ÖFKEYLE BAŞ ETME
ÖFKE Hakkımız olduğunu düşündüğümüz şeylerin engellenmesine gösterilen duygusal tepkidir. Doğal ve evrensel bir duygudur. Sağlıklı bir şekilde ifade edilebildiğinde yapıcı, düzelticidir.
KONTROLSÜZ ÖFKE Kontrol edilemediğinde yıkıcı, saldırgan, tahrip edici tepkilere dönüşme potansiyeline sahiptir. En az iki kişiyi mutsuz eder. Kavga, şiddet, ifade edilemeyen öfke duygularının etkisidir.
ÖFKENİN İÇERİĞİ ÖFKE, bir taraftan bizi bir problem olduğu konusunda uyarırken, diğer taraftan da kendini koruma adına saldırganlık eğilimini harekete geçirir. Şiddet; saldırganlık içeren, öfkenin kontrolsüz olarak ortaya çıkan davranış biçimidir.
KRONİK ÖFKE Öfkenin kronikleşmesi halinde (sürekli öfke hali) kişide düşmanca duygu ve davranışlara doğru yönelimi artırır.
ÖFKE BİÇİMLERİ DURUMLUK ÖFKE: * Kas gerilimi, sinir sisteminin uyarılması durumudur. Şiddeti algılama ve engellenmenin etkisine göre artar. SÜREKLİ ÖFKE: * Çok sayıda durumu sıkıcı, engelleyici algılayarak sürekli öfke yaşama durumudur. Sağlık (fiziksel, ruhsal) ve sosyal uyum sorununa neden olur.
ÖFKENİN NEDENLERİ İÇSEL NEDENLER: *kişisel sorunlarımız, *kuruntularımız, *başımızdan geçmiş bazı olaylar ve *kişilik bozuklukları olabilir. DIŞSAL NEDENLER: *kişiler (kendisi, an-ba, çocuk, arkadaş,…) *olaylar (çatışma, engellenme, haksızlık,..)
ÖFKEMİZLE BİRLİKTE HİSSETTİĞİMİZ DİĞER DUYGULAR NELERDİR ?
ÖFKEYE EŞLİK EDEN DUYGULAR
NELERE ÖFKELENİRİZ ? İsteklerimizin olmadığında Beklemediğimiz bir sonuçla karşılaştığımızda Beklentilerimiz gerçekleşmediğinde Anlaşılmadığımızı hissettiğimizde Tehdit aldığımızda Kendimizi çıkmazda hissettiğimizde Kişiliğimize saldırıldığında Önemlilerimize saldırıldığında
ÖFKEMİZİN GERÇEK NEDENİ KENDİMİZLE İLGİLİ HANGİ HİSLERİMİZDİR ?
ÖFKENİN ALT DUYGULARI
ÇOCUKTA ÖFKENİN ALARMI ! Dikkatini toplamada güçlük Oyunlarda ‘oyun bozan tutum’ sergileme Diğer çocuklarla sık sık kavga etme Çok az arkadaşının olması TV’da şiddet içeren filmleri tercih etmesi Şiddet temalı oyunlar oynaması Kontrolsüz, korkusuz olması Yetişkinleri ve kuralları hiçe sayması
KIZDIĞINIZDA ÖFKELENDİĞİNİZDE NELER YAPMAK SİZE İYİ GELİR? NE YAPARSINIZ? NELER YAPMAK SİZE İYİ GELİR?
SİZ ÖFKELENDİĞİNİZDE ! ORTAMI TERK EDİN NEFES EGZERSİZİ SİZE İYİ GELEN ŞEYLERİ YAPIN SİZİ ÖFKELENDİREN GERÇEK SEBEBİ VE GERÇEK DUYGUNUZU BULUN. KONUŞMAK İÇİN UYGUN ZAMANI SEÇİN
ARKADAŞINIZA KARŞI ÖFKEYLE BAŞ ETME Arkadaşınızın olumsuz davranışlarının nedenlerini fark edin. Onunla savaşmayın. Davranışının sebebine odaklanın. Sizi kışkırtan tetikleyici düşüncelerden uzaklaşın. Size iyi gelecek bir yöntem geliştirin.
ÖFKE ANALİZİ Beni daha çok neler öfkelendirir? Öfkemi ne şekilde dışa vuruyorum? Sonuç istediğim gibi oluyor mu? Öfkemden sonra ne hissederim? Öfkemin olumsuz sonuçları nelerdir? Öfkemin başkalarına etkisi ne oluyor? Öfkemin asıl kaynağında ne var? Öfkemi nasıl kabul edebilir ve nasıl zararsız bir şekilde ifade edebilirim?
ÖFKEYİ KONTROL ETME Öfkenizi tetikleyen durumları ve biçimini tanıyın. Sakinleşme yönteminizi belirleyin. Derin nefes alın, nefes ve nabzınızı kontrol altında tutun. Kendinize sizi sakinleştirecek cümleler söyleyin.
DEVAMI… Kendinizi kontrol etme konusunda kararlı olun. Şiddet davranışlarını asla kabul edilebilir görmeyin. Çevrenizdekileri öfkelendiğinize dair bilgilendirin. Problemi açıklığa kavuşturun. Çözüm aramaya odaklanın.
DÜŞÜNCELERİMİZ VE ÖFKE Öfkemiz düşüncelerimize bağlıdır. Düşüncelerimiz duygularımızı, duygularımız davranışlarımızı etkiler. Öfke yaratan düşüncelerimizi değiştirdiğimizde öfkemizin şiddetinin azaldığını görürüz.
İNKAR Genellikle insanlar öfke ile ilgili sıkıntılarını kabul edip yardım istemek yerine, öfkelerini bastırma, yok sayma eğilimindedirler. Bastırılmış öfke zamanla kronikleşir(kalıcı) Başlıca üç objeye yönelik ortaya çıkar * Kişinin kendisine * Başkalarına * Başına gelenlere, dış dünyaya karşı
EN ÇOK KENDİ YAŞANTINIZI OLUMSUZ ETKİLER UNUTMAYIN! ÖFKE Problemlerimizi çözmez Öcümüzü almamızı sağlamaz Başkalarını kontrol etmemizi sağlamaz Haklı olduğumuzu göstermez Korku, kaygı ve mutsuzluğa neden olur Kişileri bizden uzaklaştırır EN ÇOK KENDİ YAŞANTINIZI OLUMSUZ ETKİLER
Hangi Yöntemler Öfkenizin Taşmasını Önler? Gevşeme: *Karnınızı dolduracak şekilde derin nefes alıp vermek. *Derin nefes alırken, kendi kendinize gevşe, sakin ol gibi telkinlerde bulunmak *Hayal ederek sizi rahatlatacak bir yer ya da ortamı düşünün ve gözünüzün önüne getirmeye çalışın. Geçmişte çok sakin olduğunuz bir yeri hatırlayın.
Düşünceleri Değiştirme: Kendi düşünce biçimlerinizi fark edin ve yerine daha mantıklı olanları yerleştirin. Örneğin kendi kendinize “Eyvah, her şey mahvoldu!” gibi şeyler söylemek yerine, “Dünyanın sonu değil ve buna şimdi öfkeleniyor olmam bu olayı olmamış hale getirmeyecek” diyebilirsiniz
Mantık öfkeyi yener. Bu yüzden öfkelendiğinizi hissettiğinizde mantığınıza sığının. Öfkenin Sadece, yaşamın iniş çıkışlarından biri olduğunu düşünün. Bu daha iyi bir bakış açısı yakalamanıza yardımcı olacaktır
Problem Çözme: Öfke yaşamımızdaki gerçek ve kaçınılmaz sorunlardan kaynaklanıyor olabilir. Kızgınlık duygusu böyle zamanlarda yaşanan doğal ve sağlıklı duygudur. Bu durumda en yararlı tutum; durumu değiştirebileceğimizi araştırmaktır. Değiştirebileceğimiz bir şeyse çözüm yolları araştırılabilir. Değiştirilemeyecek bir durumsa çözüm için uğraşmak yerine yapılacak en iyi şey sorunla yüzleşmektir.
Daha İyi İletişim: Öfkeli insanlar genellikle düşünmeden yargılama ve bu yargıları yönünde davranma eğilimindedirler. Böyle durumlarda aklınıza gelen ilk şeyi söylemeyin, yavaşlayın ve asıl söylemek istediğiniz şeyi düşünün. Aynı zamanda karşınızdakinin de söylediklerini duymaya ve anlamaya çalışın. Hemen cevap vermeyin.
Kendinizi Rahatlatmak İçin İpuçları: *Gün içinde özellikle stresli olacağını bildiğiniz saatlerde, sadece kendiniz için kullanacağınız bir zaman ayırın. *Sevdiğiniz kişiyle belli konuları belli saatlerde konuşuyor ve bu da tartışmayla sonuçlanıyorsa, bu tür konuları konuşma saatinizi değiştirin. *Sizi öfkelendiren olayların üzerine gidin ve onu çözmek için uygun yolları araştırın. Sorunlarınıza karşı alternatif çözümler üretin. *Eğer öfkenizi kontrol edemediğinizi düşünüyorsanız ve bu sizi etkiliyorsa psikolojik yardıma başvurun. .
"En büyük zafer insanın kendine hakim olmasıdır Rehberlik Servisi