2. ADIM: ANNE-BABA OLMA Prof. Dr. Zeynep ŞİMŞEK Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yrd.Doç.Dr. Mehmet Nuri GÜLER Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Anabilim Dalı SAĞLIKLI YAŞAMANIN ADIMLARI; DİN GÖREVLİSİ SAĞLIK EĞİTİMİ PROGRAMI

Büyüme

İnsan sosyal çevreye doğar ve sürekli gelişir 1. Evre: Temel Güven-Güvensizlik (0-1,5 yaş) 2. Evre: Özerklik-Utanç ve Şüphe (1,5-3 yaş) 3. Evre: Girişim-Suçluluk Duygusu (3-5 yaş) 4. Evre: Üreticilik-Aşağılık Duygusu (6-12 yaş) 5. Evre: Kimlik-Kimlik Karmaşası (12-20 yaş) 6. Evre: Yakınlık–Yalnızlık (20-40 yaş) 7. Evre: Üretkenlik–Verimsizlik (40-60 yaş) 8. Evre: Benlik Kaynaşımı-Çökkünlük ve Bezginlik (60 yaş ve üstü)

Büyüme ve gelişmeyi hormonlar sağlar Ergenin bedensel ve psikolojik değişimler yaşaması östrojen adı verilen dişilik, testesteron hormonu adı verilen erkeklik hormonu Ergenlik döneminde kadınlarda östrojen, erkeklerde ise testesteron daha yoğun salgılanır Hormonlar beyinde iç salgı bezleri denen organlardan salgılanır, yalnızca bedeni değil, duyguları da etkiler

Çocukluk Dönemi 0-5 Yaş Temel ihtiyaçlarını karşılamak, –Beslenme, uyku, tuvalet…… Mesajlarına, sinyallerine duyarlı olmak, Oyun çocukların dili, oyuncaklar kelimeleridir, oyun oynamak…. Eli-kolu-dili olmamak, bunları nasıl kullanacağını öğretmek, Yaşına uygun kurallar koymak, Doğru tuvalet eğitimi vermek,

6-9 yaşlar Somut düşünme dönemi Duyu organları yoluyla gözlem ve deneyime dayalı bilgi edinme Kas gelişiminin hızlı olduğu dönem Destek, başarı ile sonuçlanır Eleştiri, aşağılık duygusu yaratır –Depresyon-Anksiyete (Ruhsal bozuklukların yarısı 14 yaşından önce başlar)

11-14 yaşlar Hızlı bedensel gelişim Soyut ve mantıklı düşünme yeteneği gelişir Duygusal yaşam karmaşıklığı, öfke Arkadaşlarına aşırı bağlılık, aileye isyan, eleştiriye tepki, Karşı cinse ilgi, Akranların en etkili olduğu dönem, Bağımsızlık (yetişkin gibi davranış bekleme)

15-18 yaşlar Kendini tanıma, bağımsızlık duygusunun gelişimi, akranlarla uyumlu ilişkiler, Karşı cinse yönelme, Başarılı olmaya, meslek seçimine yönelme, Kimlik arayışı, Zihinsel gelişim doruk noktadadır, –Olayları bütün yönleriyle düşünme –Problem çözme –Gelecek kaygısı

Ergenlikte bedensel değişiklikler Baş kemikleri büyür, Boyları uzar, Üreme organları gelişir, Kiloları artar, Kemik yapısı gelişir, Tüylenme olur, Sivilce çıkar. Kız ve erkeklerde ortak görülen değişiklikler

Ergenlikte bedensel değişiklikler Erkeklerde görülen değişiklikler Ses kalınlaşır Sakal ve bıyık çıkar Erkek tohum hücresi oluşur

Ergenlikte bedensel değişiklikler Kızlarda görülen değişiklikler Memeler büyür Adet görülür Düzenli adet kanamasının olması çocuğun sağlıklı olduğunu, olmaması ise sağlıksız olduğunu gösterir Kız çocukları adet olduğunda “kirlenmek, hastalanmak” gibi kelimeleri kullanmak doğru değildir. Bu kelimeler sağlıklı ve normal olan bu durumun kötü bir şey olduğunu ifade eder, çocukları utandırır

Karşı cinse ilgi artar, Kendini kabul ettirme, Aşırı risk alma, Öfke, saldırganlık ya da aşırı hayal kurma Ergenlikte psikolojik ve sosyal değişiklikler Kendi içine kapanma, Günlük aktivitelerde (özellikle okul ve ders) başarı düşüşü, iştah artması ya da azalması

Mevsimlik tarım işçisi 18 yaş altındaki Her beş kızdan dördü, Her beş erkekten biri evlidir. Bu yaş grubundaki Her 4 erkekten biri Her 8 kadından biri 18 yaş altındaki evliliği onaylamaktadır.

18 yaşından önce doğum yapma, anne ve bebeğin hayatını tehlikeye atar Çünkü; fiziksel gelişim tamamlanmamıştır Çocuğun anne karnında büyüdüğü rahim, rahim bağları, kemik çatı, yumurtalıklar yaşlarda tam gelişir

Beyin Gelişimi Davranışları düzenleyen beynin ön kısmıdır ve en büyük beyin bölümüdür. Bu bölümün gelişimi yaşları arasında tamamlanır. –Beslenme –Uyaran –Ön kısım: Bilinçli düşünme, sorun çözme, dikkat, hafıza –Yan kısım: Duygular –Arka baş kısmı: Görme –Şakak kısmı: Duyma, konuşma, –Beyincik: Hareket ve denge 18 yaşından önce doğum yapma, anne ve bebeğin hayatını tehlikeye atar

Erken evlilik ve erken gebelik Kadın hastalıklarına, Çocuk hastalıklarına, Kanserlere, Depresyon gibi ruhsal sorunlara neden olur

Tıbben ve Kanunen 18 Yaşını Bitirmeyen Herkes Çocuktur Türkiye’de her beş kişiden biri ergenlik döneminde iken, tarım işçilerinde her üç kişiden biri ergenlik dönemindedir Ergenlik dönemi yaşlar arasını kapsayan yaklaşık 10 yıllık bir dönemdir

Medeni Kanun’a göre kadın ve erkekler için en küçük evlenme yaşı 18 yaşın bitimidir ve resmi nikah zorunludur. 18 yaşın altındaki kadın ve erkekler henüz bedensel ve ruhsal açıdan tam gelişmemiş olmaları nedeniyle çocuktur. BU NEDENLE

Nikah kıyan din görevlilerimizin resmi evlenme cüzdanını görmeleri zorunludur İmam hatiplerin görevlerinin yer aldığı yasal düzenlemenin 107. maddesi ‘h’ bendinde ‘Medeni Kanuna göre akdedilen nikahtan sonra olmak üzere isteyenlere evlenmenin dinî merasimini icra etmek, şeklinde açıklanmıştır.

Evlilik öncesi sağlık kontrolüdür Hepatit B! Talasemi! Resmi nikahın önemi

Aileler ergenlik dönemindeki kız veya erkek çocuklarının dini nikahlarını yaptırmak istediklerinde; Ergenlik döneminin özellikleri Evlendiklerinde yaşayabilecekleri sorunlar hakkında bilgi vermeli ve bu evlilikleri engellemeye çalışmaları önemlidir Din görevlilerinden beklentimiz