ETKİLİ KONUŞMA

İletişimde açık olun İzmir'den trene binen yaşlı teyze kondüktöre Ege şivesiyle "Menimen'e gelence beni haber et yavrıım, unutma" der. Gecenin ilerleyen saatlerinde kondüktör Menemen'i geçtiğini farkeder etmez, yaşlı teyzenin Menemen'de ineceği aklına gelir ve hemen makiniste gidip haber verir. Makinist de, “gecenin bu saatinde teyzeyi buralarda indiremiyeceğimize göre geri geri gideceğiz soran olursa ‘tren makas değiştiriyor’ deriz” diyor. Yarım saat geri geri giderek Meneme'e geliniyor ve kondüktör teyzeye gidip haber veriyor "hadi teyze Menemen'e geldik" diye. Teyzem "sağol yavrıım "deyip çantasından hapını çıkarıp içiyor………..İletişimde açık ve net olun.

ETKİLİ KONUŞMA KONUŞMA, duygu ve düşüncelerimizi, görüp yaşadıklarımızı karşımızdakilere sözcükleri seslendirerek gönderme, iletme işidir. Konuşma; Söylediklerini düzgün anlatmak ve herkesi sözüne inandırma sanatıdır. Konuşma; İnsanın aklını diliyle kullanma sanatıdır. Konuşma; akıl ve zeka ürününü dinleyiciye sunmaktır. Konuşma;Bir mesajı ileterek insanları etkileyip yönlendirme amacıyla ses ve diğer vücut hareketleriyle oluşturduğumuz bir eylemdir.

ETKİLİ KONUŞMA İletişim kurmanın en önemli aracı, güzel ve etkili konuşmaktır. İletişim kurarken, işe kendimizi doğru ifade etmekle başlamalıyız. Normal olarak konuştuğumuz yere ve duruma göre sesimizin kuvvetini değiştiririz. Konuşma anında, konuşma ve ses eylemi bir araya gelir. Bunun sonucunda kendimize ait özgün sesimizin tınısı ortaya çıkar. Konuşmada; mimikler, jestler ve sesler iletişim aracı olarak kullanılır.

Konuşmada Dikkat Edilecek Noktalar Konuşma, doğuştan getirdiğimiz bir yetenek değildir, sonradan kazandığımız bir alışkanlık, bir beceridir. Her beceri, her alışkanlık gibi, bunu da zamanla ilerletir, geliştiririz. Konuşma güçlüğü çekiyor muyuz? Aşağıdaki sorular, bunu anlamamızda bir ölçüde yardımcı olacaktır. 1-Söylediklerimi karşımdakiler kolayca anlayabiliyor mu? 2-Düşüncelerimi açık ve etkili bir biçimde belirtebiliyor muyum? 3-Sözcükleri söylerken söyleyiş ve dil yanlışlıkları yapıyor muyum? 4-Sesimi, duygu ve düşüncelerimi besleyecek, zenginleştirecek bir yönde kullanabiliyor muyum?

Konuşmada Dikkat Edilecek Noktalar 5-Tekdüze mi, yoksa canlı ve hareketli bir biçimde mi konuşuyorum? 6-Konuşurken bakışlarımı beni dinleyenlere yöneltiyor muyum? 7-El ve yüz hareketlerimi kullanırken birtakım yapmacık durumlara düşüyor muyum? 8-Beni dinleyenlerin ilgisini dağıtacak, gereksiz ayrıntılardan, laf kalabalığından kaçınabiliyor muyum? 9-Sözü başka alanlara kaydırıyor, amaçtan ve konudan sapıyor muyum?

KONUŞMAYI OLUŞTURAN ETMENLER ETKİLİ KONUŞMA KONUŞMAYI OLUŞTURAN ETMENLER İyi bir iletişim iyi bir konuşmadan geçer. İyi bir konuşma da iyi bir ses çıkışı ile nefesin güçlü uyumu sayesinde mümkündür. 1-SES Genel anlamıyla hava titreşiminin kulakla duyulmasına ses denir. Ses sadece sözcükleri değil konuşmacının tutumunu, çoşkusal durumunu, konuya olan hakimiyetini de belirtir.

İYİ BİR KONUŞMA SESİNİN ÖZELLİKLERİ - İŞİTİLEBİLİRLİK Bir konuşmacının sesini karşısındakilere duyurabilmesi, iyi bir konuşmanın başlangıcını oluşturur. Ne söylediğimiz duyulmuyorsa iletişim kuramayız ve boşuna konuşmuş oluruz. Çok alçak ya da yüksek tonlarla konuşmaktan kaçınmalıyız.

İYİ BİR KONUŞMA SESİNİN ÖZELLİKLERİ - AKICILIK Genelde konuşmanın hızıyla ilgilidir. Bazı insanlar çok hızlı, bazı insanlar çok yavaş konuşurlar. Oysa konuşmanın rahatlıkla takip edilebilmesi için dakikada 125-150 kelime hızıyla konuşulmalıdır. Karşınızdaki kişilerin anlamakta zorluk çekmeyecekleri bir hızda, yumuşak tonda bağırmadan,vurgu hataları yapmadan ve kelimeleri bir birine karıştırıp yuvarlamadan konuşmalıyız. Kekelemek,aaa,iii,eee,hımm gibi sesler çıkarmak ve gereksiz yere uzun duraksamak da akıcılığı bozar.

İYİ BİR KONUŞMA SESİNİN ÖZELLİKLERİ - AÇIKLIK Kelimelerin belirgin bir biçimde söylenmesine çok dikkat etmeliyiz. Bazı sesleri yutarak, yuvarlayarak konuşursak yanlış anlaşılmalara neden olabiliriz. Sesimiz aynı zamanda kişiliğimizin de bir parçasıdır.

İYİ BİR KONUŞMA SESİNİN ÖZELLİKLERİ -HOŞA GİDERLİK En güzel ses hiç bir zorlama görmeden çıkan sestir. Ses organları gerildikçe sesin güzelliği bozulur. Kulak tırmalayan, genizden gelen ya da madeni sesler hoşa gitmez. Vurgusuz konuşmalar gibi, gereksiz ve abartılı vurguların kullanıldığı konuşmalar da hoşa giderliğe engeldir.

İYİ BİR KONUŞMA SESİNİN ÖZELLİKLERİ -BÜKÜMLÜLÜK Sesimizi kullanırken mutlaka tek düzelikten kaçınmalıyız. Esnek olmayan, tek düze bir ses aynı zamanda sıkıcıdır ve ilgiyi dağıtır. Bir konuşmanın aynı ses tonuyla başlayıp bitmesi dinleyenler açısından takip edilmesini oldukça güçleştirir. Konuşmanın yapısına göre , duygu ve düşüncelerin sesinin mutlaka esnekliğe sahip olması gerekir. Bütün bunlardan sonra diyebiliriz ki; konuşma sesinin işlenmesinde önemli olan dört noktayı akıldan çıkarmamak gerekir.

2-BOĞUMLANMA (TELAFFUZ) Kelimeleri oluşturan hecelerin, heceleri oluşturan seslerin tam yerinden ve süresine uygun olarak söylenmesidir. Konuşma organlarımızda bir problem yoksa boğumlanma bozuklukları bilgisizlikten, vurdumduymazlıktan, kendimize ve dile karşı sorumsuzluktan kaynaklanır. Boğumlama kusurları şunlardır:

KONUŞMADA BOĞUMLAMA (TELAFFUZ) BOZUKLUKLARI ATLAMA Günlük konuşmada söylediklerine dikkat etmeyen, aceleci ve özensiz konuşmalarda en sıklıkla rastlanan bozukluk atlamadır. YANLIŞ SÖYLEYİŞ DOĞRU SÖYLEYİŞ Gaste Gazete Bi dakka Bir dakika Hamfendi Hanımefendi Gassaray Galatasaray Nassınız Nasılsınız Meraba Merhaba Ünverste Üniversite Kak’ordan Kalk oradan

KONUŞMADA BOĞUMLAMA (TELAFFUZ) BOZUKLUKLARI PELTEKLİK B, R, S, Z gibi seslerden birini ya da birkaçını söyleyememek biçiminde kendini gösteren, daha çok dil ucuyla konuşma biçimi görülen bir bozukluktur. “Birader” yerine “bilader”, “söyledim” yerine “şöyledim” demek gibi…. EKLEME: Konuşurken çeşitli nedenlerle sözcüklere yeni ses ve heceler eklenmesiyle bu kusur meydana gelir. “giderken” yerine “giderkene”, “ ondan sonra “ yerine “ondan sonracığıma” demek gibi

KONUŞMADA BOĞUMLAMA (TELAFFUZ) BOZUKLUKLARI KEKEMELİK Bazı heceleri tekrarlamak, bazılarını patlayıcı bir konuşma şeklinde zorlukla söylemek ve söylenemeyen hecelerin başlangıcında duraklamak şeklinde görülen bir konuşma bozukluğudur. Kekemeler genelde p, f, g, d, b, k gibi patlayıcı harfleri veya bu patlayıcı ünsüzlerle başlayan heceleri duraksayarak, zorlanarak çıkarırlar. Damak sesleriyle başlayan kelimeleri de birden söyleyemezler, tekrar eder ve güçlükle oluştururlar.

KONUŞMADA BOĞUMLAMA (TELAFFUZ) BOZUKLUKLARI ISLIKLAMA Tıslama da denilir. Genelde ‘s’ ünsüzü ile ilgilidir. Dişlerin yapısındaki bozukluk ya da abartılı boğumlanmadan kaynaklanır. Seyrek diş sıralaması ‘s’ ünsüzünün hatalı çıkarılmasına sebep olur. Mutlaka dişlerdeki bu bozukluğun giderilmesi gerekir. Alıştırmalar “s” nin doğru telaffuzu için yardımcı olacaktır. Sa-se-si-so-su-sı-sö-sü Zas-zes-zis-zos-zus-zıs-zös-züs Sas-ses-sis-sos-sus-sıs-sös-süs As-es-is-os-ıs-ös-üs Bas-bes-bis-bos-bus-bıs-bös-büs Asa-ese-isi-oso-usu-ısı-ösö-üsü

KONUŞMADA BOĞUMLAMA (TELAFFUZ) BOZUKLUKLARI TUTUKLUK Bir hece üzerinde takılıp, o heceyi birkaç defa yinelemek demektir. Kekemelikle karıştırmamak gerekir. Kullanılan kelimelerin anlamını iyice bilmemekten, kararsızlıktan ya da heyecandan ileri gelir. Tutukluğun ortadan kaldırılabilmesi için “kendine güven” şarttır. Kelimeler arasında uzun duraklar vermek, yok yere “aaa”, “hımmmm”, “ııııı”, “eeeeee” gibi nidalar kullanmak da tutukluk oluşturur.

3-SÖZCÜK HAZİNESİ İnsanlar yazarken, konuşurken sözcüklere başvurur. Yazmada ve söylemedeki rahatlığımız, verimliliğimiz kullanabildiğimiz sözcüklerin çokluğu ile doğru orantılıdır. 4- ÜSLUP En kısa tanımıyla üslup, deyiş-söyleyiş özelliğidir. Çok hızlı ya da yavaş konuşma biçimi, sözcükleri yaya yaya, uzata uzata ya da kesik kesik, söyleme biçimi, tek düze bir konuşma biçimi, yersiz ve yanlış duraklar yapılan bir konuşma biçimi, bazı sözcükleri genel kabulü dışında yerel özelliklere bağlı olarak telaffuz etme gibi faktörler konuşmayı bir bakıma olumsuz yönde etkiler.

TONLAMA Konuşmada sesin duyguları belirtecek biçimde çıkarılmasına, ses titreşimlerinin alçalıp yükseltilmesine tonlama denir. Tekdüze bir konuşma, iletişimi olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Bütün bir konuşmanın aynı tonda ilerlemesi konuşmanın sığ ve sönük olmasına neden olur. Konuşmalara genel olarak orta bir tonla başlanır ve ses yavaş yavaş yükseltilir. Dinleyicilerin dikkati çekildikten sonra parlak bir sonla konuşmayı tamamlamak için ses alçaltılır, sonra birden yükseltilir.

TONLAMA UYGULAMA Aşağıda içinde farklı duyguları ve düşünceleri ifade eden "evet"li cümleler verilmiştir, bu cümleleri parantez içinde verilen duygulara göre tonlayınız. -Evet dedi, ama henüz hiçbir gelişme olmadı, (kızgınlık) -Şuna bak, evet diyor, (küçümseme) -Aman evetse evet ne olacak sanki, (ilgisiz) -Sadece bir "evet" dediği için yarışmadan bir ev kazanmış, (kıskanç) -Evet, ne bekliyorsun çabuk anlat, (merak)

TONLAMA UYGULAMA "Kapıyı açar mısın?" sorusunu aşağıda belirtilen değişik karakterlere uygun olarak tonlayınız: -Sert bir müdür -Sevinç içinde -Panik içindeki bir insan

TONLAMA ÖRNEK: “En iyi sahnede dans edilir” (En iyi olan dans mı yoksa sahne mi olduğu anlaşılmamaktadır.) “En iyi, sahnede dans edilir” -Tonlama daha çok emir, soru ve ünlem cümlelerinde kullanılır.

DURAKLAMA “Konuşmada, anlamın gerektirdiği biçimde kelimeler arasındaki ses kesintisi diye tarif edilen durak yazıda noktalama işaretleri ile belirtilirken konuşmalarda ise nefesle yapılır. Bu nefes alışverişleri konuşmada gelişigüzel değil dinleyenin ifadeyi anlayabileceği şekilde yapılır.

ULAMA Bir sözcüğün sonundaki sessiz harfin sonraki sözcüğün başındaki sesli harfle bağlanıp söylenmesidir. Doğru vurgulamamıza yardımcı olur. Akıcılığı sağlayan en önemli unsurlardan biri de ulamadır.

VURGU Konuşma, okuma sırasında bir hece veya sözcüğü diğerlerinden daha baskılı olarak söylenmesine vurgu denir. Vurgunun gerektiği zaman yapılmaması veya eksik yapılması sözün duygu değerinin yitmesine neden olur. Ayrıca sesteki ve söyleyişteki müzikalite ortaya çıkmaz, konuşma tekdüzeleşir, bu da dinleyicilerin dikkatini dağıtır.

ETKİLİ KONUŞMA Sonuç Olarak; İYİ BİR KONUŞMA İÇİN Kaliteli bir yaşam için kendinizi iyi ifade etmeniz, duygu ve düşüncelerinizi en doğru şekilde diğerlerine aktarabilmeniz içinse sesinize ve nefesinize dikkat etmeniz şart. Az veya çok her işte konuşmanızın akıcılığı, anlaşılırlığı ve ikna kabiliyetiniz önem kazanır. Meslek grubunuz ne olursa olsun, işinizdeki başarınız konuşmanızla ilgilidir. -Dinleyicilerinizi tanıyın ve konuşmanızı dinleyicilerinizin seviyesine göre ayarlayın. -Dinleyicilerinizin dikkatlerini toplamak için, konuşmanıza ilginç bir olayla başlayın.

ETKİLİ KONUŞMA Sonuç Olarak; İYİ BİR KONUŞMA İÇİN -Anlattıklarınızın yorucu olmaması için, arada sırada konuya uygun espriler kullanın. -Konuşurken kısa cümleler kurun. -Fikirlerinizi anlaşılır biçimde ifade etmek için, cümlenin anlamını bozacak yerlerde nefes almayın. -Aynanın karşısına geçin ve konuşmanızı yüksek sesle okuyun. Kelimelerin son hecelerine özen gösterin, asla yuvarlamayın. -Gülümseyerek konuşun. Hem kendinizi iyi hissedeceksiniz, hem de sesiniz öne gelecek ve daha tınılı çıkacak.

ETKİLİ KONUŞMA Sonuç Olarak; İYİ BİR KONUŞMA İÇİN -Konuşurken dinleyicilerinizle göz kontağı kurun. -Çok kalabalık bir dinleyici kitleniz varsa, heyecanlanmamak için derin nefesler alarak salonun son sıralarına bakın. -Konuşurken ellerinizi de kullanın, ancak ölçüyü kaçırmayın. -Tiklere dikkat edin. Konuşurken saçlarınızla oynamayın, parmaklarınızla masaya vurmayın, ellerinizi ovuşturmayın. -Konuşurken ufak hatalar için özür dilemeyin. Siz dikkatlerini çekmezseniz, büyük ihtimalle hatanızın farkına bile varmayacaklardır.

TEŞEKKÜRLER……..

KAYNAKLAR 1- Yetim, A. A. Ve Cengiz, R. (2012). İletişim ve Spor KAYNAKLAR 1- Yetim, A.A. Ve Cengiz, R. (2012). İletişim ve Spor. Berikan Yayınevi, 2- Demiray, U., Eroğlu, E., Gökdağ, D., Tuna, Y., Ünlü, S., Yılmaz, A. , Yüksel, H. (2008). Etkili İletişim. Pegem Akademi, Ankara. 3- Yüksel, H., Künüçen, H., Demiray, E., Uztuğ, F., Onursoy, S., Vural, İ., Arslan., B., Arslan, E., Ecevit, F, Özen, Ö., Demiray, U., (2009). Genel İletişim, Pegem Akademi, Ankara. 4-Büyükonat, T. (1998). Başarılı Antrenörlük. Beyaz Yayınları, İstanbul. 5-Işık, M. (2010). Genel ve Teknik İletişim. Eğitim akademi yayınları, Konya. 6- Gökçe, O. (2013). İletişim. Çizgi Kitabevi, Konya. 7-Gürgen, H. (1997). Örgütlerde İletişim Kalitesi. Der Yayınları, İstanbul. 8-Vural, İ. (2012). İletişim. Pegem Akademi, Ankara. 9-İletişim Bilgisi, (2009). Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. 10- İletişim Bilgisi, (2014). Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.