TEKNİK KONULAR.

... konulu sunumlar: "TEKNİK KONULAR."— Sunum transkripti:

1 TEKNİK KONULAR

2 ÖĞRENİM HEDEFLERİMİZ Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri
Elle kaldırma ve taşıma İş ekipmanlarının güvenli kullanımı Ekranlı araçlarla çalışma Güvenlik ve sağlık işaretleri Kişisel koruyucu donanım kullanımı

3 Kimyasal nedir??? Doğal halde bulunan veya üretilen veya herhangi bir işlem sırasında yan ürün veya atık olarak ortaya çıkan veya ürünün kalitesini artırmak için katkı maddesi olarak eklenen element, bileşik veya karışımlara kimyasal denir.

4 Kimyasal Risk Etmenleri
Vücuda Giriş Yolları SOLUNUM DERİ-CİLT SİNDİRİM

5 Kimyasalların Zararlı Etkileri
Toksik Maddeler Çok toksik, Toksik, Aşındırıcı, Tahriş edici, Duyarlılık veya alerjik tepkileri provoke eden, Kanserojen, Mutajen, Üreme için toksik, Teratojen, SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

6

7 Mutajen;

8 Solventler: • Endüstride çok geniş bir alanda çözücüler kullanılmaktadır. “Solvent” veya “Çözücü” terimi, diğer organik materyalleri çözmede kullanılan organik sıvılara denir. Solventlerin bileşiminde bulunan benzen, aseton, toluen, trikloretilen, etil asetat, benzol ve daha yüzlerce çeşit organik çözücülerin (alkoller, eterler, aromatik hidrokarbonlar vb.) buharlarının işyeri havasına karışan iş yerlerinde yeterli önlemler alınmaz ise işçilerde böbrek, karaciğer, sinir sistemi gibi ciddi sağlık sorunları oluşur.

9 Kimyasalların Zararlı Etkileri
Patlayıcı, Oksitleyici, Parlayıcı (alevlenebilir); Çok kolay parlayıcı Kolay parlayıcı, Parlayıcı, FİZİKSEL VE KİMYASAL ETKİLERİ

10 Kimyasalların Zararlı Etkileri
Canlı organizmalar için zehirli ve zararlı, Çevrede yok olmayıp kimyasal artıklar olarak kalıcı, Biyolojik anlamda birikim yapan kimyasallar ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ

11

12 Kimyasal Risk Etmenleri
Alınması gereken önlemler Atık ve artıkların işyerinde en uygun şekilde, kullanılması, taşınması ve depolanması İkame yöntemi; Tehlikeli kimyasalı tehlikesiz veya az tehlikeli kimyasalla değiştirme MSDS(Malzeme Güvenlik Bilgi Formu)

13 Kimyasal Risk Etmenleri
Alınması gereken önlemler Yerel havalandırma sistemi yeterli ve uygun olmalı, Kimyasal maddelerle çalışan işçi sayısını en aza indirilmeli, Maruziyet süresi azaltılmalı, Kirlenen alanlar düzenli temizlemeli, Düzenli bakım yapılmalı Kişisel Koruyucu Donanım

14 Alınması gereken önlemler
Kirlenmiş giysilerin değiştirilmesi, depolanması ve temizlenmesi için düzenlemeler yapılmalı Yangın veya patlamaya sebep olabilecek tutuşturucu kaynaklar önlenmeli

15 Fiziksel Risk Etmenleri
Tozlar Gürültü Titreşim Termal Konfor; Nem Sıcakta ve soğukta çalışma Havalandırma Aydınlatma

16 Fiziksel Risk Etmenleri
Basınç; a) Alçak Basınç b)Yüksek basınç İyonize ve iyonize olmayan ışınlar

17 Fiziksel Risk Etmenleri
Gürültü, çalışanlar üzerinde Fizyolojik ve Psikolojik etkiler bırakan ve iş yerini olumsuz yönden etkileyen seslerdir. 85 dB lik gürültü seviyesinde kulak koruyucusu kullanılmalıdır.

18 Fiziksel Risk Etmenleri
Titreşim, araç, gereç ve makinaların çalışırken oluşturdukları salınım hareketi sonucu meydana gelir. Çalışmakta olan ve iyi dengelenmemiş araç ve gereçler genellikle titreşim oluştururlar.

19 Fiziksel Risk Etmenleri
Tozlar; Hava içerisinde dağılma veya yayılma özelliği gösteren 0,5 – 150 mikron büyüklükte olan katı parçacıklarıdır. Maden ve taş ocakları Tünel yapımı ve bunların tamamlayıcı tesislerinde, katı maddelerin kırma, öğütme, delme vb. Mineral ve Metalik Tozlarla Meydana gelen PNÖMOKONYOZLAR

20 Tozun Çalışan Sağlığına Etkileri Nelerdir?

21 Tozun Çalışan Sağlığına Etkileri;
İrritasyon: Deride ve mukozalarda görülen rahatsızlıklar. Pünomonitis : Akciğer iltihabı. Manganez tozunda söz konusu. Allerjen etkiler: Bazı organik tozlar için geçerlidir. Un böceklerinden gelen hastalık çeşiti. Bronkospazm: Pamuk tozunun etkisi sonucu meydana gelen rahatsızlık. Akciğer kanseri: Uranyum madeni, asbest vb. tozların etkisi sonucu meydana gelen rahatsızlık. Pnömokonyozlar:

22 Pnömokonyozlar; Tozların neden olduğu meslek hastalıklarının tümüne birden "Pnömokonyoz" adı verilir. Akciğer toz hastalığı olarak da bilinen pnömokonyoz "Akciğerde toz birikmesi ve buna karşı dokusal tepkime sonucu oluşan akciğer hastalığı" olarak tanımlanmıştır.

23 Fiziksel Risk Etmenleri
PNÖMOKONYOZLAR Mineral ve Metalik Tozlarla Meydana gelen PNÖMOKONYOZLAR Organik Tozların Meydana Getirdiği PNÖMOKONYOZLAR

24 Fiziksel Risk Etmenleri
Termal konfor; Çalışma ortamında, çalışanların büyük çoğunluğunun ısı, nem, hava akımı gibi iklim şartları açısından, gerek bedensel ve gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken, belli bir rahatlık içinde bulunulmasını ifade eder.

25 Fiziksel Risk Etmenleri
İyonize ve non-iyonize ışınlar Maruziyet zamanını azaltmak, Radyasyon kaynağı ile radyasyona maruz kalan kişi arasındaki mesafeyi arttırmak, Radyasyon kaynağını kapatmak (zırhlamak).

26 Ergonomik Risk Etmenleri
Araç-gereç, makine, sistem, iş, çalışma akış ve düzeninin; İnsanlar tarafından rahat, etkili, verimli ve güvenli olarak kullanılmasını sağlamak için; İnsanların davranışı, yetenekleri, kısıtlılıkları ve diğer karakteristikleri ile ilgili bilgileri araştıran ve uygulayan bir bilimdir

27 Ergonomi 3 bilimsel temel 1. Anatomi 2. Psikoloji 3. Fizyoloji
Bu disiplinlerin özellikle çalışma çevrelerindeki pratik uygulamaları ile ilgilenmektedir.

28 Ergonomi çalışmaları 4 temel bileşen üzerinde yoğunlaşmaktadır
İnsan özellikleri Makina ve bunu kullanan kişinin uyumu Çalışma sistemleri Çevresel faktörler. Video .FLV

29 Endüstriyel Ergonomi Biliminde şu konular incelenmektedir;
   Hareketli ve sabit oturma yerleri( değişik araç tiplerinde)    Çalışma masaları (ofis ve fabrikalarda)   Aydınlatma, gürültü, oda ısısı, toz, buhar, gaz Vibrasyon ve nem etkileri

30 Endüstriyel Ergonomi Biliminde şu konular incelenmektedir;
İş kıyafeti, koruyucu giysi İş saatleri Görsel bilgi geçiş sistemleri Psiko-fiziksel stres ve talepler Beslenme

31 1-Önleyici ergonomik tekniklerle;
İşçinin kuvveti, Esnekliği, Genel fiziksel durumu Çalışma çevresi olabilecek yaralanmaları önlemek için değerlendirilerek düzenlenir.

32 2- Biomekaniklerin prensiplerini içeren eğitim ile:
Daha fazla rahatlık hissi Daha az eforla tutma-kaldırma yöntemleri öğretilir. Sonradan ortaya çıkabilecek sırt-bel problemleri önemli ölçüde azaltılır .

33 ç 3-İş öncesi medikal araştırma
Çalışma kapasitesinin değerlendirilmesi; antropometri ve kuvvet testleri, ilk olarak ortaya çıkabilecek kas-iskelet ağrıları için belirleyicidir

34 ELLE KALDIRMA VE TAŞIMA

35 ELLE KALDIRMA VE TAŞIMA

36 Elle taşıma; Bir veya birden fazla çalışan tarafından Bir yükü kaldırmak, tutmak, yere koymak, itmek, çekmek, taşımak veya hareket ettirmek

37 Yükle İlgili Risk Faktörleri
Yükün özellikleri Fiziksel güç gereksinimi Çalışma ortamının özellikleri İşin gerekleri

38 Bireysel Risk Faktörleri
İşçinin yapılacak işi yürütmeye fiziki yapısının uygun olmaması, İşçinin uygun olmayan giysi, ayakkabı veya diğer kişisel eşyalar kullanması, İşçinin yeterli ve uygun bilgi ve eğitime sahip olmaması, Sürekli yapılan kaldırma/ taşıma işlemleriyle kas ve iskelet sisteminin aşınması sonucunda ortaya çıkan rahatsızlıklar

39 Bel ağrısı oluşumunu kolaylaştıran etkenler
Kişisel etkenler İşle ilgili etkenler

40 1. Kişisel etkenler Kötü duruş Kondisyon yetmezliği
Sırt-bel kaslarının güçsüzlüğü Aşırı kilo Sigara içmek

41 2. İşle ilgili etkenler a) Fiziksel etkenler b) Psikolojik etkenler

42 Güvenli Kaldırma adımları
1. 2.

43 Güvenli Kaldırma adımları
3. 4.

44 Güvenli Kaldırma adımları
5. Uzun bir yükün iki kişiyle kaldırılması

45 Güvenli Kaldırma adımları
6. Yağ tenekesini kaldırma 7. Tek başına uzun bir yükü kaldırma

46 Güvenli Kaldırma adımları
8. Levha ve şeritleri taşıma tekniği 9. İki kişi ile levha şerit taşıma

47 İŞ EKİPMANLARININ GÜVENLİ KULLANIMI

48 İŞ EKİPMANLARININ GÜVENLİ KULLANIMI
El aletleri, çeşitli maddeleri sıkıştırmak, karıştırmak, kesmek, düzeltmek, asmak, zımbalamak, delmek, ısıtmak, çevirmek, sürmek, şekil vermek veya işaretlemek için kullanırız.

49 El Aletlerinin Kullanımında Oluşan Kaza Nedenleri
Uygun olmayan alet kullanmak , Aletleri yöntemine uygun kullanmamak Yetersiz bakım Uygun olmayan depolama Aletleri uygun yere bırakmamak, Daha fazla güç elde etmek için

50 El Aletlerinin Kullanırken Dikkat Edilecek Genel Kurallar
Yapılacak işe uygun, hasarsız el aleti kullan Elektrikli / Havalı el aletlerini kullanırken hortumunun ya da kablolarının hasarsız olmasına dikkat edilmeli El aletlerinin üzerinde değişiklik yapmamak

51 El Aletlerinin Kullanırken Dikkat Edilecek Genel Kurallar
Körleşmiş kesiciler ya da yıpranmış uçlu tornavidalar gibi kırık ya da hasarlı alet kullanılmamalı Çalışılan Tüm El aletlerini düzenli temizliğini yapın ve toplayın (örn; pres üstü çalışmalar, çatı çalışmaları, vb.) el aletlerimi unutmamak Video 1.FLV

52 El Aletlerinin Kullanırken Dikkat Edilecek Genel Kurallar
Elektrikli el aletleri ile çalışmalarda ortamın ıslak veya nemli olmamasına dikkat edelmeli. El aletlerimi iş bitiminde belirlenmiş stand, alet çantası veya dolabında temiz ve güvenli bir şekilde muhafaza edilmeli

53 El Aletlerinin Kullanırken Dikkat Edilecek Genel Kurallar
Ağzı bozulmuş, aşınmış anahtarlar ile çalışma Küçük parçaların sıçrama ihtimaline karşı koruyucu gözlük kullanılmalı Tornavidaya çekiçle vurulmamalı

54 El Aletlerinin Kullanırken Dikkat Edilecek Genel Kurallar
Tornavida ucu keski ucu gibi bilenmemeli Tornavida zımba, kama, keski, manivela gibi kullanılmamalı Talaşlar (Elle değil) fırça ile temizlenmeli Eğelerden (Eski eğelerden) zımba keski vs. yapılmamalı Sapsız raspa kullanılmamalı Vücuda doğru raspalama yapılmamalı İş parçası mengeneye bağlanmalı, elle tutulmamalı

55 El Aletlerinin Kullanırken Dikkat Edilecek Genel Kurallar
Havyalar kullanılmıyorken prizden çekilmeli Uygun havalandırma yapılmalı, İş parçası pense veya kelepçe ile tutulmalı Muhafazası olmayan spiralle kesinlikle kullanma

56 El Aletlerinin Kullanırken Dikkat Edilecek Genel Kurallar
Çalışma esnasında taş üzerinde bir çatlak veya hasar meydana gelmişse, makineye sağlam taş takılmalı Mekanik el aletleri en az yılda bir kere, elektrikli ve havalı el aletleri en az ayda bir kere “El Aletleri Kontrol Formu”na göre kontrol edilir ve kayıt edilir video 2.FLV

57

58 EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMA

59 EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMA
Çalışma merkezlerinde ekranlı araçların kullanımından kaynaklanan riskleri, Özellikle görme Fiziksel sorunlar Mental stresle , bu risklerin etkileri, ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi gerekir.

60 Görme Sorunları; a) Ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce, b) Yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre işyeri hekimince belirlenecek düzenli aralıklarla, c) Ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında, göz muayeneleri yapılır.

61 Ekipmanlar Monitör, klavye Çalışma masası, Çalışma sandalyesi

62 Çalışma Masası Operatörün rahatsız edici göz ve baş hareketleri ihtiyacını en aza indirecek şekilde yerleştirilmiş ve ayarlanabilir özellikte doküman tutucu kullanılmalıdır.

63 Çalışma Sandalyesi Oturma yerinin yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır.
İstendiğinde operatöre uygun bir ayak dayanağı sağlanmalıdır. Sırt kısmı doğal bel kavsini uygun olarak desteklemeli Koltuk tümüyle kullanıcıya uygun şekilde ayarlanabilir olmalı

64

65 Çalışma Ortamı Operatörün oturma şeklini değiştirebilmesi rahatça hareket edebilmesi için çalışma merkezi yeterli genişlikte olmalı ve uygun şekilde düzenlenmelidir.

66 Çalışma Ortamı Aydınlatma Yansıma ve parlama Gürültü
Psikolojik Etkiler Fiziksel Etkiler Fizyolojik Etkiler Performans Etkileri

67 Çalışma Ortamı

68 Çalışma Ortamı Isı Radyasyon Nem

69 Basit Eksersizler – Disk Kayması – Boyun Fıtığı – Bel Fıtığı
– Bilek, Diz ve Dirsek Kireçlenmesi – Omuz ve Boyun Tutulması

70 Basit Eksersizler

71 GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ

72 GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ
Kullanım koşulları İşaret levhaları Özel bir tehlike olan yerlerin ve tehlikeli cisimlerin hemen yakınına, Genel tehlike olan yerlerin girişine, görüş seviyesine uygun yükseklik ve konumda, iyi aydınlatılmış, erişimi kolay ve görünür .

73 Kullanım koşulları Doğal ışığın zayıf olduğu yerlerde yapay aydınlatma kullanılacaktır. İşaret levhasının gösterdiği durum ortadan kalktığında, işaret levhası da KALDIRILACAK

74 Yeşil Kırmızı Mavi (1) Sarı Renk (1) Mavi: Anlamı veya Amacı
Talimat  ve Bilgi Kırmızı Yasak işareti Tehlikeli hareket veya davranış Tehlike alarmı Dur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et Yangınla mücadele ekipmanı Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve tanımlanması Sarı Uyarı işareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et Mavi (1) Zorunluluk işareti Özel bir davranış ya da eylem Kişisel koruyucu donanım kullan Yeşil Acil çıkış, ilk yardım işareti Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler Tehlike yok Normale dön (1) Mavi: (2) Parlak turuncu: Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir.  Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılabilir. Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında floresan özellikli bu renk çok dikkat çekicidir.                                  

75 Yasaklayıcı işaretler
Temel nitelikleri: Daire biçiminde, Beyaz zemin üzerine siyah piktogram, kırmızı çerçeve ve diyagonal çizgi (kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 35’ini kapsayacaktır)

76 Emredici işaretler Temel nitelikler Daire biçiminde,
Mavi zemin üzerine beyaz piktogram (mavi kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır) Gözlük Tak Baret Tak Eldiven Tak Maske Tak

77 Acil çıkış ve ilkyardım işaretleri
Dikdörtgen veya kare biçiminde, Yeşil zemin üzerine beyaz piktogram (yeşil kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır Acil çıkış ve kaçış yolu Yönler (Yardımcı bilgi işareti) İlk Yardım Sedye Güvenlik duşu Göz duşu Acil yardım ve ilk yardım telefonu

78 Acil çıkış ve ilkyardım işaretleri

79 Yangınla mücadele işaretleri
Dikdörtgen veya kare biçiminde, Kırmızı zemin üzerine beyaz piktogram (kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır) Yangın Hortumu Yangın Merdiveni Yangın Söndürme Cihazı Acil Yangın Telefonu

80 Yangınla mücadele işaretleri

81 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD)

82 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD)
GÜNÜMÜZDE SAĞLIKLI VE GÜVENLİ ÇALIŞMA ORTAMLARININ SAĞLANMASI VAROLAN RİSKLERİ KAYNAĞINDA ÖNLEYEREK, ÇALIŞMA ORTAM KOŞULLARINI DÜZENLEYEREK, ÇALIŞANLARA EĞİTİM VEREREK, KİŞİSEL KORUYUCULAR KULLANARAK, GERÇEKLEŞTİRİLMEKTEDİR.

83 Kişisel koruyucu Donanım
Kişiyi aynı anda bir yada daha fazla ‘Muhtemel Risklere’ karşı korumak amacıyla imalatçı tarafından bir bütün haline getirilmiş birçok cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş bir donanım,

84 Özellikler İşyerinde var olan koşullara uygun olur.
Kendisi ek risk oluşturmadan ilgili riski önlemeye uygun olur. Kullananın ergonomik gereksinimlerine ve sağlık durumuna uygun olur Gerekli ayarlamalar yapıldığında kullanana tam uyar. CE işareti ve Türkçe kullanım kılavuzu bulundurur.

85 Kişisel Koruyucu Donanım Listesi
Baş Koruyucuları Kulak Koruyucuları Göz ve Yüz Koruyucuları Solunum Sistemleri Koruyucuları El ve Kol Koruyucuları Ayak ve Bacak Koruyucuları Cilt Koruyucuları Gövde ve Karın Bölgesi Koruyucuları Vücut Koruyucuları Video KKD.VOB

86 Baş Koruyucuları 2.Kulak Koruyucuları

87 3.Göz ve Yüz Koruyucuları
4.Solunum Sistemleri Koruyucuları

88 5.El ve Kol Koruyucuları 6.Ayak ve Bacak Koruyucuları

89