İŞLETMELER ARASI ANLAŞMA VE BİRLEŞMELERİN TÜRLERİ

Belirli karlar elde eden işletmeler rekabeti oradan kaldırmak için birleşimler ve anlaşmalar yaparak tekelci bir şekilde eksik rekabetçi bir yapıya sahip olurlar.

Bu anlaşma ve birleşmeler şunlardır ;

centilmenlik anlaşması karteller tröst holding tam birleşme ortak girişim

Centilmenlik anlaşması İşletmeler arasındaki güven oluşturarak, yasal bağlayıcı niteliğe sahip olmayan yazılı ve sözlü anlaşmadır. İki veya daha fazla işletmeler arasındaki rekabeti yok etmek amacıyla ortak bir üretim, pazarlama, finansman politikası güdeceklerine ilişkin geçici veya sürekli bir anlaşmadır. Anlaşma sonucu birleşmeye varan işletmeler tekelci bir şekilde ilerleyerek rakiplerine karşı daha güçlü bir duruma geleceklerdir.

karteller Aynı üretim dalındaki ikiden fazla işletmenin birleşmesi sonucu tekelci bir birlik oluşturmalarına ‘kartel’ denir. Kartel olmak için söz konusu üretim dalında veya bir malın üretiminde en büyük paya sahip olmaları, pazarda güçlü bir etken olmaları gereklidir.

Karteller üç bölüm üzerinden ilerleyerek hareket ederler.. Fiyat karteli Satış karteli Kota karteli

Karteller kalite açısından düşük ancak fiyat acısından yüksek bir politika izlediği için tercih edilmez. Bu anlaşmalar genellikle gizli yapılandır.

tröstler İki işletmenin gerek yasal ve gerekse ekonomik bağımsızlıklarını kaybederek birleşmeye gitmelidir. Birçok üretim dalını içeren anlaşmalardır.

tröstler şu alanlarda yaygındır petrol madencilik İmalat sanayi Açık veya gizli şekilde yapılabilir.

Bunun sonunda işletme çok büyük karlar elde edip rekabet ve zarardan uzaklaşır. Fakat iki tür tröstlere zarar vermektedir. 1. Bütünleşme sonucu bürokrasinin ve üretim masraflarının artması 2. politik baskıların oluşması

Bunları ortadan kaldırmak amacıyla 1994 ve 1995 yılları arası 4054 sayılı ‘ Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’ ve 4077 sayılı ‘ Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’ getirilmiştir.

holding Bir şirketin başka şirketlerin hisselerini satın alarak yönetimlerini ele alması sonucu oluşur .(bu hisseler %50 üzerindedir.) Satın alan şirket ‘Ana şirket’ diğer şirketler buraya bağlı yönetilen şirketlerdir. Genelde aynı üretim dalında olan şirketler satın alınmaktadır. (Sabancı, Koç gibi..)

tam birleşme İki veya daha fazla işletmenin tek bir işletme haline gelmesi tam birleşme ile reklam, AR- GE ve genel yönetim giderlerine tasarruf sağlanır.

ortak birleşme İki veya daha fazla işletmenin bir araya gelerek ortak bir proje kapsamında birlikte hareket etmeleridir.

ESRA GÜL KÖROĞLU

SORULAR..? KATELLER KAÇ BÖLÜMDEN OLUŞUR? CENTİLMENLİK ANLAŞMASI NEDİR? İŞLETMELER ARASI ANLAŞMA VE BİRLEŞMELERİ SAYINIZ..