YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ
Günümüzde insanlar, yüzme havuzlarına gittikçe artan bir ilgi göstermektedirler. Çevre ile birlikte denizlerin de giderek kirlenmesi ve temiz denizlerden de oldukça az sayıda kişilerin faydalanabilme imkanı bulması; insanları yüzme havuzuna yönlendirmektedir.
Havuz ekipmanları;
Yüzme Havuzu Bölümleri;
Sirkülasyon veya Filtrasyon Sistemi ; Yüzme havuzunda bulunan yabancı maddeleri ve fiziksel kirlilikleri arıtmak için kurulan pompa ve filtrelerden oluşan sisteme sirkülasyon sistemi denir. Bu sistem havuz suyunun filtrelerden geçerek, fiziksel olarak arıtılmasını sağlar. Bu olaya filtrasyon denir. Sirkülasyon sistemi çalışmıyor veya çeşitli sorunlardan dolayı az çalışıyor ise, havuz kimyasallarından yeterince verim alınamaz.
● Filtrasyon havuz suyunuN hazırlamaNsının en önemli bölümüdür ● Filtrasyon havuz suyunuN hazırlamaNsının en önemli bölümüdür. Tüm görülebilen kirlilikler ve floklanma ile oluşmuş topaklar filtrede tutulurlar ve ters yıkama ile sistemden uzaklaştırılırlar. ● Ayrıca filtrasyon işlemi, oksidasyon ve dezenfeksiyon işleminin verimini arttıran bir uygulamadır.
FİLTRE TEMİZLİĞİ; Filtre sürekli sürekli çalışan bir elemandır. Zamanla filtre içinde kireç artıkları ve mikroorganizmalar çoğalmaya başlar. Kaba pislikler ters yıkama işlemi ile uzaklaştırıldığı halde kum tanecikleri ve filtrenin çeperlerinde mikroorganizmalar tutunabilir. Bu durumda suyun hijyeninde bozulma meydana gelebilir. Yıllık filtre bakımının en iyi zamanı kış ve bahar sonrası sezona girmeden önce yapılan kimyasal bakımdır.
Havuzda Günlük Olarak Neler Yapılmalı ? Havuz dibinin süpürülmesi Pompa ön filtrenin temizlenmesi Filtrelerin ters yıkama ve durulanması Kimyasal maddelerin hazırlanması pH, redoks, serbest klor, bağlı klor ölçümü, Gerekli kimyasalların verilmesi ve havuzun kullanım için hazırlanması Havuz çevresinin temizliği
Sürekli dezenfeksiyon için; pH dengede tutulmalı, (7,20- 7,40) Klor seviyesi korunmalı, (açık havuzlarda 1-3 ppm, kapalı havuzlarda 1-1,5 ppm) Yosun önleyici, çöktürücü ve berraklaştırıcı gibi yardımcı ürünler kullanılmalı, Haftalık fırçalama, dip süpürgesi, ters yıkama işlemleri yapılmalı, Her yüzücü için günlük 50 litre taze su eklenmelidir.
Havuz dibinin süpürülmesi: Fırçalama işlemi:
YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ Ph nedir,nasıl ölçülür ? Havuz suyu dengesinin en önemli faktörlerinden biri pH'dır. Klor kullanmadan önce mutlaka ph değeri dengeye getirilmelidir. Gözlerimizin pH'ı 7.2-7.4 arasında olup, havuz için amaçladığımız değer bu değerlerdir. Klorun kullanılabilme oranı pH'a bağlı olduğu için, yüksek pH'larda klorun aktiflik oranı çok düşüktür . Ph için Sağlık Bakanlığı 6,50- 7,80 arası ph değeri için olumlu sonuç vermektedir. Havuzlar için ideal değeri 7.0 - 7.4 arasıdır. Bu aralıkta klor en iyi etkiyi gösterir.
PH DEĞERİ VE KARŞILAŞILAN DURUMLAR;
YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ Klor nedir ? Klor havuzu havuz yapan kimyasaldır. Havuzdaki dezenfeksiyon ve oksidasyonu sağlar. Son zamanlarda üzerinde çeşitli spekülasyonlar yapılsa da tüm dünyada havuz dezenfeksiyonunda kullanılan vazgeçilmez bir kimyasaldır. Sıvı klor ve granül klor çeşitleri en çok kullanılanlarıdır. Gaz formumun kullanımı pek yaygın değildir. Sağlık bakanlığının belirlediği ideal klor değerleri, Serbest klor; Kapalı havuzlar için 1,00- 1,50 ppm, Açık havuzlar için 1,00-3,00 ppm dir. Bağlı klor değeri ; Açık havuz- kapalı havuz için max. 0,2 ppm dir.
YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ Ne zaman ölçülür? Ölçme sıklığı toplam alkalinite ve havuzun dengesine bağlıdır. Eğer toplam alkalinite istenilen değerinde ise ve pH pek değişmezse, haftada 3-4 ölçüm özel havuzlar için yeterlidir. Site havuzları veya ticari amaçlı havuzlarda ölçümler klor ile birlikte günde 3 kez yapılmalıdır. Test kiti Piyasada yaygın bulunan iki çeşit test kit vardır; sıvı solüsyon kullanan veya tabletli kitler. İkisinde de "phenol red" adındaki kimyasal ile sonuca varılır. Tablette bulunan "klor yok edici" kimyasal daha net bir sonuç verir, sıvı solüsyonlar klordan etkilenir. Tablet ile ölçümler daha çok tavsiye edilir.
YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ Düşük pH pH düşük olduğunda aşagıdaki sorunlar olabilir; Sıvalı yüzeyler ve derz dolgular erir; Metal aksamlar korozyona uğrar; Sülfatlar oluşup, lekeler meydana gelir; Gözler ve burunlar yanar; Cilt kurur ve kaşınır; Mayolar solup yıpranabilir. Yüksek pH pH yükseldiğinde bu sorunlar meydana gelebilir: Klor etkisiz kalır ve havuz suyu bozulur; Kireç oluşur ve kum filtreler tıkanabilir; Su koyulaşır, bulanır ve parlaklığını kaybeder; Gözler ve burunlar yanar; Cilt kurur ve kaşınır.
YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ Serbest klor, bağlı klor ölçümü ? 1. Serbest klor - suda dezenfeksiyon kabiliyeti yüksek olan klordur; 2. Bağlı klor - amonyaklarla bağlı olan, istenilmeyen ve sağlığı tehdit eden klordur; 3. Toplam klor - serbest klor ve bağlı klorun toplamıdır. Test kitlerin ölçtüğü değerler serbest klor ve toplam klor olup, bağlı klor bunlardan hesaplanabilir. Nasıl ölçülür? Tabletli test kiti: Test kitinin hazneleri su ile çalkalanıp doldurulur; Test kitinde DPD yazan hazneye,1 tane DPD1 tableti atılır, eriyene kadar çalkalanır. Oluşan renk, test kiti üzerindeki renk skalası ile karşılaştırılarak Serbest klor değeri okunur; Hazneyi boşaltmadan 1 tane DPD3 tableti ilave edilip, eriyene kadar çalkalanır. Renk değişimi olusa Toplam klor değeri okunur. Bağlı klor : Toplam Klor (DPD3) - Serbest Klor (DPD1) Havuzunuzda bağlı klor yok ise DPD3 attığınızda renk değişimi gözlenmez.
Klorlama işlemi;
Klor ölçümü: pH ölçümü:
YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ Yosun Önleyici ve Yosun Öldürücü Havuz bakımında en sık yaşanan sorun yosundur. Normal bakım programlarında klor seviyesi düştüğünde, birkaç saat içinde bile, yosunun üremesi başlayabilir. Yosunla mücadele için birkaç çeşit kimyasal bulunur. Yosun önleyici Bu kimyasallar haftalık olarak havuza ilave edilir ve yosunun üremesine engel olmaya yardım eder. Tabii ki havuzda klor bulunmadığı sürece tek başlarına yosuna engel olamazlar, ama yosun oluşumunu yavaşlatırlar. Yosun öldürücü Havuzu yosun tuttuktan sonra, yosunu öldürmek amacıyla yosun öldürücü kullanılır. Bunlar yine klor ile birlikte etkili olup, tek başlarına yosunun üremesini yavaşlatır.
Yosun bulunduran havuz Yosundan arındırılmış havuz
YÜZME HAVUZLARININ HİJYENİ Çöktürücü, Topaklayıcı- Berraklaştırıcılar (Flokasyon Malzemeleri) Kum filtreleri, 20-40 mikronun (0.02mm-0.04mm) altındaki partikülleri tutamaz. Bu partiküller havuzun berraklığını bozup, bulanıklığa sebep olabilir. Havuza belirli zamanlarda çöktürücü veya berraklaştırıcı atarak bu küçük partikülleri bir araya toplayabiliriz. Bunların bir kısmı filtreye takılırken bir kısmıda dibe çöker. Dibe çöken kısımlar dip süpürgesi dediğimiz işlemle havuzdan alınır.
YÜZME HAVUZUNUN HİJYENİ Özellikle havuz yeni doldurulduğunda klorlandıktan sonra havuzun suyu renk değiştirir ama berraklığını kaybetmeyebilir. Genelikle yosundan dolayı olan havuzun yeşermesi bulanıklıkla meydana gelir. Berrak ve renkli suyun nedeni havuz suyunda bulunan metallerdir. Bu metaller doldurma su ile gelebilir, dengesiz suyun havuzdaki metal aksamlarının korozyonundan da olabilir. Hangi metaller? Havuzlarda en çok rastlanan metaller aşagıdakilerdir: Demir; Bakır; Mangan,kalsiyum(suya sertlik katar) Çözüm: Klor şoklaması ile metal iyonları tamamen oksitlenip (su iyice renklenir) filtrasyon ve çöktürme ile havuzdan arıtılır. Bu işlemlerin tekrar etmesi gerekebilir ve bir haftadan fazla sürebilir. Antiiyon veya iyon tutucu kullanarak metal iyonlarının klor ile reaksiyona girmeden tutulumu sağlanabilir.
YÜZME HAVUZUNUN HİJYENİ Demir, klorlandığında, demir içeren su kırmızı veya kahverengiye dönüşür. Azami değeri 0.3mg/L dir. Bakır klorlandığında, bakır içeren su yeşile dönüşür. Azami değeri 1.3mg/L dir. Mangan klorlandığında, mangan içeren su koyu kahve veya siyaha dönüşür. Azami değeri 0.05mg/L dir
KAYNAKLAR http://slideplayer.biz.tr/slide/2679034/ http://asistankimya.com.tr/kurumsal/hijyen-icin-havuz-bakimi.html https://www.google.com.tr/search?q=YUZME+HAVUZLARINDA+F%C4%B0LT RASYON+S%C4%B0STEM%C4%B0&biw=1366&bih=607&source=lnms&tbm=is ch&sa=X&ved=0ahUKEwjenPuEmcjJAhXDhiwKHfHJB_gQ_AUIBigB, https://www.google.com.tr/search?q=havuz+kimyasallar%C4%B1&biw=136 6&bih=607&source=lnms&tbm=isch&sa=X&sqi=2&ved=0ahUKEwi4n8v- lsjJAhVFVBQKHTthCGsQ_AUIBigB#imgdii=9H4gXEx6ZfD8qM%3A%3B9H4gXEx 6ZfD8qM%3A%3BmQkK31soX3CWjM%3A&imgrc=9H4gXEx6ZfD8qM%3A
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ CEYDA PULCU G120112031 ELİF GÖZDE YEŞİLYURT G100112079