EŞ ÜRÜN ANALİZİ

EŞ ÜRÜN ANALİZİ Bir firma üretim yapabilmek için makine, emek, hammadde, teknoloji gibi girdiler (input) kullanmak zorundadır. Firma bu girdileri işleyerek mal yani çıktı (output) elde eder. Genel olarak, bir firmanın kullandığı input miktarı artınca, elde edilen üretim miktarı da artar.

 EŞ - ÜRÜN EĞRİSİ  nedir ? Sabit bir üretim miktarını meydana getiren iki üretim faktörünün çeşitli bileşimlerini gösterir. Bu eğrilere, talepteki kayıtsızlık eğrilerinin üretim alanındaki benzerleridir demek mümkündür. Grafik üzerinde genellikle bir eksende sermaye diğer eksende emek ele alınarak gösterilir. Temel Özellikleri: -Eş Ürün Eğrisi üzerindeki her nokta eşit üretim düzeyini göstermektedir. -Eğriler bir bütün olarak orijinden uzaklaştıkça üretim düzeyinde artışı ifade etmektedir. -Bu eğriler sürekli negatif (azalan) eğimlidir. Yani üretim faktörlerinden biri azalınca diğeri arttırılmalıdır. -Görüntü olarak orijine dış bükeydir. -Ayrıca Farksızlık Eğrileri olarak da isimlendirilir.

ŞEKİL: 56. — Eş Örün Eğrileri ŞEKİL: 56. — Eş Örün Eğrileri. 56 No'lu şekildeki her eğri, belirli bir üretim miktarını göstermektedir. Eğrinin bütünüyle sağa kayması, daha yüksek bir miktarı belirtmektedir. Mesela ilk eğride 30 ünitelik, ikincisinde 40 ve üçüncüsünde ise 50 ünitelik üretim miktarları elde edilmektedir.

Eş-ürün eğrilerinin ilk özelliği, birbirlerini kesmemeleridir Eş-ürün eğrilerinin ilk özelliği, birbirlerini kesmemeleridir. Zira, kesişmeleri halinde, iki üretim faktörünün belirli bileşimiyle farklı iki üretim miktarının ortaya çıkmasını kabul etmek gerekir ki, imkansızdır. Eş-Ürün eğrileri, aynı zamanda içbükeydirler. Bu özelliğin sebebi, üretim faktörleri arasındaki ikamenin tam olmamasıdır. Bu ikame imkanı zayıfladıkça eğrilerin çukurluğu artar.

Üretim faktörlerinin ikame oranları sabit olması halinde, eş - ürün eğrileri köşeli duruma girer. Burada, bir istihsal artışını sağlamak için her iki faktörün aynı oranda artması gerekir. Buna karşılık, ikame imkanı tam ise, eğri doğru biçimini alır. Yani, aynı üretim miktarını elde etmek için, bir faktörü bir ünite azaltır ve diğer faktörden bir ünite artırırsak ikame imkanı tam dernektir. 58 Nolu şekilde durumu rahatlıkla izlemek mümkündür:

Marjinal İkame Oranı Tüketicinin A ve B gibi iki farklı malın farklı bileşimlerini yaparken, aynı tatmin düzeyini korumak amacıyla bir maldan fazla talep ettiği miktar ile diğer maldan vazgeçtiği miktar arasındaki ilişkidir. Tüketici aynı tatmin düzeyini korumak için B malı miktarını ∆B kadar azaltırken, A malından tüketimi ∆A kadar arttırıyorsa Marjinal İkame Oranı;  MİO = ∆B / ∆A dır.  Marjinal İkame Oranı tüketicinin kayıtsız eğrisinin eğimine eşittir.

Yukarıdaki şekil'de x ekseni üretim öğelerinden emeği, y ekseni ise sermayeyi temsil etmektedir. Şekil üzerinde yer alan Q eş-ürün eğrisi belirli bir ürün miktarını göstermektedir. Bu ürün miktarını hem (Lı - Ki) öğe bileşimi ile, hem de (L2 - K2) öğe bileşimi ile elde etmek olanağı vardır. Her iki öğe bileşiminde de, kullanılan öğe miktarlarına indirilen doğruların kesiştikleri A ve B noktaları Q eş-ürün eğrisi üzerinde bulunmaktadır.

EŞ-MALİYET DOĞRUSU nedir ? Üreticinin belirli bir bütçe ile faktör fiyatları veri iken (değişmezken) her iki faktörden satın alabileceği çeşitli bileşimleri veren noktaların geometrik yerini ifade eden doğruya Eş Maliyet Doğrusu denilmektedir. Özetle, Üreticinin belli miktar bütçeyle en fazla üretim düzeyini veya belirli bir üretim düzeyini en az bütçeyle gerçekleştirebilmesini sağlayacak faktör bileşimini gösteren doğrudur. Özellikleri; -Veri toplam maliyetle satın alınabilir sermaye ve emek bileşimlerini gösterir. -Girdi fiyatlarına bağlı olarak eş maliyet eğrilerinin eğimi değişmektedir.

54 No. lu şekilde, her doğru (X1; Y1; X2; X2; X3; X3) kendi başına belirli bir harcama miktarını ifade etmektedir. Üretim faktörlerinin çeşitli bileşimlerinde, aynı doğru üzerinde kalındıkça, aynı toplam ödeme yapılır. Ancak, firmanın ödeme imkanları bu doğru ile sınırlıdır. Daha yukarıdaki bir doğru, firmaya bir öncekine oranla daha yüksek bir toplam harcama imkanını verir. Şekilde izlersek, X2 Y2 eş maliyet doğrusu, X1 Y1 doğrusundan daha büyük bir toplam ödeme kabiliyetini kazandırır.

FİRMA DENGESİ  nedir ? Firmanın marjinal maliyet ile marjinal hasılatının birbirine eşit olduğu noktada belirir. Üretim faaliyeti sırasında firmalar karlarını maksimize etmek isteyeceklerdir. Kârı maksimize etmek için akla gelen ilk çare üretimi artırmaktır. Halbuki belli bir üretim seviyesinden sonra bazı üretim faktörlerini kısa dönemde tedarik etmek güçleşecektir. Bu durumda, üretim arttıkça optimal faktör bileşim oram bozulacak ve Azalan Randıman Kanunu işlemeye başlayacaktır. Belli bir noktadan itibaren firmanın parça başına maliyetleri (ortalama maliyet) yükselen bir seyir izleyecektir. Ayrıca üretilen her yeni mal biriminin toplam maliyete eklediği yük (marjinal maliyet) de artacaktır.

şekil 'de piyasanın tekel niteliğine sahip olduğu kısa dönemde, tekelci firma marjinal gelirini (MR), marjinal maliyetine (MC) eşitleyebilmek için (A noktasında), OQı kadar malı OPı fiyatından üretip satacaktır. Bu miktar malın ortalama maliyeti ise K noktasının belirlendiği N'dir. Böylesi bir denge halinde firma P1NKL alanının tanımladığı alan kadar tekelci kâr elde edecektir.

FAKTÖR FİYATLARININ DEĞİŞMESİ Bir firmanın bir faktöre talebi büyük ölçüde o faktörün fiyatına bağlıdır. Genel olarak bir faktörün ucuzlaması o faktörün kullanımını arttırır.

Firmanın Büyümesi “Büyümeler stratejik olarak ele alınmalıdır. Çok iyi bir planlama sürecinden geçirilmelidir. Büyümeyi gerektiren ve destekleyen alt yapılar şirket hedeflerinin içerisine serpiştirilmeli, bir bütün olarak değerlendirilmeli ve planlaması yapılmalıdır.” Araştırma sonuçlarına göre, 1 yıl içinde yüksek bir büyüme oranını yakalamak az rastlanan bir durum değil ama sürekli büyüme gerçekleştirebilen çok az sayıda şirket var. Araştırma, şirketlerin sadece yüzde 7´sinin sürekli büyüme hedefini yakalayabildiğini gösteriyor.

Günümüzde büyüyen firmalar arasında en iyi örnek ÜLKER’dir Günümüzde büyüyen firmalar arasında en iyi örnek ÜLKER’dir. Küçük bir atölyede başlayan serüven şu anda tüm dünyada tanınmaktadır. Sabri ÜLKER planlamaları ve gayretiyle firmasını çok ilerilere götürmüştür.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER