This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sağlık bakımı ile ilgili sosyal bileşenler

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Avrupa perspektifi Sosyal eşitsizliklerin ruh sağlığında artan risklerle bağlantılı olduğu açıkça görülmektedir. Avrupa perspektifinden baktığımızda ülkeler arasında kaynaklarda büyük değişkenlik olduğunu görmekteyiz.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Gross domestic product (GDP) is a measure for the economic activity. It is defined as the value of all goods and services produced less the value of any goods or services used in their creation. The volume index of GDP per capita in Purchasing Power Standards (PPS) is expressed in relation to the European Union (EU28) average set to equal 100. If the index of a country is higher than 100, this country's level of GDP per head is higher than the EU average and vice versa. Basic figures are expressed in PPS, i.e. a common currency that eliminates the differences in price levels between countries allowing meaningful volume comparisons of GDP between countries. Please note that the index, calculated from PPS figures and expressed with respect to EU28 = 100, is intended for cross-country comparisons rather than for temporal comparisons. Source of Data: Eurostat

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Current Health Care Expenditure 2012 (¹) Countries are ranked on total (public + private) healthcare expenditure in PPS per inhabitant. Denmark, Cyprus, Portugal, Iceland, Norway and Switzerland: provisional. Ireland, Italy, Malta and the United Kingdom: not available. (²) (³) Source: Eurostat (online data code: hlth_sha_hf)

% People at risk for poverty or social exclusion 2012 The Europe 2020 strategy promotes social inclusion, in particular through the reduction of poverty, by aiming to lift at least 20 million people out of the risk of poverty and social exclusion. This indicator corresponds to the sum of persons who are: at risk of poverty or severely materially deprived or living in households with very low work intensity. Persons are only counted once even if they are present in several sub-indicators. At risk-of-poverty are persons with an equivalised disposable income below the risk-of-poverty threshold, which is set at 60 % of the national median equivalised disposable income (after social transfers). Material deprivation covers indicators relating to economic strain and durables. Severely materially deprived persons have living conditions severely constrained by a lack of resources, they experience at least 4 out of 9 following deprivations items: cannot afford i) to pay rent or utility bills, ii) keep home adequately warm, iii) face unexpected expenses, iv) eat meat, fish or a protein equivalent every second day, v) a week holiday away from home, vi) a car, vii) a washing machine, viii) a colour TV, or ix) a telephone. People living in households with very low work intensity are those aged living in households where the adults (aged 18-59) work less than 20% of their total work potential during the past year. Source of data: Eurostat

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Örnek Etki yılları arasında 26 Avrupa ülkesinde yapılan analiz; 65 yaş altı grupta işsizlikteki her %1’ lik artışın intihar etme vakalarında %0.79 oranında artış ile ilişkili olduğunu göstermiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Örnek etki Bununla birlikte ülke düzeyinde koruyucu faktörler bulunmaktadır. Örn yıllarında İspanya ve İsveç’te yapılan işsizlik ve intihar arasındaki karşılaştırma, İspanya’daki artan işsizliğin intihar vakalarında kısa dönemde artış yarattığı, İsveç’te böyle bir etki bulunmadığını göstermiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Etki örneği Yazarlar aktif iş gücü piyasasında farklı sosyal harcamalar olduğunu belirtmektedir. İsveç’te kişi başı ortalama 362$ iken İspanya’da 88 $ dır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyal Bileşenler için Değişkenler Sağlık çalışanlarının şu değişkenlerin farkında olması önemlidir: – Zayıf maddi şartlar (barınma, malzeme yokluğu, yoksul mahalle) – Olumsuz psikolojik şartlar – Olumsuz sosyo-demografik şartlar Tümü ruh sağlığını olumsuz yönde etkiler.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyo-ekonomik durum Sağlık çalışanları görünüm farklılığı olan çocuğun ailesi ile iletişim kurarken onların sosyo-ekonomik durumları (SED) hakkında temel verileri toplamak durumundadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyo-ekonomik durum Temel veriler aşağıdaki 3 büyük değişkeni içermelidir. 1.Ailenin geliri, 2.Ebeveynlerin eğitim düzeyi, 3.Ebeveynlerin mesleği- iş durumu

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Maddi yoksunluk Maddi yoksunluğun tanımı gerekli ya da uygun kabul edilen malzemelerin alımına gücünün yetmediği anlamındadır. Maddi yoksunluk oranı kişilerin dokuz üründen en az üçünü alamama, kişilerin dört ya da daha fazla ürüne gücü yetmiyorsa ciddi maddi yoksunluk olarak belirtilir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Maddi yoksunluk 1.Uzun vadeli ev kredi borçları, kira borçları, faturalar, satın alma borçları ya da taksitler; 2.Evden uzakta yılda bir haftalık tatile gücü yetmeme; 3.Beklenmeyen giderlerle karşı karşıya gelmeme;

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Maddi yoksunluk 4.Telefon alamama (cep telefonu dahil); 5.Renkli televizyon alamama; 6.Çamaşır makinesi alamama;

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Maddi yoksunluk 7.Haftada iki gün et, tavuk, balık yiyememe (vejeteryansa eş değeri); 8.Araba alamama; 9.Isınma giderini karşılayamama.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Dokuz maddeden en az üç maddeyi karşılayamama Eurostat 2013 Data ( 58% 44.3% No data 17.4% 8.1% 40.4% 4.8%

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sonuçlar Düşük gelir, işsizlik, yetersiz barınma ve düşük eğitim seviyesinin ruh sağlığı bozukluğu için büyük risk faktörleri olduğunu kanıtlar göstermektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sonuçlar Ekonomik açıdan dezavantajlı bireylerde depresyon ve anksiyetenin daha sık görüldüğünü çalışmalar kanıtlamaktadır. Dezavantajlı ve yoksul kişiler ortak ruh sağlığı bozuklukları ve olumsuz sonuçlarına maruz kalmaktadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sonuçlar Bu yüzden finansal sıkıntılar ruh sağlığı problemlerinin hem nedeni hem sonucu olabilir. Sonuç olarak, eğer çocuğun ailesinde düşük sosyoekonomik durum varsa ve /ya da ruh sağlığı problemi varsa bunun çocuğun gelişimi üzerine olumsuz etkisi olabilir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Çocukluk dönemi Sonuçları Anne karnında gelişimden 8 yaşa kadar olan erken çocukluk dönemi bireyin fiziksel ve zihinsel kapasitesinin temellerinin atıldığı ve şekillendiği kritik bir gelişim dönemidir. Bu aynı zamanda dış etkilere en çok duyarlı dönem olarak düşünülmektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Çocukluk dönemi sonuçları Dış etki faktörleri ve bunların çocukluk dönemi etkilerini ele alan 32 Avrupa ülkesinde yapılan 201 çalışma sistematik olarak gözden geçirilmiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Çocukluk dönemi sonuçları İnceleme erken çocukluk döneminde gelişime etki eden çok çeşitli bağımsız faktörlerin bulunduğunu belirtmiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Çocukluk dönemi sonuçları Gelişime etki eden faktörlerden örnekler: – Yoksul mahalle ortamı – Düşük aile geliri-kısıtlı refah düzeyi – Düşük eğitimli ebevyenler – Düşük mesleki statü ve sosyal sınıf – İşsiz ebeveynler

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sağlık bakım perspektifi Maddi yoksulluk içinde olan ailelerde yaşayan çocuk ve ergenlerin ruh sağlığı problemleri yaşama olasılığının, maddi zorlukları olmayan ailelerde yaşayanlara göre 2,5-3 kat fazla olduğu özel araştırmalarda gösterilmiştir. Bu çocukların gelişimi engelleyen koşullarda olmaları beklenen sonuçtur.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sağlık bakım perspektifi Aile yapısı da iyilik halinde önemli bir rol oynar. Örneğin tek ebeveynli çocuklarda ruh sağlığı problemlerinin görülme olasılığının, iki ebeveyni olanlara göre iki kat fazla olduğuna yönelik kanıt bulunmaktadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sağlık bakım perspektifi Sosyal konutlarda yaşayan, eğitim seviyesi düşük, dar gelirli geniş ailelerin de çocukları büyük risk altındadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sağlık bakım perspektifi Ebeveynleri ruh sağlığı problemlerine sahip olan çocuklar daha fazla risk altındadır. Bir çalışma, annesi ruh sağlığı hastalığı olan çocukların 5 kat daha fazla olasılıkta ruh sağlığı bozukluğuna sahip olabileceğini göstermiştir. Bir başka çalışma depresyon tanısı almış ebeveynlerin çocuklarının 20 yaşından önce %50 risk oranında kendilerinde depresyon gelişebileceğini göstermiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sağlık bakım perspektifi Adölesan çağında madde bağımlığı gibi riskli davranışlara eğilim bulunmaktadır. Örneğin,11-15 yaş düzenli sigara içen İngiliz çocuklarının % 41’inde ruh sağlığı bozukluğu ve en az haftada bir kez alkol tüketen bu yaş gençlerin %24’ünde ayda en az bir kez esrar kullanımı bulunmaktadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sağlık bakım perspektifi Ergenler ve genç yetişkinler için eğitim çıktıları ile ilgili olarak, ruh sağlığı kötü etkilenen bu gençler eğitim başarısızlığı ve işsizlik açısından yüksek risk altındadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Ruh Sağlığı

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Yaygınlık Ruh sağlığı problemleri dünya çapında oldukça yaygındır, dört aileden birinde en az bir kişide davranış ya da ruhsal bozukluk görülmektedir. Picture: epSos.de

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Yaygınlık Geçen sene Avrupa Birliği topluluk çalışmalarında ve İzlanda, Norveç ve İsviçre’de yapılan çalışmaların sistematik incelemeleri yaş arası nüfusun %27’sinin en az bir ciddi ruh sağlığı problemi yaşadığını göstermiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Yaygınlık Çocuk ve ergenlerin %10-25’inde ruh sağlığı bozukluğu görülmekte, çocukların ortalama %20’sinde ruhsal bozukluk yıl içinde görülmekte, %10 civarında bir kez görülmekte.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Yaygınlık Ortak ruh sağlığı bozukluğu olan insanların yaklaşık yarısı 18 aydan uzun periyotlar halinde etkilenirken

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Yaygınlık Nüfusun bazı kesimlerinde kötü ruh sağlığının kronik atakları artmıştır. – Düşük sosyo-ekonomik statü – Uzun-dönem hastalık – işsizlik

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sıklık Ruhsal sağlık problemlerinin görülme sıklığı zamanla artmıştır. Son 25 yılda ergenlerde depresyon ve anksiyete oranları %70 artmıştır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet Ruh sağlığı tedavisinde ve hastalığın ortaya çıkışında bazı cinsiyet farklılıkları saptanmıştır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet Erkeklere göre kadınlarda depresyon daha yaygın olarak teşhis edilmekte ve 4 kadından birinde depresyonun tedavi gerektirdiği, buna karşılık erkeklerde bu oranın 10:1 olduğu görülmektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet Fobi ya da obsesif kompulsif bozukluğa sahip insanların %60’sı kadındır ve kadınların anksiyete bozukluğuna sahip olma olasılığı erkeklere göre iki kat fazladır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet Bu farklılıkların sebepleri açık değildir ancak, ruh sağlığı bozuklukları raporunda bildirildiği gibi farklılıkların kaynağı cinsiyete bağlı olduğu kadar sosyal ve biyolojik faktörlerden de kaynaklanabileceği belirtilmektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet Araştırma ruh sağlığı problemlerinde kadınların %29’unun tedavi almakta olduklarını göstermiştir, bu oran erkeklerde %17’dir. Aynı semptomları taşısalar bile toplumsal cinsiyet kalıpları kadınları erkeklere göre daha kolay tedaviye yönlendirmektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet ve çocuklar 5 yaşından 10 yaşına kadar erkek çocuklarında ruh sağlığı bozukluğu görülme yaygınlığı %10,4 olarak tahmin edilmekte iken bu oran kız çocukları için %5,9 dur.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet ve gençler yaş arası genç erkeklerde yaygınlık %12,8 iken kızlarda %9,65 tir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet Epidemiyolojik çalışmalar psikiyatrik bozukluk tanılamalarında cinsiyete bağlı farklılığı gösterememiştir. Bu çalışmalar ruh sağlığı bozukluğu tanısının erkeklerde ergenlik öncesi kızlarda ise ergenlik sonrası konduğunu da göstermektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet ve risk faktörleri Erkekler kadınlara göre madde bağımlılığına daha yatkındır, örneğin erkeklerin %5,6’sı alkol uyuşturucu kullanırken kadınlarda bu oran %1,3’ dür.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Cinsiyet ve risk faktörleri Esrar kullanım oranının %75’i ve diğer yasa dışı maddelerin kullanım oranının %69’u erkeklere ait.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Etnik yapı İngiltere’de yapılan bazı araştırmalarda beyaz nüfusa göre etnik gruplarda daha yüksek oranda depresyon görüldüğü belirtilmektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Etnik yapı İngiliz Hint ve İngiliz beyaz gençleri arasında yapılan bir karşılaştırma 5-16 yaş arası çocuklarda Hint kökenli İngilizlerin beyaz nüfusun yarısından daha az oranda psikiyatrik bozukluğa sahip olduklarını göstermiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Etnik yapı Tedavi ile ilgili olarak, pratisyen hekim tarafından tespit edilen ruh sağlığı problemlerinin azınlık etnik gruplarda daha az olduğu raporlanmıştır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Etnik yapı Bu gruplardan gelen hastalara beyaz nüfusla kıyaslandığında danışmanlık, psikoterapi sunma olasılığı az olmasına rağmen yüksek dozda ilaçların reçete edilmesi daha çoktur.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyal gruplar Bazı sosyal gruplar ruh sağlığı problemleri açısından yüksek risk altındadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyal gruplar Mültecileri içeren bir çalışmada mültecilerin üçte ikisinin savaşa maruz kalma ya da kendi ülkesinde hapishanede kalması nedeniyle ciddi ölçüde depresyon ve anksiyete yaşadığını göstermektedir. Aynı zamanda yeni bir ülkeye geldiklerinde psikolojilerini bozacak sosyal izolasyon, dil problemi ve ayrımcılık sorunları yaşayabilirler.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyal gruplar Ailesinde ruh sağlığı tedavisi alan bireylerin olduğu kişiler genel nüfusa kıyasla daha çok risk altındadır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyal gruplar Bedensel engelli bireyler – İşitme kaybı olan insanların %25’inde ruh sağlığı ile ilgili ihtiyaç durumu tespit edilmiştir. – Öğrenme zorluğu olan insanların %25-40 ‘ında çok önemli ruh sağlığı bozukluğu olduğu tespit edilmiştir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Ruh Sağlığı Sorunu Mu Değil Mi? Kırmızı Bayrak? Eğer çocuk her öğleden sonra ders boyunca sınıfta uyuyakalıyorsa? Eğer çocuk çok sık okula geç kalıyorsa? Eğer çocuk sınıfta yönergeleri izleyemeyip sıklıkla geri kalıyorsa? Eğer çocukta öfke sinir krizi varsa? Eğer çocuk çok bakımsız dağınıksa?

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Gelişimsel Hedefler(6-12 yaş) 6-12 yaş arası – Gelişim süreci İş kapasitesini öğrenmeye başlar Hayal gücü ve yaratıcılığı gelişir Öz-bakım becerileri gelişir Bilinç gelişir İş birliğini, oynarken paylaşmayı öğrenir ve sosyal kuralları takip eder

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Normal Zor Davranışlar 6-12 Yaş Arası Kardeşler ya da akranlar arası kavgalar, tartışmalar Erkek ya da kadın vücudu hakkında merak Test etme sınırları Sınırlı dikkat Kabul edilme ile ilgili kaygılar Yalan söyleme Davranışın sorumluluğunu almama

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Daha Ciddi Durumlar 6-12 Yaş Aşırı saldırganlık Kendine ya da başkalarına ciddi zarar verme Uç korkular Okula gitmek istememe/okul korkusu Yangın Çıkarma Sık olan aşırı reaksiyonlar Kısa süreli odaklanma sorunu (5 dakika) Suçlu davranış kalıpları

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Gelişimsel Hedefler Yaş Arası Kimlik gelişimi –çocuk kendi kimliğini geliştirir- sosyalleşme gelişir – Ustalık becerilerinde gelişim devam eder Davranışın sorumluluğunu kabul etme Arkadaşlık ilişkilerini geliştirebilme Toplumsal kurallara uyma

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Normal Zor Davranışlar: yaş Huysuzluk-Aksilik! Ebeveynlere aldırış etmeme Daha çok içe dönüklük Akran çatışmaları İlişkileri hakkında kaygı ve endişe Sınırları zorlama Kimlik Arayışı/Keşfedişi Madde kullanımı deneme Cinsellikle ilgilenme

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Yardım için Çağrı: yaş Cinsel konularda karışıklık İntihar/cinayet düşünceleri Kendini yaralama Sık öfke nöbetleri Günlük aktivitelerden kendini çekme Ders notlarında, davranış ve tutumlarında, hijyende, uykusunda ya da yeme alışkanlıklarında önemli değişim Suç işleme Aşırı kavgacılık ya da saldırgan olma (sözel ya da davranışsal) Günlük faaliyetleri yapamama Çok sayıda somatik yakınmalar

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Tartışma Normalle normal olmayan durumu nasıl ayırt edebilirsiniz? – Nasıl söyleyebilirsiniz?

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Depresyon Uykusuzluk ya da çok uyuma İştahsızlık ya da aşırı yeme Libido kaybı Yorgunluk ya da enerji kaybı Ajitasyon ya da başkaları tarafından fark edilen psikomotor gerilik. Üzüntü, ağlama Düşüneme, konsantrasyon sıkıntısı Sabahları çok yoğun depresyon Diğerlerinden geri çekilme Düşük benlik saygısı Kendine güvensizlik Kendini suçlama İntihar düşünceleri Kalıcı keder Öfke Duygudurum dalgalanmaları Memnuniyet ve ilgi kaybı DuygularDüşünceler Beden Davranış

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Depresyon Hafif depresif episod – Yukarıda belirtilen semptomların genellikle iki ya da üç tanesi bulunur. Hastalar durumdan sıkıntılıdır ama birçok aktivitesine devam edebilir. Orta depresif episod – Yukarıdaki dört ya da daha fazla semptom görülür hastalar sıradan aktivitelere devam etmekte zorlanır. Psikotik semptomlar olmadan ağır depresif episod – Yukarıdaki belirtilerden özellikle üzüntü, benlik saygısı kaybı, değersizlik ya da suçluluk duygularının bulunduğu episottur. İntihar düşünceleri ve eylemleri yaygındır çok sayıda somatik yakınmalar görülür.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Depresyon Belirtiler akademik ya da işlevsel bozulma ya da klinik seviyede kaygı bozukluğuna sebep olmaktadır. Belirtiler ilaç kullanımının ya da medikal tedavinin psikolojik etkilerine bağlı değildir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Çocuklar Huzursuz ruh hali (depresif mod’ a karşılık) Gözlenen duyarsızlık/ilgisizlik ve yaygın can sıkıntısı (vs. zevk alamama) Olması gereken kiloda olamama (çok önemli kilo kaybı dışında) Somatik yakınmalar Sosyal geri çekilme Okul performansında düşüş

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Ergenler Uyumada ya da uykuya dalmada sorun, zamanının çoğunu yatakta geçirme Yorgun, huysuz, çoğunlukla mutsuz, sinirli, ağlamaklı Huzursuz hissetme Zevk aldığı şeylere ilgi kaybı, işe başlama ve bitirmede zorluk Dikkat kaybı, unutkanlık, kolayca dikkatte dağılma Sosyal geri çekilme, arkadaşlık kaybı Olağan dışı bir şey yaparken endişe ve panik hali Ya yemeyi ret etme ya da çok yeme Fiziksel olarak açıklayamadığı ağrılar ve acılarla berbat hissetme ve okula gitmek istememe

Depresyon –Belirtiler ve işaretlerNeyi fark edebilirsiniz Zevk alamamaOlağan faaliyetlere ilgisizlik İlgisizlikSıkılma, motivasyon kaybı BitkinlikHer zaman yorgun Psikomotor retardasyon (hareketlerde yavaşlama) Üşengeçlik, ağırdan alma HoşnutsuzlukYerinde duramama, uyum sağlayamama SinirlilikÇabuk kızma, aksi AjitasyonGergin, diken üstü Uyku problemleriUyuma problemleri, uyuyakalma, çok erken kalkma ya da çok uyuma ÜzüntüMutsuzluk, çoğu zaman kötü hissetme Değersizlik, sevilmediğini hissetmeKendi hakkında kötü düşünceler SuçlulukKendini haddinden fazla ayıplama Sosyal geri çekilmeYalnızlık, diğerlerinden kaçınma Kazaya yatkınlık, intihar düşünceleriÖlüm ya da kendine zarar verme konuşma Hafıza güçlükleriDetayları unutma,görevleri unutma

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Ailelere etkisi Aileler konuyu yalnızca damgalama, suçlama ya da utanma olarak adlandırarak psikolojik ya da ruh sağlığı hastalıklarının farkında değillerdir. Çocuklarının bir sorunu olduğunu kabul ettiklerinde süreç uzun ve zor olabilir. Tanı tüm aileyi etkilemektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Ailelere etkisi Tanı konmamış ve tedavi edilmemiş ruhsal hastalıkların etkisi: Belirtiler kritik gelişimsel dönemde geriliğe sebep olur (okulda, arkadaşlarla ve evde); Çocuklar hayatta başarılı olmak için gerekli sosyal, fonksiyonel ve akademik becerileri geliştirmede başarısız olurlar; Davranışlar genelde hoş olmayan ve rahatsız edicidir ve Çocukluk dönemi, ruh sağlığı problemleri ile gasp edilmektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Ailelere etkisi Danışmanlık alma: Aileler çoğunlukla başarısız bir şekilde bir çok kurumdan destek aramaya çalışır; Çocuk servislerinde çalışan insan kaynağı yetersizliği ve bekleme süresi gecikmeye sebebiyet verir ve Tam ve etkin hizmetler nadiren bulunur ancak tüm aileyi değil sadece çocuğa odaklanır.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Ailelere etkisi Ebeveynler “ gelin ve çocuğunuzu alın” çağrısıyla alelacele işten çıkar. Aileler kendilerine bu süreçte yardımcı olacak kaynakları bulmakta zorluk çelmektedir. Çocukları ruh sağlığı hastalığı tanısı alan aileler kendilerini çok yalnız ve izole olmuş hissetmektedirler.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. İşgücü konuları Çocuk ruh sağlığı uzmanları özellikle çocuk psikiyatrlarının sayısı oldukça yetersizdir. Koruyucu ve önleyici hizmetler oldukça azdır. Pediatrik insan kaynakları bir çok zorlukla mücadele etmektedir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Perrin JM et al. Arch Pediatr Adolesc Med 2007;161: Aile-Toplum Merkezli – Çocuk ve Gençlik Hizmetleri Sistemi

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Stratejiler: Aile için ne yapılabilinir Aile düzeyinde: Ailelerin duygusal karmaşalarını ilk aşamada anlamak; Aileye servis destek hizmetlerine nasıl ulaşacağı konusunda yardım etmek; Aileye daha çok bilgi edineceği kaynak sağlamak ve Aileye bu sorunu sadece onların yaşamadıklarını anlamalarını sağlayabilecek dayanışma gruplarına yönlendirmek.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Stratejiler: Aileler için ne yapılabilir Sistem düzeyinde: Uygun politikalar kurmak ve geliştirmek; Etkin servis ve sistemlerin tam olarak gelişmesini sağlamak; Yenilikçi uygulama modellerinin ve insan kaynaklarının gelişimini sağlamak; Erken teşhis -erken müdahaleyi desteklemek; Çocuklara hizmet sunan ortak girişimleri desteklemek ve Dayanışma, eğitim ve destek için ailelere aile dayanışma organizasyonları hakkında bilgi vermek, tanıtmak.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Sosyal etmenler/kültürel etkiler Dirence ya da sıkıntıya katkı sağlayan psiko-sosyal faktörler Spesifik konular YAŞAM

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Konjenital Anomaliler Görünüm farklılıklarına neden olan konjenital anomalilerle ilgili olarak, olumsuz sonuçlara eşlik eden başka faktörlerinde olabileceğini anlamak önemlidir. Örnek olarak yarık damak-duduk ile ilişkili eğitim başarısı…

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Konjenital anomaliler Araştırmalar yarık damak/dudak olan bazı bireylerin – Standart IQ testlerinde başarı gösteremedikleri – Nöro-psikolojik fonksiyonlarda yetersizlikler, – İlave durumlar (örn; öğrenme zorlukları, disleksi) – Düşük okul başarıları ve /veya özel eğitim hizmetlerini kullanma Bu eksiklikler yarık türüne bağlı olabilir.

This project has been funded with support from the European Commission UK01-KA This publication [communication] reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use, which may be made of the information contained therein. Konjenital anomaliler Yarık damak/dudaklı bir çok çocuk ve genç uzun süre hastanede kalmayı içeren tedaviler ve klinik muayenelerine gitme sebeplerinden ötürü okula gidememe durumunda kalmaktadırlar. Bundan başka, bu çocuk ve gençler muhtemel işitme ve iletişim zorlukları ile de baş etmek zorundadır.