DÜNYA BİR KAĞIDA NASILSIĞAR? SOSYAL BİLGİLER

MİNYATÜR PARKI (MİNİATÜRK) Miniaturk 02 Mayıs 2003 tarihinde ziyarete açılmış, "Büyük Ülkenin Küçük Bir Modeli" sloganıyla yola çıkan Miniaturk Türkiye'nin vitrini oldu ve binlerce tarihi eser arasından, bilinirliğine, dönemini temsil yeteneğine ve maketi yapılabilirliğine göre seçilen 122 mimari eserin, 1/25 oranına küçültülmüş minyatür modellerine yer verildi.

PİRİ REİS KİMDİR . Pîrî Reis[1] (Osmanlı Gelibolu - 1554, Kahire), Türk-Osmanlı denizci ve kartografı. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Bey'dir.[1] Künyesi Ahmet ibn-i el-Hac Mehmet El Karamani'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır.

TARİHTE İLK ÇİZİLEN HARİTALAR Dünyanın ilk haritası ünlü Türk denizci Piri Reis tarafından çizildi. Pîrî Reis (d. 1465-70, Gelibolu - ö. 1554), Osmanlı denizcisi. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab- ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır.

ÇİZGİ ÖLÇEK NEDİR Plan veya haritanın alt köşesinde yatay bir çizgi ile gösterilen, harita üzerindeki uzunluğun gerçekte ne kadar uzunluğa karşılık olduğunu belirten ve bunun çizgi üzerinde işaretlenmesiyle elde edilen ölçek.

KESİR ÖLÇEK NEDİR? Plan ve haritaların ölçekleri payı 1 olan ve kesirli sayılarla gösterilen ölçek

Paralel nedir? Birbirine kavuşmadan uzayıp giden ve aralarındaki uzaklık hiç değişmeyen çizgilerdir. Bir geometri terimidir.

Meridyen nedir? Kutuplardan geçmek üzere ekvatora dik olarak çizildiği düşünülen çembere denir.

KITA NEDİR? Kıta veya anakara, yeryüzünü oluşturan büyük kara parçalarına kıta denir

OKYANUS Kıtaları birbirinden ayıran engin, açık deniz, ana deniz, umman Ana karaları birbirinden ayıran büyük deniz.

EKVATOR NEDİR? Ekvator: Yer yuvarlağının eksenine dik olarak geçtiği ve yer yuvarını iki eşit parçaya böldüğü varsayılan en büyük çember

KUZEY KUTUP NOKTASI Kuzey Kutbu Dünya'nın ekseninin üst kısmında, (kuzey)de kalan noktayı tanımlar.

GÜNEY KUTUP NOKTASI Güney Kutbu, Dünya ekseninin alt kısmında (Güney ucunda) kalan noktayı tanımlar

FARKLI YAŞAM ŞEKİLLERİ VE İKLİM İnsanlar farklı doğal ortamlarda yaşarlar . Yaşadıkları ortam onların yaşam şekillerini de etkiler.

ÇÖLDE YAŞAM Ekosistem çeşitlerinden biri olan, iklimi kurak,  sıcaklık farkı fazla, bitki çeşitliliğin az olduğu ekosistemde görülen iklim tipine "Çöl iklimi" denir. Yer yüzünde görülen başlıca iklim tiplerinden biri olan "çöl iklimi",  çöl ekosistemlerinde görülür.

SICAK ÇÖL İKLİMİNİN ÖZELLİKLERİ 1. 30 ° enlemlerinde görülür. 2. Yılda 1-2 kez yağış düşer. 3. Vahaların dışındaki yerler yerleşmeye elverişli değildir. 4. Yıllık sıcaklık farkı azdır.

Dünya'nın en büyük çölleri? 1. Büyük Sahra 2. Libya 3. Kalahari 4. Nübye 5. Büyük Kum Çölü

ÇÖL İKLİMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ 1. Günlük sıcaklık farkının fazladır. 2. Yağışların yok denecek kadar azdır. 3. Sıcaklık farkının fazla olması nedeniyle kayaların fiziksel parçalanma hızları yüksektir. 4. Kimyasal çözünme yetersizdir. 5. Toprak oluşumu zordur.

KUTUP ÇEVRESİNDE YAŞAM Matematiksel bir belirlemeye göre kutup bölgeleri kutup dönencelerinin altında ve üstünde kalan (ve her biri 21,2 milyon km² büyüklüğünde olan) yerler olarak tanımlanıyor.

KUTUP ÇEVRESİ Bir adını da Eski Yunanca’da “ayı” anlamına gelen arktos sözcüğünden alan Kuzey Kutup Bölgesi toplam 27 milyon km²’lik bir alana yayılır. Bunun 9 milyon km’si kara, geri kalanı denizdir.

KUZEY KUTBU Sularla çevrili büyük bir kara parçası olan Antarktika’nın tersine, Kuzey Kutbu kısmen karalarla çevrili bir okyanustan oluşur.

KUTUP ÇEVRESİNDE ULAŞIM Kutuplarda ulaşım aracı olarak köpeklerin çektiği kızakları ve kar motosikletleri kullanılır.

AMAZONDA YAŞAM (EKVATORAL İKLİM) YAĞMUR ORMANLARI Ekvator'un her iki yanında, yaklaşık 10 derece kuzey ve güney enlemleri arasında kalan tropik ormanlara yağmur ormanları denir.

AMAZONDA YAŞAM ORMAN TABANI ORMAN TABANI : Hayvan yaşamıyla ve özellikle böceklerle dolu bölge. Yağmur ormanındaki en büyük hayvanlar genellikle burada yaşarlar. Orman tabanı hayvan yaşamıyla doludur.

YAĞMUR ORMANLARINA ÖZGÜ YİYECEKLER Hindistan cevizi, Brezilya cevizi, Makadamya cevizi, muz, sinirotu (plantain), ananas, hıyar, kakao (çukulata), kahve, çay, avokado, papaya, guava, mango (hintkirazı), manyok (cassava), tapyoka, tatlı patates (yams), bamya, tarçın gibi yiyeceklerdir.

MUSON ASYASINDA YAŞAM Arapça mevsim anlamına gelen muson, klimatolojide zemine yakın olarak esen mevsimlik hava cerayanlarını ifade eder.Diğer bir değişle muson, bütün yaz boyunca denizlerden karalara; bütün kış boyu karalardan denizlere esen rüzgar sistemidir.

Musonlar Asyasında başlıca üç muson sistemi bulunmaktadır. Bunlar; 1)Hint Musonu 2)Japon Musonu 3)Malezya Musonu

HINT MUSONU Muson rüzgarlarının en belirgin. Bu muson yazın Hint okyanusu üzerinde bulunun yüksek basınç alanlarından, Asya kıtasının alçak sahalarına doğru oluşan hava hareketidir.

MALEZYA MUSONU Güney Çin, Hindiçini ve Malezyayı tesiri altında bulunduran bu muson tipine bütün olarak Malezya Musonu denir.

JAPONYA MUSONU Japon musonu, Kuzey Çin, Mançurya ve Japonya’yı tesiri altında bulundurur.Bu sahalar kışın Asya kıtasının soğuk  havasını, yazın ise Kuzey Pasifik’in ılık havasını alırlar.

SORULARI ÇÖZELİM 1.Soru: Yeryüzünün tamamının ya da belirli bir parçasının belirli bir ölçeğe bağlı kalınarak küçültülerek kağıda çizilmiş şekline ne ad verilir?

Cevap: Harita

2.Soru:Yeryüzünü oluşturan büyük kara parçalarına ne ad verilir?

CEVAP: KITA

3.Soru:Dünyanın en büyük çöllerine örnek veriniz.

CEVAP: Sahra çölü, Kalahari, Nübye , Büyük Kum Çölü

Soru4:Ekvatoral iklimin görüldüğü yerlerin özelliklerine örnek veriniz.

CEVAP:Bitki örtüsü geniş yapraklı gür ormanlardır.

SORU5:Güney yarım kürenin en güneyinde bulunan Afrika ve Okyanusya’nın güneyinde bulunan içinde ülke bulunmayan kıta hangisidir?

CEVAP:Antartika kıtası

KARDELEN 365 TUNÇ PINAR ÖZKANLI 383