FİİLİMSİLER DOĞAN AKYÜREK 9-A,41
FİİLİMSİLER Eylem anlamı taşıyan fakat isim,sıfat ve zarf görevlidirler. ÖRNEK: Adamın çalışması güzeldir.(Eylem anlamlı fakat isim görevlidir.) NOT:Fiilimsiler,çekimlenemezler.Yan cümlecik yaparak,cümleyi birleşik yapılı yaparlar.Ayrıca;fiilimsilerin yüklem olmaları sadece ek fiiller ile mümkündür. ÖRNEK: Anlattığınız hikaye bizi sarstı. Bize bakan adam gitti.
İSİM FİİLLER Anlam olarak fiil,görev olarak ise isimdirler EKLERİ: -mek : Satmak -me : Satma -iş : Satış NOT:-me olumsuzluk eki ile, isim fiil eki olan -me birbirine karıştırılmamalıdır.Ayrıca,eylem anlamını yitirmiş kelimeler;fiilimsi olamazlar. ÖRNEKLER: 1-Çocuğun ağlayışı yürek yakıyordu. 2-Yürüyüşünden tanırdık onu
SIFAT FİİLLER EKLERİ: -en : Çalışan insan kazanır. Anlam olarak fiil, görev olarak sıfattırlar EKLERİ: -en : Çalışan insan kazanır. -esi : Görülesi manzaraydı -( )r : Burayı andıran bir yerdi. -mez :Paha biçilmez birşeydi. -dik :Tanıdık insanlarda vardı. -ecek:Gelecek Salı gideceğiz. -miş :Çürümüş meyveleri yeme. NOT:Sıfat fiiller ek almadıkça cümle sonuna gelmezler. ÖRNEK:Okumuş kişiler kültürlü olurlar.
ZARF FİİLLER Anlam olarak fiil, ancak görev olarak zarftırlar. EKLERİ:….-i….-i :Gel oynayı oynayı. :….-e….-e :Güle güle gidiniz. -ip : Çalışıp kazandı. -erek : Ali koşarak gitti. -ince : Zil çalınca dışarı çıktı. -r….-mez :Gelir gelmez bizi ara. -eli : Sen geleli neşesi arttı. -meden : Kitabı sıkılmadan okudu. -ken :Ek-fiilin, bağ fiil şeklidir.Ayrıca;-iken çekimli fiillerin,bağ fiil biçimlerini yapar. ÖRNEK: Biz geliyorken, o gidiyordu.