Biyomedikal Cihaz Teknolojisi MR Cihazı Tahir Akancan
MR(manyetik rezonans) Cihazı Nedir? Yeni görüntüleme teknolojileri arasında en etkileyici olanlardan biri manyetik rezonans görüntüleme ya da kısaca MRG veya MR’dir. MRG ağrısız allerjiye yol açacak ilaç verilme zorunluluğu olmayan ve x-ışını gibi zararlı olabilecek araçlar kullanmayan bir tani tekniğidir. Manyetik Rezonans Görüntüleme büyük mıknatıslarla oluşturulan güçlü manyetik alan içinde radyo dalgaları kullanılarak belirli anatomik yapıları, diğer yapılardan net olarak ayırt etmek, sağlıklı ve hastalıklı dokular arasındaki farklılıkları saptamak ve tanımlamak için kullanılan bir tıbbi tekniktir. Bu özelliğiyle de çok küçük bebeklerde ve hamilelerde bile tanısal amaçla güvenle kullanılabilen bir yöntemdir.
Ayrıca MR uyumlu anestezi cihazları yardımıyla kapalı yerde bulunma korkusu olan hastalarda, yaş olarak çok küçük çocuk ve bebeklerde, içeride hareketsiz kalamayacak hastalarda güvenli bir şekilde çekim yapılabilmektedir.
MR Avantajları Nelerdir? Öncelikle radyasyon yoktur. Hastalıkların belirlenmesinde detaylı bilgiye ulaşılabilir. Kalp hastalıklarının tespit edilmesinde herhangi bir yan etkisi yoktur. Çok kısa sürede kaliteli görüntüler elde edilerek hastalığın tespit edilmesi daha kısa sürede tamamlanır.
MR Dezavantajları Nelerdir? Öncelikle kapalı alan korkusu olan hastalar için zordur. MR, pahalı bir incelemedir. Başlıca incelemenin yapıldığı cihazın manyetik gücünün yarattığı etkenlere bağlıdır. Bunların başında kalp pili kullanan kişiler üzerinedir.
MR Türleri Nelerdir? Beyin MR: beyin tümörleri, felçleri, bunamalar gibi sinir sistemi hastalıklarını tespit etmek amacıyla çekilen MRdır. Kalp MR: Kalp hastalıklarını tespit etmek amacıyla çekilen MRdır. Meme MR: Meme kanserinin hastalığını için erken bir tanı koymak amacıyla çekilen MRdır. Vücut MR: Kalp, akciğer, böbrek, dalak, pankreas, safra kesesi, safra yolları, iç organları detaylı bir şekilde incelemek için çekilen MRdır. Prostat MR: Prostat kanserinin tespit etmek için çekilen MRdır. Kas İskelet Sistemi MR: Kaslar, bağlar, menüsküsler, diğer eklem diskleri hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için çekilen MRdır.
MR Çekimi Hangi Durumda Yapılır ? MR vücudun değişik bölgeleri için değişik amaçlarla uygulanabilir. Migren Baş ağrılarında Nörolojik Rahatsızlıklarda Beyin tümöründen şüphelenilen hastalarda Epileptik nöbet geçiren hastalarda Göz Kulak
Çene eklemi problemi olan hastalarda Omurga problemi Disk kaymaları ve disk fıtıklarında Omuz Diz gibi eklemleri ve bağların,değerlendirilmesinde Spor yaralanmalarında Kalp hastalıklarında Göğüs ve karın iç organ rahatsızlıklarında
Ne Kadar Sürer? MR çekim süresi, MR çekilecek vücut bölümlerine bağlı olarak değişmektedir. MR çekim, 3-10 dakika arasında, tam çekim ise; 20-45 dakika arasında değişmektedir. Sürenin değişkenliği incelenecek olan alanın yerine ve hastalık hakkında toplanması gereken bilgi miktarına bağlıdır.
Hangi Durumlarda MR Çekilmez? Bu gibi hastalar arasında kalp pili olanlar Beyin ameliyatı Beyin damarlarına klips takılmış kişiler Metal kalp kapakçıkları olanlar İç kulak protezi olanlar yer alır Böbrek yetmezliği hastalığı olanlara Aşırı kiloya sahip olan kişilere Kalp pili kullanan kişilere Dişinde dişteli olan kişilere Daha önceden geçirdiğiniz ameliyat sonrasında protezi olanlara İşitme cihazı olanlara Eğer doktorunuz sizden emar tetkiki isterse onu bu tür metallerin varlığından haberdar etmeyi unutmayın.
Bebeklere MR Çektirmenin Zararları Varmıdır? Yeni doğmuş bebeklerden 110 kiloya kadar tüm yaştan hastalara emar tetkikleri yapılabiliyor. Emar tetkiklerinin bugüne kadar bulunmuş hiçbir yan etkisi yoktur. Sağlık açısından en güvenli tanı sistemidir
Hamileler MR Çektirebilir Mi? X-ray ışını ve radyoaktif madde kullanılmaksızın gerçekleştirilen Emar çekimi herhangi bir yan etkisi olmayan tekrarlanmasında hiçbir sakınca bulunmayan sağlık açısından en güvenli tanı sistemidir. Bugüne kadar görülmüş hiçbir yan etkisi olmamasına rağmen hamileler mutlaka kendi doktorları ile görüşmeli ve eğer uzman doktor gerek görüyorsa yazılı izin/ tetkik istek kağıdı verirse çekim yaptırmalıdır. Uzman doktorların istemesi durumunda merkezimizde ana karnındaki bebeklerin de emar çekimleri yapılmakta ve konusunda uzman ve tanınmış radyologlarımız tarafından bu tetkikler değerlendirilmektedir.
Radyasyon Riski Varmı? MR, güçlü bir manyetik alan, radyo dalgaları ve bir bilgisayar yardımıyla vücudumuzdaki herhangi bir yerin ayrıntılı görüntülerini oluşturan bir teşhis yöntemi. Bilgisayarlı tomografi ve röntgen incelemelerinin aksine, MR’da X ışını kullanılmadığından hiç radyasyon riski bulunmuyor.
MR Nasıl Çalışır? MR kısaca dokuları görüntüleme metodudur. MR ile vücut yapıları hakkında vücuda zarar verilmeden bilgi alınır. Bu incelemede x-ışınları yoktur, elektromanyetik kuvvetlerin doku ile etkileşimleri görüntülenir. Yapılışı: Hasta sırt üstü yatarken “tarayıcı” denilen üzeri kapalı bir alana yerleştirilir. Bu yerde elektromanyetik bir alan oluşturulur. Hasta hiçbir acı veya rahatsızlık duymadan çekim yapılır. Kapalı yerlerde kalma korkusu olan veya çok bunalan hastalar için üzeri açık modelleri geliştirilmiştir.
MR Çekiminde Nelere Dikkat Edilmelidir? MR çekiminden önce hasta, tüm metal eşyaları çıkarmalıdır. Bunlara, saat, kolye, küpe, kolye, gözlük, kemer gibi eşyalar olarak örnek verebiliriz. Çekim esnasında oldukça hareketsiz kalmak. Özellikle çekim yapılacak yerin hiç hareket ettirilmemesi. Bazı çekimlerde nefes tutulmalıdır. Bu da teknisyenin komutu ile nefes tutup bırakılmalıdır.