Ünlü türemesi Dilimize yabancı dillerden giren kimi sözcüklerde görülür: station (stasyon) —— * istasyon, Slav ——» islav
Ünlü türemesi Kökü iki ünsüzle biten tek heceli kimi Arapça sözcükler Türkçe söyleyiş kurallarına uyarak söylenir ve iki ünsüz arasına bir ünlü girer: şehr----- şehir kahr----- kahır emr emir fikr fikir keyf----- keyif şekl —- şekil
Ünlü türemesi Ünlü türemesine uğrayan bu sözcükler ünlü ile başlayan ek alınca ikinci hecedeki (türeme) ünlü düşer; Şehrimiz güzelleşecek. Kahrından ölecek gibiydi. Ben fikrimi söyledim. Keyfine diyecek yok. Saçının şeklini sevdim.
Ünlü türemesi Küçültme eki alan ya da pekiştirilen bazı sözcüklerde ortaya fazladan bir ünlü çıkar. Buna ünlü türemesi denir. ÖRNEK: az-cık/azıcık - dar-cık/dar-a-cık, sap-sağlam/sap-a-sağlam, güp- gündüz/güp-e-gündüz. Bazan iki sesin türediği de olur. Çırılçıplak, sırılsıklam'da olduğu gibi.
Ünsüz türemesi Bazı yabancı asıllı sözcükler etmek, olmak, eylemek yardımcı eylemleriyle birleştiğinde sözcüğün aslında var olan ama Türkçe'de gösterilmeyen ünsüz ortaya çıkar. Bu tür bileşik eylemler bitişik yazılır. ÖRNEK: reddet-, zannet-, hisset- v.b.