Araştırma Başlığı: Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Kalite Seviyelerinin Sağlık Durumlarına Göre İncelenmesi

Grup adı : Karadeniz Grup Üyeleri: Esra Bekaroğlu, Damla Kondakçı

Araştırma Amacı : Amaçlarından ilki, üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesini ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı kullanarak, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Melikşah Üniversitesi’nde okuyan öğrencilerin üniversite yaşam kalitesini sağlık durumlarına göre incelemektir. Araştırmanın ikinci amacı, üniversite yaşam kalitesi ölçeğine ait alt boyutlardan alınan puanların, öğrencilerin sağlık durumlarına anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığını belirlemektir. Literatür Taraması: Doğanay ve Sarı (2006) “Öğrencilerin Üniversitedeki Yaşam Kalitesine İlişkin Algılarının Demokratik Yaşam Kültürü Çerçevesinde Değerlendirilmesi” Kangal (2009), “Üniversite Yaşam Kalitesi Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi ve Türk Üniversite Öğrencilerine Uyarlanması” ERİŞ Hayriye Merve. ‘’Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Kalitesi Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi’’, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2012. Orta doğuda üniversite yaşam kalitesi üzerine araştırma yapan El Hassan (2011), Sirgy vd. (2007) tarafından geliştirilen üniversite yaşam kalitesi ölçeği incelenmiştir.

Yöntem: Bu çalışma, öğrencilerin var olan yaşam kalitesi düzeylerinin ortaya konması ve yaşam kalitesinin sağlık durumuna anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığının araştırılması nedeniyle ilişkisel tarama çalışmasıdır. Örneklem: Öğrencilerin üniversite yaşam kalitesi profilini ortaya koymak için seçilen çalışma grubunda, Melikşah Üniversitesi’ne ait fakültelerde 2015-2016 eğitim öğretim yılında okumakta olan toplamda 50; 42 kız 8 erkek öğrenci seçilmiştir. Veri Toplama Süresi: Ölçeğin kullanım aşamasında, öncelikle ölçülecek özellik olan “yaşam kalitesi” ve “üniversite yaşam kalitesi” kavramları araştırılmıştır. Melikşah Üniversitesi öğrencilerine 12 sorudan oluşan genel sağlık anketi ve 27 sorudan oluşan yaşam kalite ölçekleri uygulanmıştır.

Veri Toplama Araçları: WHOQOL-BRİEF YAŞAM KALİTESİ ÖLÇEĞİ Bu form ile bireylerin genel sağlık ve yaşam kalitesi fizik, sosyal, psikolojik ve çevre ile ilgili iyilik durumları ortaya konulmaktadır. Türkiye çalışmasında Dünya Sağlık Örgütü’nün öngördüğü standart yöntem izlenmiştir. GENEL SAĞLIK ANKETİ -12 (GSA-12) Toplumlardaki katılımcılar arasında ruhsal bozuklukları ortaya çıkarmayı amaçlayan kendi kendine uygulanabilen ve son bir haftaya ait ruhsal belirtileri sorgulayan bir ölçektir. Genel Sağlık Anketi( GSA-12) Goldberg ve Williams (1998) tarafından geliştirilmiştir ve Kılıç (1996) tarafından Türkçe’ ye uyarlanmıştır.

WHOQOL-BRİEF YAŞAM KALİTESİ ÖLÇEĞİ Soru Örnekleri: Yaşamınızı ne ölçüde anlamlı buluyorsunuz? Dikkatinizi toplamada ne kadar başarılısınız? Günlük yaşamınızda kendinizi ne kadar güvende hissediyorsunuz? Uykunuzdan ne kadar hoşnutsunuz? Ne sıklıkta hüzün, ümitsizlik, bunaltı, çökkünlük gibi olumsuz duygulara kapılırsınız?

GENEL SAĞLIK ANKETİ -12 (GSA-12) Soru Örnekleri: Kendinizi keyifsiz ve durgun hissediyor musunuz? Değişik yönlerden baktığınızda kendinizi mutlu hissediyor musunuz? Endişeleriniz nedeniyle uykusuzluk çekiyor musunuz? Kendinizi değersiz biri olarak görüyor musunuz? Günlük işlerinizden zevk alabiliyor musunuz?

Veri Araçları geçerlilik ve güvenilirlik: WHOQOL-BRİEF YAŞAM KALİTESİ ÖLÇEĞİ GENEL SAĞLIK ANKETİ -12 (GSA-12) Bu ölçeğin ülkemizde geçerlilik ve güvenirlilik çalışması 1999 yılında Eser ve arkadaşları tarafından yapılmıştır (Eser, Saatli, Baydur ve Fidaner, 2010). Türkiye ekibi 1995 yılında katılmıştır. Türkçe forumunun güvenilirlik çalışmasında, Cronbach alfa katsayısı GSA12 için 0,78 bulunmuştur. Test- tekrar test güvenirliğinde GSA12 için r=0.84 elde edilmiştir. Yarım test güvenirliği korelasyon katsayısı ise GSA12 de r=0.81 dir. Türkçe Formunun geçerlilik çalışmasında, ROC analizi uygulanarak ölçüt geçerliliği elde edilmiştir. Her maddenin puanları 0-3 arasındadır ve ölçek toplam puanı maddelerin toplanması ile elde edilir. GSA12’nin toplam puanı 0- 36 arasında değişmektedir.

Veri Analizi: .Araştırma analizinde öncelikle cinsiyet ve fakülteler arasındaki dağılımlara bakılıp IBM SPSS Statistic 22 programından yararlanılmıştır. Sonrasında yaşam kalite seviyeleri ve sağlık durumları arasında oluşan farklılıklar gözlemlenip tablolar oluşturulmuştur. .Genel sağlık arttıkça yaşam kalite seviyelerinde bir artış olup olmadığı araştırılmış ve bu problem cümlesi için Pearson Corelasion kullanılmıştır. Cinsiyete göre yaşam kalitesi arasındaki farklar araştırılırken Man Whitney Testi uygulanmıştır. Bu testin uygulanma amacı cinsiyette 2 farklı değişkenin olmasıdır. Eğitim derecelerinin yaşam kalitesi arasındaki farklara da bakılmıştır. Eğitimde 3 farklı değişken tanımı yapılmıştır. Bu uygulanırken de Kruskal Wallis uygulanmıştır. Medeni duruma göre yaşam kalitesi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Anowa Testi uygulanmıştır.

Alt Problem Cümleleri   Üniversite öğrencilerinin genel sağlık düzeyleri arttıkça yaşam kalitesi artar mı? Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinin yaşam kalite seviyeleri arasında bir fark var mıdır? Eğitim derecesine göre üniversite öğrencilerinin yaşam kaliteleri arasında bir fark var mıdır? Medeni duruma göre üniversite öğrencilerinin yaşam kalite seviyeleri arasında bir fark var mıdır?

Sonuç Bulgu Ve Değerlendirme *Araştırmaya katılım sağlayan kız öğrenci sayısı 42, erkek Öğrenci sayısı ise 8’dir. %84 kız, %16’sı da erkek öğrencilerden oluşmaktadır. Toplam 50 öğrenci bulunmaktadır. *Cinsiyet yaşam kalitesine göre incelenmiş ve anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. *Medeni durum ve yaşam kalitesi arasında anlamlı bir fark yoktur.

Sağlık puanları arasında ruhsal (,000) ve çevresel ilişki (,003) arasında anlamlı farklılık vardır. Bedensel Alan arasında ruhsal (,001) ve çevresel alan (,000) arasında anlamlı bir farklılık vardır. Ruhsal alanda bedensel (,001) ve çevresel alan (,000) için anlamlı bir farklılık vardır. Sosyal alana bakıldığında sadece çevresel alan (,000) için anlamlı bir farklılık vardır. Çevresel alana bakıldığında hepsinde anlamlı bir farklık vardır.

Öneriler; Araştırma sonucunda, üniversite yaşam kalitesinin, öğrencilerin sağlık durumlarını etkilediği belirlenmiştir. Bu nedenle, öğrencilerin üniversite yaşam kalitelerinin arttırılmasına öncelik verilmelidir. Böylece öğrencilerin akademik başarılarında gözle görülebilir değişiklikler olması muhtemeldir. Üniversite yaşam kalitesinin, sağlık durumları dışında öğrencinin kendisini üniversiteye ait hissetmesi, öğrencinin dışa dönüklüğü, kampüs içerisinde zaman geçirmekten keyif alması gibi farklı değişkenler üzerindeki etkisi de araştırılabilir.

Çevresel alanda ve sosyal alan alt boyutunda yapılan araştırma sonucuna göre öğrencilerin üniversite yaşam kalitelerinin daha yüksek olduğu sonucuna dayanarak, öğrenci topluluklarının daha fazla desteklenmesi ve öğrenciler topluluklara üye olma konusunda yönlendirilmesi yararlı olabilir. Bu araştırma Melikşah Üniversitesi öğrencilerinin yaşam kalitesi profilini ortaya koymuştur. Geliştirilen ölçek kullanılarak, başka üniversitelerde de üniversite yaşam kalitesinin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılabilir.

Kaynakça; Büyüköztürk Ş. (2009). Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları Ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Baykul, Y. (2000). Eğitimde Ve Psikolojide Ölçme, Ankara: ÖSYM Yayınları.   Güler N. (2011). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Ankara : Pegem Yayıncılık.

Kangal A. (2009). Üniversite Yaşam Kalitesi Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi Ve Türk Üniversite Öğrencilerine Uyarlanması. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.  Şencan H. (2005). Sosyal Ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlilik Ve Geçerlilik. 1.Baskı. Ankara : Seçkin Yayınevi. ERİŞ Hayriye Merve. ‘’Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Kalitesi Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi’’, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2012.

Doğanay ve Sarı (2006) “Öğrencilerin Üniversitedeki Yaşam Kalitesine İlişkin Algılarının Demokratik Yaşam Kültürü Çerçevesinde Değerlendirilmesi”   Yılmaz, K. ve Çokluk-Bökeoğlu, Ö. (2006). Fakülte Yaşamının Niteliği Ölçeği Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (2),201–210