Eğitim Psikolojisi Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık Öğrenme Stratejileri Eğitim Psikolojisi Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık
Öğrenme stratejileri Öğrenme stratejleri: bireyin öğrenmesini etkileyen süreçler, öğrenmeyi etkili kılmak için yapılanlar, bilginin belleğe kodlanması ve geri çağrılması için kullanılan işlemlerdir.
Öğrenme stratejileri temel olarak şu başlıklarda toplanabilir: Dikkat stratejileri Tekrar stratejileri Anlamlandırma stratejileri Örgütleme stratejileri Yürütücü biliş stratejileri Duyuşsal stratejiler
Öğrenmede dikkat önemli bir değişkendir. Aşağıdaki stratejiler dikkati artırmaya yönelik stratejilere örnek olarak söylenebilir: Altını çizme Anahtar sözcükleri belirleme Başlıkları ve alt başlıkları inceleme Bilinmeyen sözcükleri işaretleme
Tekrar stratejileri bilginin kısa süreli bellekte tutulması ve oradan uzun süreli belleğe aktarılmasında rol oynamaktadır.
Aşağıdaki stratejiler tekrar stratejilerine örnek olarak verilebilir: Tekrar etme Tekrar okuma Sesli olarak tekrarlama Yazıya aktarma Bazı bölümleri aynen yazma
Anlamlandırmayı artıran stratejiler bilginin uzun süreli bellekte anlamlı bir bütün olarak depolanmasını sağlarlar. Anlamlandırmayı artırma stratejilerinin temel olarak yeni öğrenilen bilgi ile geçmiş öğrenmeler arasında bağ kurulmasına ilgili olduğu söylenebilir.
Geçmiş öğrenmelerle ilgili sorular sorma Aşağıdaki stratejiler anlamlandırmayı artırmaya yönelik stratejilere örnek olarak verilebilir: Konunun ana fikrini belirleme Özetleme Metni yorumlayarak not alma Sorular oluşturma Karşılaştırma Benzetim yapma Geçmiş öğrenmelerle ilgili sorular sorma
Örgütleme stratejileri, öğrenilen bilgilerin düzenlenip yapılandırılarak kodlanmasını sağlayan stratejilerdir. Örgütleme stratejileri anlamlandırma stratejileriyle birlikte kullanılır. Aşağıdaki stratejiler örgütleme stratejilerine örnek olarak verilebilir: Şemalar kullanma Bellek destekleyiciler kullanma Yerleşim Zincirleme Askı sözcük Baş harfleri düzenleme
Yürütücü biliş stratejileri, bireyin kendi düşünme süreçlerinin ve öğrenmesinin farkında olmasıyla ilgilidir.
Aşağıdaki stratejiler yürütücü biliş stratejilerine örnek olarak verilebilir: Öğrenme stratejilerini bilme Uygun öğrenme stratejisini uygulayabilme Kendi öğrenme stilini bilme Hedeflere ulaşma durumunu sorgulama
Öğrenciler öğrenirken uygun bilişsel stratejileri kullansalar bile kimi kez öğretim hedeflerine ulaşmada güçlüklerle karşılaşırlar. Bu güçlükler, duygusal etmenlerden kaynaklanabilir. Öğrenmede duygusal ya da güdüsel etmenlerden oluşan engelleri ortadan kaldırmak için kullanılan stratejiler duyuşsal stratejiler olarak adlandırılmaktadır.
Aşağıdaki stratejiler duyuşsal stratejilere örnek olarak verilebilir: Önemini belirleme Hedef belirleme Olumlu öz konuşma
Türkiye’nin Eurovizyon Yarışmasına Gönderdiği Şarkılar (1978 – 1990) Uygulama 1 Yerleşim (loci) yöntemi Eski Yunan’da hatiplerin uzun konuşmalarını belleklerinde tutmak için başvurdukları bir yoldur. Bu stratejide anımsanmak istenen bilgiler nesnelerle ilişkilendirilir. Örneğin hatırlanması istenen bilgiler evden işe giderken yolda karşılaştığımız binalarla, nesnelerle ilişkilendirilerek öğrenilir. Siz de Eurovizyon şarkı yarışmasında Türkiye’yi temsil eden şarkıların isimlerini “yerleşim” yöntemi ile ezberleyiniz: Türkiye’nin Eurovizyon Yarışmasına Gönderdiği Şarkılar (1978 – 1990) Seninle bir dakika Sevince Petrol Dönme dolap Hani Opera Halay Diday diday Haley Şarkım sevgi üstüne Sufi Bana bana Gözlerinin hapsindeyim
Uygulama 2 Düşük benlik algısı olan, başarısız bir öğrencinize olumlu öz konuşmayı öğretmek istiyorsunuz. Bir örnek durumu kurgulayınız.