ANLAMA TEKNİKLERİ: OKUMA EĞİTİMİ GİRİŞ, TANIM, KAPSAM, ÖZELLİK, İLKE YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN ARI
TANIM Onun okuması yoktur. Çok okuyan çok bilir. Bizim çocuk iyi okuyor. Oku da adam ol! Canına okurum.
TANIM Büyük resmi okumak gerek. Görselleri okudun mu? Oğlum! Kitaba bakmadan İstiklâl Marşı’nı oku.
Oku baban gibi, eşek olma! TANIM Hoca seni okudu mu? Ben okuturum arabayı. Oku baban gibi, eşek olma!
TANIM Yazıya geçirilmiş bir metne bakarak bunu sessizce çözümleyip anlamak veya aynı zamanda seslere çevirmek (TDK, 1998).
Gözlerin ve ses organlarının çeşitli hareketlerinden ve zihnin anlama ve kavrama çabasından oluşan karmaşık bir etkinliktir (Kırkkılıç vd. 1999).
Bir yazının harflerini, sözcüklerini, imlerini tanımak ve bunların anlamlarını kavramaktır (Göğüş, 1978).
Bir yazıyı, sözcükleri, cümleleri, noktalama işaretleri ve öteki ögeleriyle görme, algılama ve kavrama sürecine dayanan bir dizi fiziksel ve zihinsel etkinlikler bütünüdür (Kavcar vd. 1998).
Bilişsel davranışlar ve psiko-motor becerilerin ortak çalışmasıyla yazılı sembollerden anlam çıkarma etkinliği, yazının anlamlı ses hâline dönüşmesidir (Sever, 2004).
Basılı sözcükleri duyu organları yoluyla algılayıp bunları anlamlandırma, kavrama ve yorumlamaya dayanan zihinsel bir etkinliktir (Özdemir, 1993).
Bir yazıyı, sözcükleri, cümleleri, noktalama işaretleri ve öteki ögeleriyle görme, algılama ve kavrama sürecine dayanan bir dizi fiziksel ve zihinsel etkinlikler bütünüdür (Kavcar vd. 1998).
Yazı dilinin anlamlı olarak yorumlanmasıdır (Harris ve Spay, 1990).
Geçmiş yaşantılar aracılığıyla metinden oluşturulan anlamların hatırlanması ve okuyucunun önceden sahip olduğu kavramları kullanarak yeni anlamlar kurması için uyarıcı görevinde olan yazılı sembollerin tanınması, algılanması sürecidir (Tinker ve McClough, 1968).
İnsanın yazılı metinlerle etkileşimde bulunduğunda kullanabileceği bilgi edinim yeteneğidir (Urquhart ve Weir, 1998).
Duyu organları aracılığı ile Görme, algılama, dikkat, odaklanma, hatırlama, ilişki kurma, kavrama, değerlendirme, yorumlama, seslendirme gibi farklı bileşenlerden oluşan bilişsel işlemler sürecidir.