TAHİR BÜYÜKHELVACIGİL - BYSD BAŞKANI. Dünyada Ham Yağ Üretimi (Milyon ton) Hammadde ihtiyacımızın yüzde 75’ini ithalatla karşılıyoruz. Bitkisel yağ sektörü,

... konulu sunumlar: "TAHİR BÜYÜKHELVACIGİL - BYSD BAŞKANI. Dünyada Ham Yağ Üretimi (Milyon ton) Hammadde ihtiyacımızın yüzde 75’ini ithalatla karşılıyoruz. Bitkisel yağ sektörü,"— Sunum transkripti:

1 TAHİR BÜYÜKHELVACIGİL - BYSD BAŞKANI

2 Dünyada Ham Yağ Üretimi (Milyon ton) Hammadde ihtiyacımızın yüzde 75’ini ithalatla karşılıyoruz. Bitkisel yağ sektörü, ayçiçeğinde hammadde yetersizliği nedeniyle dışa bağımlılık artarak devam ediyor Hammadde ihtiyacımızın yüzde 75’ini ithalatla karşılıyoruz. Bitkisel yağ sektörü, ayçiçeğinde hammadde yetersizliği nedeniyle dışa bağımlılık artarak devam ediyor

3 Türkiye’de Yağlı Tohum Üretimi Türkiye’de yağlı tohum üretimi yıllık 2.3 ila 2.7 milyon ton arasında değişiyor. Yağlı tohum bitkilerindeki prim desteğine rağmen yıllar itibariyle üretimde ciddi artış olmaması dikkat çekici ! Türkiye’de yağlı tohum üretimi yıllık 2.3 ila 2.7 milyon ton arasında değişiyor. Yağlı tohum bitkilerindeki prim desteğine rağmen yıllar itibariyle üretimde ciddi artış olmaması dikkat çekici ! TÜRKİYE YAĞLI TOHUM ÜRETİMİ (BİN TON) 20112012201320142015 AYÇİÇEK TOHUMU9501.0501.4001.200 PAMUK TOHUMU1.5001.2509501.2001.000 SOYA FASULYESİ75112180153161 KOLZA TOHUMU88100102112120 ASPİR TOHUMU1820457670 TOPLAM2.6312.5322.6772.7412.551

4 Türkiye’de Ayçiçeği Tohumu Ekim Alanı Ekim alanları, ürün fiyatlarına bağlı olarak değişiyor. Ayçiçeği ekim alanları aynı seviyelerde kalırken; tağşişin ana problemi olan aspir ve kanola tohumu ekim alanlarında artış görülmektedir. Ekim alanları, ürün fiyatlarına bağlı olarak değişiyor. Ayçiçeği ekim alanları aynı seviyelerde kalırken; tağşişin ana problemi olan aspir ve kanola tohumu ekim alanlarında artış görülmektedir.

5 Türkiye’nin ayçiçeği tohumu ekim alanı 2 KAT ARTMALI! Hammadde bağımlılığından kurtulmalıyız! Yılda 2 milyon ton ayçiçeği tohumu üretmek zorundayız! Ayçiçeği tohumuna daha fazla prim desteği verilmeli... Hammadde bağımlılığından kurtulmalıyız! Yılda 2 milyon ton ayçiçeği tohumu üretmek zorundayız! Ayçiçeği tohumuna daha fazla prim desteği verilmeli...

6 Bitkisel Yağ Sanayimiz güçlü bir kapasiteye ve modern teknolojiye sahip Margarin kapasitemiz yıllık 1 milyon ton Margarin kapasitemiz yıllık 1 milyon ton Yağlı tohum işleme kapasitemiz yıllık 9 milyon ton 100’ün üzerinde tesisimizin 2015 yılı kapasite kullanım oranı % 49 Yağlı tohum işleme kapasitemiz yıllık 9 milyon ton 100’ün üzerinde tesisimizin 2015 yılı kapasite kullanım oranı % 49 Rafineri kapasitemiz yıllık 4 milyon ton 100’e yakın tesisimizin 2015 yılı kapasite kullanım oranı % 70 Rafineri kapasitemiz yıllık 4 milyon ton 100’e yakın tesisimizin 2015 yılı kapasite kullanım oranı % 70

7 Yağlı Tohum & Türevleri İthalatı (Milyon Dolar) Kaynak: TUİK 2015 yılında tarım ürünleri ithalatı 11 milyar dolar. Yağlı tohum ve türevleri 3,5 milyar dolarlık ithalatla 1. sırada… 2015 yılında tarım ürünleri ithalatı 11 milyar dolar. Yağlı tohum ve türevleri 3,5 milyar dolarlık ithalatla 1. sırada… YILLAR İTİBARİYLE YAĞLI TOHUM VE TÜREVLERİ İTHALATI (MİLYON DOLAR) 2006200720082009201020112012201320142015 2016 7 Aylık Yağlı Tohum 5258741.3049101.3931.3581.2491.2451.8001.417837 Hamyağ 7976481.4569448011.3381.6321.6021.8901.663888 Küspe 113171234204296426755808596420257 TOPLAM 1.4351.6932.9942.0582.4903.1223.6363.6554.2863.5001.982 Türkiye gıda amaçlı yağlı tohum ve hamyağ ithalatı için 2,1 milyar dolar ödüyor.

8 Yağlı Tohum & Türevleri İthalatı (Bin Ton) Kaynak: TUİK 2015 yılında Toplam 6 milyon ton yağlı tohum ve türevleri ithalatının, 1,5 milyon tonu hamyağ, 750 bin tonu gıda amaçlı yağlı tohumlar 2015 yılında Toplam 6 milyon ton yağlı tohum ve türevleri ithalatının, 1,5 milyon tonu hamyağ, 750 bin tonu gıda amaçlı yağlı tohumlar YILLAR İTİBARİYLE YAĞLI TOHUM VE TÜREVLERİ İTHALATI (BİN TON) 2006200720082009201020112012201320142015 2016 7 Aylık Yağlı Tohum 1.6612.0951.9491.7232.7352.3222.1312.0123.0973.0411.858 Hamyağ 1.3157941.0639328121.0461.3251.3911.5831.542836 Küspe 7867947157279451.3011.8801.7231.5601.368960 TOPLAM 3.7623.6833.7273.3824.4924.6695.3365.1266.2405.9513.654

9 Türkiye Toplam Likit Yağ & Margarin İhracatı (Bin Ton) Kaynak: TUİK TÜRKİYE BİTKİSEL YAĞ İHRACATI (BİN TON) 2006200720082009201020112012201320142015 2016 7 Aylık LİKİT272118265267182448600618724677 379 MARGARİN10611414391101121110154157152 103 TOPLAM378232408358283569710772881829 482 Likit yağ ihracatının %85’i Irak ve Suriye’ye yapılıyor

10 Kaynak: TUİK Türkiye Toplam Likit Yağ & Margarin İhracatı (Milyon Dolar) 2,6 milyar Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatında dış ticaret açığı olmadığı halde, yağlı tohum ve türevlerinde dış ticaret açığı 2,6 milyar dolar. Dış ticaret açığı 2,6 milyar dolar! Dış ticaret açığı 2,6 milyar dolar! TÜRKİYE BİTKİSEL YAĞ İHRACATI (MİLYON DOLAR) 2006200720082009201020112012201320142015 2016 7 Aylık LİKİT248142455312250771954892869756 415 MARGARİN7911520593124181154190157158 102 TOPLAM3272576594053749531.1081.0821.026914 517

11 2015 yılında Türkiye’deki yaklaşık 3 milyon ton yağ arzının 750 bin tonu yerli üretimle karşılandı! %25 yerli üretim %75 yağlı tohum veya ham yağ ithalatı 2015 yılında Türkiye’deki yaklaşık 3 milyon ton yağ arzının 750 bin tonu yerli üretimle karşılandı! %25 yerli üretim %75 yağlı tohum veya ham yağ ithalatı Türkiye’de bitkisel sanayicisinin öncelikli sorunu hammadde… Hammadde ihtiyacımızın yüzde 75’ini ithalatla karşılıyoruz. Türkiye’de bitkisel sanayicisinin öncelikli sorunu hammadde… Hammadde ihtiyacımızın yüzde 75’ini ithalatla karşılıyoruz. Yerli üretim mutlaka artırılmalı!!!!!! Yağlı tohum üretiminin artırılması stratejik bir önem taşıyor!

12 Yağlı Tohum stratejik ürün kategorisinde değerlendirilmeli Yerli üretici kazanabilmeli! Ülkemizdeki yağlı tohum üreticisi doğru destekleme politikaları ile para kazanabilmeli ki daha geniş alanlarda üretim yapabilmeli! Sektörün hammaddede dışa bağımlılıktan kurtulması için yerli üretimin mutlaka arttırılması gerekli. Ülkemizdeki yağlı tohum üreticisi doğru destekleme politikaları ile para kazanabilmeli ki daha geniş alanlarda üretim yapabilmeli! Sektörün hammaddede dışa bağımlılıktan kurtulması için yerli üretimin mutlaka arttırılması gerekli. Türkiye, önümüzdeki yıllarda yağlı tohum veya ham yağ temin edememe gibi bir riskle karşı karşıya kalabilir! Rafine edilmiş ambalajlı yemeklik yağ ithal etme zorunluluğunda kalabilir… Türkiye, önümüzdeki yıllarda yağlı tohum veya ham yağ temin edememe gibi bir riskle karşı karşıya kalabilir! Rafine edilmiş ambalajlı yemeklik yağ ithal etme zorunluluğunda kalabilir…

13 BYSD olarak Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi’ne yaptırdığımız araştırmanın sonuçları dikkat çekici; *Türkiye’de ayçiçeği üretimi açığı 2020 yılında yaklaşık 891 bin tona ulaşacak. Bu açık daha da artarak 2030 yılında 1,3 milyon ton seviyesine yükseleceği tahmin ediliyor. *Ekonometrik analiz sonuçlarına göre, Türkiye’de devlet prim ödemelerinin ayçiçeği üretimi üzerindeki en fazla etkiye sahip değişken. *2016-2030 yılları arası dönemde ayçiçek yağı ithalatının tamamen durdurulması halinde Türkiye ekonomisine katkısı yaklaşık 15,6 milyar dolar olacak… Sonuç olarak; Türkiye’de ayçiçeğinin stratejik ürün kapsamına alınması, ayçiçeği tohumu ve ayçiçeği yağı üretimlerindeki artışlar yoluyla ekonomimize önemli bir katkı sağlayacak. BYSD olarak Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi’ne yaptırdığımız araştırmanın sonuçları dikkat çekici; *Türkiye’de ayçiçeği üretimi açığı 2020 yılında yaklaşık 891 bin tona ulaşacak. Bu açık daha da artarak 2030 yılında 1,3 milyon ton seviyesine yükseleceği tahmin ediliyor. *Ekonometrik analiz sonuçlarına göre, Türkiye’de devlet prim ödemelerinin ayçiçeği üretimi üzerindeki en fazla etkiye sahip değişken. *2016-2030 yılları arası dönemde ayçiçek yağı ithalatının tamamen durdurulması halinde Türkiye ekonomisine katkısı yaklaşık 15,6 milyar dolar olacak… Sonuç olarak; Türkiye’de ayçiçeğinin stratejik ürün kapsamına alınması, ayçiçeği tohumu ve ayçiçeği yağı üretimlerindeki artışlar yoluyla ekonomimize önemli bir katkı sağlayacak.

14 YILLARA GÖRE DESTEKLEMELER (KRŞ/KG) 20062007200820092010201120122013201420152016 Kütlü Pamuk29 2742 4650556575 Ayçiçeği20 18,92123 24 30 40 Soya22 20,727,53550 60 Kanola22 20,72327,540 50 Aspir22 20,7253040 45 55 D.Mısır423,644444442 2016 yılı için yağlı tohumlar destekleme primleri kilogramda 10 kuruş artırıldı. Ayçiçeği tohumunda kilogramda 30 kuruş olan prim desteği bu yıl 40 kuruşa çıkarıldı. % 33 oranındaki bu artış, ayçiçeğinde son yıllarda yapılan artış oranları karşılaştırıldığında en yüksek artış… 2016 yılı için yağlı tohumlar destekleme primleri kilogramda 10 kuruş artırıldı. Ayçiçeği tohumunda kilogramda 30 kuruş olan prim desteği bu yıl 40 kuruşa çıkarıldı. % 33 oranındaki bu artış, ayçiçeğinde son yıllarda yapılan artış oranları karşılaştırıldığında en yüksek artış…

15 Yağlı tohumlu bitkiler devlet alım garantisi olan, müdahale alım fiyatının uygulaması yanında primle de desteklenen hububatla rekabet edemiyor! Çözüm önerimiz; Desteklemenin iki aşamada yapılması ve alternatif ürünlere karşı avantajlı duruma getirilmesi… Yağlı tohumlu bitkiler devlet alım garantisi olan, müdahale alım fiyatının uygulaması yanında primle de desteklenen hububatla rekabet edemiyor! Çözüm önerimiz; Desteklemenin iki aşamada yapılması ve alternatif ürünlere karşı avantajlı duruma getirilmesi… Yağlı Tohum Üretimi Yetersiz 1. Destekleme ekim zamanında üreticinin karar verme aşamasında yapılmalı ve primler alternatif ürünlere göre parite dikkate alınarak belirlenmeli, 2. Aşamadaki destekleme hasat sırasında düzenleyici fark ödemesi primi olarak belirlenmeli, yağlı tohum üreticisinin mağduriyetini önleyecek düzeyde olmalı. 1. Destekleme ekim zamanında üreticinin karar verme aşamasında yapılmalı ve primler alternatif ürünlere göre parite dikkate alınarak belirlenmeli, 2. Aşamadaki destekleme hasat sırasında düzenleyici fark ödemesi primi olarak belirlenmeli, yağlı tohum üreticisinin mağduriyetini önleyecek düzeyde olmalı. Çözüm önerimiz

16 İÇ PİYASADA VE İHRACATTA TAĞŞİŞ Son zamanlarda hem iç piyasa, hem de ihracatta tağşiş yaygınlaştı. İç piyasada bazı firmalar ayçiçeği yağı, soya yağı, kanola yağı ve aspir yağı fiyatları arasındaki farkların yüksek olduğu dönemlerde, Türkiye’de en çok tüketilen ayçiçeği yağına daha ucuz olan yağları karıştırarak haksız rekabete sebep oluyor. Tüketici aldatılıyor! Son zamanlarda hem iç piyasa, hem de ihracatta tağşiş yaygınlaştı. İç piyasada bazı firmalar ayçiçeği yağı, soya yağı, kanola yağı ve aspir yağı fiyatları arasındaki farkların yüksek olduğu dönemlerde, Türkiye’de en çok tüketilen ayçiçeği yağına daha ucuz olan yağları karıştırarak haksız rekabete sebep oluyor. Tüketici aldatılıyor! TAĞŞİŞ, SANAYİCİYİ DE T Ü KETİCİYİ DE MAĞDUR EDİYOR BYSD olarak tağşiş ile mücadelemiz etkili şekilde devam ediyor… Tağşiş yapan firmaları Bakanlığa bildiriyor, ifşa edilen firmalar hakkında suç duyurusunda bulunuyoruz. Son 1 yıl içerisinde Bakanlığa 145 başvuru yapıldı. 9 firma hakkında Savcılığa 14 suç duyurusunda bulunuldu. Bu firmalar üyemiz ise Dernek üyeliğinden ihraç ediyoruz. BYSD olarak tağşiş ile mücadelemiz etkili şekilde devam ediyor… Tağşiş yapan firmaları Bakanlığa bildiriyor, ifşa edilen firmalar hakkında suç duyurusunda bulunuyoruz. Son 1 yıl içerisinde Bakanlığa 145 başvuru yapıldı. 9 firma hakkında Savcılığa 14 suç duyurusunda bulunuldu. Bu firmalar üyemiz ise Dernek üyeliğinden ihraç ediyoruz.

17 TAĞŞİŞLE İLGİLİ UYARILARIMIZ DİKKATE ALINDI… TAĞŞİŞE YASAL DÜZENLEME SEKTÖRÜMÜZÜ RAHATLATACAK TAĞŞİŞLE İLGİLİ UYARILARIMIZ DİKKATE ALINDI… TAĞŞİŞE YASAL DÜZENLEME SEKTÖRÜMÜZÜ RAHATLATACAK

18 Tağşişle mücadeleye devam! Tağşiş, düzgün üretim yapan sanayicimizin rekabet gücünü kırarken, tüketicinin de yanıltılmasına neden oluyor. ÇÖZÜM Sıkı denetim, caydırıcı yüksek cezalar ve ifşa! dedik… Hükümetimiz uyarılarımızı dikkate aldı. Tağşiş, düzgün üretim yapan sanayicimizin rekabet gücünü kırarken, tüketicinin de yanıltılmasına neden oluyor. ÇÖZÜM Sıkı denetim, caydırıcı yüksek cezalar ve ifşa! dedik… Hükümetimiz uyarılarımızı dikkate aldı.

19 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanımız Sayın Faruk Çelik, Taklit ve tağşişe dönük yaptırımları yeniden belirleyen yasal düzenlemenin en kısa zamanda Meclis’e getirileceği açıkladı. Söz konusu yasal düzenleme ile taklit ve tağşişli gıda ürünlerini üretenlere 100 bin lira idari para cezası verilecek, işyerleri de 1 yıl süreyle faaliyetten men edilecek. Taklit ve tağşiş 1 yıl içinde tekrarlanırsa ceza 100 bin lira olacak ve işyerinin faaliyeti 3 ay durdurulacak, üçüncü kez tekrarlanırsa idari para cezası 10 kat artacak, iş yeri 6 ay kapatılacak. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanımız Sayın Faruk Çelik, Taklit ve tağşişe dönük yaptırımları yeniden belirleyen yasal düzenlemenin en kısa zamanda Meclis’e getirileceği açıkladı. Söz konusu yasal düzenleme ile taklit ve tağşişli gıda ürünlerini üretenlere 100 bin lira idari para cezası verilecek, işyerleri de 1 yıl süreyle faaliyetten men edilecek. Taklit ve tağşiş 1 yıl içinde tekrarlanırsa ceza 100 bin lira olacak ve işyerinin faaliyeti 3 ay durdurulacak, üçüncü kez tekrarlanırsa idari para cezası 10 kat artacak, iş yeri 6 ay kapatılacak. TAĞŞİŞLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEME TBMM’YE GELİYOR

20 İkili anlaşma gereği Bosna Hersek’ten ithal edilen “0” gümrüklü ham ve rafine ayçiçeği yağı, piyasada fiyat dengesizliği yaratıyor ve haksız rekabete neden oluyor. BYSD olarak, bu tür uygulamalar gözden geçirilmesini ve sektörün korunması için gerektiğinde kaldırılmasını talep ediyoruz! İlk 7 ayda 32 bin 698 ton Bosna Hersek menşeli ayçiçeği yağı ithal edildi. Yıl sonuna kadar ise 60 bin ton ithal edileceği tahmin ediliyor. Sıfır Gümrüklü İthalat Piyasa Dengesini Bozuyor! Sıfır Gümrüklü İthalat Piyasa Dengesini Bozuyor! BOSNA MENŞEELİ HAM VE RAFİNE AYÇİÇEĞİ YAĞI İTHALATI (TON) 2011201220132014 2015 2016 (7 AYLIK) RAFİNE 1045596.20416.573 20.73015.721 HAM004.46315.027 27.55217.527 20

21 Fiyat farklılığından dolayı tağşişe sebep olan aspir yağının ithalatının gümrük vergileri 1 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan düzenleme ile artırıldı. ASPİR TOHUMU VE HAM VE RAFİNE YAĞINDA GÜMRÜK VERGİLERİ ARTIRILDI ASPİR TOHUMU VE HAM VE RAFİNE YAĞINDA GÜMRÜK VERGİLERİ ARTIRILDI ASPİR TOHUMU % 23,4 ASPİR HAM YAĞI % 36 ASPİR RAFİNE YAĞ % 67,5

22 3 EYLÜL 2016 TARİHİNDE İTHALATTA GÖZETİM UYGULANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ YAYINLANDI. 22 Tanım Birim CIF Kıymet (ABD Doları/Ton*) Kolza Tohumu Düşük Erusit Asitli 1.600 Kolza Tohumu Diğerleri 1.600 Ayçiçeği Tohumu (gri, beyaz çizgili, kabuklu), Diğerleri 750 Ayçiçeği Tohumu, Diğerleri 750 Ayçiçeği tohumunun unu ve kaba unları 800 Ayçiçeği tohumu hamyağı 1.500

23 Güçlü Türkiye Güçlü Ekonomi Güçlü Sektör için çalışmaya, üretmeye devam ediyoruz! Teşekkürler…