TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASININ

... konulu sunumlar: "TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASININ"— Sunum transkripti:

1 TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASININ
ULUSAL MADEN KAYNAK VE REZERV RAPORLAMA KOMİSYONUNUN KURULMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ Hazırlayanlar Dr. Özcan DUMANLILAR İsmail CİHAN 26 Ocak 2017 Holiday Inn Hotel, Ankara / TÜRKİYE

2 İçerik Maden Kaynaklarını Raporlama Standartı İhtiyacı CRIRSCO JORC
AusIMM JMO JMO’nun UMREK Görüş ve Önerileri

3 Neden Maden Kaynaklarını Raporlama Standartlarına İhtiyacımız Oldu?
Poseidon (1969, Avustralya) Bre-X (1997, Kanada)

4 JORC (Avustralasya) CBRR (Brezilya) CIM (Kanada) Comision Minera (Şili) PERC (Avrupa) KAZRCA (Kazakistan) MPIGM (Mogolistan) NAEN (Rusya) SAMCODES (Güney Afrika) SME (USA) Yönetimde her organizasyondan 2, toplamda 20 üye var.

5 JORC komitesi 1971 yılında kurulmuştur.
Komite’yi oluşturan kuruluşlar; 1) The Australasian Institute of Mining and Metallurgy 2) Australian Institute of Geoscientists 3) Minerals Council of Australia 4) Australian Securities Exchange 5) Financial Services Institute of Australasia

6 Profesyonel Organizasyonlar;
Madencilik ve/veya maden arama endüstrisindeki profesyonellerin üye olduğu ve kendi kendini düzenleyen (yöneten) bir yapıda olmalıdır, Üyeleri temel olarak akademik nitelikleri ve mesleki deneyimlerini baz alarak kabul etmelidir, Mesleki yeterlilik ve etik standartları diğer (uluslararası kabul görmüş) organizasyonların ki ile uyumlu olmalıdır, Dünyanın herhangi bir yerinde mesleki yeterlilik ve/veya etik standartları ihlali nedeniyle bir üyenin, üyeliğini askıya alma ve/veya üyelikten çıkarma yetkisini de içeren disiplin yönetmeliğine/yetkisine sahip olmalıdır.

7 Profesyonel Organizasyonlar
JORC tarafından kabul gören organizasyonlar Profesyonel Organizasyonlar Üyelik Institute of Materials, Minerals and Mining Member (MIMMM) or Fellow (FIMMM) Geological Society of London Chartered Geologist (CGeol), Chartered Scientist (CSci) or European Geologist (EurGeol) Institute of Geologists of Ireland Professional Geologist (PGeo) European Federation of Geologists European Geologist (EurGeol) Mining and Metallurgical Society of America Qualified Professional (QP) American Institute of Professional Geologists Certified Professional Geologist (CPG) Society for Mining, Metallurgy & Exploration SME Registered Member Engineering Council of South Africa Professional Engineer (Pr Eng) South African Council for Natural Scientific Professions Professional Natural Scientist (Pr.Sci.Nat.) Geological Society of South Africa Member or Fellow The Southern African Institute of Mining and Metallurgy South African Council for Professional and Technical Surveyors Mine Surveyors and Professional Mine Surveyors Professional Engineers Ontario P.Eng. Association of Professional Engineers and Geoscientists of British Columbia P.Geo, or P.Eng, Association of Professional Engineers and Geoscientists of Manitoba Association of Professional Geoscientists of Ontario P.Geo., P.Geo.(limited), P.Geo.(Temporary) Association of Professional Engineers and Geoscientists of Newfoundland and Labrador P.Eng., P.Geo. Association of Professional Engineers, Geologists and Geophysicists of the Northwest Territories P.Eng, P.Geo (or P.Geol., P.Geoph.) Association of Professional Geoscientists of Nova Scotia P.Geo. Association of Professional Engineers and Geoscientists of New Brunswick P.Geo., P.Eng. Association of Professional Engineers, Geologists and Geophysicists of Alberta. P.Eng., P.Geo., P.Geoph. Association of Professional Engineers and Geoscientists of Saskatchewan P.Geo. or P.Eng. Ordre des Geologues du Québec P.Geo., géo. Ordre des Ingénieurs du Québec P. Eng. or ing. Comisión Calificadora de Competencias en Recursos y Reservas Mineras (Chilean Mining Commission or Comisión Minera) Registered Member Russian Society of Subsoil Use Experts (OERN) Expert

8 Kamu kurumu niteliğinde anayasal bir meslek kuruluşudur.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun 24834 sayılı TMMOB JMO Ana Yönetmeliği Kamu kurumu niteliğinde anayasal bir meslek kuruluşudur. üye 12 Şube, 69 İl Temsilcisi

9 Kamuya açık tüm raporlar
Amaç Maden arama sonuçları ile maden kaynak ve rezervlerinin raporlanması için asgari standartları belirlemek, güncellemek ve geliştirmek Kamuya açık tüm raporların bu standartlara uygun yapılmasını sağlamak, Yetkin kişinin sınırlarını ve sorumluluklarını belirleyerek ona yol göstermek. Jorc kodu ilk olarak 1989’da yayınlanmış olup 2012’de güncellenmiştir. Kamuya açık tüm raporlar Farklı periyotlarda yayınlanan şirket raporları, Basın bültenleri, dergiler, gazeteler vb., Bilgi notları, Teknik notlar, Web siteleri, Kamuya açık sunumlar.

10 25 Şartname 70 Kitap 28 e-Kitap 4 Kılavuz 15 Format

11 2 Popüler Yerbilimleri Dergisi
2 Süreli Teknik Dergi Scopus Ulakbim GeoREF Geobase/Geo Abstracts Ebsco Geotitles Geoscience Documentation Geology Geo Archive Bıosıs Biblipgraphy of Economic Geology Mineralogical Abstract Haber Bültenleri

12 70 yılda sözlü bildiri

13 Kamuya açık tüm raporlar
Somut Temellendirme, Kapsamlılık (Materiality) Şeffaflık (Transparency) Yetkinlik, Yeterlilik (Competence) Yetkin Kişi İlgili cevherleşme/maden yatağı tipinde en az 5 yıl deneyime sahip olmalıdır.

14 Üyeler Fellow (10 yıl deneyim, son yılları büyük sorumluluk içerecek, 3F veya 2F+1M sponsor) Member (3 yıl deneyim, 3 sponsor_F veya M) Graduate ve Associate üyelerin ‘‘Competent Person’’ olma imkanları yoktur.

15 Değerlendirme ve Raporlama Kriterleri Kontrol Listesi;
Örnekleme Teknikleri ve Veriler Maden Arama Sonuçlarının Raporlanması Maden Kaynaklarının Hesaplanması ve Raporlanması Maden Rezervlerinin Hesaplanması ve Raporlanması Elmas ve Diğer Değerli Taşların Kaynak/Rezervlerinin Hesaplanması ve Raporlanması

16 Örnekleme Teknikleri ve Veriler
Sondaj teknikleri Sondaj örnek/karot verimi Loglama Alt örnekleme/numune hazırlama Analiz verileri ve laboratuvar testlerinin kalitesi Örnekleme ve analiz sonuçları doğrulama Örnek yerleri Veri aralığı ve dağılımı Jeolojik yapıların oryantasyonu Örnek güvenilirliği Denetim ve inceleme

17 Tarafından yürütülen, uluslararası standartlar ile ilgili çalışmalar
Ağustos 2009’da JORC, CRIRSCO, NI ; SAMREC ve PERC kodlarının çevirileri yapıldı ve üyelerle paylaşıldı, 5-6 Eylül 2009’da Maden Arama Sonuçlarını Raporlama Standartları Çalıştayı yapıldı, 2009 yılında ‘Maden Arama Sonuçları, Maden Kaynakları ve Maden Rezervlerini Rapor Etme Yönetmeliği yayınlandı, 2014 yılında Madencilik Çalıştayı yapıldı.

18 Tarafından yürütülen, madencilik ile ilgili çalışmalar
28-30 Nisan 1997, Türkiye Maden Kaynakları ve Sorunları Sempozyumu 6-11 Haziran 2001, Skarn ve Skarn Yatakları, Skarn Arama Stratejileri Kursu 22-23 Mayıs 2003, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Ekonomik Maden Potansiyeli Sempozyumu 30 Kasım-1 Aralık 2004, Malatya ve Çevresinin Jeolojisi, Depremselliği ve Maden Potansiyeli Sempozyumu 23-25 Haziran 2005, Türkiye Demir Yatakları Jeolojisi Madenciliği ve Mevcut Sorunları Sempozyumu 07-09 Şubat 2007, Maden Sondaj Eğitimi 14-16 Mart 2007, Metalik Maden Aramacılığında Pratik Uygulamalar Kursu-1 23-25 Ocak 2008, Metalik Maden Aramacılığında Pratik Uygulamalar Kursu-2 23-25 Ekim 2008, Prof. Dr. Servet Yaman Maden Yatakları-Jeokimya Çalıştayı

19 Tarafından yürütülen, madencilik ile ilgili çalışmalar
27-29 Ocak 2011, Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği Maden Arama Aşamaları ve Raporlanması Eğitimi 10-12 Şubat 2011, Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği Maden Arama Aşamaları ve Raporlanması Eğitimi-2 27-28 Ekim 2011, Metalik Maden Aramacılığı Eğitim Semineri 16-17 Ocak 2015, Madencilik ve Madencilik Sektöründe Yaşanan Sorunlar Çalıştayı 22-26 Ocak 2015, Jeoteknik ve Maden Arama Sondör Belgelendirme Kursu 26-27 Haziran 2015, Madencilikte Arama Metodolojisi Eğitim Semineri 23-26 Aralık 2015, Maden Arama, Cevher Modelleme ve Rezerv Hesabı Konularında Micromine Yazılımı Eğitimi 14-19 Kasım 2016, Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Sistemi ve Uygulamaları Eğitim Semineri

20 yönetimini kendisi seçebilmeli,
UMREK tamamen bağımsız organizasyonlar (ilgili meslek birlikleri/örgütleri, finans kurum/kuruluşları) tarafından oluşturulmalı ve kendi kendini yönetebilmelidir; yönetimini kendisi seçebilmeli, kararlarını bağımsız alabilmeli ve uygulayabilmelidir.

21 ürettikleri mesleki ürünlerin sicillerine işlenmesi, eğitim,
Yetkin kişilerin; sicil, kayıt, aidat, ürettikleri mesleki ürünlerin sicillerine işlenmesi, eğitim, meslektaşlarına karşı hesap verebilme, cezai işlemler/yaptırımlar gibi durumları, ilgili meslek örgütleri tarafından düzenlenmeli, kontrol edilmeli ve uygulanmalıdır.

22 İlgili raporlar sadece kamuya açık raporları ;
Farklı periyotlarda yayınlanan şirket raporları, Basın bültenleri, dergiler, gazeteler vb., Bilgi notları, Teknik notlar, Web siteleri, Kamuya açık sunumları kapsamalıdır, tüm raporları değil!

23 Dr. Özcan DUMANLILAR (PhD, MSc, BSc, JMO, MAusIMM)
Jeoloji Yüksek Mühendisi Jeoloji Mühendisleri Odası BTK üyesi Demir Export A.Ş. (Maden Arama Müdürü) İsmail CİHAN (BSc, JMO, MAusIMM) Jeoloji Mühendisi Jeoloji Mühendisleri Odası Yedek Yönetim Kurulu Üyesi Demir Export A.Ş. (Maden Arama Yöneticisi)