ANADOLU’DA KURULAN İLKÇAĞ MEDENİYETLERİ

1.Hititler 2.Urartular 3.Frigler 4.Lidyalılar 5.İyonlar Anadolu’da bizden önce bir çok medeniyet yaşamıştır. Anadolu’da kurulan ilk medeniyetler Not: Bu medeniyetleri Türk Devletleri ile karıştırmayalım! Bu medeniyetler Türkler daha Anadolu’ya gelmeden önce Anadolu’da kurulmuştur ve Türk değillerdir. 1.Hititler 2.Urartular 3.Frigler 4.Lidyalılar 5.İyonlar

HİTİTLER(ETİLER) Kızılırmak nehri boyunca kurulmuş Anadolu Medeniyetidir. Hititlerin başkenti Hattuşaş ( Hattuşa)’tır.

Hititler krallıkla yönetilmiştir. Yönetimde kraldan sonra en yetkili kişi Tavananna adı verilen kralın eşidir. Hititler çok tanrılı dine inanmışladır. Bu yüzden Hitit ülkesine Bin Tanrı İli denilmiştir. Ekonomileri tarım ve hayvancılığa dayanırdı.

Hititlerde yönetimde ülke ile ilgili önemli konularda alınacak kararlarda krala danışma görevi yapan Pankuş Meclisi bulunmaktaydı. Not: Pankuş Meclisi danışma meclisi olup son söz yine krala aitti. Ama yine de kralın birilerinin fikrini alması ilkel de olsa demokrasinin varlığını gösterir. Hititler Mısırla savaşmışlar ve bu savaşın sonunda Hititlerle –Mısırlılar arasında Kadeş Antlaşması imzalanmıştır. Not: Kadeş Antlaşması tarihte bilinen ilk yazılı antlaşmadır.

Hititler anal adı verilen yıllıklar tutmuşlardır. Bu yıllıklara olumlu-olumsuz tüm olayları yazmışlardır. Not: Hititlerden kalma Anallar olumlu-olumsuz tüm olayları yazdıkları için objektif tarihçiliğin başlangıcı olarak kabul edilir.

Hititler kayaları düzleştirerek Tanrı kabartmaları yapmışlardır Hititler kayaları düzleştirerek Tanrı kabartmaları yapmışlardır. Yazılıkaya ve İvriz kabartmaları Hititlerden kalmıştır.

URARTULAR Urartular Doğu Anadolu Bölgesinde Van Gölü ve çevresinde kurulmuştur. Başkentleri Tuşpa’dır.

Urartulardan günümüze sulama kanalları kalmıştır. Not: Bu bilgi bize Urartuların tarım ile uğraştığını gösterir.

Urartular kale yapımına önem vermişlerdir Urartular kale yapımına önem vermişlerdir. Bu kaleleri yüksek yerlere yapmışlardır. Not: Bu durumun sebebi savunma amaçlıdır. Kendilerine yapılan saldırıları yukarıdan gözleyerek önlem almışlardır.

FRİGLER Frigler Ankara ve çevresinde kurulmuş İlkçağ Anadolu Medeniyetidir. Başkentleri Gordion’dur.

Friglerin ünlü kralları Midas’tır Friglerin ünlü kralları Midas’tır. (Tarihte eşek kulaklı Midas olarak bilinir.) Frigler deyince ilk akla gelen şey tarımdır. Tarıma büyük önem vermişlerdir. Bunu gerek kanunlarına gerekse dini inanışlarına yansıtmışlardır. Friglerde saban kırmanın,öküz öldürmenin cezası ölümdü. Not: Bu durum bize tarıma ne kadar önem verdiklerini gösterir.

Frigler tarıma verdikleri önemi dinlerine de yansıtmışlardır Frigler tarıma verdikleri önemi dinlerine de yansıtmışlardır. Kibele adını verdikleri bereket tanrıçasına inanmışlardır.

Friglerin tapates adını verdikleri kilimleri vardır.

LİDYALILAR Batı Anadolu’da Manisa ve çevresinde kurulmuş ilk çağ medeniyetidir. Başkentleri Sardes’tir.

Not: Kral Yolu Lidyalıların başkenti Sard’dan başlayıp Asurların başkenti Ninova’ya kadar uzanan tarihteki en eski ticaret yoludur. Lidyalılar deyince ilk akla gelen ticarettir. Kara ticaretine büyük önem vermişlerdir. Tarihteki en eski ticaret yolu olan Kral Yolunu bulmuşlardır.

Lidyalıların ticaretle uğraşmaları parayı bulmalarına sebep olmuştur. Not: Tarihte parayı bulan ilk medeniyet Lidyalılardır.

Günümüzde Manisa’da bulunan Sard Harabeleri Lidyalılardan kalmıştır.

İYONLAR İyonlar Batı Anadolu’da kurulmuş İlkçağ medeniyetidir. Polis adını verdikleri şehir devletleri şeklinde örgütlenmişlerdir. Başlıca şehirleri İzmir,Efes,Milet,Foça’dır.

İyonlar denilince akla ilk gelen özellikleri deniz ticaretiyle uğraşmalarıdır. Kendilerine koloni adı verilen deniz ticaret şehirleri kurmuşlardır.

Matematikte:Thales ve Pisagor Felsefede:Diyojen Tıpta:Hipograt Tarihte:Heredot İyonlar döneminde yaşamış ünlü bilim adamlarıdır. İyonlar bilime verdikleri önemle bilinirler. Felsefe,matematik,tıp biliminin temelini İyonlar atmıştır.

İzmir’deki Efes Harabeleri İyonlardan günümüze kalmıştır.

Samİme ÇEVRİN Sosyal Bilgiler Öğretmeni HAZIRLAYAN: Samİme ÇEVRİN Sosyal Bilgiler Öğretmeni