Temel Yaşam Desteği.

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
İlkyardımın Önemi İlkyardım, yaşamla ölümü ayıran ince bir çizgidir…
Advertisements

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ.
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ.
KARDİYO-PULMONER-SEREBRAL RESÜSİTASYON (CPR)
HASTA YARALININ BİRİNCİ VE İKİNCİ DEĞERLENDİRMESİ.
HOŞGELDİNİZ.
Hava yolu tıkanıklığı nedir?
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ BECERİSİ
DS FA.EU.TE2 04.SNM.EG
HAVA YOLU TIKANIKLIĞINDA İLKYARDIM
KARDİYOPULMONER RESUSİTASYON ve OTOMATİK EXTERNAL DEFİBRİLATÖR
T. C. ANKARA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Eğitim Şube Müdürlüğü www
İLKYARDIM NEDİR Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması yada.
Elazığ İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ
DS FA.EU.TE1 04.SNM.EG
ÇOCUKLARDA TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
SUNİ SOLUNUM VE KALP MASAJI
Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüğü
Sivil Toplum Kuruluşlarına İlk Yardım Kursu- Afet Yönetim Merkezi
ÇOCUKLARDA TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
DOLAŞIM SİSTEMİ VE KALP MASAJI KALP; DOLAŞIM SİSTEMİ İÇİNDE İTİCİ BİR ÖZELLİĞE SAHİPTİR. KALP YAKLAŞIK OLARAK KİŞİNİN YUMRUĞU BÜYÜKLÜĞÜNDE, İÇİ BOŞ KASTAN.
İLK YARDIM-İLK MÜDAHALE SEMİNERİNE
Afet Acil servis ve sağlık kuruluşunun kapasitesini aşan
TEMEL İLKYARDIM UYGULAMALARI
TEMEL İLKYARDIM UYGULAMALARI
ANKARA Acil Sağlık Hizm. Şb.
Pediatrik Kardiyopulmoner Canlandırma
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ TYD
T. C. ANKARA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Eğitim Şube Müdürlüğü www
İlkyardım: Kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması.
TEMEL İLKYARDIM EĞİTİMİ
2-HASTA/YARALININ OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Prof.Dr.Tayfun Güler
GENEL İLKYARDIM BİLGİLERİ
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ.
ÖĞR.GÖR. ÖZLEM KARATANA RESÜSTASYON DERS 1
Seher SALMAN 2015.
2. Hasta/Yaralının ve Olay Yerinin Değerlendirilmesi
TRAFİK KAZASI VE İLKYARDIM. YIL KAZA YARALI ÖLÜ
Yrd. Doç. Dr. Menderes KILDIRAN
ÇOCUK VE BEBEKLERDE TYD UYGULAMALARI
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ TYD YDÜ SHMYO Dr. Ayşe AYKAÇ.
Temel Yaşam Desteği.
YABANCI CİSİM. YABANCI CİSİMLE TIKANMA Yabancı cisme bağlı ölümlerin %90’ı 5 yaş altında görülür. Yabancı cisme bağlı ölümlerin %90’ı 5 yaş altında görülür.
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ.
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ SOLUNUM DURMASI:
Temel Yaşam Desteği Bölüm 3.
SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI NEDİR? Solunum yolunun, solunumu gerçekleştirmesi için gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde tıkanmasıdır.
HASTA / YARALININ OLAY YERİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ BURSA. TEMEL YAŞAM DESTEĞİ TYD, hayatı kurtarmak amaçlı yapılan bir seri eylemden oluşur, TYD, OED haricinde profesyonel ekipman olmadan.
1.  Bebek ve küçük çocuklarda burun delikleri dardır.  Dişler ve diş etleri hassastır.  Dil, ağız boşluğu ile orantılı olarak değerlendirildiğinde.
HASTA YARALININ BİRİNCİ VE İKİNCİ DEĞERLENDİRMESİ.
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ AKADEMİ AKAD ÖZEL EĞİTİM MERKEZİ.
BEBEKLERDE SOLUNUM YOLU TAM TIKANIKLIKLARINDA İLKYARDIM
HAVAYOLLARINI AÇMA YÖNTEMLERİ VE VENTİLASYON
YABANCI CİSİM ASPİRASYONUNDA İLK YARDIM
(3)-TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Öğr. Gör. Sinan YENAL DEÜ-SHMYO Paramedik programı
GEMİDE ACİL TIBBİ DURUM TEMEL EĞİTİM
YETİŞKİNLERDE TEMEL YAŞAM DESTEĞİ (TYD)
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Bir önceki sunumlar daha ayrıntılı!!!!!!!!!!!!!11
BEBEKLERDE TEMEL YAŞAM DESTEĞİ ( 0-1 YAŞ)
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ BEÜ ZONGULDAK SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ CERRAHİ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ A.D.
SOLUNUM YOLU TIKANIKLIKLARI
C. Hasta veya Kazazedenin Durumunun Değerlendirilmesi.
HAVA YOLU TIKANIKLIĞI NEDİR?
YETİŞKİNLERDE TEMEL YAŞAM DESTEĞİ PRM.KÜBRA NUR DEMİRCİ.
Sunum transkripti:

Temel Yaşam Desteği

Tanım Yaşamı herhangi bir şekilde kesintiye uğramış bir kişinin Araç-gereç kullanılmaksızın (kurtarıcıyı koruyacak basit yüz örtüleri-yardımcı hava yolu araçlarıyla uygulanan TYD ‘OED’) Hava yolu açıklığının sağlanması, solunum ve dolaşımının desteklenmesi eylemidir.

İlk dakikalar içindeki müdahaleler zinciri ve yaşam kurtarmadır. TYD İlk dakikalar içindeki müdahaleler zinciri ve yaşam kurtarmadır.

Neden? Kalp-akciğer durmasını izleyen hızlı, etkili kalp-akciğer canlandırması, morbidite ve ölüm oranını azaltır. Avrupa Resüsitasyon Konseyi kılavuzunda TYD bilgi ve becerilerine sahip olmak tüm sağlık çalışanlarının görevi olarak bildirilmiştir.

KPR Açısından Yaş Tanımı Yenidoğan 28 günlük bebek Bebek 1 yaş altı Çocuk 1 - 8 yaş Erişkin 8 yaş ve üstü

Yaşam Kurtarma Zinciri Erken haberleşme Erken KPR Erken Defibrilasyon Erken İleri Yaşam Desteği

Temel Yaşam Desteği Bilincinin yani şuurunun yerinde olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bunu kişinin omzuna dokunarak yüksek sesle “İYİ MİSİNİZ?” diyerek yapınız.

Temel Yaşam Desteği Kişi cevap veriyorsa bilinci açık demektir. Bu durumda; Yardımcı olabilmek için izin alın. Var ise kanamaya müdahale edin. Boyun ağrısı ya da boyunda yaralanma var ise boynu sabitleyin. Tepeden tırnağa bir kontrol yapın. Bilinci açık bir bireyin zamanla bilinci kapanabilir, sık sık bilinç kontrolünü yenileyin.

Temel Yaşam Desteği Öncelikle hasta sert bir zemine yatırılarak Kazazede yanıt vermiyorsa (Bilinci kapalıysa) Öncelikle hasta sert bir zemine yatırılarak hastaya pozisyon verilmeli ve yardım çağrılmalıdır

Hastaya Pozisyon Verin

“Önce Telefon, Sonra Telefon” Erişkinler Kalp Durması (VF) Bebek, çocuklar Solunum Durması Çocuk “sonra telefon” Erişkin “önce telefon”

Eğer tek kurtarıcı varsa yetişkin yada çocuk bireylerde gelişen ani genel durumda bozulma kalp kökenli ise “önce telefon” ile yardım çağırır daha sonra kalp-akciğer canlandırmasını başlatır. Tek kurtarıcı boğulma (yabancı cisim tıkanıklığı, kusmuğun hava yollarına kaçması v.b) durumu ile karşılaşılmış ise “önce 5 siklüs (yaklaşık 2 dakika) kalp-akciğer canlandırması” uyguladıktan sonra yardım için hastanın başından ayrılmalıdır.

“Önce Telefon, Sonra Telefon” Özel durumlar: Boğulma (sonra telefon) Travma sonrası kalp durması (sonra telefon) İlaç zehirlenmeleri (sonra telefon) Çocuk dahil kalp durması (önce telefon)

112 Acil Sağlık Hizmetleri Olay yeri (yer, numarası, cadde adı) ? Telefon numarası ? Olay nedir ? (kalp krizi, trafik kazası) Hasta sayısı ? Hastaların durumu ? Siz ne yaptınız ? Gerekliyse diğer bilgiler.

Hava Yolunu Açın Başı geriye doğru itip çeneyi öne doğru kaldırarak solunum yolunu açık tutmaya çalışın.

Hava Yolu Açma Tekniği Bir elinizi kazazedenin alnına yerleştiriniz. Başını nazikçe geriye doğru itiniz. Yapay solunumun gerekli olabileceğini düşünerek, alındaki elinizin baş ve işaret parmaklarını hastanın burun deliklerini kapatabilecek şekilde serbest bırakınız. Diğer elinizin parmak uçlarını çenesinin altına yerleştiriniz.

Güçlük çekiyorsanız, hastayı sırtüstü yatırınız Baş geriye, alt çene öne yukarıya Güçlük çekiyorsanız, hastayı sırtüstü yatırınız ve hava yolunu açınız.

Hava Yolu (A) Hava yolunun açılması hava yolu tıkanıklığının en sık nedeni “dil” Yerinden çıkmış diş protezleri de dahil olmak üzere görülebilir bir yabancı cisim varsa kazazedenin ağzından çıkarınız. Yerinde sağlam bir şekilde duran diş protezlerini çıkarmayınız.

Çene İtme Manevrası Kazazedenin başı ve boynu sabit tutularak, sadece çenenin öne doğru hareketinin sağlanması ile gerçekleştirilen “jaw thrust” manevrası sağlık personeli ve bu konuda eğitimli kişiler dışında öğrenme ve uygulanma zorluğu nedeniyle ve manevra sırasında da boyun hareketi oluşabileceğinden dolayı önerilmemektedir.

Çene İtme Manevrası Sağlık personeli boyun yaralanması şüphelenilen travmalı bireylerde hava yolunu “jaw thrust” manevrası ile açmalıdır

Solunumu Kontrol Edin Kazazedenin normal olarak soluyup solumadığına bak, dinle, hisset yöntemini uygulayarak karar veriniz. Göğüs hareketlerini izleyiniz. “BAK” Solunum seslerini duyabilmek için kazazedenin ağzını dinleyiniz. “DİNLE” Yanağınızda hava giriş-çıkışını hissediniz. “HİSSET” Değerlendirme 10 sn’ den fazla sürmemelidir

Solunumun Kontrolü

Kazazede Soluk Alıp-Veriyorsa Kazazedeyi sabit yan yatar pozisyonuna alınız.(Recovery pozisyonu) Birisini yardım çağırmaya gönderiniz. Yalnızsanız kendiniz yardım çağırmaya gidiniz. Solunumun devam edip etmediğini kontrol ediniz.

Soluk alıp-verebilen bilinçsiz bir hastada şu 6 prensibe uyulmasını önerilmektedir: 1- Kazazede gerçek yan pozisyona yakın tutulmalı, hastanın başı sıvıların serbestçe akmasına izin vermelidir. 2- Pozisyon kararlı olmalıdır. 3- Göğüs kafesi üzerinde, solunumu bozabilecek herhangi bir basıdan kaçınılmalıdır.

4- Muhtemel boyun hasarı dikkate alınarak, hastanın kolay ve güvenli bir şekilde, yan veya sırtüstü pozisyona çevrilmesi mümkün olmalıdır. 5- Hastanın iyi bir şekilde izlenebilmesi ve hava yollarına yaklaşım mümkün olmalıdır. 6- Pozisyon, hastada bir yaralanmaya ve mevcut yaralanmaların artmasına neden olmamalıdır.

Recovery pozisyonu

Kazazede Soluk Alıp-Vermiyorsa Birisini yardım çağırmaya gönderiniz. Yalnızsanız kendiniz yardım çağırmaya gidiniz. Kazazedeyi sırtüstü yatar duruma getiriniz. (Henüz bu pozisyonda değilse)

2 Etkili Solunum Yaptırın Başın geriye itilmesi ve çenenin öne doğru kaldırılmasını sağlayınız. Kazazedenin alnında bulunan elinizin baş ve işaret parmakları ile burnun yumuşak kısmını sıkıştırarak kapatınız. Kazazedenin ağzını hafifçe açınız, fakat çeneyi öne doğru çekmeye devam ediniz. Derin bir soluk alınız ve dudaklarınızı hastanın dudakları çevresine hava kaçağı olmayacak şekilde iyice yerleştiriniz. Hastanın göğüs kafesinin, normal solunumdaki gibi yükseldiğini gözleyerek, 1 saniyelik bir sürede akciğerlerinizdeki havayı hastanın ağzından akciğerlerine gönderiniz. Başın geriye itilmiş, çenenin öne doğru çekilmiş pozisyonunu devam ettirerek; ağzınızı kazazedenin ağzından uzaklaştırınız ve hasta soluk verirken göğüs kafesinin eski haline döndüğünü gözleyiniz.

Etkili Solunum Yaptırmakta Güçlük Çekiyorsanız; Hastanın ağzını yeniden kontrol ediniz, tıkanmaya neden olabilecek bir madde varsa çıkarınız. Başın yeteri kadar geriye itilip itilmediğini yeniden kontrol ediniz. İki etkili solunumu başarabilmek için, beş defaya kadar solunum yaptırmayı deneyiniz. Hala başarılı olamıyorsanız, dolaşımı değerlendirmeye yöneliniz.

Kalp-akciğer canlandırması sırasında suni solunumun amacı yeterli oksijenasyonu sağlamaktır. Ancak bunu sağlamak için gerekli, uygun solunum sayısı, solunum miktarı ve nefesle alınan oksijen miktarı tam olarak bilinmemektedir. Bu nedenle;

Ani kalp durmasının ilk dakikalarında, kurtarıcı soluk, kalp masajı kadar önemli değildir. Çünkü kalp durmasının ilk dakikalarında kandaki oksijen oranı hala yüksektir. Erken kalp durmasında kalp kasına ve beyine oksijenin azalmasında, kandaki oksijen azlığından ziyade kan akımındaki azalma daha önemli yer tutmaktadır. Bu nedenle kurtarıcı etkili kalp masajı yaptığına emin olmalı ve kalp masajına mümkün olduğunca çok az ara vermelidir.

Uzamış kalp durmalarında suni solunum ve kalp masajı her ikisi birden önemlidir. Ayrıca kalp durmasının kandaki oksijen miktarının azalmasına yol açan boğulma durumlarında suni solunum ve kalp masajının her ikisinin de önemi vardır

Kalp-akciğer canlandırması sırasında akciğerlere giden kan akımı azalmaktadır. Yeterli solunum ve dokulara oksijen sunum oranı normale göre daha düşük solunum miktarı ve solunum sayısında temin edilecektir. Kurtarıcı fazla miktarda soluk vermekten kaçınmalıdır. Aşırı miktarda solunum gereksiz ve zararlıdır çünkü bu durum göğüs içi basıncını arttırır ve kalbe dönen kanda azalmaya sebep olur, böylece kalpten vücuda atılacak kan miktarı düşer ve yaşam şansı azalır.

Çok büyük ve çok kuvvetli soluk vermeden kaçınılmalıdır. Bu tür soluk vermeler midenin şişmesine ve bazı istenmeyen sonuçların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Midenin şişmesi nedeniyle kusmaya bu da; kusmuğun havayollarına ve akciğerlere kaçmasına yol açabilir.

Solunum Ağızdan buruna solunum : Ağızdan-ağıza solunumun mümkün olmadığı ciddi ağız yaralanmaları ve su içerisindeki boğulmalarda ağız-burun solunumu yapılabilir. Ağız- stoma solunumu: trakeostomili hastalar Ağız bariyer aracılı solunum : ağız- yüz kalkanı ağız-mask

Uygunsuz baş ve çene pozisyonu solunum zorluğunun en sık nedeni.

Maske İle Solunum Maske ile solunumda, oda havası ile yada oksijen eklenerek solunum sağlanabilir. Maske ileri hava yolu teknikleri olmaksızın pozitif bir solunum sağlar, ancak midenin şişmesi gibi bazı istenmeyen etkilere neden olabilmektedir. Tek kurtarıcı bag-mask (maske ile solunum ) cihazını kullanırken aynı anda çeneyi itip cihazı sıkıca yerleştirip daha sonra balonu sıkmalıdır. Kurtarıcı bu işlemleri uygularken her solukta göğsün yeterli kalkıp kalkmadığını kontrol etmelidir.

Ağız-maskeye solunum

Balon-valv-maske sistemi ile solunum

İleri Havayolu Araçları İle Solunum Eğer yaralıya ileri havayolu araçları yerleştirilmiş ise kalp-akciğer canlandırması sırasında iki kurtarıcı soluk vermek için göğüs masajını bırakmak zorunda kalmaz. Kurtarıcılardan biri solunum için durmadan dakikada 100 olacak şekilde kalp masajı uygularken, diğer kurtarıcıda dakikada 8-10 solunum temin eder. İki kurtarıcı her 2 dakikada bir yorgunluk ve dikkat kaybını azaltmak için masaj ve soluk verme işlemini değişir.

Dolaşımı Değerlendirin Bak, dinle hisset yöntemi ile kazazedede normal solunum, öksürük veya hareket bulunup bulunmadığına bakınız Sadece karotis nabzı (şah damarı) bakmak için eğitildiyseniz, karotis nabzına bakınız. Bunları yapmak için 10 saniyeden fazla zaman harcamayınız.

Dolaşım Var İse Hasta kendisi soluyuncaya kadar yapay solunuma devam ediniz. Yaklaşık her 10 solunumda bir (veya her dakikada bir) dolaşım belirtilerini yeniden kontrol ediniz. Bu kontroller sırasında 10 saniyeden fazla zaman harcamayınız. Şayet hasta kendisi solumaya başlarsa fakat bilinçsiz durumda kalırsa, onu sabit yan yatar pozisyona getiriniz. Hastanın koşullarını kontrol ediniz ve solunumu duracak olursa hastayı sırtüsü yatar pozisyona getirmeye ve yeniden yapay solunuma başlamaya hazır olunuz. Eğer dolaşımı mevcut olan bireylerde solunum desteği gerekiyorsa, dakikada 10-12 olacak şekilde yada 5-6 saniyede bir 1 soluk veriniz. Her soluk yaklaşık 1 saniyede verilmeli ve belirgin göğüs yükselmesi sağlanmalıdır. Bu kurtarıcı soluklar verilirken her 2 dakikada bir nabız tekrar değerlendirilmelidir. Ancak bu yapılırken 10 sn den fazla bir zaman harcanmamalıdır.

Dolaşım Yok İse Kazazedenin yan tarafına diz çökün Bir elinizin topuk kısmını kazazedenin göğsünün ortasına yerleştirin diğer elinizin topuk kısmını ilk elinizin üzerine yerleştiriniz. Ellerinizin parmaklarını kenetleyiniz ve basıncın kazazedenin kaburgaları üzerine uygulanmadığından emin olunuz. Abdomenin üst kısmına veya sternumun alt ucuna bir basınç uygulamayınız. Kollarınızı dirsek ekleminden bükmeden sternumu 4-5 cm çöktürecek şekilde aşağı doğru bası uygulayınız. Kompresyonları 100/dak hızında tekrarlayınız.(sn de 2 kompresyondan biraz daha az sıklıkta) Kompresyon ve dekompresyon süreleri biribirine eşit olmalıdır.

Kalp Masajı 30 göğüs kompresyonundan sonra başı geriye doğru itip çeneyi öne doğru eğerek hava yolunu açın. Kazazedenin alnındaki elinizin baş ve işaret parmağı ile burunu kapatın. Normal bir nefes alıp dudaklarınızı kazazedenin çevresine yerleştirin. Hava kaçağı olmadığını emin olun. Göğsünün yükseldiğini görerek 1 sn süreyle etkili bir solunum yapınız Daha sonra başınızı geri çekerek havanın dışarı çıkışını ve göğüs kafesinin inişini gözleyiniz. Yeniden aynı manevrayı tekrarlayarak bir soluk daha veriniz ve ardından 30 göğüs kompresyonu daha uygulayınız. Göğüs kompresyonu ve solunumlarla 30:2 oranına devam ediniz.

Kalp masajı: Çöktürme: 4-5 cm Hız: 100 / dk

Kaburgalar üzerine, Karnın üst kısmına veya İman tahtasının alt ucuna bası uygulamadığınızdan emin olunuz.

Kalp Masajı

Bası (A) ve Gevşeme (B) fazlarının sürelerinin birbirine eşit olmasına dikkat ediniz.

Yeniden Canlandırma İşlemine Kazazede yaşam belirtileri gösterinceye kadar, Bu konuda yetişmiş kalifiye personel gelinceye kadar, Ya da siz yorgunluktan tükeninceye kadar devam ediniz.

Hastanede Temel Yaşam Desteği Hastada kollaps YARDIM çağır ve yanıtı değerlendir Yanıt yok Yanıt var Kardiyak arrest ekibini haberdar et Defibrilatörü getir Eğer defibrilatör temin edilemiyorsa hemen TYD’ne başla Tıbbi yardım çağır Nabız ve solunum var mı? Pedleri / monitörü uygula Gerekli ise Defibrile et Oksijen ile Ventile et Göğüs kompresyonu Kardiyak arrest ekibi gelince İYD Havayolu girişimleri Oksijen, monitör, i.v. Not al Teslim et Evet Hayır Hastanede Temel Yaşam Desteği

Bebek ve Çocukta Temel Yaşam Desteği

Bilinç Durumunu Değerlendirin Hastaya nazikçe vurun ve “iyi misin?” diye yada eğer biliyorsanız ismiyle yüksek sesli olarak çağırın. Hareketini kontrol edin. Eğer bilinci yerinde ise cevap verecektir yada hareket edecektir. Hızlıca çocuğun herhangi bir yaralanması olup olmadığını, tıbbi bir desteğe ihtiyacı olup olmadığını kontrol ediniz. Eğer gerekliyse acil yardım çağırmak için yanından ayrılın, ancak hızlıca geri dönüp hastanın durumunu sıkça kontrol edin. Solunum sıkıntısı olan çocuğa rahat edebileceği en rahat pozisyonu sağlayın. 1 yaş altındaki bebeklerin, bilinçleri açık olsa bile bizimle sözlü diyaloğa giremeyecekleri, bu nedenle de onların aktiviteleri ve görünümlerine bakılarak karar verileceği akılda tutulmalıdır Eğer hasta cevap vermiyorsa ve hareket etmiyorsa yardım için bağırın ve kalp-akciğer canlandırmasına başlayın. Eğer tek başınaysanız 5 siklüs kalp-akciğer canlandırması (yaklaşık 2 dakika) yapın. 30 kalp masajı ve 2 soluk veriniz. Daha sonra acil yardım çağırın ve eğer mümkünse otomatik eksternal defibrilatör temin edin.

Hastaya Uygun Pozisyon Veriniz Hasta bilinçsiz ise hastanın pozisyonu yüz yukarı bakacak tarzda düz bir zemin üzerinde olmalıdır. Eğer hastayı çevirmeniz gerekiyorsa baş ve boynun hareketini en aza indirerek hastayı uygun pozisyona alınız.

Hava Yolunu Açın İlk yardım gönüllüsü iseniz hava yolunu travma olsun yada olmasın baş çene manevrası ile açın. Çene itme manevrası ilk yardım gönüllülerine tavsiye edilmemektedir. Sağlık çalışanları ise hava yolunu açarken baş boyun travması olmayan bireylerde baş-çene manevrası uygulayarak hava yolunu açar. Travmaya ait bulgular var ise çene itme hareketi ile hava yolunu açın. Eğer çene itme manevrası ile hava yolunu açamazsanız, baş- çene manevrası ile hava yolunu açınız

Solunumu Kontrol Edin Bak-dinle hisset yöntemiyle hastanın nefes alıp almadığını kontrol edin, ancak bu işlem sırasında 10 saniyeden fazla zaman harcamayın. Eğer çocuk soluyor ve travmaya ait bulgu yok ise çocuğu yan pozisyona çevirin (recovery pozisyonu). Bu pozisyon havayolunun açık kalmasını ve yabancı cisimlerin (kusmuk v.b) hava yoluna kaçma riskini azaltacaktır.

BAK-DİNLE-HİSSET

Kurtarıcı Soluk Verin Hava yolunu açın ve 5 kurtarıcı soluk verin. Verilen soluğun etkili olduğunu kontrol edin. Eğer göğüs yeterli hareket etmiyorsa başa yeniden pozisyon verin ve tekrar deneyin. Ağızdan-ağıza ve ağız-burun soluk verme tekniklerinden birini kullanın. İnfantlarda soluk verirken ağzınızı infantın ağız ve burun deliklerini içine alacak şekilde yerleştirin. Çocuğun ağzı içerisinde görünür bir yabancı cisim varsa onu uzaklaştırın ancak herhangi bir yabancı cisim görünmüyorsa ağzı boşluğunu körlemesine parmakla araştırmayınız.

Kurtarıcı Soluk

Nabız Kontrolü Nabzın değerlendirilmesi 1-8 yaş arasındaki çocuklarda şah damarından yapılırken, bir yaş altındaki bebeklerde kol atardamarı üzerinden yapılmalıdır. Bu kontrol 10 saniyeden uzun sürmemelidir.

Nabız Kontrolü Yeterli oksijen ve solunum sağlanmasına rağmen nabız<60/dak ise ve solukluk, soğukluk, el ve ayak parmaklarında morarma gibi dolaşım bozukluğu bulguları var ise kalp masajına başlayın. Nabız ≥60/dak ve çocuk nefes almıyorsa kalp masajı yapmadan kurtarıcı soluk veriniz. Eğer ≥60/dak ama solunumu olmayan yada yeterli soluyamayan bebek veya çocuğa dakikada 20 soluk (3 sn 1 soluk) verilmelidir. Her soluk 1-1,5 saniye sürmeli ve belirgin göğüs yükselmesi oluşturmalıdır.

Nabız Kontrolü İlk yardım gönüllüleri nabız kontrolü yapmamalıdır. Öncelikle 2 kurtarıcı soluk verdikten sonra kalp masajına başlamalıdır.

Kalp Masajı Genel olarak 8 yaşına kadar olan kazazedelerde kalp masajı tek elle yapılır. Tüm çocuklarda sternumun 1/3 alt kısmına uygulanır. Ksifoidin bir parmak üzerinden göğüs kafesi üzerine kompresyon uygulanır.

Kalp Masajı İnfantta göğüs kompresyonu yapılırken iki parmağın ucuyla sternuma bası uygulanır. 1 yaş üzerindeki çocuklarda göğüs kompresyonu uygulanırken bir elin topuk kısmını sternumun 1/3 alt kısmına yerleştiriniz. Dirseklerinizi bükmeden tek elinizle göğüs kafesi derinliğinin 1/3 oranında çöktürecek kadar sternuma bası uygulayınız.

Çocukta kompresyon/ventilasyon oranı: tek kurtarıcı için 30/2; çift kurtarıcı için 15/2

Göğsü Kavrayan Çift Başparmak Tekniği Göğsü kavrayan çift başparmak tekniği iki kurtarıcı için önerilmektedir. İki elinizle bebeğin göğsünü çevreleyin, göğüs duvarı etrafında parmaklarınızı açın ve başparmaklarınızı sternumun alt yarısı üzerine yerleştirin ve sternum üzerine basınç uygulayarak kalp masajını gerçekleştirin. Bu yöntem ile koroner arterlere daha fazla kan gittiği ve daha yüksek kan basıncı sağlandığı tespit edilmiştir.

Kalp Masajı > 8 yaş çocuklar: Sternumu yeteri kadar çöktürebilmek için iki elle kalp masajı yapmak gerekebilir. Çöktürme derinliği çocuk ve bebeklerde göğüs derinliğinin 1/3’ ü olarak tanımlanmıştır. Kalp masajının hızı 100/dakika olmalıdır. KPR konusunda eğitilmiş 2 kurtarıcı (sağlık çalışanları, cankurtaran v.b) var ise kalp masajı/ solunum oranı 15:2 yapılır. 8 yaşın üzerindeki çocuklarda ise 30:2 oranında olmalıdır.

Yabancı Cisim İle Hava Yolu Tıkanıklığı

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Solunum yolunda yabancı cisim ile Kısmi tıkanıklık varsa = Kazazede soluyorsa ek girişim yapmayın Kazazede öksürerek çıkarabilir Tam tıkanıklık varsa = (Evrensel Boğulma İşareti) Kazazede soluyamıyorsa = Heimlich Manevrası

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Bilinçli Yetişkin/Çocuk 5 sırt darbesi, Tıkanıklığı kontrol et Açılmadı ise, 5 abdominal hamle Hala tıkanıklık açılmadı ise; 5 sırt 5 abdominal hamle dönüşümlü devam et.

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Bilinçsiz Yetişkin/Çocuk Kazazedeyi yere yatır Yardım çağır 112 yi ara/arat Çocukta CPR a 1 dakika sonra başla ! 74

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Bilinçli Bebek 5’e kadar sırt darbesi, Cisim çıkmadıysa 5’e kadar göğüs hamlesi uygula, Bebek bilincini yitirinceye ya da cisim çıkana kadar 5 sırt/5 göğüs hamlesine devam edin, Cisim çıkarsa genel durumu kontrol et. 75

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Bilinçsiz Bebek Düz zemine yatır, Yardım çağır, Ağızda görünen yabancı cisim varsa çıkart, Havayolunu aç, 5 kurtarıcı soluk ver, Verdiğin solukları değerlendir, gerekirse başa yeniden pozisyon ver tekrar dene, 5 kurtarıcı nefes ver, yanıt yoksa 76

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Eğer kurtarıcı, şişman hastalarda karın basısı uygulayamıyorsa göğüs basısını kullanmalıdır. Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde de kurtarıcı göğüs basısı uygulamalıdır.

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Heimlich manevrası Hastanın arkasına geçin Hastayı öne doğru eğin Hastanın iki kürek kemiği arasına 5 kez vurun Başarılı olamazsanız karnına bası uygulayın Bir elinizi yumruk yapın ve göbek ile göğüs kemiği arasına yerleştirin Diğer eliniz ile bu elinizi kavrayın İçe, yukarı, kendinize doğru kuvvetlice bastırın Sırta vurma ve karna bası yöntemlerini 5 kere ardışık devam ettirin

Çocuklarda Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Çocuk olgularda bir yabancı cismin havayollarını tıkadığından şüphe ediliyorsa ve ağız boşluğunun incelenmesi sırasında bu yabancı cisim görülemiyorsa; parmakla ağız boşluğunun araştırılması yöntemi önerilmez. Hava yolu tıkanıklığı hafif ise hastanın öksürerek havayolunu temizlemesine izin verilmelidir

Çocuklarda Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Bilincini tamamen kaybetmemiş çocuklarda karın basısı (Heimlich manevrası) uygulanır. Bebeklerde karına bası organlara zarar verebileceğinden dolayı önerilmemektedir. Bebeklerde, hasta yabancı cismi çıkarıncaya kadar sırta vuru, ardından göğüs basısı uygulanır (en fazla 5 kez). Eğer hasta bilincini kaybederse kalp-akciğer canlandırmasına başlamalıdır. Ancak soluk vermeden önce ağız içerisine bakılmalıdır. Eğer yabancı cisim görülüyorsa çıkarılır. Sağlık çalışanları körlemesine parmak süpürme işlemini yapmamalıdır.

Çocuklarda Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Çocukta Heimlich manevrası Çocuğu kucağınıza alın ya da diz çökün Yerde Heimlich için tek elinizi kullanın

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Bebekte Heimlich Manevrası Karna bası uygulamayın, göğse bası uygulayın Sırta vurma için tek el kullanın Göğse bası için iki parmağınızı kullanın

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Gebede Heimlich manevrası Göğüsten yapılır

Yabancı Cisimle Havayolu Tıkanıklığı Kazazede bilincini kaybederse Bilinç Kaybı Havayolunu Aç Ağız içini Kontrol Et Solunumu Kontrol Et 2 Etkin Yapay Solunum Uygula 5 kereye kadar dene Başarılı Başarısız Dolaşım kontrolü TYD Göğüs Kompresyonları