşmesi veya diğer bir şirkete katılması Adi şirketlerde şirkete yeni ortak alınması İşyerinin faaliyette bulunduğu adresten başka bir ildeki adrese nakledilmesi halinde düzenlenmektedir. Aynı işverenin, birden fazla özel ya da ihale konusu iş alması, işyeri kurması veya devir alması yahut kendisine intikal etmesi hâlinde her işyeri için ayrı işyeri bildirgesi düzenlenir.
23
İşyeri Bildirgesi Sigortalı çalıştıran, sigortalı çalıştıran bir işyerini devir alan ya da bu nitelikte işyeri kendisine intikal eden işveren, işyeri bildirgesini Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen sürelerde Kuruma vermekle yükümlüdür. Örnek 1: 10/04/2014 tarihinde sigortalı çalıştırılmaya başlanılması halinde en geç aynı tarihe kadar işyeri bildirgesi verilmesi gerekmektedir. Örnek 2: 25/04/2014 tarihinde A işyerinin devralınması halinde işyeri bildirgesinin en geç 05/05/2014 tarihine kadar verilmesi gerekmektedir. Örnek 3: 12/02/2014 tarihinde vefat eden Ahmet Kırımlı’nın yasal mirasçıları tarafından mirasın reddedilmemesi halinde işyeri bildirgesinin en geç 12/05/2014 tarihine kadar verilmesi gerekmektedir.
24
İŞYERİ BİLDİRGESİNİN VERİLME ŞEKLİ
İşyeri bildirgesi Kuruma kağıt ortamında verilir. İşyeri bildirgesinin, adi posta veya kargo yolu ile gönderilmesi ya da Kuruma doğrudan verilmesi halinde, bildirgenin Kurumun evrak kayıtlarına intikal ettiği tarih; taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi şeklinde gönderilmesi halinde postaya verildiği tarih; e-sigorta kanalıyla gönderilmesi halinde ise internet kanalıyla gönderilmesi sırasında onaylama işleminin yapıldığı tarih Kuruma intikal tarihi olarak kabul edilecektir.
25
Mali Tatilde İşyeri Bildirgesinin Verilme Süresi
5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun’un 1. maddesinin (1) numaralı fıkrası "Her yıl Temmuz ayının birinden yirmisine kadar (yirmisi dahil) malî tatil uygulanır. Haziran ayının son gününün tatil günü olması halinde, malî tatil, Temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlar.“ (2) numaralı fıkrası “Son günü malî tatile rastlayan aşağıda belirtilen süreler, tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır” hükümleri yer almaktadır. İşyeri bildirgesinin yasal olarak verilmesi gereken sürenin son gününün mali tatile rastlaması halinde, belgenin verilme süresi, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzayacaktır. Örnek: A işyerinde 05/07/2012 tarihinde ilk defa sigortalı çalıştırılmaya başlanılması halinde işyeri bildirgesinin en geç 27/07/2012 tarihine kadar (bu tarih dahil) verilmesi halinde yasal süresi içinde verildiği kabul edilecektir.
26
Birden Fazla İşyeri Bildirgesi Verilmesi
Aynı işverenin, birden fazla özel ya da ihale konusu iş alması, işyeri kurması veya devir alması yahut kendisine intikal etmesi hâlinde her işyeri için ayrı işyeri bildirgesi düzenlenir. Tescili yapılacak işyerinde, hem ayın 1’i ila 30’u arasında, hem de ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmalarına istinaden ücret alan sigortalıların bulunması halinde, her iki çalışma döneminden dolayı iki ayrı işyeri bildirgesi düzenlenir. Aynı kamu kurum ve kuruluşunda, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamına giren sigortalıların çalıştırılması halinde, (a) bendi kapsamına giren sigortalılar için ayrı, (c) bendi kapsamına giren sigortalılar için ayrı işyeri bildirgesi düzenlenerek ayrı ayrı işyeri dosyası tescil edilecektir.
27
Konsorsiyum ve İş Ortaklıklarında İşyeri Tescili
İhale yoluyla yapılan işlerin konsorsiyum şeklinde üstlenilmesi hâlinde, konsorsiyumu oluşturan üstlenicilerin her birine müstakilen istihkak ödenmesi ve bu üstleniciler tarafından idareye ayrı ayrı teminat verilmiş olması kaydıyla üstlenicilerin her birine, verecekleri işyeri bildirgelerine istinaden Kurumca ayrı ayrı sicil numarası verilebilir. İhale konusu işin iş ortaklığı şeklinde üstlenilmesi durumunda ise, işyeri, iş ortaklığı adına ve tek işyeri sicil numarası verilerek tescil edilir.
28
Aynı İşkolunda Bulunan Birden Çok Kara Veya Deniz Veya Hava Ulaştırma Araçları
Aynı işverene ait olup, aynı işkolunda bulunan birden çok kara veya deniz yahut hava ulaştırma araçları için tek işyeri dosyası tescil edilecektir. Aynı işkolunda birden fazla nakil aracı bulunan işverence nakil araçlarının kayıtlı olduğu ilgili idareyi gösterir belge ibraz edilerek tek işyeri bildirgesi düzenlenecek ve işyeri, idarenin bulunduğu bölgeyi içine alan Kurum ünitesince tescil edilecektir. İstanbul ilinde bulunan deniz ulaşım araçları için dosya tescil işlemi Beyoğlu Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünce yapılacaktır Örnek: Ankara ili merkezli ve aynı iş kolunda taşımacılık yapan şirketimize ait 7 otobüs kayıtlı oldukları ilgili idareyi gösterir belgenin de ibraz edilmesi şartıyla tek işyeri sicil numarası ile tek dosyada tescil edilecektir.
29
Belirli Bir Yerde Yapılmayan ve Belirli Bir Merkezden Sevk ve İdare Edilen İşlerin Tescili
İşyeri bildirgesinin; Sigortalı çalıştırılmaya başlanılan, devir alınan veya başka bir işverene intikal eden işin belirli bir yerde yapılmaması ( bir durağa bağlı olmaksızın şoför çalıştırılan taksi işyerleri gibi) hâlinde işverenin ikametgâhının bulunduğu, Bir ‘il’den diğer bir ‘il’e geçmesi ve devam etmesi hâlinde ( ihale konusu yol yapım işinin bir ilde başlayıp başka bir ilde bitmesi gibi) ise işin başladığı yeri çevresine alan üniteye , birden farklı ilde yapılan işin aynı zamanda başlaması durumunda işverenin talebine göre belirlenecek olan üniteye, Verilmesi gerekmektedir.
30
İşyeri Tescilinde Diğer Hususlar
Tek ihale ile birden fazla ünitenin görev alanına giren bir işin yapılması hâlinde, istihkaklarının bir ödenmesi ve teminatlarının tek olması şartıyla, işe ilk başlanılan yeri çevresine alan ünitece tek işyeri sicil numarası verilebilir. Aynı anda birden fazla ünitenin görev alanlarında işe başlanılması halinde, hangi üniteden tek işyeri sicil numarası alınacağı işverenin talebine göre belirlenir. İşverence, ilgisi bulunan diğer ünitelere yazılı olarak bilgi verilir. Aynı işveren tarafından yaptırılan ve birden fazla yapı ruhsatı bulunan özel nitelikteki bina inşaatı işyerlerinde, parsellerinin bitişik ya da yakın olması ve sigortalıların birbirine karışması şartıyla inşaatların tek sicil numarasında yürütülmesine ünitece izin verilebilir.
31
İşyeri Bildirgesi İle Birlikte Verilecek Belgeler
İmza Sirküleri Yerleşim Yeri Belgesi* Gerçek Kişi . Tüzel Kişi *Daimi mahiyetteki işyerlerinde istenilmektedir. Yerleşim belgesi ve imza sirkülerinin dışında ; Tüzel kişilerin; hükmi şahsiyetin tescil edildiği Ticaret Sicil Gazetesini, Adi ortaklıkların; noter onaylı ortaklık sözleşmesini, İhale konusu işlerde, işin sözleşmesinin veya işin üstlenildiğini gösterir idarenin yazısını İnşaat işyerlerinde; yapı ruhsatının fotokopisi, varsa arsa sahibi ile müteahhit arasındaki inşaat yapım sözleşmesini, 1 ay içerisinde vermeleri gerekmektedir.
32
İşyerinin Resen Tescili
İşyerinin tescil edilmemiş olduğunun a) Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlere, b) Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapılan soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde düzenlenen tutanak veya raporlara, c) Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlardan, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlardan, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan, ruhsata tabi işlerde ruhsatı veren mercilerden (Valilikler, kaymakamlıklar, belediyeler, maden arama ve işletme, inşaat, taş ocağı ruhsatı verenler ve benzeri) alınan bilgilere, ç) Mahkeme kararlarına, istinaden tespiti halinde, işyeri, Kurumca re’sen tescil edilecektir.
33
İşyeri Sicil Numarası Mahiyet Kodu İş Kolu Kodu Ünite Kodu İşyeri Sıra Numarası İl Kodu İlçe Kodu Kontrol Numarası Alt işveren Numarası* Eski Yeni 2 8 1 01 7 3 5 Mahiyet Kodu: Yapılan işin özel veya kamu sektörüne ait daimi veya geçici iş olup olmadığını İşkolu Kodu: Yapılan işin Ek-12’de yer alan İşkolu Kodu Listesine göre hangi iş koluna girdiğini belirtmeye yönelik olup dört hane rakamdan ibarettir. Ünite Kodu: İşyerinin işlem gördüğü üniteyi İşyeri Sıra Numarası: Her işyerine ilgili ünite tarafından iller itibarıyla ve sıra takip etmek suretiyle verilen yedi hane rakamdan oluşan numarayı, İl Kodu: İşyeri hangi ilde ise, o ile ait trafik kod numarasından oluşan numarayı İlçe Kodu: İşyerinin bulunduğu ilçe için Kurum tarafından verilen iki hane rakamdan oluşan kod numarasını Kontrol Numarası: İşyeri sicil numarasının doğru kullanılması amacıyla Kurumca verilen iki hane rakamdan oluşan numarayı *Alt işveren bulunması halinde asıl işverene ait sicil numarasına ilave edilecek üç haneli rakamdan oluşan numara verilmektedir.
34
Alt İşverenin Tescili Alt işveren, asıl işverenin işyerinde çalıştırdığı sigortalıları, işverenle aralarında yaptıkları sözleşmenin ibrazı kaydıyla, Kurumdan alacağı özel bir numara ile asıl işverenin kayıtlı olduğu dosyadan bildirir. Bu durumda, alt işveren adına işyeri dosyası açılmaz. İşverenden iş alan alt işverenler, Kanundan doğan yükümlülükleri başlamadan önce, işyeri bildirgesi hariç imza sirkülerini ve asıl işverenle yapmış olduğu sözleşmenin bir örneğini, Kuruma elden veya posta yoluyla gönderirler.
35
Geçici İş İlişkisi Kurulan İşverenin Tescili
Sigortalıyı geçici iş ilişkisi çerçevesinde devralan işveren adına işyeri dosyası açılmaz. Sigortalıyı devralan işveren, devraldığı sigortalıyı çalıştırmaya başlamadan önce, sigortalısını devir aldığı işverenle yapmış olduğu sözleşmeyi Kuruma ibraz etmesi kaydıyla, müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu yükümlülüklerini, sigortalıyı devir aldığı işverene ait işyeri sicil numarası üzerinden Kurumca kendisine verilecek üç haneli numara ile yerine getirebilir. Örnek: İşverenin, sigortalıyı, başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi halinde sigortalıyı devir alan, geçici iş ilişkisi süresine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin işverene ait işyeri dosyasından Kuruma verilmesinden işveren ile birlikte müteselsilen sorumludur.
36
Tescil İşlemlerinde Özellikli Konular
37
Sınırlı Ehliyetsizlere Ait İşyerlerinin Tescili
İşverenin 18 yaşından küçük olması halinde, işyeri bildirgesinin işverene ait bölümlerinin “18 yaşından küçük kimseye velayeten velisinin adı” ibaresi ile doldurularak imzalanmasını müteakip, veli işveren vekili sayılarak işyeri tescil edilecektir. İşverenin, Medeni Kanuna göre sınırlı ehliyetsiz olması nedeniyle kendisine vasi atanması halinde, işyeri bildirgesinin işverene ait bölümlerinin “Sınırlı ehliyetsiz kimseye vesayeten vasisinin adı” ibaresi ile doldurularak imzalanmasını müteakip, vasi işveren vekili sayılarak işyeri tescil edilecektir.
38
Türkiye İş Kurumu Adına Yapılan Tesciller
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince işsizlik ödeneğinden yararlanan kişiler ile Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edinme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerler için Türkiye İş Kurumunun ilgili il müdürlüklerince, Kurumumuzun ilgili ünitesinde işyeri dosyası tescil ettirilecektir.
39
Geçici 20. Maddeye Tabi Sandıkların Tescili
5510 sayılı Kanuna göre işyeri tanımına girmeme 4857 sayılı Kanuna göre işyeri tanımına girmesi sebebiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapılması gereken bildirim İdari para cezası uygulanmaması Tescil tarihi itibariyle KKÇ yapılıp ize ayrılması
40
4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA VERİLMESİ
41
Aile Hekimleri Aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının bildirimleri, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (c) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsüne bakılarak Sağlık Bakanlığının ilgili birimi adına tescilli/tescil edilecek işyeri dosyalarından yapılacaktır. Aile hekimleri tarafından sağlık hizmetlerine yardımcı olmak amacıyla hizmet akdine istinaden ebe, hemşire, sağlık memuru, tıbbi sekreter gibi ilave sağlık hizmetleri personeli ile güvenlik, temizlik, kalorifer, sekretarya vb. hizmetler için sigortalı çalıştırılması halinde, bu sigortalılar aile hekimi adına tescil edilecek olan işyeri dosyasından bildirileceklerdir. Birden fazla aile hekiminin çalıştığı merkezlerde aile hekimleri tarafından işe alınan yardımcı personel için tescil edilecek işyeri dosyaları, “Adi Ortaklık/İş Ortaklığı Tescil” ekranından, “her bir aile hekimi ortak olarak girilmek suretiyle tescil edilecektir.
42
Okul Aile Birlikleri Okul aile birliklerinin işyeri olmayı gerektiren yerleri kendilerinin işletmeleri veya herhangi bir şekilde kendilerinin sigortalı çalıştırmaları halinde, ilgili birlik işveren; birlik yönetim kurulu başkanı ise işveren vekili olarak değerlendirilecektir. İşyeri olmayı gerektiren yerlerin kiralama usulü ile işlettirilmesi halinde ise işveren, ilgili kira sözleşmesine taraf olan kiracı kişi veya kuruluştur.
43
İşyeri Tescilinde Devir, Nakil, İntikal
44
Birleşme, Nevi Değişikliği, Katılım
TTK hükümlerine tâbi şirketler Adi şirketler Birleşmesi Nevilerinin değişmesi Yeni ortak alınması Diğer bir şirkete katılması 10 gün içinde işyeri bildirgesi verilir. Yeni işyeri dosyası tescil edilmez. Eski işyeri dosyası üzerinden işlemler devam ettirilir. İşletme adı değişikliklerinde ise işyeri bildirgesi verilmez, değişiklik Ticaret Sicil Gazetesinin de ekli olduğu bir yazı ile Kuruma bildirilir.
45
Birleşme, Nevi Değişikliği, Katılım
Şirketlerin nevilerinin değişmesi, bir şirketin başka bir şirketle birleşmesi veya başka bir şirkete katılması ticaret sicilindeki kayıtların değişmesini gerektiren başka bir deyişle nevisi değişen, katılan veya birleşen şirkete ait kaydın bir defterden başka bir deftere taşınmasını ve eski kaydın kapanmasını gerektiren bir işlem olduğundan bu gibi durumlarda işveren de değiştiğinden Kuruma işyeri bildirgesi verilmesi zorunluluğu bulunmaktadır Şirketlerin nevilerinin değişmesi, birleşmesi veya bir şirketin diğer bir şirkete katılması ya da adi şirketlerde yeni ortak alınması durumunda, yeni işyeri dosyası tescil edilmeyecek, eski işyeri dosyası üzerinden işlemler devam ettirilecektir.
46
Birleşme, Nevi Değişikliği, Katılım
Adi ortaklıkta ortaklardan ayrı bir hukuki süje yani tüzel kişilik olmadığından, şirket adına yapılan işlemlerden ötürü tüm ortakların sorumluluk altına girdiği ve Borçlar Kanununun 638/III maddesinde bu hususun düzenlendiği, ayrıca adi ortaklıklar bağımsız işletme birimleri olarak görülmekte olduğundan, iki kişilik adi ortaklıkta ortaklardan birinin çıkmasının adi ortaklığın sona ermesi sonucunu doğurduğu, adi ortaklık tarafından işletilen işletme üzerindeki ortaklığın müstakil yapısının kalktığı, ortaklığın sona ermesiyle işletmenin tek kişi adına tescil edilmesinin gerekeceği, müstakil yapısı kalkan ortaklığın işlettiği işletmenin yeni işvereninin gerçek kişi olması sebebiyle, bu durumun işletmenin devri mahiyetinde olduğu dikkate alınarak işyeri bildirgesi verilmesi gerekmektedir.
47
Birleşme, Nevi Değişikliği, Katılım
Örnek: (A) İmalat Ltd. Şti'nin Bağcılar Sosyal Güvenlik Merkezinde tarihinde bir işyeri açtığını ve bu işyerine sicil numarası verildiğini varsayalım. (A) İmalat Ltd. Şti'nin tarihinde nevi değiştirerek (A) İmalat A.Ş'ye dönüşmesi durumunda bu değişikliğin ticaret siciline tesciline ilişkin ilan tarihini takip eden on gün içinde işyeri bildirgesi ile Kurum'a bildirilmesi zorunludur. Kurum söz konusu nevi değişikliğine dair işyeri bildirgesini aldığında işyeri sicil numarasını değiştirmeyecek ancak işveren ile ilgili kayıtlarını güncelleyecektir.
48
Devir, Nakil ve İntikal Devir Başka bir ile nakil 10 gün
İŞYERİ BİLDİRGESİ 10 gün Miras 3 ay
49
Devir ve İntikal İşyerinin devir edilmesinin unsuru, işçi veya işçileri ile birlikte diğer maddi ve maddi olmayan unsurların başkasına geçmesidir. Bu durumda işçi bulunmaksızın yapılan bir devir nedeniyle işyeri bildirgesi verme yükümlülüğü bulunmamaktadır. İşyeri bildirgesi, sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin devri halinde, yeni işveren tarafından, en geç işin veya işyerinin devralındığı tarihi takip eden on gün içinde işyerinin işlem gördüğü Kurumun ilgili ünitesine verilecektir.
50
Devir ve İntikal İşyeri bildirgesi, gerçek kişi olan işverenin ölümü halinde ise, mirasçılarınca, ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde işyerinin işlem gördüğü Kurumun ilgili ünitesine verilecektir. Mirasın reddi halinde bu üç aylık süre içerisinde mirasın reddine ilişkin belgenin verilmesiyle işyeri bildirgesi vermeye ilişkin yükümlülük ortadan kalkar. Devir veya intikal nedeniyle düzenlenen işyeri bildirgesine istinaden ayrıca işyeri dosyası tescil edilmeyecek, işlemlerin eski işyeri numarasından devam ettirilebilmesi için, devir veya intikale ilişkin gerekli değişiklikler tescil kütüklerine kaydedilecektir.
51
Devir ve İntikal tarihinde kurulan ve 5 çalışanı bulunan Ulucanlar Sosyal Güvenlik Merkezinde sicil numarası ile işlem gören (A) Pazarlama Ltd. Şti'nin (B) Pazarlama Ltd. Şti'ye çalışanları ile birlikte devredilmesi halinde (A) Pazarlama Ltd Şti'ye ait sicil numaralı işyerinin (B) Pazarlama Ltd. Şti'ye devredilmesi durumunda sicil numarası değişmemekte işçilerin hakları gerek 5510 sayılı Kanun, gerekse 4857 sayılı Kanun'dan doğan hakları aynen devam etmektedir.
52
İşyerinin Nakli İşyerinin faaliyette bulunduğu ilden başka bir ile nakledilmesi halinde, işyeri bildirgesi, işyerinin nakledildiği adresin bağlı bulunduğu üniteye, en geç işyerinin nakledildiği tarihi takip eden on gün içinde verilecektir. İşyerinin, aynı il içinde olmakla birlikte, başka bir ünitenin görev alanına giren bir adrese nakledilmesi halinde, işyeri bildirgesi verilmeyecek, ancak nakil tarihini takip eden tarihten itibaren on gün içinde nakledilen işyerinin sicil numarasını içerir yazı ile durum eski ve yeni üniteye bildirilecektir.
53
İşyerinin Nakli Bu durumda, yeni ünite, nakil bilgilerine dayanarak işverene işyeri sicil numarasını bildirir. Eski ünitede bulunan işyeri dosyasındaki tescile esas bilgi ve belgelerin birer örneği yeni ünitedeki dosyasına konulur. İşyerinin, gerek başka bir ildeki adrese nakledilmesi nedeniyle düzenlenen işyeri bildirgesine istinaden, gerekse aynı il içinde olmakla birlikte başka bir ünitenin görev alanındaki adrese nakledilmesi nedeniyle yapılan yazılı bildirim üzerine yeni işyeri dosyası tescil edilecektir. İşyerinin aynı ünitenin görev alanına giren başka bir adrese nakledilmesi halinde, yeni adres, işyerinin nakledildiği tarihten itibaren on gün içinde işyerinin işlem gördüğü üniteye yazı ile bildirilecektir. Bu durumda yeni işyeri dosyası tescil edilmeyecektir
54
NAKİL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İŞYERİNİN FARKLI BİR İLDEKİ ADRESE NAKLEDİLMESİ İşyerinin faaliyette bulunduğu ilden başka bir ile nakledilmesi halinde, işyeri bildirgesi, işyerinin nakledildiği adresin bağlı bulunduğu üniteye, en geç işyerinin nakledildiği tarihi takip eden on gün içinde verilecektir. İşyerinin, başka bir ildeki adrese nakledilmesi nedeniyle düzenlenen işyeri bildirgesine istinaden yeni işyeri dosyası tescil edilecektir. İşyeri bildirgesinin verildiği yeni ünite tarafından bildirimin kendisine yapıldığı tarihten itibaren on beş gün içinde eski işyeri dosyasının bulunduğu üniteye yazılı olarak bildirilecek ve yapılan bildirim üzerine eski işyeri dosyası Kanun kapsamından çıkartılacaktır.
55
NAKİL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İŞYERİNİN FARKLI BİR İLDEKİ ADRESE NAKLEDİLMESİ Yeni tescil edilen işyeri dosyasından dolayı işverenlerce yeni e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresi alınması icap etmektedir. İşyerinin nakli dolayısıyla yapılan tescil işleminin ardından işyeri sicil numarası değiştiğinden, nakil tarihi itibariyle hizmet akdi devam eden sigortalılar için eski işyeri dosyasından sigortalı işten ayrılış bildirgesi, yeni işyeri dosyasından sigortalı işe giriş bildirgesi düzenlenmesi gerekmektedir. Bu belgelerin yasal süresi dışında Kuruma verilmesinden dolayı idari para cezası uygulanmayacaktır. Aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenmesi sırasında, nakil tarihi itibariyle hizmet akdi devam eden sigortalıların işyerinin nakledildiği tarihten önceki sürelere ilişkin hizmetlerinin ve kazançlarının eski işyeri dosyası için verilmiş olan e-Sigorta şifresi ile işyerinin nakledildiği tarihten sonraki sürelere ilişkin hizmetlerinin ve kazançlarının ise yeni işyeri dosyası için verilmiş e-Sigorta şifresi ile bildirilmesi gerekmektedir.
56
NAKİL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İŞYERİNİN FARKLI BİR İLDEKİ ADRESE NAKLEDİLMESİ ÖRNEK: İşyerini Tekirdağ ilinden tarihinde Edirne iline nakleden bir işveren tarafından, - İşyeri bildirgesinin en geç tarihine kadar Edirne ilimizde kurulu bulunan sosyal güvenlik merkezine verilmesi, -2014/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin düzenlenmesi sırasında, sigortalıların nakil tarihinden önceki 13 günlük hizmetlerinin eski e-Sigorta şifresi ile nakil tarihinden sonraki 16 günlük hizmetlerinin yeni e-Sigorta şifresi ile bildirilmesi, - Hizmet akdi devam eden sigortalılar için eski işyeri dosyası üzerinden sigortalı işten ayrılış bildirgesi, yeni işyeri dosyası üzerinden sigortalı işe giriş bildirgesi düzenlenmesi, - Yeni işyeri dosyasından dolayı tarihinden sonraki hizmetlere ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin düzenlenmesi sırasında ayın kalan gün sayısının 17 olduğu dikkate alınarak 16 gün üzerinden aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenebilmesi için eksik gün sayısının 1, eksik gün nedeninin “Diğer” olarak seçilmesi, - Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formu ekine, eski işyeri dosyasından dolayı 13 gün üzerinden tanzim edilerek gönderilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin bir suretinin konulması
57
NAKİL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İŞYERİNİN AYNI İL İÇİNDE BAŞKA BİR SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİNİN GÖREV BÖLGESİNE NAKLEDİLMESİ İşyerinin aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine nakledilmesi hâlinde işyeri bildirgesi verilmez. Nakil tarihini takip eden 10 gün içinde durum, işverence eski ve yeni üniteye bir yazı ile bildirilir. Yapılan yazılı bildirim üzerine yeni işyeri dosyası tescil edilecektir. Yeni ünite, nakil bilgilerine dayanarak işverene işyeri sicil numarasını bildirir. Eski ünitede bulunan işyeri dosyasındaki tescile esas bilgi ve belgelerin birer örneği yeni ünitedeki dosyasına konulur. İşyeri bildirgesinin verildiği yeni ünite tarafından bildirimin kendisine yapıldığı tarihten itibaren on beş gün içinde eski işyeri dosyasının bulunduğu üniteye yazılı olarak bildirilecek ve yapılan bildirim üzerine eski işyeri dosyası Kanun kapsamından çıkartılacaktır.
58
NAKİL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İŞYERİNİN AYNI İl İÇİNDE AYNI ANA SGM’YE BAĞLI BAŞKA BİR ALT SGM’NİN GÖREV ALANINA GİREN ADRESE NAKLEDİLMESİ İşyerinin aynı il içinde aynı Ana SGM’ye bağlı başka bir Alt SGM’nin görev alanına nakledilmesi halinde, 10 günlük süre içinde ve dilekçe ile yapılacak başvuruya istinaden, işyeri dosyası, eski adresin bağlı bulunduğu Alt SGM tarafından Ana SGM’ye, Ana SGM tarafından da yeni adresteki işyerinin bağlı bulunduğu Alt SGM’ye transfer edilmektedir. Nakil işlemi değil dosya transfer işlemi gerçekleştirilmektedir. Eski işyeri dosyasına ait sicil numarasının yalnızca ilçe kodu ve SGM numarası değiştirildiğinden, nakil tarihinden sonraki işlemleri, eski işyeri dosyasından verilen e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresi ile yapılmaya devam edilecektir. Mevcut sigortalılar için sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgesi verilmeyeceği gibi, transfer işlemin yapıldığı ayda hizmet akdi devam eden sigortalılar için düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri, işyerinin hangi tarih itibariyle nakledildiği üzerinde durulmaksızın 30 gün üzerinden düzenlenerek tek bildirge halinde Kurum’a gönderilebilecektir.
59
NAKİL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İŞYERİNİN AYNI İl İÇİNDE AYNI ANA SGM’YE BAĞLI BAŞKA BİR ALT SGM’NİN GÖREV ALANINA GİREN ADRESE NAKLEDİLMESİ ÖRNEK: İşyeri tarihinde, Gölbaşı SGM’nin görev alanına giren adresten Çankaya Sosyal Güvenlik Merkezinin görev alanına giren bir adrese nakleden bir işveren tarafından, - Hem Gölbaşı SGM’ ye, hem de Çankaya SGM’ye tarihine kadar bir dilekçe ile başvurulması (Dilekçe 10 günlük süre geçirildikten sonra verilse de idari para cezası uygulanmayacaktır.), - Gölbaşı SGM tarafından işyeri dosyasının Ana SGM olan Ulucanlar SGM’ye, Ulucanlar SGM tarafından da Çankaya SGM’ ye transfer edilmesi, - İşyerinde çalışan sigortalıların hizmetlerinin ve kazançlarının mevcut e-Sigorta kullanıcı ve kodu ve şifresi ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na gönderilmesi
60
NAKİL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İşyerinin Aynı İl İçinde ve Aynı Alt SGM’nin Görev Alanına Giren Başka Bir Adrese Nakledilmesi İşyerinin aynı ünitenin görev alanına giren başka bir adrese nakledilmesi halinde, yeni adres, işyerinin nakledildiği tarihten itibaren on gün içinde işyerinin işlem gördüğü üniteye yazı ile bildirilecektir. e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresi alınmasına gerek olmadığı gibi, hizmet akdi devam eden sigortalılar yönünden sigortalı işten ayrılış ve işe giriş bildirgesi düzenlenmesine de gerek bulunmamaktadır
61
DEVİR VE İNTİKAL HALİNDE İŞYERİ TESCİLİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
Devir veya intikal nedeniyle düzenlenen işyeri bildirgesine istinaden ayrıca işyeri dosyası tescil edilmez. İşlemlerin eski işyeri numarasından devam ettirilebilmesi için, devir veya intikale ilişkin gerekli değişiklikler tescil kütüklerine kaydedilir.
62
İŞYERİ DOSYALARININ İŞLEMDEN KALDIRILMASI
63
İŞYERİ SİCİL NUMARALARININ İPTALİ
İşyerinin yanlış veya yersiz olarak tescil edildiğinin tespiti hâlinde, ünitece tescil işleminin iptali yapılır. Aynı iş veya işyerine birden fazla sicil numarası verilmiş olduğunun anlaşılması hâlinde, sonradan verilen numaralar ünitece re’sen iptal edilir. İptal edilen numaralar başka işyerine verilmez. İşlemler sonradan verilen numaradan yürütülmüşse geriye dönük işlem yapmamak için diğer numaralar, işlem gören işyeri dosyasının numarasında birleştirilir.
64
İŞYERİNİN KANUN KAPSAMINDAN ÇIKARILMASI
Özel nitelikteki inşaat işyerleri ile İhale konusu işyerleri hariç olmak üzere Kapanma, Terk veya Tasfiye olmadığı hâlde, işyerinde en az iki yıl süre ile sigortalı çalıştırılmadığı, İşverenler tarafından bildirilen veya Kurumca tespit edilen işyeri dosyaları, sigortalı çalıştırılmaya son verilen tarih itibarıyla ünitece Kanun kapsamından çıkarılır. *Bu durum taahhütlü bir yazı ile işverene bildirilir.
65
ÖZEL NİTELİKTEKİ İNŞAAT İŞYERLERİ
Yapıya başlama müddeti ruhsat tarihinden itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya başlanmadığı veya yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddetiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsat hükümsüz sayılır. Bu durumda yeniden ruhsat alınması mecburidir.
66
KANUN KAPSAMINDAN ÇIKARMA İŞLEMLERİ
Kapanma Terk Tasfiye olmadığı halde en az iki yıllık süreden bu yana sigortalı bildiriminde bulunulmadığı veya re’sen tahakkuk yapılmadığı anlaşılan işyerleri otomatik olarak Kanun Kapsamından çıkarılmaktadır.
67
İŞ KOLU KODU DEĞİŞİKLİKLERİ
69
6385 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 9 uncu maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi; “Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 2’sidir. Bu primin tamamını işveren öder. Bu oranı % 1,5 oranına düşürmeye ya da % 2,5 oranına artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.” şeklinde değiştirilmiştir. 10 uncu maddesi ile 83 ve 84 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. Bu hükümler, 1/9/2013 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
70
1) İşyeri işvereninin vergi mükellefiyetinin bulunması durumunda;
İşkolu koduna yapılan itirazlar 1) İşyeri işvereninin vergi mükellefiyetinin bulunması durumunda; a. Talepte bulunulan işyeri adresi ile e-vergi levhasında yer alan işyeri adresinin aynı olması durumunda e-vergi levhasında yer alan iş kolu kodu esas alınarak, b. Talepte bulunulan işyeri adresinin, e-vergi levhasında yer alan işyeri adresinden farklı olması durumunda talepte bulunulan işyerinin bağlı olduğu vergi dairesinden işkolu kodunu gösteren resmi yazının ibraz edilmesi istenilerek, bu belgede belirtilen işkolu kodu esas alınarak, gerekli işlemler yapılacaktır. **İlgili vergi dairesinden alınan yazıda belirtilen işkolu kodunun veya “e-vergi levhası” ekranından yapılan sorgulama sonucunda ekrana gelen iş kolu kodunun, işverenin talep ettiği iş kolu kodundan farklı olduğunun anlaşılması halinde ilgili vergi dairesince işkolu kodu değiştirilmediği sürece vergi dairesinin kayıtları esas alınacaktır.
71
İşkolu koduna yapılan itirazlar
2) İşyeri işvereninin vergi mükellefiyetinin bulunmaması durumunda (“e-vergi levhası” ekranında kaydı bulunmayan işverenlerce) talep edilecek işkolu kodu değişikliklerinde işyeri dosyasında yer alan işyeri bildirgesi, denetim raporu, tutanak, resmi yazı, varsa işyeri açma ve çalışma ruhsatı v.b. belgelere bakılarak, İşkolu Kodu İtiraz Komisyonunca işkolu kodu belirlenecek ve alınan karar doğrultusunda işyeri tescil ve e-sigorta servisince gerekli işlemler yapılacaktır. İşkolu kodunun Komisyonca belirlenememesi halinde ise işkolu kodunun tespiti amacıyla durum denetim ve kontrolle görevli memurlara intikal ettirilecektir
72
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞVERENLER DAİRE BAŞKANLIĞI SİGORTA PRİMİNE ESAS KAZANÇLAR
73
PRİM ALINMASI ZORUNLULUĞU
Kısa ve uzun vadeli sigortalar ile genel sağlık sigortası için, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda öngörülen her türlü ödemeler ile yönetim giderlerini karşılamak üzere Kurum prim almak ilgililer de prim ödemek zorundadır. Kurumca tahsil edilen genel sağlık sigortası primleri, tahsil edilmesini müteakip doğrudan Kurum bütçesinin genel sağlık sigortası kalemine aktarılır.
74
SİGORTA PRİMİNE ESAS GÜNLÜK KAZANÇ SINIRLARI
Sigortalının bir günlük prime esas tutulacak kazancın alt sınırı kazancın üst sınırı 6552 sayılı Kanun’un 50. Maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinin birinci fıkrasında yapılan düzenleme ile 5510/5-g maddesine göre sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler için günlük prime esas kazanç üst sınırı, günlük asgari ücretin 6,5 katından, 3 katına indirilmiştir. günlük asgari ücret Günlük asgari ücretin 6,5 katıdır.
75
SİGORTA PRİMİNE ESAS GÜNLÜK KAZANÇ SINIRLARI
Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, Günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden, hesaplanır. Sigortalının kazancı alt sınırın altında ise bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primleri ile Ücretsiz çalışan sigortalılara ait sigorta primlerinin, tümünü işveren öder.
76
SİGORTA PRİMİNE ESAS GÜNLÜK KAZANÇ SINIRLARI
Aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla işte çalışılması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamı, prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı aşarsa aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez.
77
Kanuni Faiz Ödenmeksizin İade Olunacak Primler
5510 sayılı Kanunun 82. maddesinin dördüncü fıkrası: Sigortalıların, aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla işte çalışması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamının, prim ödeme gün sayısı x prime esas günlük kazanç üst sınırını aşarsa, aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenmekte, ancak geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmemektedir. Hesaplama sırasında prim gün sayısı 30 gün olarak dikkate alınır. Üst sınırı aşan kazançların sigortalılara iadesi sırasında, kanuni faiz ödenmediği gibi söz konusu primlerin gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmiş olması halinde, sigortalı hissesine isabet eden gecikme cezası ve gecikme zammı da iade edilmemektedir. .
78
4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN PRİME ESAS KAZANÇLARI
79
4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN PRİME ESAS KAZANÇLARI
Prime Esas Kazançların Hesabında Hak edilen ücretlerin, 2) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların, 3) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıda belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır.
80
ÜCRET VE ÜCRET NİTELİĞİNDEKİ KAZANÇLAR
HAK EDİLEN AY ÖDENDİĞİ AY 2014/Temmuz 2014/ Eylül 2014/Eylül ÜCRET 1.134 TL TL ………….. FAZLA MESAİ ÜCRETİ 200,00 TL ………… 200, 00 TL 1.134 TL tutarındaki ücretin 2014/Eylül ayında, 200,00 TL tutarındaki fazla mesai ücretinin ise 2014/ Eylül ayında ödenmesi halinde Aylık ücreti ile fazla mesai ücretinin hangi tarihte ödendiği üzerinde durulmaksızın, 2014/Temmuz ayına ilişkin olarak düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgesinde, prime esas kazanç tutarı 1.334,00 TL olarak Kuruma bildirilecektir.
81
ÜCRET VE ÜCRET NİTELİĞİNDEKİ KAZANÇLAR
5510 sayılı Kanun 4857 sayılı İş Kanunu 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara saatlik, günlük, haftalık, aylık veya yıllık olarak para ile ödenen ve süreklilik niteliği taşıyan brüt tutar Bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar Ücretlerin prime esas kazanca dahil edilebilmesi için hak edilmesi yeterlidir. Sigortalıların ay içindeki prime esas kazanç tutarlarının hesaplanması sırasında, ücretlerin ödenip ödenmediğine veya ne zaman ödendiğine bakılmaksızın, hak edildiği ayın prime esas kazancına dahil edilmek suretiyle prime tabi tutulması gerekmektedir.
82
ÜCRET VE ÜCRET NİTELİĞİNDEKİ KAZANÇLAR
Ücretin hak edilmesi yeterli ve gereklidir. Başka bir anlatımla, ücretin prime tabi tutulabilmesi için ödenmesi mecburiyeti bulunmamaktadır. Yani ödenmediği takdirde dahi prime tabi tutulması yasa gereğidir. Ücretler, sonraki bir tarihte ödense dahi, 80 inci maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur.” hükmüne istinaden ilişkin olduğu ay kazancı olarak değerlendirilecektir. Örneğin, Haziran ayı ücreti, finansman sıkıntısı nedeniyle Ağustos ayında ödense bile, Haziran ayı için düzenlenecek olan ve 23 Temmuz’a kadar verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesine dahil edilmek suretiyle prime tabi tutulacaktır.
83
ÜCRET VE ÜCRET NİTELİĞİNDEKİ KAZANÇLAR
Sigortalıların hak kazanıp da kullanmadıkları yıllık izin sürelerine ait ücretlerin hizmet akdinin feshinden sonra ödenmesi halinde, 4857 sayılı Kanunun 59 uncu maddesine göre akdin feshedildiği tarihte hak kazanıldığı nazara alınarak, bu nitelikteki yıllık izin sürelerine ilişkin ücretler akdin feshedildiği ayın kazancına dahil edilecektir. Örnek: İş akdi tarihinde feshedilen bir sigortalı 2013 yılına ait hak kazandığı yıllık ücretli iznini kullanmamış veya eksik kullanmıştır. Sigortalının 2013 yılına ait kullanmamış olduğu yıllık izin süresine ilişkin ücreti 2014/Nisan ayı kazancına dahil edilerek SGK’ya bildirilecektir. Ödenecek izin ücreti, sigortalının yıllık izne hak kazandığı tarihteki ücreti üzerinden değil, iş akdinin feshedildiği tarihteki ücreti üzerinden ödenecektir.
84
ÜCRET VE ÜCRET NİTELİĞİNDEKİ KAZANÇLAR
Toplu iş sözleşmeleri uyarınca veya kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan personel ile toplu iş sözleşmesine tabi olmakla birlikte sendikalara üye olmamaları nedeniyle özel sektöre ait işyerlerinde sözleşme kapsamında bulunmayan personele geriye yönelik olarak ücret farkı ödenmesine karar verilmesi halinde, söz konusu ücret farkları ilişkin oldukları ayların kazancına dahil edilecektir. Toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulandığı işyerlerinde, bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara, Kurumumuzca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yanı sıra işverenlerce de toplu iş sözleşmelerine dayanılarak istirahatlı bulunan süre için ayrıca ücret ödenmesi durumunda, bu ücretler istirahatlı bulunulan ayların,
85
ÜCRET VE ÜCRET NİTELİĞİNDEKİ KAZANÇLAR
Kamu kurumlarında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için idare mahkemesi kararları veya idarece verilen kararlar gereğince geriye yönelik ücret ödenmesi halinde ilişkin oldukları ayların, kazancına dahil edilerek prime tabi tutulacaktır. Örnek: Özel nitelikteki bir işyerinde 2014/Nisan ayında imzalanan toplu iş sözleşmesine istinaden geriye yönelik olarak 2014 Ocak ila Mart dönemi aylarına ilişkin her bir ay için 100,00 TL ücret farkı ödenmesine karar verildiği varsayıldığında, bu ücret farkları 2014 Ocak ila Mart dönemi prime esas kazançlarına dahil edilecektir.
86
ÜCRET DIŞINDAKİ ÖDEMELER
Ücret dışındaki ödemeler öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edilir. Ücret dışında yer alan ödemelerin tutarı, prime esas kazancın üst sınırı aşması halinde, söz konusu ödemeler ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek kaydıyla prime esas kazancın üst sınırının altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilave edilerek prime tabi tutulur. Toplu iş sözleşmelerine tâbi işyerleri ile kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemeler de yine ödendiği ayın kazancına dahil edilir. Toplu iş sözleşmelerine tâbi işyerleri işverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenmesi durumunda bu ödemeler prime esas kazancın tâbi olduğu en son ayın kazancına dahil edilir ve sigorta primlerinin kararlarının kesinleşme tarihini izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi hâlinde gecikme cezası ve gecikme zammı alınmaz.
87
PRİME ESAS KAZANCIN ÜST SINIRI AŞAN ÜCRET DIŞINDAKİ ÖDEMELER
Sigortalılara, ücretinin yanı sıra prime esas kazanca dahil edilebilecek nitelikte ücret dışında ödeme yapılması halinde, bu nitelikteki kazançlar, prime esas günlük kazanç üst sınırının otuz katı aşılmamak kaydıyla prime tabi tutulur. Her iki kazanç toplamının üst sınırı aşması halinde, ücret dışındaki ödemenin üst sınırı aşan kısmı, en fazla takip eden iki ayın prime esas kazanç tutarına dahil edilir. Ödemenin yapıldığı tarihi takip eden iki ayda da ücret ödemesine hak kazanılmadığı durumlarda, ücret dışındaki bu ödemeler prime esas kazanca dahil edilmez.
88
PRİME ESAS KAZANCIN ÜST SINIRI AŞAN ÜCRET DIŞINDAKİ ÖDEMELER
ÖRNEK: Aylık brüt ücreti 4.000,00 TL olan (D) sigortalısının 2014/Ocak ayında ücretsiz izinli olduğu ve ilgili ayda brüt 6.000,00 TL ikramiye ödendiği varsayıldığında, 1/1/2014 ila 30/6/2014 tarihleri arasında aylık kazanç üst sınırı 6.961,50 TL olduğu nazara alınarak bahse konu sigortalının, Ocak ayında prim ödeme gün sayısı bulunmadığından ücret dışındaki ikramiye Şubat ve Mart aylarının prime esas kazançlarına dahil edilecektir. 2014 /Ocak ayındaki prime esas kazancı=0 TL 2014/Şubat ayındaki prime esas kazancı 4.000,00 TL ücret ,50 TL ikramiye = 6.961,50 TL 2014/ Mart ayındaki prime esas kazancı 4.000,00 TL ücret ,50 TL ikramiye = 6.961,50 TL TL olarak Kuruma bildirilecek, 2.961,50 TLX 2=5.923,00 TL prime esas kazanca dahil edilen ikramiye, 6.000,00 TL ,00 TL =77 TL tutarındaki ikramiye ise prime esas kazanca dahil edilmemiş olacaktır.
89
HİZMET AKDİNİN FESHİNİN GEÇERSİZLİĞİ HALİNDE YAPILACAK ÖDEMELERİN PRİME TABİ TUTULMASI
Otuz veya daha fazla işçi çalıştırılan işyerlerinde en az altı aylık kıdemi bulunan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine karar verilmesi İşçinin işe iadesi için kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının kendisine tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak üzere başvurması İşe başlatılsın veya başlatılmasın bu nitelikteki işçilere çalıştırılmayan süre için ödenen en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklarının ödenmesi En çok dört aya kadar ücret ve diğer haklardan, akdin feshedildiği aydan başlanılarak ilgili ayların prime esas kazançlarına dahil edilerek işsizlik sigortası primi de dahil olmak üzere tüm sigorta kollarına ait primlerin kesilmesi ve bu sürelerin prim ödeme gün sayısı olarak sayılması
90
HİZMET AKDİNİN FESHİNİN GEÇERSİZLİĞİ HALİNDE YAPILACAK ÖDEMELERİN PRİME TABİ TUTULMASI
Konuya ilişkin olarak ve sayılı Genelgelerimiz bulunmaktadır. 4857 sayılı İş Kanununun “Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları” başlıklı 21 inci maddesi kapsamında düzenlenmiştir İşçi, kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının kendisine tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak için işverene başvurmazsa veya bu süre içinde başvuruda bulunmakla birlikte işverenin usulüne uygun daveti üzerine işe başlamaz ise, feshin geçerli nedene dayanmadığı konusunda kesinleşen mahkeme kararına rağmen, fesih işlemi bu defa geçerli olacağı için, iş güvencesi tazminatı ile en çok dört aya kadar boşta kaldığı sürelere ilişkin ücret ve diğer haklar talep edilemeyeceğinden, işverenin Kurumumuza prim belgesi verme ve prim ödeme yükümlülüğü de olmayacaktır.
91
HİZMET AKDİNİN FESHİNİN GEÇERSİZLİĞİ HALİNDE YAPILACAK ÖDEMELERİN PRİME TABİ TUTULMASI
İşçi, kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının kendisine tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvurduğu halde, başvurduğu tarihten itibaren bir ay içinde işe başlatılmazsa mahkeme veya özel hakem kararına istinaden kendisine ödenmesi gereken en az dört, en çok sekiz aylık ücreti tutarındaki iş güvencesi tazminatı, niteliği itibariyle ücret sayılabilecek bir kazanç durumunda olmaması, esasen işe başlatılmayan sigortalının, başlatılmaması nedeniyle sigortalılık vasfının da kalmaması, ödenecek paraların işçiyi himaye gayesine ve işverene işe başlatmama nedeniyle verilen bir medeni ceza niteliğinde olması nedenleriyle, prime tabi tutulmayacaktır.
92
HİZMET AKDİNİN FESHİNİN GEÇERSİZLİĞİ HALİNDE YAPILACAK ÖDEMELERİN PRİME TABİ TUTULMASI
Feshin geçersizliğine dair mahkeme veya özel hakem kararının kesinleşmesine kadar işçiye çalıştırılmadığı süre için en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakların da işverenin işçiyi işe başlatması veya başlatmamasına bakılmaksızın ödeneceğinden, bu düzenleme ile, feshin geçersizliğine dair karar alan işçiyi, işe başlatıp başlatmama konusunda işverene verdiği inisiyatife karşılık işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarının ödenmesini hüküm altına alarak korumuş, sözleşmenin fesih tarihini, en çok dört aya kadar ileri bir tarihe atmış bulunmaktadır.
93
HİZMET AKDİNİN FESHİNİN GEÇERSİZLİĞİ HALİNDE YAPILACAK ÖDEMELERİN PRİME TABİ TUTULMASI
Buna göre, işçinin işe iadesi için kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının kendisine tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvurmuş olması koşuluyla; İşçinin işe başlatılması, İşçinin istemesine rağmen işe başlatılmaması, Hallerinde, işçiye çalıştırılmadığı süre için ödenen en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklarından iş kazaları ve meslek hastalıkları ile işsizlik sigortası primi de dahil olmak üzere tüm sigorta kolları üzerinden prime tabi tutulacak ve bu süreler hizmetten sayılacaktır.
94
SİGORTALILARIN İDARİ YARGI KARARLARINA İSTİNADEN GÖREVLERİNE İADE EDİLMESİ ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEM
İptal davası sonucunda iptal veya göreve iade kararı verilmeyle yasa gereği, kişinin görevde olmadığı sürelerdeki hakları kendisine verilmekte, ücreti ödenmekte ve kişinin bu idari davadan önceki durumu işverence (idarece) sağlanmaktadır. İdari yargı tarafından verilen kararlara istinaden sigortalılara fiilen çalışmadıkları süreler için ücret ve benzeri nitelikte ödeme yapılması halinde; ücretler, ilişkin olduğu aylara mal edilmek, ücret dışındaki diğer ödemeler ise ödendiği ayın kazancına dahil edilmek suretiyle prime tabi tutulacaktır.
95
DİĞER HÜKÜMLER Sigortalılara işverenlerince ödenen her türlü teşvik primi, ikramiye vb ödemelerin prime tabi tutulabilmesi için bunlarınsigortalılara ödenmesi zorunludur. Dolayısıyla önceden belli bir tarihte ödenmesi öngörülmüş olan bir ikramiyenin ödeme tarihi geçmesine rağmen ödenmemesi halinde, ortada prime tabi bir matrah söz konusu olmayacaktır. Diğer taraftan, sigortalıların ay içinde olağan çalışma sürelerine ek olarak yaptıkları fazla çalışma karşılığında hak ettikleri fazla mesai ücretlerinin, niteliği itibariyle “ücret” olması, başka bir anlatımla 80 inci maddede bahsi geçen “ücret dışı ödeme” olarak kabul edilmesinin mümkün bulunmaması nedeniyle bu ücretlerin, prime esas aylık kazanç üst sınırının aşılması halinde yapılacak uygulamada, takip eden aya ilişkin kazanç tutarına eklenmemesi (devredilmemesi) gerekmektedir. “
96
KISMEN PRİME TABİ TUTULACAK KAZANÇLAR
1) Yemek Paraları: İşyerinde veya müştemilatında işveren tarafından yemek verilmemesi şartıyla, fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücretin % 6 sının, yemek verilecek gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak miktar prime esas kazançların tespitinde dikkate alınmaz. Prime esas kazanca dahil edilecek tutar, Brüt Günlük Asgari Ücret X % 6 X (Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı) Yemek Parası Verilen Gün Sayısı = İstisna Tutarı, Ödenen Yemek Parası – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Parası
97
KISMEN PRİME TABİ TUTULACAK KAZANÇLAR
Örnek: Aylık brüt ücreti 2.000,00 TL olan (E) sigortalısına 2014/Mayıs ayında 300 TL tutarında yemek parası ödenmiştir. (E) sigortalısının ilgili ayda hafta sonları fiilen çalışmadığı göz önüne alındığında yemek parası adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; Brüt Günlük Asgari Ücret X % 6 X (Ay içinde Fiilen Çalışılan gün sayısı) Yemek Parası Verilen Gün Sayısı = İstisna Tutarı 35,70 TL X % 6 X 22 Gün= TL (İstisna Tutarı) 300 TL – 47,08 TL= 252,92 TL ( Prime Esas Kazanca dahil edilecek yemek parası)
98
KISMEN PRİME TABİ TUTULACAK KAZANÇLAR
Öte yandan, sigortalılara ay içinde yemek parası olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından (örneğin yemek kuponu karşılığında) gerek işyerinde, gerekse işyerinin dışında yemek verilmesi halinde, işverenlerce bu firma veya şahıslara fatura karşılığında yemek bedeli olarak ödenen fatura bedelleri prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
99
KISMEN PRİME TABİ TUTULACAK KAZANÇLAR
2) Çocuk Zammı: Sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla ve fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın; En fazla iki çocuk (iki çocuk dahil) için çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerin, çocuk başına 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin %2'si 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (C) bendi kapsamında çalışan sigortalıların aynı şartları haiz her bir çocuğu için % 4’ü dikkate alınmaz. Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Tutar Brüt Aylık Asgari Ücret X % 2 X Çocuk Sayısı (İki Çocuğa Kadar) = İstisna Tutarı, Ödenen Çocuk Zammı – İstisna Tutar = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Çocuk Zammı,
100
KISMEN PRİME TABİ TUTULACAK KAZANÇLAR
3) Aile Zammı: Sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın, Sigortalının eşinin Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmaması ve Kurumdan gelir veyahut aylık almaması durumunda, 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin %10'u oranındaki tutar, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (C) bendi kapsamında çalışan sigortalıların aynı şartları haiz eşi için % 20’si oranındaki tutar aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Prime esas kazanca dahil edilecek tutar Brüt Aylık Asgari Ücret X % 10 = İstisna Tutarı, Ödenen Aile Zammı – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Tutar
101
KISMEN PRİME TABİ TUTULACAK KAZANÇLAR
4) Özel Sağlık Sigortası Primi ve Bireysel Emeklilik Katkı Payları Tutarları: Sigortalı adına ay içinde özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverence yapılan ödemeler toplamının aylık asgari ücretin % 30’una isabet eden kısmı prime esas kazanca dahil edilmez. Prime esas kazanca dahil edilecek tutar Brüt Aylık Asgari Ücret X % 30 = İstisna Tutarı, Özel Sağlık Sigortası Primi + Bireysel Emeklilik Katkı Payı – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Tutar
102
PRİME TABİ TUTULMAYACAK KAZANÇLAR
Ayni yardımlar, Ölüm, doğum ve evlenme yardımları, Görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, Keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, İşverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı tutarları Bu istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanç üst sınırı aşılmamak kaydıyla ödendiği ayın kazancına ilave edilmek suretiyle prime tabi tutulur.
103
KANUNDA İSTİSNA OLARAK SAYILMAYAN DİĞER ÖDEMELER
Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar 5510 sayılı Kanunun uygulanmasında dikkate alınmamaktadır. Bu bakımdan; 6772 sayılı “Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkında Kanun”a istinaden ödenmekte olan ikramiyeler İş Kanununun 61’ inci maddesindeki istisnai hüküm üzerinde durulmaksızın yıllık izin ücretlerinin tamamı prime esas kazançlara dahil edilecektir.
104
5/B KAPSAMINDAKİLERİN PRİME ESAS KAZANÇLARI
Meslek liselerinde okumakta iken veya yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar ile kursiyerlerin prime esas günlük kazançlarının hesaplanmasında prime esas günlük kazanç alt sınırı dikkate alınır. Aday çırak, çırak ve meslekî eğitim gören öğrencilerin prime esas günlük kazançlarının hesaplanmasında bunların yaşına uygun asgari ücretin % 50'si dikkate alınmaktadır.
105
DİĞER HUSUSLAR Her ne kadar diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar 5510 sayılı Kanunun uygulanmasında dikkate alınmayacaksa da Yönetim Kurulunun 15/8/2014 tarihli, 2014/274 sayılı Kararı ile 657 sayılı Kanunun 4/B kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele yapılan ek ödemelerden sigorta primi kesilmemesine karar verilmiştir. Bu bakımdan, kamu ve kurum kuruluşlarında 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen personele gerek sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile gerekse 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi gereğince yapılan ek ödemelerden sigorta primi kesintisi yapılmayacaktır.
106
ALTIN BEDELLERİ,ALIŞVERİŞ HEDİYE KARTI VE ÇEKİ
Alışveriş/hediye çeklerinin hamiline üzerinde yazılı tutar kadar alışveriş yapma imkânı sağlayan bir ödeme aracı olduğu, bu çeklerin, işçilere, gördükleri işe karşılık olmaksızın, belli ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak işverenler tarafından yardım amaçlı verildiği ve sadece ayakkabı, giyim, erzak v.b. gibi çekte belirtilen ihtiyaca karşılık çek hamiline alışveriş yapma imkanı sağladığı, dolayısıyla ücret ya da ücret niteliğinde kazanç kavramı içinde yer almadıkları dikkate alındığında, işverenlerin alışveriş/hediye çeklerine karşılık sigortalılar için üçüncü kişilere yaptıkları ödemelerinin prime esas kazanç kapsamında değerlendirilemeyeceği Hukuk Müşavirliğimizin 24/7/2014 tarihli ve sayılı Görüşü bulunmaktadır.
107
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞVERENLER DAİRE BAŞKANLIĞI AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA VERİLMESİ
108
4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA VERİLMESİ
109
GENEL HÜKÜMLER Yasal Dayanak: 5510 sayılı Kanun; “Prim belgeleri ve işyeri kayıtları” başlıklı 86 ncı, “Afet durumunda belgelerin verilme süresi ve primlerin ertelenmesi” başlıklı 91 inci ve “Bilgi ve belge isteme hakkı, bilgi ve belgelerin Kuruma verilme usulü” başlıklı 100 üncü maddeleri Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği; “Aylık prim ve hizmet belgesinin düzenlenmesi, verilmesi ve saklanması” başlıklı 102 nci ve “Belgenin sonradan verilmesi” başlıklı 103 üncu maddeleri
110
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ
Sosyal Güvenlik Reformu İle Gelen Değişiklikler Aylık prim ve hizmet belgesinin süresinde verilmediğinin Kurumca çeşitli yollarla öğrenilmesi halinde, aylık asgari ücretin üç katı tutarında idari para cezası uygulanıyorken, bu ceza asgari ücretin iki katına düşürüldü. Memurlarla ilgili olarak da aylık prim ve hizmet belgesi verme zorunluluğu getirildi. Aylık prim ve hizmet belgesinin ilgili olduğu ayı takip eden ayın son gününe kadar verilmesi gerekiyordu. Bu süre değiştirildi.
111
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ
İşveren/alt işveren/geçici iş ilişkisi kurulan işverenin; Adı soyadı/unvanını, İşyerinin adresini, İşyeri telefon numarasını ve e-Posta adresini Vergi kimlik numarası/Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarasını,
112
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ
Çalıştırdıkları sigortalıların; Sosyal güvenlik sicil numaralarını, Ad ve soyadları ile ikinci soyadı almış olan sigortalıların ilk soyadlarını, Prim ödeme gün sayılarını, Prime esas kazanç tutarlarını (hak edilen ücretler ile prim, ikramiye ve bu nitelikteki ödemeler olarak ayrı ayrı) İşe başlama ve işten çıkış tarihlerini, Ayın bazı günlerinde çalışmamış olmaları halinde, eksik gün sayısını ve eksik çalışma nedenlerini, Ay içinde işten ayrılmış olmaları halinde, işten çıkış nedenlerini, Sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve aylık sosyal güvenlik destek primlerini,
113
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ
Belgenin; İlişkin olduğu yılı ve ayını, Mahiyetini (asıl, ek veya iptal nitelikte olduğunu), Türünü, Varsa düzenlenmesine esas kanun numarasını, Toplam sayfa sayısını, Belgeyi düzenleyen kişinin; Varsa 3568 sayılı Kanuna tabi olan meslek mensubunun adı ve soyadı ile bunların meslekî oda kayıt numarasını, İşverenin kamu idaresi olması hâlinde tahakkuk veya tediye görevlisinin adı, soyadını, kaydetmeleri gerekmektedir.
114
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ
Belirtilen bilgilerin belgeye ne şekilde ve nasıl işlenmesi gerektiği, girilmesi gereken kod numaraları belgenin arka yüzünde bulunan açıklamalar bölümünde yer almaktadır. Aynı işyerinde çalışmakla birlikte, farklı nitelikteki sigortalılar, farklı belge türü seçilmek suretiyle Kuruma bildirilecektir. İşyerinin ve sigortalıların çeşitli teşvik kanunları kapsamına girmesi halinde, söz konusu kanunlar kapsamına giren sigortalılar ayrı ayrı belge türü ve kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri ile Kuruma bildirilecektir. Aylık prim ve hizmet belgeleri, e-Sigorta kullanıcı kodu ve kullanıcı şifresi verilmiş olan kişilerce Kuruma gönderilebilecek olup, bu kişiler sistemde kayıtlı tutulmaktadır. Aylık prim ve hizmet belgelerinin e-Sigorta kanalıyla gönderilmesi sırasında, belgeyi gönderen kişinin ayrıca kaydedilmesine gerek bulunmamaktadır.
115
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ
Sigortalılara İlişkin Bilgiler: a- Sigortalıların Sosyal Güvenlik Sicil Numaraları ve Ad/Soyad Bilgilerinin Girişi: 1/10/2008 tarihinden itibaren sosyal güvenlik numarası olarak sigortalıların TC kimlik numaraları esas alınacağından, aylık prim ve hizmet belgesinin “Sosyal Güvenlik Sicil Numarası” bölümüne, sigortalıların 11 haneli TC kimlik numaraları kaydedilecektir. Sigortalının yabancı uyruklu olması halinde ise, söz konusu bölüme, bu kişiler için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce verilecek olan ve 9 ile başlayan yine 11 haneli numara sisteme girilecektir. Dolayısıyla, yabancı uyruklu sigortalıların aylık prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirilebilmesi için, öncelikle bu kişilerin 11 haneli kimlik numaralarının Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden öğrenilmesi, ardından söz konusu numaraların sigortalı tescil kütüklerine kaydedilmesi amacıyla işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/ Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat edilmesi gerekmektedir.
116
SİGORTALILARIN PRİM ÖDEME GÜN SAYILARININ TESPİTİ
a) Ay/Dönem İçindeki Çalışmaları Tam Olan Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının Hesaplanması: Ay/dönem içindeki çalışmaları tam olan sigortalıların prim ödeme gün sayıları, ayın/dönemin kaç gün olduğuna bakılmaksızın (yani ayın/dönemin 28, 29, 30 veya 31 gün çektiği üzerinde durulmaksızın) 30 gün olarak girilecektir. b) Ay/Dönem İçinde İşe Başlayan Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının Hesaplanması: Ayın/dönemin ilk gününde işe giren ve o ayda tam çalışan sigortalılar hariç, ay/dönem içinde işe giren sigortalıların prim ödeme gün sayıları, işe giriş tarihleri ve ayın/dönemin kaç gün olduğuna bakılarak parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır. Yani, sigortalının işe girdiği günden önceki gün sayısı, o aydaki toplam gün sayısından düşülecektir. Örneğin; sigortalının işe girdiği ay 30 gün çekiyorsa ve sigortalı ayın beşinde işe girmişse, = 26 gün üzerinden bildirilecektir. Eğer ay 31 gün çekiyorsa ve ayın ikisinde işe girmişse, = 30 gün olarak girilecektir
117
SİGORTALILARIN PRİM ÖDEME GÜN SAYILARININ TESPİTİ
c-) Ay/Dönem İçinde İşten Ayrılan Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının Hesaplanması: Ayın/dönemin son gününde çalıştıktan sonra işten ayrılan sigortalılar hariç olmak üzere, ay içinde işten ayrılan sigortalıların prim ödeme gün sayıları, işten çıkış tarihleri ve ayın/dönemin kaç gün olduğuna bakılarak parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır. Daha açık bir anlatımla; sigortalı o ayın ilk gününden beri işyerinde çalışıyor ve ay bitmeden yani ayın son günü gelmeden işyerinden ayrılmışsa, ayın kaç gün çektiğine bakılmaksızın, ayrıldığı gün ayın kaçıncı gününe tekabül ediyorsa o kadar gün üzerinden sigortalı olarak bildirilecektir. Örneğin; ayın beşinde ayrılmışsa beş gün, ayın yirmi üçünde ayrılmışsa yirmi üç gün üzerinden prim ödeme gün sayısı girilecektir.
118
SİGORTALILARIN PRİM ÖDEME GÜN SAYILARININ TESPİTİ
d-)İşe Başladığı Ay/Dönem İçinde İşten Ayrılan Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayıları Sigortalının işe giriş tarihi ve işten çıkış tarihleri dahil, kaç gün olduğuna bakılarak hesaplanır. (Ay/dönemin ilk gününde işe giren ve o ayda tam çalışan sigortalılar hariç) Örnek: 16/3/2012 tarihinde işe başlayıp 28/3/2012 tarihinde işten ayrılan ve bu sürelerin tamamı için ücret almaya hak kazanan sigortalının prim ödeme gün sayısı ise 13 ‘dür.
119
SİGORTALILARIN PRİM ÖDEME GÜN SAYILARININ TESPİTİ
e-)Ay/Dönem İçinde Bazı Günlerde Çalışmamış ve Çalışmadığı Günler İçinde Ücret Almamış Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayıları. a) Ay/Dönem İçinde İşe Girişi veya İşten Çıkışı Bulunmayan Sigortalılar İlgili ay/dönemdeki gün sayısından ücret almaya hak kazanılmamış gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanır. Örnek: 2012/Şubat ayında 10 gün ücretsiz izinli olan ve ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanan prim ödeme gün sayısı 19’dur. b) Ay/Dönem İçinde İşe Girişi veya İşten Çıkışı Bulunan Sigortalılar İlgili ay/dönemdeki gün sayısından, işe başladığı tarihten önceki gün sayısı, işten ayrıldığı tarihten sonraki gün sayısı ve ücret alınmayan gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanır. Örnek: 8/3/2012 tarihinde işe başlamış ve işe başladığı tarihten sonra 3 gün istirahatlı bulunan sigortalının ayın diğer günlerinde çalışması halinde prim ödeme gün sayısı = 21 olacaktır. .
120
SİGORTALILARIN PRİM ÖDEME GÜN SAYILARININ TESPİTİ
f-)Geçici İş Göremezlik Ödeneği Alan Sigortalılara, İstirahatlı Oldukları Süreler İçin Ücret Ödenmesi Halinde Prim Ödeme Gün Sayısı Ücret alınan günler dikkate alınmak suretiyle hesaplanır. İstisna: Sigortalılara, Kurumumuzca ödenen geçici iş göremezlik ödeneği ile normal günlük kazançları arasındaki fark ücretleri veya Kurumumuzca ödenen geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın ayrıca normal günlük ücretlerinin ödenmesi halinde bu ödemeler prime tabi tutulur ve bu primlerin ilişkin olduğu süreler prim ödeme gün sayısına ilave edilir. Örnek: 17/3/ /3/2012 döneminde istirahatli olması nedeniyle Kurumumuzdan geçici iş göremezlik ödeneği alan sigortalıya, işvereni tarafından bu süreler için geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın tam ücretinin ödenirse, söz konusu sigortalının 2012/Mart ayındaki prim ödeme gün sayısı 30’dur. İstirahatli sürelerde işverence ücret ödenmemesi halinde ise sigortalının ayı prim ödeme gün sayısı 31-9=22’dir.
121
SİGORTALILARIN PRİM ÖDEME GÜN SAYILARININ TESPİTİ
g-)Hafta Tatili Ücretine Hak Kazanıp Kazanılmamasına Göre Prim Ödeme Gün Sayısı Hak kazanılan hafta tatili prim ödeme gün sayısına dahil edilir. Hafta tatiline hak kazanmadıkları halde hafta tatili yapan sigortalılara, kullanmış oldukları hafta tatili için ücret ödenmesi zorunlu olmadığından, bu süreler prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınmaz. Bu durumda Kanunun 86’ncı maddesinin dördüncü fıkrasına istinaden, ay içindeki eksik çalışmaya (hafta tatiline) ilişkin puantaj kaydının yasal süresi içinde Kurumumuza verilmesi gerekmektedir. Hak kazanılmadığı halde kullanılmış olan hafta tatili için ücret ödenmesi halinde bu sürelere ilişkin ücretler prime esas kazanca dahil edileceğinden, bahse konu süreler prim ödeme gün sayısına dahil edilir.
122
EKSİK GÜN NEDENLERİNİN BİLDİRİLMESİ
5510 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinin; Dördüncü fıkrasında, “Ay içinde bazı işgünlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen sigortalıların, otuz günden az çalıştıklarını ispatlayan belgelerin işverence ilgili aya ait aylık prim ve hizmet belgesine eklenmesi şarttır. (Değişik ikinci cümle: 13/2/ /40 md.) Kurumca belirlenen işyerlerinde bu şart aranmaz.” Beşinci fıkrasında da, “Sigortalıların otuz günden az çalıştığını gösteren bilgi ve belgelerin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma verilmemesi veya verilen bilgi ve belgelerin Kurumca geçerli sayılmaması halinde, otuz günden az bildirilen sürelere ait aylık prim ve hizmet belgesi Kurumca re’sen düzenlenir ve muhteviyatı primler, bu Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.”
123
EKSİK GÜN NEDENLERİNİN BİLDİRİLMESİ
Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen sigortalıların eksik çalışma nedenlerinin aylık prim ve hizmet belgesine kaydedilmesi ve Yönetmelik eki Ek 10 Formu ile eksik çalıştıklarını ispatlayan belgelerin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde verilmesi gerekmektedir. İstisna: Genel bütçeye dahil dairelerin, özel bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, fonların, belediyelerin, il özel idarelerinin, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmelerin, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşların, kamu iktisadi teşebbüslerinin ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar, Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşları, Sendikaların, vakıfların, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşların işyerleri ve Toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri ile 10 ve üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylara ilişkin özel sektör işyerleri
124
EKSİK GÜN NEDENLERİNİN BİLDİRİLMESİ
Sayılan ve istisna kapsamında olan kurum ve kuruluşlar tarafından yalnızca aylık prim ve hizmet belgesinin arka sayfasında yer alan eksik gün kodu belirtilecek olup ek 10 form ve diğer belgeler verilmeyecektir. Eksik gün nedenleri aşağıda yer aldığı gibi belirlenmiştir. 01- İstirahat 12- Birden fazla 03- Disiplin cezası 13- Diğer 04- Gözaltına alınma 15- Devamsızlık 05- Tutukluluk 16- Fesih tarihinde çalışmamış 06- Kısmi istihdam 17- Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma 07- Puantaj kayıtları 18- Kısa çalışma ödeneği 08- Grev 19- Ücretsiz doğum izni 09- Lokavt 20- Ücretsiz yol izni 10- Genel hayatı etkileyen olaylar 21- Diğer ücretsiz izin 11- Doğal afet SK ek 76, gm 192
125
EKSİK GÜN NEDENLERİNİN BİLDİRİLMESİ
Kurumca elektronik ortamda alınabilenler hariç, Kurumca yetkilendirilmiş sağlık hizmeti sunucularından veya işyeri hekimlerinden alınmış istirahatli olduğunu gösteren rapor, b) Ücretsiz veya aylıksız izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi, c) Disiplin cezası uygulaması, gözaltına alınma ile tutukluluk hâline ilişkin belgeleri, ç) Kısmi süreli çalışmalara ait yazılı iş sözleşmesi, d) (Değişik:RG-21/8/ ) Sigortalının imzasını taşıyan puantaj kayıtları, e) Grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulduğunu veya işe ara verildiğini gösteren ilgili resmî makamlardan alınan yazı örneği, sigortalıların eksik gün bildirimine ilişkin bilgi formu (Ek-10) ekinde Kuruma verilir veya Acele Posta Servisi, iadeli taahhütlü ya da taahhütlü olarak gönderilir. Sayılan hâllere ilişkin belgelerin geriye yönelik olarak her zaman düzenlenebilir nitelikte olanları, aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süreden sonra verilmesi hâlinde işleme konulmaz. Bu durumların dışındaki otuz günden az çalışılan sürelere ait geçerli belgeleri belirlemeye Kurum Yönetim Kurulu yetkilidir.
126
EKSİK GÜN NEDENLERİNİN BİLDİRİLMESİ
Eksik günlerin bildirilmesine ilişkin olarak 30/09/2013 tarihli ve sayılı E-Posta Ekinde yer alan sayılı Genel Yazı kapsamında açıklamalar yapılmıştır. 2000/Ocak ila 2011/Ocak ayları arasında, Kamu idareleri ile toplu iş sözleşmesi imzalanan işyerleri hariç tüm işyerleri, 2011/Şubat ila 2012/Mart ayları arasında 50 ve üzerinde, 2012/Nisan ila 2013/Haziran aylarında 30 ve üzerinde, 2013/Temmuz ayı ve sonrasında 10 ve üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylara ilişkin özel sektör işyerleri, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 10 nolu ekinde yer alan “Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formu” ve eki belgeleri Kurumumuza vermekten muaf tutulmuşlardır.
127
EKSİK GÜNE İLİŞKİN DİĞER HUSUSLAR
10’ un altında sigortalı çalıştırılan işyerlerinin eksik günleri kanıtlayan belgeleri daha önce olduğu gibi kağıt ortamında ve EK:10 bilgi formu ekinde Kuruma vermeye devam zorunluluğu bulunmaktadır. Öte yandan, 10 ve üzerinde sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığının tespiti sırasında, ay içinde hizmet akdi devam eden sigortalılarla birlikte; -Alt işverenler tarafından çalıştırılan sigortalılar, -Ay içinde çeşitli nedenlerle çalışması olmayan sıfır gün ve sıfır kazançlı sigortalılar, -Ay içinde işe giren ve işten ayrılan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
128
EKSİK GÜNE İLİŞKİN DİĞER HUSUSLAR
Örnek: (X) Anonim Şirketi’ne ait işyerinde 2014/Eylül ayında, Asıl işverenin : 6, (1) No’lu alt işverenin : 2 ve (2) No’lu alt işverenin : 3 sigortalı istihdam etmesi halinde, bahse konu işyerinde çalıştırılan sigortalı sayısının toplamda 10’un üzerinde olması nedeniyle, gerek asıl işverenin, gerekse 1 ve 2 No’ lu alt işverenlerin 2014/Eylül ayında ay içinde bazı iş günlerinde çalışmayan sigortalılarına ilişkin Ek-10 Bildirim Formu ve eki belgelerini SGK’ya vermeleri gerekmemektedir.
129
EKSİK GÜNE İLİŞKİN DİĞER HUSUSLAR
Diğer taraftan, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 107 nci maddesinin (a) fıkrasında da belirtildiği gibi, gerek işverenlerin, gerekse alt işverenlerin, işyeri ile ilgili tüm defter ve belgelerini, istenilmesi halinde Kurumun denetim elemanlarına göstermek üzere ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak 10 yıl süreyle saklamaları gerekmektedir. Bu bakımdan, eksik gün uygulamasında re’sen prim tahakkukunun da söz konusu olabileceği ve ayrıca Yönetmelikte yer alan özel hüküm nedeniyle 10’ un üzerinde veya altında sigortalı çalıştıran işverenlerin, çalıştırdıkları sigortalıların eksik gün durumlarını kanıtlayan belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere 10 yıl süreyle saklamaları gerekmektedir.
130
EKSİK GÜN NEDENLERİNE İLİŞKİN BİLGİ VE BELGELERİN KURUMA VERİLMEMESİ VEYA GEÇERLİ SAYILMAMASI
Eksik gün nedenlerine ilişkin bilgi ve belgelerin Kuruma verilmemesi veya verilmesine rağmen Kurumca geçerli sayılmaması halinde; 1) İşverenden/ alt işverenlerden eksik bildirilen günlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin bir aylık süre içinde verilmesi 7201 sayılı Kanuna göre tebliğ edilecek yazı ile istenilecek,* 2) Ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin söz konusu yazının tebliğinden itibaren bir aylık süre içinde verilmemesi halinde, bahse konu prim belgeleri ilgili ünitece re’sen düzenlenerek, tahakkuk eden primler yazı ile işverene/alt işverenlere tebliğ edilecektir. *Ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi yerine söz konusu belgede kayıtlı sigortalıların eksik çalışma nedenlerine ilişkin her zaman düzenlenebilir nitelikte olmayan belge ibraz edilmesi halinde söz konusu belgelere de itibar edilir.
131
KISMİ ZAMANLI (PART-TİME) OLARAK ÇALIŞAN SİGORTALILAR İÇİN DÜZENLENEN EKSİK BİLDİRİM FORMLARI
İşyerlerinde kısmi zamanlı (part-time) olarak çalışan sigortalılar için düzenlenmiş olan yazılı sözleşmenin noterden tasdikli olması zorunlu değildir. Kısmi süreli çalışmalara ait iş sözleşmesi noterden onaysız ve yasal süresi dışında verilmiş ise, verildiği ay ve sonrası için hüküm ifade edecektir. Kısmi iş sözleşmesinin, “Eksik Gün Bildirim Formu” ekinde ve aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken yasal süre içinde Kuruma verilmiş olması kaydıyla, söz konusu form ve sözleşme işverenlerden, sözleşme süresi boyunca her ay tekrar istenilmeyecektir.
132
İŞTEN ÇIKIŞ NEDENLERİNİN BİLDİRİLMESİ
19 Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır.) 20 Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır.) 21 Statü değişikliği 22 Diğer nedenler 23 İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih 24 İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih 25 İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih 26 Disiplin kurulu kararı ile fesih 27 İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih 28 İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih 29 İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih 30 Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır.) 31 Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih 32 4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih 33 Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi 34 İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih 36 Doğum nedeniyle işten ayrılma Kodu İşten Çıkış Nedeni 01 Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi 02 Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi 03 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) 04 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi 05 Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi 08 Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle 09 Malulen emeklilik nedeniyle 10 Ölüm 11 İş kazası sonucu ölüm 12 Askerlik 13 Kadın işçinin evlenmesi 14 Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması 15 Toplu işçi çıkarma 16 Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli 17 İşyerinin kapanması 18 İşin sona ermesi
133
BELGEYE İLİŞKİN BİLGİLER
Aylık prim ve hizmet belgesinin e-Bildirge kanalıyla gönderilmesi sırasında, belgenin ilişkin olduğu yıl ve ay, sigortalıların niteliklerine uygun belge türü ve varsa düzenlenmesine esas Kanun numarası , ilgililerce seçilecektir. Aynı işyerinde çalışmakla birlikte, farklı nitelikteki sigortalılar, farklı belge türü seçilmek suretiyle Kuruma bildirilecektir. Örnek: (B) Limited Şirketinin 2012/Mart ayında çalıştırmış olduğu toplam 11 sigortalıdan, - 6’sının tüm sigorta kollarına tabi, - 3’ünün sosyal güvenlik destek primine tabi, - 2’sinin tüm sigorta kollarına tabi olmakla birlikte 60 gün fiili hizmet süresi zammına tabi,olduğu varsayıldığında, her bir belge türüne giren sigortalı grubu, ilişkin oldukları belge türleri seçilmek suretiyle ayrı ayrı düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri ile Kuruma bildirilecektir.
134
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN KURUMA GÖNDERİLMESİ
Özel nitelikteki işyeri işverenleri cari aya ilişkin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde, Resmi nitelikteki işyeri işverenleri ise, cari aya ilişkin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen takvim ayının 7’sinde, saat 23.59’a kadar e-Sigorta kanalıyla Kuruma göndermek zorundadırlar. *Belgenin gönderilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, aylık prim ve hizmet belgesi, son günü izleyen ilk iş günü saat 23:59 a kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilebilecektir.
135
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN KURUMA GÖNDERİLMESİ
Bazı özel nitelikteki işyeri işverenlerince ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasında; bazı resmi nitelikteki işyeri işverenleri ise ayın 1’i ila 30’u arasında ücret alan sigortalılar çalıştırılması halinde Ücretin ayı/dönemi APHB Takip eden ayın 23’ü Takip eden ayın 7’si
136
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN KURUMA GÖNDERİLMESİ
Örnek: Özel sektöre ait bir işyerinde 1/09/2014 ila 30/09/2014 tarihleri arasında çalışan sigortalılara ilişkin 2014/Eylül ayına ait aylık prim ve hizmet belgesi, SGK’ya en geç 23 Ekim 2014 tarihine kadar gönderilecektir. Örnek: Bir kamu kurumunda 15/8/2014 ila 14/9/2014 tarihleri arasında çalışan sigortalılara ilişkin 2014/Ağustos dönemine ait aylık prim ve hizmet belgesi SGK’ya en geç 7 Ekim 2014 tarihine kadar gönderilecektir.
137
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
Toplu iş sözleşmeleri uyarınca geriye yönelik olarak ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihi, Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan sigortalılar ile özel sektöre ait işyerlerinde sendikalara üye olmamaları sebebiyle toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında kalan sigortalılara, geriye dönük ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, alınan karar tarihini, Ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olan personele ödenen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, vize işleminin gerçekleştiğine ilişkin yazının tarihini,
138
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara Kurumca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yanı sıra istirahatlı bulunulan süre için işverenlerince toplu iş sözleşmesine dayanılarak ücret ödenmesi hâlinde, bu ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin istirahat süresinin sona erdiği tarihi, İş mahkemelerince veya özel hakem tarafından verilen kararların tebliğinden sonra, on iş günü içinde sigortalı, işe başlamak üzere işverene başvurduğu takdirde, iş mahkemeleri veya özel hakemlerce verilen karar uyarınca ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin kesinleşen mahkeme kararının sigortalıya tebliğ edildiği tarihi izleyen onuncu iş gününün içinde bulunduğu ay/dönemi,
139
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
İdare mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalı personele ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (b) bendi kapsamında bulunanlardan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülenlere enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan ödemelere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, ödemenin yapıldığı tarihi, Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenen ücret dışındaki ödemelere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin yukarıda belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihlerini
140
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçları, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilme süresi içinde Türkiye’ye dönmemişse, bu araçlarda çalıştırılan sigortalıya ait aylık prim ve hizmet belgesi, bu Tebliğde belirtilen verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ayı geçmemek şartıyla araçların Türkiye’ye dönüş tarihini, Kamu kurumlarında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için idare mahkemesi kararları veya idarece verilen kararlar gereğince geriye yönelik ücret ödenmesi halinde, mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi takip eden günden veya idarenin karar tarihini, takip eden ay/dönemin, işyerinin özel nitelikte olması halinde 23’üne, resmi nitelikte olması halinde 7’sine kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilmesi veya kağıt ortamında verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş kabul edilecek ve idari para cezası uygulanmayacaktır.
141
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
Toplu iş sözleşmeleri uyarınca geriye yönelik olarak ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihi, takip eden ay/dönemin, işyerinin özel nitelikte olması halinde 23 üne, resmi nitelikte olması halinde ise 7’sine kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilmesi veya kağıt ortamında verilmesi halinde de yasal süresi içinde verilmiş kabul edilecek ve idari para cezası uygulanmayacaktır. Toplu iş sözleşmesine istinaden ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin ek belgelerin e-bildirge ortamından gönderilebilmesi için; Toplu iş sözleşmesinin ilgili olduğu dönem ile tarafların imzalarının bulunduğu sayfaların aslı yada noter onaylı sureti üniteye ibraz edilmelidir.
142
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
143
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNE İSTİNADEN GERİYE DÖNÜK ÖDENEN ÜCRET FARKLARININ BİLDİRİMİ
144
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNE İSTİNADEN GERİYE DÖNÜK ÖDENEN ÜCRET FARKLARININ BİLDİRİMİ
145
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNE İSTİNADEN GERİYE DÖNÜK ÖDENEN ÜCRET FARKLARININ BİLDİRİMİ 2011/08 döneminin (15/8/ /9/2011) prim belgesinin en son verme süresi, 7/10/2011 tarihi olduğundan, 2011/8 dönemini sistem işleme almayacaktır
146
YASAL SÜRESİ DIŞINDA VERİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
Yasal süresi geçirildikten sonra düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri Kuruma elden verilir ya da posta kanalıyla gönderilir. Yasal süresi geçirildikten sonra Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgeleri, doğruluğu fiilen yapılan denetimler sonucu veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden anlaşılması hâlinde işleme konulur. Aylık prim ve hizmet belgesinin fiilen yapılan tespitler sonucunda işleme alınmasında, tespitin yapıldığı tarihten geriye doğru en fazla bir yıllık süreye ilişkin olan kısmı dikkate alınır.
147
YASAL SÜRESİ DIŞINDA VERİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
Yasal olarak verilmesi gereken son günü takip eden günden başlanarak takip eden üçüncü ayın sonuna kadar Kuruma verilen asıl veya ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesi, Belgede kayıtlı sigortalıların çalıştırılmadığına yönelik bir tespitin olmaması, Şüpheli bir durumun bulunmaması ve Aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı olan sigortalıların sigortalı işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içinde veya aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan önceki bir tarihte Kuruma verilmiş olması hâlinde ayrıca incelemeye gidilmeksizin işleme alınır. *Diğer kanunlara göre defter tutmakla yükümlü olmayan işveren, alt işveren ile sigortalıyı devir alanlar tarafından üçüncü aydan sonra verilen belgeler işleme alınmaz.
148
YASAL SÜRESİ DIŞINDA VERİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
ÖRNEK: (A) Limited Şirketince 2012/Ağustos ayına ilişkin olarak düzenlenen ve 5 sigortalının kayıtlı olduğu aylık prim ve belgesinin 26/11//2012 tarihinde Kuruma verildiği varsayıldığında, söz konusu prim belgesi, Belgede kayıtlı sigortalılara ilişkin sigortalı işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içinde veya yasal süresi dışında olmakla birlikte 1/8/2012 tarihinden önce Kuruma verilmiş olması, Belgede kayıtlı sigortalıların çalıştırılmadığına dair (sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilmiş olması gibi) açık bir tespitin bulunmaması, Şüpheli bir durumun (gelir veya aylığa hak kazanma vb.) olmaması, hâlinde, ayrıca incelemeye gidilmeksizin işleme alınacaktır.
149
YASAL SÜRESİ DIŞINDA VERİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
Yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgelerinin üçüncü paragrafta belirtilen açıklamalar uyarınca incelemeye sevk edilmesi ve işverenlerce inceleme sonucu beklenilmeksizin tahakkuk eden primlerin gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmek istenilmesi halinde, incelemeye sevk edilen aylık prim ve hizmet belgelerinin tahakkuk kısmı, inceleme sonucu beklenilmeksizin işleme alınacak, hizmet kısmı (sigortalıların yer aldığı bölüm) ise yapılacak incelemenin ardından uygun görülmesi halinde işleme alınacaktır.
150
BELGE TÜRÜ VEYA KANUN NUMARASI HATALI SEÇİLEREK VERİLMİŞ OLAN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ
A) Düzeltme İle Fiili Hizmet Süresi Zammı Kazandırma Hali Hariç Olan Durumlarda Kuruma belge türü veya kanun numarası hatalı seçilerek verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerine ilişkin düzeltme amaçlı olarak yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgeleri; Belgede kayıtlı sigortalılar ve Bu sigortalıların prim ödeme gün sayısı ile prime esas kazanç tutarının aynı olması kaydıyla incelemeye gerek kalmaksızın işleme alınır. Bu nitelikte verilen aylık prim ve hizmet belgelerine idarî para cezası uygulanmaz.
151
B) Düzeltme İle Fiili Hizmet Süresi Zammı Kazandırma Hali
BELGE TÜRÜ VEYA KANUN NUMARASI HATALI SEÇİLEREK VERİLMİŞ OLAN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ B) Düzeltme İle Fiili Hizmet Süresi Zammı Kazandırma Hali Düzeltme amaçlı olarak verilen aylık prim ve hizmet belgesinin yasal olarak verilmesi gereken sürenin sona erdiği tarihten itibaren üç aylık süre içinde Kuruma verilmiş olması; Belgede kayıtlı sigortalıların çalıştırılmadığına yönelik bir tespitin olmaması, Şüpheli bir durumun bulunmaması ve Aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı olan sigortalıların sigortalı işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içinde veya aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan önceki bir tarihte Kuruma verilmiş olması hâlinde işleme alınır.
152
B) Düzeltme İle Fiili Hizmet Süresi Zammı Kazandırma Hali
BELGE TÜRÜ VEYA KANUN NUMARASI HATALI SEÇİLEREK VERİLMİŞ OLAN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ B) Düzeltme İle Fiili Hizmet Süresi Zammı Kazandırma Hali Belgenin yasal olarak verilmesi gereken sürenin sona erdiği tarihten itibaren üç aylık süre dışında Kuruma verilmiş olması; Belgede kayıtlı sigortalıların çalışmalarının fiili hizmet süresi zammı kapsamında olup olmadığı, Fiili hizmet süresi zammı kapsamında olması halinde kaç günlük fiili hizmet süresi zammı kapsamında olduğu hususu, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılacak incelemeler neticesinde tespit edildikten sonra uygun görülmesi halinde işleme alınır.
153
E-SİGORTA UYGULAMASI Bir sigortalı çalıştıran işverenler de dahil olmak üzere, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüm işverenler gerek sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerini, gerekse aylık prim ve hizmet belgelerini, Sosyal Güvenlik Kurumuna elektronik ortamda göndermekle zorunlu tutulmuşlardır. Prim belgelerinin elektronik ortamda gönderilebilmesi için de, işyeri dosyasının tescil edilmesinin ardından, işverenlerce veya vekil tayin edilen kişilerce e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresinin alınması icap etmektedir.
154
E-SİGORTA UYGULAMASI e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresi için başvurular nasıl yapılır? e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresi için yapılacak başvurular, bir suret düzenlenecek “e-Sigorta Hizmetleri İnternet Kullanıcı Kodu ve Kullanıcı Şifresi Başvuru Formu” ve iki suret düzenlenecek “e-Sigorta Sözleşmesi” ile yapılmaktadır. Başvuru, gerçek kişi işverenin bizzat kendisi tarafından veya tüzel kişi işverenlerin temsil ve ilzama yetkili kişileri tarafından ya da apartman yöneticiliklerinde apartman yöneticisi tarafından yapılır
155
E-SİGORTA UYGULAMASI Başvurunun yukarıda belirtilen kişiler tarafından değil de vekil tayin edilen kişiler tarafından yapılması durumunda, hem başvuru formunda imzası bulunan işveren konumundaki kişiye ait imza sirküsünün hem de vekaletnamenin aslının veya noter onaylı bir suretinin ibraz edilmesi gerekmektedir. Bu durumda vekaletnamenin, Sosyal Güvenlik Kurumuna her türlü başvuruyu yapmaya, Kurumla her türlü sözleşmeyi imzalamaya, Kurumdan her türlü belgeyi teslim almaya ve Kuruma her türlü belgeyi vermeye yetkili olunduğuna genel vekaletname olması veya e-Sigorta hizmetleri internet kullanıcı kodu ve kullanıcı şifresi başvurusu yapmaya, e-Sigorta sözleşmesi imzalamaya, kullanıcı kodu ve kullanıcı şifresi teslim almaya, Kuruma e-Sigorta kanalıyla aylık prim ve hizmet belgesi göndermeye yetkili olunduğuna dair özel vekâletname olması icap etmektedir.
156
E-SİGORTA UYGULAMASI Apartman yöneticiliklerince (kat malikleri kurullarınca) yapılacak olan başvuru sırasında, Noter onaylı karar defterinin; Binaya ilişkin bilgilerin yer aldığı ilk sayfasının, Yönetici seçimine ilişkin kat malikleri kurul kararının yer aldığı sayfanın birer fotokopisinin, e-Sigorta sözleşmesi ile birlikte başvuru formu ekinde ibraz edilmesi, Kullanıcı kodu ve şifresinin başka bir kişiye verilmesinin talep edilmesi halinde ise, Yönetici seçimine ilişkin kat malikleri kurul kararının yer aldığı sayfanın, Yetki verilmesi talep edilen kullanıcı için çıkartılmış vekâletnamenin aslı veya noter onaylı sureti ya da ilgili idarelerce onaylı sureti ya da ilgili idarelerce onaylı suretinin, e-Sigorta sözleşmesi ile birlikte başvuru formunun ekinde ibraz edilmesi gerekmektedir.
157
4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN
PRİMLERİNİN ÖDENMESİ
158
PRİM ÖDEME YÜKÜMLÜSÜ 4/a (işçi) ve 4/c (memur) kapsamında sigortalı olanlar ile 5 inci maddenin (a) bendine tabi olanlar (hükümlü ve tutuklular) için bunların işverenleri, 4/b kapsamında sigortalı olanlar ile bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tâbi olanlar, isteğe bağlı sigortalı olanlar ve 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (d) (mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler) ve (g) (başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlar)bentlerinde sayılan kişilerin kendileri,
159
PRİM ÖDEME YÜKÜMLÜSÜ 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan kişiler (harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olduğu için kendileri genel sağlık sigortası primi ödemeyecek vatandaşlar), için primi yılı merkezî yönetim bütçesinden karşılanmak üzere ilgili kamu idareleri, 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde sayılan kişiler (4447 sayılı Kanun gereğince işsizlik ödeneği ve ilgili kanunları gereğince kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılan kişiler) ile 5 inci maddenin (e) bendinde belirtilenler (Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerler) için Türkiye İş Kurumu,
160
PRİM ÖDEME YÜKÜMLÜSÜ 5510 sayılı Kanununun 5 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim görenler ile meslek liselerinde staja tâbi tutulan öğrenciler için Milli Eğitim Bakanlığı veya bu öğrencilerin eğitim gördükleri okullar, yüksek öğrenim sırasında staja tâbi tutulan öğrenciler için öğrenim gördükleri yüksek öğretim kurumu, 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (c) ve (g) bentlerine tabi olanlar (haklarında sadece bazı sigorta kolları uygulananlar) için işverenleri veya kendileri, Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu kararı ile burslandırılan uluslararası öğrenciler için bursluluk statüleri devam ettiği süre boyunca Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı veya Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu tarafından görevlendirilen kurum, prim ödeme yükümlüsüdür
161
PRİM ÖDEME YÜKÜMLÜSÜ Sigortalının çalıştırıldığı işyeri aktif veya pasifi ile birlikte devralınır veya intikal ederse ya da başka bir işyerine katılır veya birleşirse eski işverenin Kuruma olan prim ile gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçlarından, aynı zamanda yeni işveren de müştereken ve müteselsilen sorumludur. Yargıtay tarih 696/334 sayılı kararında, kat maliklerinin kapıcının sigorta prim borcundan dolayı müteselsil sorumlu olmadıkları, her birinin payları kadar sorumlu oldukları sonucuna varmıştır.
162
PRİM ÖDEME SÜRELERİ Ücret dönemi Ödeme 1-30 Takip eden ayın sonu
Çalıştırılan sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanacak sigortalı hissesi prim tutarları sigortalıların ücretlerinden kesilerek, işveren hissesine isabet eden prim tutarları da bu tutarlara eklenerek Kuruma ödenir. Hak edilen ancak ödenmemiş olan ücretler üzerinden hesaplanacak primler de ücretlerin hak edildiği ayı takip eden ay/dönemin sonuna kadar Kuruma ödenecektir.
163
PRİM ÖDEME SÜRELERİ Ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde ise, prim tutarları, en geç son günü izleyen ilk iş günü içinde Kuruma ödenecektir. Örnek: Özel sektöre ait bir işyerinde 1/06/2014 ila 30/06/2014 tarihleri arasında çalışan sigortalılara ilişkin prim tutarları en geç 31/07/2014 tarihine kadar ödenecektir. Örnek: Özel sektöre ait bir işyerinde 1/7/2014 ila 31/7/2014 tarihleri arasında çalışan sigortalılara ilişkin prim tutarlarını 31/8/2014 tarihinin Pazar gününe rastlaması nedeniyle en geç 1/9/2014 tarihine kadar ödenecektir.
164
PRİM ÖDEME SÜRELERİ Örnek: 5110 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran resmi nitelikteki Kamu Kurumu 15/6/2014 ila 14/7/2014 tarihleri arasında çalışan sigortalılara ilişkin prim tutarlarının en geç 14/8/2014 tarihine kadar ödeyecektir. Örnek: 5110 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran resmi nitelikteki Kamu Kurumu 15/7/2014 ila 14/8/2014 tarihleri arasında çalışan sigortalılara ilişkin prim tutarlarını en geç 14/9/2014 tarihi Pazar gününe rastladığından 15/9/2014 tarihine kadar ödeyecektir.
165
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNDE PRİMLERİN ÖDENMESİ
2822 sayılı Kanuna göre toplu iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinden dolayı toplu iş sözleşmesine istinaden geriye yönelik olarak ödenen ücretlere ilişkin sigorta priminin, toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihi, Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan sigortalı personel ile toplu iş sözleşmesine tabi olmakla beraber sendikalara üye olmamaları sebebiyle özel sektöre ait işyerlerinde sözleşme kapsamında bulunmayan personele yapılan geriye dönük ücret artışlarına ilişkin sigorta primlerinin, kararların alındığı tarihleri, Ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olması sebebiyle ödenmesine sonradan karar verilen kamu sektöründe görevli sigortalı için vizenin gecikmesine bağlı olarak yasal süresi dışında verilmek zorunda kalınan ek prim belgelerine ilişkin sigorta primlerinin, vize işleminin gerçekleştiğine ilişkin yazının ilgili kuruluşa intikal tarihini,
166
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNDE PRİMLERİN ÖDENMESİ
Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara Kurumca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yanı sıra işverenlerince toplu iş sözleşmesine dayanılarak istirahatli bulunulan süre için ücret ödenmesi hâlinde, bu ücretlere ilişkin sigorta primlerinin, istirahat süresinin sona erdiği tarihi, 4857 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine istinaden iş mahkemelerince veya özel hakem tarafından verilen kararlar uyarınca, göreve iadesine karar verilen sigortalı için kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının, sigortalıya tebliğinden itibaren ( tebliğ edildiği gün hariç) on iş günü içinde sigortalı işverene işe başlamak üzere başvurduğu takdirde, onuncu iş gününün içinde bulunduğu ay/dönemi, Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçları, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilme süresi içinde Türkiye’ye dönmemişse, bu araçlarda çalıştırılan sigortalıya ait aylık prim ve hizmet belgesi, bu Tebliğde belirtilen verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ayı geçmemek şartıyla araçların Türkiye’ye dönüş tarihini,
167
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNDE PRİMLERİN ÖDENMESİ
İdare mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalılar ile ilgili olarak mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi takip eden günden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (b) bendi kapsamında bulunanlardan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülenlere enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan ödemelere ilişkin sigorta primlerinin, ödemenin yapıldığı tarihi,
168
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNDE PRİMLERİN ÖDENMESİ
Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenen ücret dışındaki ödemelere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin (ücret dışındaki bu ödemeler hizmet akdinin devam ettiği en son ayın kazancına dahil edilecektir.) yukarıda belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihlerini, Kamu kurumlarında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için idare mahkemesi kararları veya idarece verilen kararlar gereğince geriye yönelik ücret ödenmesi halinde, mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi takip eden günden veya idarenin karar tarihini, takip eden ay/dönemin, işyerinin özel nitelikte olması halinde 23’üne, resmi nitelikte olması halinde 7’sine kadar e-Sigorta kanalıyla gönderilmesi veya kağıt ortamında verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş kabul edilir.
169
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ KABUL EDİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNDE PRİMLERİN ÖDENMESİ
Kurum Yönetim Kurulunun almış olduğu 3/12/2010 tarihli ve 2010/282 sayılı kararla, Libya’da daimi işçi çalıştıran işverenlerin, 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre her ay için sigortalılardan kesecekleri sigorta primlerini kendilerine ait prim tutarlarına da ekleyerek en geç ilgili olduğu ayı takip eden üç ay içinde ödemelerine karar verilmiştir. Bu süre içinde ödenmeyen primlere 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanması gerekmektedir. Libya’da daimi işçi çalıştıran işverence; 2011/Haziran ayı sigorta priminin en geç 30/9/2011 tarihine kadar ödenmesi gerekmekte olup söz konusu primlerin vadesinde ödenmemesi halinde, ödenmeyen primlere 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanacaktır.
170
PRİM BORÇLARININ KATMA DEĞER VERGİSİ İADE ALACAĞINDAN MAHSUP SURETİYLE ÖDENMESİ
Prim borçlarının katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesinin talep edilmesi durumunda, primin en geç ödenmesi gereken yasal süre; Ücretin ait olduğu ayı/dönemi Ödeme Takip eden ayın sonunu izleyen ayın yirminci günü Vadeyi takip eden yirminci gün
171
PRİM BORÇLARININ KATMA DEĞER VERGİSİ İADE ALACAĞINDAN MAHSUP SURETİYLE ÖDENMESİ
Örnek ‒ Ücretlerin her ayın 1’i ila sonu arasında geçen süreye ilişkin ödendiği özel sektöre ait bir işyerinde çalıştırılan sigortalılara ilişkin bulunan 2014/Nisan ayına ait prim borcunun, katma değer vergisi (KDV) iadesi alacağından mahsup suretiyle ödenmesinin talep edilmesi halinde, KDV iadesi alacağından mahsup talep edilmemiş olması durumunda prim borcu en geç ait olduğu 2014/Nisan ayını takip eden 2014/Mayıs ayı sonuna, diğer bir ifadeyle 31/5/2014 tarihine kadar ödenmesi gerekmekte iken, prim borcunun KDV iadesi alacağından mahsubu suretiyle ödenmesinin talep edilmiş olması nedeniyle söz konusu sigorta primine denk gelecek iade tutarının, ilgili vergi dairesince 20/6/2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) Kuruma aktarılması halinde, bahse konu aya ait primler yasal süresi içinde ödenmiş kabul edilecektir. Yirminci günün resmi tatile rastlaması ve bu nedenle prim borçlarının yirminci günü takip eden ilk iş günü içinde mahsup edilmesi halinde de yine primler yasal süresi içinde ödenmiş kabul edilecektir..
172
PRİM BORÇLARININ KATMA DEĞER VERGİSİ İADE ALACAĞINDAN MAHSUP SURETİYLE ÖDENMESİ
Örnek ‒ Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran resmi nitelikteki (B) Kamu Kurumu, 15/1/ /2/2014 döneminde çalıştırmış olduğu sigortalıların primlerini en geç 14/3/2014 tarihine kadar ödemesi gerekmekte iken, prim borcunun KDV iadesi alacağından mahsubu suretiyle ödenmesinin talep edilmiş olması halinde, söz konusu sigorta primine denk gelecek iade tutarının ilgili vergi dairesince 3/4/2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) Kuruma aktarılması halinde, bahse konu döneme ait primler yasal süresi içinde ödenmiş kabul edilecektir.
173
PRİM BORÇLARININ KATMA DEĞER VERGİSİ İADE ALACAĞINDAN MAHSUP SURETİYLE ÖDENMESİ
Cari aya ilişkin prim borçlarının yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihi izleyen yirmi günlük süre geçirildikten sonra katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi halinde ise, söz konusu borçlara, yine yirmi günlük süre dikkate alınmaksızın, yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanacaktır. Örnek ‒ Ücretleri her ayın 1’i ila 30’u arasında ödenen özel sektöre ait bir işyerinde çalıştırılan sigortalılara ilişkin 2014/Mart ayına ait prim borcunun, katma değer vergisi (KDV) iadesi alacağından mahsup suretiyle ödenmesinin talep edilmesi halinde, söz konusu sigorta primine denk gelecek iade tutarının, ilgili vergi dairesince 20/5/2014 tarihine kadar Kuruma aktarılmaması halinde, bahse konu aya ait primler yasal süresi içinde ödenmiş kabul edilmeyeceğinden, yasal ödeme süresinin sona erdiği 30/4/2014 tarihini takip eden günden, ödemenin yapıldığı tarihe kadar gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanacaktır.
174
PRİMLERİN ÖDENMESİNE İLİŞKİN ORTAK HÜKÜMLER
175
PRİMLERİN ÖDENMESİ GEREKEN SÜRENİN SON GÜNÜNÜN TATİLE RASTLAMASI
Primlerin ödenmesi gereken sürenin son gününün resmî tatile rastlaması halinde, primlerin ödenmesi gereken süre tatili takip eden gün itibariyle sona ereceğinden bu zamana kadar ödenmiş olan primler kanunî süresi içinde ödenmiş kabul edilir. ÖRNEK: Özel nitelikteki A Limited Şirketi, 2014/Aralık ayında çalıştırmış olduğu sigortalıların primlerini 31/01/2015 tarihinin Cumartesi, 1/02/2015 tarihinin ise Pazar gününe rastlaması nedeniyle 2/2/2015 Pazartesi günü ödemesi halinde yasal süresinde ödenmiş kabul edilir.
176
PRİM BELGELERİNİN MÜCBİR SEBEPLERLE GÖNDERİLEMEMESİ VE PRİMLERİN SÜRESİ İÇİNDE ÖDENEMEMESİ
a) Kurum bilgisayar sisteminde, e-Sigorta uygulamasının çalışmasını engelleyecek şekilde; 1) Donanımsal ve yazılımsal arızalar, 2) Elektrik ve iletişim alt yapısında meydana gelen arızalar, 3) Yangın, yıldırım, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve işlem yapmayı engelleyici durumlar, 4) Sel veya su baskını, fırtına, yer kayması, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, terör saldırıları, b) Kurumun hizmet satın aldığı internet servis sağlayıcılarında meydana gelen arızalar, c) (a) ve (b) dışında Kurumca belirlenecek benzeri durumlar, nedeniyle Kurumun bilgi işlem sistemlerinin hizmet dışı kalması sonucu prim belgelerinin yasal süresinde gönderilememesi ve muhteviyatı primlerin de yasal süresi içinde ödenememesi halinde, sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci işgününün sonuna kadar belgelerin gönderilmesi ve primlerin de aynı sürede ödenmesi halinde, bu yükümlülüklerin yasal süresinde yerine getirilmiş olduğu kabul edilir.
177
DOĞAL AFET HALLERİNDE PRİM BORÇLARI VE APHB
a) Kurum bilgisayar sisteminde, e-Sigorta uygulamasının çalışmasını engelleyecek şekilde; 1) Donanımsal ve yazılımsal arızalar, 2) Elektrik ve iletişim alt yapısında meydana gelen arızalar, 3) Yangın, yıldırım, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve işlem yapmayı engelleyici durumlar, 4) Sel veya su baskını, fırtına, yer kayması, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, terör saldırıları, b) Kurumun hizmet satın aldığı internet servis sağlayıcılarında meydana gelen arızalar, c) (a) ve (b) dışında Kurumca belirlenecek benzeri durumlar, nedeniyle Kurumun bilgi işlem sistemlerinin hizmet dışı kalması sonucu prim belgelerinin yasal süresinde gönderilememesi ve muhteviyatı primlerin de yasal süresi içinde ödenememesi halinde, sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci işgününün sonuna kadar belgelerin gönderilmesi ve primlerin de aynı sürede ödenmesi halinde, bu yükümlülüklerin yasal süresinde yerine getirilmiş olduğu kabul edilir.
178
Prim Borçlarının Ertelenmesi
Kapsam Afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları, Afetin meydana geldiği tarihten itibaren tahakkuk edecek üç aylık prim borçları Erteleme Usulü İşveren/sigortalıların, hasara uğradıklarını mahkeme kararı, ilgili Bakanlıkların İl/İlçe Müdürlüklerinden (AFAD- İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri) veya kamu kurumu ve kuruluşlarından alacakları belgeler ile de belgelendirmeleri gerekmektedir. Olayın meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları, Yapılacak inceleme sonucunda prim ödeme aczine düştüklerinin anlaşılması gerekmektedir. (SGK Denetim Elemanları tarafından)
179
Prim Borçlarının Ertelenmesi
Ertelemeye Yetkili Makam Ve Erteleme Süresi Olayın meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar afetin meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce/Sosyal Güvenlik Merkezince ertelenebilir. Afet nedeniyle prim borçlarının mutlaka bir yıl erteleme gibi zorunluluk olmayıp, idari takdire dayalı olarak erteleme süresi bir yıldan daha az (örneğin, 6-10 ay gibi) bir sürede belirlenmesi mümkündür. ) Kanunda sayılan afet halleri haricinde primlerin ertelenmesi ile ilgili herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Yani işveren ekonomik krizi neden göstererek erteleme isteme hakkına sahip değildir.
180
Prim Borçlarının Ertelenmesi
Örnek: (A) işyerinin tarihinde yangın felaketine uğradığı, işverenin bunu belgelendirdiği ve yapılan inceleme sonucunda prim ödeme aczine düştüğünü varsaydığımız da afet tarihi olan tarihi itibariyle ödeme süresi dolmuş olan Kasım 2012 ve öncesine ait prim borçları ile afetin olduğu tarih itibariyle tahakkuk edecek Aralık 2012, Ocak 2013 ve Şubat 2013 dönemlerine ait prim tutarları ertelemeye konu olacaktır.
181
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN VERİLME SÜRESİ
Afetin meydana geldiği ayda verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgeleri, afetin meydana geldiği ayı takip eden üç ay içinde Kuruma verildiği takdirde, süresinde verilmiş sayılır Örnek: (A) Limited Şirketi’ne ait işyerinin tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle hasara uğradığı, işverenin bunu belgelediği ve yapılan inceleme sonucunda prim ödeme aczine düştüğünün anlaşıldığı varsayımında; Afetin meydana geldiği ayda verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesi şubat ayı bildirgesi olduğundan ilgili belgenin afetin olduğu tarihi takip eden 3 ay ( Nisan, Mayıs, Haziran) içinde en geç Haziran ayı sonuna kadar kuruma verilmesi halinde ilgili belge süresinde verilmiş sayılmaktadır.
182
Doğal Afet Halinde Erteleme
7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun uyarınca genel hayatı etkilediğine karar verilen afetler nedeniyle, erteleme süresini ve 5510 sayılı Kanun uyarınca düzenlenen belgelerin verilme süresi ile primlerin ödenme süresini uzatmaya Kurum yetkilidir. Kurum bu yetkiyi; bölge, il, ilçe, mahal ve afetten zarar görenler ile afetten zarar görme derecesi veya prim türleri itibarıyla farklı süreler halinde tespit etmek suretiyle de kullanılabilmektedir.
183
Yapılacak İşlemler
184
Yapılacak İşlemler
185
Yapılacak İşlemler
186
Yapılacak İşlemler
187
PRİM BORÇLARINA HALEF OLMA
Sigortalının çalıştırıldığı işyeri; Aktif veya pasifi ile birlikte devralınır veya İntikal ederse ya da Başka bir işyerine katılır veya birleşirse eski işverenin Kuruma olan prim ile gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarından, aynı zamanda yeni işveren de müştereken ve müteselsilen sorumludur.
188
GECİKME CEZASI/ GECİKME ZAMMI
Kurumun prim ve diğer alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen kısmı, sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay için (01/05/2010 tarihinden itibaren) % 2 oranında gecikme cezası uygulanarak artırılır. Ayrıca, her ay için bulunan tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır. Ödemenin yapıldığı ay için gecikme zammı günlük hesaplanır.
189
GECİKME CEZASI/ GECİKME ZAMMI
Örnek: 2.000,00-TL tutarındaki sigorta primi 31/10/2012 tarihine kadar ödenmesi gerektiği halde 31/12/2012 tarihinde ödenmiştir. Devlet iç borçlanma senetlerine uygulanan faiz oranın (DİBS) da Ekim ayı için Kasım ayı için 1,35 olması halinde, toplam borç 1/11/ /11/2012 Dönemi : ,00 x % 2=40,00 (Gecikme cezası) 2.000, ,00 = 2.040,00 (Gecikme cezalı borç) 2.040,00 x % 1,25 = 25,50 (Gecikme zammı) 2.040, ,50 = 2.065,50 aralık ayına devreden Toplam Borç 1/12/ /12/2012 Dönemi :2.065,50 x % 2= 41,31(Gecikme cezası ) 2.065, ,31 = 2.106,81 (Gecikme cezalı borç) 2.106,81 x 1,35 = 28,45 (Gecikme zammı) 2.106, ,45 = 2.135,26 31/12/2012 tarihi itibariyle ödenecek olan Toplam Borç
190
KURUMUN SÜRESİ İÇİNDE ÖDENMEYEN PRİM VE DİĞER ALACAKLARININ TAHSİLİ
Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun; Gecikme zammı, nispet ve hesabı başlıklı 51 inci, Tahsil zamanaşımı başlıklı 102 inci ve Tahsil imkansızlığı nedeniyle terkin başlıklı 106 ıncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir.
191
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BORCU YOKTUR UYGULAMASI
192
BORCU YOKTUR UYGULAMASI
TANIM Borcu yoktur uygulaması gerçek veya tüzel kişi olan işverenlerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu uyarınca ihalelere katılmak üzere, Hak ediş ödemesine esas olmak üzere, Devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanmak amacıyla, ilgili Kurumlara sunmak üzere, ihale konusu işle ilgili kesin teminatın iadesine ve yapı kullanma izin belgesinin alınmasına esas olmak üzere, (söz konusu iki belge soğuk damgalı borcu yoktur belgesi veya ilişiksizlik belgesi olarak ta tanımlanmaktadır. Gümrük Genel Tebliği uyarınca, “Onaylanmış Kişi Statü Belgesi” almak üzere, İhale konusu olmayan kimi işlerle ilgili olmak üzere ,(Özel hastaneler, gözlükçüler, görüntüleme merkezleri, eczanelere yapılacak ödemeler için kullanılır) Kurumumuza yasal ödeme süresi geçmiş borcunun olup olmadığının belirlenmesi işlemidir.
193
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
İhalelere Katılmak Üzere Düzenlenen Borcu Yoktur Yazıları Yasal Dayanak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10.maddesi, Kamu İhale Genel Tebliğinin, Kamu İhale Uygulama Yönetmeliklerinin 31 inci ve 51 inci maddeleri ( belgelerin sunuluş şekli ve ihale dışı bırakılma başlıklı maddeler) İhale Dışı Bırakılma başlıklı 51 inci madde= İhale üzerinde kalan istekliden, birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığına dair belgelerin sözleşme imzalanmadan önce istenilmesi zorunludur. Bu belgelerin, ihale usulüne göre son başvuru ve/veya ihale tarihinde isteklinin anılan bentlerde belirtilen durumlarda olmadığını göstermesi gerekir. 16-357, , sayılı Kurum Genelgeleri
194
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Sorgulama Türü : Türkiye genelinde tüm işyerleri üzerinden Borç Sorgulamasında/Araştırmasında Esas Alınacak Tarih: İhale tarihi itibariyle Kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olup olmadığının Türkiye genelinde araştırma yapılarak tespit edilmesi gerekmektedir. İhale Tarihi İtibariyle Yapılan Ödemeler: Kamu ihale genel tebliğinde yapılan değişiklik paralelinde tarihinde yayımlanan sayılı Genelge ile birlikte işverenlerin kapsama giren borçlarını ihale tarihi itibariyle ödemeleri halinde bu ödemelerin de dikkate alınmasına karar verilmiştir.
195
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Borcu Yoktur Yazısı İçin Müracaat Edilecek Yer ve Verilecek Yazılar: e-borcu yoktur aktivasyonuna girmiş tüm işyerlerinin sigorta primi işsizlik sigortası primi bazında yasal ödeme süresi geçmiş 4-a borç aslı toplamının asgari ücretin 1/2 ‘ sine kadar, gerçek kişi işverenlerin 4/b sigortalılığından dolayı asgari ücretin 1/12 ‘ sine kadar olan kısmı borç olarak dikkate alınmaz ve kişiler bu şekildeki borcu yoktur yazılarını sistemden alabilmektedir.( 2014 yılının ilk 6 ayında yürürlükteki asgari ücret olan 1071 TL’nin yarısı ve 1/12’si alınır- 535,5 TL ve 89,25 TL) İsteklilerin gerçek kişi yada tüzel kişi olup olmadığına bakılacak borçlarının olup olmadığı, borcu yoktur yazısı için müracaat edilen Müdürlüklerimizce(Kurumumuz İntranet menüsünden sorgulanacak veya gerekli olması durumunda diğer Müdürlükleri ile faksla yazışma yapılarak araştırma işlemi gerçekleştirilecek, bu sorgulama/araştırma sonucunda isteklinin Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığının anlaşılması halinde, istekliye 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca ihale tarihi itibariyle Kurumumuza kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair tek bir belge verilecektir Bu noktada başvurunun işyerinin olduğu yerde olması şart değil
196
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Borcu Yoktur Yazısı İçin Müracaat Edilecek Yer ve Verilecek Yazılar: sayılı e-posta= İhalelere katılmak üzere ya da devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanmak üzere Kurumumuza yasal ödeme süresi geçmiş borcun bulunup bulunmadığına ilişkin yazıların verilmesinden önce “Türkiye Genelinde İşveren Tescil Sorgulama” ve “İlişiksizlik” ekranları vasıtasıyla yapılan sorgulamalar sonucunda yasal ödeme süresi geçmiş borcu bulunmadığı tespit edilen işyerleri için, ayrıca işyerinin işlem gördüğü Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezi ile yazışma yapılmasına gerek bulunmadığı belirtilmiştir. 11/1/2010 tarihli genel yazı: Ekrana gelen işyerlerinin aynı işverene ait olup olmadığı, işverenin gerçek kişi olması halinde, TC kimlik numarasına, TC kimlik numarasının olmaması halinde kimlik bilgilerine; işverenin tüzel kişi olması halinde ise vergi kimlik numarasına, vergi kimlik numarasının bulunmaması halinde unvanına bakılarak araştırılacaktır. Bu araştırma sonucunda, Ekrana gelen işyerlerinden; gerek aynı işverene ait olduğu tespit edilen işyerlerinden, gerekse aynı işverene ait olup olmadığı tespit edilemeyen işyerlerinden, yasal ödeme süresi geçmiş borcu bulunmadığı tespit edilen işyerleri ile ilgili olarak diğer Üniteyle herhangi bir yazışma yapılmayacak, Aynı işverene ait olduğu tespit edilen işyerleri ile aynı işverene ait olup olmadığı tespit edilemeyen işyerlerinden yasal ödeme süresi geçmiş borcu gözüken işyerlerinin borç durumları, ilgili Üniteyle yazışma yapılmak suretiyle tespit edilecek,
197
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Kapsama Giren Borç Türleri ve Kesinleşmiş Borç Kavramı: Sosyal Güvenlik Prim Borcu, SGDP, İşsizlik Sigortası Primi, 4-c Kesenek ve Kurum karşılıkları, 4-b prim Borcu, bunların gecikme cezası ve zamları varsa faiz ve diğer ferileri kapsama girmektedir. Bu noktada kesinleşmiş borç kavramı açısından 5510 sayılı Kanunun 85 maddesine göre belirlenen asgari işçilik prim borcu için taahhütname verilme, ödeme veya müfettişçe yapılan inceleme sonucu çıkan borca itirazın reddi ile borç kesinleşir bu açıdan söz konusu araştırma sonucu taahhütname verilmemesi, müfettiş incelemesi yapılmaması halinde borç kesinleşmemiş olacağından başka borcu yoksa veya Kamu İhale Genel Tebliğindeki limitlere dahil borcu bulunursa ihalelere katılmak üzere düzenlenen borcu yoktur yazısı ilgililere verilir.
198
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Prim Borcunda Dikkate Alınacak Borçlar İsteklinin Tüzel Kişi ve Sadece 5510 sayılı Kanununun 4/1-a kapsamında sigortalı çalıştırması nedeniyle işveren olması halinde: Gerek kendisine ait gerekse devir aldığı işyerlerinin muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı, donmuş gecikme zammı ile diğer fer’ileri, Kesinleşen asgari işçilik prim borcu, Alt işverenlerin borçları, Ortağı(gerçek kişiliğe haiz isteklilerde ayrıca üst düzey yöneticisi) olduğu şirket borçları İsteklinin hem 4/1-a ve hem de 4/1-c kapsamında sigortalı çalıştıran tüzel kişi işveren olması halinde: Yukarıda yer verilen borçlara ek olarak 4/1-c kapsamında çalıştırdığı sigortalıları ile ilgili olan kesenek, Kurum karşılığı borçları İsteklinin gerçek kişi ve çalıştırdığı 4/1-a kapsamındaki sigortalılardan dolayı hem işveren, hem de kendinden dolayı 4/1-b kapsamında sigortalı olması halinde: İsteklilerin 4/1-a kapsamında çalıştırdığı sigortalılardan dolayı sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ve bunlara ait gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerine ilişkin borçları ile 4/1-b kapsamındaki kendi sigortalılıklarından kaynaklanan prim borçları ve bunların fer’ileri kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak kabul edilecektir.
199
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Prim Borcunun Belirlenmesinde Dikkate Alınmayacak Borçlar Kapsama Girmeyen Borçlar: Tasarrufa teşvik kesintisi ve katkı tutarları, konut edindirme yardımı, idari para cezaları, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı, damga vergisi ve bunlara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı, varsa faiz ve diğer fer’ilerinden oluşan borçlar sosyal güvenlik prim borcu olarak değerlendirilmeyecektir. 4 (a) kapsamında çalıştırdığı sigortalılardan dolayı sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 3 katını aşmayan muaccel sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları (alt işveren borçları hariç)( 2014 yılı ilk 6 aylık dönemi için ,50 TL)
200
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Örnek: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanununun 4/1-a kapsamında sigortalı çalıştırması nedeniyle işveren olan A Ltd.Şti.’nin, 15/04/2014 tarihinde Rüzgarlı SGM’ ne müracaat ederek, ihale tarihi olarak belirttiği 15/2/2014 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur yazısı talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce de Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda bu işverenin, Bursa İl Müdürlüğünde adına tescilli işyerinden dolayı 2013/Şubat ayından 7.000,00 TL sigorta prim aslı 800 TL gecikme cezası ve gecikme zammı, 2,200,00 TL işsizlik sigortası prim aslı 200 TL gecikme cezası ve gecikme zammı olmak üzere toplam ,00 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım. Bu durumda, anılan işverenin, Kurumumuza toplam ,00 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olması ve bu tutarın da (2014 yılının ilk altı aylık dönemi için belirlenen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını( TL x 3=20.884,50 TL) aşmaması nedeniyle, Rüzgarlı SGM nce, söz konusu işverene 15/2/2014 tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı verilecektir.
201
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Kendisinden iş alan alt işverenlerin kendi adlarına çalıştırdıkları ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına giren sigortalılardan dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 6 katını aşmayan muaccel sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları, belirtilen alt işveren borçlarının, sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşıp aşmadığının hesabında, işverenin tüm alt işverenlerinin muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borçlarının toplamı dikkate alınacaktır. ( 2014 yılı ilk altı ayı için 41, TL) İşverenin gerek kendisine ait gerekse ilgili kanunlar uyarınca sorumlu olduğu borç toplamının sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını, bu işverenin alt işvereni/alt işverenleri bulunması halinde ise, alt işverenlerinden kaynaklanan toplam borcunun sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşıp aşmadığı ayrı ayrı değerlendirilecektir.
202
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Örnek: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4/1-a bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeniyle işveren olan D A.Ş.’nin, SGK Denizli İl Müdürlüğüne 02/5/2014 tarihinde müracaat ederek borcu yoktur yazısı talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda da, işverenin anılan Müdürlükte tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş toplam 6.000,00 TL, SGK Konya İl Müdürlüğündeki işyerinden dolayı kendisinin muaccel hale gelmiş toplam 7.500,00 TL, SGK Nevşehir İl Müdürlüğündeki işyerinden dolayı yine kendisinin muaccel hale gelmiş toplam 4.000,00 TL olmak üzere toplam ,00 TL, Rüzgarlı SGM ile Nevşehir SGK İl Müdürlüğünde tescilli işyerlerindeki alt işverenlerinin ise, muaccel hale gelmiş toplam ,00 TL borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım. İsteklinin alt işverenler dışındaki borç toplamının ,00 TL olması ve sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (katını( TL x 3=20.884,50 TL) aşmaması sebebiyle, bu istekliye 14/1/2014 tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair borcu yoktur yazısı verilebilecek ise de, işverenin alt işverenlerine ait borç toplamının ,00 TL olması ve bu borcun da sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını( TL x 6= 41, TL ) aşmış olması nedeniyle, kendisine borcu yoktur yazısı verilmeyecektir
203
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
4 (b) bendi kapsamında (gerçek kişi işverenlerin) kendi sigortalılığından dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırının 3 katını aşmayan muaccel prim ve prime ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,(2014 yılı ilk 6 aylık dönemi için 3, TL) 4 (c) bendi kapsamında çalıştırdığı sigortalılardan dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 3 katını aşmayan muaccel prim ve prime ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları
204
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Örnek: Kamu kurumu iken özelleştirilen ve Samsun’da faaliyette bulunan X A.Ş’nin, 4/1-a ve 4/1-c kapsamında sigortalı çalıştırdığı ve ihale tarihi olarak belirttiği 17/4/2011 tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı talep ettiğini ve SGK Samsun İl Müdürlüğünce Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda, 4/1-a kapsamında çalıştırılan sigortalılardan dolayı muaccel hale gelmiş toplam ,00 TL, 4/1-c kapsamında çalıştırılan sigortalılardan dolayı da muaccel hale gelmiş toplam 4.250,00 TL borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım. Bu durumda, söz konusu isteklinin borçlarının 4/1-a ve 4/1-c kapsamındaki sigortalılar bakımından ayrı ayrı değerlendirilmesi neticesinde; - 4/1-c kapsamındaki sigortalılardan doğan borçları toplamının 4.250,00 TL olması ve sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını(5.177,40 TL x 3=15.532,20 TL) aşmaması sebebiyle borcu yoktur yazısı verilebilecek ise de, - 4/1-a kapsamındaki sigortalılarından kaynaklanan borçlarının toplamının ,00 TL olması ve bu borcun da sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını(5.177,40 TL x 3=15.532,20 TL) aşmış olması nedeniyle bu istekliye borcu yoktur yazısı verilmeyecektir. Bu durumda, söz konusu istekliye Türkiye genelinde ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu miktarını belirtir bir yazı verilecektir.
205
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
İlgili kanunlara göre tecil ve taksitlendirilerek ya da özel kanunlara göre yeniden yapılandırılarak ödeme planına bağlanan ve anılan kanunlar gereğince tecil ve taksitlendirmeye ya da yapılandırmaya ilişkin taksit ve/veya cari aya ilişkin ödeme yükümlükleri yerine getirilmiş olması kaydıyla, tecil ve taksitlendirmeye ya da yeniden yapılandırmaya konu sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, kesenek, kurum karşılığı, 4/1-b kapsamındaki sigortalılıktan doğan sigorta primi ve sosyal güvenlik destek primi borçları ile bunların fer’ileri, Prim borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak nitelikte mahkemelerce geçici veya nihai bir karara konu olan borçları, Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak ilgili kanunlar uyarınca ertelemeye tabi tutulan borçlardan, erteleme kapsamına alınan borçları,
206
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR Prim borcuna karşı dava açılması halinde, dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak nitelikte mahkemelerce verilen geçici veya nihai bir karar bulunması halinde, söz konusu borçları, kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Bu noktada özellikle prim borcuna karşı açılan davalar noktasında dikkat edilecek önemli noktalardan biri ilk derece mahkemesinde verilen kararın Kurumumuz tarafından temyiz edilmesi nedeniyle Yargıtay nezdinde dava devam etse dahi 4734 sayılı Kanuna göre yayınlanmış bulunan uygulama Tebliği ve 2007/75 sayılı Genelgenin yukarıda açıklanan hükmü gereğince, dava sürecinde takip ve tahsili durduracak nitelikte mahkemelerce verilen geçici bir karar bulunduğu dikkate alınarak, ilk derece mahkeme kararıyla tespit edilen borcun kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu kapsamında değerlendirilmemesi ve ilgiliye ihalelere katılmak üzere borcu yoktur yazısının verilmesi gerekmektedir.
207
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Örnek: Bursa’da faaliyette bulunan gerçek kişiliği haiz F’nin, 4/1-a kapsamında sigortalı çalıştırdığını, kendinden dolayı da 4-b kapsamında sigortalı olduğunu ve bu isteklinin Kurumumuzdan ihale tarihi olarak belirttiği 25/9/2013 tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı talep ettiğini, İl Müdürlüğünce Türkiye genelinde yapılan sorgulama/araştırma sonucunda da, 4/1-a kapsamında çalıştırdığı sigortalılardan dolayı muaccel hale gelmiş toplam ,00 TL borcunun olduğu ve bu borcun ödenmesi hususunda ödeme emri gönderildiği, ancak F tarafından bu ödeme emrine karşı iptal davası açıldığı ve borç tutarı kadar teminat tutarının mahkeme veznesine depo edilmesi üzerine ihale tarihinden önce Bursa 1.İş Mahkemesince, icra takibinin durdurulması kararının verildiği, 4/1-b kapsamındaki kendi sigortalılığından dolayı ise muaccel hale gelmiş toplam 1.500,00 TL borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım. Bu durumda, söz konusu isteklinin borç tutarının ayrı ayrı değerlendirilmesi sonucunda; işverenliğinden doğan borçlarının ,00 TL olmasına ve sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını(6.639,75 TL x 3=19.919,25 TL) aşmasına rağmen, karar Kurumumuz tarafından temyiz edilse bile, gerek 4734 sayılı Kanuna göre yayınlanmış bulunan uygulama Tebliği gerekse 2007/75 sayılı Genelgemizin yukarıda açıklanan hükmü gereğince, dava sürecinde takip ve tahsili durduracak nitelikte mahkemelerce verilen geçici bir karar bulunduğu dikkate alındığında, anılan mahkeme kararı ile tespit edilen borcun kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu kapsamında değerlendirilmemesi ve ilgiliye borcu yoktur verilmesi gerekmektedir.
208
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Borcu Yoktur Sorgulamalarında/Araştırmalarında Ortak Girişimlerin Durumu ihalelere katılmak üzere borcu yoktur yazısı talep eden istekli işverenlerin, ihale tarihi itibariyle Kurumumuza kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının bulunup bulunmadığının tespiti sırasında, bu işverenlerin gerçek veya tüzel kişilerle birlikte oluşturdukları iş ortaklığından dolayı da borcunun bulunup bulunmadığı hususu sorgulanacaktır. Ortak girişimi oluşturan her bir firmanın iş ortaklığını oluşturan müstakil birer işveren durumunda olduğundan bu şirketlerin herbirinin işvereni oldukları kurumumuzda tescilli diğer işyerleri de ayrı ayrı sorgulamada dikkate alınacaktır.
209
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Borcu Yoktur Sorgulamalarında/Araştırmalarında Ortak Girişimlerin Durumu Örnek: A.Ltd.Şti.-B gerçek kişisi Ortak Girişimince taahhüt ve ikmal edilen ihale konusu iş nedeniyle Bursa İl Müdürlüğüne ,00 TL borcunun bulunduğu ancak adı geçen şirketçe ortak girişim olarak tescil edilen işyerinin %40 ının şirketlerine, %60 lık kısmının ise gerçek kişiye ait olması nedeniyle tahakkuk eden borç tutarının hisseleri oranında hesaplanmasının talep edilmekte ise de; 2007/75 sayılı Genelgenin yukarıda açıklanan maddesi uyarınca iş ortaklığı anlaşma ve sözleşmesinde, iş ortaklığını oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin taahhüdün yerine getirilmesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarından, ihalelere katılmak üzere borcu yoktur yazısı talep eden istekli işverenlerin, ihale tarihi itibariyle Kurumumuza kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının bulunup bulunmadığının tespiti sırasında, bu işverenlerin gerçek veya tüzel kişilerle birlikte oluşturdukları iş ortaklığına ait işyerinden dolayı da borcunun bulunup bulunmadığı hususu sorgulanması gerekmekte dolayısıyla Ortak Girişime ait (iş ortaklığı) işyerinden tahakkuk eden borçların ödenmesinde ortak girişimi oluşturanların müşterek ve müteselsilen sorumlu olduklarından, borçların hisseleri oranında esas alınarak borcu yoktur yazısı verilmesine imkan bulunmamaktadır.
210
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Adi Ortaklıkların Durumu Borcu yoktur yazısı talep eden adi ortaklıklarda adi ortaklığın kendisinin ve tüzel kişilik tesis edilmemiş olduğu nazara alınarak sosyal güvenlik prim borcu olup olmayacağı her ortağa göre ayrı ayrı sorgulanacaktır sayılı sayılı E-Borcu Yoktur Aktivasyon İşlemleri başlıklı Kurum Genelgesinin Adi Ortaklıklar Yönünden Aktivasyon İşlemlerinin Güncellenmesi başlıklı kısmında; daha önce aktivasyon işlemi yapılmış adi ortaklık ile adi ortaklığı oluşturan gerçek ve tüzel kişilerin aktivasyon işlemine sahiplik / ortaklık / üst düzey yöneticilik / alt işverenlik olarak dahil edilmiş işyerleri dışında, sahiplik / ortaklık / üst düzey yöneticilik / alt işverenlik olarak dahil edilememiş işyerlerinin bulunup bulunmadığının araştırılarak, İlişiksizlik” veya “Türkiye Genelinde İşveren Tescil Sorgulama” seçenekleri vasıtasıyla, adi ortaklık ve adi ortaklığı oluşturan her bir gerçek ve tüzel kişiler adına tescil edilmiş işyerleri ile ortağı, üst düzey yöneticisi, işveren vekili veya alt işvereni olduğu işyerlerinin bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra, daha önceki aktivasyon işlemine dahil edilmemiş işyerlerinin tespiti halinde, söz konusu işyerlerinin aktivasyon işlemine dahil edileceği düzenlemesi yer almış olup söz konusu düzenleme kapsamına adi ortaklığı oluşturan gerçek ve tüzel kişilerinde Türkiye genelinde borçları sorgulanacaktır.
211
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Yeniden Yapılandırma Halinde İhale Konusu İşlerde Borcu Yoktur Yazıları İhalelere katılmak üzere borcu yoktur yazısı talep eden istekli işverenlerin, ihale tarihi itibariyle 4-a borç aslı toplamının asgari ücretin 1/2 ‘ sinin üzerinde, gerçek kişi işverenlerin 4/b sigortalılığından dolayı asgari ücretin 1/12 ‘ sinin üzerinde, kamu ihale genel tebliğinde belirtilen limitler dahilinde veya bunun üzerinde tutarlarda borçları olması ve söz konusu borçları çeşitli Kanunlara göre yapılandırmaları halinde ilgili yazıları Ünitelere başvurarak alabileceklerdir. Yeniden yapılandırılan borçlarla ilgili düzenlenecek borcu yoktur yazıları başlıklı 20/4/2011 tarihli sayılı genel yazı kapsamında; 6111 sayılı Kanun uyarınca peşin ödeme başvurusunda bulunulmuş ise, yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının ihale tarihi itibariyle toplamının, Taksitle ödeme başvurusunda bulunulmuş ise, yeniden yapılandırılan borçlarla ilgili ödeme vadesi geçmiş aylık taksitler ile geç ödeme zammının ve yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun ihale tarihi itibariyle toplamının, Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtilen sınırların altında olması kaydıyla, kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına ilişkin yazılar verileceği belirtilmiştir.
212
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILARA İLİŞKİN DİĞER HUSULAR
Kurumumuzda Tescilli İşyeri Bulunmayanlar Kurumumuzda tescilli işyeri bulunmayan kimselerin borcu yoktur yazısı için müracaat etmesi durumunda, bu kimselere, “Kurumumuz işyeri tescil kayıtlarında yapılan araştırmada tescilli işyerinin bulunmadığı anlaşılmıştır” şeklinde bir yazı verilecektir. İz’e Ayrılan ve Kanun Kapsamından Çıkarılan İşyeri Dosyaları Bilgisayardan yapılacak sorgulamada, işverenlerin daha önce başka ünitede işlem gören işyerlerine ait işyeri dosyalarının “iz” e ayrıldığının tespiti durumunda, “iz” e ayrılan işyerlerinden dolayı ödenmemiş prim borcu bulunamayacağından, işyerinin işlem gördüğü Ünite ile bu amaçla yazışma yapılmayacaktır. Kanun kapsamından çıkarıldığı halde, henüz iz’e ayrılmamış işyerleri ise, yapılacak sorgulamada dikkate alınarak bu işyerlerinin kapsama giren borçlarının olup olmadığı araştırılacaktır.
213
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILARA İLİŞKİN DİĞER HUSULAR
Emanet Hesaplarda Bulunan Paralar Kurumumuzun cari ay primlerinin bankalar vasıtasıyla ve online olarak tahsil edilmesi uygulamasından önce tahsil edilmiş olmakla birlikte, yanlış hesaplara intikal etmiş ve ilgili H/C kartlarına aktarılmamış olan ya da emanette bulunan paralarla ilgili olarak emanet hesabı görüntüleme ekranları kullanılarak emanet hesaptaki paranın tespiti suretiyle gerekli işlemin yapılması mümkün bulunduğundan, bu paraların ilgili hesaplara ve H/C kartlarına süratle aktarılması yapılacaktır. Diğer taraftan, emanete alınmış olması nedeniyle ödenmediği görülen borçlarla ilgili olarak borcu yoktur yazısı isteyen işverenler tarafından kendilerinin bu borçları ödediklerine dair makbuz ibraz etmeleri durumunda, emanet hesapları görüntüleme ekranları da kullanılarak gerekli araştırma yapılacak ve borcun gerçekten ödenmiş olduğunun anlaşılması halinde aktarma işlemi yapılarak, işverene borcu yoktur yazısı verilecektir.
214
İHALELERE KATILMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILARA İLİŞKİN DİĞER HUSULAR
Banka Tahsilatları İşverenlerce bankalar kanalıyla yapılan ödemelerin işyeri H/C kartlarına işlenmesi zaman aldığından, bankalara ödendiği halde işyeri H/C kartlarında görünmeyen tahsilatlar için banka tahsilat ekranlarından ödemenin tespit edilmesini müteakip, başkaca borcun da olmaması durumunda borcu yoktur yazısı hemen verilecektir. Diğer taraftan, bankalar kanalıyla tahsil edildiği saptandığı halde henüz H/C kartlarına intikal etmemiş olan primlerin, banka tahsilat ekranlarından çıktıları alınarak borcu yoktur Yazısı istenilen işyeri dosyasına konulacak, dolayısıyla işverenden banka teyidi istenmeksizin veya paraların H/C kartlarına aktarılması beklenilmeksizin borcu yoktur yazısı hemen verilecektir.
215
DEVLET YARDIMI,TEŞVİK VE DESTEKLERE İSTİNADEN DÜZENLENEN BORCU YOKTUR YAZILARI
Yasal Dayanak: 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin altıncı fıkrası Sorgulama Türü : Türkiye genelinde tüm işyerleri üzerinden Sorgulama Kapsamına Giren Borç Türleri: Tüzel kişiliği haiz olan ve tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluş işverenlerinin çalıştırdığı sigortalılardan, gerçek kişiliği haiz işverenlerin ise gerek kendi sigortalılığı gerekse çalıştırdığı sigortalılardan dolayı Türkiye genelinde yazının verildiği tarih itibarıyla toplamı 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu gereğince 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarından fazla olan muaccel sosyal sigorta ve genel sağlık sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı borçları, Kanunun 90 ıncı maddesinin altıncı fıkrası kapsamına giren borçları oluşturur.
216
DEVLET YARDIMI,TEŞVİK VE DESTEKLERE İSTİNADEN DÜZENLENEN BORCU YOKTUR YAZILARI
Değerlendirilecek Teşvik Türleri: 5084 teşviki, 4856 teşviki, 5225 sayılı “Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu” ile sağlanan sigorta primi işveren paylarında indirim, su bedeli indirimi ve enerji desteği, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu karar, KOSGEB) Destekleri , Araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) destekleri, 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun uyarınca sağlanan ve kamu alacaklarından vazgeçilmesi şeklinde olmayan destek ve teşvikleri, 26/7/2001 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarımsal Amaçlı Kooperatiflere Kullandırılacak Kredilere İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca sağlanan kredi destekleri(kooperatif kanunu hükümlerine göre kurulan yerler kapsamdadır), İhracat Teşvikleri gibi borçlar bu kapsamda değerlendirilir.
217
DEVLET YARDIMI,TEŞVİK VE DESTEKLERE İSTİNADEN DÜZENLENEN BORCU YOKTUR YAZILARI
TÜBİTAK tarafından sağlanacak desteklerden yaralanmak üzere düzenlenen yazılar başlıklı 20/3/2009 tarihli ve sayılı genel yazı ile KOSGEB tarafından sağlanacak desteklerden yaralanmak üzere düzenlenen yazılar başlıklı 5/1/2009 sayılı genel yazılarda belirtildiği şekilde; Kurumumuza yasal ödeme süresi geçmiş borcun bulunup bulunmadığının bildirilmesine ilişkin yapılacak müracaatlar üzerine, ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından düzenlenecek ve söz konusu yazıların içinde bulunulan ayın son iş gününe kadar hüküm ihtiva ettiği ayrıca belirtilecektir.
218
DEVLET YARDIMI,TEŞVİK VE DESTEKLERE İSTİNADEN DÜZENLENEN BORCU YOKTUR YAZILARI
Bahse konu yazıların düzenlenmesi sırasında, sorgulamanın yapıldığı tarihte yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunmayan işverenler için, “…/ …/ … tarihi itibariyle” bölümüne sorgulamanın yapıldığı tarihi içine alan ayda ödenmesi gereken cari ay primlerinin son ödeme tarihi yazılacaktır. Yasal ödeme süresi geçmiş borcu bulunan işverenlere ilişkin düzenlenecek yazılarda, gecikme cezası ve gecikme zammı içinde bulunulan ayın son iş günü itibariyle hesaplanacak ve söz konusu yazılara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine ait banka hesap numaraları yazılacaktır.
219
DEVLET YARDIMI,TEŞVİK VE DESTEKLERE İSTİNADEN DÜZENLENEN BORCU YOKTUR YAZILARI
20/4/2011 sayılı genel yazıda yer alan esaslar paralelinde Kapsama giren borçları 6111 sayılı Kanun uyarınca yeniden yapılandırılmış ve yapılandırma anlaşmaları bozulmamış olan işverenlerce Devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanabilmek amacıyla yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammının borçlarının bulunmadığına dair yazı talep edilmesi halinde, 6111 sayılı Kanun uyarınca peşin ödeme başvurusunda bulunulmuş ise, yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının 6111 sayılı Kanun uyarınca taksitle ödeme başvurusunda bulunulmuş ise, yeniden yapılandırılan borçlarla ilgili ödeme vadesi geçmiş aylık taksitler ile geç ödeme zammının ve yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun, 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarının altında olması kaydıyla, yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığı yönünde yazılar verilecektir.
220
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Yasal Dayanak: 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin bir, iki, üç, beşinci fıkraları Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hak edişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmeliğin beş, altı ve dokuzuncu maddeleri, sayılı Kurum Genelgesi Sorgulama Türü ve Kapsama Giren Borçlar : Hizmet alımı ve yapım işleri için, ilgili ihale konusu işyerinden dolayı, İhale suretiyle piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teslim işleri için, işverenin merkez adresinin bağlı bulunduğu Ünitede işlem gören tüm işyerlerinden dolayı, Kuruma muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçları
221
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
İdarelerin İhaleli İşleri Üstlenenleri Kuruma Bildirmesi ve Doğrudan Temin Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar (İdareler), ihale suretiyle yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri, bunların adreslerini, sözleşmenin imzalanma tarihini ve sözleşmeye göre işe başlama tarihini, sözleşmenin imzalandığı tarihi takip eden 15 gün içinde, ihale konusu işin yapıldığı yeri çevresine alan Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne bildirmek zorunda İhale konusu işin, piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teminine yönelik olması halinde ise, hazır halde alınıp satılan malların teminine ilişkin işler için işçilik söz konusu olmayabileceğinden, işyeri dosyası tescil edilmeyecektir. Bu bakımdan, İdareler, piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teminine yönelik ihaleleri üstlenenleri Kuruma bildirilmeyecektir. Örnek 1- (A) Kamu Kurumunun, ihale suretiyle, 100 adet telefonu (B) Limited Şirketinden almış olduğu varsayıldığında, söz konusu telefonun teslimi işi dışarıdan hazır halde alınıp satılan bir mal olduğundan, ihale konusu bu işi üstlenen (B) Limited Şirketi Kuruma bildirilmeyecektir. Örnek 2- (B) Kamu Kurumunun, ihale suretiyle 90 adet dolap ve masa yapımı işini (D) gerçek kişisine vermiş olduğu varsayıldığında, söz konusu dolabın imal edilebilmesi ayrıca işçilik gerektirdiğinden, bu defa bahse konu işin Kuruma bildirilmesi gerekmektedir.
222
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Doğrudan temin; “uygulanacak ihale usulleri “ başlıklı 18 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (d) bendinde yer almakta iken sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile 30/7/2003 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Bu kapsamda sayılı genelgede de belirtildiği şekilde mal ve yapım işleri ile hizmet alımı ihalelerinde açık ihale usulü, belli istekliler arasında ihale ve pazarlık usulü sayılmıştır. Bu noktada bu şekilde yapılan işlerde kuruma bildirilmeyecek ve hak edişlerde ödeme sırasında borcu yoktur istenilmeyecektir. Doğrudan Temin Başlıklı 4734 Sayılı Kanunun 22 nci Maddesi Kapsamındaki İşler İhtiyacın sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabileceğinin tespit edilmesi. örnek: başkanlığın danışmanlık alımı Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması. Örnek: Kamu idaresince yayınlanan bir dergide üniversiteden bir Doçente makale yazdırılması TÜBİTAK UAKEA dan İmza Sertifikası satın alınması Mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanması için zorunlu olan mal ve hizmetlerin, asıl sözleşmeye dayalı olarak düzenlenecek ve toplam süreleri üç yılı geçmeyecek sözleşmelerle ilk alım yapılan gerçek veya tüzel kişiden alınması.örnek: Yazılım Güncelleme ve Bakım Hizmeti Alımı
223
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde bulunan idarelerin on beş milyar (44.287,- TL (Kırk dört bin iki yüz seksen yedi Türk Lirası) , diğer idarelerin beş milyar Türk Lirasını (On dört bin yedi yüz elli beş Türk Lirası) aşmayan ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar. Örnek: Büyükşehir belediyesi olmayan bir ilimizde bulunan kamu idaresinin tutarı 4 bin TL olan çatı karlarını temizleme işi piyasa araştırmasıyla yapılmış alım satım yönetmeliği uygulanmış Kamu İhale Kurumu’nun 2013/1 sayılı Tebliği ile 30 Ocak 2013 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : yayımlanmış İdarelerin ihtiyacına uygun taşınmaz mal alımı veya kiralanması Özelliğinden ve belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı stoklanması ekonomik olmayan veya acil durumlarda kullanılacak olan ilaç, aşı, serum, anti-serum, kan ve kan ürünleri ile ortez, protez gibi uygulama esnasında hastaya göre belirlenebilen ve hastaya özgü tıbbî sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri alımları.
224
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Milletlerarası tahkim yoluyla çözülmesi öngörülen uyuşmazlıklarla ilgili davalarda, Kanun kapsamındaki idareleri temsil ve savunmak üzere Türk veya yabancı uyruklu avukatlardan ya da avukatlık ortaklıklarından yapılacak hizmet alımları. 8/1/1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanunun 22 ve 36 ncı maddeleri uyarınca Türk veya yabancı uyruklu avukatlardan hizmet alımları ile fikri ve sınai mülkiyet haklarının ulusal ve uluslararası kuruluşlar nezdinde tescilini sağlamak için gerçekleştirilen hizmet alımları. Türkiye İş Kurumunun, 25/6/2003 tarihli ve 4904 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (b) ve (c) bentlerinde sayılan görevlerine ilişkin hizmet alımları ile 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48 inci maddesinin yedinci fıkrasında sayılan görevlerine ilişkin hizmet alımları, Seçim dönemi bitmeden önce seçimlerin yenilenmesine veya ara seçime ya da Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasına karar verilen hallerde; Yüksek Seçim Kurulu tarafından yapılacak filigranlı oy pusulası kağıdı ve filigranlı oy zarfı kağıdı alımı ile oy pusulası basım hizmeti alımı, mahalli seçimlerde ise İl Seçim Kurulu başkanlıkları tarafından alınacak oy pusulası basım hizmeti alımı.
225
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Sigortalı çalıştırmanın/imalatın söz konusu olduğu doğrudan temin işlerinde araştırma işleminin yapılması, - Doğrudan temin yöntemi ile üstlenicilere iş tevdii eden idarelere, işin, 85 inci madde kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceğinin tespitini teminen, başka bir ifade ile bu maddenin uygulanması veya uygulanmamasına dair istenen bilgi veya belgelerin öngörülen süre içinde bildirilmemesi halinde 102 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendi gereğince aleyhlerinde idari para cezası uygulanması, - İdarelerin doğrudan temin yoluyla yaptırdıkları işleri Kurumumuza bildirmemeleri, bu tür işlerin Kuruma bildirilmemesi nedeniyle aleyhlerinde idari para cezası tahakkuk ettirilmemesi, - Doğrudan temin usulü ile yapılan mal ve hizmet alımları ile ilgili olarak idarelerce işverenlere yapılacak hak ediş ödemesine esas teşkil etmek üzere muaccel borcunun olup olmadığı hususunun Kuruma sorulmaması, - Doğrudan temin usulü ile iş üstlenen yüklenicilerin sigortalı çalıştırmalarının gerektiği durumlarda kendilerinin 5510 sayılı Kanunda belirtilen diğer bilcümle mükellefiyetlerini yerine getirmeleri,
226
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Muaccel Borç bulunmuyorsa düzenlenecek yazı sayılı Genelge eki Ek- 3 Formu kullanılacak olup söz konusu yazıların düzenlenmesi sırasında, sorgulamanın yapıldığı tarihte muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçları bulunmayan işverenler için, “…/ …/ … tarihi itibariyle” bölümüne sorgulamanın yapıldığı tarihi içine alan ayda ödenmesi gereken cari ay primlerinin son ödeme tarihi yazılacak ve idarelerce bu tarihe kadar Kuruma ayrıca sorulmaksızın hak ediş ödemesi yapılabilecektir. Muaccel borç varsa düzenlenecek yazı 2008/88 sayılı Genelgenin 2 no lu ekinde yer alan yazı düzenlenecektir. Söz konusu yazıların düzenlenmesi sırasında, muaccel borç tutarı, sorgulamanın yapıldığı ayın son günü itibariyle hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ilgili idareye bildirilecek olup, gecikme cezası ve gecikme zammının hesaplandığı tarih ile yapılacak kesinti tutarının aktarılacağı Bankanın adı, şubesi ve hesap numarası da bahse konu yazıya kaydedilecektir.
227
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
İhale konusu işyerlerinin, Kurumumuza olan ve muaccel hale gelmiş borçlarının İdarelerdeki hak edişlerden kestirilmek ya da teminatlarının paraya çevrilmek suretiyle tahsil edilmesi gerektiğinden, ilgililer hakkında icra takibine geçilmeden önce, ihale konusu işyerlerinin muaccel hale gelmiş borçlarının, öncelikle hak edişlerden kestirilmek veya teminatların paraya çevrilmek suretiyle tahsili cihetine gidilecek, ardından varsa kalan borçları, 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilebilecektir. 20/4/2011 tarihli genel yazıda belirtildiği şekilde sayılı Kanun uyarınca peşin ödeme başvurusunda bulunulmuş ise, yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması kaydıyla, sayılı Kanun uyarınca taksitle ödeme başvurusunda bulunulmuş ise, yeniden yapılandırılan borçlarla ilgili ödeme vadesi geçmiş aylık taksitler ile geç ödeme zammının ve yapılandırma kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması kaydıyla, hak ediş ödemesine esas borcu yoktur yazıları verilecektir.
228
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Hak Ediş Ödemelerine Üçüncü Şahıslar Tarafından Konulan Hacizler ve İcra Takipleri Hak ediş ödemelerine üçüncü şahıslar tarafından konulan icra ve haciz takipleri açısından 27/1/ sayılı Hukuk Müşavirliği Mütaalasında ihaleli işlerden kaynaklanan prim ve idari para cezası borçlarının hak edişlerden kesilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiş olup bu bağlamda kurumumuz alacakları yönünden sayılı kanun özel bir düzenleme olduğundan ve belirtilen hükümlere uymayan idareler hakkında idari ve cezai yaptırımlar öngörüldüğünden hak edişlere üçüncü kişilerce karşı başlatılan icra takipleri ile haciz konulması halinde öncelikle idareden kurumumuz alacaklarının ödenmesinin istenmesi ve sonra kalan kısmının üçüncü kişilere ödenmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir.
229
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Hak ediş Ödemesi Açısından İdarenin Sorumluluğu İdare veya ödeme makamınca, hak ediş veya kesin teminatın, Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının hak edişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelikte belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden ödenmesi/iade edilmesi halinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre işlem yapılacağından, bu gibi durumlar üzerine Kurumumuzun uğrayacağı zararın tazminini teminen durum Ünitelerin Hukuk Servislerine intikal ettirilecektir. ıncı madde 5 inci fıkra ve Yönetmeliğin 9 uncu maddesi de buna aykırı işlem yapan idarelere karşı genel hükümlere göre işlem yapılacağı öngörülmüştür İdarenin bu sayılan hükümlere aykırı hareketinde durumun incelenmesi kurum alacağının ödenmesi hususunda ilgili idareye iaadeli taahhütlü bildirimde bulunulması ve verilen sürede ödeme yapılmaması halinde ise icra iflas kanunu hükümlerine göre alacağının tahsiline çıkılması gerekmektedir.
230
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
İŞVERENLERİN MUACCEL BORÇLARININ OLUP OLMADIĞININ İDARELERCE ELEKTRONİK ORTAMDA SORGULANMASI 16/4/2009 tarihinde sayılı genelge ile başlanmıştır Başvuru: İdareler e-Borç Sorgulama Yetki Talep Formunu” eksiksiz olarak doldurmak suretiyle Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerimizden/Sosyal Güvenlik Merkezlerinden herhangi birine başvuracaklardır. İdarelerce birden fazla personel için yetki başvurusunda bulunulması mümkün bulunmaktadır. Ancak, bu durumda, her bir personel için yetki talep formunun ayrı ayrı düzenlenmesi gerekmektedir. Yapılacak olan başvuru sırasında, ilgili idarenin, 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlardan biri olduğunu kanıtlayan resmi nitelikteki belgenin aslı veya noter onaylı sureti ile yetki talebinde bulunulan kişinin ilgili idarede çalıştığını gösterir kimlik belgesinin onaylı bir fotokopisi, yetki talep formuna eklenecektir.
231
HAK EDİŞ ÖDEMESİNE ESAS OLMAK ÜZERE DÜZENLENEN YAZILAR
Muaccel borçların sorgulanması Kurumumuz “ adresinden “İşveren”, “e-Ödeme” seçenekleri işaretlenmek suretiyle erişilen “İdarelerce e-Borç Sorgulama” seçeneğinde mevcut “Borç Sorgulama” menüsü kullanılacaktır Sorgulama, ihale konusu işi üstlenen işverene ilişkin bilgilerin (ad soyadının / unvanının, adresinin, sözleşmenin imzalanma tarihinin, sözleşmeye göre işe başlama tarihinin) ihale konusu işin yapıldığı yeri çevresine alan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine bildirilmesinin ardından, ilgili Müdürlük/Merkez tarafından idareye bildirilen ihale konusu işe ait işyeri sicil numarasının sisteme girilmesi suretiyle yapılacaktır. İdarelerce, işverenlerin, ihale konusu işten dolayı Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş borcunun olup olmadığına ilişkin işyeri sicil numarası girilmek suretiyle yapılacak olan sorgulama işlemi sırasında, 23 haneli işyeri sicil numarasının yalnızca “yeni şube kodu”, “eski şube kodu”, “sıra no” ve “il kodu” bilgileri girilecektir sicil numaralı işyeri için, Yeni Şube kodu Eski Şube Kodu Sıra No İl Kodu bilgileri sisteme girilecektir.
232
Yasal Dayanak: 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin ikinci fıkrası
KESİN TEMİNATIN İADESİNE İLİŞKİN İLİŞİKSİZLİK YAZILARI (SOĞUK DAMGALI BORCU YOKTUR BELGELERİ) Yasal Dayanak: 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin ikinci fıkrası Sorgulama Türü : İhale Konusu İşten Dolayı Sorgulama Kapsamına Giren Borç Türleri: Sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, fark işçilik üzerinden hesaplanan prim, damga vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçların bulunmaması gerekmektedir İhale konusu işin, devamlı mahiyetteki işyeri sigortalıları ile yaptırılmış olması halinde ise, işyerinin ihale konusu işin başlayıp bitirildiği sürelerdeki sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, fark işçilik üzerinden hesaplanan prim, damga vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçlarının bulunmaması gerekmektedir.
233
Yasal Dayanak: 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin beşinci fıkrası
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNE İLİŞKİN İLİŞİKSİZLİK YAZILARI (SOĞUK DAMGALI BORCU YOKTUR BELGELERİ) Yasal Dayanak: 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin beşinci fıkrası Sorgulama Türü : İşyeri dosyası üzerinden Sorgulama Kapsamına Giren Borç Türleri: Sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, fark işçilik üzerinden hesaplanan prim, damga vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçların bulunmaması gerekmektedir
234
ONAYLANMIŞ KİŞİ STATÜ BELGESİ ALMAK AMACIYLA ALINAN BORCU YOKTUR YAZILARI
Onaylanmış Kişi Statü Belgesi almak amacıyla yapılacak başvurular işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri /Merkezlerince yapılacaktır Onaylanmış Kişi Statü Belgesi almak amacıyla yapılan başvuru üzerine, Sigorta Primleri Servisince, başvuruda bulunan işverenin, başvuru formunda beyan ettiği işyerleri dışında işyerlerinin bulunup bulunmadığı, “İNTRANET/UYGULAMALAR” menüsünde mevcut “İlişiksizlik” veya “Türkiye Genelinde İşveren Tescil Sorgulama” programları kullanılmak suretiyle kontrol edilecektir. Türkiye genelinde yapılacak olan kontrol sırasında, “Unvandan Sorgulama”, “Ortak ve Yönetici Sorgulama”, “TC Kimlik No’dan Sorgulama” ve “Vergi No’dan Sorgulama” seçenekleri ayrı ayrı kullanılmak suretiyle çapraz sorgulama yapılacaktır.
235
Çalıştırılan Sigortalı Sayısının Belgelenmesi;
ONAYLANMIŞ KİŞİ STATÜ BELGESİ ALMAK AMACIYLA ALINAN BORCU YOKTUR YAZILARI) Çalıştırılan Sigortalı Sayısının Belgelenmesi; Çalıştırılan sigortalı sayısının tespiti sırasında, işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri /Merkezlerince müracaat edildiği tarih itibariyle, Kuruma verilmiş olan yasal verilme süresi geçmiş en son aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri esas alınacaktır. Sigortalı sayısının tespiti sırasında, başvuruda bulunan işverenin Türkiye genelinde aynı unvan/ad soyadı ile tescil edilmiş olan işyerleri, bu işyerlerinde aracı sıfatı ile bildirimde bulunanlar ve kendisinin aracı sıfatı ile bildirimde bulunduğu işyerlerinde çalıştırmış olduğu sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri dikkate alınacak, buna karşın ortağı ve üst düzey yöneticisi olduğu işyerlerinde çalıştırmış olduğu sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri dikkate alınmayacaktır
236
DİĞER BORCU YOKTUR YAZILARI
Özel nitelikteki diğer işyerlerinden “borcu yoktur” yazısının istenilmesi halinde, işyeri kayıtlarının incelenmesine başvurulmaksızın, bu konudaki taleplerin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihe kadar Ünitelerimize verilmiş olan prim belgelerinde kayıtlı prim, İPC, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, damga vergisi, tasarrufu teşvik kesintisi ve katkı tutarı, konut edindirme yardımı borcu ve bunlara ilişkin gecikme zammı ve varsa faizleri, borç kapsamına dahil edilecektir Örnek: A market işyeri işvereni, işyerindeki temizlik işini 1 yıl süreyle B aracı firmasına vermiştir. A işvereni, 1 yılın sonunda temizlik işlerini üstlenmiş olan B aracı firmasından Kurumumuza bu işten dolayı borcunun olmadığına dair yazı getirmesini istemiştir. Bu durumda, aracı B’nin sadece söz konusu işten dolayı borcunun olup olmadığı hususu yukarıda belirtildiği şekilde (tüm borçları dikkate alınmak suretiyle) araştırılarak sonucuna göre işlem yapılacaktır. Ayrıca, işverenlere verilecek bu tür yazılara da ihalelere girmek için kullanılamayacağına ve ibra anlamına gelmediğine dair şerh konulacaktır
237
DİĞER BORCU YOKTUR YAZILARI
Özel Hastaneler, Gözlükçüler, Görüntüleme Merkezleri Ve Eczanelerce Talep Edilen Borcu Yoktur Yazıları sayılı Genelge 2 .madde: Ödeme yapılacak gerçek ve tüzel kişilerce teslim edilen her fatura ekinde Türkiye genelinde yapılmış sorgulama sonucunda alınmış borcu yoktur yazısı istenecektir. 3. madde: Yazının borç nedeniyle temin edilememesi halinde borç miktarını gösterir alınmış yazının faturaya ekleneceği bu durumda Kurumca yapılacak ödemeden ilgili borcun tahsil edilerek kalanın ödeneceği belirtilmiştir.
238
DİĞER BORCU YOKTUR YAZILARI
Özel Hastaneler, Gözlükçüler, Görüntüleme Merkezleri Ve Eczanelerce Talep Edilen Borcu Yoktur Yazıları sayılı genelgeye göre idarelerce e-Borç sorgulama seçeneği vasıtasıyla yapılan sorgulamalara istinaden, özel hastanelerin, gözlükçülerin, görüntüleme merkezlerinin ve eczanelerin, Kurumumuzla yapmış oldukları protokol karşılığı verdikleri hizmetlerin veya reçetelerin bedelini almaları mümkün bulunmamaktadır. Bu bağlamda, özel hastaneler, gözlükçüler, görüntüleme merkezleri ve eczanelerce, Kurumumuzla yapmış oldukları protokol karşılığı verdikleri hizmetlerin veya reçetelerin bedelini almak amacıyla Kurumumuza yasal ödeme süresi geçmiş borcunun bulunmadığına ilişkin yazı verilmesinin talep edilmesi halinde, başvuruda bulunan işverenin Türkiye genelinde kendi adına tescilli diğer işyerlerinin yanı sıra, ortak, üst düzey yönetici, alt işveren ve işveren vekili olduğu işyerlerinden dolayı Kurumumuza yasal ödeme süresi geçmiş borcunun bulunmadığı araştırılarak, sonucuna göre gerekli yazılar verilecektir.
239
DİĞER BORCU YOKTUR YAZILARI
Hazine Müsteşarlığı Tarafından Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Destek Söz konusu destekten yararlanmak üzere Hazine Müsteşarlığına sunulacak yazılarda vergi dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş borcunun olmaması veya borcun yeniden yapılandırılmış ve yapılandırmanın bozulmamış olması” gerektiğinin açıkça ifadesi gerekmektedir. 2009/15197 sayılı “Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanacak Hazine Desteğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar” gereğince Kurumumuzdan borcu yoktur yazısı talebinde bulunan işverenlere verilecek borcu yoktur yazılarında işyerinin Kurumumuza borcunun bulunup bulunmadığının, borçların yapılandırılmış veya taksitlendirilmiş olması halinde borcun yapılandırılmış/taksitlendirilmiş olduğunun, varsa yapılandırılan/taksitlendirilen borç dışında başka borçlarının bulunup bulunmadığının açık olarak yazılması gerekmektedir.
240
E-BORCU YOKTUR UYGULAMASI
241
E - BORCU YOKTUR YAZILARI
E - BORCU YOKTUR YAZILARI İHALE KONUSU İŞLERLE İLGİLİ İHALE KONUSU OLMAYAN İŞLERLE İLGİLİ Kamu İhale Kanununa Göre İhale Konusu İşlerle İlgili e- Borcu Yoktur Belgesi Sorgulanan Borç Türleri :Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi ve gerçek kişi işverenler için 4/1-b borçları 1-Türkiye Geneli Sorgulama Sonucu e- Borcu Yoktur Belgesi (Özel hastaneler, gözlükçüler, görüntüleme merkezleri,eczaneler) Sorgulanan Borç Türleri : Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi, EKP,ÖİV,Damga Vergisi, İPC ve 4/1-b borçları TÜBİTAK’a Verilmek Üzere Düzenlenen e- Borcu Yoktur Belgesi (Türkiye geneli) Sorgulanan Borç Türleri :Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi, İPC ve gerçek kişi işverenler için 4/1-b borçları 2- Tek İşyerinden e- Borcu Yoktur Belgesi Sorgulanan Borç Türleri : Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi, EKP,ÖİV,Damga Vergisi,İdari Para Cezası KOSGEB’e Verilmek Üzere Düzenlenen e- Borcu Yoktur Belgesi (Türkiye geneli) Sorgulanan Borç Türleri :Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi, İPC ve gerçek kişi işverenler için 4/1-b borçları ÖNEMLİ : Hakediş ödemeleri için e-borcu yoktur programından borcu yoktur yazısı alınmamaktadır. HAZİNE’ye Verilmek Üzere Düzenlenen e- Borcu Yoktur Belgesi (Türkiye geneli) Sorgulanan Borç Türleri :Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi, İPC ve gerçek kişi işverenler için 4/1-b borçları
242
E-BORCU YOKTUR YAZILARI
“e-Borcu Yoktur Uygulaması”, Kurumumuzda tescilli işyeri bulunan ve e-Bildirge kullanıcı kodu ve şifresi almış olan işverenlerimize, İl Müdürlüklerine gitmelerine ve Ünitelerimiz arasında yazışma yapılmasına veya faks çekilmesine gerek kalmadan “borcu yoktur yazılarını” istedikleri gün ve saatte internet üzerinden alabilmelerine imkan sağlar. e-Borcu Yoktur Taahhüt Belgesi e-Borcu Yoktur Başvuru Formları İhalelere katılmak üzere düzenlenen belgelerin yanısıra ihale konusu olmayan işlerle ilgili borcu yoktur yazıları da alınabilmektedir. 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi uyarınca tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli Kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olan işverenlere kesinleşmiş sosyal güvenlik borcu olmadığına dair yazı bu sistemden verilememektedir. Aktivasyona girmiş tüm işyerlerinin sigorta primi ve işsizlik sigortası primi borç türünden yasal ödeme süresi geçmiş borç aslı toplamının asgari ücretin ½’sine kadar, gerçek kişi işverenin 4/1b sigortalılığından dolayı asgari ücretin 1/12’sine kadar olan kısmı borç olarak dikkate alınmaz.
243
E-BORCU YOKTUR YAZILARI
İşverenler, e-Borcu Yoktur Başvuru Formlarında, ilişiksizlik belgesi alınan işyerlerini (kısmı ilişiksizlik belgesi verilen özel bina inşaat işyerleri hariç) beyan etmeyecekler, buna karşın daha önce devredilen veya ortaklık, aracılık ve üst düzey yöneticilik durumu sona eren işyerleri ile halen gayri faal olan Türkiye genelindeki tüm işyerlerini beyan ederler. Gerçek kişi işverenler, adlarına kayıtlı işyerlerini, ortak oldukları, aracısı oldukları ve üst düzey yönetici oldukları işyerlerini başvuru formunda belirtir. Tüzel kişi işverenler, aynı ünvanda olan işyerleri,tüzel kişilik olarak ortak oldukları, aracı oldukları işyerlerini başvuru formunda belirtir.
244
KAMU KURUMLARINCA TÜRKİYE GENELİ İŞVEREN BORÇ SORGULAMA UYGULAMASI
Kamu İhale Kurumu arasında yapılan işbirliği protokolü kapsamında, idareler, e-borcu yoktur aktivasyon işlemi yapılmış gerçek ve tüzel kişi işverenlerin, Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının bulunup bulunmadığını adresinden “İşveren-E-İşveren” başlığı altında bulunan “Kamu Kurumlarınca Türkiye Geneli İşveren Borç Sorgulama Uygulaması” seçeneğinden sorgulayabilmektedirler.
245
İDARİ PARA CEZALARI
246
GENEL HÜKÜMLER Yasal Dayanak:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun inci maddesi İdari Para Cezası Türleri: Belgelere Bağlı İdari Para Cezaları İşyeri Kayıtları Nedeniyle Verilen İdari Para Cezaları Bildirim Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesine Bağlı İdari Para Cezaları Denetime İlişkin İdari Para Cezaları
247
BELGELERE BAĞLI İDARİ PARA CEZALARI
SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ SİGORTALI İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİ İŞYERİ BİLDİRGESİ AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİ
248
SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
Fiil Uygulanacak İdari Para Cezası a. Yasal süresi içinde/Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak/zorunlu olduğu halde internet, elektronik veya benzeri ortamda gönderilmemesi Sigortalı sayısı x 1 asgari ücret b. Mahkeme kararından/Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden/diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca yapılan soruşturma, denetim ve incelemelerden/bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması Sigortalı sayısı x 2 asgari ücret c. İşyeri esas alınmak suretiyle, bildirgenin verilmediği; mahkeme kararından/Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden/diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca yapılan soruşturma, denetim ve incelemelerden/bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerin Kuruma intikal tarihinden itibaren bir yıl içinde «b» bendinde belirtilen durumlardan biriyle tekrar verilmemesi. Sigortalı sayısı x 5 asgari ücret
249
SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
Örnek : 25/7/2011 tarihinde kanun kapsamın alınmış olan giyim malzemeleri satan A işyerinde, 24/04/2014 tarihinde işe başlayan 3 sigortalının işe giriş bildirgelerinin 23/04/2014 tarihine kadar verilmemesi halinde, işe giriş bildirgesinin yasal süresi dışında Kuruma verilmesi nedeniyle işveren aleyhine ; 1.071,00 TL x 3 =3.213,00 TL İPC uygulanır. Örnek: 1/4/2014 tarihinde kanun kapsamına alınan işyerinde 1/4/2014 ila 1/5/2014 tarihleri arasında çalışmaya başlayan 3 sigortalının işe giriş bildirgesinin; en geç 1/5/2014 tarihine kadar verilmesi gerekmektedir. İşe giriş bildirgelerinin 1/5/2014 tarihine kadar verilmemesi halinde 1.071,00 TL x 3 =3.213,00 TL İPC uygulanır.
250
SİGORTALI İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİ
KAPSAM FİİL İDARİ PARA CEZASI 4/1-a kapsamında sigortalı sayılanlar Yasal süresi içinde ya da Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak yapılmaması veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda gönderilmemesi Bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı için asgari ücretin onda biri tutarında 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde yer alan sandıklara tabi olanlar Bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sandık iştirakçisi için asgari ücretin onda biri tutarında
251
SİGORTALI İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
ÖRNEK: Sigortalı A’nın hizmet akdinin 1/5/2014 tarihinde sona erdiği varsayıldığında, işten ayrılış bildirgesinin en geç 11/5/2014 tarihine kadar verilmemesi ya da yasal süresi içinde kağıt ortamında verilmesi veya e-sigorta kanalıyla gönderilmemesi halinde 1.071, 00x 1/10 = 107.1=107 TL İPC uygulanır.
252
İŞYERİ BİLDİRGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
FİİL MÜEYYİDESİ İşyeri Bildirgesinin belirlenen şekle ve usûle uygun verilmemesi veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda göndermeyenlere veya Yasal süresi içinde gönderilmemesi Asgari Ücretin Kamu idareleri ile bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar 3 Katı Diğer defterleri tutmakta zorunlu olanlar 2 Katı Defter tutmakta yükümlü olmayanlar 1 Katı
253
İŞYERİ BİLDİRGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
ÖRNEK : Bilanço esasına göre defter tutan A Ltd. Şti tarafından 15/05/2014 tarihinde sigortalı çalıştırılmaya başlanmasına rağmen işyeri bildirgesinin yasal süresinde verilmemesi nedeniyle; 1.071x 3=3.213 TL İPC uygulanır. ÖRNEK: İşletme esasına tabi B işyeri tarafından 20/4/2014 tarihinde sigortalı çalıştırıldığı halde işyeri bildirgesinin yasal süresinde verilmemesi nedeniyle; 1.071x 2=2.142 TL İPC uygulanır.
254
AYLIK PRİM VE HİZME BELGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
FİİL MÜEYYİDESİ Kurumca belirlenen şekilde ve usûlde verilmemesi veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde gönderilmemesi veya Yasal süresi içinde gönderilmemesi halinde her bir fiil için; Belgenin asıl olması halinde, (Aylık asgari ücretin 2 katını geçmemek kaydıyla) Sigortalı Sayısı Başına Asgari Ücretin 1/5 Belgenin ek olması halinde, Sigortalı Sayısı Başına Asgari Ücretin 1/8 Eksik gün bildirimi nedeniyle belgenin resen düzenlenmesi Sigortalı Sayısı Başına Asgari Ücretin 1/2 Belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden ya da Diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden veya Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, Asgari Ücretin 2 Katı
255
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
ÖRNEK : A Ltd.Şti tarafından 2014/Nisan ayına ilişkin olan ve 6 sigortalının bulunduğu asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin belgenin yasal süresi dışında verilmiş olması nedeniyle; 1.071/5=214,20 214,20 x 6 = 1.285,20=1.285,00 TL İPC uygulanır. B Ltd. Şti tarafından 2011/Nisan ayına ilişkin 10 sigortalının bulunduğu ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dışında verilmiş olması nedeniyle; 1.071 /8= 133,87 133,87 x 10 = 1.338,75=1.339,00 TL İPC uygulanır
256
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
ÖRNEK : 40 sigortalının bulunduğu 2014/Nisan ayına ilişkin asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dışında verilmesi halinde; 1.071TL/5= x 30 = 8.568,00 TL> 2.142,00 (1.071 x 2) olduğundan 2.142,00 TL İPC uygulanır. 2014/Nisan ayına ilişkin olarak sigortalı A’nın brüt ücretinin eksik bildirildiğinin kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca tespit edilmesi halinde 1.071,00 x 2 =2.142,00 TL İPC uygulanır.
257
İŞYERİ KAYITLARI NEDENİYLE VERİLEN İDARİ PARA CEZALARI
Kurumun Denetim ve Kontrolle Görevlendirilmiş Memurlarınca ya da SMMM veya YMM İşyeri Kayıtlarının İncelenmesi Neticesinde Tespit Edilen Fark Eksik İşçilik Tutarları Defter, Kayıt ve Belgelerin İbraz Edilme Yükümlülüğüne Uymama Cezası Defterlerin Tasdiksiz Kullanılmış Olması Defter Ve Belgelerin Kanuna Uygun Düzenlenmemesi Ücret Tediye Bordrosunun Kanuna Uygun Düzenlenmemesi
258
EKSİK İŞÇİLİK BİLDİRİMİ
Özel bina inşaatları ile ihale konusu işyerlerinde Kuruma yeterli işçiliğin bildirilmiş olup olmadığına ilişkin yapılan incelemeler sonucunda; Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca, tespit edilen eksik işçilik tutarı, faaliyet süresinin son ayına veya bazı aylarına ya da da tamamına, 3568 sayılı Kanuna göre yetki verilmiş serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlerce tespit edilen fark işçilik tutarı ise faaliyet süresinin son ayına mal edilecektir. Buna göre, eksik işçiliğin mal edildiği her bir ay için, Aylık asgari ücretin iki katı tutarında, Aylık asgari ücretin yarısı tutarında, idari para cezası uygulanacaktır.
259
DEFTER, KAYIT VE BELGELERİN İBRAZ EDİLME YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYMAMA
İşveren, İşyeri sahipleri; işyeri defter, kayıt ve belgelerini Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde on beş gün içinde mücbir sebep olmaksızın ibraz etmezlerse FİİL MÜEYYİDESİ İşyeri kayıtlarının ibraz edilmemesi; Asgari Ücretin Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için 12 Katı Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için 6 Katı Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için 3 Katı 15 inci günde geçerli olan asgari ücret üzerinden İPC uygulanır.
260
DEFTERLERİN TASDİKSİZ KULLANILMIŞ OLMASI
Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler için tutmakla yükümlü bulunulan defter türü dikkate alınarak Defter, kayıt ve belgelerin ibraz edilmemesi durumunda verilmesi gereken idari para cezasını tutarını aşmamak kaydıyla; FİİL MÜEYYİDESİ Defterlerin Tasdiksiz Kullanılması Asgari Ücretin Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için 12 Katı Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için 6 Katı *Bilanço esasına göre defter tutması gerekirken işletme hesabına göre defter tutanlara asgari ücretin on iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.
261
DEFTER VE BELGELERİN KANUNA UYGUN DÜZENLENMEMESİ
Defter, kayıt ve belgelerin ibraz edilmemesi halinde verilmesi gereken idari para cezasını tutarını aşmamak kaydıyla Defter ve belgelerin tümünün verilen süre içinde incelemeye ibraz edilmesine rağmen, Kanuni tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı İşçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defterler Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek şekilde usûlsüz veya noksan tutulmuş defterler Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta primine esas kazancın ödemeye bağlı olduğu durumlar dahil) o ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması halinde o aya ait defter kayıtları geçerli sayılmaz ve bu geçersizlik hallerinin gerçekleştiği her bir takvim ayı için, aylık asgari ücretin yarısı tutarında İPC uygulanır
262
ÜCRET TEDİYE BORDROSUNUN KANUNA UYGUN DÜZENLENMEMESİ
İşyerinin sicil numarası, Bordronun ilişkin olduğu ayı, Sigortalının adı, soyadı, Sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, Ücret ödenen gün sayısı, Sigortalının ücretinin, ödenen ücret tutarı, Ücretin alındığına dair sigortalının imzası, unsurlarından herhangi birini ihtiva etmeyen ücret tediye bordroları geçerli sayılmadığından, her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için, ilişkin olduğu ayın son gününde geçerli olan asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.
263
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMEYENLERE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI
Kamu İdareleri ve Bankaların Bildirim Yükümlülüğüne Uymaması Ticaret Sicil Memurluklarının Bildirim Yükümlülüğüne Uymaması Yapı Ruhsatı ve Yerine Geçen Belgelerin Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması İhale Konusu İşleri Üstlenenlerin ve Bunların Adreslerinin Bildirilmesine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması Kamu İdarelerince Vazife Malullüğüne Sebep Olan Olayın Bildirilmesi Yükümlülüğe Uyulmaması
264
Sağlık Aktivasyon Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMEYENLERE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI Asgari İşçilik Uygulamasına İlişkin Bilgi ve Belgelerin Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması Sosyal Güvenliğe İlişkin Bilgilerin Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması Çalışılmadığına Dair Belge Girişinin Belirlenen Süre İçerisinde ve Elektronik Ortamda Yapılmaması ve Hiç Yapılmaması Sağlık Aktivasyon Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması Ek 6 ncı Maddeye İstinaden Bildirim Yükümlülüğüne Uyulmaması
265
KAMU İDARELERİ VE BANKALARIN BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYMAMASI
İşlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmemeleri veya Kontrol etmelerine rağmen sigortasız olduğunu tespit ettiği kişileri Kuruma belirtilen süreler içinde bildirmemeleri halinde her bir sigortalı başına, aylık asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.
266
TİCARET SİCİL MEMURLUKLARININ BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYMAMASI
Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin bu bildirimleri Kuruma yapılmış sayılır. Şirket Kuruluş Dilekçesi ve Bildirim Formunun ilgili ticaret sicil memurluğunca tasdikini müteakip, tasdik tarihini izleyen günden başlanarak on günlük süre içinde kendilerine yapılan bu bildirimin Kuruma bildirilmemesi halinde her bir bildirim yükümlülüğü için aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.
267
YAPI RUHSATI VE YERİNE GEÇEN BELGELERİN BİLDİRİMİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜĞE UYULMAMASI
Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişileri, yapı ruhsatı ve diğer tüm ruhsat veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama ilişkin bilgileri, verildiği tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülükleri yasal süresi içinde yerine getirmeyen kurum ve kuruluşlara yerine getirilmeyen her bir bildirim yükümlülüğü için aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.
268
Döner sermayeli kuruluşlar
İHALE KONUSU İŞLERİ ÜSTLENENLERİN BİLDİRİLMESİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜĞE UYULMAMASI Kamu idareleri Döner sermayeli kuruluşlar 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, Kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini on beş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler hakkında 15 inci günde geçerli olan asgari ücret üzerinden, bir aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.
269
KAMU İDARELERİNCE VAZİFE MALULLÜĞÜNE SEBEP OLAN OLAYIN BİLDİRİLMESİ YÜKÜMLÜLÜĞE UYULMAMASI
Kamu idareleri, vazife malûllüğüne sebep olan olayı, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine veya kendi mevzuatına göre yetkili mercilere derhal, Kuruma da en geç 15 iş günü içinde bildirmekle yükümlüdür. Kamu idarelerinin vazife malullüğüne neden olan olayı Kuruma, olayın meydana geldiği tarihten itibaren 15 gün içinde bildirmemesi halinde, 15 inci günde geçerli olan asgari ücret üzerinden ilgili kamu idaresi aleyhine bir aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.
270
ASGARİ İŞÇİLİK UYGULAMASINA İLİŞKİN BİLGİ VE BELGELERİN BİLDİRİMİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜĞE UYULMAMASI
Kamu idareleri, Döner sermayeli kuruluşlar, Kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bankalar, istenilmesi halinde, gerek ihale konusu işlerle ilgili, gerekse özel bina inşaatı işyerleri ile ilgili Kurumca yapılacak olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit işlemlerine esas teşkil eden bilgi ve belgeleri bir aylık süre içinde Kuruma göndermek zorundadır. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler hakkında bir aylık sürenin son gününde geçerli olan asgari ücret üzerinden, aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.
271
SOSYAL GÜVENLİĞE İLİŞKİN BİLGİLERİN BİLDİRİMİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜĞE UYULMAMASI
Kamu idareleri, Bankalar, Döner sermayeli kuruluşlar, Kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile Diğer gerçek ve tüzel kişiler, Kurum tarafından kişilerin sosyal güvenliğinin sağlanması ve 6183 sayılı Kanuna göre Kurum alacaklarının takip ve tahsili ile bu Kanun kapsamında verilen diğer görevlerin yerine getirilmesi amacıyla bilgi paylaşımı yapmakla yükümlüdür. Kurum tarafından istenen bilgi ve belgeleri belirlenen süre içinde mücbir sebep olmaksızın vermeyenlere Kurumca belirlenen sürenin son gününde/protokolde belirtilen sürenin son gününde geçerli olan aylık asgari ücretin beş katı tutarında, Geç verilmesi halinde ise aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.
272
ÇALIŞILMADIĞINA DAİR BELGE GİRİŞİNİN BELİRLENEN SÜRE İÇERİSİNDE VE ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILMAMASI
Sigortalıların istirahatli oldukları süreler için geçici iş göremezlik ödeneklerini alabilmelerine esas işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerce, sigortalılarca hak edilen istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait aylık prim hizmet belgesinin verileceği son gün mesai bitimine kadar elektronik ortamda Kuruma gönderilmesi zorunludur. Bu bildirimin Belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri, Hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.
273
SAĞLIK AKTİVASYON BİLDİRİMİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜĞE UYULMAMASI
Kurum, genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları kişilerin genel sağlık sigortasından yararlanmalarına esas bilgilerinin, sağlayacağı elektronik alt yapı üzerinden girilmesini kamu idarelerinden, işverenlerden ve bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılardan isteme yetkisine sahiptir. Buna göre, genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları kişilere ait bilgi girişlerini süresinde yapmayanlar ile bakmakla yükümlü olunan kişi olmayanlara ait bilgi girişi yapanlara asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.
274
İDARİ PARA CEZALARINDA FİİL TARİHİ
İdari para cezası; Belge veya bildirgenin Kuruma yasal süresi dışında verilmiş olmasından kaynaklanıyor ise, idari para cezasına konu fiil, belge veya bildirgenin yasal verilmesi gereken sürenin son gününde, İşyeri defter, kayıt ve belgelerinin ibraz edilmemesinden kaynaklanıyor ise idari para cezasına konu fiil, defter, kayıt ve belgelerin ibraz edilmesine ilişkin tebligatın alındığı tarihten itibaren 15 inci günde, Defter, kayıt ve belgelerin geçersiz olduğunun tespitinden kaynaklanıyor ise geçersiz defter, kayıt ve belgenin ilişkin olduğu ayın/dönemin son gününde, işlenmiş sayılmaktadır. Yükümlülüklerin yerine getirilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, yükümlülüklerin resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde de yerine getirilmemesi halinde, idari para cezasına konu fiil yasal olarak verilmesi gereken sürenin son gününde işlenmiş sayılmaktadır.
275
İDARİ PARA CEZALARINDA İNDİRİM UYGULAMASI
Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya Diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelere ya da Kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere; Sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile işyeri bildirgeleri Kamu idarelerince vazife malullüğüne sebep olan olayın, Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlarca ihale yolu ile yaptırılan işleri üstlenenlerin ve bunların adreslerinin,
276
İDARİ PARA CEZALARINDA İNDİRİM UYGULAMASI
Ticaret sicil memurluklarınca, şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini bildiren işverenlere ilişkin bildirimlerin, Kamu idareleri ile bankalarca sigortasız olduğu tespit edilen kişilerin, Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişilerince, yapı ruhsatı veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama ilişkin bilgilerin, Yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi ve Cezaların ilgililerce yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde öngörülen idari cezalar ¼ oranına karşılık gelen tutar üzerinden uygulanır.
277
İDARİ PARA CEZALARINDA İNDİRİM UYGULAMASI (PEŞİN ÖDEME İNDİRİMİ)
Kuruma itiraz etmeden ve yargı yoluna başvurmadan tebliğ edilen idari para cezasını 15 gün içinde ödeyen işverenlere 1/4 indirim yapılır. Peşin ödeme idari para cezasına karşı yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez.
278
İDARİ PARA CEZALARINDA İNDİRİM UYGULAMASI (PEŞİN ÖDEME İNDİRİMİ)
Anayasa Mahkemesinin 28/11/2013 tarihli E. 2013/40 K /139 sayılı kararı gereğince, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 102. Maddesinin beşinci fıkrasının üçüncü cümlesinin Anayasanın 2 nci ve 36 ncı maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş ve söz konusu karar 9/5/2014 tarihli sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. İdari para cezası uygulanması nedeniyle 15 günlük süre içinde idari para cezasını ¾ oranında ödeyip bilahare gerek ünitelerimize itiraz eden ancak itirazları reddedilen ve gerekse mahkemelere müracaat etmeleri sonucunda mahkemelerce itirazı reddedilen işverenler bakımından tahsil edilmesi gereken ¼ oranındaki idari para cezalarının kararın yayımlanmış olduğu 9/5/2014 tarihinden itibaren takip ve tahsili yoluna gidilmemesi gerekmektedir.
279
İDARİ PARA CEZALARINDA İNDİRİM UYGULAMASI
ÖRNEK: (A) Kamu Kurumunca 10/2/2014 tarihinde verilmesi gereken işyeri bildirgesinin 23/2/2014 tarihinde işveren tarafından kendiliğinden verilmesi halinde, söz konusu belgenin yasal süresi geçirildikten sonra ve 30 günlük süre içinde verilmiş olması nedeniyle, idari para cezası ,00 TL olarak tebliğe çıkartılacaktır. Bu durumda 3.213,00 tutarındaki idari para cezasının tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ödenecek olması halinde, 3.213,00 * 1 / 4 = 664,50 803,25 * 3 / 4 = 602,43 TL’si tahsil edilecektir.
280
İDARİ PARA CEZALARINA İTİRAZ
İdari para cezası tebliğ edilmekle tahakkuk eder. İdari para cezası tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenir. Tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İdari Para Cezası İtiraz Komisyonuna yapılan itiraz takibi durdurur. İtirazlar, ilgili itiraz komisyonunda incelenerek en geç otuz gün içinde karara bağlanır. İtirazın reddi halinde kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurulabilir. Mahkemeye başvurma takip ve tahsili durdurmaz. 30 gün içinde mahkemeye başvurulmaz ise borç kesinleşir.
281
KURUM ALACAKLARININ TERKİNİ
282
GENEL HÜKÜMLER Yasal Dayanak:
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi 9/4/2010 tarihli ve 2010/69 sayılı Sosyal Güvenlik Yönetim Kurulu Kararı 6111 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin beşinci fıkrası
283
GENEL HÜKÜMLER 2010/69 sayılı karar ile her bir işyeri bazında ayrı ayrı olmak üzere, 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup, Yılı merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan, zamanaşımına uğramış veya tahsili imkansız hale gelmiş sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve bunların tahsili için yapılan masraflar toplamından oluşan, (2012 yılı için 330,00 TL, takip eden yıllarda ise Çeşitli Kanunlara Göre Bütçe Kanununda Gösterilmesi Gereken Parasal Sınırlara Ait Cetvelde ilgili yıllar için belirlenmiş olan tutar esas alınacaktır.) Zamanaşımına uğramamış olmakla birlikte tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğu anlaşılan sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamı 20 TL’ye (20 TL dahil) kadar olan, Kurum alacaklarının terkini için sosyal güvenlik il müdürlüklerine yetki verilmiştir.
284
6111 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin beşinci fıkrasında,
GENEL HÜKÜMLER 6111 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin beşinci fıkrasında, “5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup işyerine ait borcun tamamının ödeme süresi 31/12/2010 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ilerinin ve aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 100 lirayı aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.” hükmü yer almaktadır.
285
SİGORTA PRİMİ, İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİ VE İDARİ PARA CEZASI ALACAKLARININ TERKİNİ
ÖDEME VADESİ 31/12/2010 VEYA ÖNCEKİ BİR TARİHTE SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR YÖNÜNDEN TERKİN ŞARTLARI Bu alacakların terkin edilip edilemeyeceği hususu, 6111 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin beşinci fıkrasında veya Yönetim Kurulumuzca alınan 2010/69 sayılı Kararın 1 inci veya Yönetim Kurulumuzca alınan 2010/69 sayılı Kararın 2 nci maddelerinde belirtilen şartların oluşup oluşmadığına bakılarak tespit edilecektir. Ödeme vadesi 31/12/2010 veya önceki bir tarihte sona ermiş olan sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacaklarının terkin edilebilmesi için yukarıda öngörülen üç durumdan birinin gerçekleşmesi gerekmektedir.
286
ÖDEME VADESİ 31/12/2010 VEYA ÖNCEKİ BİR TARİHTE SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR
6111 SAYILI KANUNUN 17 NCİ MADDESİNİN BEŞİNCİ FIKRASINA İSTİNADEN TERKİN ŞARTLARI İşyerinin 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılmış olması, İşyerinden kaynaklanan alacakların tamamının ödeme vadesinin 31/12/2010 veya önceki bir tarihte sona ermiş olması, Ödeme vadesi 1/1/2011 tarihinden sonraki sürelere tekabül eden borcun bulunmaması, Sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak aslı toplamının 50,00 TL’yi (bu tutara bağlı fer’i alacağın miktarına bakılmayacaktır) ve aslı ödenmiş olan fer’i alacak olması halinde TL’yi aşmaması, gerekmektedir.
287
ÖDEME VADESİ 31/12/2010 VEYA ÖNCEKİ BİR TARİHTE SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR
2010/69 SAYILI KARARIN 1 İNCİ MADDESİNE İSTİNADEN TERKİN İşyerinin 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılmış olması, Alacakların zamanaşımına uğramış olması veya tahsilinin imkansız hale gelmiş olması, Sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak aslı, bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı ve bunların tahsili için yapılan masraflar toplamının, terkin işleminin yapılacağı tarih itibariyle, yılı merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen miktarda veya bu miktarın altında olması, 2010/69 SAYILI KARARIN 2 NCİ MADDESİNE İSTİNADEN TERKİN Zamanaşımına uğramamış olmakla birlikte, tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğu anlaşılan sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak aslı ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının, terkin tarihi itibariyle 20,00 TL veya bu miktarın altında olması,
288
ÖDEME VADESİ 31/12/2010 VEYA ÖNCEKİ BİR TARİHTE SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR
ÖRNEK: Kanun kapsamından çıkartılmış olan bir işyerinin, 14/2/2012 tarihi itibariyle, 2008/Ekim ve Kasım aylarına ilişkin 40,00 TL sigorta prim aslı ile 16,00 TL gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun ve 4,00 TL işsizlik sigortası prim aslı ile 1,60 TL gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunması halinde Söz konusu işyerinin 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılmış olması, Alacakların ödeme vadesinin 31/12/2010 tarihinden önce sona ermiş olması, 1/1/2011 tarihinden sonraki sürelere ilişkin borcun bulunmaması, Alacak aslı toplamının 50,00 TL’nin altında olması, nedeniyle söz konusu alacaklar, zamanaşımına uğrayıp uğramadığı üzerinde durulmaksızın 6111 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin beşinci fıkrasına göre terkin edilecektir.
289
SİGORTA PRİMİ, İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİ VE İDARİ PARA CEZASI ALACAKLARININ TERKİNİ
ÖDEME VADESİ 31/12/2010 TARİHİNDEN SONRA SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR YÖNÜNDEN TERKİN ŞARTLARI Bu alacakların terkin edilip edilemeyeceği hususu, Yönetim Kurulumuzca alınan 2010/69 sayılı Kararın 1 inci veya Yönetim Kurulumuzca alınan 2010/69 sayılı Kararın 2 nci maddelerinde belirtilen şartların oluşup oluşmadığına bakılarak tespit edilecektir. Ödeme vadesi 31/12/2010 veya önceki bir tarihte sona ermiş olan sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacaklarının terkin edilebilmesi için yukarıda öngörülen iki durumdan birinin gerçekleşmesi gerekmektedir.
290
ÖDEME VADESİ 31/12/2010 TARİHİNDEN SONRA SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR
2010/69 SAYILI KARARIN 1 İNCİ MADDESİNE İSTİNADEN TERKİN İşyerinin 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılmış olması, Alacakların zamanaşımına uğramış olması veya tahsilinin imkansız hale gelmiş olması, Sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak aslı, bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı ve bunların tahsili için yapılan masraflar toplamının, terkin işleminin yapılacağı tarih itibariyle, yılı merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen miktarda veya bu miktarın altında olması, 2010/69 SAYILI KARARIN 2 NCİ MADDESİNE İSTİNADEN TERKİN Zamanaşımına uğramamış olmakla birlikte, tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğu anlaşılan sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak aslı ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının, terkin tarihi itibariyle 20,00 TL veya bu miktarın altında olması,
291
SİGORTA PRİMİ, İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİ VE İDARİ PARA CEZASI ALACAKLARININ TERKİNİ
ÖDEME VADESİ HEM 31/12/2010 TARİHİNDEN ÖNCE HEM DE 31/12/2010 TARİHİNDEN SONRA SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR YÖNÜNDEN TERKİN ŞARTLARI Bu alacakların terkin edilip edilemeyeceği hususu, Yönetim Kurulumuzca alınan 2010/69 sayılı Kararın 1 inci veya Yönetim Kurulumuzca alınan 2010/69 sayılı Kararın 2 nci maddelerinde belirtilen şartların oluşup oluşmadığına bakılarak tespit edilecektir. Ödeme vadesi 31/12/2010 veya önceki bir tarihte sona ermiş olan sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacaklarının terkin edilebilmesi için yukarıda öngörülen iki durumdan birinin gerçekleşmesi gerekmektedir.
292
2010/69 SAYILI KARARIN 1 İNCİ MADDESİNE İSTİNADEN TERKİN
ÖDEME VADESİ HEM 31/12/2010 TARİHİNDEN ÖNCE HEM DE 31/12/2010 TARİHİNDEN SONRA SONA ERMİŞ OLAN ALACAKLAR 2010/69 SAYILI KARARIN 1 İNCİ MADDESİNE İSTİNADEN TERKİN İşyerinin 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılmış olması, Alacakların zamanaşımına uğramış olması veya tahsilinin imkansız hale gelmiş olması, Sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak aslı, bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı ve bunların tahsili için yapılan masraflar toplamının, terkin işleminin yapılacağı tarih itibariyle, yılı merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen miktarda veya bu miktarın altında olması, 2010/69 SAYILI KARARIN 2 NCİ MADDESİNE İSTİNADEN TERKİN Zamanaşımına uğramamış olmakla birlikte, tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğu anlaşılan sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak aslı ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının, terkin tarihi itibariyle 20,00 TL veya bu miktarın altında olması,
293
TERKİN YETKİSİ Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri 2010/69 SAYILI KARARA GÖRE KURUM ALACAKLARINI TERKİN YETKİSİ Sosyal Güvenlik Merkezleri 6111 SAYILI KANUNA GÖRE KURUM ALACAKLARINI TERKİN YETKİSİ
294
EĞİTİME KATKI PAYI, ÖZEL İŞLEM VERGİSİ VE DAMGA VERGİSİ ALACAKLARININ TERKİNİ
A)Kanun Kapsamından Çıkarılmış İşyeri Dosyalarında Zamanaşımı Nedeniyle Terkin Yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıllık süre içinde tahsil edilmeyen eğitime katkı payı, özel işlem vergisi ve damga vergisi borçları takdirde zamanaşımına uğrar. zamanaşımına uğramış eğitime katkı payı, özel işlem vergisi ve damga vergisi borçlarının terkin edilebilmesi için gerekli olan yazı tanzim edilerek, Gelir İdaresi Başkanlığından terkin izni alınmak üzere, sosyal güvenlik merkezince ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne bildirilirmesi, sosyal güvenlik il müdürlüğünce de aylık periyotlarda Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü İşverenler Prim Daire Başkanlığına gönderilir. Gelir İdaresi Başkanlığınca terkin izni verilen zamanaşımına uğramış eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, damga vergisi ve bunlara ilişkin gecikme zammı borçları, Kurumumuza bildirilmesini müteakip terkin işlemi yapılmak üzere sosyal güvenlik il müdürlüklerine, sosyal güvenlik il müdürlüklerince de sosyal güvenlik merkezlerine bildirilir.
295
EĞİTİME KATKI PAYI, ÖZEL İŞLEM VERGİSİ VE DAMGA VERGİSİ ALACAKLARININ TERKİNİ
B) Zamanaşımına Uğramamış Olmasına Rağmen, Tahsil İmkansızlığı veya Alacağın Tahsili İçin Yapılacak Giderlerin Alacaktan Fazla Olması Nedeniyle Terkin Kanun kapsamından çıkarılmış işyeri dosyalarında mevcut eğitime katkı payı, özel işlem vergisi ve damga vergisi borçları ile bunlara ilişkin gecikme zammı toplamının her bir alacak türü ve dönemi itibariyle 10,00 TL veya altında olması ve Yapılacak takip sonunda söz konusu alacakların tahsilinin imkansız veya tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğunun anlaşılması halinde, söz konusu alacaklar ilgili ünitece terkin edilir.
296
KURUM ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI
297
SİGORTA PRİMİ VE İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNDE ZAMANAŞIMI
A)İşverenlerce Kendiliğinden Düzenlenen ve Yasal Süresi İçinde Kuruma Verilen veya Yasal Süresi Dışında Verilmekle Birlikte İncelemeye Sevk Edilmeksizin İşleme Alınan Prim Belgelerinde Zamanaşımı Ödeme Vadesi 30/9/2008 veya Öncesinde Sona Eren Prim Alacakları Yönünden Ödeme Vadesi; 7/12/1993 ve öncesinde sona eren alacaklar için, Borçlar Kanunu hükümlerine istinaden, ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren on yıl 8/12/1993 ila 5/7/2004 tarihleri arasında sona eren alacaklar için, sayılı Kanun hükümlerine istinaden, alacağın ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıl 6/7/2004 ila 30/9/2008 tarihleri arasında sona eren alacaklar için, Borçlar Kanunu hükümlerine istinaden, ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren on yıl
298
SİGORTA PRİMİ VE İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNDE ZAMANAŞIMI
Örnek: 2002/Ağustos ayına ilişkin yasal süresi içinde düzenlenen aylık sigorta primleri bildirgelerinden dolayı tahakkuk eden primlerin ödeme süresi 30/9/2002 tarihinde sona ermektedir. Ödeme süresi 30/9/2002 tarihi itibariyle sona eren alacaklar, 6183 sayılı Kanuna göre ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğundan, beş yıllık zamanaşımı süresi 1/1/2003 tarihinde başlayıp, zamanaşımını kesen veya durduran hallerin bulunmaması halinde 31/12/2007 tarihinde sona ermiş olacaktır. Örnek: 2005/Haziran ayına ilişkin yasal süresi içinde düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk eden primlerin ödeme süresi 31/7/2005 tarihinde sona ermektedir. Ödeme vadesi 31/7/2005 tarihi itibariyle sona eren alacak, Borçlar Kanununa göre ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren on yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğundan, on yıllık zamanaşımı süresi, 1/8/2005 tarihinde başlayıp zamanaşımını kesen veya durduran hallerin bulunmaması halinde 31/7/2015 tarihinde sona erecektir.
299
SİGORTA PRİMİ VE İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNDE ZAMANAŞIMI
2) Ödeme vadesi 1/10/2008 veya sonrasında sona eren prim alacakları yönünden İşverenlerce kendiliğinden düzenlenen ve yasal süresi içinde Kuruma verilen veya yasal süresi dışında verilmekle birlikte incelemeye sevk edilmeksizin işleme alınan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk eden ve ödeme vadesi 1/10/2008 veya sonraki bir tarihte sona eren sigorta primi ve işsizlik sigortası primi alacakları, yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren on yıllık zamanaşımı süresine tabi tutulacaktır. Örnek: 2009/Haziran ayına ilişkin olarak düzenlenen ve yasal süresi içinde Kuruma kendiliğinden verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı ödeme vadesi 31/7/2009 tarihinde sona eren sigorta primi ve işsizlik sigortası prim borçları, ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tâbi olduğundan, zamanaşımı süresi, 1/1/2010 tarihinde başlayıp, (zamanaşımını kesen ve durduran haller hariç) 31/12/2019 tarihinde sona erecektir.
300
SİGORTA PRİMİ VE İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNDE ZAMANAŞIMI
B)Mahkeme Kararına, Denetim ve Kontrolle Görevli Memurlarca Yapılan Tespitlere veya Bankalar, Döner Sermayeli Kuruluşlar, Kamu İdareleri İle Kanunla Kurulmuş Kurum ve Kuruluşlardan Alınan Bilgi Ve Belgelere İstinaden Düzenlenen Prim Belgelerinde Zamanaşımı Sigorta primi ve işsizlik sigortası primi alacağı, Mahkeme kararı sonucunda doğmuş ise mahkeme kararının kesinleşme tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden doğmuş, rapor tarihinden, Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden doğmuş ise, bu soruşturma, denetim ve inceleme sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten, Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise bilgi ve belgenin Kuruma intikal ettiği tarihten, itibaren zamanaşımı süresi başlatılacaktır.
301
SİGORTA PRİMİ VE İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNDE ZAMANAŞIMI
Mahkeme kararına, Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan tespitlere veya Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere istinaden düzenlenen aylık sigorta primleri bildirgelerinden/aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk eden primlerin tahsilinde dikkate alınacak zamanaşımı süresi, Mahkeme kararının kesinleştiği tarihte Rapor tarihinde Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca düzenlenen rapor sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihte veya Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerin Kuruma intikal ettiği tarihte geçerli olan kanun hükümleri dikkate alınarak, ilgili kanunlarda öngörülen zamanaşımı süreleri esas alınarak belirlenecektir.
302
SİGORTA PRİMİ VE İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNDE ZAMANAŞIMI
ÖRNEK: Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca düzenlenen 17/3/2010 tarihli rapor ile (A) sigortalısının 2007/Temmuz ayındaki hizmetlerinin ve kazançlarının Kuruma bildirilmediğinin tespit edildiği varsayıldığında, sigorta primi ve işsizlik sigortası prim alacağı denetim raporuna istinaden tahakkuk ettiğinden, söz konusu sigorta primi ve işsizlik sigortası prim alacağı yönünden denetim raporunun düzenlendiği 17/3/2010 tarihinde 5510 sayılı Kanun hükümlerine ilişkin zamanaşımı süresi geçerli olduğundan, söz konusu alacaklara ilişkin zamanaşımı süresi on yıl olarak uygulanacak olup, bu on yıllık zamanaşımı süresi 17/3/2010 tarihinde başlayıp, zamanaşımını kesen veya durduran hallerin bulunmaması halinde 16/3/2020 tarihinde sona erecektir.
303
SİGORTA PRİMİ VE İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNDE ZAMANAŞIMI
ÖRNEK: 24/8/2007 tarihli kesinleşen mahkeme ilamıyla (B) sigortalısının 2000/Ocak, Şubat, Mart ve Nisan aylarındaki hizmetlerinin ve kazançlarının Kuruma bildirilmediğine karar verildiği varsayıldığında, sigorta primi ve işsizlik sigortası prim alacağı mahkeme ilamına istinaden tahakkuk ettiğinden, söz konusu sigorta primi ve işsizlik sigortası prim alacağı yönünden mahkemenin kararının kesinleştiği 24/8/2007 tarihinde 818 sayılı Kanun hükümlerine ilişkin zamanaşımı süresi geçerli olduğundan, söz konusu alacaklara ilişkin zamanaşımı süresi on yıl olarak uygulanacak olup, bu on yıllık zamanaşımı süresi 24/8/2007 tarihinde başlayıp, zamanaşımını kesen veya durduran hallerin bulunmaması halinde 23/8/2017 tarihinde sona erecektir.
304
İDARİ PARA CEZALARINDA TAHAKKUK ZAMANAŞIMI
İdari para cezasına konu fiil, yükümlüklerinin yerine getirilmesi gereken sürenin son günü itibariyle işlenmiş sayılmaktadır. ÖRNEK: 2009/Nisan ayına ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinin 29/9/2009 tarihinde verilmesi halinde, idari para cezasına konu fiil, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verildiği 29/9/ tarihinde değil, söz konusu belgenin Kuruma verilmesi gereken sürenin son günü olan 23/5/2009 tarihinde işlenmiş sayılacaktır. İdari para cezasına konu fiilin tahakkuk zamanaşımına girip girmediği hususu, fiilin işlendiği tarihte geçerli olan Kanun hükümlerindeki zamanaşımı süresi dikkate alınarak belirlenir. Tebliğe çıkartılacağı tarihte zamanaşımına girmiş olduğu anlaşılan idari para cezaları tebliğe edilmez. Tebliğe çıkartıldığı tarihte zamanaşımına girmemiş olmakla birlikte tebliğ edildiği tarih itibariyle zamanaşımına girmiş olan idari para cezaları iptal edilir. .
305
İDARİ PARA CEZALARINDA TAHAKKUK ZAMANAŞIMI
İdari para cezalarının tahakkuk zamanaşımına girip girmediği hususunun tespiti sırasında, idari para cezasına konu fiilin işverenlerce, Kendiliğinden verilen belge veya bildirgelere istinaden ya da Mahkeme kararına/denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan tespitlere Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere istinaden uygulandığı üzerinde durulmayacaktır. Örnek: (B) Limited Şirketince, 2008/Mayıs ayında çalışan sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilmediğinin 20/7/ tarihli mahkeme ilamından anlaşıldığı varsayıldığında, idari para cezasına konu fiil, mahkemenin karar tarihi üzerinde durulmaksızın 30/6/ tarihinde işlenmiş sayılacaktır.
306
30/9/2008 VEYA ÖNCEKİ BİR TARİHTE İŞLENEN FİİLLER YÖNÜNDEN TAHAKKUK ZAMANAŞIMI SÜRESİ
30/9/2008 tarihi ve öncesinde işlenmiş olan fiiller dolayısıyla uygulanacak olan idari para cezalarının tahakkukunda dikkate alınacak zamanaşımı süreleri; 9/7/1987 ila 11/5/1993 tarihleri arasında işlenen fiillerden dolayı, bu tarihlerde konuyu düzenleyen herhangi bir yasal yasal düzenlemenin bulunmaması nedeniyle çeşitli yargı kararları uyarınca beş yıl, 12/5/1993 ila 5/8/2003 tarihleri arasında işlenen fiillerden dolayı, sayılı Kanun uyarınca on yıl, 6/8/ /9/2008 tarihleri arasında işlenen fillerden dolayı, sayılı Kanun uyarınca beş yıl, olacaktır.
307
30/9/2008 VEYA ÖNCEKİ BİR TARİHTE İŞLENEN FİİLLER YÖNÜNDEN TAHAKKUK ZAMANAŞIMI SÜRESİ
ÖRNEK: 2007/Haziran ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesini verilmediğinin Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca 20/6/ tarihinde yapılan incelemeler sonucunda tespit edilmesi halinde; /Haziran ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken sürenin son günü 31/7/2007 olduğundan, idari para cezasına konu fiil 31/7/2007 tarihinde işlenmiş sayılacaktır. Bu durumda, 31/7/2007 tarihinde işlenen fiiller dolayısıyla zamanaşımı süresi, 506 sayılı Kanunun 4958 sayılı Kanunla değişik 140 ıncı maddesi hükmü dikkate alınarak hesaplanacaktır. Dolayısıyla, 6/8/2003 ila 30/9/2008 tarihleri arasında işlenen filler beş yıllık zamanaşımı süresine tabi tutulduğundan, bahse konu fiil dolayısıyla uygulanacak olan idari para cezasının en geç 30/7/2012 tarihine kadar tebliğ edilmesi gerekmektedir.
308
LEHE OLAN KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI
İdari para cezasına konu fiilin işlendiği tarihte geçerli olan kanundaki zamanaşımı süresi ile sonradan yürürlüğe giren kanundaki zamanaşımı süresi farklı ise, Fiilin işlendiği tarihte geçerli olan kanunda idari para cezalarının on yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunun öngörülmesine rağmen, sonradan yürürlüğe giren kanunlarda idari para cezalarının beş yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunun öngörüldüğü durumlarda, sonradan yürürlüğe giren ve failin lehine olan kanundaki beş yıllık zamanaşımı süresi, Fiilin işlendiği tarihte geçerli olan kanunda idari para cezalarının beş yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu öngörülmesine rağmen, sonradan yürürlüğe giren kanunlarda idari para cezalarının on yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunun öngörüldüğü durumlarda, sonradan yürürlüğe giren kanunda failin lehine bir düzenleme öngörülmediğinden, fiil tarihinde geçerli olan beş yıllık zamanaşımı süresi, dikkate alınacaktır.
309
LEHE OLAN KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI
ÖRNEK: sigortalısının 2002/Mayıs ila 2002/Ekim aylarındaki hizmetlerinin Kurumumuza bildirilmediğinin 1/12/2010 tarihli mahkeme ilamından anlaşılması halinde,12/5/1993 ila 5/8/2003 tarihleri arasında işlenen fiillerden dolayı idari para cezalarının tebliğinde zamanaşımı süresi her ne kadar 3910 sayılı Kanun uyarınca on yıl olarak belirlenmiş ise de, 6/8/2003 tarihi itibariyle yürürlüğe giren 4958 sayılı Kanun uyarınca zamanaşımı süresi beş yıl olarak belirlendiğinden, 2002/Mayıs ila 2002/Ekim aylarına ilişkin aylık sigorta primleri bildirgelerinden dolayı beş yıllık zamanaşımı süresi esas alınacağından, idari para cezaları tebliğe çıkartılmayacaktır.
310
1/10/2008 VEYA SONRAKİ BİR TARİHTE İŞLENEN FİİLLER YÖNÜNDEN TAHAKKUK ZAMANAŞIMI SÜRESİ
5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin yedinci fıkrasında, “İdarî para cezaları on yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren başlar.” hükmü yer almaktadır. Buna göre, 5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında uygulanacak olan idari para cezalarının, en geç fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıl içinde tebliğ edilmesi gerekmektedir.
311
1/10/2008 VEYA SONRAKİ BİR TARİHTE İŞLENEN FİİLLER YÖNÜNDEN TAHAKKUK ZAMANAŞIMI SÜRESİ
ÖRNEK 1- Özel sektör işverenince düzenlenen 2009/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma yasal süresi dışında verildiği ve söz konusu belgenin Kurumca işleme alındığı varsayıldığında, bahse konu prim belgesinin yasal verilme süresi 23/11/2009 tarihinde sona ermiş olduğundan, söz konusu fiil dolayısıyla uygulanacak idari para cezası 22/11/2019 tarihine kadar tebliğ edilmediği takdirde zamanaşımına uğrayacaktır. ÖRNEK 2- Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca düzenlenen 25/8/2011 tarihli raporda, özel nitelikteki işyerinde çalışan (A) sigortalısının 2009/Mart ayına ilişkin hizmetlerinin ve kazançlarının Kuruma bildirilmediğinin tespit edildiği varsayıldığında, 2009/Mart ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin yasal verilme süresi 23/4/ tarihinde sona ermiş olduğundan, söz konusu fiil dolayısıyla uygulanan idari para cezası 22/4/2019 tarihine kadar tebliğ edilmediği takdirde zamanaşımına uğrayacaktır.
312
İDARİ PARA CEZALARINDA TAHSİL ZAMANAŞIMI SÜRESİ
İdari para cezalarının tahsilinde dikkate alınacak zamanaşımı süresi belgenin, İşverenlerce kendiliğinden verilip verilmediği veya Mahkeme kararlarına/denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan tespitlere Kamu kurum ve kuruluşlarından alınan yazılara istinaden işverenlerce veya Kurumca re’sen düzenlenip düzenlenmediği üzerinde durulmaksızın, tebliğ edilen idari para cezasının yasal ödeme süresinin son gününde geçerli olan kanun hükümlerine göre tespit edilecektir.
313
olarak dikkate alınacaktır. Tahsil Zamanaşımı Süresi
30/9/2008 VEYA ÖNCEKİ BİR TARİHE RASTLAYAN İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİLİNDE ZAMANAŞIMI SÜRESİ 5/8/2003 veya önceki bir tarihte tebliğ edilmiş olan idari para cezalarında yasal ödeme süresi, tebliğ tarihinden itibaren 7 gün, 6/8/2003 veya sonraki bir tarihte tebliğ edilmiş olan idari para cezalarında yasal ödeme süresi, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün, olarak dikkate alınacaktır. Tahsil Zamanaşımı Süresi İdari para cezalarının ödeme süresinin sona erdiği tarihin, 7/12/1993 veya önceki bir tarihe rastlaması halinde, ödeme vadesinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren on yıl, 8/12/1993 ila 5/7/2004 tarihleri arasına rastlaması halinde, ödeme vadesinin sona erdiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıl, 6/7/2004 ila 30/9/2008 tarihleri arasına rastlaması halinde, ödeme vadesinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren on yıl, olarak uygulanır.
314
1/10/2008 VEYA SONRAKİ BİR TARİHE RASTLAYAN İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİLİNDE ZAMANAŞIMI SÜRESİ
Yasal ödeme süresinin son günü 1/10/2008 veya sonraki bir tarihe rastlayan idari para cezalarının tahsilinde dikkate alınacak zamanaşımı süresi, ödeme süresinin dolduğu onbeşinci günü takip eden takvim yılı başından itibaren on yıldır. ÖRNEK: 17/4/2010 tarihinde sigortalı çalıştırmaya başlayan, ancak işyeri bildirgesini yasal süresi dışında Kuruma veren işveren hakkında uygulanan idari para cezasının, 25/5/2010 tarihinde tebliğ edildiği varsayıldığında, idari para cezasının ödeme süresi 9/6/2010 tarihinde sona ermektedir. Dolayısıyla, bahse konu idari para cezasına ilişkin on yıllık zamanaşımı süresi 1/1/2011 tarihinde başlayıp 31/12/ tarihinde sona erecektir. *İdari para cezalarının tahsil zamanaşımında, lehe olan hükümlerin uygulanması gibi bir durum söz konusu değildir.
315
ÖLÜM HALİNDE İDARİ PARA CEZALARI
İdari para cezasının borçlusu olan gerçek kişi işverenin ölümü halinde, bu alacağın (borçlunun mirasçılarından takip edilmeksizin) tahsilinden vazgeçilecektir. Tüzel kişilere yönelik olarak verilen idari para cezalarının tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilememiş olması nedeniyle, sayılı Kanun hükümlerine göre takibe geçilen sorumlu tutulan ortaklar ve/veya kanuni temsilcilerin ölümü halinde, cezaya tüzel kişiliğin muhatap olması nedeniyle, mirası reddetmemiş mirasçılardan bu alacakların takibine devam edilecektir.
316
ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ
Ödeme Haciz uygulanması Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan tahsilat Ödeme emri tebliği Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi Yukarıdaki sıralarda gösterilen muamelelerden herhangi birinin kefile veya yabancı şahıs ve kurumların mümessillerine tatbiki veya bunlar tarafından yapılması İhtilaflı amme alacaklarında yargı organlarınca bozma kararı verilmesi Alacağın teminata bağlanması Yargı organlarınca yürütmenin durdurulması kararı verilmesi İki kamu idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresince, borçlu amme idaresine borcun ödenmesi için yazı ile başvurulması Amme alacağının özel kanunlara göre ödenmek üzere müracaatta bulunulması ve/veya ödeme planına bağlanması
317
ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ
Kurum alacağı için zamanaşımı işlemeye başladıktan sonra sıralanan işlemlerden en az birinin gerçekleşmesi durumunda, zamanaşımının kesilmesinde geçmiş olan süre ortadan kalkar ve kesilmenin rastladığı takvim yılını izleyen takvim yılı başından itibaren yeniden işlemeye başlar. Zamanaşımını kesen işlemlerinden an az birinin gerçekleşmiş olması halinde, işlemin gerçekleştiği tarih itibariyle zamanaşımı kesilmiş olacaktır. Bu durumda, zamanaşımının; 6183 sayılı Kanuna göre tayin edilmiş olduğu durumlarda, yeni zamanaşımı süresi, zamanaşımının kesildiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıl olarak, 818 sayılı Kanuna göre tayin edilmiş olduğu durumlarda, yeni zamanaşımı süresi, zamanaşımının kesildiği tarihi takip eden günden itibaren on yıl olarak, yeniden başlatılacaktır.
318
ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ
ÖRNEK /Mart ayına ilişkin prim borcunun, 1/1/ tarihinden itibaren beş yıllık süre içinde tahsil edilmesi gerekmektedir. Bahse konu prim borcu dolayısıyla düzenlenen ödeme emrinin 18/6/2009 tarihinde ilgililere tebliğ edildiği varsayıldığında, zamanaşımı süresi 18/6/2009 tarihi itibariyle kesilmiş olacağından, 1/1/2010 tarihinden itibaren beş yıllık zamanaşımı süresi yeniden işlemeye başlayacaktır. ÖRNEK /Temmuz ayına ilişkin prim borcunun, 1/9/ tarihinden itibaren on yıllık süre içinde tahsil edilmesi gerekmektedir. Bahse konu prim borcu dolayısıyla 21/2/ tarihinde kısmi ödeme yapıldığı varsayıldığında, zamanaşımı süresi 21/2/2010 tarihi itibariyle kesilmiş olacağından ve zamanaşımı süresi, ödeme süresinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren başladığından, on yıllık zamanaşımı süresi 22/2/2010 tarihinden itibaren yeniden işlemeye başlayacaktır.
319
ZAMANAŞIMININ DURMASI
Borçlunun yabancı bir memlekette bulunması, Hileli iflas etmesi, Terekesinin tasfiye edilmesi Prim borçlarının 5510 sayılı Kanunun 91 inci maddesine istinaden afet nedeniyle ertelenmesine karar verilmesi tahsil zamanaşımı işlemez. Sıralanan sebepler ortadan kalktıktan sonra, duran zamanaşımı kaldığı yerden işlemeye devam eder. Zamanaşımı süresinin durması ya da prim borcunun ertelenmesi halinde yeni bir süre tayin edilmeyip, zamanaşımı süresinin durduğu tarih ile işlemeye devam ettiği tarih arasındaki süre, zamanaşımı süresinin hesaplanmasında dikkate alınmamaktadır.
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.