POLATLILILAR FER İ YA NUR TA Ş KAYA-EZG İ M İ HR İ BAN TARHAN

 Üniversite öğrencilerinde bulunan depresif belirtilerin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin incelenmesi

AMACIMIZ Bu çalışmada, Erciyes Üniversitesi öğrencilerinde, depresif belirtilerin yaş, cinsiyet, ekonomik durum gibi bazı sosyodemografik değişkenler ve öğrencilerin sorun alanlarıyla ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.

YÖNTEM Araştırma Erciyes üniversitesinde okuyan döneminde eğitim yılında Eğitim Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, İktisat Fakültesi ve Fen Edebiyat Fakültesi’nde normal öğrenimine devam eden 4757 öğrenci arasından tabakalı rastgele örneklem yöntemiyle seçilen 32 öğrenci üzerinde uygulanan, tanımlayıcı nitelikte analitik bir çalışmadır.

ÖRNEKLEM Çalışma evreninin fazla olması ve zamanın kısıtlı olması nedeniyle örneklem alma yoluna gidilmiştir.Bu yüzden araştırma Erciyes üniversitesinde okuyan 32 öğrenciyi kapsamaktadır.

VERİ TOPLAMA SÜRECİ. Bu süreçte depresyon ölçeklerinden bize en uygun olan Beck Depresyon Ölçe ğ i’ni seçtik. Bu ölçe ğ in üzerine, ara ş tırmamız da kullanmak üzere demografik bilgi formunu ekledik.. Erciyes Üniversitesi’nde ki ö ğ rencilere uygulayarak verilerimizi topladık.

VERİ TOPLAMA ARACI Araştırmada sosyodemografik durum ve sorun alanlarını belirlemeyi amaçlayan bir anket ile, öğrencilerin depresif belirtilerinin derecesini belirleyen, Türkiye’de geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılmış olan Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) kullanlarak toplanmıştır.

1.BECK DEPRESYON ÖLÇEĞİ; BDÖ-BB; üzüntü, kötümserlik, geçmişteki başarısızlıklar, kendini beğenmeme, kendini suçlama, ilgi kaybı ve intihar düşüncesi veya isteği belirtilerini kullanarak yedi başlık altında depresyon taraması yapar. Her başlık 0’dan 3’e kadar dört basamaklı bir derecelendirme içerir. BDÖ-BB puanı her başlıktaki en yüksek puanların toplanmasıyla elde edilir. Toplam en fazla 21 puan elde edilebilir. Herhangi bir kesme puanı bildirilmemekle birlikte 4’ün üzerindeki puanlarda depresyon olasılığı %90’ın üzerindedir (10). Bu çalışmada da kesim puanı 4 olarak alınmıştır. Ölçeği uygulamanın çok vakit almaması ve değerlendirmesinin kolay olmasından dolayı bu ölçek kullanılmıştır.

2.DEMOGRAFİK BİLGİ FORMU; Araştırmamız da Demografik Bilgi Formu aracılığıyla, öğrencilerin cinsiyet, yaş, bölüm gibi demografik özelliklerine ilişkin bilgiler toplanmıştır.

VERİ TOPLAMA ARACINIZI GELİŞTİRME EVRELERİ Bu araştırmada hazır olan Beck depresyon ölçeği ölçeğinde ki 21 önermenin bulgularına bakılıp en iyi ölçen 21 maddelik bu form seçilmiştir ve Demografik Bilgilere bakılmıştır. Çalışmanın istatistik çözümlemelerinde, SPSS 17 paket programıyla, tek yönlü varyans analiz testi, testi, Spearman korelasyon testi yararlanılmıştır

Sonuç ve bulgu Depresif belirtiler ile ailelerin üniversite masraflarını karşılama gücü, ders başarısı, fakülte ve sınıf düzeyi arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Öğrenciler, sosyal yaşam ve eğitim sisteminin ve kalitesinin yetersizliğini, ekonomik sıkıntılarını sorun alanları olarak belirtmişlerdir. Ekonomik ve arkadaşlar arası problemlerle depresif belirtiler arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Öğrencilerin sınıf düzeyleri yükseldikçe depresyon puanları artmaktadır. Bu artış varyans analizinde anlamlı değilken, Spearman korelasyon analizinde pozitif yönde zayıf bir ilişki saptanmıştır. Erkek öğrencilerde ± 6.94 olan depresyon puanı, kız öğrencilerde ± 7.54 olarak bulunmuştur (p>0.05). Yapılan varyans analizinde cinsiyetle depresyon arasında bir ilişki bulunmamıştır.(t=0.26, p=0.606). Araştırmaya katılan öğrencilerin kardeş sayıları ile BDÖ puanlarına bakıldığında, kardeş sayısı arttıkça depresif belirtiler gösterme oranı düşmektedir.

Sonuç olarak çalışma grubumuzda depresif belirtilerin görülmesi, ailelerin masrafları karşılama durumu, ders başarısı, okuduğu bölüm ve sınıf ile ilişkilidir. Bu yüzden ekonomik durumun belirlenmesi ve bu soruna yönelik uygun desteğin sağlanması ve psikolojik danışmanlık depresif belirtilerin tanınması ve giderilmesinde çözüme yönelik öncelikler olarak ele alınmalıdır.